View source for οἶστρος

{{LSJ1
|Full diacritics=οἶστρος
|Medium diacritics=οἶστρος
|Low diacritics=οίστρος
|Capitals=ΟΙΣΤΡΟΣ
|Transliteration A=oîstros
|Transliteration B=oistros
|Transliteration C=oistros
|Beta Code=oi)=stros
|Definition=ὁ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">gadfly, breese</b>, prob. <b class="b2">Tabanus bovinus</b>, an insect which infests cattle, τὰς μέν τ' αἰόλος οἶ. ἐφορμηθεὶς ἐδόνησεν, ὥρῃ ἐν εἰαρινῇ <span class="bibl">Od.22.300</span> ; of the fly that tormented Io, <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>541</span>(lyr.), <span class="bibl"><span class="title">Pr.</span>567</span> sq. (lyr.) (also called <b class="b3">μύωψ</b>, ib.<span class="bibl">675</span>, <span class="bibl"><span class="title">Supp.</span>308</span> : but the two are distd. by <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>490a20</span>,<span class="bibl">596b14</span>). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">an insect that infests tunny-fish</b>, prob. <b class="b2">Brachiella thynni</b>, ib.<span class="bibl">557a27</span>,<span class="bibl">602a28</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> a small insectivorous bird, perh. <b class="b2">Sylvia trochilus</b>, ib.<span class="bibl">592b22</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> metaph., <b class="b2">a sting, anything that drives mad</b>, κεραυνοῦ οἶ. <span class="bibl">E.<span class="title">HF</span>862</span> ; οἴστροις Ἐρινύων <span class="bibl">Id.<span class="title">IT</span>1456</span> : abs., <b class="b2">the smart of pain, agony</b>, <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>1254</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">any vehement desire, insane passion</b>, <span class="bibl">Hdt.2.93</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>1300</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>577e</span>, etc.; ὄρεξις μετὰ οἴστρου καὶ ἀδημονίας <span class="bibl">Epicur.<span class="title">Fr.</span>483</span> : c. gen. objecti, <b class="b3">κτεάνων</b> <b class="b2">for</b> wealth, <span class="title">AP</span>11.389 (Lucill.): generally, <b class="b2">madness. frenzy</b>, <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>1002</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>791</span> : pl., <span class="bibl">Id.<span class="title">Ba.</span>665</span> ; μανιάδες οἶ. <span class="bibl">Id.<span class="title">IA</span>548</span>(lyr.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> in good sense, <b class="b2">zeal</b>, οἶ. εἰς πᾶν ἀγαθὸν ἔργον <span class="bibl"><span class="title">PMasp.</span>3.13</span>(vi A. D.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> a throw at dice, <span class="bibl">Eub.57.5</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0313.png Seite 313]] ὁ (verwandt mit [[ὀϊστός]]), oestrus, die<b class="b2"> Bremse</b>, die das Vieh verfolgt und plagt, ὥρῃ ἐν εἰαρινῇ, Od. 22, 300; Plut. de discr. ad. et. am. 16 u. a. Sp.; Aesch. oft bei der in die Kuh verwandelten Io, Ἰὼ οἴστρῳ ἐρεσσομένα, Suppl. 536, οἴστρου δ' [[ἄρδις]] χρίει μ' [[ἄπυρος]], Prom. 881. 566; daher Stich, Stachel, auch übertr. von heftigen Leidenschaften, πρὶν ἐμπεσεῖν σπαραγμὸν ἤ τιν' οἶστρον, Soph. Trach. 1244, κακῷ κλάζοντες οἴστρῳ καὶ βεβαρβαρωμένῳ, Ant. 989, Schol. μανίᾳ, von dem wüthenden, Unglück prophezeienden Geschrei der Vögel; oft Eur., σῆς γυναικὸς οἶστρον Hipp. 1300, μὴ θεαί μ' οἴστρῳ κατάσχωσι, Or. 789; sp. D., bes. von Liebesraserei, τινός, Add. 8 (VII, 51); Anacr. 31, 28. 59, 15; von Fischen, [[ἐπεάν]] σφεας ἐςίῃ [[οἶστρος]] κυΐσκεσθαι, Her. 2, 93; ὑπ' ἀνάγκης τε καὶ οἴστρου ἐλαύνεται, Plat. Phaedr. 240 d, vgl. Rep. IX, 577 e; οἶστρός τις κινεῖ σε ἐμφυόμενος ἐκ παλαιῶν ἀδικημάτων, Stachel, Legg. IX, 854 b; Sp., im plur. neben πτοῖαι καὶ φυγαί Plut. de prof. virt. sent. p. 262.
