πυρετός: Difference between revisions
Τιμώμενοι γὰρ πάντες ἥδονται βροτοί → Omnes enim homines honorari expetunt → Denn alle Menschen sehen sich recht gern geehrt
m (Text replacement - " <span class="bld">" to "<span class="bld">") |
m (Text replacement - "αῑο" to "αῖο") |
||
Line 29: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=ο, ΝΜΑ<br />η [[κατάσταση]] ατόμου που παρουσιάζει παθολογική ύψωση της θερμοκρασίας του σώματος, [[υπερθερμία]] που συνοδεύεται [[συχνά]] από γενική [[κακοδιαθεσία]] και από διάφορα συμπτώματα («πυρετοὶ ἀμφημερινοί - | |mltxt=ο, ΝΜΑ<br />η [[κατάσταση]] ατόμου που παρουσιάζει παθολογική ύψωση της θερμοκρασίας του σώματος, [[υπερθερμία]] που συνοδεύεται [[συχνά]] από γενική [[κακοδιαθεσία]] και από διάφορα συμπτώματα («πυρετοὶ ἀμφημερινοί - τριταῖοι - τεταρταῖοι» — πυρετοί που εμφανίζονται [[κάθε]] [[τρίτη]], τέταρτη [[ημέρα]], <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>μτφ.</b> εξαιρετική [[ένταση]], έντονη και ασυνήθιστη [[δραστηριότητα]] (α. «αθλητικό πυρετό αναμένεται να προκαλέσει στους κατοίκους της πόλης η [[διοργάνωση]] του πανευρωπαϊκού πρωταθλήματος καλαθοσφαίρισης» β. «ο [[πυρετός]] του έρωτα»)<br /><b>2.</b> <b>στον πληθ.</b> <i>οι πυρετοί</i><br />οι ελώδεις πυρετοί, οι πυρετοί που παρουσιάζονται σε [[περίπτωση]] ελονοσίας<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «καταρρακτικός [[πυρετός]] τών προβάτων»<br /><b>([[κτην]].)</b> μολυσματική [[ασθένεια]] του προβάτου που οφείλεται σε έναν ιό, ο [[οποίος]] μεταδίδεται από τα κουνούπια και προκαλεί [[κυάνωση]] της γλώσσας και άλλα συμπτώματα, όπως ρινίτιδες, [[εντερίτιδα]], [[χωλότητα]] κ.λπ.<br />β) «[[ανθρακικός]] [[πυρετός]]»<br /><b>([[κτην]].)</b> ο [[βακτηριακός]] [[άνθρακας]]<br />γ) «[[γαλακτώδης]] [[πυρετός]]»<br /><b>([[κτην]].)</b> μεταδοτική [[νόσος]] που απαντά [[κυρίως]] στις παχιές γαλακτοπαραγωγικές αγελάδες και χαρακτηρίζεται από γενική [[πάρεση]], μερικές φορές και από [[απώλεια]] συνείδησης που επέρχεται τη [[στιγμή]] του τοκετού<br />δ) «[[πυρετός]] της κοιλάδας του Ριφτ»<br /><b>ιατρ.</b> μολυσματική, τοξική [[νόσος]] [[κοινή]] στον άνθρωπο και στα μηρυκαστικά, που οφείλεται σε ιό και χαρακτηρίζεται κλινικά από διαρροϊκή [[εντερίτιδα]] και εμετούς και ανατομικά από νεκρωτικές βλάβες του [[ήπατος]]<br /><b>αρχ.</b><br />φλογερή [[θερμότητα]], [[κάψα]] («φέρει πολλὺν πυρετὸν δειλοῑσι βροτοῑσιν [ενν. ο [[Σείριος]]]», <b>Ομ. Ιλ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>πῦρ</i> <span style="color: red;">+</span> [[επίθημα]] -<i>ετος</i> (<b>πρβλ.</b> <i>νιφ</i>-[[ετός]], <i>πάχ</i>-<i>ετος</i>, <i>συρφ</i>-[[ετός]])]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm |
Revision as of 08:45, 14 March 2021
English (LSJ)
ὁ, (πῦρ) A burning heat, fiery heat, φέρει πυρετὸν δειλοῖσι βροτοῖσιν (sc. Sirius) Il.22.31. II fever, Hp.Aph.2.26, Ar.V.1038 (pl.), etc.; θνήσκειν ἐκ π. Epigr.Gr.247 (Mysia); π. ἀμφημερινοί, τριταῖοι, τεταρταῖοι, quotidian, tertian, quartan fevers, Pl.Ti.86a, etc. (v. sub. vocc.); διαλείποντες Arist.Pr.866a23.
German (Pape)
[Seite 821] ὁ, brennende Hitze, Glühhitze; vom Sirius sagt Hom. φέρει πολλὸν πυρετὸν δειλοῖσι βροτοῖσιν, Il. 22, 31; – gew. Fieberhitze, Fieber, Ar. Vesp. 1038 u. in Prosa, wie Plat. Phaed. 105 c.
