View source for ὑπεραίρω

{{LSJ1
|Full diacritics=ὑπεραίρω
|Medium diacritics=ὑπεραίρω
|Low diacritics=υπεραίρω
|Capitals=ΥΠΕΡΑΙΡΩ
|Transliteration A=hyperaírō
|Transliteration B=hyperairō
|Transliteration C=yperairo
|Beta Code=u(perai/rw
|Definition=<span class="sense"><span class="bld">A</span> [[lift]] or [[raise up over]], εἰς τὸν ἔξω τόπον τὴν τοῦ ἡνιόχου κεφαλήν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phdr.</span>248a</span>; τὴν ὀφρῦν ὑπὲρ τοὺς κροτάφους <span class="bibl">Luc.<span class="title">Am.</span>54</span>; <b class="b3">ἑρμάτων ὑ. τὸ σκάφος</b> [[over]] the rocks, <span class="bibl">Philostr.<span class="title">VA</span>3.23</span>; <b class="b3">ὑ. τὸ φθέγμα</b> [[raise]] it [[very high]], <span class="bibl">Luc.<span class="title">Ner.</span>9</span>:—Med., [[lift oneself]] or [[rise above]], πάντων Anon. in <span class="bibl">Rh.1.632</span> W.: abs., to [[be lifted up]], <span class="bibl"><span class="title">2 Ep.Cor.</span>12.7</span>; [[give oneself airs]], [[be coy]], <span class="bibl">Aristaenet.1.17</span>, <span class="bibl">2.6</span>; [[exalt oneself above]], ἐπὶ θεόν <span class="bibl"><span class="title">2 Ep.Thess.</span>2.4</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[heighten]], ναῦν τοίχοις <span class="bibl">Philostr. <span class="title">VA</span>3.35</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> intr., </span><span class="sense"><span class="bld">1</span> c. acc., [[jump over]], τειχία <span class="bibl">X.<span class="title">Eq.Mag.</span>8.3</span>; [[cross]], Ἄλπεις <span class="bibl">Plb.2.23.1</span>; ὑ. τὸ πέλαγος [[pass over]], <span class="bibl">Id.1.28.1</span>; <b class="b3">ὑ. τὴν ἄκραν</b> [[double]] the cape, <span class="bibl">Id.1.54.7</span>; <b class="b3">κάμψαντες τὸν Πάχυνον ὑ. [τὸ πέλαγος] εἰς</b> . . <span class="bibl">Id.1.25.8</span>; also τὸν Καταράκτην <span class="title">OGI</span>654.6 (Egypt, i B. C.): abs., [[cross the sea]], <span class="bibl">Plb.1.47.2</span>: as naval and military term, [[outflank]], τὸ λαιὸν τῶν πολεμίων <span class="bibl">Plb.1.50.6</span>, cf. <span class="bibl">3.73.7</span>, etc.: without a sense of motion, [[rise above]], τὸ ὕδωρ <span class="bibl">Thphr. <span class="title">HP</span>4.8.10</span>; τὸ μέγεθος τοῦ δένδρου <span class="bibl">Id.<span class="title">CP</span>5.14.9</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[excel]], τινι [[in]] a thing, <span class="bibl">D.18.220</span>: c. acc., [[excel]], <span class="bibl">Id.60.21</span>, Aristeas 16, <span class="bibl">Philostr.<span class="title">Her.</span>2.19</span>; τοὺς πρὸ ἑαυτοῦ ἡγεμονεύσαντας <span class="title">SIG</span>877 <span class="title">A</span>5 (Delph., ii/iii A. D.); νοῦν ὑπεραίρει <span class="bibl">Plot.6.7.22</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[overshoot]], [[go beyond]], μήθ' ὑπεράρας μήθ' ὑποκάμψας καιρόν <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>786</span> (anap.); ὑ. τὸν ὡρισμένον καιρόν <span class="bibl">Plb. 9.14.11</span>; τὴν συνήθειαν <span class="bibl">Id.28.14.2</span>; [[exceed]], ὑ. τῆς οὐσίας τὸ μέγεθος ὁ τῶν τέκνων ἀριθμός <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1266b11</span>; οὗ ἡ πρόνοια τὰς πάντων εὐχὰς οὐκ ἐπλήρωσε μόνον ἀλλὰ καὶ ὑπερῆρε <span class="title">BMus.Inscr.</span>894.8 (Halic., i A. D.); <b class="b3">πυγωνιαῖον ἢ μικρὸν ὑπεραῖρον</b> a little [[more]], <span class="bibl">Thphr.