View source for ἐπιλείπω

{{LSJ1
|Full diacritics=ἐπιλείπω
|Medium diacritics=ἐπιλείπω
|Low diacritics=επιλείπω
|Capitals=ΕΠΙΛΕΙΠΩ
|Transliteration A=epileípō
|Transliteration B=epileipō
|Transliteration C=epileipo
|Beta Code=e)pilei/pw
|Definition=<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">leave behind</b>, ἐπὶ δὲ πλεῖον ἐλέλειπτο <span class="bibl">Od.8.475</span>, cf. <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span> 1.8.18</span> codd.:—Med., <b class="b2">leave behind</b>, of gleanings, v.l. in <span class="bibl">LXX <span class="title">Ob.</span>1.5</span>:— Pass., c.gen., <b class="b2">fall short of</b>, παντὸς ἀριθμοῦ <span class="bibl">Pl.<span class="title">Epin.</span>978b</span>: c. dat., <b class="b3">τῇ</b> <b class="b3">δυνάμει, τῇ οὐσίᾳ</b>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Ath.</span>20.2</span>, <span class="bibl">27.4</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span>. <b class="b2">leave untouched</b>, <b class="b3">ὡς οὔτ'</b> ἂν τῶν ἐμῶν ἐπιλίποιμι οὐδὲν οὔτε τῶν φίλων <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>310e</span>: c.part., <b class="b3">μυρία</b> ἐ. λέγων <span class="bibl">Id.<span class="title">Phlb.</span>26b</span>, cf. <span class="bibl">52d</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span>. of things, <b class="b2">fail</b> one, c.acc. pers., ἥβην... ἥ μ' ἐπιλείπει <span class="bibl">Thgn.1131</span>; ὕδωρ [μιν] ἐπέλιπε <span class="bibl">Hdt.7.21</span>, cf. <span class="bibl">2.174</span>; so <b class="b3">τῶν ὄμβρων ἐπιλιπόντων αὐτούς</b> (sc. <b class="b3">τοὺς ποταμούς</b>) <span class="bibl">Id.2.25</span>; γλαῦκες ὑμᾶς οὔποτ' ἐπιλείψουσι <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>1106</span>; <b class="b3">ἐπειδὰν αὐτοὺς ἐπιλίπωσιν</b> ἐλπίδες <span class="bibl">Th.5.103</span>: c.inf., [ὁ νόμος] ἐμοὶ μόνῳ ἐπέλιπε μὴ ὠφελῆσαι <span class="bibl">Antipho 5.17</span>; <b class="b3">ἐπιλίποι ἂν ἡμᾶς ὁ χρόνος</b> time would <b class="b2">fail</b> me, <span class="bibl">Isoc.1.11</span>, cf. <span class="bibl">Lys.12.1</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ep.Hebr.</span>11.32</span>; <b class="b3">τὸ ὕδωρ ἡμᾶς ἐ</b>. <span class="bibl">Isoc.15.320</span>; <b class="b3">ἐπιλείψει</b> με λέγονθ' ἡ ἡμέρα <span class="bibl">D.18.296</span>: later, c.dat., <span class="bibl">Plu.<span class="title">Cic.</span>42</span>, <span class="bibl">Ael.