View source for κρατύνω

{{LSJ1
|Full diacritics=κρᾰτύνω
|Medium diacritics=κρατύνω
|Low diacritics=κρατύνω
|Capitals=ΚΡΑΤΥΝΩ
|Transliteration A=kratýnō
|Transliteration B=kratynō
|Transliteration C=kratyno
|Beta Code=kratu/nw
|Definition=Ep. καρτ-, (κράτος, κρατύς) <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[strengthen]], κ. τὰς Συρηκούσας <span class="bibl">Hdt.7.156</span>; τὴν πόλιν <span class="bibl">Th.1.69</span>; τείχη <span class="bibl">Id.3.18</span>; κ. τινὰ δορυφόροισι <span class="bibl">Hdt.1.98</span>; <b class="b3">κ. ἑωυτὸν τῇ τυραννίδι</b> ib.<span class="bibl">100</span>:—also in Med. (so only in Hom.), <b class="b3">ἐκαρτύναντο φάλαγγας</b> they [[strengthened their]] ranks, <span class="bibl">Il.11.215</span>, <span class="bibl">12.415</span>; <b class="b3">κρατυνάμενοι [τὴν Ἄντανδρον</b>] <span class="bibl">Th.4.52</span>, cf.<span class="bibl">114</span>; τὴν προβολήν <span class="bibl">Plu.<span class="title">Aem.</span>20</span>; <b class="b3">πίστεις κ</b>. [[confirm]] their pledges, <span class="bibl">Th.3.82</span>; σπείραισιν ἐκαρτύναντο βοείαις χεῖρας <span class="bibl">Theoc.22.80</span>; ἐκαρτ. μέλαθρον <span class="bibl">A.R.2.1087</span>; οἵ μιν… ἐκαρτ. κεραυνῷ <span class="bibl">Id.1.510</span>; <b class="b3">καρτ. τὴν αἰσυμνητείην</b> Thrasyb. ap. <span class="bibl">D.L.1.100</span>:—Pass., [[wax strong]], ἔσχε τὴν βασιληΐην καὶ ἐκρατύνθη <span class="bibl">Hdt.1.13</span>; τείχεσιν ἐκεκράτυντο <span class="bibl">D.C.40.36</span>, cf. <span class="bibl">D.H.3.72</span>; ἐν χρόνῳ κρατυνθὲν ἔθος <span class="bibl">LXX <span class="title">Wi.</span>14.16</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> [[confirm]] an impression, <span class="bibl">S.E. <span class="title">M.</span>8.364</span> (Pass.); an agreement, <span class="bibl"><span class="title">PLond.</span>1.113i51</span> (vi A. D.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[harden]], opp. ἁπαλύνω, τοὺς πόδας ἀνυποδησίᾳ <span class="bibl">X.<span class="title">Lac.</span>2.3</span>, cf. Gal.4.748 (Pass.):—Pass., <b class="b3">ὀστέα κρατύνεται</b> [[consolidate]], <span class="bibl">Hp.<span class="title">Fract.</span>7</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> [[rule]], [[govern]], c.gen., <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>14</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span>660</span>: c.acc., ἄκρα κρατύνων <span class="bibl">Emp. 100.19</span>, cf. <span class="bibl">73.2</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>900</span> codd. (lyr.); πτόλιν <span class="bibl">Id.<span class="title">Supp.</span>699</span> (lyr.): c. acc. cogn., κράτος κ. <span class="bibl">Id.<span class="title">Ag.</span>1471</span> (lyr.): abs., <span class="bibl">Id.