Ἑλληνοταμίαι: Difference between revisions
πείθεται πᾶς ἥδιον ἢ βιάζεται (Dio Cassius, Historiae Romanae 8.36.3) → it's always more pleasant to be persuaded than to be forced
m (Text replacement - "Πολυδ." to "Πολυδ.") |
(CSV import) |
||
(13 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=Ellinotamiai | |Transliteration C=Ellinotamiai | ||
|Beta Code=*(ellhnotami/ai | |Beta Code=*(ellhnotami/ai | ||
|Definition=ῶν, οἱ, | |Definition=ῶν, οἱ, [[Hellenotamiai]], [[stewards of Greece]], i.e. [[treasurers of the Confederacy of Delos]], IG12.191.1, al., Antipho 5.69, And.3.38, Th.1.96, etc.:—hence [[Ἑλληνοταμιεία]], ἡ, the office of Hellenotamiai, X.''Vect.'' 5.5 ([[Ἑλληνοταμία]] codd.). | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ῶν (οἱ) :<br />Hellénotames, <i>collecteurs et administrateurs des impositions levées, au nom d'Athènes, sur les cités grecques, pour la défense commune contre les Perses</i>.<br />'''Étymologie:''' [[Ἕλλην]], [[ταμίας]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''Ἑλληνοτᾰμίαι:''' ῶν οἱ эллинотамии (афинские должностные лица, заведовавшие денежными средствами общегреческого союза, организованного для отражения персидского нашествия) Thuc., Arst., Plut. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''Ἑλληνοτᾰμίαι''': -ῶν, οἱ ταμίαι τῶν Ἑλλήνων, δηλ. ἄρχοντες διοριζόμενοι ὑπὸ τῶν Ἀθηναίων (477 π. Χ.) πρὸς εἴσπραξιν τῶν συνεισφορῶν τῶν Ἑλληνίδων [[πόλεων]] διὰ τὸν Περσικὸν πόλεμον, Ἀντιφῶν 137, 31, Συλλ. Ἐπιγρ. 76 (416 [[περίπου]] π. Χ.), κ. ἀλλ.· - τὸ [[ταμεῖον]] αὐτῶν ἦτο κατὰ πρῶτον ἐν Δήλῳ, ἀλλὰ μετηνέχθη ὑπὸ τοῦ Περικλέους εἰς Ἀθήνας, πρβλ. Ἀνδοκ. 28. 16, Θουκ. 1. 96· - περὶ ἑλληνοταμιῶν ἴδε καὶ Ἀριστ. Ἀθην. Πολιτ. σ. 45. 7 (Blass), καὶ Ἁρπ. ἐν λέξει, [[προσέτι]] Πολυδ. Η΄, 114, Σουΐδ., Ἡσύχ., Ζωναρ. σ. 684 Α. Β. 188, 16, κτλ.· - τὸ [[ἀξίωμα]] αὐτῶν ἐκαλεῖτο Ἑλληνοταμία (ἢ [[κάλλιον]] Ἑλληνοταμιεία), ἡ, Ξεν. Πόροι 5, 5. | |lstext='''Ἑλληνοτᾰμίαι''': -ῶν, οἱ ταμίαι τῶν Ἑλλήνων, δηλ. ἄρχοντες διοριζόμενοι ὑπὸ τῶν Ἀθηναίων (477 π. Χ.) πρὸς εἴσπραξιν τῶν συνεισφορῶν τῶν Ἑλληνίδων [[πόλεων]] διὰ τὸν Περσικὸν πόλεμον, Ἀντιφῶν 137, 31, Συλλ. Ἐπιγρ. 76 (416 [[περίπου]] π. Χ.), κ. ἀλλ.· - τὸ [[ταμεῖον]] αὐτῶν ἦτο κατὰ πρῶτον ἐν Δήλῳ, ἀλλὰ μετηνέχθη ὑπὸ τοῦ Περικλέους εἰς Ἀθήνας, πρβλ. Ἀνδοκ. 28. 16, Θουκ. 1. 96· - περὶ ἑλληνοταμιῶν ἴδε καὶ Ἀριστ. Ἀθην. Πολιτ. σ. 45. 7 (Blass), καὶ Ἁρπ. ἐν λέξει, [[προσέτι]] Πολυδ. Η΄, 114, Σουΐδ., Ἡσύχ., Ζωναρ. σ. 684 Α. Β. 188, 16, κτλ.· - τὸ [[ἀξίωμα]] αὐτῶν ἐκαλεῖτο Ἑλληνοταμία (ἢ [[κάλλιον]] Ἑλληνοταμιεία), ἡ, Ξεν. Πόροι 5, 5. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''Ἑλληνοτᾰμίαι:''' -ων, οἱ, οι ταμίες, οι εισπράκτορες των Ελλήνων, δηλ. άρχοντες που έχουν οριστεί από τους Αθηναίους (477 π.Χ.) για την [[είσπραξη]] των συνεισφορών που κατέβαλαν οι ελληνικές συμμαχικές πόλεις-κράτη κατά τη [[διάρκεια]] των [[Περσικών]] πολέμων, σε Θουκ. | |lsmtext='''Ἑλληνοτᾰμίαι:''' -ων, οἱ, οι ταμίες, οι εισπράκτορες των Ελλήνων, δηλ. άρχοντες που έχουν οριστεί από τους Αθηναίους (477 π.Χ.) για την [[είσπραξη]] των συνεισφορών που κατέβαλαν οι ελληνικές συμμαχικές πόλεις-κράτη κατά τη [[διάρκεια]] των [[Περσικών]] πολέμων, σε Θουκ. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=<br />the stewards of [[Greece]], i. e. officers appointed by [[Athens]] B. C. 477 to [[levy]] the contributions paid by the Greek states [[towards]] the Persian war, Thuc. | |mdlsjtxt=<br />the stewards of [[Greece]], i. e. officers appointed by [[Athens]] B. C. 477 to [[levy]] the contributions paid by the Greek states [[towards]] the Persian war, Thuc. | ||
}} | }} | ||
= | {{wkpen | ||
