πολέμαρχος: Difference between revisions

|Definition=ὁ, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[polemarch]], [[chieftain]], [[war-lord]], [[warlord]], Κνωσίων, Ἀχαιῶν, <span class="bibl">B. 16.39</span>, A <span class="title">Ch.</span>1072 (anap.), cf.<span class="title">Th.</span>828 (anap.). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> the title of high officers in several Greek states: </span><span class="sense"><span class="bld">1</span> at Athens, [[the third archon]], <span class="bibl">Hdt.6.109</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>1042</span>, <span class="title">IG</span>12.16.10,49.7, al.; ὠφληκέναι παρὰ τῷ π. in his court, <span class="bibl">Lys.23.3</span>; at Sparta, a [[military commander]], <span class="bibl">Hdt.7.173</span>, <span class="bibl">Th.5.66</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>4.4.7</span>,<span class="bibl">4.5.7</span>, etc.; at [[Thebes]], officers of chief rank after the [[Boeotarch]]s, supreme in affairs of war, ib.<span class="bibl">5.4.2</span> sqq., <span class="title">Michel</span> 232 (ii B.C., found in Crete), etc.; at Orchomenos, <span class="title">IG</span>7.3175.5, etc.; at Mantinea, <span class="bibl">Th.5.47</span>; in Arcadia, <span class="bibl">Plb.4.18.2</span>; π. ἐπιμήνιος <span class="title">SIG</span>402.1 (Chois, iii B.C.). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> simply, [[chief]], [[leader]], συνεφήβων <span class="title">IG</span>22.2055.</span>

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0653.png Seite 653]] ὁ, 1) der Anführer im Kriege, Feldherr; Ἀχαιῶν πολέμ. [[ἀνήρ]], Aesch. Ch. 1068; Spt. 810. – In Sparta der Vorsteher, Anführer einer [[μόρα]], Her. 7, 173; also = μοραγός, Thuc. 5, 66 Xen. Hell. 4, 4, 7. 5, 8. – 2) in Athen einer der 9 Archonten, der dritte, der ursprünglich im Kriege Oberfeldherr, im Frieden Kriegsminister war und über die Rechtshändel mit und zwischen den Fremden und μέτοικοι als Richter zu entscheiden hatte, Her. 6, 109 u. Folgde. – In ätolischen Städten eine Art Polizeibehörde, Pol. 4, 18, 2.

|btext=ου (ὁ) :<br /><b>I.</b> [[chef d'une armée]] <i>ou</i> d'une expédition militaire;<br /><b>II.</b> [[polémarque]] :<br /><b>1</b> <i>à Athènes</i>, le troisième des neuf archontes, <i>primit.</i> sorte de ministre de la guerre <i>ou</i> de général en chef ; <i>postér.</i> président du tribunal où se jugeaient les affaires des métèques;<br /><b>2</b> <i>à Lacédémone</i>, commandant d'une [[μόρα]] (corps de 400 hommes);<br /><b>3</b> <i>à Thèbes</i>, une sorte de ministre de la guerre, après le Béotarque;<br /><b>4</b> [[dans certaines Cités]], [[équivalent du stratège athénien]].<br />'''Étymologie:''' [[πόλεμος]], [[ἄρχω]].

|elrutext='''πολέμαρχος:''' ὁ полемарх, (главно)командующий<br /><b class="num">1</b> в Афинах - третий из девяти архонтов, стоявший во главе вооруженных сил страны Her., впосл. - председатель особого трибунала, разбиравшего дела метэков и иноземцев Arph., Lys.;<br /><b class="num">2</b> в Спарте - командир моры, отряда в 400 человек Her., Thuc., Xen.;<br /><b class="num">3</b> в Фивах - начальник вооруженных сил Беотии Xen.;<br /><b class="num">4</b> в Этолии - начальник полиции Polyb.

