δῖνος

English (LSJ)

ὁ, A like δίνη, whirling, rotation, such as Anaxagoras held to be the effect of νοῦς as the regulator of the Universe, Clem.Al.Strom.2.14 (pl.); personified, Δῖνος βασιλεύει τὸν Δί' ἐξεληλακώς Ar.Nu.828: generally, ὁ τοῦ κοσκίνου δ. Democr.164; σφενδόνης δ. Onos.17. 2 eddy, whirlpool, Epicur.Ep.2pp.38,47U., Arist.Pr.932a5, Plu.2.404f; δ. ἀπὸ τοῦ παντὸς ἀποκριθῆναι παντοίων εἰδέων Democr.167: metaph., δῖνοι ἡδυλόγου σοφίης cj. in Timo 67.4. 3 a dance, Hdn.Gr.2.492, Eust.1166.10. II vertigo, Hp.VC11. III round threshing-floor, Telesill.7, cj. in X.Oec.18.5. IV round goblet, Ar.V.618, IG11(2).110 (Delos, iii B. C.), al. (cf. δεῖνος, which is freq. v.l. and is found in puns with δεινός, Apolloph.1, Arched.1.4).

German (Pape)

[Seite 631] ὁ, 1) = δίνη, Wirbel; αἰθέριος Ar. Nub. 379; Schwindel, Hippocr, vgl. σκοτοδινία; – eine Art Tanz, Schol. Il. 3, 391. – 2) nach Eust. u. E. M. ein Werkzeug der Drechsler, u. dah. ein großes rundgedrebtes Trinkgefäß, Ar. Vesp. 618, nach dem Schol. ἀγγεῖόν τι κεράμειον οἴνου, στρογγύλον κάτω; vgl. Ath. XI, 467 d, wo δεῖνος steht, Bei den Kyrenäern auch ποδονιπτήρ. – 3) die runde Dreschtenne, Ath. a. a. O., Ael. H. A. 2, 25, wie auch Xen. Oec. 18, 5 für δεινός zu schreiben; denn in den VLL. ist oft δεινέω u. ä. wegen des langen ι geschrieben.

French (Bailly abrégé)

ου (ὁ) :
I. tournoiement :
1 tourbillon de vent;
2 tourbillon d'eau, remous;
3 vertige circulaire;
4 aire à battre le grain;
II. objet tourné :
1 vase à boire;
2 mot cyrénéen c. ποδονιπτήρ.
Étymologie: δίνη.

Russian (Dvoretsky)

δῖνος: ὁ
1) вращение, кружение (οἱ δῖνοι τῶν ἅμα κύκλῳ καταφερομένων σωμάτων Plut.);
2) водоворот (δῖνοι ἐν θαλάττῃ Arst. и θαλάττης Diog. L.);
3) вихрь (τοῦ πνεύματος Arst.);
4) круглая площадка для молотьбы, ток (ὁμαλίζειν τὸν δῖνον Xen.);
5) круглый сосуд для питья Arph.

Greek (Liddell-Scott)

δῖνος: ὁ, ὡς τὸ δίνη, περιδίνησις, περιστροφή, ἣν κατὰ τὸν Ἀναξαγόραν ἐνεποίησεν ὁ νοῦς, ὁ ῥυθμιστὴς τοῦ σύμπαντος, Κλήμ. Ἀλ. 435· τοῦτο ὑπαινιττόμενος ὁ Ἀριστοφ. λέγει ἐν Νεφ. 828, Δῖνος βασιλεύει, τὸν Δί’ ἐξεληλακώς, πρβλ. 380· πρβλ. Grote Πλάτων· 1. 59. 2) στρόβιλος, Ἐπικ. παρὰ Διογ. Λ. 10. 105· -χορὸς ὅμοιος πρὸς τὸ νεώτερον waltz, Εὐστ. 1166. 10, Ἡσύχ. ΙΙ. σκοτοδινία, σκότωσις, Λατ. vertigo, Ἱππ. Κεφ. Τρωμ. 903. ΙΙΙ. ὁ κυκλοτερὴς χῶρος, ἐν ᾧ οἱ βόες ἡλώνιζον τὸν σῖτον, ἁλώνιον, Τελέσιλλα 2 Bgk., Ξεν. Οἰκ. 18, 5· πρβλ. Ruhnk. Ep. Cr. σ. 179. IV. μέγα στρογγύλον ποτήριον (γραφόμενον ὡσαύτως καί δεῖνος), Ἀριστοφ. Σφηξ. 618· παρὰ τοῖς Κυρηναίοις = ποδανιπτήρ, Ἀθήν. 467Ε.