Hellenotamiai (Attic Greek: ἑλληνοταμίαι) was an ancient Greek term indicating a group of public treasurers. The Hellenotamiae were ten magistrates appointed by the Athenians (one from each tribe, possibly by election) to receive the contributions of the allied states, and were the chief financial officers of the Delian League. | |wketx=Hellenotamiai (Attic Greek: ἑλληνοταμίαι) was an ancient Greek term indicating a group of public treasurers. The Hellenotamiae were ten magistrates appointed by the Athenians (one from each tribe, possibly by election) to receive the contributions of the allied states, and were the chief financial officers of the Delian League. | ||
They were first appointed in 477 BC, when Athens, in consequence of the conduct of the Spartan general Pausanias, had obtained the command of the allied states. The money paid by the different states, which was originally fixed at 460 talents, was deposited in Delos, which was the place of meeting for the discussion of all common interests; and there can be no doubt that the Hellenotamiai not only received, but were also the guardians of these monies, which were called by Xenophon Hellenotamia (Ἑλληνοταμία). | They were first appointed in 477 BC, when Athens, in consequence of the conduct of the Spartan general Pausanias, had obtained the command of the allied states. The money paid by the different states, which was originally fixed at 460 talents, was deposited in Delos, which was the place of meeting for the discussion of all common interests; and there can be no doubt that the Hellenotamiai not only received, but were also the guardians of these monies, which were called by Xenophon Hellenotamia (Ἑλληνοταμία). | ||
Line 33: | Line 33: | ||
The office was abolished on the conquest of Athens by the Peloponnesians in 404 BC. The Hellenotamiae were not reappointed after the restoration of the democracy; for which reason the grammarians give us little information regarding their responsibilities and duties. The German classical scholar Philipp August Boeckh, however, concluded from inscriptions that they were probably ten in number, chosen by lot (like the treasurers of the gods) out of the Pentacosiomedimni, and that they did not enter upon their office at the beginning of the year, but after the Panathenaea and the first Prytaneia. With regard to their duties, Böckh supposes that they remained treasurers of the monies collected from the allies, and that payments for certain objects were assigned to them. In the first place they would of course pay the expenses of wars in the common cause, as the contributions were originally designed for that purpose; but as the Athenians in course of time considered the money as their own property, the Hellenotamiai had to pay the Theorica and military expenses not connected with wars on behalf of the common cause. | The office was abolished on the conquest of Athens by the Peloponnesians in 404 BC. The Hellenotamiae were not reappointed after the restoration of the democracy; for which reason the grammarians give us little information regarding their responsibilities and duties. The German classical scholar Philipp August Boeckh, however, concluded from inscriptions that they were probably ten in number, chosen by lot (like the treasurers of the gods) out of the Pentacosiomedimni, and that they did not enter upon their office at the beginning of the year, but after the Panathenaea and the first Prytaneia. With regard to their duties, Böckh supposes that they remained treasurers of the monies collected from the allies, and that payments for certain objects were assigned to them. In the first place they would of course pay the expenses of wars in the common cause, as the contributions were originally designed for that purpose; but as the Athenians in course of time considered the money as their own property, the Hellenotamiai had to pay the Theorica and military expenses not connected with wars on behalf of the common cause. | ||
