View source for ἰατρός

{{LSJ1
|Full diacritics=ἰᾱτρός
|Medium diacritics=ἰατρός
|Low diacritics=ιατρός
|Capitals=ΙΑΤΡΟΣ
|Transliteration A=iatrós
|Transliteration B=iatros
|Transliteration C=iatros
|Beta Code=i)atro/s
|Definition=Ion. ἰητρός, ὁ, (ἰάομαι) <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> like [[ἰατήρ]], <b class="b2">one who heals, physician</b> or <b class="b2">surgeon</b>, <span class="bibl">Il.16.28</span>, al., <span class="bibl">Hdt.3.130s</span>q.; ἰητρὸς ἀνήρ <span class="bibl">Il.11.514</span>; <b class="b3">φὼς ἰ</b>. <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>261</span>; <b class="b3">ἥρως ἰ</b>., worshipped at Athens and elsewhere, <span class="bibl">D. 19.249</span>, <span class="title">IG</span>22.840, <span class="title">AB</span>263, etc.; <b class="b3">οὐ πρὸς ἰατροῦ σοφοῦ θρηνεῖν ἐπῳδὰς</b> πρὸς τομῶντι πήματι <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>581</span>; <b class="b3">ἰατρῶν παῖδες</b>, for <b class="b3">ἰατροί</b>, Luc.<span class="title">Hist. Conscr.</span>7; as a name of Apollo, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>584</span> (anap.), Lyc.1207, <span class="title">IPE</span>2.6 (Panticapaeum); ἰ. ὀφθαλμῶν, κεφαλῆς, ὀδόντων <span class="bibl">Hdt.2.84</span>: as fem., of Artemis, Diog. Trag.1.5; of Aphrodite, Plu.2.143d: pl., of certain Nymphs in Elis, Hsch.; <b class="b2">midwife</b>, Hellad. ap. <span class="bibl">Phot.<span class="title">Bibl.</span>p.531</span> B., Hsch. s.v. [[μαῖα]]. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> metaph., <b class="b3">εὐφροσύνα πόνων ἰ</b>. <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>4.2</span>; <b class="b3">ὦ θάνατε, . . τῶν ἀνηκέστων κακῶν ἰ</b>. <span class="bibl">A.<span class="title">Fr.</span>255</span>; ὁ θάνατος λοῖσθος ἰ. νόσων <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>698</span>; ὀργῆς νοσούσης εἰσὶν ἰατροὶ λόγοι <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>380</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Ch.</span>699</span>; [<b class="b3">ἀτυχίας</b>] <span class="bibl">Antipho 2.2.13</span>; τῆς πόλεως &lt;κακῶς&gt; βουλευσαμένης <span class="bibl">Th.6.14</span>; λύπης ἰ. χρόνος <span class="bibl">Diph.117</span>; τῆς ὕβρεως <span class="bibl">Ath.14.627e</span>: Comically, <b class="b3">βουλιμίας</b>, of a table, <span class="bibl">Timocl.13.3</span>; <b class="b3">γῆς ἰ</b>., of a farmer, <span class="bibl">Secund.<span class="title">Sent.</span> 16</span>. [ῑᾱ Trag., also <span class="bibl">Antiph.259</span>, <span class="bibl">Diph.88</span>, <span class="bibl">Men.497</span>, etc.: ῐα in [Emp.] <span class="bibl">157</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Fr.</span>1072</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ec.</span>363</span>, <span class="bibl"><span class="title">Pl.</span>406</span>, <span class="bibl">Philem.11</span>, <span class="bibl">Men.282</span>, etc.: ῑᾱ monosyll., <span class="title">TAM</span>2(1).369.]</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1234.png Seite 1234]] ὁ, ion. u. ep. ἰητρός, der Heilende; ἰητρὸς [[ἀνήρ]] Il. 11, 514, wie φωτὸς ἰατροῦ [[χάριν]] Aesch. Ch. 688; subst., der <b class="b2">Arzt</b>, πολυφάρμακοι Il. 16, 28, Aesch. Prom. 471 Soph. Ai. 578; in Prosa, Her. 2, 841 Plat. Rep. III, 406 d; τοὺς σοφοὺς κατὰ σώματα ἰατρούς Theaet. 167 b; Folgende. Uebtr., πόνων Pind. N. 4, 2; τῶν ἀνηκέστων κακῶν Aesch. frg. 227; ὀργῆς νοσούσης εἰσὶν ἰατροὶ λόγοι Prom. 378; τῆς πόλεως Thuc. 6, 14; ἀμαθίας Plat. Prot. 357 e; [[ὅπως]] ἰατρὸν λαμβάνῃ τῆς ὕβρεως καὶ τῆς ἀκοσμίας τὴν μουσικήν Ath. XIV, 627 e, vgl. Timocl. ib. X, 455 f, – Ἡ [[ἰατρός]], trag. Ath. XIV, 636 a, wie Ἀφροδίτην ἰατρὸν οὖσαν Plut. Conj. praec. p. 424.