<span class="title">HP</span>4.6.8</span>; <b class="b3">τῶν ὑπεραιρόντων ἱερέων</b> the priests [[in excess]] (of a certain number), <span class="bibl"><span class="title">BGU</span>1.16</span> (iii A. D.); <b class="b3">τῶν ὑπεραιρούντων</b> (sic) τὸν ἀριθμὸν τῶν ἱερέων <span class="bibl"><span class="title">PLond.</span>2.347.6</span> (iii A. D.); <b class="b3">τὸ ὑπεραῖρον ἀργύριον</b> the money (received) [[in excess]], <span class="title">SIG</span>976.27 (Samos, ii B. C.); <b class="b3">τοσοῦτον ἐν [τοῖς δαπανηθεῖσιν] ὑπερῆρεν [αὐτόν</b>] he so far [[exceeded]] him in his expenditure, <span class="bibl">D.C.37.8</span>; λόγος ὑπεραίρων τοῖς ὀνόμασι καὶ ταῖς γνώμαις [[overdone]], <span class="bibl">Philostr.<span class="title">VA</span>8.6</span>; τὸ ὑπεραῖρον [[exaggeration]], <span class="bibl">Plb.16.12.9</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> c. gen., [[pass beyond]], [[double]] a cape, τοῦ ἀκρωτηρίου <span class="bibl">Philostr.<span class="title">VA</span>3.24</span>; [[rise above]], τῆς γῆς <span class="bibl">Id.<span class="title">Her.</span>19.16</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[transcend]], [[exceed]], <b class="b3">μήθ' ὑπεραίροντα τῶν εἰθισμένων ὄγκων</b> (τὸν εἰθ. ὄγκον Stob.) μήτ' ἐλλείποντα <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>717d</span>, cf. <span class="bibl">D.C.75.13</span> (c. gen.), etc.; ὑ. τῷ μεγέθει τινῶν <span class="bibl">D.S.20.91</span>, etc.; [[overcome]], τέχνῃ τοῦ ῥοθίου <span class="bibl">Philostr.<span class="title">VA</span>7.26</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> c. gen., [[despise]], ib.<span class="bibl">1.2</span>, <span class="bibl">Philostr.Jun.<span class="title">Im.</span>7</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> [[overflow]], τὰ ἀγγεῖα <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mir.</span>835a32</span>: abs., of a stream, ὑ. εἰς τὰ χωρία <span class="bibl">D.55.10</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> <b class="b3">ὑ. ὑπέρ τι</b> [[project]] beyond... <span class="bibl">Arr.<span class="title">Tact.</span>12.9</span>; <b class="b3">οἱ ἐν τῷ τρίτῳ ζυγῷ ὑ. τοὺς πρωτοστάτας πήχεις σ</b>, i.e. their [[σάρισαι]] [[project beyond]]... <span class="bibl">Ael.<span class="title">Tact.</span> 14.4</span>; <b class="b3">ὑπεραίρειν ἔξω τὰ βλέφαρα</b> [[project beyond]] the eyelids, of a tumour, <span class="bibl">Aët.7.36</span>, cf. 15; [[overlap]], <span class="bibl">Aristarch.Sam.8</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">V</span> <b class="b3">Ὑπεραίρων, οντος, ὁ,</b> [[Most Excellent]], = Lat. [[Exsuperatorius]], name given to December by Commodus, <span class="bibl">D.C.72.15</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1190.png Seite 1190]] (s. [[αἴρω]]), darüber heben, darüber erheben, ὑπερῆρεν εἰς τὸν ἔξω τόπον τἡν τοῦ ἡνιόχου κεφαλήν, Plat. Phaedr. 248 a, darübersetzen; – intrans., sich darüber erheben; im eigtl. Sinne, τὸ [[ὄρος]], τὸ [[πέλαγος]], über den Berg steigen, über das Meer setzen, Pol. 2, 23, 1. 1, 47, 2, u. Sp., wie D. Cass. 62, 13; auch vom Heere, Pol. 1, 50, 6; vom Wasser, überfließen, εἰς τὰ χωρία, Dem. 55, 10; – übertr., μήθ' ὑπεράρας, μήθ' ὑποκάμψας καιρὸν Χάριτος, darüber hinausgehend, Aesch. Ag. 760; übertreffen, Ggstz ἐλλείπειν, Plat. Legg. IV, 717 d; ὑπερῆρε πάντας ἀνθρώπους πονηρίᾳ, Dem. 25, 94, vgl. 18, 220; τὰ ὑπεραίροντα τὴν κοινὴν συνήθειαν, Pol. 15, 16, 1; dah. τὸ ὑπεραῖρον, das Übermaaß, 16, 12, 9; auch von der Zeit, ὑπεράρας τὸν καιρόν, 9, 14, 11; ὑπεραίρειν τῶν συμβαινόντων, S. Emp. adv. phys. 1, 161.
