View source for ζῆλος

{{LSJ1
|Full diacritics=ζῆλος
|Medium diacritics=ζῆλος
|Low diacritics=ζήλος
|Capitals=ΖΗΛΟΣ
|Transliteration A=zē̂los
|Transliteration B=zēlos
|Transliteration C=zilos
|Beta Code=zh=los
|Definition=ου, ὁ, later εος, τό, <span class="bibl"><span class="title">Ep.Phil.</span>3.6</span> codd. opt.; Dor. ζᾶλος <span class="title">IG</span>12 (5).891, etc.:—<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">jealousy</b> (= <b class="b3">φθόνος</b>), <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>195</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>1526</span>: coupled with <b class="b3">φθόνος</b> by <span class="bibl">Democr.191</span>, <span class="bibl">Lys.2.48</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phlb.</span>47e</span>, <span class="bibl">50c</span>, <span class="bibl"><span class="title">Lg.</span> 679c</span>(pl.); εἰς ζῆλον ἰέναι <span class="bibl">Id.<span class="title">R.</span>550e</span>: more usu. in good sense, <b class="b2">eager rivalry, emulation</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Mx.</span>242a</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1388a30</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> c. gen. pers., <b class="b2">zeal for</b> one, ξυναίμων <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>943</span>; <b class="b3">κατὰ ζῆλον Ἡρακλέους</b> in <b class="b2">emulation</b> of him, <span class="bibl">Plu.<span class="title">Thes.</span>25</span>; ζ. πρός τινα <span class="bibl">Luc.<span class="title">Dem.Enc.</span>57</span>: abs., <b class="b2">passion</b>, PGrenf.1.1.13 (ii B.C.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> c. gen. rei, <b class="b3">ζῆλον . . γάμων ἔχουσα</b> causing <b class="b2">rivalry</b> for my hand, <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>352</span>; ζ. ἀζήλων καὶ φόβον ἀφόβων <span class="bibl">Phld.<span class="title">Oec.</span>p.66J.</span>; <b class="b3">ζ. τῶν ἀρίστων</b> <b class="b2">emulous desire</b> for... opp. <b class="b3">φυγὴ τῶν χειρόνων</b>, <span class="bibl">Luc.<span class="title">Ind.</span>17</span>; ἀνδραγαθίας <span class="bibl">Plu.<span class="title">Cor.</span>4</span>; so ζ. πρός τι Phld.<span class="title">Rh.</span>2.53S., <span class="bibl">Plu.<span class="title">Per.</span>2</span>; ζ. περὶ τὰ στρατιωτικά <span class="bibl">Str.14.2.27</span>: pl., <b class="b2">ambitions</b>, Phld.<span class="title">Rh.</span>2.54S. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> <b class="b2">fervour, zeal</b>, <span class="bibl">LXX <span class="title">4 Ki.</span>19.31</span>, al., <span class="bibl"><span class="title">1 Ep.Cor.</span>14.1</span>,al.; <b class="b2">indignation</b>, ζ. πυρός <span class="bibl"><span class="title">Ep.Hebr.</span>10.27</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> personified as son of Styx, brother of <b class="b3">Βία, Κράτος, Νίκη</b>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span> 384</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">pride, honour, glory</b>, <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>503</span>; ζ. καὶ χαρά <span class="bibl">D.18.217</span>; <b class="b3">τὸν αὐτὸν ἔχει ζῆλον ὁ στέφανος</b>, ib.120; ζῆλον καὶ τιμὴν φέρει τῇ πόλει <span class="bibl">Id.23.64</span>, cf. <span class="bibl">18.273</span>, <span class="bibl">60.33</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> <b class="b2">spirit</b>, τῆς πολιτείας <span class="bibl">Plb.4.27.8</span>: pl., <b class="b2">tastes, interests</b>, <b class="b3">τοῖς ἀπὸ διαφόρων ἐπιτηδευμάτων, βίων, ζήλων, ἡλικιῶν</b>, Longin.7.4. