etiam: Difference between revisions
Ἴσον θεῷ σου τοὺς φίλους τιμᾶν θέλε → Honora amicos tamquam honorares deos → Verehre willig deine Freunde Göttern gleich
(2) |
m (Text replacement - "(?s)({{Lewis.*?}}\n)({{.*}}\n)({{LaEn.*?}}$)" to "$3 $1$2") |
||
| Line 1: | Line 1: | ||
{{LaEn | |||
|lnetxt=etiam CONJ :: and also, besides, furthermore, in adition, as well; even, actually; yes/indeed<br />etiam etiam CONJ :: now too, as yet, still, even now; yet again; likewise; (paarticle); (et-iam) | |||
}} | |||
{{Lewis | {{Lewis | ||
|lshtext=<b>ĕtĭam</b>:<br /><b>I</b> conj. [cf. Gr. ἔτι; [[with]] [[ending]] -am, as in [[quoniam]], nunciam, etc.; cf. Brix ad Plaut. Trin. prol. 3], annexes a [[fact]] or [[thought]] to [[that]] [[which]] has [[already]] been said, and also, and furthermore, also, [[likewise]], [[besides]] (syn. [[quoque]]).<br /><b>I</b> In gen.: hoc [[etiam]] ad [[malum]] accersebatur [[malum]], Plaut. Bacch. 3, 3, 22; cf. Ter. And. 1, 3, 10; Cic. de Sen. 6, 16; id. N. D. 2, 52, 130: [[tute]] [[istic]] (dixisti) [[etiam]] astante hoc [[Sosia]], Plaut. Am. 2, 2, 115: sed [[etiam]] est, paucis vos [[quod]] monitos voluerim, id. Capt. prol. 53; cf. id. Bacch. 3, 6, 17; Cic. Ac. 2, 12, 38: [[atque]] [[alias]] [[etiam]] dicendi [[quasi]] virtutes sequetur, id. Or. 40 fin.: unum [[etiam]] vos oro, ut, etc., one [[thing]] [[more]], Ter. Eun. 5, 8, 54; cf. id. Heaut. 5, 1, 22; id. Phorm. 5, 5, 3; Verg. A. 11, 352; Suet. Caes. 24 al.: etiamne hoc negabis? Plaut. Am. 2, 2, 128; cf. id. Bacch. 2, 3, 40: mihi [[quidem]] [[etiam]] Appii Caeci [[carmen]] ... Pythagoreorum videtur. Multa [[etiam]] sunt in nostris institutis ducta ab illis, Cic. Tusc. 4, 2, 4; cf. id. N. D. 2, 58: hei mihi! Etiam de sorte [[nunc]] [[venio]] in dubium [[miser]]? ... Etiam [[insuper]] defrudet? Ter. Ad. 2, 2, 38; cf. Suet. Caes. 10 fin.: caret epulis exstructisque [[mensis]] et frequentibus poculis: caret [[ergo]] [[etiam]] [[vinolentia]] et cruditate et insomniis, Cic. de Sen. 13, 44: [[etiam]] tu [[quoque]] assentaris huic? Plaut. Am. 2, 2, 70; so, [[etiam]] [[quoque]], id. As. 2, 4, 95; id. Ps. 1, 1, 120; 1, 3, 118; Lucr. 3, 292; 5, 517 al.; Varr. R. R. 1, 1, 3; Gell. 18, 12, 9; cf.: [[quoque]] [[etiam]], Plaut. Am. prol. 30; 2, 2, 85; 121; id. Ep. 4, 2, 19; Ter. Hec. 4, 1, 28; 5, 1, 7; Cic. Fam. 4, 8; id. Verr. 2, 3, 88 fin.; v. [[quoque]].— Esp. freq. in the [[connection]]: non [[modo]] (or [[solum]]) ... sed (or [[verum]]) [[etiam]]: tenebat non [[modo]] auctoritatem, sed [[etiam]] [[imperium]] in suos, Cic. de Sen. 11, 37: inveteratas non [[solum]] familiaritates exstingui solere, sed odia [[etiam]] gigni sempiterna, id. Lael. 10 fin.: [[neque]] [[solum]] ut [[quieto]], sed [[etiam]] ut magno [[animo]] [[simus]] hortantur, [[neque]] [[auxilium]] [[modo]] defensioni meae, [[verum]] [[etiam]] [[silentium]] pollicentur, id. Mil. 1 fin. Conversely: [[tantum]] ... non [[etiam]]: si [[vultum]] [[tantum]], non [[etiam]] animum accommodavimus, Quint. 6, 2, 26: [[periculum]] [[tantum]], non [[etiam]] [[offensa]] vitatur, id. 9, 2, 67; 7, 4, 35 al.; cf.: [[quasi]] [[vero]] [[oratio]] rhetorum [[solum]], non [[etiam]] philosophorum [[sit]], Cic. Fin. 2, 6, 17.<br /><b>II</b> In partic.<br /> <b>A</b> To [[annex]] a [[more]] [[important]] [[idea]], and [[even]], [[nay]], [[even]]: quae omnes docti [[atque]] sapientes [[summa]], [[quidam]] [[etiam]] sola bona esse dixerunt, Cic. Deiot. 13, 37: nos [[enim]] defendimus, [[etiam]] insipientem [[multa]] comprehendere, id. Ac. 2, 47, 144: si infantes pueri, mutae [[etiam]] bestiae [[paene]] loquuntur, id. Fin. 1, 21: [[quis]] mortalium tolerare potest, illis divitias superare, nobis rem familiarem [[etiam]] ad necessaria deesse? Sall. C. 20, 11: illiteratum, [[iners]] ac [[paene]] [[etiam]] turpe est non putare, etc., Plin. Ep. 2, 3, 8 et saep.—Freq. [[after]] [[negative]] sentences, for [[immo]], [[potius]], [[nay]], [[rather]], [[even]]: Mamertina [[civitas]] improba [[antea]] non erat; [[etiam]] erat inimica improborum, Cic. Verr. 2, 4, 10; id. Deiot. 11, 31: hoc [[idem]] nostri saepius non tulissent, [[quod]] [[Graeci]] laudare [[etiam]] solent, id. Or. 45, 153: [[quid]], si ne [[dives]] [[quidem]]? [[quid]], si [[pauper]] [[etiam]]? id. Par. 6, 1, 42 et saep.: [[tantum]] abesse dicebat, ut id consentaneum esset, ut [[maxime]] [[etiam]] repugnaret, id. Ac. 2, 9, 28; cf. Lentul. ap. Cic. Fam. 12, 15, 2; Cic. Fin. 2, 17; 5, 20 fin.: [[immo]] [[etiam]], hoc qui occultari facilius credas, dabo, Ter. Hec. 5, 4, 29: [[quin]] [[etiam]] [[insuper]] vestem omnem miserae discidit, id. Eun. 4, 3, 4; v. [[immo]] and [[quin]].—Freq. [[with]] comparatives for the [[sake]] of [[intensity]], [[yet]], [[still]] (in [[later]] Lat. replaced by [[adhuc]]): He. Mane, [[nondum]] audisti, [[Demea]], Quod est gravissimum. De. An [[quid]] est [[etiam]] [[amplius]]? He. Vero [[amplius]], Ter. Ad. 3, 4, 22: ut [[enim]] in corporibus magnae dissimilitudines sunt: sic in animis exsistunt majores [[etiam]] varietates, Cic. Off. 1, 30, 107: sunt [[autem]] [[etiam]] clariora vel [[plane]] perspicua, id. Fin. 5, 20: dic, dic [[etiam]] clarius, id. Verr. 2, 3, 75 fin.: [[plusculum]] [[etiam]] [[quam]] concedet [[veritas]], id. Fam. 5, 12, 3; Quint. 