3,274,729
edits
ταράσσω: Difference between revisions
m
Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1"
m (Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1") |
|||
| (41 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=tarasso | |Transliteration C=tarasso | ||
|Beta Code=tara/ssw | |Beta Code=tara/ssw | ||
|Definition= | |Definition=Pi.''O.''2.63, etc.; Att. [[ταράττω]] [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''902; also [[θράσσω]] ([[quod vide|q.v.]]): fut. ταράξω ib.358, etc.: aor.<br><span class="bld">A</span> ἐτάραξα Od.5.291, ([[συνταράσσω]]) Il.1.579, 8.86: plpf. συν-ετεταράχει D.C.42.36: Ep. pf. in pass. sense [[τέτρηχα]] (v. infr. ''III''):—Pass., fut. ταραχθήσομαι Men.858 (prob.), Epict.''Ench.''3, etc.; Med. [[ταράξομαι]] in pass. sense, Th.7.36, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''6.1.43: aor. ἐταράχθην Ar.''Nu.''386 (anap.), etc.: pf. [[τετάραγμαι]] ib.388 (anap.), etc.:—[[stir]], [[trouble]], in a physical sense, <b class="b3">σύναγεν νεφέλας ἐτάραξε δὲ πόντον [Ποσειδῶν]</b> Od.5.291; κύμασιν ταράσσεται πόντος Archil.54, cf. Sol.54; τ. πέλαγος ἁλός E.''Tr.''88, cf. 692; ὁμοῦ τ. τήν τε γῆν καὶ τὴν θάλατταν εἰκῇ [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''431; τ. καὶ κυκᾶν Id.''Ach.''688 (troch.), ''Eq.''251 (troch.); <b class="b3">οὐ χθόνα ταράσσοντες</b> [[troubling]] not the [[earth]] (by [[plough]]ing), Pi. [[l.c.]]; βροντήμασι . . κυκάτω πάντα καὶ ταρασσέτω [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''994; <b class="b3">τ. φάρμακον</b> perhaps [[mix]], Luc.''Lex.''4, cf. Amips. 18: metaph., <b class="b3">φωνὰν ταρασσέμεν</b> to [[wag]] the [[tongue]], Pi.''P.''11.42; <b class="b3">πάντα τ.</b>, of a speaker, [[jumble up]], D.19.93; τὴν τῶν πραγμάτων διδασκαλίαν Gal.15.185.<br><span class="bld">2</span> [[trouble]] the mind, [[agitate]], [[disturb]], με δεινὸς ὀρθομαντείας πόνος στροβεῖ ταράσσων [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]'' 1216; [[δεινὰ]] (adverbial) <b class="b3">τ. [με]</b> [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''483 (lyr.); ὅταν ταράξῃ Κύπρις ἡβῶσαν φρένα E.''Hipp.''969, cf. ''Fr.''1079.4; Νικίαν ταράξω [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''358 (troch.); τ. καρδίαν E.''Ba.''1321; especially of [[fear]], A.''Ch.''289, [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''66, etc.; <b class="b3">ἄν τις φόβος τ.