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> esp. in Lit. Crit., <b class="b2">style</b>, τοῦ Ἀσιανοῦ λεγομένου ζήλου <span class="bibl">Str.14.1.41</span>, cf. <span class="bibl">Plu.<span class="title">Ant.</span>2</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1138.png Seite 1138]] ὁ ([[ζέΕω]]), eigtl. heftige, leidenschaftliche Bewegung (bei Hes. Th. 384 ist Ζῆλος Bruder von Νίκη, Κράτος u. Βία), bes. mit Rücksicht auf ein anderes Ausgezeichnetes, – 1) Bewunderung u. <b class="b2">Eifer</b> für Etwas, [[οὐδείς]] ποτ' αὐτοὺς τῶν ἐμῶν ἂν ἐμπέσοι [[ζῆλος]] ξυναίμων Soph. O. C. 946; [[ζῆλος]] τῶν ἀρίστων neben φυγὴ τῶν χειρόνων, Nacheiferung, Luc. adv. Indoct. 17; so [[πρός]] τι, Plut. Pericl. 2; ζῆλον καὶ φιλοτιμίαν ἐμποιεῖν τινι Lyc. 15; καὶ [[μίμησις]] Hdn. 2, 4, 3; καὶ ἀγὼν [[πρός]] τινα Plut. Artax. 4; ζῆλοι νεωτερικοί, Jugendstudien, Pol. 10, 24, 7. – Der Gegenstand der Bewunderung, Glück, Soph. Ai. 498; vgl. Dem. 18, 273, wo [[ζῆλος]] καὶ τιμαί verbunden sind, u. ibd. 120 τὸν αὐτὸν ἔχει ζῆλον ὁ [[στέφανος]] [[ὅπου]] ἂν ἀναῤῥηθῇ. – 2) mit dem Gefühle des Untergeordnetseins verbunden, <b class="b2">Neid</b>, Hes. O. 194; mit [[φθόνος]] verbunden, Plat. Phil. 47 e Legg. 679 c; aber Menex. 242 a wird [[ζῆλος]] als das Vorangehende, [[φθόνος]] als das daraus Folgende dargestellt, u. Ammon. giebt für [[ζῆλος]] als charakteristisch die δι' [[ἐπιθυμία]], [[μίμησις]] γιγνομένη δοκοῦντός τινος καλοῦ an, vgl. Arist. rhet. 2, 11. - 3) <b class="b2">Eifersucht</b>, Eur. Hec. 352; vgl. B. A. 97; ζήλοις τινα βάλλειν Mel. 41 (XII, 70).
}}
{{ls
|lstext='''ζῆλος''': -ου, ὁ, παρὰ μεταγεν. -εος, τό, Ἐπιστ. Φιλ. 3. 9 (ἐν τοῖς ἀρίστοις τῶν χ/φων), κτλ. (Πιθ. ἐκ τοῦ ζέω). Πρόθυμος [[ἅμιλλα]], [[μετὰ]] ζήλου [[μίμησις]], εὐγενὴς [[πόθος]] πρὸς ὑπερτέρησιν ἢ πρὸς τοὺς ἄλλους ἐξίσωσιν, ἀντίθ. [[φθόνος]], Πλάτ. Μενεξ. 242A, Ἀριστ. Ρητ. 2. 11, 1· ἀλλ’ ἐν Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 193, = [[φθόνος]], [[ζηλοτυπία]]· συνδυάζονται τὰ δύο παρὰ τῷ Λυσ. 195. 13, Πλάτ. Φιλήβ. 47E, 50B, καὶ (ἐν τῷ πληθ.) Νόμ. 679C· εἰς ζῆλον ἰέναι Πολ. 550E. 2) [[μετὰ]] γεν. προσώπου, [[προθυμία]] πρὸς μίμησίν τινος, Σοφ. Ο. Κ. 943· κατὰ ζῆλον Ἡρακλέους, ἁμιλλώμενος πρὸς τὸν Ἡρ., Πλούτ. Θησ. 25· ζ. [[πρός]] τινα Λουκ. Δημών. 57. 3) [[μετὰ]] γεν. πράγμ., ζῆλον... γάμων ἔχουσα, ἐγείρουσα ἅμιλλαν περὶ τοῦ γάμου, Εὐρ. Ἕκ. 352· ζ. τῶν ἀρίστων, εὐγενὴς [[πόθος]] τῶν..., ἀντίθ. φυγὴ τῶν χειρόνων Λουκ. πρὸς Ἀπαίδ. 17· ἀνδραγαθίας, εὐεξίας, πλούτου, κτλ., Πλούτ. Κορ. 4, κτλ.· οὕτω, ζ. [[πρός]] τι ὁ αὐτ. Περικλ. 2. 4) προσωποποιούμενος ὡς υἱὸς τῆς Στυγός, ἀδελφὸς δὲ τῆς Βίας, Κράτους, Νίκης, Ἡσ. Θ. 384. ΙΙ. Παθ., τὸ ἀντικείμενον τῆς ἁμίλλης ἢ τοῦ πόθου, [[εὐτυχία]], [[εὐδαιμονία]], [[δόξα]], Σοφ. Αἴ. 503· [[ζῆλος]] καὶ χαρὰ Δημ. 300. 23· τὸν αὐτὸν ἔχει ζῆλον ὁ [[στέφανος]] ὁ αὐτ. 267. 14· ζῆλον καὶ τιμὴν τῇ πόλει φέρει ὁ αὐτ. 641. 8, πρβλ. 317. 9, 1399. 21. ΙΙΙ. περὶ ὕφους λόγου, Ἡγεσίας ὁ [[ῥήτωρ]], ὃς ἦρξε [[μάλιστα]] τοῦ Ἀσιανοῦ λεγομένου ζήλου παραφθείρας τὸ καθεστηκὸς [[ἔθος]] τὸ Ἀττικὸν Στράβ. 648· τῷ καλουμένῳ Ἀσιανῷ ζήλῳ τῶν λόγων Πλούτ. Ἀντων. 2· - [[ὡσαύτως]], ὁρμητικότης, [[ἀγριότης]], ζ. πυρὸς Ἐπιστ. π. Ἑβρ. ι΄, 27.
