View source for αἱρέω

{{LSJ1
|Full diacritics=αἱρέω
|Medium diacritics=αἱρέω
|Low diacritics=αιρέω
|Capitals=ΑΙΡΕΩ
|Transliteration A=hairéō
|Transliteration B=haireō
|Transliteration C=aireo
|Beta Code=ai(re/w
|Definition=impf.<br><span class="bld">A</span> ᾕρεον Il.24.579, Ion. [[αἵρεον]] [[Herodotus|Hdt.]]6.31, but contr. [[ᾕρει]] even in Il.17.463, ᾕρευν Hes.''Sc.''302: fut. αἱρήσω Il.9.28, etc.: aor. 1 [[ᾕρησα]] late (ἀν-) Q.S.4.40, etc.: pf. ᾕρηκα A.''Ag.''267, Th.1.61, etc., Ion. [[ἀραίρηκα]] or [[αἵρηκα]] (ἀν-) [[Herodotus|Hdt.]]5.102: plpf. ἀραιρήκεε 3.39:—Med., fut. αἱρήσομαι Il.10.235, etc.: aor. 1 ᾑρησάμην Plb.38.13.7 [[si vera lectio|s. v.l.]], Gal.19.53, etc.: pf. in med. sense ᾕρημαι [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''1577, X.''An.''5.6.12, D.2.15, etc.: 3pl. plpf. ᾕρηντο Th.1.62:—Pass., fut. αἱρεθήσομαι [[Herodotus|Hdt.]] 2.13, Pl.''Mx.''234b; rarely ᾑρήσομαι Id.''Prt.''338c: aor. ᾑρέθην and pf. ᾕρημαι D.20.146, al.; pf. part. ἀραιρημένος [[Herodotus|Hdt.]]4.66: plqf. ᾕρηντο X. ''An.''3.2.1, ἀραίρητο [[Herodotus|Hdt.]]1.191, etc.—From [root ]<b class="b3">ἑλ-</b>: fut. ἑλῶ only late (δι-) ''Test.Epict.''6.18, (ἀν-) D.H.11.18, (καθ-) ''APl.''4.334 (Antiphil.): aor.1 [[εἷλα]] (ἀν-) ''Act.Ap.''2.23, (ἀν-) ''Epigr.Gr.''314.24 (Smyrna): elsewhereaor.2 εἷλον Il.10.561, etc., Ep. [[ἕλον]] 17.321, Ion. [[ἕλεσκε]] 24.752:—Med., fut. ἑλοῦμαι D.H.4.75, (ἀφ-) Timostr.5, (δι-) D.H.4.60, (ἐξ-) Alciphr.1.9: aor. 1 εἱλάμην ''Epigr.Gr.''314.5 (Smyrna), (ἀφ-) [[varia lectio|v.l.]] in Ath.12.546a, (δι-) ''AP''9.56 (Phil.): elsewhere aor. 2 εἱλόμην Il.16.139, etc., 2sg. ἤλεο Sapph.''Oxy.''1787.6.3:—Cret. forms αἰλεθῇ ''Leg.Gort.'' 2.21, <b class="b3">ἀν-αιλῆθαι</b> ib.7.10, al.:—the etym. is doubtful, and [[ἀγρέω]] ([[quod vide|q.v.]]) prob. has a difft. root.<br><span class="bld">A</span> Act., [[take with the hand]], [[grasp]], [[seize]], αἱρέω τι ἐν χερσίν Od.4.66; [[αἱρέω τινὰ χειρός]] = to [[take one by the hand]], Il.1.323; <b class="b3">κόμης τινά</b> ib.197; μ' ἑλὼν ἐπὶ μάστακα χερσίν Od.23.76: part. [[ἑλών]] adverbially, κατακτεῖναί μ' ἑλών S.''Ant.''497; ἄξω ἑλών Il.1.139, cf. Pi.''O.''7.1; but <b class="b3">ἔνθεν ἑλών</b> [[having taken up]] [the song], Od.8.500.<br><span class="bld">2</span> [[take away]], ἀπ' ἀπήνης ᾕρεον ἄποινα Il.24.579.<br><span class="bld">II</span> take into one's [[power]], get into one's [[power]], [[νῆας]] ib.13.42; esp. [[take]] a [[city]], 2.37, S.''Ph.''347, etc.; [[overpower]], [[kill]], Il.4.457, etc.; ἕλοιμί κεν ἤ κε ἁλοίην 22.253:—freq. of passions, etc., [[come upon]], [[seize]], χόλος Il.18.322; ἵμερος 3.446; ὕπνος 10.193; λήθη 2.34, etc.: c. dupl.acc., τὸν δ' ἄτη φρένας εἷλε 16.805; of disease, [[Plato|Pl.]]''[[Theaetetus|Tht.]]''142b.<br><span class="bld">2</span> [[catch]], [[take]], ζωὸν ἑλεῖν Il.21.102; [[take in hunting]], Hes.''Sc.''302, [[Herodotus|Hdt.]] 1.36, etc.; [[overtake]], in a race, Il.23.345; [[get]] into one's [[power]], [[entrap]], S.''OC''764, etc.; in good sense, [[win over]], [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''2.3.16, cf. 3.11.11, Pl.''Ly.''205e, etc.<br><span class="bld">b</span> c. part., [[catch]], [[detect]] one doing a thing, S. ''Ant.''385,655; ἐπ' αὐτοφώρῳ ἑλεῖν E.''Ion''1214; φῶρα ἐπὶ κλοπῇ ἑλεῖν [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''874b.<br><span class="bld">3</span> generally, [[win]], [[gain]], [[κῦδος]] Il.17.321; στεφάνους Pi.''P.''3.74, etc.; especially in games, Ἴσθμι' ἑλὼν πύξ Simon.158; with double sense, [[overcome]] and [[win]], ἑλέτην δίφρον τε καὶ ἀνέρε Il.11.328; ἕλεν Οἰνομάου βίαν παρθένον τε σύνευνον Pi.''O.''1.88, cf. S.''Tr.''353:—Pass., [[ἁγὼν ᾑρέθη]] = [[the fight was won]], S.''OC''1148.<br><span class="bld">b</span> generally, [[get]], [[obtain]], Pl.''R.''359a, ''Ti.''64b, etc.<br><span class="bld">4</span> as law-term, [[convict]], τινά τινος Ar.''Nu.''591, Is.9.36, Aeschin.3.156; εἷλέ σ' ἡ Δίκη E. ''Heracl.''941, cf. ''Supp.''608: c. part., [[αἱρέω τινὰ κλέπτοντα]] = to [[convict]] of [[theft]], [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''829, [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''941d; <b class="b3">ᾑρῆσθαι κλοπεύς</b> (''[[sc.]]'' [[ὤν]]) S.''Ant.''493, cf. 406.<br><span class="bld">b</span> [[αἱρέω δίκην]], [[αἱρέω γραφήν]] = [[get a verdict for conviction]], Antipho 2.1.5, etc.; also [[ἑλεῖν τινα]] = [[obtain a conviction against]] one, Is.7.13; [[ἑλεῖν τὰ διαμαρτυρηθέντα]] = [[convict]] the [[evidence]] of [[falsehood]], Isoc.18.15.<br><span class="bld">c</span> abs., [[get a conviction]], [[οἱ ἑλόντες]], opp. [[οἱ ἑαλωκότες]], D.21.11; <b class="b3">δολίοις ἕλε Κύπρις λόγοις</b> [[Aphrodite]] won her [[cause]]... E.''Andr.''289, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]'' 762b, etc.<br><span class="bld">d</span> of a thing or circumstances which [[convict]], τοῦτ' ἔστιν ὃ ἐμὲ αἱρεῖ Id.''Ap.''28a.<br><span class="bld">5</span> <b class="b3">ὁ λόγος αἱρέει</b> reason or the [[reason]] of the thing [[prove]]s, [[Herodotus|Hdt.]]2.33: c. acc. pers., [[reason]] [[persuade]]s one, i.e. it [[seem]]s [[good]] to one, Id.1.132, 7.41; <b class="b3">ὡς ἐμὴ γνώμη αἱρέει</b> [[Herodotus|Hdt.]]2.43; ὅπῃ ὁ λόγος αἱ. βέλτιστ' ἂν ἔχειν Pl.''R.''604c, cf. ''Lg.''663d: c. inf., ''R.''440b; ὁ [[αἱρῶν]] [[λόγος]] Chrysipp.Stoic.3.92; [[αἱρεῖ]] alone, [[prove]]s, Plu.2.651b.<br><span class="bld">b</span> [[τὸ αἱροῦν]] the [[sum due]], PRyl.167.25 (i A. D.); τὰ αἱροῦντα [τάλαντα] ''PGrenf.''2.23.14 (ii B. C.), ''PRyl.''88.19 (ii A. D.).<br><span class="bld">III</span> [[grasp with the mind]], [[understand]], Pl.''Phlb.''17e, 20d, ''Plt.'' 282d.<br><span class="bld">B</span> Med., with pf. [[ᾕρημαι]] (v. supr.), [[take for oneself]], [[ἔγχος]] ἑλέσθαι = [[take one's spear]], Il.16.140, etc.; ἐκ γαίας λίθον A.''Fr.''199; [[δόρπον]], [[δεῖπνον]] = take one's [[supper]], Il.7.370, 2.399; <b class="b3">πιέειν δ' οὐκ εἶχεν ἑλέσθαι</b> Od.11.584; <b class="b3">Τρωσὶν… ὅρκον ἑλ.</b> [[obtain]] it from... Il.22.119; and so in most senses of the Act., with the reflexive force added.<br><span class="bld">II</span> [[take to oneself]], [[choose]], ἕταρον Il.10.235, cf. 9.139, Od.16.149, etc.; [[prefer]], τι πρό τινος [[Herodotus|Hdt.]]1.87; τι ἀντί τινος X.''An.''1.7.3, D.2.15; τί τινος S.''Ph.''1101, cf. Theoc.11.49.<br><span class="bld">b</span> c. inf., [[prefer]] to do, [[Herodotus|Hdt.]] 1.11, etc.; ἑλέσθαι μᾶλλον τεθνάναι [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''1.2.16, cf. Pl.''Ap.''38e; μᾶλλον ἂν ἕλοιτό μ' ἢ τοὺς πάντας Ἀργείους λαβεῖν S.''Ph.''47: without [[μᾶλλον]], Pi.''N.''10.59, Lys.2.62.<br><span class="bld">c</span> <b class="b3">αἱρεῖν εἰ</b>… to [[be content]] if., ''AP'' 12.68 (Mel.).<br><span class="bld">2</span> <b class="b3">αἱρέω τά τινων</b> [[take]] another's part, [[join]] their [[party]], Th.3.63, etc.; [[αἱρέω γνώμην]] to [[adopt an opinion]], [[Herodotus|Hdt.]]4.137.<br><span class="bld">3</span> [[choose by vote]], [[elect]] to an [[office]], <b class="b3">αἱρέω τινὰ δικαστήν, αἱρέω τινὰ στρατηγόν</b>, etc., Id.1.96, Eup.117, etc.; τινὰς [[ἀριστίνδην]] Lex ap.D.43.57; αἱρέω τινὰ ἐπ' ἀρχήν Pl.''Men.''90b; αἱρέω τινὰ ἄρχειν Id.''Ap.''28e, cf. Il.2.127.<br><span class="bld">C</span> Pass., to [[be taken]], [[Herodotus|Hdt.]]1.185, 191, 9.102; more commonly [[ἁλίσκομαι]].<br><span class="bld">2</span> v. supr. A. 11.3.<br><span class="bld">II</span> Pass. to med. sense, to [[be chosen]], in pf. ᾕρημαι A.''Ag.''1209, etc.; Ion. [[ἀραίρημαι]] [[Herodotus|Hdt.]]7.118, 172,173, al.; [[στρατηγεῖν]] ᾑρημένος [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''3.2.1; <b class="b3">ἐπ' ἀρχῆς ᾑρῆσθαι</b> ib.3.3.2; ἐπὶ τὴν τῶν παίδων ἀρχήν [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''809a; <b class="b3">τοῦ ἔτους… ᾑρημένοι</b> [[elected]] for the [[year]]... ''IGRom.''3.1422 (Bithyn.):—aor. ᾑρέθην is always so used, A.''Th.''505, [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''799, Th.7.31, etc.; pres. rarely, <b class="b3">αἱροῦνται πρεσβευταί</b> [[be chosen|are chosen]], Arist.''Pol.''1299a19, cf. And.4.16.