<span class="title">Pr.</span>150</span> (lyr.), <span class="bibl">404</span> (lyr.); τὰ πρῶτα μὲν δόρει κρατύνων, πρῶτα δ' οἰωνῶν ὁδοῖς <span class="bibl">S. <span class="title">OC</span>1314</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> c. gen., [[become master]], [[get possession of]], τῶν ὅπλων <span class="bibl">Id.<span class="title">Ph.</span>366</span>, cf. <span class="bibl">1059</span>,<span class="bibl">1161</span> (lyr.): c. acc., [[possess]], λέκτρα Corinn. <span class="title">Supp.</span>2.55; <b class="b3">βασιληΐδα τιμὰν κ</b>. [[hold]], [[exercise]], <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>1281</span> (lyr.), cf. <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>372</span> (lyr.); τὴν πολιτικὴν ἀρετήν <span class="bibl">Him.<span class="title">Or.</span>14.28</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> <b class="b3">καρτύνειν βέλεα</b> [[ply]], [[throw]] them [[stoutly]], <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>13.95</span>; κ. ἐνὶ χερσὶν ἐρετμά <span class="bibl">A.R.2.332</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">IV</span> c. acc. et inf., [[insist]] that... <span class="bibl">D.L.7.83</span>, cf. <span class="bibl">Procl.<span class="title">Hyp.</span>3.54</span>.</span>
}}
{{ls
|lstext='''κρᾰτύνω''': Ἐπικ. καρτ-· ([[κράτος]], [[κρατύς]])· [[ἐνισχύω]], κρατ. τὰς Συρηκούσας Ἡρόδ. 7. 156· τὴν πόλιν Θουκ. 1. 69· τείχη ὁ αὐτ. 3. 18· κρ. ἑαυτὸν δορυφόροισιν Ἡρόδ. 1. 98· κρ. ἑαυτὸν ἐν τυραννίδι [[αὐτόθι]] 100· ― ὁ Ὅμ. ἔχει μόνον [[μέσον]] ἐκαρτύναντο φάλαγγας, ἐνίσχυσαν τὰς ἑαυτῶν τάξεις, Ἰλ. Λ. 215., Μ. 415· οὕτω, κρατύνεσθαι ταὴν Ἄντανδρον Θουκ. 4. 52, πρβλ. 114· σπείραισιν ἐκαρτύναντο βοείαις χεῖρας Θεόκρ. 22. 80· ἐκαρτ. [[μέλαθρον]] Ἀπολλ. Ρόδ. Β. 1078· οἵ μιν... ἐκαρτ. κεραυνῷ [[αὐτόθι]] Λ. 510· καρτ. τὴν αἰσυμνητείην Θρασύβ. παρὰ Διογ. Λ. 1. 100. ― Παθ., ἐνισχύομαι, [[γίνομαι]] [[ἰσχυρός]], ἔσχε τὴν βασιληΐην καὶ ἐκρατύνθη Ἡρόδ. 1. 13· τείχεσιν ἐκεκράτυντο Δίων Κ. 40. 36, πρβλ. Διον. Ἁλ. 3. 72. 2) [[σκληρύνω]], ἀντίθ. τῷ [[ἁπαλύνω]], τοὺς πόδας Ξεν. Λακ. 2, 3. ― Παθ., ὀστέα κρατύνεται Ἱππ. 756Ε. ΙΙ. = [[κρατέω]], κυβερνῶ, διοικῶ, [[μετὰ]] γεν., Σοφ. Ο. Τ. 14, Εὐρ. Βάκχ. 660· [[ὡσαύτως]] μετ’ αἰτ., [[ἄκρα]] κρατύνων Ἐμπεδ. 361· πρβλ. Αἰσχύλ. Πέρσ. 930, Ἰκέτ. 699· [[μετὰ]] συστοίχ. αἰτ., [[κράτος]] κρ. ὁ αὐτ. ἐν Ἀγ. 1471· ἀπολ., ὁ αὐτ. ἐν Πρ. 150, 404, Σοφ., κτλ. 2) [[γίνομαι]] [[κύριος]], κάτοχός τινος, τῶν ὅπλων Σοφ. Φιλ. 366, πρβλ. 1059, 1161· μετ’ αἰτ., βασιληίδα τιμὰν κρ., ἔχω, ἀσκῶ, Εὐρ. Ἱππ. 1282, πρβλ. Αἰσχύλ. Ἱκ. 372. ΙΙΙ. καρτύνειν βέλεα, χειρίζεσθαι ἢ ῥίπτειν αὐτὰ μετ’ ἰσχύος, Πινδ. Ο. 13. 135· κ. ἐνὶ χερσὶν ἐρετμὰ Ἀπολλ. Ρόδ. Β. 332. IV. μετ’ αἰτ. καὶ ἀπαρ., ἀποδεικνύω ἀναντιρρήτως ὅτι..., Διογ. Λ. 7. 83.