}}
{{bailly
|btext=ου (ὁ) :<br /><b>I.</b> <i>propr.</i> ébullition :<br /><b>1</b> ardeur, zèle : τινος <i>ou</i> [[πρός]] τινα pour qqn ; τινος, [[πρός]] [[τι]] pour qch;<br /><b>2</b> émulation, rivalité;<br /><b>3</b> <i>en mauv. part</i> haine, jalousie;<br /><b>II.</b> objet d’émulation, sujet de gloire;<br /><b>III.</b> exubérance de style.<br />'''Étymologie:''' [[ζέω]].
}}
{{StrongGR
|strgr=from [[ζέω]]; [[properly]], [[heat]], i.e. ([[figuratively]]) "[[zeal]]" (in a favorable [[sense]], ardor; in an unfavorable [[one]], [[jealousy]], as of a [[husband]] ([[figuratively]], of God), or an [[enemy]], [[malice]]): [[emulation]], [[envy]](-ing), [[fervent]] [[mind]], [[indignation]], [[jealousy]], [[zeal]].
}}
{{Thayer
|txtha=ζήλου, ὁ, and (in L T Tr WH; (T Tr WH)) τό [[ζῆλος]] (Ignatius ad Trall. 4 [ET]; [[διά]] [[ζῆλος]], Clement of [[Rome]], 1 Corinthians 4,8 [ET] ("in Clement of [[Rome]], §§ 3,4, 5,6 the [[masculine]] and neuter [[seem]] to be interchanged [[without]] [[any]] [[law]]" (Lightfoot). For facts [[see]] [[especially]] Clement of [[Rome]], edition 2Hilgenfeld (1876), p. 7; cf. Wit. Appendix, p. 158; Winer s Grammar, § 9, N. 2; Buttmann, 23 (20)); (from [[ζέω]] ([[Curtius]], § 567; Vanicek, p. 757)); the Sept. for קִנְאָה; [[excitement]] of [[mind]], ardor, fervor of [[spirit]];<br /><b class="num">1.</b> [[zeal]], ardor in embracing, pursuing, defending [[anything]]: [[κατά]] [[ζῆλος]], as respects [[zeal]] (in maintaining [[religion]]), [[zeal]] in [[behalf]] of, for a [[person]] or [[thing]], [[Sophocles]] O. C. 943); [[ὑπέρ]] τίνος, genitive of [[person]], [[with]] [[subject]]. genitive ζήλῳ Θεοῦ, [[with]] a [[jealousy]] [[such]] as God has, [[hence]], [[most]] [[pure]] and [[solicitous]] for [[their]] [[salvation]], the [[fierceness]] of [[indignation]], punitive [[zeal]], [[πυρός]] (of [[penal]] [[fire]], [[which]] is personified ([[see]] [[πῦρ]], at the [[end]])), an [[envious]] and [[contentious]] [[rivalry]], [[jealousy]]: ἐπλήσθησαν ζήλου, ζῆλοι, [[now]] the stirrings or motions of [[ζῆλος]], [[now]] its outbursts and manifestations: L T Tr (WH, [[yet]] in Galatians , the [[passage]] cited WH [[only]] in [[text]]) [[have]] [[adopted]] [[ζῆλος]] (ζῆλοι τέ καί φθόνοι, [[Plato]], legg. 3, p. 679c.). (On the [[distinction]] [[between]] [[ζῆλος]] ([[which]] [[may]] be used in a [[good]] [[sense]]) and [[φθόνος]] (used [[only]] in a [[bad]] [[sense]]) cf. Trench, Synonyms, § xxvi.; Cope on [[Aristotle]], rhet. 2,11, 