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> hαιρ- Sol.<i>Lg</i>.5a<br /><b class="num">• Morfología:</b> cret. pres. inf. αἰλε͂ν <i>ICr.App</i>.28.B7 (Lito VI/V a.C.), impf. ᾕρουν <i>Il</i>.17.463, ᾕρευν Hes.<i>Sc</i>.302; pas. fut. αἱρεθήσομαι Hdt.2.13, Pl.<i>Mx</i>.234b; pas. aor. εἱρέθην <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.223B.11 (IV a.C.), cret. subj. 3<sup>a</sup> sg. αἰλεθε͂ι <i>ICr</i>.4.72.2.21 (Gortina V a.C.); perf. med.-pas. ᾕρημαι D.20.146, part. ἀραιρημένος Hdt.4.66, plusperf. act. 3<sup>a</sup> sg. ἀραιρήκεε Hdt.3.39, med.-pas. ἀραίρητο Hdt.1.191. Tema ἑλ-: aor. act. [[ἕλον]] <i>Il</i>.17.321, ἕλεσκον <i>Il</i>.24.752, ἔλε- <i>Inc.Lesb</i>.30.5, med.-pas. 2<sup>a</sup> sg. ἤλεο Sapph.71.3, 3<sup>a</sup> plu. tes. εἵλονθο <i>IG</i> 9(2).513.8 (Larisa III a.C.), ἵλαντο <i>Ath.Council</i>.293.5 (I a.C.), inf. ἑλέσθη Corinn.1.3.21, ἑλέστειν <i>IG</i> 9(2).513.7 (Larisa III a.C.)<br /><b class="num">A</b> c. suj. de pers.<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[coger]], [[tomar]] con las manos, de cosas ἡνία <i>Il</i>.8.319, en part. [[γέρας]] ... ἄξω ἑλών <i>Il</i>.1.139, φιάλαν ... ἀφνειᾶς ἀπὸ χειρὸς ἑλὼν Pi.<i>O</i>.7.1, de pers. μιν ἑλὼν ῥίψω <i>Il</i>.8.13, χεῖρα <i>Od</i>.1.121<br /><b class="num">•</b>c. ac. de pers. y gen. partitivo κόμης ... Πηλεΐωνα <i>Il</i>.1.197, χειρὸς ... Ὀδυσσῆα <i>Od</i>.7.168<br /><b class="num">•</b>c. gen. sólo ἕλκε δὲ δουρὸς ἑλών <i>Il</i>.16.406, μέσσου δουρὸς ἑλών <i>Il</i>.3.78<br /><b class="num">•</b>en v. med. [[coger]], [[coger para sí]] pero frec. se puede traducir en el mismo sent. que la act. εἵλετο δὲ σκῆπτρον <i>Il</i>.2.46, εἵλετ' [[ἔγχος]] <i>Od</i>.1.99, ἑλέσθαι ἐκ γαίας λίθον A.<i>Fr</i>.199.4<br /><b class="num">•</b>c. ἀπό y gen. [[coger]], [[quitar]] ἀπ' ἀπήνης ᾕρεον ... [[ἄποινα]] <i>Il</i>.24.579, [[ἔγχος]] ... ἀπὸ χειρός <i>Il</i>.15.126<br /><b class="num">•</b>en v. med. [[quitarse]] ἀπὸ μὲν κεφαλῆς κόρυθ' εἵλετο <i>Il</i>.15.125<br /><b class="num">•</b>c. giros pregnantes τὸν ῥ' ἐπὶ πήχει ἑλὼν ἕλκεν νευρήν <i>Od</i>.21.419.<br /><b class="num">2</b> [[tomar comida o bebida]] οἶνον <i>Od</i>.21.294, [[δεῖπνον]] X.<i>Cyr</i>.8.1.38<br /><b class="num">•</b>frec. en v. med. [[δεῖπνον]] ἕλοντο <i>Il</i>.2.399, [[δόρπον]] <i>Od</i>.4.786, ὕπνον τε καὶ σῖτον Th.2.75.<br /><b class="num">3</b> de un aedo [[coger el hilo del poema]], [[comenzar]] [[ἔνθεν]] ἑλὼν ὡς οἳ μὲν ἐϋσσέλμων ἐπὶ νηῶν βάντες ἀπέπλειον cogiendo el hilo en el momento en que ellos embarcados en sus naves se hicieron a la mar ...</i>, <i>Od</i>.8.500.<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>ref. a pers., sólo c. ac. [[capturar]], [[coger]] σε <i>Il</i>.24.206, Ἄδρηστον ... ζωὸν ἕλ' <i>Il</i>.6.38, cf. X.<i>Cyr</i>.4.1.11<br /><b class="num">•</b>[[alcanzar]] en la carrera ὅς κέ σ' ἕλῃσι μετάλμενος οὐδὲ παρέλθῃ <i>Il</i>.23.345<br /><b class="num">•</b>ref. a anim. [[coger]], [[cazar]], [[pescar]] según los contextos, Hes.l.c., Hdt.1.73, X.<i>Cyr</i>.1.6.40<br /><b class="num">•</b>frec. [[matar]] ἄνδρα <i>Il</i>.4.457, cf. 5.37, <i>Od</i>.14.220, Hdt.1.214<br /><b class="num">•</b>gener. [[vencer]] βασιλέα X.<i>HG</i> 3.5.1, τοὺς ἐναντίους X.<i>Eq.Mag</i>.5.14.<br /><b class="num">2</b> [[atraer hacia sí]] τὴν δὲ προτὶ οἷ εἷλε <i>Il</i>.21.508<br /><b class="num">•</b>fig. [[ganarse]], [[atraerse]] τὰ πονηρὰ ἀνθρώπια X.<i>Mem</i>.2.3.16, cf. 3.11.11.<br /><b class="num">3</b> [[coger]], [[sorprender]] a uno haciendo algo, c. part. pred. τήνδ' εἵλομεν θάπτουσαν S.<i>Ant</i>.385, cf. 655, ἐπ' αὐτοφώρῳ πρέσβυν ὡς ἔχονθ' ἕλοι E.<i>Io</i> 1214, φῶρα εἰς οἰκίαν εἰσιόντα ἑλών Pl.<i>Lg</i>.874b.<br /><b class="num">4</b> como término jur. c. diversas constr. [[probar la culpabilidad de uno]], [[condenar a uno como]] c. part. o adj. pred. σε κλέπτονθ' αἱρήσω Ar.<i>Eq</i>.829, Pl.<i>Lg</i>.941d, ᾑρῆσθαι κλοπεύς S.<i>Ant</i>.493<br /><b class="num">•</b>gener. τινὰ τινός Ar.<i>Nu</i>.591, Is.9.36, Aeschin.3.156<br /><b class="num">•</b>sólo c. ac. de obj. ext. τοῦτ' ἔστιν ὃ ἐμὲ αἱρεῖ Pl.<i>Ap</i>.28a, cf. Is.7.13, ἑλεῖν τὰ διαμαρτυρηθέντα demostrar la falsedad de los testimonios</i> Isoc.18.15<br /><b class="num">•</b>c. ac. int. ἑλεῖν δίκην, γραφήν [[ganar la causa]] Antipho 2.1.5<br /><b class="num">•</b>abs. [[οἱ ἑλόντες]] op. [[οἱ ἑαλωκότες]] D.21.11, E.<i>Andr</i>.289, Pl.<i>Lg</i>.762b, ᾑρῆσθαι τὸ πρᾶγμα haberse perdido el proceso</i>, <i>POxy</i>.653.10 (II d.C.).<br /><b class="num">III</b> <b class="num">1</b>[[apoderarse de]] νῆας <i>Il</i>.13.42, τριήρεις Th.1.100<br /><b class="num">•</b>esp. [[conquistar]] ciudades, regiones, islas <i>Il</i>.2.37, cf. 2.12, 141, Hdt.1.14, 1.15, 2.182, S.<i>Ph</i>.347, <i>Tr</i>.353.<br /><b class="num">2</b> [[lograr]], [[obtener]] κῦδος <i>Il</i>.17.321, στεφάνους Pi.<i>P</i>.3.74, cf. Pl.<i>R</i>.359a, <i>Ti</i>.64b, αἱρέω ὥστε ... Pl.<i>R</i>.410b<br /><b class="num">•</b>en v. media Τρῶσιν ... ὅρκον ἑλ. <i>Il</i>.22.119, de cosas concretas, en juegos λεβῆτα <i>Il</i>.23.613, βοῦν <i>Il</i>.23.779<br /><b class="num">•</b>[[vencer]] Ἴσθμι' ἑλὼν πύξ Simon.150D.<br /><b class="num">•</b>c. zeugma ἑλέτην δίφρον τε καὶ ἀνέρε capturaron el carro y mataron a los dos hombres</i>, <i>Il</i>.11.328, ἕλεν δ' Οἰνομάου βίαν παρθένον τε σύνευνον mató a Enómao y consiguió a la doncella como esposa</i> Pi.<i>O</i>.1.88<br /><b class="num">•</b>[[raptar]] γυναῖκα ἑλέσθαι Mitteis <i>Chr</i>.372.2.21 (II d.C.).<br /><b class="num">3</b> [[captar]], [[comprender]] ἄλλο ὁτιοῦν ... ἕλῃς Pl.<i>Phlb</i>.17e, 20d, cf. <i>Plt</i>.282d.<br /><b class="num">B</b> c. suj. no personal<br /><b class="num">1</b> de fuerzas externas, c. compl. dir. de personas [[apoderarse de uno]], [[sobrevenirle]] χόλος δέ μιν ... ᾕρει <i>Il</i>.4.23, οἶκτος αἱ. λαόν <i>Od</i>.2.81, θάμβος <i>Od</i>.3.372, νόσημα Pl.<i>Tht</i>.142b, λήθη <i>Il</i>.2.34, σκότος <i>Il</i>.5.47, 13.672, ὕπνος <i>Il</i>.10.193<br /><b class="num">•</b>c. dos ac. τὸν δ' [[ἄτη]] φρένας εἶλε <i>Il</i>.16.805.<br /><b class="num">2</b> c. λόγος, γνώμη como suj. y ac. de persona [[persuadir]] μιν λόγος αἱ. Hdt.1.132, 7.41, cf. 2.43<br /><b class="num">•</b>c. inf. [[probar]], [[imponerse]] αἱροῦντος λόγου μὴ δεῖν ἀντιπράττειν Pl.<i>R</i>.440b, cf. 604c, Plu.2.651b<br /><b class="num">•</b>c. ὡς: χαλεπώτερον ἑλεῖν ὡς οὐκ ἀληθεῖς Pl.<i>Tht</i>.179c<br /><b class="num">•</b>abs. ὁ λόγος ... αἱρέει Hdt.2.33, cf. 43, Pl.<i>Prm</i>.141d, ὁ αἱρῶν λόγος la razón rectora</i> Chrysipp.<i>Stoic</i>.3.92, M.Ant.2.5.<br /><b class="num">3</b> de dinero, bienes [[corresponder]] subst. τὸ αἱροῦν la suma correspondiente a cada plazo</i> <i>PRyl</i>.167.25 (I d.C.) en <i>BL</i> 1.389, τὰ αἱ. (τάλαντα) <i>PGrenf</i>.2.23.14 (II a.C.), τὰς αἱ. δραχμάς <i>PRyl</i>.88.19 (II d.C.), τὰ αἱροῦντα τῆς κτήσεως lo que corresponde a su propiedad</i>, <i>PPanop</i>.15.2.10 (IV d.C.), σὺν τῷ αἱροῦντι μέρει con la parte correspondiente</i>, <i>PGen</i>.116.12 (III d.C.).<br /><b class="num">C</b> usos especiales de la v. med.<br /><b class="num">1</b> [[elegir]] c. ac. γυναῖκας <i>Il</i>.9.139, τούτος ... ἀρ[ι] στίνδην hαιρέσθον Sol.<i>Lg</i>.5a, γνώμην Hdt.4.137, D.43.57<br /><b class="num">•</b>c. doble ac. τὸν μὲν δὴ ἕταρόν γ' αἱ. <i>Il</i>.10.235, cf. Hdt.1.96, Eup.384.8<br /><b class="num">•</b>usos pregnantes αἱ. αὐτὸν ἐπὶ τὰς ἀρχάς Pl.<i>Men</i>.90b, c. inf. οὓς ὑμεῖς εἵλεσθε ἄρχειν μου Pl.<i>Ap</i>.28e<br /><b class="num">•</b>en pas. c. inf. ᾑρημένον ἐς ... ἄρχειν Th.8.64, ᾑρέθη λέγειν Th.2.34<br /><b class="num">•</b>en contextos legales y contractuales παρὰ τοῖς ἐκ κοινοῦ ἑρεθεῖσι (l. αἱρ-) <i>PMerton</i> 117.9 (II d.C.).<br /><b class="num">2</b> c. constr. compar. [[preferir]] πόλεμον πρὸ εἰρήνης Hdt.1.87, τὴν ἐλευθερίαν ἑλοίμην ἂν ἀντὶ ὧν ἔχω πάντων X.<i>An</i>.1.7.3, D.2.15, τί τινος S.<i>Ph</i>.1099, μᾶλλον ἂν ἕλοιτο μ' ἢ τοὺς πάντας Ἀργείους λαβεῖν S.<i>Ph</i>.47, ἤ Lys.2.62<br /><b class="num">•</b>c. inf. μᾶλλον αἱροῦμαι ὧδε ἀπολογησάμενος τεθνάναι ἢ ἐκείνως ζῆν Pl.<i>Ap</i>.38e, τεθνάναι X.<i>Mem</i>.1.2.16, βέλτιον πολιτεύεσθαι <i>IGENLouvre</i> 4.15 (Ptolemaide III a.C.).<br /><b class="num">3</b> [[abrazar el partido]], [[ser partidario]] τοῖς τἀκείνων ἑλομένοις Th.2.7, cf. 3.63.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Etim. desconocida.