9, 4, 36: [[Athos]] [[mons]] est [[adeo]] [[elatus]], ut credatur altius [[etiam]] [[quam]] [[unde]] imbres cadunt surgere, Mel. 2, 2, 10.—Rarely [[with]] a comp. in [[contrast]] [[with]] its [[own]] [[posit]].: qui magno in aere [[alieno]] majores [[etiam]] possessiones habent, Cic. Cat. 2, 8, 18; id. Tusc. 1, 1, 2; id. Cat. 4, 7, 14: ad Alesiam magna [[inopia]], [[multo]] [[etiam]] major ad [[Avaricum]], Caes. B. C. 3, 47, 5.—<br /> <b>B</b> With the [[demonstrative]] [[notion]] of the jam predominating, used as an [[affirmative]], [[certainly]], granted, by all [[means]], [[yes]] [[indeed]], [[yes]]: ut [[sequens]] probabilitatem, [[ubicumque]] haec aut occurrat aut deficiat, aut [[etiam]], aut non respondere possit, Cic. Ac. 2, 32, 104; cf. id. ib. 2, 30, 97; id. N. D. 1, 25, 70; id. Rosc. Com. 3, 9: Jupp. Numquid vis? Al. Etiam; ut [[actutum]] advenias, Plaut. Am. 1, 3, 46: Th. Numquid processit ad [[forum]] [[hodie]] [[novi]]? Si. Etiam. Th. Quid [[tandem]]? id. Most. 4, 3, 8; Ter. Hec. 5, 3, 13: [[misericordia]] [[commotus]] ne sis. Etiam, Cic. Mur. 31, 65; Plin. Ep. 2, 3, 9: [[Zeno]] in una virtute positam beatam vitam putat. Quid [[Antiochus]]? Etiam, inquit, beatam, sed non beatissimam, Cic. Ac. 2, 43, 134; id. Planc. 26 fin.: [[quid]]? [[etiam]], id. Att. 4, 5; cf. id. ib. 1, 13, 6; 2, 6 fin.; id. Q. Fr. 3, 1, 7, § 24: An. Num [[quid]] patri subolet? Ge. Nihil [[etiam]], [[nothing]] at all, Ter. Phorm. 3, 1, 10: [[nihil]] [[etiam]] [[audio]], id. Heaut. 5, 5, 13. —<br /> <b>C</b> With the [[idea]] of [[time]] predominating, [[yet]], as [[yet]], [[even]] [[yet]], [[still]], [[even]] [[now]]: [[etsi]] [[admodum]] In ambiguo est [[etiam]], [[nunc]] [[quid]] de hac re [[fuat]], Plaut. Trin. 2, 4, 193; cf. Ter. Hec. 4, 3, 8: [[olim]] [[fano]] consumebatur omne [[quod]] profanum erat, ut [[etiam]] [[fit]], Varr. L. L. 6, § 54 Müll.: cum [[iste]] [[etiam]] cubaret, in [[cubiculum]] [[introductus]] est, Cic. Verr. 2, 3, 23: [[invalidus]] etiamque tremens, [[etiam]] [[inscius]] aevi, Verg. G. 3, 189; cf. id. A. 6, 485; Sall. C. 61, 4: sed tu etiamne astas? Plaut. Most. 2, 2, 89; cf. Ter. Eun. 2, 2, 55; id. Hec. 3, 4, 16; id. Heaut. 4, 4, 20: [[quousque]] [[tandem]] abutere, [[Catilina]], [[patientia]] nostra? [[quamdiu]] [[etiam]] [[furor]] [[iste]] [[tuus]] nos eludet? [[how]] [[much]] [[longer]]? Cic. Cat. 1, 1.—With negatives: [[quia]] [[tibi]] minas [[viginti]] pro [[amica]] [[etiam]] non dedit, not [[yet]], [[never]] [[yet]], Plaut. Ps. 1, 3, 46: non [[satis]] pernosti me [[etiam]], [[qualis]] sim, Ter. And. 3, 2, 23: non [[dico]] [[fortasse]] [[etiam]] [[quod]] [[sentio]], Cic. Tusc. 1, 6, 12: nec [[plane]] [[etiam]] abisse ex conspectu, Caes. B. G. 6, 43, 4: improbum [[facinus]], sed [[fortasse]] [[adhuc]] in nullo [[etiam]] vindicatum, Cic. Verr. 2, 3, 84: [[nihil]] suspicans [[etiam]] mali, Ter. And. 1, 1, 89: hunc ego [[numquam]] videram [[etiam]], id. Eun. 5, 8, 6; 5, 9, 62: [[quid]] egerint [[inter]] se, [[nondum]] [[etiam]] [[scio]], id. Hec. 1, 2, 117; 5, 1, 18; id. Heaut. 3, 3, 35; id. And. 1, 2, 30: haec ego omnia, [[vixdum]] [[etiam]] coetu vestro dimisso, comperi, Cic. Cat. 1, 4 fin.—<br /> <b>D</b> In [[familiar]] lang., in interrogations, esp. [[when]] made [[indignantly]], [[like]] [[our]] [[what]]? [[pray]]? etc.: [[etiam]] caves, ne videat [[forte]] [[hinc]] te a patre [[aliquis]] exiens? are [[you]] on [[your]] [[guard]], [[pray]]? Ter. Heaut. 2, 2, 6: [[etiam]] tu, here, [[istinc]] amoves abs te? Plaut. As. 3, 3, 124: [[etiam]] clamas, carnufex? [[what]]? do [[you]] [[bawl]]? Plaut. Am. 1, 1, 220; cf. id. ib. 225; 2, 1, 21; id. Most. 2, 1, 30; Ter. Eun. 5, 7, 16; Petr. 21 fin. al.: is mihi [[etiam]] gloriabitur se omnes [[magistratus]] [[sine]] [[repulsa]] assecutum? [[what]]? and [[will]] he [[boast]] to me? etc., Cic. Pis. 1, 2; cf. id. Verr. 2, 1, 59; 2, 2, 42 fin.—<br /> <b>E</b> In [[familiar]] lang., [[with]] imperatives, [[again]], [[once]] [[more]]: Tr. Circumspice dum, [[numquis]] est, Sermonem [[nostrum]] qui aucupet. Th. Tutum [[probe]] est. Tr. Circumspice [[etiam]], Plaut. Most. 2, 2, 43; 4, 2, 3: [[etiam]] tu, [[homo]] [[nihili]], [[quod]] di dant boni, [[cave]] [[culpa]] tua amissis, id. Bacch. 5, 2, 70; cf. Ter. And. 5, 2, 8; id. Hec. 5, 4, 1.—In [[impatient]] questions: [[scelerate]], [[etiam]] respicis? are [[you]] [[going]] to [[look]] [[round]]? Plaut. Pers. 2, 4, 4: [[etiam]] vigilas? at [[once]], [[immediately]], id. Most. 2, 1, 35: [[etiam]] aperis? id. ib. 4, 2, 28: [[etiam]] tu taces? id. Trin. 2, 4, 113; Ter. Ad. 4, 2, 11: [[etiam]] tu [[hinc]] abis? id. Phorm. 3, 3, 9; cf.: etiamne abis? Plaut. Poen. 1, 3, 22: etiamne ambulas? id. As. 1, 1, 95.—<br /> <b>F</b> Etiam [[atque]] [[etiam]] denotes [[that]] an [[action]] is done [[uninterruptedly]], [[incessantly]]; [[whence]] it also conveys the [[idea]] of [[intensity]], [[constantly]], [[perpetually]]; [[repeatedly]], [[again]] and [[again]], [[over]] and [[over]]; pressingly, [[urgently]]: [[temo]] superat cogens [[sublime]] [[etiam]] [[atque]] [[etiam]] noctis [[iter]], Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 73 Müll. (Trag. v. 246 ed. Vahlen): [[etiam]] [[atque]] [[etiam]] argumenta cum argumentis comparare, Cic. Div. 1, 4; cf. id. Fam. 16, 15: [[optimus]] [[quisque]] confitetur, [[multa]] se ignorare et [[multa]] sibi [[etiam]] [[atque]] [[etiam]] esse discenda, id. Tusc. 3, 28, 69: dicere, id. Fam. 13, 28: commonefacere, id. ib. 13, 72: affirmare promissa, Liv. 22, 13: curare, ut, etc., id. 41, 19: consulere, id. 38, 9: se avertere, Balb. ap. Cic. Att. 8, 15, A, 2: queri, Cat. 63, 61 et saep.: te [[moneo]], hoc [[etiam]] [[atque]] [[etiam]] ut reputes, Plaut. Trin. 3, 2, 48: cogitare, Ter. Eun. 1, 1, 11: considerare, Cic. de Imp. Pomp. 19 fin.; Liv. 3, 45 fin. Drak.: reputare, Sall. J. 85, 28: videre, Cic. Div. in Caecil. 