View source for φίλιος

{{LSJ1
|Full diacritics=φίλιος
|Medium diacritics=φίλιος
|Low diacritics=φίλιος
|Capitals=ΦΙΛΙΟΣ
|Transliteration A=phílios
|Transliteration B=philios
|Transliteration C=filios
|Beta Code=fi/lios
|Definition=[ῐ], α, ον, also ος, ον <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>629</span> (lyr.), <span class="bibl">Arist.<span class="title">Fr.</span>675.13</span> (lyr.): (φίλος): <span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">I</span> Act., [[friendly]], <b class="b3">ὕμνος, ἔπη</b>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>1.60</span>, <span class="bibl">4.29</span>; <b class="b3">λόγοι, γνῶμαι</b>, <span class="bibl">Hdt.7.163</span>, <span class="bibl">9.4</span>; <b class="b3">φρήν, ὄμματα</b>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1491</span> (anap.), <span class="bibl"><span class="title">Ch.</span>810</span> (lyr.); χείρ <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>201</span> (lyr.), E. l. c. (lyr.); c. dat., <b class="b2">friendly to</b>... φ. βροτοῖς φέγγος <span class="bibl">E.<span class="title">Tr.</span>849</span> (lyr.): esp. opp. <b class="b3">πολέμιος</b>, [[friendly]], [ἡγεῖσθαι] τοὺς αὐτοὺς πολεμίους καὶ φ. <span class="title">IG</span>12.116.13; <b class="b3">φ. πόλις</b>, etc., <span class="bibl">Th.5.44</span>, etc.; Ῥίον φ. τοῖς Ἀθηναίοις <span class="bibl">Id.2.86</span>; φ. τοῖς συμμάχοις <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>6.1.19</span>; οὐδεμίαν πόλιν Ἄργεος φιλιωτέρην <span class="bibl">Hdt.7.151</span>; <b class="b3">φ. τριήρης</b> a [[friendly]] ship, i.e. one [[belonging to a friendly power]], <span class="bibl">Th.4.120</span>; (for <span class="bibl">8.102</span>, v. [[ἐπίπλοος]]) <b class="b3">; πρεσβεῖαι φ. καὶ πολέμιαι</b> <b class="b2">to friends</b> and foes, <span class="bibl">X.<span class="title">Lac.</span>13.10</span>; <b class="b3">πολλῶν . . φιλίων καὶ πολεμίων ναυαγίων</b> wrecks of many ships both <b class="b2">of friends</b> and enemies, <span class="bibl">Lys.2.38</span>: <b class="b3">ἡ φιλία</b> (sc. <b class="b3">γῆ, χώρα</b>) <b class="b2">friendly country</b>, opp. <b class="b3">ἡ πολεμία</b>, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>1.6.9</span>, <span class="bibl"><span class="title">An.</span>5.5.3</span>, <span class="bibl">D.18.301</span>; τὰ φίλια, ἀναχωρίζειν τὰ φ. <b class="b2">property of friends</b>, <span class="bibl">X.<span class="title">Eq.Mag.</span>7.6</span>; τισὶ φ. ἦν πρός τινας [[friendship]], <span class="bibl">Hdt.3.49</span> (v.l. [[φίλα]]); for <b class="b3">φίλια τέμνειν τινί</b>, v. [[τέμνω]] <span class="bibl">11.2</span>: Comp. φιλιώτερος <span class="bibl">Id.7.151</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b3">Ζεὺς φ., Ζεύς</b> <b class="b2">as god of friendship</b> (his temple at Megalopolis, <span class="bibl">Paus.8.3.14</span>), <span class="bibl">Diod.Com.2.5</span>,<span class="bibl">20</span>; πρὸς Διὸς φιλίου <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phdr.