}}
{{ls
|lstext='''ὑπεραίρω''': [[αἴρω]], ὑψώνω [[ὑπεράνω]], ὑπερῆρεν εἰς τὸν ἔξω τόπον τὴν τοῦ ἡνιόχου κεφαλὴν Πλάτ. Φαῖδρ. 248Α· τὴν ὀφρῦν [[ὑπὲρ]] τοὺς κροτάφους Λουκ. Ἔρωτες 54· τὸ [[σκάφος]] ὑπερ. ἑρμάτων, [[ὑπεράνω]] τῶν βράχων, μνημονευόμενον ὑπὸ τοῦ Φιλοστρ.· ὑπ. τὸ [[φθέγμα]], αἴρειν τὴν φωνὴν [[μεγάλως]], Λουκ. Νέρ. 9. - Μέσ., αἴρομαι, ὑψοῦμαι [[ὑπεράνω]], πάντων Ρήτορες (Walz) τ. 1, σ. 632· ἀπολ., ὑψοῦμαι, ἀνυψοῦμαι, ἐπαίρομαι, Β΄ Ἐπιστ. πρ. Κορινθ. ιβ΄, 7· ἐγείρομαι, ἐπανίσταμαι, ἐπὶ θεὸν Β΄ πρὸς Θεσσ. β΄, 4. ΙΙ. ἀμεταβ., 1) μετ’ αἰτιατ., βαίνω ἢ πηδῶ [[ὑπεράνω]], περῶ [[ἄνωθεν]] ὡς τὸ Λατ. transcendere, trajicere, οἱ δέ γε (δηλ. ἵπποι) δεδιδαγμένοι τε καὶ εἰθισμένοι τάφρους διαπηδᾶν καὶ τειχία ὑπεραίρειν Ξεν. Ἱππαρχ. 8, 3· Ἄλπεις Πολύβ. 2. 23, 1 πρβλ. 1. 47, 2· - [[οὕτως]], ὑπ. τὸ [[πέλαγος]], [[διέρχομαι]], [[διαπλέω]], ὁ αὐτ. 1. 28, 1· ὑπ. τὴν ἄκραν, [[περικάμπτω]], ὑπερκάμπτω τὸ [[ἀκρωτήριον]], ὁ αὐτ. 1. 54, 7· κάμψαντές τὸν Πάχυνον ὑπ. [τὸ [[πέλαγος]]] εἰς... [[αὐτόθι]] 25, 8· ὡς στρατιωτικὸς ὅρος, κυκλῶ, περικυκλῶ, ὑπερφαλαγγῶ, τινὰ ὁ αὐτ. 1. 50, 6., 3. 73, 7, κλπ.· - [[ἄνευ]] τῆς ἐννοίας κινήσεως, ἐγείρομαι, ἀνυψοῦμαι [[ὑπεράνω]], [[ὑπερβαίνω]], τὸ [[ὕδωρ]] Θεοφρ. περὶ Φυτ. Ἱστ. 4. 8, 10· τὸ [[μέγεθος]] τοῦ δένδρου ὁ αὐτ. περὶ Φυτ. Αἰτ. 5. 14, 9. 2) [[ὑπερβαίνω]], ὑπερτερῶ, [[ἐξέχω]], [[ὑπερέχω]], τινά τινι, εἴ τι [[πρᾶγμα]], Δημ. 301. 35., 798. 8· νικῶ, τινὰ ὁ αὐτ. 1395. 23. 3) [[ὑπερακοντίζω]], χωρῶ [[πέραν]] τινός, [[ὑπερβαίνω]], οὔθ’ ὑπεράρας οὔθ’ ὑποκάμψας καιρὸν Αἰσχύλ. Ἀγ. 786· ὑπ. τὸν ὡρισμένον καιρὸν Πολύβ. 9. 14, 11· τὴν συνήθειαν ὁ αὐτ. 27. 16, 2· ὑπ. τῆς οὐσίας τὸ [[μέγεθος]] ὁ τῶν τέκνων [[ἀριθμὸς]] Ἀριστ. Πολιτ. 2. 7, 5 πυγωνιαῖον ἢ μικρὸν ὑπεραῖρον, ὀλίγῳ περισσότερον, Θεοφρ. περὶ Φυτ. Ἱστ. 4. 