}}
{{ls
|lstext='''οἶστρος''': ὁ, ἔντομόν τι, [[εἶδος]] μυίας «βοϊδόμυια», Λατιν. asilus, πιθαν. Tabanus buvinus, ἔντομον [[ὅπερ]] καταδιώκει καὶ λυσσώδη διὰ τοῦ κεντήματος ποιεῖ τὰ κτήνη, τὰς μὲν τ’ [[αἰόλος]] [[οἶστρος]] ἐφορμηθεὶς ἐδόνησεν, ὥρῃ ἐν εἰαρινῇ Ὀδ. Χ. 300· περὶ τῆς μυίας ἥτις ἐβασάνιζε τὴν Ἰώ, Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 541, Πρ. 567 κἑξ., ἥτις καλεῖται καὶ [[μύωψ]], αὐτόθ. 675, Ἱκέτ. 308· ― ἀλλὰ διακρίνει αὐτὰς ὁ Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 1. 5, 13., 8. 11, 1· πρβλ. καὶ [[ἐμπίς]]. 2) ἔντομόν τι [[ὅπερ]] καταδιώκει καὶ καταπονεῖ τὸν ἰχθὺν θύννον, [[αὐτόθι]] 5. 31, 8, 8. 19, 11. 3) [[εἶδος]] μικροῦ ἐντομοφάγου πτηνοῦ, [[εἶδος]] τροχίλου, [[ἴσως]] Sylvia trochilus, [[αὐτόθι]] 3. 8, 5. ΙΙ. μεταφορ., [[κέντρον]], πᾶν ὅ,τι ἐρεθίζει εἰς μανίαν, [[οἶστρος]] κεραυνοῦ Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 862· οἴστροις Ἐρινύων ὁ αὐτ. ἐν Ι. Τ. 1456, πρβλ. Ὀρ. 791· ἀπολ., τὸ [[κέντημα]] ἀλγηδόνος, [[ἀγωνία]], Σοφ. Τρ. 1254. 2) πᾶσα σφοδρὰ ἐπιθυμία, [[μανιώδης]] [[πόθος]], ἔκφρον [[πάθος]], Ἡρόδ. 2. 93, Εὐρ. Ἱππ. 1300, Πλάτ. Πολ. 577Ε, κτλ· [[μετὰ]] γενικ. ἀντικειμ., κτεάνων, [[πάθος]] πρὸς κτῆσιν πλούτου, Ἀνθ. Π. 11. 389· ― [[καθόλου]], [[μανία]], [[παραφροσύνη]], Σοφ. Ἀντ. 1002, Εὐρ. Ὀρ. 791, Βάκχ. 665, κτλ· ἐν τῷ πληθ., μαινόμενοι οἶστροι Ι. Α. 548 (ἴδε [[οἰστράω]]).
}}
{{bailly
|btext=ου (ὁ) :<br /><b>1</b> taon, <i>insecte</i>;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> aiguillon ; piqûre ; transport de fureur, de douleur, de désir.<br />'''Étymologie:''' [[οἴσω]] ; cf. [[ὀϊστός]] ; <i>lat.</i> ir-a (Plaute eir-a).
}}
{{Autenrieth
|auten=[[gadfly]], Od. 22.300†.
}}