</span>234e</span>; μαρτύρομαι τὸν φίλιον . . Δία <span class="bibl">Men.54</span>: in familiar language without Ζεύς, ναὶ τὸν φίλιον <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ach.</span>730</span>; νὴτὸν φ. <span class="bibl">Pherecr.96</span> (lyr.); πρὸς φιλίου <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span> 500b</span>, <span class="bibl">519e</span>, <span class="bibl"><span class="title">Euthphr.</span>6b</span>; μὰ τὸν φ. τὸν ἐμόν τε καὶ σόν Id.<span class="title">Alc.</span>1.109d; τὸν σὸν λιποῦσα φ. <span class="bibl">E.<span class="title">Andr.</span>603</span>:—of other divinities, φ. δαίμονες <span class="bibl">Luc. <span class="title">Tox.</span>7</span>; οἱ φ. θεοί <span class="bibl">Aristaenet.2.14</span>; [[kindly]], [[gracious]], Κύπρι φ. <span class="title">AP</span>5.10; ὦ Ζεῦ βασιλεῦ καὶ νὺξ φιλία <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>355</span> (anap.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> Pass., [[beloved]], [[dear]], of persons and things, γυνή <span class="bibl">Id.<span class="title">Supp.</span>533</span> (lyr.); δμωΐδες <span class="bibl"><span class="title">Ch.</span>719</span> (anap.); ὦ φ. γενέθλα <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>226</span> (lyr.); φ. ἄλοχος <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>876</span> (lyr.), <span class="bibl">917</span> (anap.); βρέφη <span class="bibl">Id.<span class="title">Tr.</span>557</span> (lyr.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> Adv. -ίως <span class="bibl">Th.3.65</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>6.3.13</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>768e</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1278.png Seite 1278]] bei den Att. häufig auch 2 Endgn, [[freundschaftlich]], freundlich gesinnt, befreundet; ὦ Νὺξ [[φιλία]] Aesch. Ag. 346; φιλίοις ὄμμασι Ch. 798; [[ὕμνος]] Pind. P. 1, 60; ἔπη P. 4, 29; δῶρα Ol. 1, 75; ὦ [[φιλία]] γενέθλα Soph. El. 219; [[ἄλοχος]] Eur. Alc. 879; βρέφη Troad. 557, was auch geliebt übersetzt werden kann; Beiname des Zeus, Ar. Ach. 695, wie εἰπὲ πρὸς Διὸς φιλίου Plat. Phaedr. 234 e, u. öfter Zeus, der Beschützer der Freundschaft; auch ohne den Zusatz [[Ζεύς]], Pherecrat. bei Poll. 2, 127; vgl. εἰπὲ πρὸς φιλίου Plat. Gorg. 519 e Euthyphr. 6 b u. Ruhnk. zu Tim. p. 193; [[πόλις]] φιλιωτέρη, Her. 7, 151; λόγοι 7, 163. 8, 106; γνῶμαι 9, 4; bes. Ggstz von [[πολέμιος]], es im Kriege mit Einem haltend, [[ἠρέμα]] παρασκοπῶν καὶ τοὺς φιλίους καὶ τοὺς πολεμίους Plat. Conv. 221 b, wie Pol. 16, 19, 3 u. sonst; dah. ἡ [[φιλία]], mit u. ohne [[χώρα]], Freundesland, im Ggstz von ἡ [[πολεμία]], Xen. Cyr. 4, 5,13, wie [[φρούριον]] 5, 3,23; πάντα ἀλλήλοις τά γε τῆς ἀρετῆς μόρια λέγεταί που φίλια Plat. Polit. 306 c; τὰ χρήματα μὴ φίλια εἶναι, für feindlich, dah. für gute Prise erklären, Dem. 24, 12; Sp. – Adv.; φιλίως εἴρηκας Plat. Legg. III, 698 d; Folgde.
