θρησκεύω

English (LSJ)

A perform religious observances, Hdt.2.64, Sammelb.991 (iii A.D.). II c. acc., worship, θεούς D.H.2.23, IG5(2).268.42 (Mantinea), Porph. Abst.4.9, Hdn.1.11.1:—Pass., Dinon 17, LXX Wi.14.16, Porph. ap. Eus.PE3.11: impers., εἴ τι ἄλλο -εύεσθαι νόμιμον ἦν D.H.1.76. III to be a devotee, Plu.Alex.2.

German (Pape)

[Seite 1218] gottesdienstliche Gebräuche einführen, Her. 2, 64; verehren, bes. mit vielen Ceremonien, θεόν, D. Hal. 2, 22; Hdn. 1, 11, 1 u. öfter; auch von Menschen, Ath. XIII, 556 b; Plut. Alex. 2 u. E. M. leiten das Wort von Θρῇσσα ab, da die thracischen Weiber, in bacchische u. orphische Mysterien eingeweiht, bes. ceremoniellen u. abergläubischen Gottesdienst liebten. Andere denken an θρέω, θροέω, Gebete hersagen; verwandt scheint θεραπεύω.

French (Bailly abrégé)

1 intr. observer des pratiques religieuses;
2 tr. honorer par un culte, par des cérémonies religieuses.
Étymologie: DELG cf. Hsch θρήσκω· νοῶ.

Greek (Liddell-Scott)

θρησκεύω: (θρῆσκος), εἰσάγω καὶ ἐκτελῶ θρησκευτικὰ χρέη, Ἡρόδ. 2. 64., 65, Διον. Ἁλ. 7. 62, 67. ΙΙ. μετ’ αἰτ. λατρεύω, προσκυνῶ, θεοὺς Διον. Ἁλ. 2. 22, Ἡρῳδιαν. 1. 11, Ἐπιγρ. Ἑλλ. 425· - ὡσαύτως μετὰ δοτ., θρ. νεκύεσσι Χρησμ. Σιβ. 8. 49 - Παθ., Δίνων παρ’ Ἀθην. 556Β. ΙΙΙ. εἶμαι θρῆσκος, λατρευτής, Πλούτ. ἐν Ἀλεξ. 2.

Greek Monolingual

(ΑΜ θρησκεύω)
1. νεοελλ. (μέσ. θρησκεύομαι)
εκτελώ τα θρησκευτικά μου καθήκοντα, πιστεύω στα δόγματα της θρησκείας και μετέχω στα μυστήρια ή στις τελετές
μσν.-αρχ.
1. θεωρώ ως ιερό, λατρεύω
2. πιστεύω, αποδέχομαι.
[ΕΤΥΜΟΛ. Εφόσον το επίθ. θρήσκος είναι μεταρρηματικό και υστερογενές, ως βάση για τον σχηματισμό του θρησκεύω θεωρήθηκαν τύποι που διασώζονται ως γλώσσες στον Ησύχιο θρήσκω
νοώ και θράσκειν
αναμιμνήσκειν, οι οποίες και πιστοποιούν την ιωνική προέλευση του ρήματος. Επίσης απαντά αόρ. με ασθενή βαθμίδα εν-θρείν
φυλάσσειν (Ησύχ.) καθώς και επίθ. α-θερές, ανόητον, ανόσιον. Οπωσδήποτε αυτή η ερμηνεία προϋποθέτει ότι η αρχική σημ. του ρ. ήταν «φυλάσσω, τηρώ, ακολουθώ» και αργότερα προσέλαβε την ειδικότερη σημ. «τηρώ μια θρησκευτική πράξη».
ΠΑΡ. θρησκεία, θρήσκευμα, θρήσκος
αρχ.
θρησκεύσιμος, θρήσκευσις, θρησκευτήριον, θρησκευτής
νεοελλ.
θρησκευτικός].

Greek Monotonic

θρησκεύω: μέλ. -σω (θρῆσκος),
I. τηρώ και εκτελώ θρησκευτικά χρέη, προσκυνώ, σε Ηρόδ.
II. είμαι πιστός, θρήσκος, σε Πλούτ.