</b> [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''2.4.6; τὸ σῶμα τ. τὴν ψυχήν [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]'' 66a, cf. 103c; so τ. γλῶσσαν E.''IA''1542: abs., [[cause confusion]], Pl. ''R.''564b, ''Hp.Mi.''373b:—Pass., Id.''Phd.''100d, etc.; περί τι Id.''Sph.'' 242c; διά τι D.4.3; ταράσσομαι φρένας [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]''1095; <b class="b3">ὄμμα σὸν τ.</b> E. ''Or.''253.<br><span class="bld">3</span> of an army, etc., [[throw into disorder]], [[Herodotus|Hdt.]]4.125, 9.51, etc.; ἐτάρασσον τοὺς ταρσοὺς τῶν κωπέων Id.8.12:—Pass., to [[be in disorder]], Id.4.125,129, 8.16, Th.4.25, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''2.1.27, etc.; <b class="b3">ἐν σφίσιν αὐτοῖς τ.</b> Th.7.67.<br><span class="bld">b</span> metaph., [[rout]] or [[upset]], <b class="b3">κριτήριον τ.</b> Demetr.Lac.''Herc.''1012.38 (perhaps variant of Epicur.''Sent.'' 24):—Pass., λόγου ταραχθέντος Phld.''Rh.''1.136 S.; εἰ τὰ σημεῖα ταραχθείη Gal.6.262.<br><span class="bld">4</span> [[ταράσσω τὴν γαστέρα]] = [[cause relaxation of the bowels]], of [[purge]]s, Hp.''Nat.Mul.''12, cf. ''Acut.''56, Arist.''Pr.'' 864b23, Gal.15.667:—Pass., ἐταράχθης τὴν γαστέρα Ar.''Nu.''386 (anap.); τὸ πνεῦμα Gal.15.903; more generally, τεταραγμένον σῶμα Sor.1.105.<br><span class="bld">5</span> freq. of [[political]] [[agitation]], τ. τὴν πόλιν [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]'' 867; <b class="b3">τὰ πράγματα</b> ib.214:—Pass., to [[be in a state of disorder]] or [[be in a state of anarchy]], <b class="b3">ἐν ἀλλήλοις τ.</b> Th.2.65, cf. D.2.14, Ptol.''Tetr.''164.<br><span class="bld">6</span> <b class="b3">ταράττεσθαι ἐπὶ τῶν ἵππων</b> to [[be shaken in one's seat on horseback]], [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''5.2.17.<br><span class="bld">7</span> Math., τεταραγμένη [[ἀναλογία]] = [[disturbed]] [[proportion]], Euc.5''Def.''18, Archim.''Sph.Cyl.''2.4.<br><span class="bld">II</span> [[stir up]], metaph., τ. [[νεῖκος]], [[πόλεμος|πόλεμον]], [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]''794 (lyr.), Pl.''R.''567a; φόνον E.''Ba.'' 797; ἡλίκα πράγματα ταράξασα D.18.153, cf. X.''An.''5.10.9; τ. δίκας τινὶ πρός τινας Plu.''Them.''5:—Pass., πόλεμος ἐταράχθη D.18.151; γόος . . ταραχθείς A.''Ch.''331 (lyr.).