12; id. Ac. 2, 19, 62; Liv. 36, 28: aspicere, Hor. Ep. 1, 18, 76 et saep.: hoc te [[vehementer]] [[etiam]] [[atque]] [[etiam]] [[rogo]], Cic. Fam. 13, 5, fin.; 13, 28 fin.; cf. id. Verr. 2, 5, 72: haec [[quamquam]] [[nihilo]] meliora sunt, [[nunc]] [[etiam]] [[atque]] [[etiam]] [[multo]] desperatiora, [[constantly]] [[more]] [[desperate]] from [[day]] to [[day]], id. Fam. 6, 22 (B. and K. [[read]] [[nunc]] [[atque]]): [[quare]] [[etiam]] [[atque]] [[etiam]] sunt venti corpora caeca, i. e. [[most]] [[positively]], Lucr. 1, 295. Vid. Hand Turs. II. pp. 545-578. | |lshtext=<b>ĕtĭam</b>:<br /><b>I</b> conj. [cf. Gr. ἔτι; [[with]] [[ending]] -am, as in [[quoniam]], nunciam, etc.; cf. Brix ad Plaut. Trin. prol. 3], annexes a [[fact]] or [[thought]] to [[that]] [[which]] has [[already]] been said, and also, and furthermore, also, [[likewise]], [[besides]] (syn. [[quoque]]).<br /><b>I</b> In gen.: hoc [[etiam]] ad [[malum]] accersebatur [[malum]], Plaut. Bacch. 3, 3, 22; cf. Ter. And. 1, 3, 10; Cic. de Sen. 6, 16; id. N. D. 2, 52, 130: [[tute]] [[istic]] (dixisti) [[etiam]] astante hoc [[Sosia]], Plaut. Am. 2, 2, 115: sed [[etiam]] est, paucis vos [[quod]] monitos voluerim, id. Capt. prol. 53; cf. id. Bacch. 3, 6, 17; Cic. Ac. 2, 12, 38: [[atque]] [[alias]] [[etiam]] dicendi [[quasi]] virtutes sequetur, id. Or. 40 fin.: unum [[etiam]] vos oro, ut, etc., one [[thing]] [[more]], Ter. Eun. 5, 8, 54; cf. id. Heaut. 5, 1, 22; id. Phorm. 5, 5, 3; Verg. A. 11, 352; Suet. Caes. 24 al.: etiamne hoc negabis? Plaut. Am. 2, 2, 128; cf. id. Bacch. 2, 3, 40: mihi [[quidem]] [[etiam]] Appii Caeci [[carmen]] ... Pythagoreorum videtur. Multa [[etiam]] sunt in nostris institutis ducta ab illis, Cic. Tusc. 4, 2, 4; cf. id. N. D. 2, 58: hei mihi! Etiam de sorte [[nunc]] [[venio]] in dubium [[miser]]? ... Etiam [[insuper]] defrudet? Ter. Ad. 2, 2, 38; cf. Suet. Caes. 10 fin.: caret epulis exstructisque [[mensis]] et frequentibus poculis: caret [[ergo]] [[etiam]] [[vinolentia]] et cruditate et insomniis, Cic. de Sen. 13, 44: [[etiam]] tu [[quoque]] assentaris huic? Plaut. Am. 2, 2, 70; so, [[etiam]] [[quoque]], id. As. 2, 4, 95; id. Ps. 1, 1, 120; 1, 3, 118; Lucr. 3, 292; 5, 517 al.; Varr. R. R. 1, 1, 3; Gell. 18, 12, 9; cf.: [[quoque]] [[etiam]], Plaut. Am. prol. 30; 2, 2, 85; 121; id. Ep. 4, 2, 19; Ter. Hec. 4, 1, 28; 5, 1, 7; Cic. Fam. 4, 8; id. Verr. 2, 3, 88 fin.; v. [[quoque]].— Esp. freq. in the [[connection]]: non [[modo]] (or [[solum]]) ... sed (or [[verum]]) [[etiam]]: tenebat non [[modo]] auctoritatem, sed [[etiam]] [[imperium]] in suos, Cic. de Sen. 11, 37: inveteratas non [[solum]] familiaritates exstingui solere, sed odia [[etiam]] gigni sempiterna, id. Lael. 10 fin.: [[neque]] [[solum]] ut [[quieto]], sed [[etiam]] ut magno [[animo]] [[simus]] hortantur, [[neque]] [[auxilium]] [[modo]] defensioni meae, [[verum]] [[etiam]] [[silentium]] pollicentur, id. Mil. 1 fin. Conversely: [[tantum]] ... non [[etiam]]: si [[vultum]] [[tantum]], non [[etiam]] animum accommodavimus, Quint. 6, 2, 26: [[periculum]] [[tantum]], non [[etiam]] [[offensa]] vitatur, id. 9, 2, 67; 7, 4, 35 al.; cf.: [[quasi]] [[vero]] [[oratio]] rhetorum [[solum]], non [[etiam]] philosophorum [[sit]], Cic. Fin. 2, 6, 17.<br /><b>II</b> In partic.<br /> <b>A</b> To [[annex]] a [[more]] [[important]] [[idea]], and [[even]], [[nay]], [[even]]: quae omnes docti [[atque]] sapientes [[summa]], [[quidam]] [[etiam]] sola bona esse dixerunt, Cic. Deiot. 13, 37: nos [[enim]] defendimus, [[etiam]] insipientem [[multa]] comprehendere, id. Ac. 2, 47, 144: si infantes pueri, mutae [[etiam]] bestiae [[paene]] loquuntur, id. Fin. 1, 21: [[quis]] mortalium tolerare potest, illis divitias superare, nobis rem familiarem [[etiam]] ad necessaria deesse? Sall. C. 20, 11: illiteratum, [[iners]] ac [[paene]] [[etiam]] turpe est non putare, etc., Plin. Ep. 2, 3, 8 et saep.—Freq. [[after]] [[negative]] sentences, for [[immo]], [[potius]], [[nay]], [[rather]], [[even]]: Mamertina [[civitas]] improba [[antea]] non erat; [[etiam]] erat inimica improborum, Cic. Verr. 2, 4, 10; id. Deiot. 11, 31: hoc [[idem]] nostri saepius non tulissent, [[quod]] [[Graeci]] laudare [[etiam]] solent, id. Or. 45, 153: [[quid]], si ne [[dives]] [[quidem]]? [[quid]], si [[pauper]] [[etiam]]? id. Par. 6, 1, 42 et saep.: [[tantum]] abesse dicebat, ut id consentaneum esset, ut [[maxime]] [[etiam]] repugnaret, id. Ac. 2, 9, 28; cf. Lentul. ap. Cic. Fam. 12, 15, 2; Cic. Fin. 2, 17; 5, 20 fin.: [[immo]] [[etiam]], hoc qui occultari facilius credas, dabo, Ter. Hec. 5, 4, 29: [[quin]] [[etiam]] [[insuper]] vestem omnem miserae discidit, id. Eun. 4, 3, 4; v. [[immo]] and [[quin]].