= | }} | ||
Die Hellenotamiai (griechischer Plural Ἑλληνοταμίαι = Hellēnota'míai, zusammengesetzt aus Ἕλληνο von Ἕλλην = Hellene, Grieche; ταμίαι Plural zu ταμίας = Verwalter, Zahlmeister) bildeten in der Antike ein Kollegium athenischer Beamter, das für die Verwaltung der Gelder des 478 v. Chr. gegründeten Ersten Attischen Seebundes zuständig war. Zunächst gehörten zehn, ab 411 v. Chr. zwanzig Mitglieder dem Kollegium an. Mit Ende des Peloponnesischen Krieges 404 v. Chr. wurde die Behörde aufgelöst. | {{wkpde | ||
|wkdetx=Die Hellenotamiai (griechischer Plural Ἑλληνοταμίαι = Hellēnota'míai, zusammengesetzt aus Ἕλληνο von Ἕλλην = Hellene, Grieche; ταμίαι Plural zu ταμίας = Verwalter, Zahlmeister) bildeten in der Antike ein Kollegium athenischer Beamter, das für die Verwaltung der Gelder des 478 v. Chr. gegründeten Ersten Attischen Seebundes zuständig war. Zunächst gehörten zehn, ab 411 v. Chr. zwanzig Mitglieder dem Kollegium an. Mit Ende des Peloponnesischen Krieges 404 v. Chr. wurde die Behörde aufgelöst. | |||
Die Hellenotamiai hatten für die Einzahlungen der Bündnispartner und im Kriegsfall auf Volksbeschluss für die Auszahlungen an die Strategen zu sorgen, das abzuführende Sechzigstel der zu den Dionysien fälligen Tribute (phoros) bei den Schatzmeistern der Athene auf der Akropolis zu deponieren und vielleicht auch die Tributlisten aufzustellen. Es ist belegt, dass sie auch Zuschüsse für den Bau der Propyläen und des Parthenon auszahlten. Außerdem stellten sie das Geld für die Aufzeichnung von Ehrenbeschlüssen. Viele Tributlisten sind inschriftlich erhalten. Die Behörde hatte zehn Beisitzer und einen, bisweilen zwei Schreiber zu ihrer Unterstützung. Um Mitglied des Kollegiums zu werden, musste man Athener aus der Klasse der Pentakosiomedimnoi sein und von der attischen Volksversammlung gewählt werden. | Die Hellenotamiai hatten für die Einzahlungen der Bündnispartner und im Kriegsfall auf Volksbeschluss für die Auszahlungen an die Strategen zu sorgen, das abzuführende Sechzigstel der zu den Dionysien fälligen Tribute (phoros) bei den Schatzmeistern der Athene auf der Akropolis zu deponieren und vielleicht auch die Tributlisten aufzustellen. Es ist belegt, dass sie auch Zuschüsse für den Bau der Propyläen und des Parthenon auszahlten. Außerdem stellten sie das Geld für die Aufzeichnung von Ehrenbeschlüssen. Viele Tributlisten sind inschriftlich erhalten. Die Behörde hatte zehn Beisitzer und einen, bisweilen zwei Schreiber zu ihrer Unterstützung. Um Mitglied des Kollegiums zu werden, musste man Athener aus der Klasse der Pentakosiomedimnoi sein und von der attischen Volksversammlung gewählt werden. | ||
Die Behörde und die Bundeskasse befanden sich ab 478/477 v. Chr. in Delos, ab 454/453 v. Chr. in Athen. Außerdem verwalteten die Hellenotamiai ab 411/410 die Staatskasse der Athener, da beide Kassen zusammengelegt wurden und sie auch die Aufgaben der Kolakreten, der Finanzbehörde, übernahmen. Im Zweiten Attischen Seebund gab es die Behörde nicht. | Die Behörde und die Bundeskasse befanden sich ab 478/477 v. Chr. in Delos, ab 454/453 v. Chr. in Athen. Außerdem verwalteten die Hellenotamiai ab 411/410 die Staatskasse der Athener, da beide Kassen zusammengelegt wurden und sie auch die Aufgaben der Kolakreten, der Finanzbehörde, übernahmen. Im Zweiten Attischen Seebund gab es die Behörde nicht. | ||
= | }} | ||