}}
{{ls
|lstext='''ἰᾱτρός''': Ἰων. ἰητρός, ὁ, ([[ἰάομαι]]) ὡς τὸ [[ἰατήρ]], ὁ θεραπεύων ἰατρὸς ἢ [[χειρουργός]] ([[διότι]] δὲν φαίνεται νὰ ὑπῆρχε διάκρισίς τις μεταξὺ τῶν δύο κλάδων), Ἰλ. Π. 28, κ. ἀλλ., πρβλ. Ἡρόδ. 3. 130, κἑξ.· ἰητρὸς [[ἀνήρ]] Ἰλ. Λ. 514· φὼς ἰατρὸς Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 261· οὐ πρὸς ἰατροῦ σοφοῦ θρηνεῖν ἐπῳδὰς πρὸς τομῶντι πήματι Σοφ. Αἴ. 581· ἰατρῶν παῖδες, ἀντὶ τοῦ ἰατροί, Λουκ. Πῶς δεῖ Ἱστ. Συγγρ. 7· ὡς [[ὄνομα]] τοῦ Ἀπόλλωνος, Ἀριστοφ. Ὄρν. 584, Λυκόφρ. 1207, Συλλ. Ἐπιγρ. (προσθῆκαι) 2134a· ― ἰ. ὀφθαλμῶν, ὀδόντων, ὀφθαλμιατρός, ὀδοντιατρός, Ἡρόδ. 2. 84· ― [[ὡσαύτως]] ὡς θηλ., Διογεν. Τραγ. παρ᾿ Ἀθην. 636Α, Πλούτ. 2. 143D· [[μαῖα]] Ἑλλάδ. παρὰ Φωτ. Βιβλ. 531. 8, «περὶ τὰς τικτούσας [[ἰατρός]]» Ἡσύχ. ἐν λ. [[μαῖα]]. ΙΙ. μεταφ., [[ἰατρός]] πόνων Πινδ, Ν. 4. 3· ὦ θάνατε... τῶν ἀνηκέστων κακῶν ἰατρὸς Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 244· ὁ [[θάνατος]] [[λοῖσθος]] [[ἰατρός]] κακῶν Σοφ. Ἀποσπ. 626· ὀργῆς νοσούσης εἰσὶν ἰατροὶ λόγοι Αἰσχύλ. Πρ. 378, πρβλ. Χο. 699· ἀτυχίας Ἀντιφῶν 117. 40· τῆς πόλεως κακῶς βουλευσαμένης Θουκ. 6. 14· λύπης ἰατρὸς [[χρόνος]] Δίφιλος ἐν Ἀδήλ. 35· τῆς ὕβρεως Ἀθήν. 627Ε. ῑᾱτρός, ἴδε τὰ ἀνωτέρω παραδείγματα· ῐᾱτρος, μόνον ἐν Εὐρ. Ἀποσπ. 1071, Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 363, Ἠλ. 406, ῐητρείη Συλλ. Ἐπιγρ. 3311.
}}
{{bailly
|btext=οῦ (ὁ) :<br /><b>1</b> médecin;<br /><b>2</b> ἡ [[ἰατρός]], femme qui exerce la médecine {et pas seulement sage-femme}.<br />'''Étymologie:''' [[ἰάομαι]].<br /><i><b>Par.</b></i> [[μαῖα]].
}}
{{Slater
|sltr=<b>ῑᾱτρός</b> <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[healer]] met., [[ἄριστος]] εὐφροσύνα πόνων κεκριμένων [[ἰατρός]] (N. 4.2)
}}
{{StrongGR
|strgr=from [[ἰάομαι]]; a [[physician]]: [[physician]].
}}
{{Thayer
|txtha=ἰατροῦ, ὁ ([[ἰάομαι]]) (from [[Homer]] [[down]]), a [[physician]]: WH omits; Tr marginal [[reading]] brackets the [[clause]]); ἰατρέ, θεράπευσον σεαυτόν, a [[proverb]], applied to Christ in [[this]] [[sense]]: '[[come]] [[forth]] from [[your]] [[lowly]] and [[mean]] [[condition]] and [[create]] for [[yourself]] [[authority]] and [[influence]] by performing miracles [[among]] us [[also]], [[that]] we [[may]] [[see]] [[that]] [[you]] are [[what]] [[you]] [[profess]] to be,' Luke 4:23.