—Freq. [[with]] comparatives for the [[sake]] of [[intensity]], [[yet]], [[still]] (in [[later]] Lat. replaced by [[adhuc]]): He. Mane, [[nondum]] audisti, [[Demea]], Quod est gravissimum. De. An [[quid]] est [[etiam]] [[amplius]]? He. Vero [[amplius]], Ter. Ad. 3, 4, 22: ut [[enim]] in corporibus magnae dissimilitudines sunt: sic in animis exsistunt majores [[etiam]] varietates, Cic. Off. 1, 30, 107: sunt [[autem]] [[etiam]] clariora vel [[plane]] perspicua, id. Fin. 5, 20: dic, dic [[etiam]] clarius, id. Verr. 2, 3, 75 fin.: [[plusculum]] [[etiam]] [[quam]] concedet [[veritas]], id. Fam. 5, 12, 3; Quint. 9, 4, 36: [[Athos]] [[mons]] est [[adeo]] [[elatus]], ut credatur altius [[etiam]] [[quam]] [[unde]] imbres cadunt surgere, Mel. 2, 2, 10.—Rarely [[with]] a comp. in [[contrast]] [[with]] its [[own]] [[posit]].: qui magno in aere [[alieno]] majores [[etiam]] possessiones habent, Cic. Cat. 2, 8, 18; id. Tusc. 1, 1, 2; id. Cat. 4, 7, 14: ad Alesiam magna [[inopia]], [[multo]] [[etiam]] major ad [[Avaricum]], Caes. B. C. 3, 47, 5.—<br /> <b>B</b> With the [[demonstrative]] [[notion]] of the jam predominating, used as an [[affirmative]], [[certainly]], granted, by all [[means]], [[yes]] [[indeed]], [[yes]]: ut [[sequens]] probabilitatem, [[ubicumque]] haec aut occurrat aut deficiat, aut [[etiam]], aut non respondere possit, Cic. Ac. 2, 32, 104; cf. id. ib. 2, 30, 97; id. N. D. 1, 25, 70; id. Rosc. Com. 3, 9: Jupp. Numquid vis? Al. Etiam; ut [[actutum]] advenias, Plaut. Am. 1, 3, 46: Th. Numquid processit ad [[forum]] [[hodie]] [[novi]]? Si. Etiam. Th. Quid [[tandem]]? id. Most. 4, 3, 8; Ter. Hec. 5, 3, 13: [[misericordia]] [[commotus]] ne sis. Etiam, Cic. Mur. 31, 65; Plin. Ep. 2, 3, 9: [[Zeno]] in una virtute positam beatam vitam putat. Quid [[Antiochus]]? Etiam, inquit, beatam, sed non beatissimam, Cic. Ac. 2, 43, 134; id. Planc. 26 fin.: [[quid]]? [[etiam]], id. Att. 4, 5; cf. id. ib. 1, 13, 6; 2, 6 fin.; id. Q. Fr. 3, 1, 7, § 24: An. Num [[quid]] patri subolet? Ge. Nihil [[etiam]], [[nothing]] at all, Ter. Phorm. 3, 1, 10: [[nihil]] [[etiam]] [[audio]], id. Heaut. 5, 5, 13. —<br /> <b>C</b> With the [[idea]] of [[time]] predominating, [[yet]], as [[yet]], [[even]] [[yet]], [[still]], [[even]] [[now]]: [[etsi]] [[admodum]] In ambiguo est [[etiam]], [[nunc]] [[quid]] de hac re [[fuat]], Plaut. Trin. 2, 4, 193; cf. Ter. Hec. 4, 3, 8: [[olim]] [[fano]] consumebatur omne [[quod]] profanum erat, ut [[etiam]] [[fit]], Varr. L. L. 6, § 54 Müll.: cum [[iste]] [[etiam]] cubaret, in [[cubiculum]] [[introductus]] est, Cic. Verr. 2, 3, 23: [[invalidus]] etiamque tremens, [[etiam]] [[inscius]] aevi, Verg. G. 3, 189; cf. id. A. 6, 485; Sall. C. 61, 4: sed tu etiamne astas? Plaut. Most. 2, 2, 89; cf. Ter. Eun. 2, 2, 55; id. Hec. 3, 4, 16; id. Heaut. 4, 4, 20: [[quousque]] [[tandem]] abutere, [[Catilina]], [[patientia]] nostra? [[quamdiu]] [[etiam]] [[furor]] [[iste]] [[tuus]] nos eludet? [[how]] [[much]] [[longer]]? Cic. Cat. 1, 1.—With negatives: [[quia]] [[tibi]] minas [[viginti]] pro [[amica]] [[etiam]] non dedit, not [[yet]], [[never]] [[yet]], Plaut. Ps. 1, 3, 46: non [[satis]] pernosti me [[etiam]], [[qualis]] sim, Ter. And. 3, 2, 23: non [[dico]] [[fortasse]] [[etiam]] [[quod]] [[sentio]], Cic. Tusc. 1, 6, 12: nec [[plane]] [[etiam]] abisse ex conspectu, Caes. B. G. 6, 43, 4: improbum [[facinus]], sed [[fortasse]] [[adhuc]] in nullo [[etiam]] vindicatum, Cic. Verr. 2, 3, 84: [[nihil]] suspicans [[etiam]] mali, Ter. And. 1, 1, 89: hunc ego [[numquam]] videram [[etiam]], id. Eun. 5, 8, 6; 5, 9, 62: [[quid]] egerint [[inter]] se, [[nondum]] [[etiam]] [[scio]], id. Hec. 1, 2, 117; 5, 1, 18; id. Heaut. 3, 3, 35; id. And. 1, 2, 30: haec ego omnia, [[vixdum]] [[etiam]] coetu vestro dimisso, comperi, Cic. Cat. 1, 4 fin.—<br /> <b>D</b> In [[familiar]] lang., in interrogations, esp. [[when]] made [[indignantly]], [[like]] [[our]] [[what]]? [[pray]]? etc.: [[etiam]] caves, ne videat [[forte]] [[hinc]] te a patre [[aliquis]] exiens? are [[you]] on [[your]] [[guard]], [[pray]]? Ter. Heaut. 2, 2, 6: [[etiam]] tu, here, [[istinc]] amoves abs te? Plaut. As. 3, 3, 124: [[etiam]] clamas, carnufex? [[what]]? do [[you]] [[bawl]]? Plaut. Am. 1, 1, 220; cf. id. ib. 225; 2, 1, 21; id. Most. 2, 1, 30; Ter. Eun. 5, 7, 16; Petr. 21 fin. al.: is mihi [[etiam]] gloriabitur se omnes [[magistratus]] [[sine]] [[repulsa]] assecutum? [[what]]? and [[will]] he [[boast]] to me? etc., Cic. Pis. 1, 2; cf. id. Verr. 2, 1, 59; 2, 2, 42 fin.—<br /> <b>E</b> In [[familiar]] lang., [[with]] imperatives, [[again]], [[once]] [[more]]: Tr. Circumspice dum, [[numquis]] est, Sermonem [[nostrum]] qui aucupet. Th. Tutum [[probe]] est. Tr. Circumspice [[etiam]], Plaut. Most. 2, 2, 43; 4, 2, 3: [[etiam]] tu, [[homo]] [[nihili]], [[quod]] di dant boni, [[cave]] [[culpa]] tua amissis, id. Bacch. 5, 2, 70; cf. Ter. And. 5, 2, 8; id. Hec. 5, 4, 1.—In [[impatient]] questions: [[scelerate]], [[etiam]] respicis? are [[you]] [[going]] to [[look]] [[round]]? Plaut. Pers. 2, 4, 4: [[etiam]] vigilas? at [[once]], [[immediately]], id. Most. 2, 1, 35: [[etiam]] aperis? id. ib. 4, 2, 28: [[etiam]] tu taces? id. Trin. 2, 4, 113; Ter. Ad. 4, 2, 11: [[etiam]] tu [[hinc]] abis? id. Phorm. 3, 3, 9; cf.: etiamne abis? Plaut. Poen. 1, 3, 22: etiamne ambulas? id. As. 1, 1, 95.