<br><span class="bld">III</span> exc. in the places mentioned, Hom. uses only intr. pf. [[τέτρηχα]], to [[be in disorder]] or [[be in confusion]], [[be in an uproar]], τετρήχει δ' ἀγορή Il.2.95; ἀγορὴ τετρηχυῖα 7.346; so τετρηχυῖα θάλασσα ''AP''7.283 (Leon.); τετρηχότος οἴδματος A.R.1.1167; τετρηχότα βῶλον Id.3.1393; τετρηχότι νώτῳ Nic.''Th.''267; but <b class="b3">ἐκ σέθεν . . ἄλγεα . . τετρήχασι</b> [[cruel]] [[woe]]s [[arise]], A.R. 4.447, cf. 3.276, Philet.7; in Nic.''Th.''72 <b class="b3">τετρήχοντα κλήματα</b> is [[falsa lectio|f.l.]] for δὲ τρήχοντα. (Alexandrine and later Poets seem to have thought erroneously that [[τέτρηχα]] = to [[be rough]] (cf. [[τραχύς]]).) (ταράχψω from [[ταραχή]], [[τάραχος]] and these from <b class="b3">*θᾰρᾰχ-</b>: cogn. with [[θράσσω]] from <b class="b3">θρᾱχ-yω</b> of which the Ion. pf. is [[τέτρηχα]].) | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1070.png Seite 1070]] att. -ττω, fut. med. ταράξομαι in der Bdtg des fut. pass., Thuc. 7, 36, wie Xen. Cyr. 6, 1, 43, perf. [[τέτρηχα]] (s. unten u. vgl. [[θράσσω]]), rühren, auf-, durcheinanderrühren, [[verwirren]]; Hom. vom Poseidon, σύναγεν νεφέλας, ἐτάραξε δὲ πόντον, Od. 5, 291, wie ταράξω [[πέλαγος]] Αἰγαίας ὰλός Eur. Troad. 88; ταραχθεὶς [[πόντος]], 687, das von Stürmen aufgewühlte Meer; σὺν δ' ἴππους ἐτάραξε, Il. 8, 86, er machte die Pferde wild, scheu; οὐ χθόνα ταράσσοντες, das Land nicht umwendend, pflügend, Pind. Ol. 2, 63; φωνὰν ταρασσέμεν, P. 11, 42, verwirren; κυκάτω πάντα καὶ ταρασσέτω, Aesch. Prom. 996; übertr., bestürzt machen, [[μάταιος]] ἐκ νυκτῶν [[φόβος]] κινεῖ, ταράσσει, Ch. 287; δεινὰ ταράσσει σοφὸς οἰωνοθέτας, Soph. O. R. 483; pass. bestürzt werden, sein, ταράσσομαι φρένας, Ant. 1082; ὥς μοι ὑφ' ήπατι [[δεῖμα]] χλοερὸν ταράσσει, Eur. Suppl. 599; [[τίς]] σὴν ταράσσει καρδίαν; Bacch. 1320; [[ὅταν]] ταράξῃ [[Κύπρις]] ἡβῶσαν φρένα, Hipp. 969, u. öfter so von den Leidenschaften; γῆν καὶ θάλατταν εἰκῆ, Ar. Equ. 429; καὶ κυκᾶν, Ach. 658 Equ. 251; dah. wie κυκᾶν, mischen, [[φάρμακον]], Luc. Lex. 4; vgl. Nic. Th. 665. 936; κύλικα φαρμάκου, Plut. an vit. ad inf. suff. 3; αἵματος τεταραγμένου μέλιτι, Erasistr. bei Ath. VII, 324 a; so auch λαγὸν ταράξας πῖθι τὸν θαλάσσιον, Amips. bei Schol. Ar. Vesp. 480 u. Ath. X, 446 d. In Prosa: πολλά με ταράττει, Plat. Phaed. 103 c; Theaet. 206 a u. öfter; bes. Krieg, Aufruhr erregen, σὺ καὶ [[τόδε]] [[νεῖκος]] ἀνδρῶν σύναιμον ἔχεις ταράξας, Soph. Ant. 789; τὴν πόλιν, Ar. Equ. 864; πόλεμον, Plat. Rep. VIII, 567 a; vgl. Dem. 18, 151; ὅτι οὐδὲν δέοι ταράσσεσθαι, ἀλλὰ νόμοις τοῖς ἀρχαίοις χρῆσθαι, Xen. Hell. 2, 4, 42; στάσεις καὶ πολέμους, Plut. Cat. min. 22; auch ἐγκλήματα καὶ δίκας τινί, Them. 5; ein Heer in Verwirrung, Unordnung bringen, Her. 9, 50. 