Στην Αρχαία Αθήνα οι Ελληνοταμίαι ήταν αιρετοί (εκλεγόμενοι) άρχοντες, πιθανώς δέκα, που εκλέγονταν από τους γνήσιους Αθηναίους πολίτες της τάξεως των Πεντακοσιομεδίμνων στην αρχή του κάθε έτους, όπως συμπέρανε από επιγραφές ο Γερμανός κλασικιστής Άουγκουστ Μπεκ. Το έργο τους ήταν η είσπραξη του συμμαχικού φόρου που όρισε για πρώτη φορά ο Αριστείδης όταν ιδρύθηκε η Α΄ Αθηναϊκή Συμμαχία (477-476 π.Χ.). Στην αρχή οι σύμμαχοι κατέβαλλαν 460 τάλαντα, που στη συνέχεια αυξήθηκαν σε χίλια. Τα κατέθεταν στον ναό του Απόλλωνα στη Δήλο. Αργότερα, μετά από πρόταση των Σαμίων, τα χρήματα μεταφέρθηκαν στην Αθήνα, το 454 π.Χ.. Δεν πρέπει να υπάρχει αμφιβολία ότι οι Ελληνοταμίαι όχι μόνο εισέπρατταν, αλλά είχαν και την ευθύνη για τη φύλαξη αυτών των χρημάτων, τα οποία ο Ξενοφών αποκαλεί τα Ελληνοταμία. | {{wkpel | ||
|wkeltx=Στην Αρχαία Αθήνα οι Ελληνοταμίαι ήταν αιρετοί (εκλεγόμενοι) άρχοντες, πιθανώς δέκα, που εκλέγονταν από τους γνήσιους Αθηναίους πολίτες της τάξεως των Πεντακοσιομεδίμνων στην αρχή του κάθε έτους, όπως συμπέρανε από επιγραφές ο Γερμανός κλασικιστής Άουγκουστ Μπεκ. Το έργο τους ήταν η είσπραξη του συμμαχικού φόρου που όρισε για πρώτη φορά ο Αριστείδης όταν ιδρύθηκε η Α΄ Αθηναϊκή Συμμαχία (477-476 π.Χ.). Στην αρχή οι σύμμαχοι κατέβαλλαν 460 τάλαντα, που στη συνέχεια αυξήθηκαν σε χίλια. Τα κατέθεταν στον ναό του Απόλλωνα στη Δήλο. Αργότερα, μετά από πρόταση των Σαμίων, τα χρήματα μεταφέρθηκαν στην Αθήνα, το 454 π.Χ.. Δεν πρέπει να υπάρχει αμφιβολία ότι οι Ελληνοταμίαι όχι μόνο εισέπρατταν, αλλά είχαν και την ευθύνη για τη φύλαξη αυτών των χρημάτων, τα οποία ο Ξενοφών αποκαλεί τα Ελληνοταμία. | |||
Οι Ελληνοταμίαι εισέπρατταν τις εισφορές κατά τη διάρκεια των Μεγάλων Διονυσίων και ανέγραφαν τα ποσά τους σε σανίδες. Το ένα εξηκοστό των χρημάτων το κατέθεταν στα ταμεία της θεάς Αθηνάς. Με την πάροδο των ετών, οι Αθηναίοι άρχισαν να χρησιμοποιούν για τις ανάγκες του αθηναϊκού κράτους τα χρήματα αυτά, που προορίζονταν για τους κοινούς συμμαχικούς σκοπούς, και αυτό δυσαρέστησε τους συμμάχους. Το αξίωμα (αρχή) των Ελληνοταμιών καταργήθηκε μετά τη διάλυση της Α΄ Αθηναϊκής Συμμαχίας στο τέλος του Πελοποννησιακού Πολέμου (404 π.Χ.). Δεν επαναθεσπίσθηκε μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Αθήνα, και αυτός είναι ένας λόγος που δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες σχετικώς με τα καθήκοντα των Ελληνοταμιών. Κατά τον Μπεκ, δεν αναλάμβαναν τα καθήκοντά τους με την αρχή του έτους, αλλά μετά τα Παναθήναια και την πρώτη πρυτανεία. Τα χρήματα δίνονταν κυρίως σε Αθηναίους στρατηγούς που εξεστράτευαν σε κοινές αποστολές της Συμμαχίας, αλλά καθώς οι Αθηναίοι άρχισαν να θεωρούν τα χρήματα δικά τους, οι Ελληνοταμίαι υποχρεώθηκαν να τα δίνουν για θεωρικά, για έργα στην Ακρόπολη, για μη συμμαχικά στρατιωτικά έξοδα, και αλλού. | Οι Ελληνοταμίαι εισέπρατταν τις εισφορές κατά τη διάρκεια των Μεγάλων Διονυσίων και ανέγραφαν τα ποσά τους σε σανίδες. Το ένα εξηκοστό των χρημάτων το κατέθεταν στα ταμεία της θεάς Αθηνάς. Με την πάροδο των ετών, οι Αθηναίοι άρχισαν να χρησιμοποιούν για τις ανάγκες του αθηναϊκού κράτους τα χρήματα αυτά, που προορίζονταν για τους κοινούς συμμαχικούς σκοπούς, και αυτό δυσαρέστησε τους συμμάχους. Το αξίωμα (αρχή) των Ελληνοταμιών καταργήθηκε μετά τη διάλυση της Α΄ Αθηναϊκής Συμμαχίας στο τέλος του Πελοποννησιακού Πολέμου (404 π.Χ.). Δεν επαναθεσπίσθηκε μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Αθήνα, και αυτός είναι ένας λόγος που δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες σχετικώς με τα καθήκοντα των Ελληνοταμιών. Κατά τον Μπεκ, δεν αναλάμβαναν τα καθήκοντά τους με την αρχή του έτους, αλλά μετά τα Παναθήναια και την πρώτη πρυτανεία. Τα χρήματα δίνονταν κυρίως σε Αθηναίους στρατηγούς που εξεστράτευαν σε κοινές αποστολές της Συμμαχίας, αλλά καθώς οι Αθηναίοι άρχισαν να θεωρούν τα χρήματα δικά τους, οι Ελληνοταμίαι υποχρεώθηκαν να τα δίνουν για θεωρικά, για έργα στην Ακρόπολη, για μη συμμαχικά στρατιωτικά έξοδα, και αλλού. | ||
= | }} | ||