<span class="title">NA</span>8.17</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span>. Hdt., freq. of rivers, <b class="b3">ἐ. τὸ ῥέεθρον</b> <b class="b2">leave</b> their stream <b class="b2">unfilled</b>, <b class="b2">run dry</b>, <span class="bibl">Hdt.7.43</span>, <span class="bibl">58</span>, al.; without <b class="b3">ῥέεθρον</b>, <b class="b2">fail, run dry</b>, ib. <span class="bibl">127</span>; τὰς κρήνας καὶ τὰ φρέατ' ἐπιλείπειν πέφυκεν <span class="bibl">D.14.30</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span>. generally, <b class="b2">fail, be wanting</b>, ἵνα μὴ ἐπιλίπῃ κατεσθιόμενα <span class="bibl">Hdt.3.108</span>; <b class="b3">σῖτος</b> <b class="b3">ἐπιλιπών</b> <b class="b2">a deficiency</b> of it, <span class="bibl">Th.3.20</span> codd.; <b class="b3">τὰ ἐπιτήδεια ἐ</b>. <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>4.7.1</span>; <b class="b3">ὥστε τὸν λόγον μηδέποτε ἐ</b>. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>334e</span>; opp. <b class="b3">περιγίγνεσθαι</b>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span> 554</span>: c.gen., <b class="b2">fall short</b>, <b class="b3">σπουδῆς οὐθὲν ἐ</b>. <span class="title">Michel</span> 332.9 (Odessus).</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0957.png Seite 957]] ausgehen, mangeln, bes. im aor., fehlen, bes. von Vorräthen wie Lebensmitteln; περιγίγνεσθαι δ' αὐτῷ [[μηδέν]], μἡ [[μέντοι]] μηδ' ἐπιλείπειν Ar. Plut. 554; ἵνα μὴ ἐπιλίπῃ κατεσθιόμενα Her. 3, 108; τῷ σίτῳ ἐπιλιπόντι, durch Getreidemangel, πιέζεσθαι, Thuc. 3, 20; τῆς τροφῆς ἐπιλελοιπυίας Plat. Polit. 274 c; ὥςτε τὸν λόγον [[μηδέποτε]] ἐκλιπεῖν Prot. 334 e; τὰ ἐπιτήδεια ἐπέλιπε Xen. An. 4, 7, 1 u. öfter; ἐπιλείπει τὰ φρέατα, die Brunnen versiegen, Dem. 14, 30; vgl. Her. 7, 48; auch mit dem acc. der Person, [[ὕδωρ]] μιν ἐπέλιπε, es gebrach ihm an Wasser, 7, 21; τὸ δὲ [[στράτευμα]] ὁ [[σῖτος]] ἐπέλιπε, der Mundvorrath war dem Heere ausgegangen, Xen. An 1, 5, 6; vgl. γλαῦκες ὑμᾶς οὔποτ' ἐπιλείψουσι Ar. Av. 1106; kom. τοὺς πρεσβύτας ἐπιλείψει τὸ [[πέος]] Eccl. 620; ἐπειδὰν αὐτοὺς ἐπιλίπωσιν αἱ ἐλπίδες Thuc. 5, 103; κινδυνεύει ἡ τοῦ Εὐθύφρονός με [[μοῦσα]] ἐπιλελοιπέναι Plat. Prot. 409 d; ἐπιλείπει με ὁ [[χρόνος]], ἡ [[ἡμέρα]], es gebricht mir an Zeit, der Tag geht mir darüber aus, Lys. 12, 1 Isocr. 1, 11 Dem. 18, 296, u. oft bei Rednern; Sp. auch mit dem dat., wie Plut. ταῖς ἐῤῥωμενεστάταις φύσεσιν ἐπιλείπει τὸ θαῤῥεῖν Cic. 42; Ael. H. A. 8, 17. – Trans., verlassen, ὁ [[Σκάμανδρος]] ἐπέλιπε τὸ [[ῥέεθρον]], verließ sein Bette, d. i. trocknete aus, Her. 7, 43; οὐδὲν τῶν ἐμῶν, ich lasse es von meiner Seite an Nichts fehlen, Plat. Prot. 310 e; μ υρία [[ἐπιλείπω]] λέγων Phil. 26 b; μηδὲν ἐλέγχων ἡδονῆς τε καὶ ἐπιστήμης 52 d, ich unterlasse zu prüfen; pass., ἡ φορὰ ἐπιλέλειπται παντὸς ἀριθμοῦ Plat. Epin. 978 a; – τὸ ἐπιλειπόμενον τῆς φάλαγγος, der zurückbleibende Theil, Xen. An. 1, 8, 18.
}}
{{ls