51; auch von Sachen, sie verwirren, τοὺς ταρσοὺς τῶν κωπέων, 8, 12; ὁρῶν τοὺς Συρακοσίους ταρασσομένους καὶ οὐ ῥᾳδίως ξυντασσομένους, Thuc. 7, 3; πάντα [[ταῦτα]] καθορῶν ἄνω [[κάτω]] ταραττόμενα δεινῶς, Plat. Prot. 361 c; τεταραγμένος τὴν γνώμην, Luc. Scyth. 3. – Bei den Aerzten ταράττειν τὴν κοιλίαν, den Unterleib in Unordnung bringen, d. i. Durchfall verursachen. – Das ep. perf. [[τέτρηχα]] hat die intrans. Bdtg in Verwirrung, unruhige Bewegung | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1070.png Seite 1070]] att. -ττω, fut. med. ταράξομαι in der Bdtg des fut. pass., Thuc. 7, 36, wie Xen. Cyr. 6, 1, 43, perf. [[τέτρηχα]] (s. unten u. vgl. [[θράσσω]]), rühren, auf-, durcheinanderrühren, [[verwirren]]; Hom. vom Poseidon, σύναγεν νεφέλας, ἐτάραξε δὲ πόντον, Od. 5, 291, wie ταράξω [[πέλαγος]] Αἰγαίας ὰλός Eur. Troad. 88; ταραχθεὶς [[πόντος]], 687, das von Stürmen aufgewühlte Meer; σὺν δ' ἴππους ἐτάραξε, Il. 8, 86, er machte die Pferde wild, scheu; οὐ χθόνα ταράσσοντες, das Land nicht umwendend, pflügend, Pind. Ol. 2, 63; φωνὰν ταρασσέμεν, P. 11, 42, verwirren; κυκάτω πάντα καὶ ταρασσέτω, Aesch. Prom. 996; übertr., bestürzt machen, [[μάταιος]] ἐκ νυκτῶν [[φόβος]] κινεῖ, ταράσσει, Ch. 287; δεινὰ ταράσσει σοφὸς οἰωνοθέτας, Soph. O. R. 483; pass. bestürzt werden, sein, ταράσσομαι φρένας, Ant. 1082; ὥς μοι ὑφ' ήπατι [[δεῖμα]] χλοερὸν ταράσσει, Eur. Suppl. 599; [[τίς]] σὴν ταράσσει καρδίαν; Bacch. 1320; [[ὅταν]] ταράξῃ [[Κύπρις]] ἡβῶσαν φρένα, Hipp. 969, u. öfter so von den Leidenschaften; γῆν καὶ θάλατταν εἰκῆ, Ar. Equ. 429; καὶ κυκᾶν, Ach. 658 Equ. 251; dah. wie κυκᾶν, mischen, [[φάρμακον]], Luc. Lex. 4; vgl. Nic. Th. 665. 936; κύλικα φαρμάκου, Plut. an vit. ad inf. suff. 3; αἵματος τεταραγμένου μέλιτι, Erasistr. bei Ath. VII, 324 a; so auch λαγὸν ταράξας πῖθι τὸν θαλάσσιον, Amips. bei Schol. Ar. Vesp. 480 u. Ath. X, 446 d. In Prosa: πολλά με ταράττει, Plat. Phaed. 103 c; Theaet. 206 a u. öfter; bes. Krieg, Aufruhr erregen, σὺ καὶ [[τόδε]] [[νεῖκος]] ἀνδρῶν σύναιμον ἔχεις ταράξας, Soph. Ant. 789; τὴν πόλιν, Ar. Equ. 864; πόλεμον, Plat. Rep. VIII, 567 a; vgl. Dem. 18, 151; ὅτι οὐδὲν δέοι ταράσσεσθαι, ἀλλὰ νόμοις τοῖς ἀρχαίοις χρῆσθαι, Xen. Hell. 2, 4, 42; στάσεις καὶ πολέμους, Plut. Cat. min. 22; auch ἐγκλήματα καὶ δίκας τινί, Them. 5; ein Heer in Verwirrung, Unordnung bringen, Her. 9, 50. 51; auch von Sachen, sie verwirren, τοὺς ταρσοὺς τῶν κωπέων, 8, 12; ὁρῶν τοὺς Συρακοσίους ταρασσομένους καὶ οὐ ῥᾳδίως ξυντασσομένους, Thuc. 7, 3; πάντα [[ταῦτα]] καθορῶν ἄνω [[κάτω]] ταραττόμενα δεινῶς, Plat. Prot. 361 c; τεταραγμένος τὴν γνώμην, Luc. Scyth. 