View source for δήνεα

{{LSJ1
|Full diacritics=δήνεα
|Medium diacritics=δήνεα
|Low diacritics=δήνεα
|Capitals=ΔΗΝΕΑ
|Transliteration A=dḗnea
|Transliteration B=dēnea
|Transliteration C=dinea
|Beta Code=dh/nea
|Definition=τά, only in plural, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[counsels]], [[plans]], [[arts]], whether good or bad, δ. θεῶν <span class="bibl">Od.23.82</span>; ἤπια δ. οἶδε <span class="bibl">Il.4.361</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>236</span>; ὀλοφώϊα <span class="bibl">Od.10.289</span>; δ. πάντα καὶ τρόπους ἐπίσταται <span class="bibl">Semon.7.78</span>; δ. Κίρκης <span class="bibl">A.R.4.559</span>; δ. τέχνης <span class="bibl">Opp.<span class="title">H.</span>1.7</span>.—Sg. nom. δῆνος, εος, τό, Hsch.:</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0567.png Seite 567]] τά, [[Gedanken]], Rathschlüsse, Pläne, Anschläge, eigentl. = »Erfindungen«, εὑρήματα, inventa; denn das Wort kommt doch wohl sicher von δήω, wie [[κτῆνος]] von [[κτάομαι]], vgl. Odyss. 4, 544 ἐπεὶ οὐκ ἄνυσίν τινα δήομεν, Iliad. 9, 418 ἐπεὶ [[οὐκέτι]] δήετε [[τέκμωρ]] Ἰλίου; Apollon. Lex. Hom. 58, 12 <b class="b2">[[δήνεα]]</b>· βουλεύματα. Homer bat [[δήνεα]] dreimal: in freundlichem Sinne mit [[ἤπιος]] Iliad. 4, 361 [[οἶδα]] γὰρ ὥς τοι θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι φίλοισιν ἤπια [[δήνεα]] οἶδε· τὰ γὰρ φρονέεις ἅ τ' ἐγώ περ, in feindlichem Sinne mit ὀλοφώιος Odyss. 10, 289 πάντα δέ τοι [[ἐρέω]] ὀλοφώια [[δήνεα]] Κίρκης; unbestimmt, ohne adjectiv. Odyss. 23, 82 χαλεπόν σε θεῶν αἰειγενετάων [[δήνεα]] εἴρυσθαι, [[μάλα]] περ πολύιδριν ἐοῦσαν. – Hes. Th. 236 δίκαια καὶ ἤπια [[δήνεα]] οἶδεν; Simonid. Amorg. Mul. 78 [[δήνεα]] δὲ πάντα καὶ τρόπους ἐπίσταται, [[ὥσπερ]] [[πίθηκος]]. – Oppian. Hal. 3, 1 παναίολα [[δήνεα]] τέχνης ἰχθυβόλου φράζευ; Diodor. 5 (A. Pal. 9, 405) [[δείδια]] σόν τε φυῆς ἐρατὸν τύπον, ἠδὲ σά, κοῦρε, [[δήνεα]]. – Apollon. Rhod, 4, 559 δήνεσι Κίρκης; 4, 193 κούρης ὑπὸ δήνεσι, 3, 661 [[πάρος]] ταρπήμεναι [[ἄμφω]] δήνεσιν [[ἀλλήλων]]. – Als nomin. sing. giebt Suidas [[δήνεον]], s. v. Δηναιόν: <b class="b2">[[δήνεον]]</b> δὲ τὸ [[βούλευμα]], Hesyoh. Δήνεα· βουλεύματα, [[Δῆνος]]· [[βούλευμα]]; vgl. Etym. m. s. v. Δήνεα p. 266, 13.