Greek Monolingual

ο (Α δῑνος)
ο ψυκτήρας, ο σπειροειδής σωλήνας του αποστακτικού λέβητα
αρχ.
1. δίνη, κυκλική κίνηση
2. στρόβιλος
3. είδος χορού
4. ίλιγγος, ζάλη
5. αλώνι
6. πήλινο αγγείο για κρασί, δείνος
7. τόρνος
8. η περιστροφή την οποία έδωσε ο Νους στον κόσμο κατά τον Αναξαγόρα
9. φρ. «Δῑνος βασιλεύει τὸν Δί' ἐξεληλακώς» — βασιλεύει ο Δίνος (με διπλή σημασία: α. ο Δίνος του Αναξαγόρα
β. ο ίλιγγος, η ζαλάδα)
10. πήλινο αγγείο κατάλληλο για την ψύξη του κρασιού.
[ΕΤΥΜΟΛ. Βλ. λ. δίνη.

Greek Monotonic

δῖνος: ὁ,
I. περιστροφή, στροβιλισμός, σε Αριστοφ.
II. κυκλική περιοχή, όπου τα βόδια αλώνιζαν το σιτάρι, αλώνι, σε Ξεν.
III. μεγάλο στρογγυλό κύπελλο, σε Αριστοφ.

Middle Liddell

δῖνος, ὁ, n
I. a whirling, rotation, Ar.
II. a round area, where oxen trod out the corn, a threshing-floor, Xen.
III. a large round goblet, Ar.

Spanish (DGE)

-ου, ὁ • Grafía: graf. δεῖνος Hsch.
• Prosodia: [-ῑ-]
I 1 remolino del mar, Arist.Pr.932^a5, Epicur.Ep.[3] 105, οἱ δῖνοι τῶν ἅμα κύκλῳ καταφερομένων σωμάτων Plu.2.404e
• fig. δῖνοι ἡδυλόγου σοφίης Timo SHell.841.4.
2 giro, movimiento circular τοῦ κοσκίνου Democr.B 164, τῆς σφενδόνης Onas.17.1.
3 danza Apolloph.1, Hdn.Gr.2.492, Hsch.l.c., Eust.1166.10.
II fil. torbellino cósmico δῖνον ἀπὸ τοῦ παντὸς ἀποκριθῆναι παντοίων ἰδεῶν = que un torbellino de múltiples formas se separó del todo Democr.B 167, οὐ ... δεῖ μόνον ... γένεσθαι ... δῖνον ἐν ᾧ ἐνδέχεται κόσμον γίνεσθαι = no basta sólo que exista el torbellino en el que se supone que surge el cosmos Epicur.Ep.[3] 90, δίνους τινὰς ἀνοήτους ἀναζωγραφῶν de Anaxágoras, Clem.Al.Strom.2.4.14
• torbellino de aire αἰθέριος Ar.Nu.380, cf. Arat.1067
• personif. Δῖνος βασιλεύει τὸν Δί' ἐξεληλακώς = reina Torbellino que ha expulsado a Zeus Ar.Nu.828, cf. 381.
III medic. vértigo πρὸ τῶν ὀφθαλμῶν ζόφος ἔσται οἱ καὶ δῖνος Hp.Mul.1.8, cf. VC 11, Acut.(Sp.) 17, Aret.SD 1.3.1, δεῖνος· εἶδος δέους Hsch.
IV concr.
1 era ὁμαλίζειν ... τὸν δῖνον X.Oec.18.5, cf. Telesill.7, τῶν σταχύων τριβομένων ἐν τῷ δίνῳ = cuando las espigas son trilladas en la era Ael.NA 2.25, cf. 4.25.
2 vasija redonda sin asas ni pie, dino Ar.V.619, Nu.1473, Stratt.35, Dionys.Com.5, IG 2².1695.10, 11 (III a.C.), 11(2).110.20, 111.27, 112.6 (todas Delos III a.C.), Poll.6.96, 99, Hdn.Gr.2.492, para echar suertes ICr.4.145.3 (Gortina IV a.C.) (ap. crít.).
3 vasija para refrescar el vino sinón. de ψυκτήρ Poll.6.99.
4 ciren. palangana Philet.32, cf. Eust.1207.9.
5 torno Eust.939.61, 1635.60, EM 277.15G.