|lstext='''ἐπιλείπω''': ἀφίνω, ἐπὶ δὲ πλεῖον ἐλέλειπτο, ἐπελέλειπτο δὲ πλεῖον, «τὸ δὲ πλεῖον αὐτῷ λείπεται καθὰ καὶ ἔδει» (Εὐστ.), Ὀδ. Θ. 475, πρβλ. Ξεν. Ἀν. 1. 8. 18. ― Παθ. [[μετὰ]] γεν., ὑπολείπομαι, ἐπιλέλειπται παντὸς ἀριθμοῦ Πλάτ. Ἐπινομ. 978Α. 2) ἀφίνω τι ἄθικτον, [[παραλείπω]], ὡς οὔτ’ ἂν τῶν ἐμῶν ἐπιλίποιμι οὐδὲν [[οὔτε]] τῶν φίλων Πλάτ. Πρωτ. 310Ε· [[μετὰ]] μετοχ., καὶ ἄλλα δὲ μυρία [[ἐπιλείπω]] λέγων ὁ αὐτ. ἐν Φιλήβῳ 26Β, πρβλ. 52D. ΙΙ. ἐπὶ πράγμ., [[ἐκλείπω]], [[ἀπολείπω]], ὡς τὸ Λατ. deficere, μετ’ αἰτ. προσ., ἀλλ’ ἥβην ἐρατὴν [[ὀλοφύρομαι]], ἥ μ’ ἐπιλείπει, ἥτις μ’ ἀφίνει, Θέογν. 1130· γλαῦκες ὑμᾶς οὔποτ’ ἐπιλείψουσι Ἀριστοφ. Ὄρν. 1102· [[ἐπειδὰν]] αὐτοὺς ἐπιλίπωσιν ἐλπίδες Θουκ. 5. 103, πρβλ. Ἀντιφῶντα 131. 27· ἐπιλείπει με ὁ [[χρόνος]], ὁ καιρὸς μοῦ λείπει, δὲν ἀρκεῖ, Λατ. dies me deficit, Ἰσοκρ. 4Α, πρβλ. 345C· ἐπιλείψει με λέγοντα ἡ [[ἡμέρα]] Δημ. 324. 18: ― μεταγεν. [[μετὰ]] δοτ., Πλουτ. Κικ. 42, Αἰλ. π. Ζ. 8. 17. 2) παρ’ Ἡροδ. [[συχνάκις]] ἐπὶ ποταμῶν, κοῖον δὲ πινόμενόν μιν [[ὕδωρ]] οὐκ ἐπέλιπε, πλὴν τῶν μεγάλων ποταμῶν; περὶ τῶν στρατευμάτων τοῦ Ξέρξου [[ἅπερ]] [[ὁπόθεν]] διήρχοντο ἔπινον ὅλον τὸ [[ὕδωρ]] τῶν ῥυάκων καὶ ποταμίων, Ἡρόδ. 7. 21, πρβλ. 2. 174· οὕτω, τῶν ὄμβρων ἐπιλιπόντων αὐτοὺς (δηλ. τοὺς ποταμοὺς) ὁ αὐτ. 2. 25· ἀπικομένου δὲ τοῦ στρατοῦ ἐπὶ τὸν Σκάμανδρον... ἐπέλιπε τὸ [[ῥέεθρον]], οὐδ’ ἀπέχρησε τῇ στρατιῇ τε καὶ τοῖσι κτήνεσι πινόμενος ὁ αὐτ. 7. 43, 58, κτλ.· οὕτω καὶ [[ἄνευ]] τῆς λέξεως [[ῥέεθρον]], ξηραίνομαι, ὁ αὐτ. 7. 127· [[οὕτως]], ἐπ. τὰ φρέατα Δημ. 186. 16. 3) ἀκολούθως [[καθόλου]], [[ἐκλείπω]], ἵνα μὴ ἐπιλίπῃ κατεσθιόμεθα Ἡρόδ. 3. 108· [[σῖτος]] ἐπιλιπὼν Θουκ. 3. 20· τὰ ἐπιτήδεια ἐπ. Ξεν. Ἀν. 4. 7, 1· [[ὥστε]] τὸν λόγον [[μηδέποτε]] ἐπ. Πλάτ. Πρωτ. 334Ε· ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ περιγίγνεσθαι, Ἀριστοφ. Πλ. 554.
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> ἐπιλείψω, <i>ao.2</i> ἐπέλιπον, <i>etc.</i><br /><b>I.</b> faire défaut, manquer ; <i>en parl. de cours d’eau, de puits</i> être à sec ; avec un acc. : [[Σκάμανδρος]] ἐπέλιπε τὸ [[ῥέεθρον]] HDT le Scamandre manqua d’eau pour alimenter son courant ; [[τῶν]] ὄμβρων ἐπιλιπόντων τοὺς ποταμούς HDT les pluies ayant fait défaut aux fleuves ; <i>rar.</i> τινι faire défaut à qqn ; ἐπιλείπει με ὁ [[χρόνος]] ISOCR le temps me fait défaut ; ἐπιλείψει με λέγοντα ἡ [[ἡμέρα]] DÉM le jour ne me suffira pas pour dire;<br /><b>II.</b> laisser de côté, <i>d’où</i><br /><b>1</b> laisser en arrière;<br /><b>2</b> omettre, négliger, acc..<br />'''Étymologie:''' [[ἐπί]], [[λείπω]].
}}
{{StrongGR
|strgr=from [[ἐπί]] and [[λείπω]]; to [[leave]] [[upon]], i.e. ([[figuratively]]) to be [[insufficient]] for: [[fail]].
}}
{{Thayer
|txtha=([[ἐπιλείχω]]) [[imperfect]] ἐπέλειχον; to [[lick]] the [[surface]] of, [[lick]] [[over]] (cf. [[ἐπί]], D. 1); German belecken): [[with]] the accusative of a [[thing]], L T Tr WH; (in Long. [[past]]. 1,24 (11) a variant for [[ἐπιτρέχω]]).
