View source for ἀπηνής

{{LSJ1
|Full diacritics=ἀπηνής
|Medium diacritics=ἀπηνής
|Low diacritics=απηνής
|Capitals=ΑΠΗΝΗΣ
|Transliteration A=apēnḗs
|Transliteration B=apēnēs
|Transliteration C=apinis
|Beta Code=a)phnh/s
|Definition=ές, Ep. Adj. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">ungentle, rough, hard</b>, of persons, <span class="bibl">Il.1.340</span>; ὅτι τοι νόος ἐστὶν ἀ. <span class="bibl">16.35</span>, cf. <span class="bibl">Od.18.381</span>; θυμὸς ὑπερφίαλος καὶ ἀ. <span class="bibl">Il. 15.94</span>; <b class="b3">μῦθον ἀπηνέα τε κρατερόν τε</b> ib.<span class="bibl">202</span>, cf. <span class="bibl">Od.18.381</span>, al.; <b class="b3">ὃς μὲν ἀπηνὴς αὐτὸς ἔη καὶ ἀπηνέα εἰδῇ</b> [[cruel]] himself and full of <b class="b2">cruel thoughts</b>, <span class="bibl">19.329</span>.—Rare in Att. (never in Trag.), ὅπως τοῖς ἔξωθεν μηδὲν δείξειαν ἀπηνές <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>974</span> (anap.); ἀπηνές τι εἰπεῖν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phdr.</span>257b</span> (but <b class="b3">ἀπηχές</b> (q.v.) Hermias adloc.), cf.<span class="bibl"><span class="title">Lg.</span>950b</span>, <span class="bibl">Call.<span class="title">Iamb.</span>1.257</span>; freq. in later Prose, as <span class="bibl">Onos.42.23</span>, Phld.<span class="title">D.</span>3<span class="title">Fr.</span>69, <span class="bibl">D.S.9.24</span>, Plu.2.678b, 970c, <span class="bibl">Luc.<span class="title">Nec.</span>18</span>; τὸ ἐς ἀλλήλους ἀ. <span class="bibl">Procop.<span class="title">Goth.</span>4.35</span>: Comp. -έστερος <span class="bibl">J.<span class="title">BJ</span>5.7.4</span>, Adam.2.44: Sup. -έστατος <span class="bibl">Ael.<span class="title">NA</span>3.26</span>; τοῖς φίλοις <span class="bibl">J.<span class="title">BJ</span> 1.24.8</span>. Adv. -νῶς <span class="bibl">D.Chr.32.53</span>, Plu.2.19b; <b class="b3">πρὸς φίλους ἀπηνῶς ζῆν</b> ib.525d: Comp. -έστερον <span class="bibl">J.<span class="title">AJ</span>11.6.9</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> in physical sense, σπλὴν ἀ. [[hard]], <span class="bibl">Aret.<span class="title">SD</span>1.14</span>, cf. <span class="bibl">2.12</span>; <b class="b2">unpleasant to taste</b>, <span class="bibl"><span class="title">CA</span>1.5</span>. (Cf. <b class="b3">προσ-ηνής</b>, Goth. [[ansts]] 'favour'.)</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0290.png Seite 290]] ές (den Ggstz bilden [[ἐνηής]] u. [[προσηνής]]), unfreundlich, hart, [[νόος]] Iliad. 16, 35. 23, 484 Od. 18, 381; [[θυμός]] Od. 23, 97. 230; θυμὸς [[ὑπερφίαλος]] καὶ [[ἀπηνής]] Iliad. 15, 94. 23, 6 l 1; μῦθον ἀπηνέα τε κρατερόν τε 15, 202; [[βασιλεύς]] 1, 340; Od. 19, 329 ὃς μὲν ἀπηνὴς αὐτὸς ἔῃ καὶ ἀπηνέα εἰδῇ; Ar. Nub. 961; neben [[ἀκήλητος]] Theocr. 22, 169; καὶ [[ἄγριος]] Plat. Legg. XII, 950 b; εἴ τίσοι ἀπηνὲς εἴπομεν Phaedr. 257 b.
