ὑπακούω: Difference between revisions

|Definition=<span class="bld">A</span> fut. ὑπακούσομαι [[LXX]] ''Ge.''41.40 (v. sub fin.); later -ακούσω ''Mim.Oxy.''413.222:<br><span class="bld">I</span> [[hearken]], [[give ear]], θεοὶ δ' ὑπὸ πάντες ἄκουον Il.8.4; ὁ δ' ἄρ' ἐμμαπέως ὑπάκουσε Od.14.485, cf. ''h.Ven.''180: c. gen., ὄττις.. πλάσιον ἆδυ φωνείσας ὐπακούει Sapph.2.4; ὑμῶν Ar.''V.''318 (lyr.); τῆς κρίσεως Aeschin.3.56 ([[si vera lectio|s.v.l.]]).<br><span class="bld">2</span> [[answer]] (by voice or act) when called, <b class="b3">ἢ ἐξελθέμεναι</b> ἢ ἔνδοθεν αἶψ' ὑπακοῦσαι Od.4.283, cf. 10.83, E.''Alc.''400 (lyr.), Ar.''V.'' 273 (lyr.), Theoc.13.59: in Prose, ὁ κῆρυξ ἐκήρυττε τίς τὴν ἱκετηρίαν καταθείη, καὶ οὐδεὶς ὑπήκουεν And.1.112; τῷ παιδίῳ Ar.''Lys.''878, cf. ''Nu.''360 (anap.), X.''Ages.''3.4, Aeschin.1.49, D.19.266.<br><span class="bld">b</span> in a dialogue, [[answer]] when questioned, σοι Pl.''Sph.''217d; τοῖς λόγοις Id.''Lg.''898c.<br><span class="bld">3</span> [[listen to]], [[heed]], [[regard]], c. gen. rei, Id.''Tht.''162d, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''8.1.20; ὑ. νόμων Pl.''Lg.''708d; <b class="b3">ὑ. διαίτῃ</b> [[submit]] to a regimen, Id.''R.''459c; λόγῳ Arist.''Pol.''1333a18; <b class="b3">ὑ. τῷ ξυμφόρῳ τινός</b> [[comply]] with his interest, Th.5.98; <b class="b3">δείπνῳ ὑ.</b> [[accept an invitation]] to dinner, Ath. 6.247d: abs., [[give way]], [[submit]], [[comply]], [[Herodotus|Hdt.]]3.148, 4.119, [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 325a, ''PCair.Zen.''367.15 (iii B.C.): with a neut. Pron., <b class="b3">μάλα γε τοῦτο ὑπήκουσεν</b> in this matter he [[obey]]ed, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''2.2.3; οὐδὲν τούτων ὑπήκουον Th.1.29, cf. 139, 140, etc.; <b class="b3">ὑ. τινός τι</b> or <b class="b3">τινί τι</b>, [[obey]] one in a thing, ib.26, Pl.''Lg.''774b.<br><span class="bld">II</span> Special senses:<br><span class="bld">1</span> of porters, [[answer]] a [[knock]] at the [[door]], ὑ. τινί Id.''Cri.''43a: abs., Id.''Phd.''59e, ''Act.Ap.''12.13; τὴν θύραν [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Characters|Char.]]''4.9, 28.3; [[ὁ ὑπακούσας]] the [[porter]], X.''Smp.''1.11, cf. D.47.35.<br><span class="bld">2</span> of a [[judge]], [[listen]] to a [[complainant]], τινι [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''8.1.18; also of the parties in legal proceedings, [[appear before the court]], Is.4.28, D.19.257,290; ὑ. εἰς τὸ [[δικαστήριον]] Hyp.''Eux.''2, cf. ''PSI''10.1100.10 (ii A.D.), ''Sammelb.''7369.10 (ii/iii A.D.).<br><span class="bld">3</span> of dependants, subjects, etc., [[obey]], [[submit to]], Δαρείου οὐδαμὰ ὑ. [[Herodotus|Hdt.]] 3.101; Ἀθηναίων Th.4.56, cf. 6.82; τοῖς πέλας Id.2.61.<br><span class="bld">b</span> Astrol., [[to aspect from South to North]], of the southernmost of two zodiacal signs equidistant from an equinoctial point, opp. [[προστάσσειν]], Ptol. ''Tetr.''35; = [[ἀκούω]] v, Paul.Al.''E.''2.<br><span class="bld">4</span> [[answer one's expectations]], [[succeed]], ὑπήκουέ μοι τὸ πρᾶγμα Luc.''Icar.''10; τῆς μεταλλείας [[ἀσθενῶς]] ὑπακουούσης Str.9.1.23.<br><span class="bld">5</span> <b class="b3">ὑ. αὐγαῖς ἁλίου</b> to [[be subject]] to the sun's rays, Pi.''O.''3.24; ταῖς ὥραις [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[De Causis Plantarum|CP]]'' 1.15.1; <b class="b3">τοῦ ψύχους</b> ib. 5.4.2; <b class="b3">ὑπακούουσι τῶν τῆς ἀρχῆς παθημάτων οἱ κατὰ τοὺς ὀφθαλμοὺς μύες</b> [[feel the effects of]]... Gal.18(2).68.<br><span class="bld">6</span> of ailments, [[yield]], [[give way]] to a remedy, τινι Hp.''Epid.''3.8, Gal.6.354: abs., Hp.''Prorrh.'' 