}}
{{bailly
|btext=[[αἱρῶ]] :<br /><i>impf.</i> [[ᾕρουν]], <i>f.</i> αἱρήσω, <i>ao.2</i> [[εἷλον]] &gt; <i>impér.</i> [[ἕλε]], <i>sbj.</i> [[ἕλω]], <i>opt.</i> [[ἕλοιμι]], <i>inf.</i> [[ἑλεῖν]], <i>part.</i> [[ἑλών]] ; <i>pf.</i> [[ᾕρηκα]];<br /><i>Pass. f.</i> αἱρεθήσομαι, <i>ao.</i> [[ᾑρέθην]], <i>pf.</i> [[ᾕρημαι]];<br /><b>I. 1</b> prendre dans ses mains, saisir : ινα κόμης, χερός IL qqn par les cheveux, par la main ; ἀχλὺν ἀπ' ὀφθαλμῶν IL enlever les ténèbres des yeux ; τινά τι IL enlever qch à qqn ; <i>part. abs.</i> • [[ἑλών]] ayant pris de force, par force;<br /><b>2</b> [[prendre à la chasse]] <i>ou</i> à la guerre, capturer : ζῶντας XÉN faire des prisonniers (<i>litt.</i> prendre les hommes vivants) ; <i>p. ext.</i> s'emparer de, se rendre maître de : πόλιν d'une ville ; χώραν d'un pays ; <i>p. ext.</i> αἱρεῖν [[κῦδος]] IL remporter la gloire ; <i>en parl. de l'intelligence</i> αἱρ. τι saisir, comprendre qch ; <i>en parl. des impressions phys. ou mor.</i> [[μηδέ]] τιν' [[ὕπνος]] αἱρείτω IL que nul ne se laisse prendre par le sommeil ; ἐμὲ [[δέος]] ᾕρει OD la crainte s'emparait de moi;<br /><b>3</b> [[saisir]], [[surprendre en flagrant délit]] ; convaincre : τὰ διαμαρτυρηθέντα ISOCR convaincre de faux témoignage ; τοῦτ' ἔστιν ὃ ἐμὲ αἱρήσει PLAT voilà ce qui me convaincra ; αἱρεῖν [[δίκην]] <i>ou</i> γραφήν avoir gain de cause ; αἱρέει ἐμὴ [[γνώμη]] HDT mon opinion me persuade que;<br /><b>II.</b> <i>Pass.</i> <b>1</b> [[être pris]];<br /><b>2</b> être gagné, être remporté (prix, victoire, <i>etc.</i>);<br /><b>3</b> être choisi (<i>surt. à l'ao. et au pf.</i>) : αἱρεθεὶς [[ἑκών]] EUR chargé de cette mission de son plein gré ; στρατηγεῖν ᾑρημένος XÉN élu général;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[αἱρέομαι]], [[αἱροῦμαι]] (<i>f.</i> αἱρήσομαι, <i>ao.2</i> [[εἱλόμην]] &gt; <i>impér.</i> [[ἑλοῦ]], <i>sbj.</i> [[ἕλωμαι]], <i>opt.</i> [[ἑλοίμην]], <i>inf.</i> [[ἑλέσθαι]], <i>part.</i> [[ἑλόμενος]] ; <i>pf.</i> [[ᾕρημαι]]);<br /><b>1</b> [[prendre pour soi]] <i>ou</i> qch à soi : τεύχεα IL, [[δεῖπνον]] XÉN ses armes, son repas ; ὕπνον THC prendre son repos en dormant;<br /><b>2</b> [[prendre de préférence]], [[choisir]] : αἱρεῖσθαι τὰ Ἀθηναίων THC, Ἀθηναίους THC embrasser le parti des Athéniens ; αἱρεῖσθαι γνώμην HDT adopter une opinion ; αἱρεῖσθαί τι [[πρό]] τινος, τι [[ἀντί]] τινος, τί τινος préférer une ch. à une autre ; αἱρεῖσθαι τι [[μᾶλλον]] ἤ <i>ou simpl.</i> τι ἤ faire une ch. plutôt qu'une autre ; [[μᾶλλον]] αἱρ. PLAT <i>ou simpl.</i> αἱρεῖσθαι avec l'inf. HDT préférer faire ; <i>abs.</i> αἱροῦμαι ESCHL j'agrée ; <i>particul.</i> choisir par un vote, élire : τινα στρατηγόν, δικαστήν élire qqn général, juge.<br />'''Étymologie:''' R. Ἁρ, Ϝαρ, prendre.
}}
{{pape
|ptext=fut. αἱρήσω, ἑλῶ Ar. <i>Lys</i>. 542, Antiphil. 15 (<i>Plan</i>. 334) καθελεῖ; aor. [[εἷλον]], [[ἑλεῖν]], ep. ἕλεσκον, Hom. <i>Od</i>. 14.220, [[ἕλεσκε]](ν) <i>Il</i>. 24.752, <i>Od</i>. 8.88; aor. I. ᾕρησα, ᾑρησάμην nur Sp. und an wenigen [[Stellen]] [[sicher]], s. Lobeck <i>zu Phryn</i>. 716 vgl. [[ἐξαιρέω]]; perf. [[ᾕρηκα]], [[ᾕρημαι]], ion. [[ἀραίρηκα]], [[ἀραίρημαι]] Her. 4.66; aor. [[ᾑρέθην]]; fut. med. αἱρήσομαι, ἀφελοῦμαι = ἀφαιρήσομαι Timostrat. com. bei <i>B.A</i>. 80; [[εἱλόμην]], ἑλοίατο <i>Od</i>. 20.117; εἱλάμην nur Sp., wie <i>Ep.adesp</i>. (<i>APP</i> 257) und DS; ᾑρήσεται fut. exact. pass. Plat. <i>Gorg</i>. 338b.<br><b class="num">1 Act.</b>, <i>[[nehmen]], [[fassen]]</i>, χεῖρ' [[ἕλε]] δεξιτερήν <i>Od</i>. 1.191, ἀμφοτέρων [[ἕλε]] χεῖρα 3.37, χειρὸς ἑλόντ' [[ἀγέμεν]] Βρισηΐδα <i>Il</i>. 1.323, [[κόμης]] [[ἕλε]] Πηλείωνα 1.197, [[κύσα]] γούναθ' [[ἑλών]] <i>Od</i>. 14.279, τῇ ἑτέρῃ μὲν ἑλὼν ἐλλίσσετο [[γούνων]] <i>Il</i>. 21.71, δεξιτερὴν ἐπὶ καρπῷ ἑλὼν ἐμὲ χεῖρα προσηύδα <i>Od</i>. 18.258, ἀλλά με κεῖνος ἑλὼν ἐπὶ μάστακα χερσὶν οὐκ ἔα [[εἰπέμεναι]] 23.76, μέσσου δουρὸς [[ἑλών]] <i>Il</i>. 7.56, ἕλκε δὲ δουρὸς [[ἑλών]] 16.406; [[ἔνθεν]] [[ἑλών]], von dort [[beginnend]], <i>Od</i>. 8.500; τὴν δὲ [[προτὶ]] οἷ εἷλε <i>Il</i>. 21.508 vgl. <i>Od</i>. 24.348; ἀγκὰς [[ἑλεῖν]] <i>Od</i>. 7.252, <i>Il</i>. 24.227, [[ἑλεῖν]] ohne [[Zusatz]] = <i>[[umarmen]], Od</i>. 11.205; ὀδὰξ [[ἑλεῖν]] [[οὖδας]] <i>Il</i>. 11.749, γαῖαν ἀγοστῷ 11.425, ἔπαλξιν [[χερσί]] 12.397, χαλκὸν ὀδοῦσιν 5.75, χερσὶ [[δόρυ]] 15.474; παρθένον χερὶ χερὸς [[ἑλών]] Pind. <i>P</i>. 9.216; ἐν χερσὶν [[ἑλεῖν]] <i>Od</i>. 12.229 Theocr. 3.41, μετὰ χερσὶν ἕλοντο <i>Od</i>. 8.372; – καθαρὰ χροῒ εἵμαθ' ἑλοῦσα <i>Od</i>. 4.750. – Häufig = <i>[[fangen]], in seine [[Gewalt]] [[bringen]]</i>, von der Jagd [[sowohl]], λέοντα ἐν βρόχοις Eur. <i>Herc.Fur</i>. 150, ἰχθύν Theocr. 21.49, als [[Menschen]] im Kampfe, ζωοὺς [[ἕλον]] πολλούς <i>Il</i>. 21.102, ζῶντας Xen. <i>An</i>. 1.6.2. und zwar in doppelter [[Beziehung]], [[entweder]] das Einholen [[bezeichnend]], [[neben]] παρελθεῖν <i>Il</i>. 23.345; <i>Od</i>. 8.330, τοὺς φεύγοντας Lys. 2.4, vgl. <i>Il</i>. 21.555, Xen. <i>Cyr</i>. 4.3.17, od. mit dem [[Speere]] [[treffen]], ἔγχεσιν [[ἑλεῖν]] <i>Il</i>. 17.276, χαλκῷ 7.77; ohne [[Zusatz]] = <i>[[töten]] Il</i>. 15.515, 16.306, = <i>[[gefangen]] [[nehmen]]</i> 21.77, [[Pferde]] [[erbeuten]] 17.488; vgl. Soph. <i>Phil</i>. 435, wo der Schol. [[erklärt]] ἀναιρεῖν φαρμάκοις; Eur. <i>Med</i>. 389, <i>Hec</i>. 869; [[ähnlich]] πατρῷον [[αἷμα]] ταῖς ἐμαῖς χερσὶν [[ἑλεῖν]] Soph. <i>O.C</i>. 996; vgl. auch Xen. <i>Cyr</i>. 3.4.36. Daran reihen sich die beiden Bdtgn<br><b class="num">a</b> [[Einen über etwas]] <i>[[ertappen]]</i>, ἐπ' αὐτοφώρῳ, <i>auf der Tat</i>, Eur. <i>Ion</i> 1214; ἐπὶ κλοπῇ Plat. <i>Legg</i>. IX.874b; pass., ᾑρῆσθαι [[κλοπεύς]], als [[Betrüger]] [[erfunden]] [[worden]] sein, Soph. <i>Ant</i>. 493; mit dem partic., τήνδ' εἵλομεν θάπτουσαν 385; τινὰ κλέπτοντα Ar. <i>Eq</i>. 835, [[woran]] sich die gerichtlichen [[Ausdrücke]] reihen (vgl. διώκειν und φεύγειν), τινά τινος, z.B. παρανοίας Aesch. 3.156, Einen des Wahnsinnes [[überführen]]; Xen. <i>Mem</i>. 1.2.49; δώρων, der [[Bestechung]], Ar. <i>Nub</i>. 582; οἱ δίκῃ καὶ ψήφῳ ἑλόντες Dem. 21.11; [[δίκην]], γραφὴν αἱρεῖν, mit einer [[Klage]] [[durchdringen]], 18.3, 21.181; Antiph. 2 α 5; Plut. <i>Arat</i>. 25; μή σε [[ψῆφος]] Ἀργείων [[ἕλῃ]] Eur. <i>Or</i>. 797; ἀγὼν ᾑρέθη, der [[Kampf]] wurde [[gewonnen]], Soph. <i>O.C</i>. 1148; auch von [[Sachen]], τοῦτο ἐμὲ αἱρήσει, dies wird mich [[verurteilen]], Plat. <i>Apol</i>. 28b;<br><b class="num">b</b> <i>mit [[Gründen]] [[überzeugen]], für sich [[gewinnen]]</i>, [[zunächst]] δελεάσμασί τινα [[ἑλεῖν]] Ar. <i>Eq</i>. 786; τὸν ἐρώμενον Plat. <i>Lys</i>. 205e, 206a; ἄνθρωπον Xen. <i>Mem</i>. 2.3.16; ὑπὸ χρημάτων αἱρεθῆναι, [[bestochen]] [[werden]], Plut. <i>Cat. min</i>. 18 und [[öfter]]; οἱ λέγοντες αἱροῦσιν, sie [[überreden]], Ael. <i>H.A</i>. 14.13, <i>V.H</i>. 1.25; ohne acc. oft bei Her., ὁ [[λόγος]] αἱρεῖ, die [[gesunde]] [[Vernunft]] kehrt, 2.53; [[γνώμη]] 2.43; [[ὅ τι]] ἂν ὁ λογισμὸς αἱρῇ, was die [[Rechnung]] [[ergibt]], erweist, Aesch. 3.59. Ebenso Plat. ὁ [[λόγος]] αἱρεῖ <i>[[Phileb]]</i>. 35d, <i>Crit</i>. 48c, αἱροῦντος λόγου <i>Rep</i>. IV.440b, und mit hinzugefügtem [[ἡμᾶς]] X.607b, und ohne [[λόγος]], χαλεπώτερον [[ἑλεῖν]], ὡς, es ist [[schwerer]] zu [[erweisen]], daß, <i>Theaet</i>. 179c; auch [[öfter]] Plut., z.B. <i>Symp</i>. 3.4 τρίτον τοῦτο τὸ περὶ τὰς ταφὰς αἱρεῖ, θερμότερα τὰ [[θήλεα]] [[εἶναι]].<br> – Sehr [[gewöhnlich]] von Hom. an: <i>im [[Kriege]] [[erobern]], [[einnehmen]]</i>, πόλιν <i>Il</i>. 2.37, [[νῆας]] 13.42, πόλιν Aesch. <i>Pers</i>. 861; Her. 1.162; Thuc. 2.25 und die Folgenden; νήσους Her. 3.39; τὰ τόξα αἱρεῖ Τροίαν Soph. <i>Phil</i>. 113, χώραν <i>Tr</i>. 240; τοὺς Ἐρετριέας Plat. <i>Legg</i>. III.698d; τὸν [[βασιλέα]], <i>[[besiegen]]</i>, Xen. <i>Hell</i>. 3.5.1; von Plut. <i>Pomp</i>. 65 [[verbunden]] mit καταπολεμῆσαι τὰς δυνάμεις.<br> – Auch von Affektionen des Körpers und der [[Seele]] wird sehr [[häufig]] [[gesagt]], daß sie die [[Menschen]] [[ergreifen]], so [[ἵμερος]] αἱρεῖ τινα <i>Il</i>. 