}}
{{ls
|lstext='''ἀπηνής''': -ές, Ἐπ. ἐπίθ., [[τραχύς]], [[χαλεπός]], [[σκληρός]], ἐπὶ προσώπων ἢ πραγμάτων, καὶ πρὸς βασιλῆος ἀπηνέος Ἰλ. Α. 340· [[οὕτως]], ὅτι τοι [[νόος]] ἐστὶν ἀπ. Π. 35· θυμὸς [[ὑπερφίαλος]] καὶ ἀπ. Ο. 94· μῦθον ἀπηνέα τε κρατερόν τε [[αὐτόθι]] 202, πρβλ. Ὀδ. Σ. 381, κ. ἀλλ. ὃς μὲν ἀπηνὴς αὐτὸς ἒῃ καὶ ἀπηνέα εἰδῇ Τ. 329: ― σπάν. παρ’ Ἀττ. ([[οὐδαμοῦ]] παρὰ Τραγ.)· [[ὅπως]] τοῖς [[ἔξωθεν]] μηδὲν δειξιαν ἀπηνὲς Ἀριστοφ. Νεφ. 974 (ἑξαμ.)· ἀπηνές τι εἰπεῖν Πλάτ. Φαῖδρ. 257B· πρβλ. Νόμ. 950Ε· ἀλλὰ συχνὸν παρὰ μεταγεν. πεζοῖς, ὡς ἐν Διοδ. Ἐκλογ. 553. 23, Πλουτ., κλ., ἴδε Ούϋττεμβ. ἐν τοῖς Πίναξι: ― Ἐπίρρ. -νῶς Δίων Χρ. 1. 679. ΙΙ. ἐπὶ φυσικῆς ἐννοίας, σπλὴν [[ἀπηνής]], σκληρά, Ἀρετ. π. Αἰτ. Χρον. Παθ. 1. 14., πρβλ. 2. 12, Ὀξ. Νούσ. Θεραπ. 1. 5. Ἐντεῦθεν, ἀπηνοειδῶς, Ἐκκλ.: ― ἀπηνότης, ἡ, =[[ἀπήνεια]], Ἐκκλ.: ― καὶ ἀπηνόφρων, ον ἀπηνὴς τὰς φρένας, [[ὠμόφρων]], [[θηριώδης]], Σχόλ. εἰς Αἰσχύλ. Πρ. 159. (Ἡ [[ῥίζα]] τῆς καταλήξεως -ηνής, ἥτις ἀναφαίνεται καὶ ἐν τῇ ἐναντίᾳ λέξει [[προσηνής]], [[ἴσως]] δὲ καὶ ἐν τῷ πρηνής, δὲν δύναται νὰ θεωρηθῇ ὡς βεβαιωμένη: ἴδε [[ὅμως]] Κουρτίου Ἑλλ. Ἐτυμ. ἀριθ. 419).
}}
{{bailly
|btext=ής, ές :<br /><b>1</b> rude dur, cruel;<br /><b>2</b> indécent, obscène.<br />'''Étymologie:''' DELG étym. peu claire.
}}
{{Autenrieth
|auten=ές (opp. ἐν-ηής): [[unfeeling]], [[harsh]], Il. 1.340, Od. 19.329 ; [[θῦμός]], Il. 15.94; [[νόος]], Il. 16.35; [[μῦθος]], Il. 15.202.
}}
{{DGE
|dgtxt=-ές<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>de pers. y su conducta [[intratable]], [[obstinado]], [[duro]], [[severo]] θυμός <i>Il</i>.15.94, 23.611, <i>Od</i>.23.97, νόος <i>Il</i>.16.35, 23.484, <i>Od</i>.18.381, [[ἀπείθεια]] Clem.Al.<i>Strom</i>.7.16.102, λύσσα Nonn.<i>D</i>.46.194, de pers. Theoc.22.169, Cyr.Al.M.72.913A<br /><b class="num">•</b>c. dat. λατρίσι Thgn.301, νέοισιν Thgn.1353, τοῖς φίλοις I.<i>BI</i> 1.494, ἔργον Procop.<i>Goth</i>.4.35.32<br /><b class="num">•</b>[[cruel]], [[altanero]], [[riguroso]] βασιλεύς <i>Il</i>.1.340, ὃς μὲν ἀπηνὴς αὐτὸς ἔῃ καὶ ἀπηνέα εἰδῇ <i>Od</i>.19.329, Εὔρυτος A.R.1.87, [[Ἀστυάγης]] D.S.9.23, ὁ [[Ἀχιλλεύς]] Plu.2.678b, de Homero ἀ. καὶ θηριώδης Plu.2.970b.<br /><b class="num">2</b> de abstr. y neutr. [[desagradable]], [[inconveniente]], [[antipático]] τὸ δ' ... ἄγριον καὶ ἀ. φαίνοιτ' ἂν τοῖς ἄλλοις ἀνθρώποις Pl.<i>Lg</i>.950b, [[γρύζω]] ἀ. οὐδέν Call.<i>Fr</i>.194.61, cf. Phld.<i>D</i>.3.<i>Fr</i>.69, M.Ant.1.16<br /><b class="num">•</b>[[desagradable]] ὀδμὴ θηριώδης καὶ [[ἀπηνής]] Hp.<i>Ep</i>.16, κτύπος ... πετρῶν LXX <i>Sap</i>.17.17, φωνή Luc.<i>Nec</i>.18.<br /><b class="num">3</b> [[inconveniente]], [[obsceno]] ὅπως τοῖς ἔξωθεν μηδὲν δείξειαν ἀπηνές Ar.<i>Nu</i>.974.<br /><b class="num">II</b> de objetos físicos [[duro]] (σπλήν) ἀ. δὲ καὶ [[ἀτέραμνος]] ὅκως λίθος Aret.<i>SD</i> 1.14.1, αἱ ἀποφύσεις Aret.<i>SD</i> 2.12.9, τὰ νεῦρα Aret.<i>CA</i> 1.6.1.<br /><b class="num">III</b> adv. -ῶς [[intratablemente]] ζῆν ... πρὸς φίλους ἀ. Plu.2.525c, ἀ. διάγειν D.Chr.32.53<br /><b class="num">•</b>[[inhumanamente]] τῷ ἱερεῖ χρώμενον ἀ. Plu.2.19b.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Se propone un segundo término *<i>anos</i>, *<i>anes</i> ‘rostro’ (cf. ai. <i>ānana</i>- ‘boca’, ‘rostro’) de la raíz de [[ἄνεμος]]. Sería un comp. c. ἀπό formado como σαφηνής y paralelo a προσηνής.