}}
{{ls
|lstext='''φίλιος''': -α, -ον, καὶ ος, ον, Εὐρ. Ἑλ. 629, Ἀριστ. Ἀποσπ. 625· (φίλος)· Ι. ἐνεργ., ὁ ἀνήκων εἰς φίλον ἢ ἐκ φίλου προερχόμενος, [[φιλικός]], [[ὕμνος]], ἔπη Πινδ. Π. 1. 116., 4. 51· λόγοι, γνῶμαι Ἡρόδ. 7. 163., 9. 4· [[φρήν]], ὄμματα Αἰσχύλ. Ἀγ. 1491, Χο. 810· χεὶρ Σοφ. Οἰδ. Κολ. 201· φ. τινι Εὐριπ. Τρῳ. 849, Θουκ. 2. 86, Ξεν. Κύρου Παιδ. 6. 1, 19· ― [[μάλιστα]] δὲ ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[πολέμιος]], [[φιλικός]], εἰς φίλους ἀνήκων, φ. [[χώρα]], [[πόλις]]. [[στράτευμα]], Θουκ. 5. 44, Ξεν., κλπ.· οὐδεμίαν . πόλιν Ἄργεος φιλιωτέρην Ἡρόδ. 7. 151· φ. [[τριήρης]], φιλικ. [[πλοῖον]], δηλ. εἰς φιλικὸν [[κράτος]] ἀνῆκον, Θουκ. 4. 120· (περὶ τοῦ χωρίου 8. 102, ἴδε ἐν λέξ. ἐπίπλους)· πρεσβεῖαι φ. καὶ πολέμιαι, πρὸς φίλους καὶ πολεμίους, Ξεν. Λακ. 13. 10· πολλῶν... [[φιλίων]] καὶ πολεμίων ναυαγίων, ναυαγίων φιλικῶν τε καὶ ἐχθρικῶν πλοίων, Λυσί. 194. 17· ― [[ἐντεῦθεν]] ἡ [[φιλία]] (ἐξυπακουομ. γῆ, [[χώρα]]), [[χώρα]] φιλική, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ ἡ [[πολεμία]], Ξεν. Κύρου Παιδ. 1. 6, 9, Ἀνάβ. 5. 5, 3, Δήμ. 326. 12· [[ὡσαύτως]] τὰ φίλια· ἀναχωρίζειν εἰς τὰ φ. Ξεν. Ἱππαρχ. 7. 6· περὶ τοῦ: φίλια τεμέσθαι τινί, ἴδε [[τέμνω]] ΙΙ. 2· ― Συγκρ. φιλιώτερος, Ἡρόδ. 7. 151. 2) [[Ζεὺς]] [[φίλιος]], ὡς προστάτης τῆς φιλίας (ὁ ναὸς [[αὐτοῦ]] ἔκειτο ἐν Μεγαλοπόλει, Παυσ. 8. 31) τὸ παρασιτεῖν εὗρεν ὁ [[Ζεὺς]] ὁ [[φίλιος]] Διόδωρος ὁ Σινωπεὺς ἐν «Ἐπικλήρῳ» 1. 5 καὶ 20· πρὸς Διὸς φιλίου Πλάτ. ἐν Φαίδρῳ 234Ε· [[μαρτύρομαι]] τὸν φίλιον... Δία Μένανδρος ἐν «Ἀνδρογύνῳ» 6· ― ἀλλὰ συνηθέστατα χωρὶς τοῦ κυρίου ὀνόματος [[Ζεὺς]]· ναὶ τὸν φίλιον Ἀριστοφ. Ἀχ. 730· νὴ τὸν φ. Φερεκράτης ἐν «Κραπατάλλοις» 16· πρὸς φιλίου Πλάτ. Γοργ. 500Β, 519Ε, Εὐθύφρων 6Β· μὰ τὸν φ. τὸν ἐμόν τε καὶ σὸν ὁ αὐτ. ἐν Ἀλκ. 1. 109D τὸν σὸν λιποῦσα φ. Εὐρ. Ἀνδρ. 603· ― [[ὡσαύτως]] ἐπὶ ἄλλων θεῶν, Ἀρισταίν. 2. 14, Ἀνθ. Παλ. 5. 11, Λουκ. Τόξ. 7· Ζεῦ βασιλεῦ καὶ νὺξ [[φιλία]] Αἰσχύλ. Ἀγ. 355 ― πρβλ. Ruhnk. εἰς Τίμ. ΙΙ. Παθ., ὡς τὸ φίλος, [[ἀγαπητός]], ἠγαπημένος, ἐπὶ προσώπων καὶ πραγμάτων, γυνὴ Αἰσχύλ. Ἱκ. 533, πρβλ. Χο. 719· ὦ φ. τὰ [[γενέθλια]] Σοφ. Ἡλ. 226· φ. [[ἄλοχος]] Εὐρ. Ἄλκ. 876, 917· βρέφη ὁ αὐτ. ἐν Τρῳ. 557. ΙΙΙ. Ἐπίρρ. -ίως, Θουκ. 3. 65, Ξεν. Κύρ. Παιδ. 6. 3, 13, Πλάτ., κλπ.
}}
{{bailly
|btext=α <i>ou poét.</i> ος, ον :<br /><b>I. 1</b> qui a des sentiments d’amitié, amical, ami ; avec un dat. : ami de, bienveillant pour;<br /><b>2</b> qui concerne les amis <i>ou</i> un ami, d’ami : πρεσβείας [[φιλίας]] καὶ πολεμίας XÉN ambassades aux amis et aux ennemis;<br /><b>3</b> qui provient d’un ami;<br /><b>II.</b> aimé, cher, précieux;<br /><i>Cp.</i> φιλιώτερος.<br />'''Étymologie:''' [[φίλος]].