|mltxt=ο, ΝΜΑ, και [[πολέμαρχος]], Ν<br /><b>1.</b> αυτός που διοικεί το [[στράτευμα]] [[κατά]] τη [[διάρκεια]] του πολέμου (α. «[[μεγάλος]] [[πολέμαρχος]] ο Κολοκοτρώνης» β. «ὤλετ' Ἀχαιῶν [[πολέμαρχος]]», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>2.</b> [[ένας]] από τους [[εννέα]] άρχοντες της Αθήνας ο [[οποίος]] είχε ενιαύσια [[θητεία]] και του οποίου οι αρμοδιότητες ήταν [[κυρίως]] πολεμικές<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (επί τουρκοκρατίας) [[ανώτερος]] [[οπλαρχηγός]] ο [[οποίος]] είχε απόλυτη [[εξουσία]]<br /><b>2.</b> γενναιότατος [[μαχητής]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (στη [[Σπάρτη]]) ο [[διοικητής]] ταξιαρχίας<br /><b>2.</b> (στη Θήβα) [[άρχοντας]] [[αμέσως]] [[κατώτερος]] του βοιωτάρχου, [[ανώτερος]] όμως στη στρατιωτική [[ιεραρχία]]<br /><b>3.</b> [[τίτλος]] άρχοντα στη Μαντινεία, στην Αρκαδία κ.α.<br /><b>4.</b> [[αρχηγός]], [[ηγεμόνας]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[πόλεμος]] <span style="color: red;">+</span> -<i>αρχος</i> (<span style="color: red;"><</span> [[άρχω]]), <b>πρβλ.</b> <i>ναύ</i>-<i>αρχος</i>].

|lstext='''πολέμαρχος''': ὁ, ὁ ἀρχίζων τὸν πόλεμον ἢ διευθύνων αὐτόν, [[ἀρχηγός]], ἄρχων, [[ἡγεμών]], Ἀχαιῶν Αἰσχύλ. Χο. 1072, πρβλ. Θήβ. 828. ΙΙ. [[ὄνομα]] ἀνωτέρου ἄρχοντος ἐν πολλαῖς τῶν Ἑλληνικῶν [[πόλεων]]· 1) ἐν Ἀθήναις ὁ [[τρίτος]] ἄρχων, [[ὅστις]] προΐστατο τοῦ δικαστηρίου ἐν ᾧ ἐδικάζοντο οἱ μέτοικοι. Ἀριστοφ. Σφ. 1042· ὠφληκέναι παρὰ τῷ π., ἐν τῷ δικαστηρίῳ [[αὐτοῦ]], Λυσίας 166. 33· ― ἐν ἀρχαιοτέροις χρόνοις ὑπηρέτει ὡς [[ἀνώτατος]] στρατηγὸς ἐν ἐκστρατείᾳ, καὶ ἐν Μαραθῶνι εὑρίσκομεν τὸν πολέμαρχον προεδρεύοντα τοῦ πολεμικοῦ συμβουλίου, Ἡρόδ. 6. 109. 2) ἐν Σπάρτῃ, = μορᾱγός, οἱονεὶ διοικητὴς ταξιαρχίας, Ἡρόδ. 7. 173, πρβλ. Θουκ. 5. 66, Ξεν. Ἑλλ. 4. 4. 7, καὶ 5. 7. κτλ. 3) ἐν Θήβαις ἐκαλοῦντο [[οὕτως]] ἄρχοντες ἀμέσως κατώτεροι τῶν Βοιωταρχῶν, ἀνώτατοι δὲ εἰς πολεμικὰ πράγματα, [[αὐτόθι]] 5. 4, 2 κἑξ., Συλλ. Ἐπιγρ. 4569, 23, 1570, 21, κ. ἀλλ.· μνημονεύονται δὲ [[τρεῖς]] παρὰ τῷ Keil. ἐν Ἐπιγραφ. Βοιωτ. ΙΙ. 3, ΙΙΙ. 10. 4) ὁμοίως ἐν Μαντινείᾳ καὶ ἐν ἄλλαις πόλεσι, Θουκ. 5. 47, Πολύβ. 4. 18, 2, κτλ. 5) [[ἁπλῶς]], [[ἡγεμών]], ἄρχων, [[ἀρχηγός]], σὺν ἐφήβων Ἑλλ. Ἐπιγράμμ. 1060.