}}
{{grml
|mltxt=και [[γιατρός]], ο, η, και [[γιατρίνα]] και [[γιάτρισσα]] (ΑΜ [[ἰατρός]], Α ιων. τ. ἰητρός)<br /><b>1.</b> ο [[ειδικός]] στη [[διάγνωση]] και [[θεραπεία]] τών νόσων (α. «ἰητρὸς γὰρ ἀνὴρ πολλῶν [[ἀντάξιος]] ἄλλων», <b>Ομ. Ιλ.</b><br />β. «κράζει γοργὸν τοὺς ἰατρούς», Πρόδρ.)<br /><b>2.</b> αυτός που έχει εξειδικευθεί σε κάποιον [[κλάδο]] της ιατρικής (α. «[[ιατρός]] [[δερματολόγος]]» β. «οἱ μὲν γὰρ ὀφθαλμῶν ἰητροὶ κατεστέασι, oἱ δὲ κεφαλῆς, οἱ δὲ ὀδόντων», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>3.</b> αυτός που καταπραΰνει τα ψυχικά [[πάθη]] («εὐφροσύνα πόνων... [[ἰατρός]]», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> (για τον θεό) «ἰατρὸς τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων ἡμῶν» — [[σωτήρας]] τών ψυχών και τών σωμάτων μας, [[λυτρωτής]] μας<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>το θηλ.</b> <i>ἡ [[ἰατρός]]<br />η [[μαία]]<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> α) «ἰατρῶν παῑδες» — ιατροί<br />β) «γῆς [[ἰατρός]]» — [[γεωργός]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Βλ. λ. [[γιατρός]].<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[ιατρικός]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[ιάτρια]], [[ιατρίνη]]<br />(αρχ. -μσν.) [[ιάτραινα]], [[ιατρεύω]]<br /><b>μσν.</b><br />[[ιατρίσκος]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) [[ιατρομαθηματικός]], [[ιατροσόφι]](<i>ον</i>), [[ιατροσοφιστής]], [[ιατροφιλόσοφος]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[ιατραλείπτης]], [[ιατροκαύτης]], [[ιατροκλύστης]], [[ιατρολογώ]], [[ιατρόμαια]], [[ιατρόμαντις]], [[ιατρονίκης]], [[ιατροτέχνης]], [[ιατροτομεύς]]<br /><b>μσν.</b><br />[[ιατροσοφία]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[ιατρογυμναστής]], [[ιατροδικαστής]], [[ιατρομηχανική]], [[ιατρόσημο]], [[ιατροσυμβούλιο]], [[ιατροφυσική]], [[ιατροχημεία]], [[ιατροχημικός]]. (Β' συνθετικό) [[κτηνίατρος]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[ανίατρος]], <i>αρχιΐατρος</i>, [[ιπποΐατρος]], [[λογίατρος]], [[φιλίατρος]], [[φιλοΐατρος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[ανθυπίατρος]], <i>ανθυποκτηνίατρος</i>, [[αρχίατρος]], [[αρχικτηνίατρος]], [[αστίατρος]], [[αστυκτηνίατρος]], [[επίατρος]], [[επικτηνίατρος]], [[ιππίατρος]], [[νευροψυχίατρος]], [[νομίατρος]], <i>νομοκτηνίατρος</i>, [[οδοντίατρος]], [[οφθαλμίατρος]], [[παιδίατρος]], <i>σχολίατρος</i>, [[υπίατρος]], [[υποκτηνίατρος]], [[ψυχίατρος]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἰᾱτρός:''' [ῑ], Ιων. [[ἰητρός]], ὁ ([[ἰάομαι]]), όπως το [[ἰατήρ]]·<br /><b class="num">I.</b> αυτός που θεραπεύει, [[γιατρός]] ή [[χειρουργός]] (έννοιες για τις οποίες δεν φαίνεται να υπήρχε κάποια επαγγελματική [[διαφοροποίηση]], [[διάκριση]] [[μεταξύ]] των [[δύο]] κλάδων), σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· <i>ἰατρὸς ὀφθαλμῶν</i>, <i>ὀδόντων</i>, [[οφθαλμίατρος]], [[οδοντίατρος]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> μεταφ., <i>ἰατρὸς πόνων</i>, σε Πίνδ.· <i>ὀργῆς νοσούσης εἰσὶν ἰατροὶ λόγοι</i>, σε Αισχύλ.
}}