λοιμός: Difference between revisions

From LSJ

Γυνὴ τὸ σύνολόν ἐστι δαπανηρὸν φύσει → Natura fecit sumptuosas feminas → Es ist die Frau durchaus kostspielig von Natur

Menander, Monostichoi, 97
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)btext=(.*?:<br \/>)([\w\s'-]+), ([\w\s'-]+)\.<br" to "btext=$1$2, $3.<br")
(CSV import)
 
(4 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=loimos
|Transliteration C=loimos
|Beta Code=loimo/s
|Beta Code=loimo/s
|Definition=ὁ, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[plague]], once in Hom. (<span class="bibl">Il.1.61</span>), cf. <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>243</span>, <span class="bibl">Hdt. 7.171</span>; λοιμοῦ σκηπτός <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>715</span> (troch.); of the plague at Athens, <span class="bibl">Th.2.47</span>,<span class="bibl">54</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>201d</span>: pl., ib.<span class="bibl">188b</span>, al.; coupled with [[λιμός]], Hes. and Hdt.ll.cc., <span class="bibl">Th.2.54</span>, Orac. ap. <span class="bibl">Aeschin.3.135</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> of persons, [[plague]], [[pest]], <span class="bibl">D.25.80</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> as adjective, [[pestilent]], <span class="bibl">[[LXX]] <span class="title">1 Ki.</span>1.16</span>; <b class="b3">ἀνὴρ λ. καὶ πονηρός</b> ib.<span class="bibl">30.22</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Act.Ap.</span>24.5</span>; λ. οἶνος Sm.<span class="title">Pr.</span>20.1.</span>
|Definition=ὁ,<br><span class="bld">A</span> [[plague]], once in Hom. (Il.1.61), cf. Hes.''Op.''243, [[Herodotus|Hdt.]] 7.171; λοιμοῦ σκηπτός [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''715 (troch.); of the plague at Athens, Th.2.47,54, [[Plato|Pl.]]''[[Symposium|Smp.]]'' 201d: pl., ib.188b, al.; coupled with [[λιμός]], Hes. and [[Herodotus|Hdt.]]ll.cc., Th.2.54, Orac. ap. Aeschin.3.135.<br><span class="bld">2</span> of persons, [[plague]], [[pest]], D.25.80.<br><span class="bld">II</span> as adjective, [[pestilent]], [[LXX]] ''1 Ki.''1.16; <b class="b3">ἀνὴρ λ. καὶ πονηρός</b> ib.30.22, cf. ''Act.Ap.''24.5; λ. οἶνος Sm.''Pr.''20.1.
}}
}}
{{bailly
{{bailly
Line 41: Line 41:
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[λοιμός]], οῦ,<br /><b class="num">1.</b> a [[plague]], [[pestilence]], Il., Hdt., [[attic]]; of the [[plague]] at [[Athens]], Thuc.<br /><b class="num">2.</b> of persons, a [[plague]], [[pest]], Dem. (Prob. [[akin]] to [[λύμη]], Lat. [[lues]].)
|mdlsjtxt=[[λοιμός]], οῦ,<br /><b class="num">1.</b> a [[plague]], [[pestilence]], Il., Hdt., Attic; of the [[plague]] at [[Athens]], Thuc.<br /><b class="num">2.</b> of persons, a [[plague]], [[pest]], Dem. (Prob. [[akin]] to [[λύμη]], Lat. [[lues]].)
}}
}}
{{FriskDe
{{FriskDe
Line 54: Line 54:
{{mantoulidis
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[πανούκλα]]). Ἀβέβαιη ἡ [[ἐτυμολογία]] του. Εἶναι ὁμόηχη λέξη μέ τή λέξη [[λιμός]]. Ἴσως νά σχετίζεται μέ τίς λέξεις [[λύμη]], [[λοιγός]] (=[[καταστροφή]]).<br><b>Παράγωγα:</b> [[λοιμικός]], [[λοιμότης]], [[λοιμώδης]], [[λοιμώσσω]].
|mantxt=(=[[πανούκλα]]). Ἀβέβαιη ἡ [[ἐτυμολογία]] του. Εἶναι ὁμόηχη λέξη μέ τή λέξη [[λιμός]]. Ἴσως νά σχετίζεται μέ τίς λέξεις [[λύμη]], [[λοιγός]] (=[[καταστροφή]]).<br><b>Παράγωγα:</b> [[λοιμικός]], [[λοιμότης]], [[λοιμώδης]], [[λοιμώσσω]].
}}
{{lxth
|lthtxt=''[[pestilentia]]'', [[plague]], [[pestilence]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.47.3/ 2.47.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.54.2/ 2.54.2]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.54.3/ 2.54.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%202.54.3/ 2.54.3]
}}
}}