—<br /> <b>F</b> Etiam [[atque]] [[etiam]] denotes [[that]] an [[action]] is done [[uninterruptedly]], [[incessantly]]; [[whence]] it also conveys the [[idea]] of [[intensity]], [[constantly]], [[perpetually]]; [[repeatedly]], [[again]] and [[again]], [[over]] and [[over]]; pressingly, [[urgently]]: [[temo]] superat cogens [[sublime]] [[etiam]] [[atque]] [[etiam]] noctis [[iter]], Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 73 Müll. (Trag. v. 246 ed. Vahlen): [[etiam]] [[atque]] [[etiam]] argumenta cum argumentis comparare, Cic. Div. 1, 4; cf. id. Fam. 16, 15: [[optimus]] [[quisque]] confitetur, [[multa]] se ignorare et [[multa]] sibi [[etiam]] [[atque]] [[etiam]] esse discenda, id. Tusc. 3, 28, 69: dicere, id. Fam. 13, 28: commonefacere, id. ib. 13, 72: affirmare promissa, Liv. 22, 13: curare, ut, etc., id. 41, 19: consulere, id. 38, 9: se avertere, Balb. ap. Cic. Att. 8, 15, A, 2: queri, Cat. 63, 61 et saep.: te [[moneo]], hoc [[etiam]] [[atque]] [[etiam]] ut reputes, Plaut. Trin. 3, 2, 48: cogitare, Ter. Eun. 1, 1, 11: considerare, Cic. de Imp. Pomp. 19 fin.; Liv. 3, 45 fin. Drak.: reputare, Sall. J. 85, 28: videre, Cic. Div. in Caecil. 12; id. Ac. 2, 19, 62; Liv. 36, 28: aspicere, Hor. Ep. 1, 18, 76 et saep.: hoc te [[vehementer]] [[etiam]] [[atque]] [[etiam]] [[rogo]], Cic. Fam. 13, 5, fin.; 13, 28 fin.; cf. id. Verr. 2, 5, 72: haec [[quamquam]] [[nihilo]] meliora sunt, [[nunc]] [[etiam]] [[atque]] [[etiam]] [[multo]] desperatiora, [[constantly]] [[more]] [[desperate]] from [[day]] to [[day]], id. Fam. 6, 22 (B. and K. [[read]] [[nunc]] [[atque]]): [[quare]] [[etiam]] [[atque]] [[etiam]] sunt venti corpora caeca, i. e. [[most]] [[positively]], Lucr. 1, 295. Vid. Hand Turs. II. pp. 545-578. | ||
| Line 8: | Line 11: | ||
{{Georges | {{Georges | ||
|georg=etiam, Coni. (= et [[iam]]) urspr. = und [[bereits]], I) (zur Bezeichnung der [[Dauer]] in der [[Zeit]]) = [[auch]] [[jetzt]], [[bis]] [[jetzt]], [[noch]] [[immer]], [[nondum]] [[etiam]], [[vixdum]] [[etiam]], [[auch]] [[jetzt]] [[noch]] [[nicht]], [[auch]] [[jetzt]] [[kaum]], Ter. u. Cic.: [[etiam]] [[non]], [[noch]] [[immer]] [[nicht]], [[Komik]]. u. Cic.: [[etiam]] [[dum]], [[num]], tum. s. [[etiam]]-[[dum]], [[etiam]]-[[num]], [[etiam]]-tum: [[etiam]] [[insuper]], s. [[insuper]]: [[non]] [[satis]] me pernosti [[etiam]], ([[bis]] [[jetzt]]) [[noch]] [[nicht]], Ter.: cum [[iste]] [[etiam]] cubaret, da er [[noch]] ([[bis]] zu dem angegebenen Zeitpunkte) usw., Cic. – dah. in drängenden u. zusetzenden Fragen, [[immer]] [[noch]], [[noch]] [[immer]], [[etiam]] consulis? Plaut. trin. 572. – II) [[bereits]], [[jetzt]] [[schon]]; dah. a) (in Antworten) ja, allerdings, [[ganz]] [[recht]], [[numquid]] [[vis]]? Etiam, willst du [[was]]? Ja, Plaut.: [[aut]] [[etiam]] [[aut]] [[non]] respondere, entweder ja [[oder]] [[nein]] [[antworten]], Cic. – b) ([[bei]] Zugeständnissen) ja, e tiam, inquit, beatam, [[sed]] [[non]] beatissimam, ja (= allerdings), sagte er, [[glücklich]], [[aber]] [[nicht]] usw., Cic. – c) (zur Bezeichnung [[einer]] Steigerung, [[einer]] [[Vermehrung]] usw.) [[auch]], [[auch]] [[noch]], voce, motu, formā [[etiam]] magnificā, Cic.: [[non]] [[solum]]... [[sed]] [[etiam]] od. [[verum]] [[etiam]], [[nicht]] [[nur]]... [[sondern]] [[auch]], Cic. u.a. – tum (od. cum)... tum [[etiam]], [[sowie]]... so ([[besonders]]) [[auch]], Cic. – [[etiam]] tum... cum, [[auch]] [[dann]]... [[wenn]], Cic.: tum [[etiam]], [[dann]] [[auch]], Ter. u. Tac.: addam et [[illud]] [[etiam]], [[auch]] das [[noch]], Cic.: [[etiam]] rides? du lachst [[auch]] [[noch]]? Plaut. – [[etiam]] [[quoque]], s. [[quo]]-[[que]]. – d) [[noch]] = [[sogar]], [[multo]] [[etiam]] gravius, [[noch]] [[viel]] usw., Caes.: tabulas [[nihil]] profuturas, [[etiam]] [[plus]] suspicionis futurum, [[sogar]] [[noch]] [[mehr]] usw., Cic. – e) um etw. Vergessenes nachzuholen, [[noch]] [[etwas]]! ja, [[noch]] [[etwas]]! [[quid]] [[praeterea]]? [[quid]]? Etiam [[Gabinius]] a. d. IIII K. Octobr. [[noctu]] in urbem introierat, Cic. ad Q. fr. 3, 1, 7. § 25: [[quid]] [[superest]]? Etiam. Gener est [[suavis]] [[mihi]], Cic. ad Att. 7, 3, 12: u. so Cic. ad Att. 1, 13, 6; 2, 6 extr. – III) [[noch]] [[einmal]], [[wieder]], circumspice [[etiam]], sieh dich [[noch]] [[einmal]] um, Plaut.: [[dic]] [[etiam]] clarius, sag es [[noch]] [[einmal]], Cic. – [[etiam]] [[atque]] [[etiam]], [[immer]] [[wieder]] = [[sehr]] ([[öfter]]), rogare, considerare, Cic.: reputare, Sall. – IV) [[gleich]], in ungeduldigen Fragen, die den [[Begriff]] [[einer]] [[Aufforderung]] (eines Befehls) in [[sich]] [[schließen]] (s. Brix Plaut. trin. 514. Spengel Ter. Andr. 849), [[etiam]] tu [[hinc]] abis? willst du [[gleich]] [[fort]] [[von]] [[hier]]? Ter.: [[etiam]] aperis? willst du [[gleich]] [[aufmachen]]? Plaut.: [[etiam]] taces? willst du [[gleich]] [[schweigen]]? Ter. | |georg=etiam, Coni. (= et [[iam]]) urspr. = und [[bereits]], I) (zur Bezeichnung der [[Dauer]] in der [[Zeit]]) = [[auch]] [[jetzt]], [[bis]] [[jetzt]], [[noch]] [[immer]], [[nondum]] [[etiam]], [[vixdum]] [[etiam]], [[auch]] [[jetzt]] [[noch]] [[nicht]], [[auch]] [[jetzt]] [[kaum]], Ter. u. Cic.: [[etiam]] [[non]], [[noch]] [[immer]] [[nicht]], [[Komik]]. u. Cic.: [[etiam]] [[dum]], [[num]], tum. s. [[etiam]]-[[dum]], [[etiam]]-[[num]], [[etiam]]-tum: [[etiam]] [[insuper]], s. [[insuper]]: [[non]] [[satis]] me pernosti [[etiam]], ([[bis]] [[jetzt]]) [[noch]] [[nicht]], Ter.: cum [[iste]] [[etiam]] cubaret, da er [[noch]] ([[bis]] zu dem angegebenen Zeitpunkte) usw., Cic. – dah. in drängenden u. zusetzenden Fragen, [[immer]] [[noch]], [[noch]] [[immer]], [[etiam]] consulis? Plaut. trin. 572. – II) [[bereits]], [[jetzt]] [[schon]]; dah. a) (in Antworten) ja, allerdings, [[ganz]] [[recht]], [[numquid]] [[vis]]? Etiam, willst du [[was]]? Ja, Plaut.: [[aut]] [[etiam]] [[aut]] [[non]] respondere, entweder ja [[oder]] [[nein]] [[antworten]], Cic. – b) ([[bei]] Zugeständnissen) ja, e tiam, inquit, beatam, [[sed]] [[non]] beatissimam, ja (= allerdings), sagte er, [[glücklich]], [[aber]] [[nicht]] usw., Cic. – c) (zur Bezeichnung [[einer]] Steigerung, [[einer]] [[Vermehrung]] usw.) [[auch]], [[auch]] [[noch]], voce, motu, formā [[etiam]] magnificā, Cic.: [[non]] [[solum]]... [[sed]] [[etiam]] od. [[verum]] [[etiam]], [[nicht]] [[nur]]... [[sondern]] [[auch]], Cic. u.a. – tum (od. cum)... tum [[etiam]], [[sowie]]... so ([[besonders]]) [[auch]], Cic. – [[etiam]] tum... cum, [[auch]] [[dann]]... [[wenn]], Cic.: tum [[etiam]], [[dann]] [[auch]], Ter. u. Tac.: addam et [[illud]] [[etiam]], [[auch]] das [[noch]], Cic.: [[etiam]] rides? du lachst [[auch]] [[noch]]? Plaut. – [[etiam]] [[quoque]], s. [[quo]]-[[que]]. – d) [[noch]] = [[sogar]], [[multo]] [[etiam]] gravius, [[noch]] [[viel]] usw., Caes.: tabulas [[nihil]] profuturas, [[etiam]] [[plus]] suspicionis futurum, [[sogar]] [[noch]] [[mehr]] usw., Cic. – e) um etw. Vergessenes nachzuholen, [[noch]] [[etwas]]! ja, [[noch]] [[etwas]]! [[quid]] [[praeterea]]? [[quid]]? Etiam [[Gabinius]] a. d. IIII K. Octobr. [[noctu]] in urbem introierat, Cic. ad Q. fr. 3, 1, 7. § 25: [[quid]] [[superest]]? Etiam. Gener est [[suavis]] [[mihi]], Cic. ad Att. 7, 3, 12: u. so Cic. ad Att. 1, 13, 6; 2, 6 extr. – III) [[noch]] [[einmal]], [[wieder]], circumspice [[etiam]], sieh dich [[noch]] [[einmal]] um, Plaut.: [[dic]] [[etiam]] clarius, sag es [[noch]] [[einmal]], Cic. – [[etiam]] [[atque]] [[etiam]], [[immer]] [[wieder]] = [[sehr]] ([[öfter]]), rogare, considerare, Cic.: reputare, Sall. – IV) [[gleich]], in ungeduldigen Fragen, die den [[Begriff]] [[einer]] [[Aufforderung]] (eines Befehls) in [[sich]] [[schließen]] (s. Brix Plaut. trin. 514. Spengel Ter. Andr. 849), [[etiam]] tu [[hinc]] abis? willst du [[gleich]] [[fort]] [[von]] [[hier]]? Ter.: [[etiam]] aperis? willst du [[gleich]] [[aufmachen]]? Plaut.: [[etiam]] taces? willst du [[gleich]] [[schweigen]]? Ter. | ||
}} | }} | ||
Revision as of 12:20, 19 October 2022
Latin > English
etiam CONJ :: and also, besides, furthermore, in adition, as well; even, actually; yes/indeed
etiam etiam CONJ :: now too, as yet, still, even now; yet again; likewise; (paarticle); (et-iam)
Latin > English (Lewis & Short)
ĕtĭam:
I conj. [cf. Gr. ἔτι; with ending -am, as in quoniam, nunciam, etc.; cf. Brix ad Plaut. Trin. prol. 3], annexes a fact or thought to that which has already been said, and also, and furthermore, also, likewise, besides (syn. quoque).
I In gen.: hoc etiam ad malum accersebatur malum, Plaut. Bacch. 3, 3, 22; cf. Ter. And. 1, 3, 10; Cic. de Sen. 6, 16; id. N. D. 2, 52, 130: tute istic (dixisti) etiam astante hoc Sosia, Plaut. Am. 2, 2, 115: sed etiam est, paucis vos quod monitos voluerim, id. Capt. prol. 53; cf. id. Bacch. 3, 6, 17; Cic. Ac. 2, 12, 38: atque alias etiam dicendi quasi virtutes sequetur, id. Or. 40 fin.: unum etiam vos oro, ut, etc., one thing more, Ter. Eun. 5, 8, 54; cf. id. Heaut. 5, 1, 22; id. Phorm. 5, 5, 3; Verg. A. 11, 352; Suet. Caes. 24 al.: etiamne hoc negabis? Plaut. Am. 2, 2, 128; cf. id. Bacch. 2, 3, 40: mihi quidem etiam Appii Caeci carmen ... Pythagoreorum videtur. Multa etiam sunt in nostris institutis ducta ab illis, Cic. Tusc. 4, 2, 4; cf. id. N. D. 2, 58: hei mihi! Etiam de sorte nunc venio in dubium miser? ... Etiam insuper defrudet? Ter. Ad. 2, 2, 38; cf. Suet. Caes. 10 fin.: caret epulis exstructisque mensis et frequentibus poculis: caret ergo etiam vinolentia et cruditate et insomniis, Cic. de Sen. 13, 44: etiam tu quoque assentaris huic? Plaut. Am. 2, 2, 70; so, etiam quoque, id. As. 2, 4, 95; id. Ps. 1, 1, 120; 1, 3, 118; Lucr. 3, 292; 5, 517 al.; Varr. R. R. 1, 1, 3; Gell. 18, 12, 9; cf.: quoque etiam, Plaut. Am. prol. 30; 2, 2, 85; 121; id. Ep. 4, 2, 19; Ter. Hec. 4, 1, 28; 5, 1, 7; Cic. Fam. 4, 8; id. Verr. 2, 3, 88 fin.; v. quoque.— Esp. freq. in the connection: non modo (or solum) ... sed (or verum) etiam: tenebat non modo auctoritatem, sed etiam imperium in suos, Cic. de Sen. 11, 37: inveteratas non solum familiaritates exstingui solere, sed odia etiam gigni sempiterna, id. Lael. 10 fin.: neque solum ut quieto, sed etiam ut magno animo simus hortantur, neque auxilium modo defensioni meae, verum etiam silentium pollicentur, id. Mil. 1 fin. Conversely: tantum ... non etiam: si vultum tantum, non etiam animum accommodavimus, Quint. 6, 2, 26: periculum tantum, non etiam offensa vitatur, id. 9, 2, 67; 7, 4, 35 al.; cf.: quasi vero oratio rhetorum solum, non etiam philosophorum sit, Cic. Fin. 2, 6, 17.
II In partic.