Russian (Dvoretsky)

θρησκεύω: тщательно исполнять религиозные обряды, быть строго религиозным (Αἰγύπτιοι θρησκεύουσι περισσῶς Her.; ἀπὸ Θρῃσσῶν δοκεῖ καὶ τὸ θ. ὄνομα γενέσθαι Plut.).

Frisk Etymological English

Grammatical information: v.
Meaning: perform religious observances (Hdt.), worship (LXX).
Derivatives: θρησκεία, Ion. -ηΐη holy service, religious service, religious observance (Ion.), also θρήσκευμα, -ευσις id. (hell.); θρησκευτής worshipper (late); postverbal θρῆσκος fear of the gods (Ep. Jac. 1, 26) with θρησκώδης id. (Vett. Val.); θρήσκια n. pl. religious observances (POxy. 1380, 245, IIp, OGI 210, 9, Nubia IIIp). - On the history of θρησκεύω, -εία s. J. van Herten Θρησκεία, εὑλάβεια, ἱκέτης. Diss. Utrecht. Amsterdam 1934.
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]
Etymology: As θρῆσκος is clearly postverbal, we must find another starting point for θρησκεύω. A σκ-present (of which θρησκεύω can be an enlargement) is found in θρήσκω νοῶ; θράσκειν ἀναμιμνήσκειν H.; if the tradition is reliable, the glosses show the Ionic origin of θρησκεύω. Beside the present θρήσκω (cf. θνήσκω (θνῄσκω), θρώσκω), ἐν-θρεῖν φυλάσσειν H. could be a zero grade thematic aorist; further also ἀ-θερές ἀνόητον, ἀνόσιον H., from *θέρος or *θερεῖν. The original meaning may have been observe, preserve. Further connection with θρόνος, θρᾶνος is however improbable. - Diff. Grégoire Hommages à Bidez et Cumont 375ff.: θρῆσκος from *θραισκος, prop. Thracian, which seems quite doubtful. - The word may well be Pre-Greek.

Middle Liddell

θρησκεύω, fut. -σω θρῆσκος
I. to hold religious observances, observe religiously, Hdt.
II. to be a devotee, Plut.

Frisk Etymology German

θρησκεύω: {thrēskeúō}
Grammar: v.
Meaning: einen religiösen Gebrauch beobachten (Hdt. u. a.), verehren, anbeten (LXX, D. H. u. a.).
Derivative: Mehrere Verbalnomina: θρησκεία, ion. -ηΐη heiliger Dienst, Gottesdienst, Gottesverehrung (ion., hell. u. spät), auch θρήσκευμα, -ευσις ib. (hell. u. spät); θρησκευτής Gottesverehrer (spät); postverbal θρῆσκος gottesfürchtig (Ep. Jac. 1, 26) mit θρησκώδης ib. (Vett. Val.); θρήσκια n. pl. religiöse Zeremonien (POxy. 1380, 245, II^p, OGI 210, 9, Nubien III^p). — Zur Geschichte von θρησκεύω, -εία s. J. van Herten Θρησκεία, εὐλάβεια, ἱκέτης. Diss. Utrecht. Amsterdam 1934.
Etymology: Da θρῆσκος offenbar postverbal ist, muß für θρησκεύω ein anderer Ausgangspunkt gesucht werden. Das als äußerste Grundlage zu erwartende σκ-Präsens (wovon θρησκεύω zur Not nur eine Erweiterung sein könnte) liegt tatsächlich in θρήσκω· νοῶ, θράσκειν· ἀναμιμνήσκειν H. vor; falls richtig überliefert, bestätigen die Glossen den ionischen Ursprung von θρησκεύω. Neben dem Präsens θρήσκω (vgl. θνήσκω (θνῄσκω), θρώσκω usw.) kann in ἐνθρεῖν· φυλάσσειν H. ein schwundstufiger thematischer Aorist vermutet werden; dazu noch ἀθερές· ἀνόητον, ἀνόσιον H., von *θέρος oder *θερεῖν. Die ursprüngliche Bedeutung wäre ‘beobachten, an etwas festhalten’; weitere Beziehungen s. θρόνος; vgl. auch θρᾶνος. — Ganz anders Grégoire Hommages à Bidez et Cumont 375ff.: θρῆσκος (woraus θρησκεύω, -εία) aus *θραισκος, eig. thrakisch (?).
Page 1,682