Latest revision as of 14:30, 16 November 2024

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: λοιμός Medium diacritics: λοιμός Low diacritics: λοιμός Capitals: ΛΟΙΜΟΣ
Transliteration A: loimós Transliteration B: loimos Transliteration C: loimos Beta Code: loimo/s

English (LSJ)

ὁ,
A plague, once in Hom. (Il.1.61), cf. Hes.Op.243, Hdt. 7.171; λοιμοῦ σκηπτός A.Pers.715 (troch.); of the plague at Athens, Th.2.47,54, Pl.Smp. 201d: pl., ib.188b, al.; coupled with λιμός, Hes. and Hdt.ll.cc., Th.2.54, Orac. ap. Aeschin.3.135.
2 of persons, plague, pest, D.25.80.
II as adjective, pestilent, LXX 1 Ki.1.16; ἀνὴρ λ. καὶ πονηρός ib.30.22, cf. Act.Ap.24.5; λ. οἶνος Sm.Pr.20.1.

French (Bailly abrégé)

οῦ (ὁ) :
peste, fléau contagieux.
Étymologie: DELG pas d'explication probante.

German (Pape)

ὁ, Pest, Seuche, jede ansteckende, schnell um sich greifende, tödliche Krankheit; Il. 1.61, 97; λιμὸν ὁμοῦ καὶ λοιμόν Hes. O. 241; λοιμοῦ τις ἦλθε σκηπτός; Aesch. Pers. 701; Suppl. 645; λοιμὸς ἔχθιστος Soph. O.R. 28; Her. 7.171, 8.115; οἱ λοιμοὶ φιλοῦσι γίγνεσθαι ἐκ τῶν τοιούτων Plat. Symp. 188b; λοιμῶν ἐμπιπτόντων Legg. IV.709a; Sp., λοιμῷ προσβάλλειν, Plut. Coriol. 13. – Übh. Verderben, im plur., Pol. 38.2. – Auch von einem Menschen, ein verderblicher, schändlicher Mensch, Dem. 25.80. – Entweder mit λιμός oder mit λῦμα zusammenhangend.

Russian (Dvoretsky)

λοιμός:
1 чума, поветрие, зараза, мор (λιμὸς καὶ λ. Her. λοιμοῦ σκηπτός Aesch.; λοιμοὶ καὶ σεισμοί NT);
2 перен. чума, язва, опасный и вредный человек Dem.

Greek (Liddell-Scott)

λοιμός: -οῦ, ὁ, πανώλης, «πανοῦκλα», πᾶσα μολυσματικὴ καὶ θανατηφόρος νόσος, Ὅμ. (μόνον ἅπαξ) Ἰλ. Α. 61, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 241, Ἡρόδ. 7. 171, καὶ Ἀττ., (ἴδε ἐν. λ. λιμός)· λοιμοῦ σκηπτὸς Αἰσχύλ. Πέρσ. 715· ἐπὶ τῆς ἐν Ἀθήναις λοιμικῆς νόσου, Θουκ. 2. 47, 54, Πλάτ. Συμπ. 201D· ἐν τῷ πληθ., αὐτόθι 188 Β, κ. ἀλλ. 2) ἐπὶ ἀνθρώπων, φθοροποιὸς ἄνθρωπος, ὀλέθριος, λυμιών, Λατ. pestis, Δημ. 794. 5. ΙΙ. ὡς ἐπίθ., ὀλέθριος, καταστρεπτικός, Ἑβδ. (Α΄ Βασιλ. Α΄, 16.) Ἴσως σχετίζεται πρὸς τὰς λ. λύμη, λῦμα, λυμαίνομαι, Λατ. lues, πρβλ. λοιγός, λυγρός· - ἡ πρὸς τὸ λιμὸς σχέσις πιθανῶς μόνον ὡς πρὸς τὸν ἦχον, οἷον παρ’ Ἡσ. καὶ Ἡροδ. ἔνθ’ ἀνωτ., Θουκ. 2, 54, πορ’ Αἰσχίν. 73. 6).