}}
{{grml
|mltxt=<b>(I)</b><br />ο (AM [[ζῆλος]], ὁ και [[ζῆλος]], το, Α και ζᾱλος, ὁ)<br /><b>1.</b> ψυχική [[ζέση]], [[προθυμία]] για την [[εκτέλεση]] έργου ή [[αφοσίωση]] σε κάποια [[αποστολή]] (α. «εργάζεται με ζήλο» β. «ὁ [[ζῆλος]] τοῡ οἴκου Σου κατέφαγέ με», ΠΔ)<br /><b>2.</b> σφοδρή [[επιθυμία]], [[έντονος]] [[πόθος]] («... θαυμάζουσι τὴν ἡδονὴν τῆς κόρης, [[ζῆλος]] ἐνέπεσεν σ' αὐτοὺς ἵνα τὴν ἀναρπάξουν», Διγ. Ακρ.)<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[φθόνος]], [[ζηλοτυπία]] («διὰ ζῆλον τῶν γεγενημένων καὶ φθόνον τῶν πεπραγμένων», Λυσ.)<br /><b>2.</b> [[προθυμία]] για [[μίμηση]] κάποιου, [[θαυμασμός]] («κατὰ ζῆλον Ἡρακλέους», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>3.</b> δικαιολογημένη [[αντίθεση]] και [[αγανάκτηση]] («[[ζῆλος]] κατὰ τῶν πολεμίων», Θεοδώρ.)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> το [[αντικείμενο]] τών ευγενικών επιδιώξεων<br /><b>2.</b> η σταθερή [[επιδίωξη]] ορισμένου ύφους στον λόγο («τοῡ Ἀσιανοῡ λεγομένου ζήλου», <b>Στράβ.</b>)<br /><b>3.</b> [[ορμή]], [[σφοδρότητα]] («πυρὸς [[ζῆλος]] ἐσθίειν τοὺς ὑπεναντίους ΚΔ)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> «[[ζῆλος]] τῆς πολιτείας» — οι γενικές αρχές που διέπουν το πολιτικό [[καθεστώς]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολογίας. Συγγενές πιθ. με τα [[ζητρός]], [[ζητέω]]-<i>ώ</i>, [[ζημία]], [[δίζημαι]], [[αλλά]] [[χωρίς]] σαφείς αντιστοιχίες στις άλλες ΙΕ γλώσσες.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[ζηλεύω]] <b>αρχ.</b> [[ζαλέω]], [[ζηλαίος]], [[ζηλέω]]<br />[[ζηλοσύνη]], [[ζηλόω]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b>: (Α' συνθετικό) [[ζηλότυπος]], <b>αρχ.</b> [[ζηλοδοτήρ]], [[ζηλομανής]]<br /><b>μσν.</b><br />[[ζηλοπαθής]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[ζηλόφθονος]]. (Β' συνθετικό) [[άζηλος]], [[αντίζηλος]], [[επίζηλος]], [[κακόζηλος]], [[πολύζηλος]], [[χαμαίζηλος]]<br /><b>αρχ.</b><br /><i>αγάζηλος</i>, <i>ανομόζηλος</i>, [[αρίζηλος]], [[βαρύζηλος]], [[δύσζηλος]], [[ετερόζηλος]], [[εύζηλος]], [[μεγαλόζηλος]], [[ομόζηλος]], [[παναρίζηλος]], <i>φιλόζηλος</i><br /><b>νεοελλ.</b><br />[[περίζηλος]].<br /><b>(II)</b><br />ο<br />υμενόπτερο της οικογένειας τών βροκονιδών.