2.39, Sor.1.122, Gal.6.439: metaph., τὸ μυθῶδες ὑ. λόγῳ Plu.''Thes.'' 1; τοῖς ἰσχυρῶς φερομένοις ὑ. ὁ ἀήρ Archyt.1; <b class="b3">πληγαῖς ὑ.</b>, of metal, Plu.2.802b; ὑποχόνδριον ὑπακοῦον [[yielding to pressure]], Hp.''Epid.''4.45; μὴ εὐθέως ὑπακούοντος εἰς ἐξολκὴν τοῦ ἐμβρύου Sor.2.62, cf. 86.<br><span class="bld">7</span> [[concede a point in dispute]], Arist.''Top.''161b15.<br><span class="bld">8</span> [[correspond]], <b class="b3">πᾶσα παραγωγὴ ἐπιρρηματικὴ.. μιᾷ ὑπακούει πτώσει κατὰ τὴν διάλυσιν</b> every adverbial derivative [[correspond]]s to a [[case]], e.g. [[οἴκοθι]] to <b class="b3">ἐν οἴκῳ</b>, A.D.''Adv.''206.21; [[conform]] to a theory, Id.''Synt.''236.14.<br><span class="bld">III</span> <b class="b3">κοινὸν ὑ.</b> [[understand]] under the [[term]] [[κοινόν]]... [[Plato|Pl.]]''[[Philebus|Phlb.]]'' 31c, cf. Plu.2.23c:—Pass., <b class="b3">κοινῶς ὑ.</b> to [[be understood]] in a general sense, Phld.''Po.'' 5.35.<br><span class="bld">2</span> in Gramm., [[understand]] a word omitted, A.D.''Synt.''22.21 (Pass.): <b class="b3">τὸ ὑπακουόμενον</b> what one has in [[mind]], the [[subject]], Id.''Pron.'' 68.15, al.<br><span class="bld">3</span> [[understand]], c. acc. et inf., Phld.''Mus.''p.72 K., ''Po.'' 5.9.<br><span class="bld">IV</span> fut. ὑπακούσεται in Th.6.69, if correct, must be Pass., if their [[service shall be]] lighter; but Sch. gives [[ὑπακούσονται]], whence [[ξυγκαταστρεψάμενοι]] (for -οις) is conjectured.

|mltxt=[[ὑπακούω]] ΝΜΑ [[ακούω]]<br />[[ακούω]] με σεβασμό μία [[επιταγή]] και συμμορφώνομαι [[προς]] αυτήν<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[είμαι]] [[υπάκουος]], [[ευπειθής]]<br /><b>2.</b> (<b>κατ' επέκτ.</b>) [[διέπομαι]] («το [[φαινόμενο]] υπακούει στον νόμο της βαρύτητας»)<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> υποτάσσομαι σε κάποιον<br /><b>2.</b> <b>εκκλ.</b> [[ψάλλω]] σε [[απάντηση]] κάποιου, ὑποφωνῶ<br /><b>αρχ.</b><br />[[ακούω]] [[κάτι]] προσεκτικά («ὑπάκουσον, ἄκουσον, ὦ μᾱτερ, [[ἀντιάζω]] σ' ἐγώ», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>2.</b> [[δίνω]] [[προσοχή]], [[προσέχω]]<br /><b>3.</b> [[δίνω]] [[απάντηση]], [[αποκρίνομαι]]<br /><b>4.</b> (για θυρωρό) [[ανοίγω]] την [[θύρα]] που κρούεται («[[θαυμάζω]], [[ὅπως]] ἠθέλησέ σοι ὁ τοῦ δεσμωτηρίου [[φύλαξ]] υπακοῦσαι», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>5.</b> (για δικαστή) [[δίνω]] [[ακρόαση]] σε παράπονα<br /><b>6.</b> (για κρινόμενο, [[κατηγορούμενο]] ή συνήγορο) εμφανίζομαι στο δικαστήριο<br /><b>7.</b> [[συναινώ]], [[συγκατανεύω]]<br /><b>8.</b> [[ανταποκρίνομαι]] στις προσδοκίες κάποιου<br /><b>9.</b> <b>μτφ.</b> [[υπόκειμαι]] («τούτων ἔδοξεν γυμνὸς αὐτῷ κᾱπος ὀξείαις ὑπακουέμεν αὐγαῑς ἀελίου», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>10.</b> [[υποχωρώ]] σε [[συζήτηση]], [[ενδίδω]]<br /><b>11.</b> (για νόσο) [[υποχωρώ]] στην ιαματική [[ενέργεια]] ενός φαρμάκου<br /><b>12.</b> [[αντιστοιχώ]], αναλογώ («πᾶσα παραγωγὴ ἐπιρρηματική... μιᾷ ὑπακούει πτώσει κατὰ τὴν διάλυσιν», Απολλ. Δύσκ.)<br /><b>13.</b> [[εννοώ]] [[λέξη]] που έχει παραλειφθεί<br /><b>14.</b> [[συμφωνώ]] με μια [[θεωρία]]<br /><b>15.</b> <b>αστρολ.</b> α) (για το νοτιότερο από δύο [[σημεία]] που απέχουν [[εξίσου]] από τον Ισημερινό) προσανατολίζομαι από τον Νότο [[προς]] τον Βορρά<br />β) [[προστάσσω]]<br /><b>16.</b> (το αρσ. μτχ. αορ. ως ουσ.) <i>ὁ ὑπακούσας</i>·ο [[θυρωρός]]<br /><b>17.</b> <b>φρ.</b> α) «δείπνῳ [[ὑπακούω]]» — [[δέχομαι]] [[πρόσκληση]] για [[δείπνο]] <b>Αθήν.</b><br />β) «κοινῶς [[ὑπακούω]]» — [[γίνομαι]] [[αντιληπτός]] υπό μία γενική [[έννοια]] <b>(Φιλόδ.)</b>.