A To annex a more important idea, and even, nay, even: quae omnes docti atque sapientes summa, quidam etiam sola bona esse dixerunt, Cic. Deiot. 13, 37: nos enim defendimus, etiam insipientem multa comprehendere, id. Ac. 2, 47, 144: si infantes pueri, mutae etiam bestiae paene loquuntur, id. Fin. 1, 21: quis mortalium tolerare potest, illis divitias superare, nobis rem familiarem etiam ad necessaria deesse? Sall. C. 20, 11: illiteratum, iners ac paene etiam turpe est non putare, etc., Plin. Ep. 2, 3, 8 et saep.—Freq. after negative sentences, for immo, potius, nay, rather, even: Mamertina civitas improba antea non erat; etiam erat inimica improborum, Cic. Verr. 2, 4, 10; id. Deiot. 11, 31: hoc idem nostri saepius non tulissent, quod Graeci laudare etiam solent, id. Or. 45, 153: quid, si ne dives quidem? quid, si pauper etiam? id. Par. 6, 1, 42 et saep.: tantum abesse dicebat, ut id consentaneum esset, ut maxime etiam repugnaret, id. Ac. 2, 9, 28; cf. Lentul. ap. Cic. Fam. 12, 15, 2; Cic. Fin. 2, 17; 5, 20 fin.: immo etiam, hoc qui occultari facilius credas, dabo, Ter. Hec. 5, 4, 29: quin etiam insuper vestem omnem miserae discidit, id. Eun. 4, 3, 4; v. immo and quin.—Freq. with comparatives for the sake of intensity, yet, still (in later Lat. replaced by adhuc): He. Mane, nondum audisti, Demea, Quod est gravissimum. De. An quid est etiam amplius? He. Vero amplius, Ter. Ad. 3, 4, 22: ut enim in corporibus magnae dissimilitudines sunt: sic in animis exsistunt majores etiam varietates, Cic. Off. 1, 30, 107: sunt autem etiam clariora vel plane perspicua, id. Fin. 5, 20: dic, dic etiam clarius, id. Verr. 2, 3, 75 fin.: plusculum etiam quam concedet veritas, id. Fam. 5, 12, 3; Quint. 9, 4, 36: Athos mons est adeo elatus, ut credatur altius etiam quam unde imbres cadunt surgere, Mel. 2, 2, 10.—Rarely with a comp. in contrast with its own posit.: qui magno in aere alieno majores etiam possessiones habent, Cic. Cat. 2, 8, 18; id. Tusc. 1, 1, 2; id. Cat. 4, 7, 14: ad Alesiam magna inopia, multo etiam major ad Avaricum, Caes. B. C. 3, 47, 5.—
B With the demonstrative notion of the jam predominating, used as an affirmative, certainly, granted, by all means, yes indeed, yes: ut sequens probabilitatem, ubicumque haec aut occurrat aut deficiat, aut etiam, aut non respondere possit, Cic. Ac. 2, 32, 104; cf. id. ib. 2, 30, 97; id. N. D. 1, 25, 70; id. Rosc. Com. 3, 9: Jupp. Numquid vis? Al. Etiam; ut actutum advenias, Plaut. Am. 1, 3, 46: Th. Numquid processit ad forum hodie novi? Si. Etiam. Th. Quid tandem? id. Most. 4, 3, 8; Ter. Hec. 5, 3, 13: misericordia commotus ne sis. Etiam, Cic. Mur. 31, 65; Plin. Ep. 2, 3, 9: Zeno in una virtute positam beatam vitam putat. Quid Antiochus? Etiam, inquit, beatam, sed non beatissimam, Cic. Ac. 2, 43, 134; id. Planc. 26 fin.: quid? etiam, id. Att. 4, 5; cf. id. ib. 1, 13, 6; 2, 6 fin.; id. Q. Fr. 3, 1, 7, § 24: An. Num quid patri subolet? Ge. Nihil etiam, nothing at all, Ter. Phorm. 3, 1, 10: nihil etiam audio, id. Heaut. 5, 5, 13. —
C With the idea of time predominating, yet, as yet, even yet, still, even now: etsi admodum In ambiguo est etiam, nunc quid de hac re fuat, Plaut. Trin. 2, 4, 193; cf. Ter. Hec. 4, 3, 8: olim fano consumebatur omne quod profanum erat, ut etiam fit, Varr. L. L. 6, § 54 Müll.: cum iste etiam cubaret, in cubiculum introductus est, Cic. Verr. 2, 3, 23: invalidus etiamque tremens, etiam inscius aevi, Verg. G. 3, 189; cf. id. A. 6, 485; Sall. C. 61, 4: sed tu etiamne astas? Plaut. Most. 2, 2, 89; cf. Ter. Eun. 2, 2, 55; id. Hec. 3, 4, 16; id. Heaut. 4, 4, 20: quousque tandem abutere, Catilina, patientia nostra? quamdiu etiam furor iste tuus nos eludet? how much longer? Cic. Cat. 1, 1.—With negatives: quia tibi minas viginti pro amica etiam non dedit, not yet, never yet, Plaut. Ps. 1, 3, 46: non satis pernosti me etiam, qualis sim, Ter. And. 3, 2, 23: non dico fortasse etiam quod sentio, Cic. Tusc. 1, 6, 12: nec plane etiam abisse ex conspectu, Caes. B. G. 6, 43, 4: improbum facinus, sed fortasse adhuc in nullo etiam vindicatum, Cic. Verr. 2, 3, 84: nihil suspicans etiam mali, Ter. And. 1, 1, 89: hunc ego numquam videram etiam, id. Eun. 5, 8, 6; 5, 9, 62: quid egerint inter se, nondum etiam scio, id. Hec. 1, 2, 117; 5, 1, 18; id. Heaut. 3, 3, 35; id. And. 1, 2, 30: haec ego omnia, vixdum etiam coetu vestro dimisso, comperi, Cic. Cat. 1, 4 fin.—
D In familiar lang., in interrogations, esp. when made indignantly, like our what? pray? etc.: etiam caves, ne videat forte hinc te a patre aliquis exiens? are you on your guard, pray? Ter. Heaut. 2, 2, 6: etiam tu, here, istinc amoves abs te? Plaut. As. 3, 3, 124: etiam clamas, carnufex? what? do you bawl? Plaut. Am. 1, 1, 220; cf. id. ib. 225; 2, 1, 21; id. Most. 2, 1, 30; Ter. Eun. 5, 7, 16; Petr. 21 fin. al.: is mihi etiam gloriabitur se omnes magistratus sine repulsa assecutum? what? and will he boast to me? etc., Cic. Pis. 1, 2; cf. id. Verr. 2, 1, 59; 2, 2, 42 fin.—
E In familiar lang., with imperatives, again, once more: Tr. Circumspice dum, numquis est, Sermonem nostrum qui aucupet. Th. Tutum probe est. Tr. Circumspice etiam, Plaut. Most. 2, 2, 43; 4, 2, 3: etiam tu, homo nihili, quod di dant boni, cave culpa tua amissis, id. Bacch. 5, 2, 70; cf. Ter. And. 5, 2, 8; id. Hec. 5, 4, 1.—In impatient questions: scelerate, etiam respicis? are you going to look round? Plaut. Pers. 2, 4, 4: etiam vigilas? at once, immediately, id. Most. 2, 1, 35: etiam aperis? id. ib. 4, 2, 28: etiam tu taces? id. Trin. 2, 4, 113; Ter. Ad. 4, 2, 11: etiam tu hinc abis? id. Phorm. 3, 3, 9; cf.: etiamne abis? Plaut. Poen. 1, 3, 22: etiamne ambulas? id. As. 1, 1, 95.—
F Etiam atque etiam denotes that an action is done uninterruptedly, incessantly; whence it also conveys the idea of intensity, constantly, perpetually; repeatedly, again and again, over and over; pressingly, urgently: temo superat cogens sublime etiam atque etiam noctis iter, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 73 Müll. (Trag. v. 246 ed. Vahlen): etiam atque etiam argumenta cum argumentis comparare, Cic. Div. 1, 4; cf. id. Fam. 16, 15: optimus quisque confitetur, multa se ignorare et multa sibi etiam atque etiam esse discenda, id. Tusc. 3, 28, 69: dicere, id. Fam. 13, 28: commonefacere, id. ib. 13, 72: affirmare promissa, Liv. 22, 13: curare, ut, etc., id. 41, 19: consulere, id. 38, 9: se avertere, Balb. ap. Cic. Att. 8, 15, A, 2: queri, Cat. 63, 61 et saep.: te moneo, hoc etiam atque etiam ut reputes, Plaut. Trin. 3, 2, 48: cogitare, Ter. Eun. 1, 1, 11: considerare, Cic. de Imp. Pomp. 19 fin.; Liv. 3, 45 fin. Drak.: reputare, Sall. J. 85, 28: videre, Cic. Div. in Caecil. 12; id. Ac. 2, 19, 62; Liv. 36, 28: aspicere, Hor. Ep. 1, 18, 76 et saep.: hoc te vehementer etiam atque etiam rogo, Cic. Fam. 13, 5, fin.; 13, 28 fin.; cf. id. Verr. 2, 5, 72: haec quamquam nihilo meliora sunt, nunc etiam atque etiam multo desperatiora, constantly more desperate from day to day, id. Fam. 6, 22 (B. and K. read nunc atque): quare etiam atque etiam sunt venti corpora caeca, i. e. most positively, Lucr. 1, 295. Vid. Hand Turs. II. pp. 545-578.