3.446, [[πόθος]] <i>Od</i>. 4.596, τὴν δ' ἅμα [[χάρμα]] καὶ [[ἄλγος]] [[ἕλε]] φρένα <i>Od</i>. 19.471, [[ἄχος]] <i>Il</i>. 13.581, [[χόλος]] 4.23, [[μένος]] 5.136, [[ἄτη]] 16.805, [[δέος]] 17.67, [[τρόμος]] 19.14, [[θάμβος]] <i>Od</i>. 3.372, [[τάφος]] 21.122, [[οἶκτος]] 2.81, [[λήθη]] <i>Il</i>. 2.34, [[σκότος]] 16.607, [[ὕπνος]] 10.192, [[κοῖτος]] <i>Od</i>. 19.515; [[ὕπνος]] Soph. <i>Ant</i>. 605; [[umgekehrt]] Thuc. [[ὕπνον]] αἱρεῖν, sich [[schlafen]] [[legen]]; [[θάμβος]] Ar. <i>Av</i>. 782; [[ἔρως]] Eur. <i>Rhes</i>. 856, [[οἶκτος]] <i>El</i>. 972, [[φθόνος]] <i>Or</i>. 972; [[νόσημα]] Plat. <i>Theaet</i>. 142b, wo der Schol. καταπονεῖ erkl., [[überwältigen]]. – Umgekehrt [[κῦδος]], Ruhm [[erlangen]], <i>Il</i>. 17.321; στεφάνους Pind. <i>P</i>. 3.133; τὰ [[Ἴσθμια]], den Sieg in den isthmischen [[Spielen]], Simonid.<br><b class="num">2 Med.</b>, <i>für sich [[nehmen]], Od</i>. 2.357, [[Ὠρίων]]' ἕλετο [[ῥοδοδάκτυλος]] [[ἠώς]] <i>Od</i>. 5.121 vgl. κακά [[νιν]] [[μοῖρα]] ἕλοιτο Soph. <i>O.R</i>. 885, [[εἰ γάρ]] πως εἴη αὐτάγρετα πάντα βροτοῖσιν, πρῶτόν κεν τοῦ πατρὸς ἑλοίμεθα νόστιμον [[ἦμαρ]] <i>Od</i>. 16.149, ὦ φίλοι, [[ἀνέρες]] [[ἔστε]] καὶ ἄλκιμον [[ἦτορ]] ἕλεσθε <i>Il</i>. 5.529; – σφαῖραν καλὴν μετὰ χερσὶν ἕλοντο <i>Od</i>. 8.372, εἵλετο δ' ἄλκιμον [[ἔγχος]] <i>Il</i>. 3.338; in vielen [[Verbindungen]] [[gebraucht]] Hom. act. und med. ohne [[Unterschied]], so daß also in [[ihnen]] [[geradezu]] das med. für das act. steht; [[lehrreich]] z.B. <i>Il</i>. 15.125, wo [[Athene]] dem Ares den Helm abnimmt, τοῦ' δ' ἀπὸ μὲν κεραλῆς κόρυθ' εἵλετο καὶ [[σάκος]] ὤμων, [[ἔγχος]] δ' ἔστησε στιβαρῆς ἀπὸ χειρὸς ἑλοῦσα; – δαῖτα [[ἑλέσθαι]] <i>Od</i>. 20.117, [[δεῖπνον]] <i>Il</i>. 2.399, [[δόρπον]] 18.298, [[πιέειν]] δ' οὐκ εἶχεν [[ἑλέσθαι]] <i>Od</i>. 11.584; vgl. [[οἶνον]] [[ἑλεῖν]] <i>Od</i>. 21.294; [[ἑλέσθαι]] [[ἄριστον]] Her. 3.26; [[σῖτον]] Thuc. 2.75, und [[öfter]]; [[δεῖπνον]] Xen. <i>Cyr</i>. 8.1.13; ὕπνου [[δῶρον]] <i>Il</i>. 7.482, [[ὕπνον]] Thuc. 2.75; – [[erlangen]], [[erreichen]], [[empfangen]], ἄσπετον ὦνον ἕλοιτο <i>Od</i>. 14.297, μυρί' ἕλοντο 15.367, vgl. λέβηθ' [[ἕλε]] <i>Il</i>. 23.613; – ἐπὶ ἴστορι [[πεῖραρ]] [[ἑλέσθαι]] <i>Il</i>. 18.501; – [[ἐμεῦ]] δ' ἕλετο μέγαν ὅρκον <i>Od</i>. 4.746, er nahm mir einen Eid ab, Τρωσὶν γερούσιον ὅρκον [[ἕλωμαι]] = παρὰ τῶν Τρώων <i>Il</i>. 22.119. – Sich für etwas [[entscheiden]], [[wählen]], <i>Il</i>. 16.282 Πηλείωνα μηνιθμὸν μὲν ἀπορρῖψαι, φιλότητα δ' [[ἑλέσθαι]]; sich etwas [[auswählen]], [[aussuchen]], Iliad. 9.578 [[τέμενος]] [[ἑλέσθαι]], 139 γυναῖκας, 10.235, 242 ἕταρον; – πόλεμον πρὸ εἰρήνης, den [[Krieg]] dem [[Frieden]] [[vorziehen]], Her. 1.87; πρὸ [[δέκα]] μνῶν Xen. <i>Mem</i>. 2.5.3; vgl. Plat. <i>Rep</i>. II.366b, <i>Crit</i>. 52b; bes. ἀντί τινος, z.B. ἀντὶ πάντων, es Allem [[vorziehen]], Arist. <i>Eth. Nic</i>. 9.8; Xen. <i>An</i>. 1.7.3; ἀντὶ τοῦ πολεμεῖν [[ἑλέσθαι]] δουλεύειν <i>Mem</i>. 2.1.13; auch mit dem gen., noch [[häufiger]] [[μᾶλλον]] ἤ, Plat. <i>Apol</i>. 38e, <i>Gorg</i>. 469c; Xen. <i>Apol</i>. 9, so daß [[μᾶλλον]] αἱρεῖσθαι [[geradezu]] [[lieber]] [[wollen]] heißt, und ohne [[μᾶλλον]] Xen. <i>Ages</i>. 4.5. Vgl. περὶ πλείονος τῆς πίστεως Dinarch. 3.10; [[πῦρ]] ἱερὸν οὐκ [[ἄμεινον]] αἱρούμενοι ἑτέρου Plut. <i>Symp</i>. 7.4.3. – Daher [[geradezu]] <i>[[wollen]]</i>, σὺ οὖν πότερον αἱρεῖ Plat. <i>Rep</i>. I.347e; und bes. <i>[[wählen]]</i>, στρατηγόν Her. 6.67; Thuc. 8.82; ἄρχοντα Xen. <i>Cyr</i>. 1.5.5, δικαστήν 2.4.8; ἐπὶ τὴν [[ἀρχήν]], zu dem Amte, Plat. <i>Men</i>. 90b, <i>Legg</i>. VII.809a, 709; [[εἱλόμην]] ῥᾳθυμεῖν Isocr. 4.3; mit folgdm inf. Ar. <i>Eccl</i>. 2, 17; ἐκ τριῶν ἕν Soph. <i>Tr</i>. 747; τὰ τῶν Ἀθηναίων, die [[Partei]] der [[Athener]] [[ergreifen]], Thuc. 3.63; Ἀθηναίους 3.56; ἄλλους Her. 1.108; Κῦρον Xen. <i>Hell</i>. 3.1.3, und Sp.; bes. <i>einer philosophischen [[Sekte]] [[beitreten]]</i>, τὰ Πλάτωνος Luc. <i>Hermot</i>. 85; αἱρεῖσθαι γνώμην, <i>eine [[Meinung]] [[billigen]], [[annehmen]]</i>, Her. 4.137, 139; ᾐρηνται, sie haben [[gewählt]], Xen. <i>An</i>. 5.6.12, ᾑρημένοι στρατηγόν <i>Hell</i>. 1.4.12; aber pass. ᾑρημένος [[στρατηγός]] <i>ib</i>. 21 und οἱ προστατεῖν αἱρούμενοι Men. bei Stob. <i>Flor</i>. 45.5.
}}
{{elru
|elrutext='''αἱρέω:''' (impf. [[ᾕρεον]] и [[ᾕρουν]] - ион. αἵρεον, fut. αἱρήσω, aor. 2 [[εἷλον]], pf. [[ᾕρηκα]] - ион. [[ἀραίρηκα]]; med.: fut. αἱρήσομαι, aor. 1 ᾑρησάμην и εἱλάμην, aor. 2 [[εἱλόμην]], inf. aor. [[ἑλεῖν]], pf. [[ᾕρημαι]]; pass.: fut. αἱρεθήσομαι и [[ᾑρήσομαι]], aor. ᾑρεθην, pf. [[ᾕρημαι]]) тж. med.<br /><b class="num">1</b> [[брать]], [[хватать]] (τι χερσίν, ἐν и μετὰ χερσίν, χειρὸς [[ἑλεῖν]] τινα Hom.): κατακτεῖναί τινα [[ἑλών]] Soph. схватить и убить кого-л.; [[ἑλέσθαι]] [[ἔγχος]] Hom. взять свое копье; [[ὕπνον]] τε καὶ σῖτν αἱρεῖσθαι Thuc. спать и (= или) есть; [[ἄριστον]] αἱρεῖσθαι Her. завтракать;<br /><b class="num">2</b> [[ловить]] (λέοντα ἐν βρόχοις Eur.; τοὺς φεύγοντας Lys.; μέγαν ἰχθύν Theocr.);<br /><b class="num">3</b> [[завладевать]], [[захватывать]] (πόλιν Hom., Aesch., Her., Thuc.; χώραν Soph.): αἱ. τὰς πόλιας χώμασι Her. брать города с помощью осадных работ; [[σκότος]] μιν εἷλεν Hom. тьма охватила его; κακά νιν ἕλοιτο [[μοῖρα]] Soph. да постигнет его злая судьба; δελεάσμασί τινα [[ἑλεῖν]] Arph. поймать кого-л. на приманку; ἐπ᾽ αὐτοφώρῳ [[ἑλεῖν]] τινα Eur. поймать кого-л. на месте преступления; ἐμὲ [[δέος]] ᾕρει Hom. страх объял меня; [[μῶν]] σ᾽ [[οἶκτος]] εἷλε; Eur. разве тебя охватило сострадание?;<br /><b class="num">4</b> [[понимать]], [[постигать]]: [[ἱκανῶς]] αἱρήσειν τι Plat. получить достаточное представление о чем-л.;<br /><b class="num">5</b> [[приобретать]], [[выигрывать]] (на состязании) (στεφάνους Pind.): [[κῦδος]] [[ἑλεῖν]] Hom. стяжать славу;<br /><b class="num">6</b> [[выигрывать]]: αἱρέω [[δίκην]] или γραφήν Dem., Plut.: выигрывать судебный процесс; οἱ δίκῃ καὶ ψήφῳ ἑλόντες Dem. выигравшие процесс по приговору суда; ἀγὼν ᾑρέθη Soph. борьба окончилась победой;<br /><b class="num">7</b> [[поражать]], [[убивать]] (τινα χαλκῷ или ἔγχεσιν, [[Ἓκτωρ]] [[ἕλε]] Σχεδίον Hom.): τοῦτ᾽ ἔστιν ὃ ἐμὲ αἱρήσει, [[ἐάν]] περ αἱρῇ Plat. если меня что-л. погубит, то именно это;<br /><b class="num">8</b> [[одерживать верх]], [[побеждать]] (τινα Hom.): αἱρέω κακά Eur. превозмогать несчастья;<br /><b class="num">9</b> [[привлекать на свою сторону]] (τὰ πονηρὰ ἀνθρώπια Xen.; ὑπὸ χρημάτων αἱρεθῆναι Plut.);<br /><b class="num">10</b> [[побуждать]], [[убеждать]], [[внушать]]: ὅ τί μιν ὁ [[λόγος]] αἱρέει Her. столько, сколько ему заблагорассудится; αἱροῦντος λόγου Plat. по велению здравого смысла; ὅ τι ἂν αὐτὸς ὁ λογισμὸς αἱρῇ Aeschin. как показал бы (простой) расчет; χαλεπώτερον [[ἑλεῖν]], ὡς … трудновато доказать, что …;<br /><b class="num">11</b> med. [[принимать]], [[одобрять]]: τὴν γνώμην τινὸς αἱρέεσθαι Her. присоединяться к чьему-л. мнению; Ἀθηναίους или τὰ Ἀθηναίων [[ἑλέσθαι]] Thuc. стать на сторону афинян; τὰ Ἀριστοτέλους ᾑρῆσθαι Luc. примкнуть к школе Аристотеля; σὺ [[οὖν]] [[πότερον]] αἱρεῖ; Plat. так к которому же (мнению) ты склоняешься?; οὐ μὴν [[εἱλόμην]] ῥαθυμεῖν Isocr. однако я не сложил рук;<br /><b class="num">12</b> [[отнимать]], [[снимать]] (ἀχλὺν ἀπ᾽ ὀφθαλμῶν Hom.): τὸν δ᾽ [[ἄτη]] φρένας εἷλε Hom. ум у него помутился (досл. помрачение отняло у него разум);<br /><b class="num">13</b> [[изобличать]], [[уличать]] (τινά τινος Arph., τινά τι Isocr.): αἱρέω τινα κλέπτοντα Arph., Plat.: уличать кого-л. в воровстве;<br /><b class="num">14</b> преимущ. med. [[выбирать]], [[избирать]]: [[Ὠρίων]]᾽ ἕλετο [[Ἠώς]] Hom. Эос избрала себе Ориона (в мужья); αἰρεῖσθαί τινά τινα Her., Thuc., Xen.: выбирать кого-л. кем-л. (в качестве кого-л.); αἱρεῖσθαί τινα ἄρχειν или ἐπὶ τὴν [[ἀρχήν]] Plat. выбирать кого-л. начальником;<br /><b class="num">15</b> med. [[предпочитать]] (τι [[πρό]] τινος Her., Xen., τι [[ἀντί]] τινος Xen., Arst., Dem. и τί τινος Soph.): [[μᾶλλον]] αἱροῦμαι [[ὧδε]] [[τεθνάναι]] ἢ [[ἐκείνως]] [[ζῆν]] Plat. я предпочитаю так умереть, чем этак жить.