Greek (Liddell-Scott)
πῠρετός: -οῦ, ὁ, (πῦρ) καίουσα θερμότης, πυρώδης θέρμη, καυστικὴ «ζέστη», φέρει πυρετὸν δειλοῖσι βροτοῖσι (δηλ. ὁ Σείριος), Ἰλ. Χ. 31. ΙΙ. πυρετικὴ θερμότης πυρετός, θέρμη, Ἀριστοφ. Σφ. 1038, κτλ.· θνήσκειν ἐκ π. Ἑλλ. Ἐπιγράμμ. 247· - τὰ διάφορα εἴδη τῆς νόσου ταύτης ὅσα περιγράφει ὁ Ἱππ. εὕρηνται παρὰ τῷ Foës. Oecοn.· μάλιστα ἐπὶ διαλείποντος πυρετοῦ, π. ἀμφημέρινοι, τριταῖοι, τεταρταῖοι, οἱ καθ’ ἑκάστην ἡμέραν, οἱ κατὰ πᾶσαν τρίτην, κατὰ πᾶσαν τετάρτην ἡμέραν ἐπανερχόμενοι, Πλάτ. ΤίΜ. 8βΑ· διαλείποντες Ἀριστ. Προβλ. 1. 55, 3· ἴδε Foës. Oec. Hipp.
French (Bailly abrégé)
οῦ (ὁ) :
1 chaleur ardente, ardeur;
2 fièvre.
Étymologie: πῦρ.
English (Autenrieth)
fever, Il. 22.31†.
English (Strong)
from πυρέσσω; inflamed, i.e. (by implication) feverish (as noun, fever): fever.
English (Thayer)
πυρετου, ὁ (πῦρ);
1. fiery heat (Homer, Iliad 22,31 (but interpreters now give it the sense of 'fever' in this passage; cf. Ebeling, Lex. Homer under the word; Schmidt, Syn., chapter 60 § 14)).
2. fever: Hippocrates, Aristophanes, Plato, and following; πυρετῷ μεγάλῳ, Galen de diff. feb. 1,1says συνηθες τοῖς ἰατροῖς ὀνομάζειν ... τόν μέγαν τέ καί μικρόν πυρετον; (cf. Wetstein on Luke , the passage cited)).
Greek Monolingual
ο, ΝΜΑ
η κατάσταση ατόμου που παρουσιάζει παθολογική ύψωση της θερμοκρασίας του σώματος, υπερθερμία που συνοδεύεται συχνά από γενική κακοδιαθεσία και από διάφορα συμπτώματα («πυρετοὶ ἀμφημερινοί - τριταῖοι - τεταρταῖοι» — πυρετοί που εμφανίζονται κάθε τρίτη, τέταρτη ημέρα, Πλάτ.)
νεοελλ.
1. μτφ. εξαιρετική ένταση, έντονη και ασυνήθιστη δραστηριότητα (α. «αθλητικό πυρετό αναμένεται να προκαλέσει στους κατοίκους της πόλης η διοργάνωση του πανευρωπαϊκού πρωταθλήματος καλαθοσφαίρισης» β. «ο πυρετός του έρωτα»)
2. στον πληθ. οι πυρετοί
οι ελώδεις πυρετοί, οι πυρετοί που παρουσιάζονται σε περίπτωση ελονοσίας
3. φρ. α) «καταρρακτικός πυρετός τών προβάτων»
(κτην.) μολυσματική ασθένεια του προβάτου που οφείλεται σε έναν ιό, ο οποίος μεταδίδεται από τα κουνούπια και προκαλεί κυάνωση της γλώσσας και άλλα συμπτώματα, όπως ρινίτιδες, εντερίτιδα, χωλότητα κ.λπ.
β) «ανθρακικός πυρετός»
(κτην.) ο βακτηριακός άνθρακας
γ) «γαλακτώδης πυρετός»
(κτην.) μεταδοτική νόσος που απαντά κυρίως στις παχιές γαλακτοπαραγωγικές αγελάδες και χαρακτηρίζεται από γενική πάρεση, μερικές φορές και από απώλεια συνείδησης που επέρχεται τη στιγμή του τοκετού
δ) «πυρετός της κοιλάδας του Ριφτ»
ιατρ. μολυσματική, τοξική νόσος κοινή στον άνθρωπο και στα μηρυκαστικά, που οφείλεται σε ιό και χαρακτηρίζεται κλινικά από διαρροϊκή εντερίτιδα και εμετούς και ανατομικά από νεκρωτικές βλάβες του ήπατος
αρχ.
φλογερή θερμότητα, κάψα («φέρει πολλὺν πυρετὸν δειλοῑσι βροτοῑσιν [ενν. ο Σείριος]», Ομ. Ιλ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. < πῦρ + επίθημα -ετος (πρβλ. νιφ-ετός, πάχ-ετος, συρφ-ετός)].
Greek Monotonic
πῠρετός: -οῦ, ὁ (πῦρ),
I. πυρωμένη θερμότητα, καυτή ζέστη, σε Ομήρ. Ιλ.
II. πυρετική θερμότητα, πυρετός, σε Αριστοφ. κ.λπ.
Russian (Dvoretsky)
πῠρετός: ὁ
1) палящая жара, зной Hom.;
2) жар, горячка, лихорадка Arph., Plat. etc.: οἱ διαλείποντες πυρετοί Arst. перемежающиеся лихорадки.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
πυρετός -οῦ, ὁ [πῦρ] koorts.
Middle Liddell
πῠρετός, οῦ, ὁ, [πῦρ]
I. burning heat, fiery heat, Il.
II. feverish heat, a fever, Ar., etc.
Chinese
原文音譯:puretÒj 匹雷拖士
詞類次數:名詞(6)
原文字根:火
字義溯源:火中燒,熱病,熱;源自(πυρέσσω)=在火熱中) (πυρέσσω)出自(πυρά)=燃火),而 (πυρά)出自(πῦρ)*=火)。參讀 (ἀνάπτω)同義字參讀 (πῦρ)同源字
出現次數:總共(6);太(1);可(1);路(2);約(1);徒(1)
譯字彙編:
1) 熱病(3) 路4:38; 路4:39; 徒28:8;
2) 熱(3) 太8:15; 可1:31; 約4:52