Latin > French (Gaffiot 2016)
ĕtiam,⁴ conj.,
1 [idée temporelle] encore : etiam consulis ? Pl. Trin. 572, tu es encore à réfléchir ? hesterna etiam contione Cic. Mil. 4, dans l’assemblée d’hier encore ; etiamne perferetis...? Cic. Verr. 2, 4, 126, continuerez- vous à supporter indéfiniment... ? ; etiam tum (tunc) Cic. Verr. 2, 4, 9 ; Div. 1, 117, alors encore, encore ; etiam non Pl. Ps. 280, encore pas, toujours pas encore, cf. Cic. Tusc. 1, 12 ; nec plane etiam Cæs. G. 6, 43, 4, et pas tout à fait encore ; nondum etiam Ter. Hec. 192 ; Cic. Amer. 23, pas encore ; vixdum etiam Cic. Cat. 1, 10, à peine encore maintenant
2 [en gén.] encore, en plus, aussi : Cic. CM 16 ; Nat. 2, 130 ; Tusc. 4, 4 ; etc. ; caret epulis... ; caret ergo etiam vinolentia Cic. CM 44, elle [la vieillesse] est privée des festins... ; elle est donc privée aussi de l’ivresse ; sed hæc etiam sequuntur Cic. Ac. 2, 38, mais il en résulte encore que ; etiam quoque Pl. Ps. 122, etc. ; Lucr. 3, 292, etc. ; Varro R. 1, 1, 3, en outre aussi ; et etiam Cic. Fam. 9, 25, 3, et aussi || [tour fréquent] non modo (solum)..., sed (verum) etiam, non seulement..., mais encore : Cic. CM 37 ; Mil. 3 ; etc.; [tour inverse] tantum... non etiam : si vultum tantum, non etiam animum accommodarimus Quint. 6, 2, 26, si c’est le visage seulement et non pas aussi les sentiments que nous avons appropriés, cf. 9, 2, 67 ; 12, 7, 4, etc.; quasi vero perpetua oratio rhetorum solum, non etiam philosophorum sit Cic. Fin. 2, 17, comme si vraiment la continuité dans un exposé était l’apanage seulement des rhéteurs, et non pas aussi des philosophes
3 même, bien plus : etiam pecudes Cic. Fin. 2, 18, même les animaux, jusqu’aux animaux ; civitas improba antea non erat ; etiam erat inimica improborum Cic. Verr. 2, 4, 22, cette cité auparavant n’était pas perverse ; bien plus elle était ennemie des pervers ; v. immo et quin || atque etiam, et même, et il y a mieux, v. atque ; nec... nec... neque etiam Cæs. C. 1, 5, 1, ni... ni... ni même ; cf. Varro R. 3, 16, 6 ; Dolabella d. Cic. Fam. 9, 9, 2 ; neque etiam = et ne... quidem Cæs. G. 5, 52, 1 ; C. 1, 85, 2 || ad Alesiam magna inopia, multo etiam major ad Avaricum Cæs. C. 3, 47, 5, une grande disette à Alésia, une plus grande encore à Avaricum ; etiam multo magis Cic. Nat. 3, 45, encore bien davantage ; in animis exsistunt majores etiam varietates Cic. Off. 1, 106, dans les âmes se révèlent de plus grandes variétés encore || v. etiam si
4 [pour confirmer] oui, c’est cela : aut etiam aut non respondere Cic. Ac. 2, 104, répondre oui ou non, cf. Nat. 1, 70 ; si non...; si etiam... Cic. Com. 9, si non...; si oui... ; numquid vis ? --- etiam Pl. Amph. 544, veux-tu qqch. ? --- oui, cf. Cic. Mur. 65 ; Planc. 65 ; Tusc. 5, 111 || quid præterea ? quid ? etiam ; Gabinius... Cic. Q. 3, 1, 25, que te dire de plus ? quoi ? ah ! oui ; Gabinius..., cf. Cic. Att. 1, 13, 6 ; 2, 6, 2 ; etc.
5 encore une fois, de nouveau : circumspice etiam Pl. Most. 474, regarde encore tout autour de toi || etiam atque etiam encore et encore, maintes et maintes fois, à diverses reprises, avec insistance : Cic. Verr. 2, 4, 65 ; 5, 174 ; Cat. 2, 27 ; Tusc. 3, 69, etc.
6 [dans des interrog. impatientes] : etiam taces ? Ter. Ad. 550, ne vas-tu pas te taire ? tais-toi, cf. Pl. Most. 937 ; Pœn. 431 ; Trin. 514, etc.; Ter. Andr. 849 ; Phorm. 542, etc.
Latin > German (Georges)
etiam, Coni. (= et iam) urspr. = und bereits, I) (zur Bezeichnung der Dauer in der Zeit) = auch jetzt, bis jetzt, noch immer, nondum etiam, vixdum etiam, auch jetzt noch nicht, auch jetzt kaum, Ter. u. Cic.: etiam non, noch immer nicht, Komik. u. Cic.: etiam dum, num, tum. s. etiam-dum, etiam-num, etiam-tum: etiam insuper, s. insuper: non satis me pernosti etiam, (bis jetzt) noch nicht, Ter.: cum iste etiam cubaret, da er noch (bis zu dem angegebenen Zeitpunkte) usw., Cic. – dah. in drängenden u. zusetzenden Fragen, immer noch, noch immer, etiam consulis? Plaut. trin. 572. – II) bereits, jetzt schon; dah. a) (in Antworten) ja, allerdings, ganz recht, numquid vis? Etiam, willst du was? Ja, Plaut.: aut etiam aut non respondere, entweder ja oder nein antworten, Cic. – b) (bei Zugeständnissen) ja, e tiam, inquit, beatam, sed non beatissimam, ja (= allerdings), sagte er, glücklich, aber nicht usw., Cic. – c) (zur Bezeichnung einer Steigerung, einer Vermehrung usw.) auch, auch noch, voce, motu, formā etiam magnificā, Cic.: non solum... sed etiam od. verum etiam, nicht nur... sondern auch, Cic. u.a. – tum (od. cum)... tum etiam, sowie... so (besonders) auch, Cic. – etiam tum... cum, auch dann... wenn, Cic.: tum etiam, dann auch, Ter. u. Tac.: addam et illud etiam, auch das noch, Cic.: etiam rides? du lachst auch noch? Plaut. – etiam quoque, s. quo-que. – d) noch = sogar, multo etiam gravius, noch viel usw., Caes.: tabulas nihil profuturas, etiam plus suspicionis futurum, sogar noch mehr usw., Cic. – e) um etw. Vergessenes nachzuholen, noch etwas! ja, noch etwas! quid praeterea? quid? Etiam Gabinius a. d. IIII K. Octobr. noctu in urbem introierat, Cic. ad Q. fr. 3, 1, 7. § 25: quid superest? Etiam. Gener est suavis mihi, Cic. ad Att. 7, 3, 12: u. so Cic. ad Att. 1, 13, 6; 2, 6 extr. – III) noch einmal, wieder, circumspice etiam, sieh dich noch einmal um, Plaut.: dic etiam clarius, sag es noch einmal, Cic. – etiam atque etiam, immer wieder = sehr (öfter), rogare, considerare, Cic.: reputare, Sall. – IV) gleich, in ungeduldigen Fragen, die den Begriff einer Aufforderung (eines Befehls) in sich schließen (s. Brix Plaut. trin. 514. Spengel Ter. Andr. 849), etiam tu hinc abis? willst du gleich fort von hier? Ter.: etiam aperis? willst du gleich aufmachen? Plaut.: etiam taces? willst du gleich schweigen? Ter.