}}
{{ls
|lstext='''αἱρέω''': παρατ. ᾕρεον, Ἰλ., Ἰων. αἵρεον, Ἡρόδ., ἀλλὰ συνῃρ. ᾕρει, ἔτι καὶ ἐν Ἰλ. Ρ. 463: ― μέλλ. αἱρήσω, Ἰλ. Ἀττ.: ἀόρ. ᾕρησα, [[εἶναι]] μεταγεν. (ἀν-), Κ. Σμ. 4, 40, κτλ: πρκμ. ᾕρηκα, Αἰσχύλ. Ἀγ. 267, Θουκ., κτλ., Ἰων. [[ἀραίρηκα]] ἢ αἵρηκα, (ἀν-), Ἡρόδ. 4. 66., 5. 102: ― ὑπερσ. ἀραιρήκεε, 3. 39: Μέσ. μέλλ. αἱρήσομαι, Ἰλ., Ἀττ.: ἀόρ. ᾑρησάμην, Πολύβ., κτλ. (πρβλ. [[ἐξαιρέω]]): πρκμ. μετὰ μέσ. σημασ. ᾕρημαι, Ἀριστοφ. Ὄρ. 1517, Ξεν. Ἀν. 5. 6, 12., Δημ. 22. 21, κτλ.: γϳ πληθ. ὑπερσ. ᾕρηντο, Θουκ. 1. 62: ― Παθ. μέλλ. αἱρεθήσομαι, Ἡρόδ. 2. 13, Πλάτ.: σπαν. ᾑρήσομαι, Πλάτ. Πρωτ. 338C: ἀόρ. ᾑρέθην καὶ πρκμ. ᾕρημαι, ἴδε κατωτέρ. C. καὶ ἀλλ: ὑπερσ. ᾕρηντο, Ξεν. Ἀν. 3. 2. 1· ἀραίρητο, Ἡρόδ. 1. 191, κτλ. ― Ἐκ √ ἙΛ σχηματίζονται τὰ ἑπόμ.: μέλλ. ἑλῶ, μόνον παρὰ μεταγεν. (δι-), Ἐπιγρ. Θηρ. ἐν τῇ Συλλ. Ἐπιγρ. 2448. VI, 19· (ἀν-), Διον. Ἁλ. 11. 18., Διόδ., (καθ-), Ἀνθ. Πλατ. 334: ἀόρ. αϳ εἷλα (ἀν-), Πράξ. Ἀπ. βϳ, 23· (ἀν-), Συλλ. Ἐπιγρ. 3272. 24, ἀλλαχοῦ ἀόρ. βϳ εἷλον, Ὅμ., κλπ.: ― Ἰων. ἕλεσκε, Ἰλ. Ω. 752: ― Μέσ. μέλλ. ἑλοῦμαι, Διον. Ἁλ. 4. 75. Χρησμ. Σιβυλλ. 8. 184, (ἀφ-), Τιμόστρ. ἐν «Φιλοδεσπότῃ», 1, Ἀνθ., (δι-), Διον. Ἀλ., (ἐξ-), Ἀλκίφρ. ― ἀόρ. αϳ εἱλάμην, Ἀνθ. Π. παράρτ. 257. 5· (ἀφ), Ἀθήν. 546Α, (δι-), Ἀνθ. Π. 9. 56: ― ἀλλαχοῦ ἀόρ. βϳ εἱλόμην, Ὅμ., κτλ. ― Πρβλ. ἀν-, ἀφ-, δι-, ἐξ-, καθ-, περ-, περι-, προ-, προσ-, συν-, ὑφαιρέω· (ὁ Κούρτιος πιστεύει ὅτι αἱ ῥίζαι αἱρ (ἁρι), ἑλ δυνατὸν νὰ ἔχωσι στενὴν συγγένειαν· πρβλ. [[ὡσαύτως]] [[ἁλίσκομαι]], [[ὅπερ]] [[συχνάκις]] χρησιμεύει ὡς παθητ. τοῦ [[αἱρέω]]). Α. Ἐνεργ. [[λαμβάνω]] διὰ τῆς χειρός, δράττομαι, [[ἁρπάζω]]· αἱρεῖν τι ἐν χερσίν, μετὰ χερσίν, [[λαμβάνω]] τι ἀνὰ χεῖρας, Ὀδ. Δ. 66., Θ. 372· αἱρεῖν τινα χειρός, [[λαμβάνω]] τινὰ ἐκ τῆς χειρός, Ἰλ. Α. 323· [[κόμης]] τινά, [[αὐτόθι]] 197· μ’… ἑλὼν ἐπὶ μάστακα χερσίν, Ὀδ. Ψ. 76· [[ὡσαύτως]] αἱρ. χερσὶ [[δόρυ]], κτλ.: ― ἡ μετοχὴ ἑλὼν [[ἐνίοτε]] [[εἶναι]] ἐν χρήσει ὡς ἐπίρρ. καθὼς τὸ λαβών, δηλ. διὰ τῆς βίας, Σοφ. Ἀντιγ. 497, ἀλλ’, [[ἔνθεν]] ἑλὼν = ἀναλαβὼν τὴν συνέχειαν, ἐξακολουθήσας (τὸ ᾆσμα), Ὀδ. Θ. 500. 2) ἀφαιρῶ, [[ἀποκομίζω]], τι ἀπό τινος, Ὅμ. ἀλλὰ καὶ τινά τι, ὡς τὸ ἀφαιρεῖσθαι, Ἰλ. Π. 805. ΙΙ. [[κυριεύω]], [[λαμβάνω]] εἰς τὴν ἐξουσίαν μου, [[ναῦς]], Ἰλ. Ν. 42· ἰδίως [[κυριεύω]] πόλιν, Β. 37, Σοφ. Φ. 347, κτλ., πρβλ. [[ἄκρα]] 3: ― [[ὑπερισχύω]], [[φονεύω]], Ὅμ., κτλ.: ― [[συχνάκις]] ἐπὶ παθῶν, κτλ., [[καταλαμβάνω]], [[ἐπέρχομαι]], ὡς [[χόλος]], Ἰλ. Σ. 322· [[ἵμερος]], Γ. 446· [[ὕπνος]], Κ. 39· [[λήθη]], Β. 33, κτλ.: ἐπὶ νόσου, Πλάτ. Θεαίτ. 142Β. ― [[ἁπλῶς]], νικῶ (ἐν ἀγῶνι δρόμου ἢ ἁρματοδρομίας), οὐκ ἔσθ’ ὅς κε σ’ ἕλῃσι [[μετάλμενος]], Ἰλ. Ψ. 345: ― τὸ μέσ. [[ἐνίοτε]] κεῖται ἐπὶ τῆς σημασίας τοῦ [[κυριεύω]], κακά νιν ἕλοιτο [[μοῖρα]], Σοφ. Ο. Τ. 887, πρβλ. Αῃ 396. 2) [[συλλαμβάνω]], πιάνω, ζωοὺς ἕλον, Ἰλ. Φ. 102: [[συλλαμβάνω]] ἐν θήρᾳ, Ὅμ., κτλ. Ὡσαύτως [[λαμβάνω]], [[κερδαίνω]], [[αἰχμαλωτίζω]], ἐξαπατῶ, [[παγιδεύω]], Σοφ. Ο. Κ. 764, κτλ. καὶ ἐπὶ καλῆς σημασίας, [[πείθω]], ἑλκύω πρὸς τὸ [[μέρος]] μου, Ξεν. Ἀπομ. 2. 3, 16, πρβλ. 3. 11, 11, Πλάτ. Λύσ. 205Ε, κτλ. β) μ. μετοχ. [[καταλαμβάνω]], [[συλλαμβάνω]] τινὰ ποιοῦντά τι, Σοφ. Ἀντ. 385, 655· ἐπ’ αὐτοφώρῳ [[ἑλεῖν]], [[συλλαμβάνω]] ἐν τῇ πράξει, Εὐρ. Ἴων 1214· φῶρα ἐπὶ κλοπῇ [[ἑλεῖν]], Πλάτ. Νόμ. 874Β. 3) [[καθόλου]], κερδαίνειν, κτᾶσθαι, [[κῦδος]], Ἰλ. Ρ. 321· στεφάνους, Πίνδ., κτλ. ἰδίως ἐπὶ τῶν δημοσίων ἀγώνων, [[Ἴσθμια]] [[ἑλεῖν]], κτλ., Σιμων. 158: ― Παθ., ἁγὼν ᾑρέθη, ὁ ἀγὼν ἐκερδήθη, Σοφ. Ο. Κ. 1148, πρβλ. [[καθαιρέω]], IV. β) [[καθόλου]], [[τυγχάνω]] τινός, κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸ [[ἐκφεύγω]], Πλάτ. Πολ. 359Α· πρβλ. Τίμ. 64Β, κτλ. 4) ὡς Ἀττ. δικανικὸς ὅρος, ἀποδεικνύω τινὰ ἔνοχόν τινος, τινά τινος, Ἀριστοφ. Νεφ. 591· εἷλέ σ’ ἡ Δίκη, Εὐρ. Ἡρακλ. 636· [[ὡσαύτως]] μ. μετοχ. αἱρεῖν τινα κλέπτοντα, ἀποδεικνύναι αὐτὸν ἔνοχον κλοπῆς, Ἀριστοφ. Ἱππ. 829, Πλάτ. Νόμ. 941D· [[οὕτως]], ᾑρῆσθαι κλοπεὺς (ἐνν. ὤν), Σοφ. Ἀντ. 493, πρβλ. 406. β) αἱρεῖν δίκην ἢ γραφήν, [[λαμβάνω]] ψῆφον πρὸς καταδίκην τοῦ ἀντιδίκου, Ἀντιφῶν 115. 24, κτλ., ἀλλὰ καὶ δίκην [[ἑλεῖν]] τινα, [[καταδικάζω]] τινὰ διὰ δίκης, Ἰσαῖος 64. 19· [[ἑλεῖν]] τὰ διαμαρτυρηθέντα, [[καταδικάζω]] τὰς μαρτυρίας ὡς ψευδεῖς, Ἰσοκρ. 374Β. γ) ἀπολ. [[κερδαίνω]] τὴν δίκην, οἱ ἁλόντες, κατ’ ἀντίθ. πρὸς τὸ ἑαλωκότες, Δημ. 518. 16· [[Κύπρις]] εἷλε λόγοις αἰόλοις ([[οὕτως]] ὁ Musgr. ἀντὶ τοῦ δολίοις) = ἡ [[Ἀφροδίτη]] ἐκέρδησε..., Εὐρ. Ἀνδρ. 290· πρβλ. Ἱκ. 608. Πλάτ. Νόμ. 762Β, κτλ. δ) περὶ πράγματος ἢ συμβεβηκότος [[ὅπερ]] καταδικάζει τινά, τοῦτ’ ἔστιν ὃ ἐμὲ αἱρήσει, ὁ αὐτ. Ἀπολ. 28Α. 5) ὁ [[λόγος]] αἱρέει, Λατ. ratio evincit, ὁ ὀρθὸς [[λόγος]] ἢ ὁ [[λόγος]] τοῦ πράγματος ἀποδεικνύει, Ἡρόδ. 2. 33· [[ὡσαύτως]] μετ’ αἰτ. προσώπου, ὁ [[λόγος]] πείθει τινά, ὁ αὐτ. 1. 132., 7. 41· ὡς ἐμὴ γνώμη αἱρέει, Ἡρόδ. 2. 43· ὅπῃ ὁ [[λόγος]] αἱρεῖ βέλτιστα ἔχειν, Πλάτ. Πολ. 604C, πρβλ. 607Β. ― μετ’ ἀπαρ. [[αὐτόθι]] 440Β. ΙΙΙ. [[συναρπάζω]] διὰ τῆς φρενός, [[καταλαμβάνω]] διὰ ταχείας ἀντιλήψεως, ἀντιλαμβάνομαι, Πλάτ. Φίληβ. 17Ε, 20D, Πολιτικ. 282D. Β. Μέσ., μ. παρακ. ᾕρημαι (ἴδε ἀνωτέρω), [[λαμβάνω]] δι’ ἐμαυτόν, [[ἔγχος]] ἑλέσθαι, [[λαμβάνω]] τὸ [[δόρυ]] μου, Ἰλ. Π. 140, κτλ.· [[δόρπον]], [[δεῖπνον]], δειπνῶ, Η. 370., Β. 399· πιέειν δ’ οὐκ εἶχεν ἑλέσθαι, Ὀδ. Λ. 584· Τρωσίν… ὅρκον ἑλ., [[λαμβάνω]], [[δέχομαι]] [[παρά]]..., Ἰλ. Χ. 119. Καὶ [[οὕτως]] ἐν ταῖς πλείσταις τῶν σημασιῶν τοῦ ἐνεργητικοῦ προστιθεμένης [[πάντοτε]] τῆς ἀντανακλαστικῆς δυνάμεως τοῦ μέσου. ΙΙ. [[λαμβάνω]] δι’ ἐμαυτόν, [[ἐκλέγω]], Ἰλ. Κ. 235, Ὀδ. Π. 149: [[ἐντεῦθεν]] [[λαμβάνω]] κατὰ προτίμησιν, προτιμῶ τι ἑτέρου, τι πρό τινος, Ἡρόδ. 1. 87· τι [[ἀντί]] τινος, Ξεν. Ἀν. 1. 7. 3, Δημ. 22. 21· [[ὡσαύτως]], τί τινος, Σοφ. Φ. 1100· τι [[μᾶλλον]] ἤ... ἢ μᾶλλόν τινος, συχν. παρ’ Ἀττ., καὶ [[ἐνίοτε]], ὡς τὸ βούλεσθαι, αἱρεῖσθαι ἤ..., [[ἄνευ]] τοῦ [[μᾶλλον]], Πινδ. Ν. 10. 