ῥῖγος: Difference between revisions
Δίκαιος ἴσθι, ἵνα δικαίων δὴ τύχῃς → Sis aequus, aequa ut consequaris tu quoque → Sei du gerecht, damit Gerechtes dir widerfährt
(36) |
(6) |
||
Line 24: | Line 24: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=το / ῥῑγος, ΝΜΑ<br /><b>ιατρ.</b> [[παροδικός]] [[τρόμος]], [[τρεμούλα]], που οφείλεται σε [[αίσθημα]] ψύχους και εμφανίζεται όταν ο [[οργανισμός]] υποβάλλεται σε απότομη [[πτώση]] της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος, [[οπότε]] [[είναι]] περιφερειακής προελεύσεως, [[καθώς]] και [[κατά]] την [[εισβολή]] εμπύρετων νόσων, όπως [[είναι]] οι λοιμώξεις, η [[πνευμονία]], η γρίππη κ.ά. («ῥίγη πυρετώδη», Ιπποκρ.)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>μτφ.</b> [[ανατρίχιασμα]] του σώματος που προκαλείται από έντονο [[συναίσθημα]] («ρίγ' ηδονής τ' αράθυμο [[κύμα]] της σάρκας φέρνει», Γρυπ.)<br /><b>αρχ.</b><br />[[ψύχος]], [[κρύο]], [[παγετός]] («ὑπὸ λιμοῡ καὶ ῥίγους... ἀποθνήσκει», <b>Πλάτ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το [[ζεύγος]] [[ῥῖγος]]: [[ἔρριγα]] (<b>πρβλ.</b> [[γῆθος]]: <i>γέγηθα</i>) ανάγεται σε ΙΕ <i>srig</i>- «[[κρύο]], [[ψύχος]]» και αντιστοιχεί ακριβώς με τα λατ. <i>frigus</i> «[[ρίγος]], [[ψύχος]]»: <i>frigeo</i>]. | |mltxt=το / ῥῑγος, ΝΜΑ<br /><b>ιατρ.</b> [[παροδικός]] [[τρόμος]], [[τρεμούλα]], που οφείλεται σε [[αίσθημα]] ψύχους και εμφανίζεται όταν ο [[οργανισμός]] υποβάλλεται σε απότομη [[πτώση]] της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος, [[οπότε]] [[είναι]] περιφερειακής προελεύσεως, [[καθώς]] και [[κατά]] την [[εισβολή]] εμπύρετων νόσων, όπως [[είναι]] οι λοιμώξεις, η [[πνευμονία]], η γρίππη κ.ά. («ῥίγη πυρετώδη», Ιπποκρ.)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>μτφ.</b> [[ανατρίχιασμα]] του σώματος που προκαλείται από έντονο [[συναίσθημα]] («ρίγ' ηδονής τ' αράθυμο [[κύμα]] της σάρκας φέρνει», Γρυπ.)<br /><b>αρχ.</b><br />[[ψύχος]], [[κρύο]], [[παγετός]] («ὑπὸ λιμοῡ καὶ ῥίγους... ἀποθνήσκει», <b>Πλάτ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το [[ζεύγος]] [[ῥῖγος]]: [[ἔρριγα]] (<b>πρβλ.</b> [[γῆθος]]: <i>γέγηθα</i>) ανάγεται σε ΙΕ <i>srig</i>- «[[κρύο]], [[ψύχος]]» και αντιστοιχεί ακριβώς με τα λατ. <i>frigus</i> «[[ρίγος]], [[ψύχος]]»: <i>frigeo</i>]. | ||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''ῥῖγος:''' -εος, τό, [[παγετός]], [[ψύχος]], Λατ. [[frigus]], σε Ομήρ. Οδ. κ.λπ. | |||
}} | }} |
Revision as of 01:32, 31 December 2018
English (LSJ)
εος, τό,
A frost, cold, Od.5.472, Hdt.6.44, etc.; ὑπὸ λιμοῦ καὶ ῥίγους Pl.Euthphr.4d; λιμῷ καὶ ῥίγει μαχόμενος X.Cyr.6.1.15: pl., ῥίγη καὶ θάλπη Id.Oec.7.23. 2 shivering, Pl.Ti.62b; shivering fit, as in ague, Hp.VM16, Aph.4.29, BGU956.2 (iii A.D.); ῥ. πυρετώδη Hp.Fract.34.
German (Pape)
[Seite 842] τό, 1) frigus, Frost, Kälte; Od. 5, 472; ὑπὸ λιμοῦ καὶ ῥίγους, Plat. Euthyphr. 4 d, u. öfter; λιμῷ καὶ ῥίγει μαχόμενος, Xen. Cyr. 6, 1, 16; Folgde; bes. Erstarren vor Frost, Frostschauer, Plat. Tim. 62 b; auch Fieberschauer, Sp. – 2) übrtr., das Schaudern, Entsetzen, Verabscheuen. – [Die Accentuation ῥίγος ist falsch, da ι lang ist.]
Greek (Liddell-Scott)
ῥῖγος: -εος, τό, (ἴδε ῥιγέω) ψῦχος, παγετός, Ὀδ. Ε. 472, Ἡρόδ. 6. 44, καὶ Ἀττ.˙ ὑπὸ λιμοῦ καὶ ῥίγους Πλάτ. Εὐθύφρων 4Dλιμῷ καὶ ῥίγει μαχόμενος Ξεν. Κύρ. 6. 1, 14˙ πληθ., ῥίγη καὶ θάλπη ὁ αὐτ. ἐν Οἰκ. 7, 23. 2) τὸ τρέμειν ἐκ τοῦ ψύχους, Πλάτ. Τίμ. 62Β˙ ὡσαύτως, τὸ μετὰ τοῦ πυρετοῦ ῥῖγος, Ἱππ. π. Ἀρχ. Ἰητρ. 15, Ἀφορ. 1250˙ ῥιγέα πυρετώδη ὁ αὐτ. ἐν Ἀγμ. 774.
French (Bailly abrégé)
ion. -εος, att. -ους (τό) :
froid, gelée.
Étymologie: p. *Ϝρῖγος ; cf. lat. frigus.
English (Autenrieth)
εος (cf. frigus): cold, Od. 5.472†.
Greek Monolingual
το / ῥῑγος, ΝΜΑ
ιατρ. παροδικός τρόμος, τρεμούλα, που οφείλεται σε αίσθημα ψύχους και εμφανίζεται όταν ο οργανισμός υποβάλλεται σε απότομη πτώση της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος, οπότε είναι περιφερειακής προελεύσεως, καθώς και κατά την εισβολή εμπύρετων νόσων, όπως είναι οι λοιμώξεις, η πνευμονία, η γρίππη κ.ά. («ῥίγη πυρετώδη», Ιπποκρ.)
νεοελλ.
μτφ. ανατρίχιασμα του σώματος που προκαλείται από έντονο συναίσθημα («ρίγ' ηδονής τ' αράθυμο κύμα της σάρκας φέρνει», Γρυπ.)
αρχ.
ψύχος, κρύο, παγετός («ὑπὸ λιμοῡ καὶ ῥίγους... ἀποθνήσκει», Πλάτ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. Το ζεύγος ῥῖγος: ἔρριγα (πρβλ. γῆθος: γέγηθα) ανάγεται σε ΙΕ srig- «κρύο, ψύχος» και αντιστοιχεί ακριβώς με τα λατ. frigus «ρίγος, ψύχος»: frigeo].
Greek Monotonic
ῥῖγος: -εος, τό, παγετός, ψύχος, Λατ. frigus, σε Ομήρ. Οδ. κ.λπ.