6, 8. ΙΙΙ. μετὰ γεν., [[διέρχομαι]] [[πέραν]], ὑπερκάμπτω [[ἀκρωτήριον]], τοῦ ἀκρωτηρίου Φιλόστρ. 115· ὑψοῦμαι, [[ὑπεράνω]], τῆς γῆς ὁ αὐτ. 746, κλπ. 2) [[ὑπερβαίνω]], μήθ’ ὑπεραίροντα τῶν εἰθισμένων ὄγκων (διάφ. γραφ. τὸν εἰθ. ὄγκον) μήτ’ ἐλλείποντα Πλάτ. Νόμ. 717D, πρβλ. Δίωνα Κ. 75. 13, κλπ.· ὑπ. τινὸς τῷ μεγέθει Διόδ. 20. 91, κλπ.· [[καταβάλλω]], νικῶ, τέχνῃ τοῦ ῥοθίου Φιλόστρ. 305. IV. ὑπερχειλίζω, [[πλημμυρίζω]], τὰ ἀγγεῖα Ἀριστ. περὶ Θαυμασ. 67· καὶ ἀπολ., ἐπὶ ποταμοῦ, ὑπερ. εἰς τὰ χωρία Δημ. 1274. 20. 2) ὑπ. ὑπέρ τι, ἐκτείνομαι [[πέραν]] τινός, Ἀρρ. Τακτ. 12. 3) [[ὑπερέχω]], ὑπερτερῶ, ἔν τινι ἢ τινὶ Δίων Κ. 37. 8, Φιλόστρ.· τὸ ὑπεραῖρον, ἡ [[ὑπερβολή]], Πολύβ. 16. 12. 9. - [[Κατὰ]] Σουΐδ.: «ὑπερῆραν, ὑπερέβησαν. Πολύβιος (1. 25) ‘κάμψαντες δὲ τὸν Πάχυνον ὑπερῆραν εἰς Ἔκνομον’», ἴδε ἀνωτ. ΙΙ, 1.
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> ὑπεραρῶ, <i>ao.</i> ὑπερῆρα, <i>pf.</i> ὑπερῆρκα, <i>etc.</i><br /><b>I.</b> <i>tr.</i> lever <i>ou</i> élever au-dessus, acc.;<br /><b>II.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> s’élever au-dessus de, surpasser, dépasser ; <i>fig.</i> l’emporter sur, surpasser, exceller : τινά τινι surpasser qqn en qch;<br /><b>2</b> passer par-dessus, franchir, acc. ; [[εἰς]] τὰ χωρία DÉM déborder et inonder le pays;<br /><b>3</b> être excessif, démesuré.<br />'''Étymologie:''' [[ὑπέρ]], [[αἴρω]].
}}
{{Thayer
|txtha=[[present]] [[middle]] [[ὑπεραίρομαι]]; ([[ὑπέρ]] and [[αἴρω]]); to [[lift]] or [[raise]] up [[over]] [[something]]; [[middle]] to [[lift]] [[oneself]] up, be [[exalted]], be [[haughty]]: R. V. to be [[exalted]] [[overmuch]]); [[ἐπί]] τινα, [[above]] [[one]], τίνι, to [[carry]] [[oneself]] [[haughtily]] to, [[behave]] [[insolently]] toward [[one]], [[Aeschylus]] and [[Plato]] [[down]]).