Helenotamías (Ἑλληνοταμίαι) era la denominación de unos magistrados de la Antigua Grecia, cuya función era la de tesoreros de la liga de Delos. En Atenas se elegían diez magistrados (uno por cada tribu) encargados de recibir las contribuciones de las polis aliadas. El primer registro escrito de esta magistratura es del año 477 a. C., cuando Atenas, como consecuencia de la conducta del general espartano Pausanias, obtuvo el liderazgo de la liga. | {{wkpes | ||
|wkestx=Helenotamías (Ἑλληνοταμίαι) era la denominación de unos magistrados de la Antigua Grecia, cuya función era la de tesoreros de la liga de Delos. En Atenas se elegían diez magistrados (uno por cada tribu) encargados de recibir las contribuciones de las polis aliadas. El primer registro escrito de esta magistratura es del año 477 a. C., cuando Atenas, como consecuencia de la conducta del general espartano Pausanias, obtuvo el liderazgo de la liga. | |||
}} | |||
==Wikipedia Fr== | ==Wikipedia Fr== | ||
L'hellénotame est un membre de l'administration du trésor de la ligue de Délos, c'est-à-dire du tribut versé par les alliés d'Athènes. Il est en fonction pour quatre ans. Ce magistrat grec gère le trésor de Délos, mais est également préposé au Theorikon, qui est l'argent donné aux plus pauvres pour qu'ils puissent assister aux représentations théâtrales. | L'hellénotame est un membre de l'administration du trésor de la ligue de Délos, c'est-à-dire du tribut versé par les alliés d'Athènes. Il est en fonction pour quatre ans. Ce magistrat grec gère le trésor de Délos, mais est également préposé au Theorikon, qui est l'argent donné aux plus pauvres pour qu'ils puissent assister aux représentations théâtrales. | ||
Line 55: | Line 59: | ||
Riguardo ai loro compiti, Böckh suppone che gli ellenotami rimasero tesorieri dei tributi pagati dagli alleati, e che avessero anche facoltà di spesa su questi fondi. Nei primi tempi avrebbero utilizzato i fondi per pagare le spese di guerra della coalizione delio-attica, secondo lo scopo originario che aveva portato a istituire il fondo; ma poiché gli Ateniesi, col tempo, cominciarono a considerare quei fondi di loro esclusiva proprietà, gli ellenotami dovettero secondare questa pretesa utilizzandoli per il Teorico e per spese militari non pertinenti la coalizione, alimentando risentimenti nei loro confronti da parte degli alleati. | Riguardo ai loro compiti, Böckh suppone che gli ellenotami rimasero tesorieri dei tributi pagati dagli alleati, e che avessero anche facoltà di spesa su questi fondi. Nei primi tempi avrebbero utilizzato i fondi per pagare le spese di guerra della coalizione delio-attica, secondo lo scopo originario che aveva portato a istituire il fondo; ma poiché gli Ateniesi, col tempo, cominciarono a considerare quei fondi di loro esclusiva proprietà, gli ellenotami dovettero secondare questa pretesa utilizzandoli per il Teorico e per spese militari non pertinenti la coalizione, alimentando risentimenti nei loro confronti da parte degli alleati. | ||
{{pape | |||
|ptext=οἱ, <i>die [[Verwalter]] Griechenlands</i>, das sind die [[Schatzmeister]] ([[wahrscheinlich]] 10 an der [[Zahl]]), die von den Athenern [[bestellt]] wurden und die [[Beiträge]] der griechischen [[Staaten]] zur [[Kriegführung]] gegen [[Persien]], die [[anfangs]] in Delos, [[später]], seit [[Perikles]], auf der Burg in [[Athen]] [[aufbewahrt]] wurden, [[bestimmten]] und verwalteten und seit <i>Ol</i>. 76.2 [[bestanden]], Thuc. 1.96 und A. Vgl. Böckhs <i>[[Staatshaushalt]]</i> I S. 189 ff. 429. | |||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[Hellenotamiae]], [[quaestores Graeciae]]'', [[treasurers of Greece]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.96.1/ 1.96.1]. | |||
}} |
Latest revision as of 13:38, 16 November 2024
English (LSJ)
ῶν, οἱ, Hellenotamiai, stewards of Greece, i.e. treasurers of the Confederacy of Delos, IG12.191.1, al., Antipho 5.69, And.3.38, Th.1.96, etc.:—hence Ἑλληνοταμιεία, ἡ, the office of Hellenotamiai, X.Vect. 5.5 (Ἑλληνοταμία codd.).
