τιμωρός: Difference between revisions

|Definition=τιμωρόν, contr. from [[τιμάορος]] (v. sub fin.), which remains as a Dor. form in Pi.''O.'' 9.84 (trisyll.), [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''514, al., E.''Fr.''318.4, ''IG''14.1389 ii 29 (Rome), etc.; in late Ep. [[τιμήορος]], A.R.4.709, 1358, 1730: A.''Supp.''42 (lyr.) has an acc. [[τιμάορα]], as if from [[τιμάωρ]], ορος, ὁ:—<br><span class="bld">A</span> [[avenging]], and as [[substantive]] [[avenger]], <b class="b3">τ. τινός</b> any one's [[avenger]], [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''1280, 1324, 1578, S.''El.''811, 1156, etc.: c. dat., τ. τινὶ γενέσθαι Antipho 1.2: c. gen. rei, [[helping]] one to [[vengeance]] for a thing, πατρὶ τ. φόνου S.''El.'' 14: abs., <b class="b3">ἐπεὶ τιμάορος ἕστωρ</b> the [[founder]] is the [[avenger]], IG [[l.c.]] (cf. ''Berl.Sitzb.''1928.19): not always of persons, <b class="b3">δίκη κακῶν τ.</b> [[Sophocles|S.]]''[[Fragments|Fr.]]''107.9; ἡ τῶν συγγενῶν αἱμάτων τ. [[δίκη]] [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''872e, cf. 716a; χείρ [[Euripides|E.]]''[[Hecuba|Hec.]]'' 843; <b class="b3">λόγος τιμωρός</b> a [[plea]] or [[argument]] [[for vengeance]], [[Herodotus|Hdt.]]7.5.<br><span class="bld">2</span> [[executioner]], Plb.2.58.8.<br><span class="bld">3</span> [[τιμωρόν]], τό, = [[κώνειον]], Ps.-Dsc.4.78.<br><span class="bld">II</span> [[succouring]], and as [[substantive]] [[succourer]] of one who has been attacked or wronged, [[Herodotus|Hdt.]]2.141, 7.171, Th.4.2; <b class="b3">τὸν ἐμὸν τιμάορον Ἑρμῆν</b> my [[tutelary]] [[god]], [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''514; ἡρῷσσαι, Λιβύης τιμήοροι ἠδὲ θύγατρες A.R.4.1358; <b class="b3">Ἀπόλλωνα . . Ἀνάφης τιμήορον</b> ib.1730.<br><span class="bld">2</span> metaph., <b class="b3">ἦλθον τιμάορος Ἰσθμίαισι Λαμπρομάχου μίτραις</b> I have come to [[pay honour to]] . ., Pi.l.c. ([[τιμαορος]] perhaps '[[penalty]]-[[exactor]]', fr. [[τιμή]] ''III'' and [[ἄρνυμαι]]:—for the accentuations [[τιμάορος]]: [[τιμωρός]], cf. [[λυράοιδος]]: [[λυρῳδός]], on which see Hdn.Gr.1.229.)

|mltxt=ο, η / [[τιμωρός]], -όν, ΝΜΑ, και [[ασυναίρετος]] δωρ. τ. [[τιμάορος]] και ιων., επικ. τ. [[τιμήορος]], -ον και [[τιμάωρ]], ὁ, Α<br />(ως επίθ. και ως ουσ.)<br /><b>1.</b> αυτός που επιβάλλει [[τιμωρία]] σε κάποιον (α. «[[αυστηρός]] [[τιμωρός]] τών εμπόρων ναρκωτικών» β. «[[δίκη]] κακῶν [[τιμωρός]]», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>2.</b> [[εκδικητής]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τo τιμωρόν</i><br />το [[κώνειο]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[βοηθός]], [[επίκουρος]]<br /><b>2.</b> <b>ως ουσ.</b> [[εκτελεστής]] ποινών, [[δήμιος]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. <i>τιμ</i>-<i>ωρός</i> έχει σχηματιστεί με α' συνθετικό τη λ. [[τιμή]] «[[αξία]], [[εκτίμηση]]» και β' συνθετικό -<i>ωρός</i> (<span style="color: red;"><</span> ρ. <i>wer</i>-/ <i>wor</i>- «[[παρατηρώ]], [[προσέχω]], [[φυλάσσω]]» του ρ. <i>ὁρῶ</i>, <b>πρβλ.</b> [[οὖρος]] [Ι] «[[φύλακας]], [[προστάτης]]», [[ὄρομαι]] «[[επιβλέπω]], [[επιτηρώ]]», για τη [[μορφή]] και τη σημ. του β' συνθετικού <b>βλ.</b> και λ. <i>ορώ</i>), με [[έκταση]] λόγω συνθέσεως ([[πρβλ]]. [[θυρωρός]], [[σκευωρός]]). Ο δωρ. τ. <i>τιμᾱ</i>-<i>ορος</i> έχει σχηματιστεί με β' συνθετικό -<i>ορος</i> που εμφανίζει τη [[δασύτητα]] του <i>ὁρῶ</i> ([[πρβλ]]. [[έφορος]]) και ανάγεται στη [[μορφή]] <i>sor</i>- της ρίζας (<b>βλ.</b> και λ. <i>ορώ</i>). Η λ. [[τιμωρός]] με αρχική σημ. «αυτός που προστατεύει, επιβλέπει, προσέχει την [[τιμή]]» χρησιμοποιήθηκε για να δηλώσει γενικά τον βοηθό, τον επίκουρο και [[μάλιστα]] αυτόν που βοηθάει έναν αδικημένο να ανταποδώσει την [[αδικία]], του εκδικητή. Η τελευταία σημ. της λ. οδήγησε ορισμένους στη σύνδεσή της με την [[οικογένεια]] τών [[τίνω]], [[ποινή]] (<b>βλ.</b> και λ. [[τιμή]])].