}}
{{ls
|lstext='''δήνεα''': τά, μόνον κατὰ πληθ., συμβουλαί, σχέδια, τέχναι, τεχνάσματα, [[εἴτε]] καλά, [[εἴτε]] κακά, δ. θεῶν Ὀδ. Ψ. 82· δ. ἤπια Ἰλ. Δ. 361· ὀλοφώϊα Ὀδ. Κ.289· δίκαια καὶ ἤπια Ἡσ. Θ. 236.‒ Ἡ ἑνικὴ ὀνομ. δῆνος, εος, τό, ἀναφέρεται παρὰ τῷ Ἡσυχ., ἐνῷ ὁ Σουΐδας βεβαίως [[ἐσφαλμένως]] τὸ μετατρέπει εἰς δήνεον. (Πρβλ. δήω).
}}
{{bailly
|btext=έων-ῶν ([[τά]]) :<br />pensées, projets, desseins <i>en parl. des dieux ; en b. part ; en mauv. part</i>.<br />'''Étymologie:''' [[δήω]].
}}
{{DGE
|dgtxt=-ων, τά<br /><b class="num">• Morfología:</b> [tb. sg. [[δῆνος]] Hsch.; [[δήνεον]] Sud.δ 480]<br /><b class="num">1</b> [[pensamientos]], [[deliberaciones]], [[proyectos]] en sent. posit. τοι θυμὸς ... ἤπια δ. οἶδε <i>Il</i>.4.361, ποικίλα δ. pensamientos astutos</i> Thgn.222, cf. A.R.3.661, <i>AP</i> 9.405 (Diod.), 11.356.2<br /><b class="num">•</b>[[designios]], [[decisiones]] θεῶν <i>Od</i>.23.82, cf. Hes.<i>Th</i>.236, Μοίρης <i>AP</i> 2.75 (Christod.), cf. Orác. en Porph.<i>Fr</i>.338.29, A.R.4.559, Sulp.Max.6<br /><b class="num">•</b>en sent. neg. [[ardides]], [[maquinaciones]] ὀλοφώϊα δ. Κίρκης <i>Od</i>.10.289, δ. πάντα καὶ τρόπους ἐπίσταται ὥσπερ πίθηκος Semon.8.78, cf. A.R.4.1, πάντα φρονέει δ. μαχλοσύνης tiene en mente todos los ardides de la lujuria</i>, <i>AP</i> 5.302 (Agath.), αἰόλα δ. Κάδμου Nonn.<i>D</i>.2.28, cf. Colluth.61.<br /><b class="num">2</b> de diversas artes [[recursos]] ἁλίης τε πολύτροπα δ. τέχνης los variados recursos del arte de la pesca</i> Opp.<i>H</i>.1.7, cf. 4.636, <i>C</i>.1.16, <i>AP</i> 1.10.68, 16.342.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Dud.: ¿rel. ai. <i>dáṃsas</i>- ‘poder milagroso’, av. <i>daŋhah</i> ‘habilidad’, e. e. de *δενσος > *δανσος analóg. c. [[δαῆναι]], etc.? ¿o rel. [[δήω]]?
}}
{{grml
|mltxt=[[δήνεα]], τα (Α)<br /><b>1.</b> συμβουλές<br /><b>2.</b> σχέδια<br /><b>3.</b> τεχνάσματα.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>δάνσεα</i> [[αντί]] <i>δένσεα</i>, <i>δένσος</i> με αναλογικό -<i>α</i> [[κατά]] τα συγγενή <i>δαήναι</i> (απαρμφ. του αορ. <i>εδάην</i> του [[διδάσκω]]), [[δαΐφρων]] που ανάγονται σε [[ρίζα]] <i>dns</i>-. Ο τ. [[δήνεα]] [[είναι]] ιων., [[αντί]] <i>δάνσεα</i> <span style="color: red;"><</span> <i>lE</i><i>densos</i>, και αντιστοιχεί με αρχ. ινδ. <i>damsas</i>- «θαυματουργή [[δύναμη]]», αβεστ. <i>dar</i><i>Ә</i><i>hah</i>- «[[ικανότητα]]»].
}}
{{lsm
|lsmtext='''δήνεα:''' τά ([[δήω]]), μόνο στον πληθ., σχέδια, γνώμες, συμβουλές, νουθεσίες, δεξιότητες, τεχνάσματα, [[είτε]] [[καλά]] [[είτε]] [[κακά]], σε Όμηρ., Ησίοδ.