French (Bailly abrégé)
ῶν (οἱ) :
Hellénotames, collecteurs et administrateurs des impositions levées, au nom d'Athènes, sur les cités grecques, pour la défense commune contre les Perses.
Étymologie: Ἕλλην, ταμίας.
Russian (Dvoretsky)
Ἑλληνοτᾰμίαι: ῶν οἱ эллинотамии (афинские должностные лица, заведовавшие денежными средствами общегреческого союза, организованного для отражения персидского нашествия) Thuc., Arst., Plut.
Greek (Liddell-Scott)
Ἑλληνοτᾰμίαι: -ῶν, οἱ ταμίαι τῶν Ἑλλήνων, δηλ. ἄρχοντες διοριζόμενοι ὑπὸ τῶν Ἀθηναίων (477 π. Χ.) πρὸς εἴσπραξιν τῶν συνεισφορῶν τῶν Ἑλληνίδων πόλεων διὰ τὸν Περσικὸν πόλεμον, Ἀντιφῶν 137, 31, Συλλ. Ἐπιγρ. 76 (416 περίπου π. Χ.), κ. ἀλλ.· - τὸ ταμεῖον αὐτῶν ἦτο κατὰ πρῶτον ἐν Δήλῳ, ἀλλὰ μετηνέχθη ὑπὸ τοῦ Περικλέους εἰς Ἀθήνας, πρβλ. Ἀνδοκ. 28. 16, Θουκ. 1. 96· - περὶ ἑλληνοταμιῶν ἴδε καὶ Ἀριστ. Ἀθην. Πολιτ. σ. 45. 7 (Blass), καὶ Ἁρπ. ἐν λέξει, προσέτι Πολυδ. Η΄, 114, Σουΐδ., Ἡσύχ., Ζωναρ. σ. 684 Α. Β. 188, 16, κτλ.· - τὸ ἀξίωμα αὐτῶν ἐκαλεῖτο Ἑλληνοταμία (ἢ κάλλιον Ἑλληνοταμιεία), ἡ, Ξεν. Πόροι 5, 5.
Greek Monotonic
Ἑλληνοτᾰμίαι: -ων, οἱ, οι ταμίες, οι εισπράκτορες των Ελλήνων, δηλ. άρχοντες που έχουν οριστεί από τους Αθηναίους (477 π.Χ.) για την είσπραξη των συνεισφορών που κατέβαλαν οι ελληνικές συμμαχικές πόλεις-κράτη κατά τη διάρκεια των Περσικών πολέμων, σε Θουκ.
Middle Liddell
the stewards of Greece, i. e. officers appointed by Athens B. C. 477 to levy the contributions paid by the Greek states towards the Persian war, Thuc.
Wikipedia EN
Hellenotamiai (Attic Greek: ἑλληνοταμίαι) was an ancient Greek term indicating a group of public treasurers. The Hellenotamiae were ten magistrates appointed by the Athenians (one from each tribe, possibly by election) to receive the contributions of the allied states, and were the chief financial officers of the Delian League.
They were first appointed in 477 BC, when Athens, in consequence of the conduct of the Spartan general Pausanias, had obtained the command of the allied states. The money paid by the different states, which was originally fixed at 460 talents, was deposited in Delos, which was the place of meeting for the discussion of all common interests; and there can be no doubt that the Hellenotamiai not only received, but were also the guardians of these monies, which were called by Xenophon Hellenotamia (Ἑλληνοταμία).
The office was retained after the treasury was transferred from Delos to Athens in 454/453 BC, on the proposal of the Samians. From 453 BC they paid the First Fruits to the treasury of Athena, and disbursed payments on the authority of the assembly, usually to Athenian general on campaign, but also for construction (e.g. Acropolis buildings). Some time around the oligarchic coup of 411 BC, a board of twenty Hellenotamiae were given authority over the state treasury of Athens, as well as that of the Delian League.