3. – Bei den Aerzten ταράττειν τὴν κοιλίαν, den Unterleib in Unordnung bringen, d. i. Durchfall verursachen. – Das ep. perf. [[τέτρηχα]] hat die intrans. Bdtg in Verwirrung, unruhige Bewegung geraten, τετρήχει δ' ἀγορή, die Volksversammlung gerieth in unruhige Bewegung, Il. 2, 95; ἀγορὴ τετρηχυῖα, 7, 346; so auch sp. D., wie τετρηχυῖα [[θάλασσα]] Leon. Tar. 96 (VII, 283). Erst spätere Dichter haben hiernach ein praes. [[τρήχω]] gemacht, das aber für jene homerische Form anzunehmen nicht nöthig ist; aus der att. Form θρασσω, für [[ταράσσω]], wird regelnmäßig τέτρᾶχα, ion. [[τέτρηχα]], abgeleitet, s. Buttm. Lexil. I p. 210. Damit hängt τρηχύς zusammen. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=<i>f.</i> ταράξω, <i>ao.</i> ἐτάραξα, <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. f.</i> ταράξομαι, <i>ao.</i> ἐταράχθην, <i>pf.</i> τετάραγμαι, <i>pqp.</i> ἐτεταράγμην;<br /><b>I.</b> <i>tr.</i> <b>1</b> [[remuer]], [[agiter]] : [[φάρμακον]] LUC préparer un médicament en agitant les ingrédients qui le composent ; τ. πόντον OD faire bouillir la mer, soulever les vagues ; μὴ ταράττεσθαι ἐπὶ τῶν ἵππων XÉN n'être pas troublé, parce qu'on est à cheval, <i>càd</i> conserver l'esprit libre pour voir, entendre ; [[θάλασσα]] ταράσσεται SOL (PLUT) la mer commence à bouillonner, est soulevée ; <i>en parl. d'une armée</i> jeter dans le désordre, <i>Pass.</i> tomber dans le désordre <i>ou</i> la confusion ; [[ἐν]] [[σφίσιν]] αὐτοῖς ταρασσόμενοι THC confondus les uns avec les autres ; <i>fig. en parl. d'affaires, de troubles politiques</i> πράγματα τεταραγμένα DÉM affaires embrouillées;<br /><b>2</b> mettre dans un état d'agitation intérieure (de l'âme), troubler, inquiéter ; agiter <i>en gén.</i> ; effaroucher (un cheval) ; troubler, inquiéter ; <i>Pass.</i> ταράσσεσθαι φρένας SOPH avoir l'esprit troublé ; <i>abs.</i> s'effrayer, être saisi de frayeur, être mis dans le trouble <i>ou</i> l'embarras;<br /><b>3</b> <i>fig.</i> exciter, soulever : [[νεῖκος]] SOPH une querelle ; ἐγκλήματα καὶ δίκας τινί PLUT des accusations et des procès contre qqn ; <i>Pass.</i> [[πόλεμος]] ἐταράχθη DÉM la guerre fut soulevée;<br /><b>II.</b> <i>intr. (au pf. épq.</i> [[τέτρηχα]]) être troublé, agité.<br />'''Étymologie:''' R. Τραχ rendre raboteux, cf. [[τραχύς]] ; d'où troubler, p. opp. à aplanir, apaiser, calmer. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''τᾰράσσω:''' атт. τᾰράττω (fut. ταράξω; pass.: fut. ταράξομαι - поздн. ταραχθήσομαι, aor. ἐταράχθην, pf. τετάραγμαι)<br /><b class="num">1</b> [[мешать]], [[размешивать]] ([[φάρμακον]] Luc.);<br /><b class="num">2</b> [[смешивать]] ([[ὁμοῦ]] τὴν γῆν καὶ τὴν θάλατταν Arph.);<br /><b class="num">3</b> [[волновать]], [[вздымать]] ([[πέλαγος]] Eur.; ταραχθεὶς [[πόντος]] Eur.);<br /><b class="num">4</b> [[взрыхлять]], [[вспахивать]] (χθόνα Pind.);<br /><b class="num">5</b> [[сотрясать]], [[сокрушать]] (βροντήμασι πάντα Aesch.);<br /><b class="num">6</b> [[потрясать]], [[мутить]], [[приводить в смятение]], [[смущать]], [[тревожить]] (καρδίαν Eur.; τὴν ψυχήν Plat.; τινὰ λόγοις NT): ταράττομαι ἐν τοῖς ἄλλοις πᾶσι Plat. я теряюсь во всех прочих вопросах; ταράσσομαι φρένας Soph. мой ум мутится; ταράττεσθαι ἐπὶ τῶν ἵππων Xen. терять ясность восприятия при верховой езде; οὐ [[δεῖ]] ταράττεσθαι, μή τις φήσῃ Arst. не нужно смущаться тем, что кто-л. скажет; ἀκούσας ἐταράχθη Xen. услышав (это, он) встревожился;<br /><b class="num">7</b> [[приводить в замешательство]], [[расстраивать]] (''[[sc.]]'' τοὺς πολεμίους Her.; τὴν πόλιν Arph.): Θετταλοὶ τεταραγμένοι Dem. взбунтовавшиеся фессалийцы; τῶν πραγμάτων ταραττομένων Dem. когда начались неурядицы; ταράττεσθαι τὴν γαστέρα Arph. страдать расстройством желудка;<br /><b class="num">8</b> [[ворошить]], [[разгребать]]: τ. τὸν θῖνά τινος Arph. трогать кого-либо до глубины души, задевать кого-л. за живое;<br /><b class="num">9</b> [[возбуждать]], [[поднимать]], [[начинать]] ([[νεῖκος]] Soph.; πόλεμον Plat.): ἐγκλήματα τ. τινί Dem. выдвигать обвинения против кого-л.; [[πόλεμος]] πρός τινα ἐταράχθη Dem. вспыхнула война против кого-л.; τ. φωνάν Pind. запевать песню;<br /><b class="num">10</b> (pf. [[τέτρηχα]]) [[находиться в волнении]], [[волноваться]]: ἀγορὴ τετρηχυῖα Hom. бурное собрание; τετρηχυῖα [[θάλασσα]] Anth. бушующее море. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ταράσσω''': Ἀττ. -ττω, παρ’ Ἀττ. καὶ κατὰ συγκοπὴν [[θράσσω]] (ὃ ἴδε)· μέλλ. ταράξω Ἀττ.· ἀόρ. ἐτάραξα Ὅμηρ., Ἀττ.· πρκμ. τετάρᾰχα, γνωστὸς μόνον ἐκ τοῦ ὑπερσ. συνετεταράχει Δίων Κ. 42. 34· Ἐπικ. πρκμ. ἐπὶ οὐδετέρας σημασ. [[τέτρηχα]] (ἴδε κατωτ. ΙΙΙ). ― Παθητ., μέλλ. ταραχθήσομαι Μένανδρ. ἐν Ἀδήλ. 244, καὶ μεταγεν.· μέσ. ταράξομαι ἐπὶ παθητ. σημασίας, Θουκ. 7. 36, Ξεν. Κύρ. 6. 1, 43· ἀόρ. ἐταράχθην Ἀττ.· πρκμ. τετάραγμαι Ἀττ. (Ἐκ τῆς √ΤΑΡΑΧ, πρβλ. τετάραχα, [[ταραχή]], καὶ τέτρηχα, τρηχύς). Ὡς καὶ νῦν, [[διαταράσσω]], κοινῶς «ταράζω», ἀνακατώνω, ἐπὶ φυσικῆς σημασίας, σύναγεν νεφέλας ἐτάραξε δὲ πόντον ([[Ποσειδῶν]]) Ὀδ. Ε. 291· κύμασιν ταράσσεται [[πόντος]] Ἀρχίλ. 