}}
{{elru
|elrutext='''δήνεα:''' τά замыслы, намерения, планы Hom., Hes.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: n. pl.<br />Meaning: [[counsels]], [[plans]] (Il.; [[δῆνος]] H.).<br />Compounds: several compounds, mostly only lexically known: <b class="b3">ἀδηνής ἄκακος</b> H., EM (from where Semon. 7, 53 for text. [[ἁληνής]]), [[ἀδηνέως]] (Chios, H.), <b class="b3">ἀδανές ἀπρονόητον</b>, <b class="b3">ἀδηνείη ἀπειρία</b>, <b class="b3">πολυδηνέα πολύβουλον</b> H.<br />Origin: IE [Indo-European]X [probably] <b class="b2">*densos</b> <b class="b2">counsel, high spiritual power[??]</b><br />Etymology: Brugmann Sächs. Ber. 1897, 187 (Grundr.2 2: 1, 518) assumed <b class="b3">*δάνσεα</b> with analogical [[α]] from [[δαῆναι]], [[δαΐφρων]] (s. vv.) for <b class="b3">*δένσεα</b>, <b class="b3">*δένσος</b> = Skt. <b class="b2">dáṃsas-</b> n. [[wonderful craft]], Av. <b class="b2">daŋhah-</b> n. [[adroitness]], IE <b class="b2">*dénsos</b> beside <b class="b2">*dn̥s-</b> in <b class="b3">δα-ῆναι</b>, <b class="b3">δα-ί-φρων</b>. But one would rather expext <b class="b3">*δάος</b>; see the objections in Bechtel Lex. 99 and Lasso de la Vega Emerita 22, 92, who also has semantic problems. (Wackernagel KZ 29, 137 prefers connection with [[δήω]],which is not better.) - Ruijgh, Lingua 25 (1970) 319f. thinks the word is Myc., where <b class="b2">*dens-</b> would have given <b class="b3">δην-</b> (cf. <b class="b3">τελη-(Ϝ)εντ-</b> < <b class="b3">*τελεσ-Ϝεντ-</b>). Also Schmitt, Dicht. 161.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[δήω] only in plural]<br />counsels, plans, arts, [[whether]] [[good]] or bad, Hom., Hes.
}}
{{FriskDe
|ftr='''δήνεα''': {dḗnea}<br />'''Grammar''': n. pl.<br />'''Meaning''': [[Ratschläge]], [[Anschläge]] (ep. seit Il., [[δῆνος]] H.).<br />'''Composita''': Mehrere Komposita, vorwiegend nur lexikalisch belegt: [[ἀδηνής]]· [[ἄκακος]] H., ''EM'' (woraus auch Semon. 7, 53 für überlief. ἁληνής), [[ἀδηνέως]] (Chios, H.), [[ἀδανές]]· ἀπρονόητον, [[ἀδηνείη]]· [[ἀπειρία]], πολυδηνέα· πολύβουλον H.<br />'''Etymology''': Wahrscheinlich mit Brugmann Sächs. Ber. 1897, 187, (Grundr.<sup>2</sup> 2: 1, 518) aus *δάνσεα mit analogischem α nach den verwandten [[δαῆναι]], [[δαΐφρων]] (s. dd.) für *δένσεα, *δένσος = aind. ''dáṃsas''- n. [[Wunderkraft]], [[kluge Tat]], aw. ''daŋhah''- n. [[Geschicklichkeit]], [[Gewandtheit]], idg. *''dénsos'' neben *''dn̥s''- in [[δαῆναι]], [[δαί]]-φρων. Allerdings hätte man wie bei [[πάθος]] für [[πένθος]] eher vollständige Angleichung zu *[[δάος]] erwartet; vgl. noch die lautlichen Bedenken bei Bechtel Lex. 99 und bei Lasso de la Vega Emerita 22, 92, der auch aus semantischen Gründen die Verwandtschaft mit ''dáṃsas''- ablehnt und mit Wackernagel KZ 29, 137 bei [[δήω]] (wozu nach W. noch [[δαῆναι]] usw.) Anschluß finden will.<br />'''Page''' 1,382
}}