}}
{{grml
|mltxt=[[ἐπιλείπω]] (Α)<br /><b>1.</b> [[αφήνω]], [[εγκαταλείπω]]<br /><b>2.</b> <b>παθ.</b> [[υστερώ]], [[υπολείπομαι]] («ἐπιλέλειπται παντὸς ἀριθμοῡ», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>3.</b> [[αφήνω]] [[κάτι]] άθικτο («ὡς [[οὔτε]] τῶν ἐμῶν ἐπιλίποιμι οὐδὲν [[οὔτε]] τῶν [[φίλων]]», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>4.</b> δεν [[επαρκώ]], [[λείπω]] («γλαῦκες ὑμᾱς οὔποτ’ ἐπιλείψουσι», Αριοτοφ.)<br /><b>5.</b> εξαντλούμαι, [[στερεύω]], ξεραίνομαι<br /><b>6.</b> [[είμαι]] [[ελλιπής]] («τὰ ἐπιτήδεια ἐπέλειπε», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>7.</b> [[μένω]] [[πίσω]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἐπιλείπω:''' μέλ. <i>-ψω</i>,<br /><b class="num">I. 1.</b> [[αφήνω]] [[πίσω]], σε Ομήρ. Οδ., Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> [[αφήνω]] [[κάτι]] άθικτο, σε Πλάτ.<br /><b class="num">II. 1.</b> λέγεται για πράγματα, [[στερεύω]], δεν [[επαρκώ]], Λατ. deficere, με αιτ. προσ., [[ὕδωρ]] μιν ἐπέλιπε, του στέρεψε το [[νερό]], σε Ηρόδ.· ἐπιλείψει με λέγοντα ἡ [[ἡμέρα]], σε Δημ.<br /><b class="num">2.</b> στον Ηρόδ., [[συχνά]] λέγεται για ποταμούς, ξηραίνομαι, ἐπ. τὸ [[ῥέεθρον]], αφήνουν το [[ρεύμα]] τους, την [[κοίτη]] τους κενή, σε Ηρόδ.· και επίσης [[χωρίς]] το [[ῥέεθρον]], [[στερεύω]], ξηραίνομαι, στον ίδ.<br /><b class="num">3.</b> γενικά, δεν [[επαρκώ]], στερούμαι, στον ίδ., Ξεν. κ.λπ.
}}
{{elru
|elrutext='''ἐπιλείπω:'''<br /><b class="num">1)</b> оставлять (позади): τὸ ἐπιλειπόμενον ἤρξατο δρόμῳ Xen. остальная (т. е. отставшая) часть (войска) пустилась бежать (вдогонку);<br /><b class="num">2)</b> оставлять без внимания, упускать: ὡς οὔτ᾽ ἂν τῶν ἐμῶν ἐπιλίποιμι [[οὐδέν]], [[οὔτε]] τῶν [[φίλων]] Plat. я не пожалел бы ни своего ни чужого; μυρία [[ἐπιλείπω]] λέγων Plat. я обхожу молчанием множество (прочих) обстоятельств;<br /><b class="num">3)</b> подходить к концу, кончаться, истощаться, иссякать (ἐπιλείπει τὰ φρέατα Dem.; οὐκ ἐπιλείπει ἡ [[θάλασσα]] [[ὥσπερ]] οἱ ποταμοί Arst.; ἐπιλιπούσης τῆς δυνάμεως Plut.): τὰ [[ἐπιτήδεια]] ἐπέλιπε Xen. продовольствие вышло; κοῖον [[ὕδωρ]] οὐκ ἐπέλιπε; Her. какой воды хватило бы (чтобы напоить войско Ксеркса)?; τοῦ ἡλίου τὸ [[φῶς]] ἐπέλιπε Plut. наступило затмение солнца; [[ἐπειδὰν]] αὐτοὺς ἐπιλίπωσιν αἱ φανεραὶ ἐλπίδες, ἐπὶ τὰς ἀφανεῖς καθίστανται Thuc. когда у них не станет ясных надежд, они хватаются за призрачные;<br /><b class="num">4)</b> не хватать, недоставать: ἐπιλείψει με λέγοντα ἡ [[ἡμέρα]] Dem. и με διηγούμενον ὁ [[χρόνος]] NT чтобы рассказать (об этом), мне дня (или времени) не хватит; [[σῖτος]] ἐπιλιπών Thuc. нехватка продовольствия, голод.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=fut. ψω<br /><b class="num">I.</b> to [[leave]] [[behind]], Od., Xen.<br /><b class="num">2.</b> to [[leave]] [[untouched]], Plat.<br /><b class="num">II.</b> of things, to [[fail]] one, Lat. deficere, c. acc. pers., [[ὕδωρ]] μιν ἐπέλιπε the [[water]] failed him, Hdt.; ἐπιλείψει με λέγοντα ἡ [[ἡμέρα]] Dem.<br /><b class="num">2.</b> in Hdt., often of rivers, ἐπ. τὸ [[ῥέεθρον]] to [[leave]] [[their]] [[stream]] [[empty]], run dry, Hdt.; and so without [[ῥέεθρον]], to [[fail]], run dry, Hdt.<br /><b class="num">3.</b> [[generally]], to [[fail]], be [[wanting]], Hdt., Xen., etc.
}}