}}
{{lsm
|lsmtext='''ζῆλος:''' -ου, ὁ, [[έπειτα]] -εος, τό (πιθ. από το [[ρήμα]] [[ζέω]])<br /><b class="num">I. 1.</b> [[συναγωνισμός]] με [[προθυμία]], [[ενθουσιώδης]] [[άμιλλα]], ένθερμη [[προσπάθεια]] μίμησης με σκοπό να μοιάσει [[κάποιος]] σε [[κάτι]] που θεωρείται [[πρότυπο]], ευγενές [[πάθος]] για [[επικράτηση]], αντίθ. προς το [[φθόνος]] ([[ζηλοτυπία]]), σε Πλάτ. κ.λπ.· [[αλλά]], επίσης, [[ζηλοτυπία]], σε Ησίοδ.<br /><b class="num">2.</b> με γεν. προσ., [[προθυμία]] για [[μίμηση]] κάποιου προσώπου, σε Σοφ., Πλούτ.<br /><b class="num">3.</b> με γεν. πράγμ., [[συναγωνισμός]], [[άμιλλα]] που εκδηλώνεται για την [[απόκτηση]] κάποιου πράγματος, σε Ευρ.· [[ζῆλος]] πλούτου, σε Πλούτ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> Παθ., το [[αντικείμενο]] του συναγωνισμού ή το [[αντικείμενο]] του πόθου, [[ευτυχία]], [[ευδαιμονία]], [[τιμή]], [[δόξα]], σε Σοφ., Δημ.<br /><b class="num">III.</b> λέγεται για το ύφος λόγου, [[υπερβολή]], [[επιτήδευση]], φραστική [[ακρότητα]], σε Πλούτ.· επίσης, [[αγριότητα]], [[ορμητικότητα]], [[βιαιότητα]], σε Καινή Διαθήκη
}}
{{elru
|elrutext='''ζῆλος:''' ὁ, NT тж. ζήλος, εος τό<br /><b class="num">1)</b> рвение, усердие, соревнование (ἐμβαλεῖν ζῆλόν τινι Plut.): ἐπιεικές ἐστιν ὁ ζ. καὶ ἐπιεικῶν, τὸ δὲ φθονεῖν [[φαῦλον]] καὶ φαύλων Arst. соревнование есть благородное чувство у благородных же, тогда как зависть есть чувство дурное у дурных: ζ. τινος Soph., Plut., NT, πρός τινα и πρός τι Plut., Luc. и [[ὑπέρ]] τινος NT ревностное отношение к кому(чему)-л.; κατὰ ζῆλον Ἡραχλέους Plut. соревнуясь с Гераклом, т. е. стремясь идти по стопам Геракла; ζ. τῶν ἀρίστων Luc. подражание лучшим;<br /><b class="num">2)</b> зависть, соперничество (ζ. καὶ [[φθόνος]] Plat.; ζ. καὶ [[ἐριθεία]] NT): ζῆλον ἔχειν τινός Eur. возбуждать соперничество из-за чего-л.; ζήλῳ ἐπιβλέπειν τύχαις τινός Soph. с завистью взирать на чье-л. преуспеяние; ἦλθεν ζ., ἀπὸ ζήλου δε [[φθόνος]] Plat. явилась зависть, а из зависти (родилась) ненависть; πυρὸς ζ. NT яростный огонь;<br /><b class="num">3)</b> (любовная) ревность ([[βαλεῖν]] τινα ζήλοις Anth.);<br /><b class="num">4)</b> предмет рвения, цель соревнования, т. е. счастье (ζ. καὶ [[τιμή]], ζ. καὶ [[χαρά]] Dem.): οἵας λατρείας ἀνθ᾽ ὅσου ζήλου τρέφει! Soph. на какое рабство обменяла (жена Эанта) такое счастье!;<br /><b class="num">5)</b> выспренний стиль, цветистость (Ἀσιανὸς ζ. τῶν λόγων Plut.).