The office was abolished on the conquest of Athens by the Peloponnesians in 404 BC. The Hellenotamiae were not reappointed after the restoration of the democracy; for which reason the grammarians give us little information regarding their responsibilities and duties. The German classical scholar Philipp August Boeckh, however, concluded from inscriptions that they were probably ten in number, chosen by lot (like the treasurers of the gods) out of the Pentacosiomedimni, and that they did not enter upon their office at the beginning of the year, but after the Panathenaea and the first Prytaneia. With regard to their duties, Böckh supposes that they remained treasurers of the monies collected from the allies, and that payments for certain objects were assigned to them. In the first place they would of course pay the expenses of wars in the common cause, as the contributions were originally designed for that purpose; but as the Athenians in course of time considered the money as their own property, the Hellenotamiai had to pay the Theorica and military expenses not connected with wars on behalf of the common cause.
Wikipedia DE
Die Hellenotamiai (griechischer Plural Ἑλληνοταμίαι = Hellēnota'míai, zusammengesetzt aus Ἕλληνο von Ἕλλην = Hellene, Grieche; ταμίαι Plural zu ταμίας = Verwalter, Zahlmeister) bildeten in der Antike ein Kollegium athenischer Beamter, das für die Verwaltung der Gelder des 478 v. Chr. gegründeten Ersten Attischen Seebundes zuständig war. Zunächst gehörten zehn, ab 411 v. Chr. zwanzig Mitglieder dem Kollegium an. Mit Ende des Peloponnesischen Krieges 404 v. Chr. wurde die Behörde aufgelöst.
Die Hellenotamiai hatten für die Einzahlungen der Bündnispartner und im Kriegsfall auf Volksbeschluss für die Auszahlungen an die Strategen zu sorgen, das abzuführende Sechzigstel der zu den Dionysien fälligen Tribute (phoros) bei den Schatzmeistern der Athene auf der Akropolis zu deponieren und vielleicht auch die Tributlisten aufzustellen. Es ist belegt, dass sie auch Zuschüsse für den Bau der Propyläen und des Parthenon auszahlten. Außerdem stellten sie das Geld für die Aufzeichnung von Ehrenbeschlüssen. Viele Tributlisten sind inschriftlich erhalten. Die Behörde hatte zehn Beisitzer und einen, bisweilen zwei Schreiber zu ihrer Unterstützung. Um Mitglied des Kollegiums zu werden, musste man Athener aus der Klasse der Pentakosiomedimnoi sein und von der attischen Volksversammlung gewählt werden.
Die Behörde und die Bundeskasse befanden sich ab 478/477 v. Chr. in Delos, ab 454/453 v. Chr. in Athen. Außerdem verwalteten die Hellenotamiai ab 411/410 die Staatskasse der Athener, da beide Kassen zusammengelegt wurden und sie auch die Aufgaben der Kolakreten, der Finanzbehörde, übernahmen. Im Zweiten Attischen Seebund gab es die Behörde nicht.
Wikipedia EL
Στην Αρχαία Αθήνα οι Ελληνοταμίαι ήταν αιρετοί (εκλεγόμενοι) άρχοντες, πιθανώς δέκα, που εκλέγονταν από τους γνήσιους Αθηναίους πολίτες της τάξεως των Πεντακοσιομεδίμνων στην αρχή του κάθε έτους, όπως συμπέρανε από επιγραφές ο Γερμανός κλασικιστής Άουγκουστ Μπεκ. Το έργο τους ήταν η είσπραξη του συμμαχικού φόρου που όρισε για πρώτη φορά ο Αριστείδης όταν ιδρύθηκε η Α΄ Αθηναϊκή Συμμαχία (477-476 π.Χ.). Στην αρχή οι σύμμαχοι κατέβαλλαν 460 τάλαντα, που στη συνέχεια αυξήθηκαν σε χίλια. Τα κατέθεταν στον ναό του Απόλλωνα στη Δήλο. Αργότερα, μετά από πρόταση των Σαμίων, τα χρήματα μεταφέρθηκαν στην Αθήνα, το 454 π.Χ.. Δεν πρέπει να υπάρχει αμφιβολία ότι οι Ελληνοταμίαι όχι μόνο εισέπρατταν, αλλά είχαν και την ευθύνη για τη φύλαξη αυτών των χρημάτων, τα οποία ο Ξενοφών αποκαλεί τα Ελληνοταμία.