110, Θεόκρ. 11. 49, ἔτι δὲ καὶ παρὰ τοῖς πεζ. τῶν Ἀττ., Λυσ. 196. 23. β) μετ’ ἀπαρεμ., προτιμῶ νὰ πράξω τι, Ἡρόδ. 1. 11, καὶ ἀλλ., καὶ Ἀττ. [[ὡσαύτως]], [[μᾶλλον]] αἱρεῖσθαι, μετ’ ἀπαρ. ὡς τὸ τοῦ Κικέρωνος, potius malle, Πλάτ. Ἀπολ. 38Ε, κτλ. γ) αἱρεῖσθαι εἰ..., εἶμαι εὐχαριστημένος ἐάν..., Ἀνθ. Π. 12. 67. 2) αἱρεῖσθαι τά τινος ἢ τινά, [[λαμβάνω]] τὸ [[μέρος]] τινός, προσχωρῶ εἰς τὴν μερίδα τινός, Ἡρόδ. 1. 108, κτλ.· αἱρ. γνώμην, [[ἀποδέχομαι]] γνώμην τινά, ὁ αὐτ. 4. 137. 3) [[ἐκλέγω]] διὰ ψήφου, [[ἐκλέγω]] τινὰ εἴς τι [[ἀξίωμα]], αἱρεῖσθαί τινα ἄρχοντα, στρατηγόν, κτλ., συχν. παρ’ Ἀττ., [[ὡσαύτως]] αἱρ. τινὰ ἐπ’ [[ἀρχήν]], Πλάτ. Μένων 90Β· αἱρ. τινὰ ἄρχειν, ὁ αὐτ. Ἀπολ. 28Ε, πρβλ. Ἰλ. Β. 127. 4) ἴδε ἀνωτ. Α. ΙΙ, 1. Γ. Παθ. κυριεύομαι, Ἡρόδ. 1. 185, 191., 9. 102., ἀλλ’ ἐπὶ ταύτης τῆς σημασίας τὸ [[ἁλίσκομαι]] [[εἶναι]] ἐν συχνοτέρᾳ χρήσει παρὰ τοῖς Ἀττ. ὡς παθ. 2) ἴδε ἀνωτ. Α. ΙΙ. 3. ΙΙ. ὡς παθητικὸν τῆς τοῦ μέσ. σημασίας, ἐκλέγομαι, κατὰ πρκμ. ᾕρημαι ([[ὅστις]] [[εἶναι]] [[ὡσαύτως]] καὶ μέσ.), Αἰσχύλ. Ἀγ. 1209, κτλ.· ― Ἰων. ἀραίρημαι, Ἡρόδ. 7. 118, 172, 173, καὶ ἀλλ., στρατηγεῖν ᾑρημένος, Ξεν. Ἀπομ. 3. 2, 2· ἐπ’ ἀρχῆς ᾑρῆσθαι, ὁ αὐτ. 3. 3, 2· ἐπ’ [[ἀρχήν]] τινα, Πλάτ. Νόμ. 809Α· ὁ ἀόρ. ᾑρέθην [[εἶναι]] [[πάντοτε]] ἐπὶ ταύτης τῆς ἐννοίας, Αἰσχύλ. Θ. 505. Ἀριστοφ. Ὄρ. 759, Θουκ., κτλ. Ὁ ἐνεστὼς σπανίως: αἱροῦνται πρεσβευταί = ἐκλέγονται, Ἀριστ. Πολ. 4. 15. 3.
}}
{{Autenrieth
|auten=fut. -ήσω, aor. [[εἷλον]], [[ἕλον]] (ϝέλον), iter. [[ἕλεσκον]], [[mid]]. αἱρεύμενοι, αἱρήσομαι, [[εἱλόμην]], [[ἑλόμην]]: I. [[act]]., [[take]], ‘[[grasp]],’ ‘[[seize]]’ (freq. w. [[part]]. gen.), ‘[[capture]],’ ‘[[overtake]]’ in [[running]]; of receiving prizes (Il. 23.779), embracing (Od. 11.205), putting on (‘[[donning]]’) garments (Od. 17.58), ‘[[taking]] up’ a [[story]] at [[some]] [[point]] (Od. 8.500); γαῖαν ὀδὰξ [[ἑλεῖν]], ‘[[bite]] the [[dust]];’ freq. of hitting in [[combat]], and esp. euphemistic, ἕλεν, he ‘[[slew]]’; met. of feelings, [[χόλος]] αἱρεῖ με, [[ἵμερος]], [[δέος]], etc., so [[ὕπνος]].—II. [[mid]]., [[take]] as [[one]]'s [[own]], to or [[for]] [[oneself]], [[choose]]; of [[taking]] [[food]], robbing or stripping [[another]], [[taking]] an [[oath]] [[from]] [[one]] (τινός, Od. 4.746, τινί, Il. 22.119); [[also]] met., ἄλκιμον [[ἦτορ]], φιλότητα [[ἑλέσθαι]], Il. 16.282.
}}
{{Slater
|sltr=[[αἱρέω]] (aor. [[ἕλε]]（ν), [[ἕλον]], εἷλε; [[ἕλῃ]]; [[ἑλών]]; [[ἑλεῖν]]: med. εἵλετ. pres. [[not]] [[found]], cf. (P. 1.75) ). <br /><b>1</b> act.<br /><b>a</b> [[take]] up, [[take]] [[away]] φιάλαν ὡς εἴ [[τις]] ἀφνειᾶς ἀπὸ χειρὸς ἑλὼν δωρήσεται νεανίᾳ γαμβρῷ (O. 7.1) λέγοντι μὰν Ζηνὸς τέχναις ἀνάπωτιν ἐξαίφνας [[ἄντλον]] [[ἑλεῖν]] (O. 9.53) <br /><b>b</b> [[seize]], [[capture]], [[overcome]] [[ἤτοι]] καὶ ὁ καρτερὸς ὁρμαίνων [[ἕλε]] Βελλεροφόντας ἵππον πτερόεντ (O. 13.84) Πηλεὺς ὃς καὶ Ἰαολκὸν εἷλε [[μόνος]] [[ἄνευ]] στρατιᾶς (N. 3.34) οὐ τετραορίας γε πρὶν [[δυώδεκα]] πέτρῳ ἥροάς τ' ἐπεμβεβαῶτας ἱπποδάμους ἕλεν δὶς τόσους (''[[sc.]]'' Ἀλκυονεύς. overcame. ) (N. 4.29) εἶλε δὲ Περγαμίαν (I. 6.31) [[ἕλον]] δ' Ἀμύκλας Αἰγεῖδαι (I. 7.14) Εὔ]βοιαν [[ἕλον]] καὶ ἔνασσαν (Pae. 5.36) εἷλε Μήδειαν ἐν Κόλχων δόμοις fr. 172. 7. cf. infra (e).<br /><b>c</b> [[win]], [[gain]] [[νῦν]] μὲν [[αὐτῷ]] [[γέρας]] [[Ἀλκιμέδων]] νίκαν τριακοστὰν [[ἑλών]] (O. 8.66) ἀμφοτέροισι δ' ἀνὴρ ὃς ἂν ἐγκύρσῃ καὶ [[ἕλῃ]], στέφανον ὕψιστον δέδεκται (P. 1.100) εὐμενέσσι γὰρ παρὰ Κρονίδαις γλυκὺν ἑλὼν βίοτον (P. 2.26) στεφάνοις, τοὺς ἀριστεύων Φερένικος ἕλεν Κίρρᾳ [[ποτέ]] (P. 3.74) [[εὖχος]] [[ἤδη]] παρὰ Πυθιάδος ἵπποις [[ἑλών]] (P. 5.21) ἄκουσεν Δαναόν ποτ' ἐν Ἄργει [[οἶον]] εὗρεν [[τεσσαράκοντα]] καὶ ὀκτὼ παρθένοισι πρὶν [[μέσον]] [[ἆμαρ]] [[ἑλεῖν]] ὠκύτατον γάμον ([[post]] [[ἑλεῖν]] distinx. codd., [[post]] [[ἆμαρ]] Bergk. [[ἑλεῖν]] Byz.: [[ἐλθεῖν]] codd.) (P. 9.113) ὃς ἂν τὰ μέγιστ' ἀέθλων [[ἕλῃ]] τόλμᾳ τε καὶ σθένει (P. 10.24) [[τίς]] [[ἄκρον]] ἑλὼν ἡσυχᾷ τε νεμόμενος αἰνὰν ὕβριν ἀπέφυγεν; (P. 11.55) καὶ παγκρατίῳ φθέγξαι [[ἑλεῖν]] Ἐπιδαύρῳ διπλόαν νικῶντ' ἀρετάν (N. 5.52) [[εὐθεῖα]] δὴ [[κέλευθος]] ἀρετὰν [[ἑλεῖν]] fr. 108a. 3. met., κόρῳ δ' ἕλεν ἄταν ὑπέροπλον (O. 1.56) ἀνὴρ ἐξαίρετον [[ἕλε]] μόχθον (Byz.: ἔσχε, ἔχε codd.) (P. 2.30) <br /><b>d</b> [[take]], [[grasp]] παρθένον κεδνὰν χερὶ χειρὸς ἑλὼν ἆγεν (P. 9.122) —<br /><b>e</b> in zeugma, [[overcome]], [[win]] ἕλεν δ' Οἰνομάου βίαν παρθένον τε σύνευνον (O. 1.88) <br /><b>2</b> med.<br /><b>a</b> [[choose]] [[ἐπεὶ]] τοῦτον, ἢ [[πάμπαν]] θεὸς [[ἔμμεναι]] οἰκεῖν τ' οὐρανῷ, εἵλετ αἰῶνα [[Πολυδεύκης]] (N. 10.59) — [<br /><b>b</b> dub. (ἀν）ελέσθαι ([[varia lectio|v.l.]] [[ἀρέσθαι]].) (O. 9.102) αἱρέομαι (codd. contra met.: [[ἀρέομαι]] Dawes.) (P. 1.75) ]
}}
{{Abbott
|astxt=[[αἱρέω]], [in [[LXX]] for אמר hi., בּחר, etc.;] <br />to [[take]]; Mid., -ομαι (M, Pr., 158 f.; MM, VGT, s.v.), to [[choose]]: Phl 1:22, II Th 2:13, He 11:25. (Cf. ἀν-, ἀφ-, δι-, ἐξ-, καθ-, περι-, προ-αιρέω.) †
}}
{{Thayer
|txtha=(ῶ: ([[thought]] by [[some]] to be [[akin]] to [[ἄγρα]], [[ἀγρέω]], [[χείρ]], English [[grip]], etc.; cf. [[Alexander]] Buttmann (1873) Lexil. 1:131 — [[but]] [[see]] [[Curtius]], § 117); to [[take]]. In the [[NT|N.T.]] in the [[middle]] [[only]]: [[future]] αἱρήσομαι; 2nd aorist [[εἱλόμην]], [[but]] G L T Tr WH ἑιλάμην, Tdf. Proleg., p. 123; WH s Appendix, p. 165;) Winer's Grammar, § 13,1a.; Buttmann, 40 (35), [[see]] [[ἀπέρχομαι]] at the [[beginning]]; (participle [[ἑλόμενος]], to [[take]] for [[oneself]], to [[choose]], [[prefer]]: [[μᾶλλον]] followed by infinitive [[with]] ἤ ([[common]] in Attic), [[ἀναιρέω]], [[ἀφαιρέω]], [[διαιρέω]], [[ἐξαιρέω]], [[καθαιρέω]], [[περιαιρέω]], [[προαιρέω]].) 