}}
{{grml
|mltxt=[[ὑπεραίρω]] ΝΜΑ, και ποιητ. τ. [[ὑπεραείρω]] ΜΑ [[αἴρω]] / [[ἀείρω]]<br /><b>1.</b> [[σηκώνω]], [[υψώνω]] [[κάτι]] [[πάνω]] από [[κάτι]] [[άλλο]]<br /><b>2.</b> <b>μέσ.</b> <i>υπεραίρομαι</i> και <i>ὑπεραίρομαι</i><br />[[υπερηφανεύομαι]], [[αλαζονεύομαι]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>μτφ.</b> υπερεξυψώνω, [[υπερεπαινώ]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />[[υπερβαίνω]] [[κάτι]] στο ύψος (α. «ὑπεραίρειν τὸ [[μέγεθος]] τοῦ δένδρου», Θεόφρ.<br />β. «αἱ ἀνομίαι μου ὑπερῆραν τὴν κεφαλήν μου», ΠΔ)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[πηδώ]], [[περνώ]] [[πάνω]] από [[κάτι]] («ἵπποι... εἰθισμένοι τάφρους διαπηδᾱν καὶ τειχία ὑπεραίρειν», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>2.</b> [[παρακάμπτω]], [[περνώ]] [[πέρα]] από κάποιο [[σημείο]] («κάμψαντες δὲ τὸν Πάχυνον ὑπερῆραν εἰς Ἔκνομον», Αρρ.)<br /><b>3.</b> <b>στρ.</b> [[περικυκλώνω]] με [[υπερφαλάγγιση]], [[υπερφαλαγγίζω]]<br /><b>4.</b> [[φτάνω]] [[πέρα]] από κάποιο [[σημείο]], [[υπερακοντίζω]] («οὐθ' ὑπεράρας, οὐδ' ὑποκάμψας καιρόν», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>5.</b> [[υπερτερώ]], [[υπερέχω]] σε [[κάτι]] («σὺ τοσοῦθ' ὑπερῆρας ῥῴμη καὶ τόλμῃ», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>6.</b> [[είμαι]] [[περισσότερος]] ή μεγαλύτερος από άλλον («μήθ' ὑπεραίροντα τῶν εἰθισμένων ὄγκων μήτ' ἐλλείποντα», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>7.</b> [[καταβάλλω]], [[νικώ]] («ὁ τῶν ἐναντίων ἡγεμὼν ὑπερῆρε τοὺς ἐπὶ τούτῳ ταχθέντας», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>8.</b> [[ξεχειλίζω]], [[πλημμυρίζω]]<br /><b>9.</b> <b>μέσ.</b> α) υψώνομαι [[πάνω]] από [[κάτι]]<br />β. εξεγείρομαι, ξεσηκώνομαι, [[επαναστατώ]] («ὁ ἀντικείμενος καὶ ὑπεραιρόμενος ἐπὶ [[πάντα]] λεγόμενον θεόν», ΚΔ)<br /><b>10.</b> (η μτχ. ενεστ. ως κύριο όν.) <i>ὁ Ὑπεραίρων</i><br />[[ονομασία]] που δόθηκε στον [[μήνα]] Δεκέμβριο από τον Κόμμοδο<br /><b>11.</b> (το ουδ. μτχ. ενεστ.) <i>τὸ ὑπεραῖρον</i><br />η [[υπερβολή]]<br /><b>12.</b> <b>φρ.</b> α) «[[ὑπεραίρω]] τὸ [[φθέγμα]]» — [[υψώνω]] πολύ τον τόνο της φωνής (<b>Λουκιαν.</b>)<br />β) «[[ὑπεραίρω]] τὸ [[πέλαγος]]» — [[περνώ]], [[διαπλέω]] το [[πέλαγος]] (<b>Πολ.</b>)<br />γ) «[[ὑπεραίρω]] [[ὑπέρ]] τι» — εκτείνομαι [[πέρα]] από [[κάτι]] <b>(Αρρ.)</b><br />δ) «ὑπεραίρειν ἔξω τὰ βλέφαρα» — [[προκαλώ]] [[διόγκωση]] τών βλεφάρων [[προς]] τα έξω.<br />-έω, Α<br /><b>1.</b> [[παίρνω]] επί [[πλέον]]<br /><b>2.</b> [[υπερβαίνω]], [[ξεπερνώ]] («τῶν ὑπεραιρούντων τὸν ἀριθμὸν τῶν ἱερέων», πάπ.).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>ὑπερ</i>- <span style="color: red;">+</span> <i>αἱρῶ</i> «[[λαμβάνω]], [[παίρνω]] με τα χέρια»].