Οι Ελληνοταμίαι εισέπρατταν τις εισφορές κατά τη διάρκεια των Μεγάλων Διονυσίων και ανέγραφαν τα ποσά τους σε σανίδες. Το ένα εξηκοστό των χρημάτων το κατέθεταν στα ταμεία της θεάς Αθηνάς. Με την πάροδο των ετών, οι Αθηναίοι άρχισαν να χρησιμοποιούν για τις ανάγκες του αθηναϊκού κράτους τα χρήματα αυτά, που προορίζονταν για τους κοινούς συμμαχικούς σκοπούς, και αυτό δυσαρέστησε τους συμμάχους. Το αξίωμα (αρχή) των Ελληνοταμιών καταργήθηκε μετά τη διάλυση της Α΄ Αθηναϊκής Συμμαχίας στο τέλος του Πελοποννησιακού Πολέμου (404 π.Χ.). Δεν επαναθεσπίσθηκε μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Αθήνα, και αυτός είναι ένας λόγος που δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες σχετικώς με τα καθήκοντα των Ελληνοταμιών. Κατά τον Μπεκ, δεν αναλάμβαναν τα καθήκοντά τους με την αρχή του έτους, αλλά μετά τα Παναθήναια και την πρώτη πρυτανεία. Τα χρήματα δίνονταν κυρίως σε Αθηναίους στρατηγούς που εξεστράτευαν σε κοινές αποστολές της Συμμαχίας, αλλά καθώς οι Αθηναίοι άρχισαν να θεωρούν τα χρήματα δικά τους, οι Ελληνοταμίαι υποχρεώθηκαν να τα δίνουν για θεωρικά, για έργα στην Ακρόπολη, για μη συμμαχικά στρατιωτικά έξοδα, και αλλού.
Wikipedia ES
Helenotamías (Ἑλληνοταμίαι) era la denominación de unos magistrados de la Antigua Grecia, cuya función era la de tesoreros de la liga de Delos. En Atenas se elegían diez magistrados (uno por cada tribu) encargados de recibir las contribuciones de las polis aliadas. El primer registro escrito de esta magistratura es del año 477 a. C., cuando Atenas, como consecuencia de la conducta del general espartano Pausanias, obtuvo el liderazgo de la liga.
Wikipedia Fr
L'hellénotame est un membre de l'administration du trésor de la ligue de Délos, c'est-à-dire du tribut versé par les alliés d'Athènes. Il est en fonction pour quatre ans. Ce magistrat grec gère le trésor de Délos, mais est également préposé au Theorikon, qui est l'argent donné aux plus pauvres pour qu'ils puissent assister aux représentations théâtrales.
Wikipedia IT
L'ellenotamo (in greco antico: Ἑλληνοταμίας, Ellenotamías) nell'antica Atene era il magistrato incaricato di amministrare il tesoro confederale della lega delio-attica.
L'ufficio degli ellenotami non fu ripristinato dopo la restaurazione della democrazia; per questo motivo gli antichi storici ci hanno dato solo scarse informazioni riguardo alle funzioni e ai compiti degli ellenotami.
Lo studioso dell'antichità Philipp August Böckh, dall'esame delle epigrafi, ha dedotto che gli ellenotami probabilmente erano dieci in numero, estratti a sorte fra i membri dalla classe dei Pentacosiomedimni, come i tamiai (i "tesorieri degli altri dei"); Böckh inoltre ha concluso che gli ellenotami prendevano possesso del loro ufficio nel mese di Ecatombeone, ossia all'inizio dell'anno attico, nella prima pritania dopo le Panatenee.
Riguardo ai loro compiti, Böckh suppone che gli ellenotami rimasero tesorieri dei tributi pagati dagli alleati, e che avessero anche facoltà di spesa su questi fondi. Nei primi tempi avrebbero utilizzato i fondi per pagare le spese di guerra della coalizione delio-attica, secondo lo scopo originario che aveva portato a istituire il fondo; ma poiché gli Ateniesi, col tempo, cominciarono a considerare quei fondi di loro esclusiva proprietà, gli ellenotami dovettero secondare questa pretesa utilizzandoli per il Teorico e per spese militari non pertinenti la coalizione, alimentando risentimenti nei loro confronti da parte degli alleati.
German (Pape)
οἱ, die Verwalter Griechenlands, das sind die Schatzmeister (wahrscheinlich 10 an der Zahl), die von den Athenern bestellt wurden und die Beiträge der griechischen Staaten zur Kriegführung gegen Persien, die anfangs in Delos, später, seit Perikles, auf der Burg in Athen aufbewahrt wurden, bestimmten und verwalteten und seit Ol. 76.2 bestanden, Thuc. 1.96 und A. Vgl. Böckhs Staatshaushalt I S. 189 ff. 429.
Lexicon Thucydideum
Hellenotamiae, quaestores Graeciae, treasurers of Greece, 1.96.1.