English (Autenrieth)

pestilence, Il. 1.61 and 97.

English (Strong)

of uncertain affinity; a plague (literally, the disease, or figuratively, a pest): pestilence(-t).

English (Thayer)

λοιμοῦ, ὁ (from Homer down), pestilence; plural a pestilence in divers regions (see λιμός), R G Tr marginal reading brackets); pestis (Terence, Adelph. 2,1, 35; Cicero, Cat. 2,1), a pestilent fellow, pest, plague: Demosthenes, p. 794,5; Aelian v. h. 14,11; ἄνδρες λοιμοί, 1 Samuel 25:17, etc.).

Greek Monolingual

ο (AM λοιμός)
νεοελλ.
λοιμώδες νόσημα που χαρακτηρίζεται από μεγάλη εξάπλωση με τη μορφή, κυρίως, επιδημίας και από τη βαριά πορεία του
μσν.-αρχ.
η επιδημική νόσος πανώλης, η πανούκλα («οὐ μέντοι τοσοῦτός γε λοιμὸς οὐδὲ φθορὰ οὕτως ἀνθρώπων οὐδαμοῦ ἐμνημονεύετο γενέσθαι», Θουκ.)
αρχ.
1. όλεθρος, καταστροφή
2. (ως ουσ. και ως επίθ.) αυτός που επιφέρει τον όλεθρο, φθοροποιός, καταστρεπτικός (α. «οἱ χείριστοι καὶ τοῖς θεοῖς ἐχθροὶ καὶ λοιμῶν αἴτιοι», Πολ.
β. «μὴ δῷς τὴν δούλην σου εἰς θυγατέρα λοιμήν», ΠΔ).
[ΕΤΥΜΟΛ. Αβέβαιης ετυμολ. θεωρείται συγγενές με το λιμός, οπότε ανάγεται στην ετεροιωμένη βαθμίδα lοι- της ΙΕ ρίζας leı- «αδυνατίζω, αποδυναμώνομαι» (πρβλ. λιθουαν. liesas «αδύνατος»). Κατ' άλλη άποψη, συνδέεται με το λοιγός. (Η γλώσσα του Ησυχίου λοιτός: λοιμός θεωρείται λανθασμένη γραφή αντί λοιγός: λοιμός). Έχει επίσης υποστηριχθεί ότι το λοιμός προήλθε από συμφυρμό τών λοιγός και λιμός. Τέλος, υποστηρίχθηκε και η συγγένειά του με το λείβω.
ΠΑΡ. λοιμικός, λοιμώδης
αρχ.
λοιμεύομαι, λοίμιος, λοιμότης, λοιμώσσω.
ΣΥΝΘ. αρχ. λοιμοποιός
νεοελλ.
λοιμόβλητος, λοιμογόνος, λοιμοκαθαρτήριος].

Greek Monotonic

λοιμός: -οῦ, ὁ,
1. πανούκλα, λοιμός, κάθε μολυσματική και θανατηφόρος ασθένεια, σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ., Αττ.· λέγεται για τον λοιμό στην Αθήνα, σε Θουκ.
2. λέγεται για πρόσωπα, παρασιτικός άνθρωπος, ενοχλητικός, σε Δημ. (πιθ. συγγενές προς το λύμη, Λατ. lues).