49, πρβλ. Σόλωνα 26· τ. [[πέλαγος]] ἁλὸς Εὐρ. Τρῳ. 88, πρβλ. 687 [[ὁμοῦ]] ταρ. τήν τε γῆν καὶ τὴν θάλατταν εἰκῇ Ἀριστοφ. Ἱππ. 431· τ. καὶ κυκᾶν ὁ αὐτ. ἐν Ἀχ. 688, Ἱππ. 251· οὕτω καί, οὐ χθόνα ταράσσοντες, μὴ ταράττοντες τὴν γῆν (διὰ τῆς ἀρόσεως), Πινδ. Ο. 2. 114· βροντήμασι κυκάτω πάντα καὶ ταρασσέτω Αἰσχύλ. Πρ. 994· λαγὸν ταράξας [[πῖθι]] τὸν θαλάσσιον Ἀμειψίας ἐν «Σφενδόνῃ» 2, πρβλ. [[τάρακτρον]]· ― μεταφορ., τ. φωνάν, κινῶ τὴν γλῶσσαν, Πινδ. Π. 11. 66· πάντα τ., ἐπὶ ῥήτορος, Λατιν. commiscere, Δημ. 370. 12· δεινὰ τ., ποεῖν αὐτὰ δεινότερα, Σοφ. Ο. Τ. 483. 2) [[ταράσσω]] τὸν νοῦν, συνταράττω, διαταράττω, εἰς ἀνησυχίαν [[ἐμβάλλω]], με δεινὸς ὀρθομαντείας [[φόνος]] στροβεῖ ταράσσων Αἰσχύλ. Ἀγ. 1216· [[Κύπρις]] τ. φρένα Εὐρ. Ἱππ. 969, πρβλ. Σοφ. Ἀποσπ. 607, Ἀριστοφ. Ἱππ. 358, κλπ.· τ. καρτίαν Εὐρ. Βάκχ. 1322· [[μάλιστα]] ἐπὶ φόβου (πρβλ. [[συνταράσσω]]), Αἰσχύλ. Χο. 289, Ἀριστοφ. Ἱππ. 66, Πλάτ., κλπ.· ἄν τις [[φόβος]] τ. Ξεν. Ἀπομν. 2. 4, 6· [[ὡσαύτως]], τὸ [[σῶμα]] ταρ. τὴν ψυχὴν Πλάτ. Φαίδων 66Α, πρβλ. 103C· οὕτω, τ. γλῶτταν Εὐρ. Ι. Α. 1542· ἀπολ., προξενῶ σύγχυσιν, Πλάτ. Πολ. 564Β, Ἱππ. Ἐλάττων 373Β. ― Παθ., ὁ αὐτ. ἐν Φαίδωνι 100D, κλπ.· [[περί]] τι ὁ αὐτ. ἐν Σοφιστ. 242C· διά τι Δημ. 41. 7· ταράσσομαι φρένας Σοφ. Ἀντ. 1095· [[ὄμμα]] σὸν τ. Εὐρ. Ὀρ. 253. 3) ἐπὶ στρατοῦ, [[ἐμβάλλω]] εἰς σύγχυσιν, εἰς ταραχήν, Ἡρόδ. 4. 125., 9. 51, Ξεν., κλπ. ― Παθ., εἶμαι ἐν ταραχῇ, Ἡρόδ. 4. 125, 129., 8. 16, Θουκ., κλπ.· ἐν σφίσιν αὐτοῖς τ. ὁ αὐτ. 7. 87· οὕτω, β) ἐτάρασσον τοὺς ταρσοὺς τῶν κωπέων Ἡρόδ. 8. 12. 4) τ. τὴν κοιλίαν, προξενεῖν ἀνωμαλίαν ἢ ταραχὴν εἰς τὴν κοιλίαν, ἐπὶ ἰσχυρῶν καθαρσίων, Ἱππ. 567. 15, Ἀριστ. Προβλ. 1. 43, 3. ― ἐν τῷ παθητ., ταράττομαι τὴν γαστέρα Ἀριστοφ. Νεφ. 386. 5) συχν. ἐπὶ πολιτικῶν ὑποθέσεων, [[ἐμβάλλω]] εἰς ταραχήν, [[συνταράσσω]], τὴν πόλιν ὁ αὐτ. ἐν Ἱππ. 867· τὰ πράγματα [[αὐτόθι]] 214. ― Παθ., εἶμαι ἐν τεταραγμένῃ καταστάσει, ἐν ἀταξίᾳ ἢ ἀναρχίᾳ, ἐν ἀλλήλοις τ. Θουκ. 2. 65, πρβλ. Δημ. 22. 8, κλπ., πρβλ. [[ταρακτικός]]. 6) ταράττομαι ἐπὶ τοῦ ἵππου, σείομαι καθήμενος ἐπὶ τοῦ ἵππου, Ξεν. Κύρ. 5. 2, 17. ΙΙ. κινῶ, [[ἐγείρω]], ὥς μου τὸν θῖνα ταράττεις, «ἐκ βυθοῦ με κινεῖς, ἀντὶ τοῦ τὴν καρδίαν» (Σχόλ.), Ἀριστοφ. Σφ. 696· μεταφορ., τ. [[νεῖκος]], πόλεμον Σοφ. Ἀντ. 794, Πλάτ. Πολ. 567Α· φόνον Εὐρ. Βάκχ. 792· ἡλίκα πράγματα ταράξασα Δημ. 278. 15, πρβλ. Ξεν. Ἀν. 5. 10, 9· τ. δίκας τινὶ Πλουτ. Θεμιστ. 5· ― Παθητ., [[πόλεμος]] ἐταράχθη Δημ. 277. 