}}
{{lsm
|lsmtext='''αἱρέω:''' παρατ. <i>ᾕρεον</i>, Ιων. <i>αἵρεον</i>, μέλ. <i>αἱρήσω</i>, παρακ. [[ᾕρηκα]], Ιων. [[ἀραίρηκα]] ή <i>αἵρηκα</i>· υπερσ. [[ἀραιρήκεε]] — Μέσ., μέλ. <i>αἱρήσομαι</i>, παρακ. με Μέσ. [[σημασία]] [[ᾕρημαι]]· γʹ πληθ. υπερσ. <i>ᾕρηντο</i> — Παθ., μέλ. <i>αἱρεθήσομαι</i>, σπάνια <i>ᾑρήσομαι</i>, αόρ. αʹ [[ᾑρέθην]], παρακ. [[ᾕρημαι]]· γʹ ενικ. υπερσ. <i>ᾕρητο</i>, Ιων. [[ἀραίρητο]]. Από τη √<i>ΕΛ</i> προέρχονται οι χρόνοι: μέλ. <i>ἑλῶ</i>, αόρ. αʹ <i>εἷλα</i>, μόνο σε μεταγεν. συγγραφείς· αόρ. βʹ [[εἷλον]], Ιων. <i>ἕλεσκον</i> — Μέσ., μέλ. <i>ἑλοῦμαι</i>, αόρ. βʹ [[εἱλόμην]]·<br /><b class="num">Α.</b> Ενεργ.,<br /><b class="num">I. 1.</b> [[παίρνω]] με το [[χέρι]], [[αρπάζω]], [[πιάνω]]· <i>αἱρεῖν τι ἐν χερσίν</i>, μετὰ χερσίν, [[παίρνω]] [[κάτι]] στο [[χέρι]] μου, σε Ομήρ. Οδ.· αἱρεῖν χερσὶ [[δόρυ]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>αἱρεῖν τινα χειρός</i>, [[παίρνω]] κάποιον από το [[χέρι]], στο ίδ.· η μτχ. [[ἑλῶν]] χρησιμοποιείται κάποιες φορές ως επίρρ., δια της βίας, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[αφαιρώ]], [[αποσπώ]], σε Όμηρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[κυριεύω]] με τη [[βία]], [[καταλαμβάνω]] πόλη, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· [[υπερισχύω]], [[σκοτώνω]], σε Όμηρ. κ.λπ.· [[συχνά]] λέγεται για [[πάθη]] κ.λπ., [[καταλαμβάνω]], [[κυριεύω]], [[επιπίπτω]], στον ίδ. κ.λπ.· [[νικώ]] (σ' έναν αγώνα), σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> [[πιάνω]], [[συλλαμβάνω]], όπως στο [[κυνήγι]]· με θετική [[σημασία]], [[κατακτώ]] κάποιον, [[αποκτώ]] την συμπάθειά του, σε Ξεν. κ.λπ.· με μτχ., [[πιάνω]], [[συλλαμβάνω]] ή [[ανακαλύπτω]] κάποιον να κάνει [[κάτι]], σε Σοφ.<br /><b class="num">3.</b> [[κερδίζω]], [[αποκτώ]]· [[κῦδος]], σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται [[ιδίως]] για τους δημόσιους αγώνες, σε Σιμων. κ.λπ.<br /><b class="num">4.</b> ως Αττ. [[δικανικός]] όρος, [[αποδεικνύω]] κάποιον ένοχο για [[κάτι]]· <i>τινά τινος</i>, σε Αριστοφ. κ.λπ.· επίσης με μτχ., <i>αἱρεῖν τινα κλέπτοντα</i>, [[αποδεικνύω]] κάποιον ένοχο κλοπής, στον ίδ.· ᾑρῆσθαι [[κλοπεύς]] (ενν. <i>ὤν</i>), σε Σοφ.· <i>τοῦτ' ἔστιν ὃ ἐμὲ αἱρήσει</i>, σε Πλάτ.<br /><b class="num">5.</b> ὁ [[λόγος]] αἱρέει, Λατ. [[ratio]] evincit, ο [[λόγος]] αποδεικνύει, σε Ηρόδ.<b>Β.</b> Μέσ.,<br /><b class="num">I.</b> [[παίρνω]] για τον εαυτό μου, σε Όμηρ. κ.λπ.· αἱρεῖν [[δόρπον]], [[δεῖπνον]], [[παίρνω]] το [[δείπνο]] μου, [[δειπνώ]], στον ίδ.· ομοίως και στις περισσότερες σημασίες της Ενεργ.,<br /><b class="num">II. 1.</b> [[επιλέγω]], [[εκλέγω]], στον ίδ.· [[λαμβάνω]] κατά [[προτίμηση]], [[προτιμώ]] [[κάτι]] σε [[σχέση]] με [[κάτι]] [[άλλο]], τι [[πρό]] τινος, σε Ηρόδ.· τι [[ἀντί]] τινος, σε Ξεν.· επίσης, <i>τί τινος</i>, σε Σοφ.· τι [[μᾶλλον]] ἤ... ή <i>μᾶλλόν τινος</i>, σε Αττ.· με απαρ., [[προτιμώ]] να κάνω [[κάτι]], σε Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> <i>αἱρεῖσθαι τά τινος</i> ή <i>αἱρεῖσθαί τινα</i>, [[παίρνω]] το [[μέρος]] κάποιου άλλου, [[προσχωρώ]] στην [[ομάδα]] του, στην παράταξή του, στον ίδ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> [[εκλέγω]] δια ψήφου, [[εκλέγω]] με [[ψηφοφορία]] κάποιον σ' ένα [[αξίωμα]], σε Πλάτ. κ.λπ. <b>Γ.</b> Παθ.,<br /><b class="num">I.</b> κυριεύομαι, σε Ηρόδ.· [[αλλά]] με τη [[σημασία]] αυτή το [[ἁλίσκομαι]] χρησιμοποιείται στους Αττ. ως Παθ.<br /><b class="num">II.</b> ως Παθ. της σημασίας της Μέσ., επιλέγομαι, εκλέγομαι· στον παρακ. [[ᾕρημαι]] (ο [[οποίος]] είναι επίσης και Μέσ.), σε Ηρόδ., Αττ.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: to [[take]], [[grasp]], [[seize]], med. [[take to oneself]], [[choose]] (Il.).<br />Other forms: For the aorist is used [[ἑλεῖν]].<br />Dialectal forms: Cret. [[αἱλέω]] contaminated from [[αἱρέω]] and [[ἑλεῖν]]; Pamphyl. [[ἀγλέσθω]] from [[ἀγρέω]] and [[ἑλεῖν]]; other such forms Vendryes Mél. Boisacq 2, 331ff.<br />Derivatives: [[αἵρεσις]] [[taking]], [[choice]]; philosoph. school (whence [[heresy]]) (Ion.-Att.); [[αἱρετός]] = [[that may be taken]] (Ion.-Att.),<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: No etym.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[The forms [[εἷλον]] etc. [[come]] from the [[stem]] ἑλ-.]<br />A. Act. to [[take]] with the [[hand]], [[grasp]], αἱρ. τι ἐν χερσίν, μετὰ χερσίν to [[take]] a [[thing]] in [[hand]], Od.; αἱρ. χερσὶ [[δόρυ]] Il.; αἱρ, τινὰ χειρός to [[take]] one by the [[hand]], Il.:—[[part]]. [[ἑλών]] is [[sometimes]] used as adv., by [[force]], Soph.<br /><b class="num">2.</b> to [[take]] [[away]], Hom.<br /><b class="num">II.</b> to [[take]] by [[force]], to [[take]] a [[city]], Il., etc.; to [[overpower]], [[kill]], Hom., etc.:—often of passions, etc., to [[seize]], Hom., etc.:—to [[conquer]] (in a [[race]]), Il.<br /><b class="num">2.</b> to [[take]], [[catch]], as in [[hunting]], in [[good]] [[sense]], to win [[over]], Xen., etc.:—c. [[part]]. to [[catch]] or [[detect]] one doing a [[thing]], Soph.<br /><b class="num">3.</b> to win, [[gain]], [[κῦδος]] Il.; of the [[public]] games, [[Simon]]., etc.<br /><b class="num">4.</b> as Attic law-[[term]], to [[convict]] a [[person]] of a [[thing]], τινά τινος Ar., etc.: also c. [[part]]., αἱρεῖν τινὰ κλέπτοντα to [[convict]] of [[theft]], Ar.; ἡιρῆσθαι [[κλοπεύς]] (''[[sc.]]'' ὤν) Soph.; τοῦτ' ἔστιν ὃ ἐμὲ αἱρήσει Plat.<br /><b class="num">5.</b> ὁ [[λόγος]] αἱρέει, Lat. [[ratio]] evincit, [[reason]] proves, Hdt.<br />B. Mid. to [[take]] for [[oneself]], Hom., etc.; αἱρ. [[δόρπον]], [[δεῖπνον]] to [[take]] one's [[supper]], Hom.:—so in [[most]] senses of Act.<br /><b class="num">II.</b> to [[choose]], Hom.: to [[take]] in [[preference]], [[prefer]] one [[thing]] to [[another]], τι πρό τινος Hdt.; τι [[ἀντί]] τινος Xen.; also, τί τινος Soph.; τι [[μᾶλλον]] ἢ…, or μᾶλλόν τινος Attic:—c. inf. to [[prefer]] to do, Hdt., etc.<br /><b class="num">2.</b> αἱρεῖσθαι τά τινος or τινά to [[take]] [[another]]'s [[part]], [[join]] his [[party]], Hdt., etc.<br /><b class="num">3.</b> to [[choose]] by [[vote]], [[elect]] to an [[office]], Plat., etc.<br />C. Pass. to be taken, Hdt.; but [[ἁλίσκομαι]] is used in Attic for Pass.<br /><b class="num">II.</b> as Pass. to the mid. [[sense]], to be [[chosen]], in perf. [[ᾕρημαι]] ([[which]] is also mid.), Hdt., Attic
}}
{{FriskDe
|ftr='''αἱρέω''': {hairéō}<br />'''Forms''': seit ältester Zeit als Simplex und mit Präverbien; Aorist, bis auf späte Formen (ἀνῄρησα Q. S. u. a.), [[ἑλεῖν]].<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[greifen]], [[nehmen]], Med. [[an sich nehmen]], [[wählen]],<br />'''Derivative''': Ableitungen: [[αἵρεσις]] [[Einnahme]], [[Wahl]], [[Partei]] (ion. att.) mit [[αἱρέσιμος]] [[einnehmbar]] (X., vgl. Arbenz Die Adjektive auf -ιμος 63); [[αἱρετός]] [[zu nehmen]], [[zu wählen]], [[erwählt]] (ion. att.), [[αἱρετικός]] [[zu wählen]], [[Parteiungen anstiftend]], auch auf [[αἵρεσις]] zu beziehen (spät); αἱρετής [[Erwähler]] (Vett. Val.), auch Titel eines Bibliotheksbeamten (Pap.); [[καθαιρέτης]] [[Zerstörer]] schon Th.; fem. αἱρετίς f. [[Erwählerin]] (LXX), wohl retrograde Bildung von [[αἱρετίζω]] [[auserwählen]] (hell. und spät), das als Denominativum von [[αἱρετός]] verständlich ist (Schwyzer 706: 4). Von [[αἱρετίζω]] wiederum [[αἱρετιστής]] [[Erwähler]], [[Parteigänger]] (Plb., D. L. usw.). — Zum Gebrauch von [[αἱρέω]] s. die Diss. von K. Wlaschim (Titel s. [[ἄγρα]]); zur Bildung der Tempusstämme Fraenkel Nom. ag. 1, 228f.<br />'''Etymology''': Mehrere Erklärungsversuche, von denen keine befriedigt: Brugmann IF 32, 1ff. (zu [[ὁρμή]] usw., s. d.), McKenzie Cl. Quart. 15, 46f. (geht von [[ἐξαίρετος]] aus, das aus [[ἔξαιτος]] und -άγρετος kontaminiert wäre; [[ἐξαιρέω]] somit älter als [[αἱρέω]], was zu den Tatsachen schlecht stimmt, vgl. Kretschmer Glotta 13, 272). — Kret. αἱλέω ist aus [[αἱρέω]] und [[ἑλεῖν]] kontaminiert; pamphyl. ἀγλέσθω aus [[ἀγρέω]] und [[ἑλεῖν]]; weitere Mischformen bei Vendryes Mél. Boisacq 2, 331ff.<br />'''Page''' 1,43-44
}}
{{mantoulidis
|mantxt=-ῶ =[[συλλαμβάνω]] ἐπί ἐμψύχων, [[κυριεύω]] ἐπί ἀψύχων, τό αἱροῦμαι σημαίνει [[ἐκλέγω]], [[προτιμῶ]]). Ἀπό ρίζα ϝαρ → ϝαρ-j = ϝαιρ = αἱρ-έω. Παράγ. ἀπό ἴδια ρίζα: [[αἵρεσις]] (=[[κατάληψη]], [[ἐκλογή]], [[σκοπός]], φιλοσοφική [[ἀρχή]], θρησκευτική μερίδα πού πρεσβεύει δικά της δόγματα, πρόταση), [[προαίρεσις]], [[ὑφαίρεσις]], [[ἀφαίρεσις]], [[διαίρεσις]], [[καθαίρεσις]], [[ἀναίρεσις]] (=τό [[σήκωμα]] τῶν νεκρῶν, θανάτωση), [[συναίρεσις]], [[αἱρετέος]], [[αἱρετικός]], [[αἱρετισμός]], [[αἱρετός]], [[αὐθαίρετος]], [[ἐξαίρετος]], [[ἀναφαίρετος]], [[περιαιρετός]] (=πού μπορεῖ κανείς νά ἀφαιρέσει), [[παλιναίρετος]] (=πού παύθηκε καί [[πάλι]] ἐκλέχτηκε), ἀρχαιρεσίαι (=ἐκλογές ἀρχόντων), [[παραίρημα]] (=[[λουρίδα]]), τό [[ἕλωρ]] καί ἑλώρια (=[[λεία]], [[λάφυρα]]), [[ἑλετός]].