}}
{{Slater
|sltr=<b>φῐλῐος</b> <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[friendly]], [[fond]] “φίλια δῶρα Κυπρίας” (O. 1.75) Αἴτνας βασιλεῖ φίλιον ἐξεύρωμεν ὕμνον (P. 1.60) “[[φιλίων]] δ' ἐπέων ἄρχετο” (P. 4.29) ἐκάλει [[φιλίαν]] νόστοιο μοῖραν (P. 4.196)
}}
{{grml
|mltxt=-α, -ο / [[φίλιος]], -ία, -ον, ΝΜΑ, θηλ. και -ος Α [[φίλος]]<br />[[φιλικός]] (α. «φίλια στρατιωτικά τμήματα» β. «[[ὥστε]] καὶ ταῡτα φίλια τοῑς συμμάχοις ὑπάρχειν», <b>Ξεν.</b><br />γ. «[[φιλία]] [[τριήρης]]», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br />(σχετικά με πρόσ. και πράγμ.) [[αγαπητός]]·2. [[προσφώνηση]] του Ερμού, του Απόλλωνος και, [[κυρίως]], του [[Διός]] ως προστατών της φιλίας («πρὸς Διὸς φιλίου», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>3.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> ἡ [[φιλία]]<br /><b>1.</b> (ενν. [[χώρα]]) η φιλική [[χώρα]]<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «πρεσβεῑαι φίλιαι καὶ πολέμιοι» — πρεσβείες [[προς]] φίλους και εχθρούς (<b>Ξεν.</b>)<br />β) «φίλια καὶ πολέμια ναυάγια» — ναυάγια φιλικών και εχθρικών πλοίων <b>(Λυσ.)</b>. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br />[[φιλίως]] Α<br />με φίλιο τρόπο, [[φιλικώς]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''φίλιος:''' -α, -ον και -ος, -ον· ([[φίλος]])·<br /><b class="num">I. 1.</b> Ενεργ., αυτός που ανήκει ή προέρχεται από φίλο, [[φιλικός]], σε Ηρόδ., Τραγ. κ.λπ.· [[φιλία]] [[τριήρης]], φιλικό [[πλοίο]], σε Θουκ.· ἡ [[φιλία]] (ενν. <i>γῆ</i>, [[χώρα]]), φιλική [[χώρα]], αντίθ. προς ἡ [[πολεμία]], σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> [[Ζεὺς]] [[φίλιος]], ο Δίας ως [[θεός]] της [[φιλίας]], σε Πλάτ.· <i>ναὶ τὸν φίλιον</i> (ενν. [[Δία]]), σε Αριστοφ.· <i>πρὸς φιλίου</i>, σε Πλάτ.<br /><b class="num">II.</b> Παθ., [[αγαπημένος]], λατρεμένος, σε Τραγ.<br /><b class="num">III.</b> επίρρ. <i>-ίως</i>, σε Θουκ. κ.λπ.
}}
{{elru
|elrutext='''φίλιος:''' <b class="num">II</b> ὁ божество дружбы: πρὸς φιλίου Plat. ради бога дружбы; μὰ τὸν φίλιον τὸν ἐμόν τε καὶ σόν Plat. клянусь божеством, покровительствующим нашей с тобой дружбе.<br />3, редко 2 (φῐ)<br /><b class="num">1)</b> дружеский, дружественный (λόγοι Her.; [[φρήν]] Aesch.; [[χώρα]] Thuc.): [[πρεσβεία]] [[φιλία]] Xen. посольство в дружественную страну;<br /><b class="num">2)</b> любящий (ὄμματα Aesch.; [[χείρ]] Soph.);<br /><b class="num">3)</b> покровительствующий дружбе ([[Ζεύς]] Plat., Men.);<br /><b class="num">4)</b> благосклонный, благодетельный ([[νύξ]] Aesch.; [[Κύπρις]] Anth.);<br /><b class="num">5)</b> любимый, дорогой, милый ([[γυνή]] Aesch.; [[γενέθλα]] Soph.).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[φίλιος]], η, ον [[φίλος]]<br /><b class="num">I.</b> act. of or from a [[friend]], [[friendly]], Hdt., Trag., etc.; φ. [[τριήρης]] a [[friendly]] [[ship]], Thuc.; ἡ [[φιλία]] (sc. γῆ, χώρἀ a [[friendly]] [[country]], opp. to ἡ [[πολεμία]], Xen.<br /><b class="num">2.</b> [[Ζεὺς]] [[φίλιος]] [[Zeus]] as god of [[friendship]], Plat.; ναὶ τὸν φίλιον (sub. Δίἀ Ar.; πρὸς φιλίου Plat.<br /><b class="num">II.</b> [[pass]]., [[beloved]], [[dear]], Trag.<br /><b class="num">III.</b> adv. -ίως, Thuc., etc.
}}