}}
{{elnl
|elnltext=ζῆλος -ου, ὁ, Dor. ζᾶλος, later ook -εος, contr. -ους, τό afgunst:; ζῆλος δ ’ ἀνθρώποισιν... ἅπασι... ὁμαρτήσει afgunst zal alle mensen vergezellen Hes. Op. 195; πρῶτον μὲν ζῆλος, ἀπὸ ζήλου δὲ φθόνος eerst wedijver, en als gevolg daarvan naijver Plat. Menex. 242a; ὅπου... ἐν ὑμῖν ζῆλος καὶ ἔρις wanneer u afgunstig en verdeeld bent NT 1 Cor. 3.3; rivaliteit, wedijver:. κατὰ ζῆλον τὸν πρὸς Κορινθίους uit rivaliteit jegens de Corinthiërs Luc. 9.57; τὰ τοιαῦτα... πρὸς ἃ μιμητικὸς οὐ γίνεται ζῆλος de soort dingen die niet opwekken tot competitieve imitatie Plut. Per. 2.2. (afgunstige) bewondering (het bewonderen), ijver, enthousiasme, geestdrift, inzet, met gen. voor iem. of iets:; τῶν ἐμῶν... ζῆλος ξυναίμων inzet voor mijn bloedverwanten Soph. OC 943; ζῆλον οὐ σμικρὸν γάμων ἔχουσα met niet weinig enthousiasme voor het huwelijk Eur. Hec. 352; διὰ ζῆλον τῶν γεγενημένων καὶ φθόνον τῶν πεπραγμένων uit afgunstige bewondering voor het verleden en uit jaloezie voor hun successen Lys. 2.48; overdr. van vuur:; πυρὸς ζῆλος ἐσθίειν μέλλοντος τοὺς ὑπεναντίους de gretigheid van het vuur dat op het punt staat de vijanden te verslinden NT Hebr. 10.27; ook van enthousiaste stijl van spreken:. τῷ καλουμένῳ... Ἀσιανῷ ζήλῳ τῶν λόγων de zogeheten Asianische vlotte spreekstijl Plut. Ant. 2.8. (afgunstige) bewondering (het bewonderd worden), aanzien:; ἴδετε τὴν ὁμευνέτιν Αἴαντος... οἵας λατρείας ἀνθ ’ ὅσου ζήλου τρέφει aanschouwt de bedgenote van Ajax, wat voor een dienstbaarheid zij in stand houdt, en hoe groot de afgunstige bewondering waarvoor die in de plaats komt Soph. Ai. 503; τῷ... στεφανουμένῳ τὸν αὐτὸν ἔχει ζῆλον ὁ στέφανος de krans brengt de ontvanger steeds dezelfde mate van bewondering Dem. 18.120; τοῖς δ ’ ἄλλοις στρατηγοῖς... προὔθετο ζῆλον de andere commandanten stelde hij afgunstige bewondering in het vooruitzicht Plut. Arist. 14.4; personif. ὁ Ζῆλος Zelos, zoon van Styx en Pallas. Hes. Th. 384.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: [[zeal]], [[emulation]], [[jealousy]] (Hes. Op. 195).<br />Other forms: Dor. <b class="b3">ζᾶλος</b> (late also n.; cf. <b class="b3">ὄνειδος</b>, <b class="b3">μῖσος</b> a. o.; s. Schwyzer 521, Schwyzer-Debrunner 38)<br />Compounds: As 1. member in <b class="b3">ζηλό-τυπος</b> <b class="b2">formed by zeal, jealous</b> with <b class="b3">-τυπέω</b>, <b class="b3">-τυπία</b> (Att.); often as 2. member, e. g. <b class="b3">ἄ-</b>, <b class="b3">κακό-ζηλος</b>, Dor. <b class="b3">Πολύ-ζαλος</b> PN.<br />Derivatives: <b class="b3">ζηλήμων</b> [[jealous]] (ε 118, Call., Opp.; after the adj. in <b class="b3">-ήμων</b>, s. Chantraine Form.173; diff. Specht KZ 59, 51) with <b class="b3">ζηλημοσύνη</b> (Q. S.); <b class="b3">ζηλαῖος</b> <b class="b2">id.</b> (AP); <b class="b3">ζηλοσύνη</b> = <b class="b3">ζῆλος</b> (h. Ap. 100; cf. Porzig Satzinhalte 227); <b class="b3">ζήλη</b> f. <b class="b2">female rival</b> (X. Eph. 2, 112, Aristaenet. 1, 25 codd.). Denomin. verbs: 1. <b class="b3">ζηλόω</b> <b class="b2">vie with, emulate</b> (IA since Hes. Op. 23) with <b class="b3">ζήλωσις</b> [[emulation]], [[jealousy]] (Th.), <b class="b3">ζήλωμα</b> [[emulation]], [[happiness]] (E., D.), <b class="b3">ζηλωτής</b> [[emulator]], [[admirer]], "zealot" (Att., hell.), <b class="b3">-ωτικός</b> [[emulating]] (Arist.); 2. <b class="b3">ζαλέω</b> <b class="b2">be sealous for</b> (Delphi Ia); 3. <b class="b3">ζηλεύω</b> = <b class="b3">ζηλόω</b> (Demokr. 55 [v. l.], Simp. in Epikt. [VIp]), <b class="b3">-ευτής</b> (Eust.).<br />Origin: IE [Indo-European]X [probably] [506] <b class="b2">*ieh₂-</b> <b class="b2">be excited, revenge</b><br />Etymology: Perh. to [[ζητέω]], s. v.), [[δίζημαι]] (s. v.); uncertain. Several hypotheses in Bq, and Pok. 501.
}}