}}
{{trml
|trtx====[[get]]===
Albanian: marr; Arabic: اِسْتَلَمَ‎; Assamese: পোৱা; Belarusian: даставаць, дастаць; Bengali: পাওয়া; Bulgarian: добивам; Catalan: aconseguir, obtenir; Central Sierra Miwok: sun·u-; Chechen: эца; Cherokee: ᎠᎩᎠ, ᎠᏱᎭ, ᎠᏯᏂᎭ; Chinese Mandarin: 获得, 得到, 取, 拿; Min Dong: 掇; Czech: dostat; Danish: få fat i; Dutch: [[nemen]], [[pakken]], [[halen]]; Esperanto: preni, havigi, akiri; Finnish: saada; French: [[obtenir]]; Georgian: მიღება, აღება, მოპოვება; German: [[besorgen]], [[holen]], [[erwischen]], [[kriegen]], [[sich schnappen]], [[anschaffen]]; Ancient Greek: [[κτάομαι]], [[τυγχάνω]], [[λαμβάνω]], [[αἱρέω]]; Hindi: पाना; Hungarian: szerez; Ido: aquirar; Ingrian: saavva; Interlingua: obtener; Irish: faigh; Old Irish: ad·cota; Italian: [[ottenere]]; Japanese: 手に入れる, 入手する, 獲得する; Khmer: ទទួលបាន; Korean: 얻다; Latin: [[potior]], [[impetro]], [[nanciscor]], [[assequor]], [[consequor]]; Latvian: dabūt, iegūt; Macedonian: зема; Marathi: मिळवणे; Meänkieli: saaha, saaja, sada, saa'a; Ngazidja Comorian: uparisa; North Frisian: füünj, fu; Norwegian: få tak i, oppnå; Old English: beġietan; Pela: ɣa³⁵, ju⁵⁵; Persian: بدست آوردن‎, گرفتن‎; Polish: dostawać, dostać, otrzymywać, otrzymać; Portuguese: [[conseguir]], [[pegar]], [[arrumar]], [[obter]], [[adquirir]]; Romanian: primi, obține; Russian: [[доставать]], [[достать]]; Sanskrit: लभते; Scottish Gaelic: faigh; Serbo-Croatian Cyrillic: добивати, добити; Roman: dobivati, dobiti; Slovak: dostať; Slovene: dobiti; Spanish: [[conseguir]], [[obtener]], [[coger]]; Swahili: wahi, pata; Swedish: få, skaffa; Sylheti: ꠙꠣꠃꠣ; Tagalog: makuha; Tamil: பெறு; Telugu: పొందు; Turkish: elde etmek, ele geçirmek; Ukrainian: діставати, дістати; Vietnamese: được, lấy; Volapük: getön; Welsh: cael; Zazaki: xo dest finen
===[[fish]]===
Arabic: صَادَ; Moroccan Arabic: صيّد; Armenian: ձուկ բռնել; Aromanian: piscuescu; Asturian: pescar; Basque: arrantzan egin; Belarusian: рыбачыць, лаві́ць рыбу; Borôro: wogu; Breton: pesketa; Bulgarian: ловя риба; Catalan: pescar; Cebuano: mamasol, mamukot, managat, mangisda; Cherokee: ᎠᏧᎲᏍᎦ; Chinese Cantonese: [[釣魚]], [[钓鱼]]; Mandarin: [[釣魚]], [[钓鱼]], [[漁]], [[渔]]; Classical Nahuatl: *michahci, michma; Czech: rybařit; Danish: fiske; Dutch: [[vissen]], [[hengelen]], [[snoeken]]; Esperanto: fiŝkapti; Fijian: siwa, qoli; Finnish: kalastaa; French: [[pêcher]]; Friulian: pescjâ, pesčhâ; Galician: pescar; German: [[fischen]], [[angeln]]; Gothic: 𐍆𐌹𐍃𐌺𐍉𐌽; Greek: [[ψαρεύω]], [[αλιεύω]]; Ancient Greek: [[ἀγρεύω]], [[ἀγρώσσω]], [[αἱρέω]], [[ἁλιεύω]], [[ἀσπαλιεύομαι]], [[γριπεύω]], [[γριπέω]], [[γριπίζω]], [[ἐκκαλαμάομαι]], [[ἐλλοπιεύω]], [[θηράω]], [[ἰχθυάω]], [[ἰχθῦς θηρεύειν]]; Greenlandic: aalisarpoq; Guaraní: kutu, pirakutu; Hawaiian: lawaiʻa; Hungarian: halászik; Icelandic: veiða, fiska; Ido: peskar; Indonesian: memancing; Interlingua: piscar; Irish Old Irish: ad·claid; Istriot: pascà; Italian: [[pescare]]; Japanese: 釣る; Kabuverdianu: piska, peská; Kaingang: vim ke; Khmer: នេសាទ; Korean: 낚시하다; Lao: ປະມົງ; Latin: [[piscor]]; Latvian: zvejot, makšķerēt; Lithuanian: žvejoti, žuvauti, meškerioti; Lombard: pescà; Luxembourgish: fëschen; Malay: menangkap ikan, memancing; Malayalam: മീൻപിടിക്കുക; Maori: hī, matira, hao, māngoingoi, makamaka, makamaka ika; Middle English: fisshen; Norman: pêtchi; Norwegian: fiske; Occitan: pescar; Old English: fiscian; Persian: ماهی‌گیری; Polish: łowić ryby, wędkować; Portuguese: [[pescar]]; Quechua: challway; Romani Kalo Finnish Romani: matšalaa; Romanian: pescui; Romansch: pestgar, pescar, pastgear; Russian: [[рыбачить]], [[ловить рыбу]]; Sardinian: piscae, piscai, piscare; Serbo-Croatian: pecati, upecati; Shor: палықтарға; Slovene: ribariti, loviti ribe; Southern Ohlone: huynina; Spanish: [[pescar]]; Sranan Tongo: fisi; Swedish: fiska; Thai: ตกปลา, ประมง; Tok Pisin: huk; Turkish: balık tutmak; Ukrainian: рибалити, ловити рибу; Vietnamese: câu cá; Walloon: pexhî; Welsh: pysgota; West Frisian: fiskje; White Hmong: nuv ntses
===[[hunt]]===
Abkhaz: ашәарыцара; Ainu: ラマンテ, イラマンテ; Albanian: gjuaj; Andi: чониду; Arabic: اِصْطَادَ, صَادَ; Armenian: որսալ; Assamese: চিকাৰ কৰা; Avar: чан гьабизе; Azerbaijani: ovlamaq; Basque: ehiza; Belarusian: паляваць, лаві́ць; Bulgarian: ловя, ловувам; Burmese: အမဲလိုက်; Catalan: caçar, caça; Chechen: талла эха; Cherokee: ᎦᏃᎭᎵᏙᎭ; Cheyenne: -émȯhóne; Chinese Cantonese: [[打獵]], [[打猎]]; Mandarin: [[打獵]], [[打猎]], [[獵取]], [[猎取]], [[捕食]]; Czech: lovit; Danish: jage, gå på jagt efter; Dutch: [[jagen]]; Esperanto: ĉasi; Estonian: jahtima, küttima; Extremaduran: cazal, caçal; Finnish: metsästää, jahdata; French: [[chasser]]; Friulian: cjaçâ, čhačâ; Galician: cazar; Gallurese: cacciggjà; Georgian: ნადირობა; German: [[jagen]]; Greek: [[κυνηγώ]], [[θηρεύω]]; Ancient Greek: [[ἀγρεύειν]], [[ἀγρεύω]], [[ἀγριεύω]], [[ἀγρώσσω]], [[αἱρέω]], [[ἀποθηρεύω]], [[διαθηράω]], [[ἐκθηράομαι]], [[ἐκκυνηγετεῖν]], [[ἐκκυνηγετέω]], [[θηρᾶν]], [[θηράω]], [[θηρεύειν]], [[θηρεύω]], [[κυναγετέω]], [[κυνηγετεῖν]], [[κυνηγετέω]]; Hawaiian: hahai, ʻimi; Hebrew: צָד; Hindi: शिकार करना; Hungarian: vadászik; Icelandic: veiða; Indonesian: buru; Ingrian: jahtiita; Interlingua: chassar; Irish: seilg; Old Irish: ad·claid; Italian: [[cacciare]]; Japanese: 狩る; Javanese: buru; Kaingang: ẽkrénh; Kazakh: аң аулау, аулау; Khmer: បរបាញ់; Korean: 사냥하다; Kurdish Central Kurdish: ڕاودان; Kyrgyz: аң уулоо, уулоо; Lao: ລ່າ; Latgalian: medeit; Latin: [[venor]]; Latvian: medīt; Lithuanian: medžioti; Lombard: cascià; Low German German Low German: jagen; Luxembourgish: joen; Macedonian: лови; Malay: berburu, memburu; Malayalam: വേട്ടയാടുക, നായാടുക; Maltese: kaċċa; Manchu: ᠠᠪᠠᠯᠠᠮᠪᡳ; Maori: whaiwhai, whakangau, whakangangahu, whakarapu; Mongolian: ан агнах; Nepali: सिकार गर्नु; Ngunawal: gudali; Norwegian: jakte; Occitan: caçar; Old English: huntian; Old Javanese: buru; Oromo: adamsuu; Ossetian: цуан кӕнын; Persian: شکار کردن, صید کردن; Polish: polować; Portuguese: [[caçar]], [[vear]]; Quechua: chakuy; Rapa Nui: poko; Romanian: vâna; Romansch: chatschar; Russian: [[охотиться]], [[ловить]]; Sardinian Campidanese: cassai; Sassarese: catzà, catzare; Scottish Gaelic: sealg; Serbo-Croatian: терати; Cyrillic: ловити; Roman: loviti; Sicilian: cacciari; Slovak: poľovať, loviť; Slovene: loviti; Sorbian Lower Sorbian: góńtwowaś; Southern Altai: уулаар; Spanish: [[cazar]]; Sranan Tongo: onti; Sundanese: bujeng; Swahili: kuwinda; Swedish: jaga; Tajik: шикор кардан, сайд кардан; Tarantino: caccià; Telugu: వేటాడు; Tetum: kasa; Thai: ล่าสัตว์, ล่า; Tibetan: རི་དྭགས་བརྒྱབ; Turkish: avlamak; Ugaritic: 𐎕𐎄; Ukrainian: полювати, ловити; Urdu: شکار کرنا, صید کرنا; Uyghur: ئوۋلىماق, ئوۋ قىلماق; Uzbek: ovlamoq, ov qilmoq; Venetan: casar, caçar, cazhar; Vietnamese: săn bắn; Walloon: tchessî; Welsh: hela; West Frisian: jeie; White Yakut: бултаа; Zealandic: jaege; Zhuang: dwk, lieb; Zigula: kala; ǃXóõ: !qāhe, gǀkxʻâã
}}