}}
{{bailly
|btext=<b>1</b> affermir : τοὺς πόδας XÉN les pieds ; <i>fig.</i> κρ. ἑαυτὸν [[ἐν]] [[τῇ]] τυραννίδι HDT s’affermir dans le pouvoir absolu;<br /><b>2</b> fortifier : πόλιν HDT une ville ; τείχη THC des remparts;<br /><b>3</b> se rendre maître de ; posséder, gén. <i>ou</i> acc.;<br /><b>4</b> gouverner, diriger, acc. <i>ou</i> gén.;<br /><i><b>Moy.</b></i> κρατύνομαι;<br /><b>1</b> fortifier pour soi : φάλαγγας IL ses rangs ; τὴν Ἄντανδρον THC Antandros;<br /><b>2</b> <i>fig.</i> affermir, confirmer : πίστεις THC leurs témoignages de fidélité.<br />'''Étymologie:''' [[κράτος]].
}}
{{grml
|mltxt=[[κρατύνω]] (AM, Α επικ. τ. [[καρτύνω]]) [[κρατύς]]<br /><b>1.</b> [[ενισχύω]], [[ενδυναμώνω]], [[ισχυροποιώ]], [[στερεώνω]] (α. «τοὺς θεμελίους [[πέριξ]] κρατύνας», Δίων Κάσσ.<br />β. «εἶχε δὲ τὴν βασιληίην καὶ ἐκρατύνθη», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[κυριαρχώ]], [[εξουσιάζω]], [[άρχω]], [[κυβερνώ]] («τὰ [[πρῶτα]] μὲν δόρει κρατύνων, [[πρῶτα]] δ' οἰωνῶν ὁδοῑς», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>3.</b> [[γίνομαι]] ή [[είμαι]] [[κύριος]] ή [[κάτοχος]], [[κατέχω]] (α. «τῶν δ' ὅπλων ἐκείνων ἀνὴρ [[ἄλλος]] κρατύνει», <b>Σοφ.</b><br />β. «κρατύνειν λέκτρα», Κόρινν.)<br /><b>4.</b> [[υποστηρίζω]] [[κάτι]] με [[βεβαιότητα]], [[επιμένω]] σε [[κάτι]]<br /><b>μσν.</b><br /><b>μέσ.</b> <i>κρατύνομαι</i><br />α) εμπλέκομαι<br />β) θεωρούμαι<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>πάπ.</b> [[επικυρώνω]] [[συμφωνία]]<br /><b>2.</b> [[οχυρώνω]] («καὶ τείχη κρατύναντες διὰ τάχους ἀπῆλθον», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>3.</b> [[σκληραγωγώ]] («[[ἀντί]] γε μὴν τοῦ ἁπαλύνειν τοὺς [[πόδας]] ὑποδήμασιν ἔταξεν ἀνυποδησίᾳ. κρατύνειν», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>4.</b> [[χειρίζομαι]] [[κάτι]] με [[ικανότητα]] και [[δύναμη]] («κρατύνειν ἐνὶ χερσὶν ἐρετμά», Απολλ. Ρόδ.)<br /><b>5.</b> <b>παθ.</b> [[γίνομαι]] [[σκληρός]] και [[στερεός]], στερεοποιούμαι («ἐν [[τριήκοντα]] ἡμέρησι κρατύνεται ὀστέα», Ιπποκρ.)<br /><b>6.</b> [[αποδεικνύω]] [[χωρίς]] [[αντίρρηση]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''κρᾰτύνω:''' <i>[ῡ]</i>, Επικ. καρτ-, μέλ. <i>-ῠνῶ</i>, ([[κράτος]]),<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ενισχύω]], [[ισχυροποιώ]], σε Ηρόδ., Θουκ. — Μέσ. <i>ἐκαρτύναντο [[φάλαγγας]]</i>, ενίσχυσαν, ενδυνάμωσαν τις τάξεις τους, σε Ομήρ. Ιλ.· ομοίως, στον Θουκ. — Παθ., ενισχύομαι, [[γίνομαι]] [[ισχυρός]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> [[σκληραίνω]], <i>τοὺς [[πόδας]]</i>, σε Ξεν.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[κρατέω]], [[κυβερνώ]], [[εξουσιάζω]], με γεν., σε Σοφ., Ευρ.· επίσης με αιτ., σε Αισχύλ.· απόλ., στον ίδ., Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[γίνομαι]] [[κυρίαρχος]], [[αποκτώ]] την [[κατοχή]], με γεν., σε Σοφ.· με αιτ., <i>βασιληΐδα τιμὰνκρ</i>., έχω, [[εξασκώ]], σε Ευρ.<br /><b class="num">III.</b> <i>καρτύνειν βέλεα</i>, [[χειρίζομαι]] ή τα [[ρίχνω]] με [[δύναμη]], σε Πίνδ.