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ὑπεραίρω:''' μέλ. <i>-ᾰρῶ</i>,<br /><b class="num">I.</b> [[υψώνω]] ή [[σηκώνω]] [[επάνω]], σε Πλάτ. — Μέσ. ή Παθ., υψώνομαι, ανυψώνομαι, [[υπερηφανεύομαι]], επαίρομαι, σε Καινή Διαθήκη<br /><b class="num">II.</b> αμτβ.,<br /><b class="num">1.</b> με αιτ., [[σκαρφαλώνω]], [[αναρριχώμαι]], [[ανεβαίνω]], [[ανέρχομαι]], [[ανηφορίζω]] ή [[υπερπηδώ]], περνώ πάνω από, Λατ. transcendere, σε Ξεν.· [[ὑπεραίρω]] τὴν ἄκραν, [[παρακάμπτω]] το [[ακρωτήρι]], στον ίδ.· ως [[στρατιωτικός]] όρος, υπερφαλλαγίζω, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> [[υπερβαίνω]], [[ξεπερνώ]], [[εξέχω]], [[ξεχωρίζω]], [[υπερτερώ]], <i>τινά τινι</i>, από κάποιον σε [[κάτι]], σε Δημ.<br /><b class="num">3.</b> [[υπερακοντίζω]], [[ξεπερνώ]], [[υπερβαίνω]], [[προχωρώ]] πιο πέρα, <i>καιρόν</i>, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">III.</b> [[πλημμυρίζω]], σε Δημ.
}}
{{elru
|elrutext='''ὑπεραίρω:'''<br /><b class="num">1)</b> (высоко) поднимать (τὴν κεφαλὴν εἴς τι Plat.): ὑ. τι [[ὑπέρ]] τι Luc. поднимать что-л. выше чего-л.; ὑ. τὸ [[φθέγμα]] Luc. высоко поднимать голос, т. е. говорить в повышенном тоне; ὑπεραιρόμενος ἐπὶ πάντα NT превозносящийся превыше всего;<br /><b class="num">2)</b> [[переходить]], [[пересекать]] (τὰς [[Ἄλπεις]] Polyb.): ὑπεράραντες τὴν ἄκραν Polyb. миновав мыс;<br /><b class="num">3)</b> воен. [[обходить]], [[заходить в тыл]]: ὑπερᾶραι τὸ λαιὸν τῶν πολεμίων Polyb. охватить левый фланг противника;<br /><b class="num">4)</b> [[превосходить]], [[превышать]] (τινά τινι Dem., Plut.): ὑπεράρας [[καιρόν]] Aesch. хватив через край; ὑπερᾶραι τὸν ὡρισμένον [[καιρόν]] Polyb. пропустить установленный срок; ὑ. τινὸς τὸ [[μέγεθος]] Arst. или τῷ μεγέθει Diod. превышать своим размером что-л.;<br /><b class="num">5)</b> [[переливаться через край]]: ὑ. τὰ ἀγγεῖα Arst. выливаться из сосудов; ὑ. εἰς τὰ χωρία Dem. разливаться по стране, наводнять страну - см. тж. [[ὑπεραῖρον]].
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=fut. -ᾰρῶ<br /><b class="num">I.</b> to [[lift]] or [[raise]] up [[over]], Plat.:— Mid. or Pass. to [[lift]] [[oneself]] [[above]], to exalt [[oneself]], be [[exalted]], NTest.<br /><b class="num">II.</b> intr.,<br /><b class="num">1.</b> c. acc. to [[climb]] or get [[over]], [[pass]] [[over]], Lat. transcendere, Xen.; ὑπ. τὴν ἄκραν to [[double]] the [[cape]], Xen.:—as [[military]] [[term]], to [[outflank]], Xen.<br /><b class="num">2.</b> to [[transcend]], [[excel]], [[outdo]], τινά τινι one in a [[thing]], Dem.<br /><b class="num">3.</b> to [[overshoot]], go [[beyond]], [[exceed]], καιρόν Aesch.<br /><b class="num">III.</b> to [[overflow]], Dem.
}}