}}
{{grml
|mltxt=-ές (AM [[ἀπηνής]])<br />[[σκληρός]], [[αμείλικτος]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Ο [[συσχετισμός]] του τ. με μια [[σειρά]] συνθέτων σε -<i>ηνής</i> (<b>[[πρβλ]].</b> [[πρανής]] κ</i>. [[πρηνής]], [[προσηνής]], [[σαφηνής]]) δικαιολογεί ως α' συνθετ. το <i>από</i>, δεν ορίζει όμως με [[βεβαιότητα]] το β' συνθετικό<br />η [[σύνδεση]] [[αυτού]] με τ. <i>άνος</i>, (ιων. -αττ.) <i>ήνος</i> «[[πρόσωπο]]», σανσκρ. <i>ᾱνας</i>- με την [[ίδια]] [[σημασία]] ή με γοτθ. <i>ansts</i> «[[εύνοια]]» δεν [[είναι]] ικανοποιητική. Η λ. απαντά στον Όμηρο για να χαρακτηρίσει [[πρόσωπο]], θυμό ή μύθο, σπανίζει στην αττική διάλεκτο, [[είναι]] άγνωστη στην [[τραγωδία]], ενώ χρησιμοποιείται ευρύτατα στη μεταγενέστερη και σύγχρονη Ελληνική.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[απήνεια]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> [[απηνόφρων]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἀπηνής:''' -ές, [[τραχύς]], [[σκληρός]], [[βάναυσος]], [[αμείλικτος]], λέγεται για πρόσωπα, σε Όμηρ. (η προέλ. <i>-ηνης</i>, όπως στο <i>προσ-ηνής</i>, είναι αβέβαιη).
}}
{{elru
|elrutext='''ἀπηνής:'''<br /><b class="num">1)</b> неласковый, суровый, жестокий Hom., Plat., Theocr., Plut., Diod.;<br /><b class="num">2)</b> непристойный Arph.
}}
{{etym
|etymtx=-ές<br />Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[unfriendly]], [[hard]] (Il.).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Formation like <b class="b3">πρανής</b> (<b class="b3">πρηνής</b>) and <b class="b3">προσηνής</b> (<b class="b3">προσανής</b>), from <b class="b3">ἀπό</b> (<b class="b3">πρό</b>, <b class="b3">πρός</b>) with unknown element. Benfey Or. u. Occ. 1, 193 and others assumed (s. Kretschmer Glotta 22, 246f.) <b class="b3">*ἦνος</b> n. [[face]] (but Skt. <b class="b2">*ānas-</b> does not exist; <b class="b2">ā́nana-</b> n. [[mouth]] is of uncertain interpretation). Blanc CEG 1 connects <b class="b3">ἀναίνομαι</b>; doubtful.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[Deriv. of -ηνης, as in [[προσηνής]], [[uncertain]].]<br />[[ungentle]], [[harsh]], [[rough]], [[hard]], of persons, Hom.
}}
{{FriskDe
|ftr='''ἀπηνής''': -ές<br />{apēnḗs}<br />'''Meaning''': [[unfreundlich]], [[hart]] (vorw. ep. u. späte Prosa).<br />'''Derivative''': Ableitung [[ἀπήνεια]] f. [[Unfreundlichkeit]], [[Härte]] (Thphr., A. R. u. a.).<br />'''Etymology''' : Vgl. zur Bildung [[πρανής]] ([[πρηνής]]) und [[προσηνής]] ([[προσανής]]). Zusammensetzung von [[ἀπό]] (bzw. [[πρό]], [[πρός]]) mit einem nicht sicher zu bestimmenden Hinterglied, bzw. Suffix. Nach Benfey Or. u. Occ. 1, 193 und anderen (s. Kretschmer Glotta 22, 246f.) von *ἦνος n. [[Gesicht]] = aind. *''ānas''- n. ib., vgl. ''ā́nana''- n. [[Mund]], [[Gesicht]]. Nicht besser Brugmann Grundr.<sup>2</sup> 2 : 3, 332f. (zu got. ''ansts'' [[Gunst]] usw.); noch unwahrscheinlicher Prellwitz Glotta 19, 94ff.<br />'''Page''' 1,121
}}