}}
{{elru
|elrutext='''κρᾰτύνω:''' эп. [[καρτύνω]] (ῡ)<br /><b class="num">1)</b> укреплять, усиливать (τὴν βασιληΐην Her.; τοὺς πόδας Xen.; τὴν [[ἀρχήν]] Plut.; med. φάλαγγας Hom.);<br /><b class="num">2)</b> med. вооружать (χεῖρας σπείρῃσι βοείαις Theocr.);<br /><b class="num">3)</b> снабжать укреплениями, укреплять (τὴν πόλιν, τείχη Thuc.);<br /><b class="num">4)</b> med. основывать, базировать (τῷ θείῳ νόμῳ τι Thuc.);<br /><b class="num">5)</b> владеть, властвовать, править (πτόλιν Aesch.; πάντα, χώρας τινός Soph.; Θηβαίας χθονός Eur.; ὁ τὸ [[κράτος]] ἔχων [[ἡγεμών]] Arst.);<br /><b class="num">6)</b> владеть, обладать (τινος Soph.; βασιληΐδα τιμάν Eur.).
}}
{{elnl
|elnltext=κρατύνω, ep. καρτύνω [κρατύς] sterk maken:; ἐπείτε … ἐκράτυνε ἑωυτὸν τῇ τυραννίδι toen hij zijn positie door de alleenheerschappij sterk had gemaakt Hdt. 1.100.1; versterken:; τείχη κ. de muren versterken Thuc. 3.18.1; med.:; ὀστέα κρατύνεται de botten herkrijgen hun sterkte Hp. Fract. 7; overdr.: bekrachtigen:. ἐκρατύνθη ἐκ τοῦ ἐν Δελφοῖσι χρηστηρίου door het orakel in Delphi werd het bekrachtigd Hdt. 1.13.1. heersen over:; πτόλιν κ. over de stad heersen Aeschl. Suppl. 699; met gen.: ὦ κρατύνων Οἰδίπους χώρας ἐμῆς Oedipus, heerser van mijn land Soph. OT 14. meester zijn over, met gen.:; τῶν δ ’ ὅπλων κείνων ἀνὴρ ἄλλος κρατύνει νῦν een andere man is nu meester over die wapens Soph. Ph. 366; bezitten, met acc.: βασιληίδα τιμάν... κρατύνεις gij bezit koninklijke waardigheid Eur. Hipp. 1281.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=κρᾰτύ¯νω, [[κράτος]]<br /><b class="num">I.</b> to [[strengthen]], Hdt., Thuc.:—Mid., ἐκαρτύναντο φάλαγγας they strengthened [[their]] ranks, Il., so in Thuc.:—Pass. to wax [[strong]], Hdt.<br /><b class="num">2.</b> to [[harden]], τοὺς πόδας Xen.<br /><b class="num">II.</b> = [[κρατέω]], to [[rule]], [[govern]], c. gen., Soph., Eur.; also c. acc., Aesch.; absol., Aesch., Soph., etc.<br /><b class="num">2.</b> to [[become]] [[master]], get [[possession]] of, c. gen., Soph.:— c. acc., βασιληίδα τιμὰν κρ. to [[hold]], [[exercise]], Eur.<br /><b class="num">III.</b> καρτύνειν βέλεα to ply or [[throw]] them [[stoutly]], Pind.
}}