Frisk Etymological English

Grammatical information: m.
Meaning: pest, deathly plague (A 61), metaph. mischievous man (D.), also in adj. function (LXX, christl. lit.); on the meaning Pfister PhW 60, 222ff..
Other forms: λοίμη H. prob. for λύμη.
Derivatives: λοιμώδης plague-like (Hp., Th.), λοιμικός belonging to the pest (Hp., hell.; Chantraine Études 121), λοίμιος surn. of Apollon in Lindos (Macr.); λοιμότης plague-like situation (LXX); λοιμεύομαι contaminated with the pest (LXX), λοιμώσσω, -ώττω suffer from the pest (Gal., Luc.).
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: Mostly taken as ablauting with λιμός (s. v.). Also λοιγός has been considered as a root-cognate, and as a third suffixal variant was considered λοιτός λοιμός H. (Persson Stud. 15, Specht Ursprung 218, 226). Or a cross of λιμός and λοιγός; all desperate attempts. λοιτός is by Schmidt s.v. on good grounds taken as wrong for λοιγός (other suggestion in WP. 2, 402). - Diff. on λοιμός (to λείβω?) Wackernagel KZ 30, 295 (= Kl. Schr. 1, 658); diff. again Prellwitz s. v. (s. WP. 2, 388).

Middle Liddell

λοιμός, οῦ,
1. a plague, pestilence, Il., Hdt., Attic; of the plague at Athens, Thuc.
2. of persons, a plague, pest, Dem. (Prob. akin to λύμη, Lat. lues.)

Frisk Etymology German

λοιμός: {loimós}
Grammar: m.
Meaning: Pest, tödliche Seuche (seit Α 61), übertr. verderblicher Mensch (seit D.), auch in adj. Funktion (LXX, christl. Lit.); zur Bed. Pfister PhW 60, 222ff.; λοίμη H. wohl für λύμη.
Derivative: Davon λοιμώδης pestartig (Hp., Th. usw.), λοιμικός zur Pest gehörig (Hp., hell. u. sp.; Chantraine Études 121), λοίμιος Bein. des Apollon in Lindos (Makr.); λοιμότης ‘pest- artiger Zustand' (LXX); λοιμεύομαι mit der Pest behaftet sein (LXX), λοιμώσσω, -ώττω an der Pest leiden (Gal., Luk. u. a.).
Etymology: Gewöhnlich als eine mit λιμός (s. d.) ablautende aber im Suffix übereinstimmende Bildung betrachtet. Auch λοιγός ist als wurzelverwandt damit verknüpft worden, wobei eine dritte suffixale Variante in λοιτός· λοιμός H. gesucht wurde (Persson Stud. 15, Specht Ursprung 218, 226). In λοιμός läßt sich auch eine rein griechische Kreuzung von λιμός und λοιγός vermuten; λοιτός wird von Schmidt s.v. mit guten Gründen als Verschreibung für λοιγός ausgemerzt (anderer Vorschlag bei WP. 2, 402). — Abweichend über λοιμός (zu λείβω?) Wackernagel KZ 30, 295 (= Kl. Schr. 1, 658); wieder anders Prellwitz s. v. (s. WP. 2, 388).
Page 2,134-135

Chinese

原文音譯:loimÒj 睞摩士
詞類次數:名,形(3)
原文字根:瘟疫
字義溯源:疫病^,瘟疫,傳染病
出現次數:總共(3);太(1);路(1);徒(1)
譯字彙編
1) 瘟疫(3) 太24:7; 路21:11; 徒24:5

English (Woodhouse)

disease, plague

⇢ Look up on Google | Wiktionary | LSJ full text search (Translation based on the reversal of Woodhouse's English to Ancient Greek dictionary)

Mantoulidis Etymological

(=πανούκλα). Ἀβέβαιη ἡ ἐτυμολογία του. Εἶναι ὁμόηχη λέξη μέ τή λέξη λιμός. Ἴσως νά σχετίζεται μέ τίς λέξεις λύμη, λοιγός (=καταστροφή).
Παράγωγα: λοιμικός, λοιμότης, λοιμώδης, λοιμώσσω.

Lexicon Thucydideum

pestilentia, plague, pestilence, 2.47.3, 2.54.2. 2.54.3. 2.54.3