23· [[γόος]] ταραχθεὶς Αἰσχύλ. Χο. 331. ΙΙ. ἐκτὸς τῶν μνημονευθέντων χωρίων ὁ [[Ὅμηρος]] ποιεῖται χρῆσιν τοῦ ἀμεταβ. πρκμ. [[τέτρηχα]], εἶμαι ἐν καταστάσει ταραχῆς, διατελῶ ἐν ταραχῇ, ἐν συγχύσει καὶ [[ἀκαταστασία]], τετρήχει δ’ ἀγορὴ Ἰλ. Β. 95· ἀγορὴ τετρηχυῖα Η. 346· οὕτω, τετρηχυῖα [[θάλασσα]] Ἀνθ. Π. 7. 283· τετρηχότα βῶλον Ἀπολλ. Ρόδ. Γ. 1393· τετρηχότι νώτῳ Νικ. Θηρ. 267· [[ἀλλά]], ἐκ [[σέθεν]]... ἄλγεα... τετρήχασι, [[πάθη]], λῦπαι, δυστυχίαι ἐξεγείρονται, Ἀπολλ. Ρόδ. Δ. 447· ὁ Νίκ. Θηρ. 521, ἔχει μετοχὴν μετὰ καταλήξεως ἐνεστ., τετρήχοντα κλήματα· ― ἴδε B?t?m. Lexil. ἐν λ. | |lstext='''ταράσσω''': Ἀττ. -ττω, παρ’ Ἀττ. καὶ κατὰ συγκοπὴν [[θράσσω]] (ὃ ἴδε)· μέλλ. ταράξω Ἀττ.· ἀόρ. ἐτάραξα Ὅμηρ., Ἀττ.· πρκμ. τετάρᾰχα, γνωστὸς μόνον ἐκ τοῦ ὑπερσ. συνετεταράχει Δίων Κ. 42. 34· Ἐπικ. πρκμ. ἐπὶ οὐδετέρας σημασ. [[τέτρηχα]] (ἴδε κατωτ. ΙΙΙ). ― Παθητ., μέλλ. ταραχθήσομαι Μένανδρ. ἐν Ἀδήλ. 244, καὶ μεταγεν.· μέσ. ταράξομαι ἐπὶ παθητ. σημασίας, Θουκ. 7. 36, Ξεν. Κύρ. 6. 1, 43· ἀόρ. ἐταράχθην Ἀττ.· πρκμ. τετάραγμαι Ἀττ. (Ἐκ τῆς √ΤΑΡΑΧ, πρβλ. τετάραχα, [[ταραχή]], καὶ τέτρηχα, τρηχύς). Ὡς καὶ νῦν, [[διαταράσσω]], κοινῶς «ταράζω», ἀνακατώνω, ἐπὶ φυσικῆς σημασίας, σύναγεν νεφέλας ἐτάραξε δὲ πόντον ([[Ποσειδῶν]]) Ὀδ. Ε. 291· κύμασιν ταράσσεται [[πόντος]] Ἀρχίλ. 49, πρβλ. Σόλωνα 26· τ. [[πέλαγος]] ἁλὸς Εὐρ. Τρῳ. 88, πρβλ. 687 [[ὁμοῦ]] ταρ. τήν τε γῆν καὶ τὴν θάλατταν εἰκῇ Ἀριστοφ. Ἱππ. 431· τ. καὶ κυκᾶν ὁ αὐτ. ἐν Ἀχ. 688, Ἱππ. 251· οὕτω καί, οὐ χθόνα ταράσσοντες, μὴ ταράττοντες τὴν γῆν (διὰ τῆς ἀρόσεως), Πινδ. Ο. 2. 114· βροντήμασι κυκάτω πάντα καὶ ταρασσέτω Αἰσχύλ. Πρ. 994· λαγὸν ταράξας [[πῖθι]] τὸν θαλάσσιον Ἀμειψίας ἐν «Σφενδόνῃ» 2, πρβλ. [[τάρακτρον]]· ― μεταφορ., τ. φωνάν, κινῶ τὴν γλῶσσαν, Πινδ. Π. 11. 66· πάντα τ., ἐπὶ ῥήτορος, Λατιν. commiscere, Δημ. 370. 12· δεινὰ τ., ποεῖν αὐτὰ δεινότερα, Σοφ. Ο. Τ. 483. 2) [[ταράσσω]] τὸν νοῦν, συνταράττω, διαταράττω, εἰς ἀνησυχίαν [[ἐμβάλλω]], με δεινὸς ὀρθομαντείας [[φόνος]] στροβεῖ ταράσσων Αἰσχύλ. Ἀγ. 1216· [[Κύπρις]] τ. φρένα Εὐρ. Ἱππ. 969, πρβλ. Σοφ. Ἀποσπ. 607, Ἀριστοφ. Ἱππ. 358, κλπ.· τ. καρτίαν Εὐρ. Βάκχ. 1322· [[μάλιστα]] ἐπὶ φόβου (πρβλ. [[συνταράσσω]]), Αἰσχύλ. Χο. 289, Ἀριστοφ. Ἱππ. 66, Πλάτ., κλπ.· ἄν τις [[φόβος]] τ. Ξεν. Ἀπομν. 2. 4, 6· [[ὡσαύτως]], τὸ [[σῶμα]] ταρ. τὴν ψυχὴν Πλάτ. Φαίδων 66Α, πρβλ. 103C· οὕτω, τ. γλῶτταν Εὐρ. Ι. Α. 1542· ἀπολ., προξενῶ σύγχυσιν, Πλάτ. Πολ. 564Β, Ἱππ. Ἐλάττων 373Β. ― Παθ., ὁ αὐτ. ἐν Φαίδωνι 100D, κλπ.· [[περί]] τι ὁ αὐτ. ἐν Σοφιστ. 242C· διά τι Δημ. 41. 7· ταράσσομαι φρένας Σοφ. Ἀντ. 1095· [[ὄμμα]] σὸν τ. Εὐρ. Ὀρ. 253. 3) ἐπὶ στρατοῦ, [[ἐμβάλλω]] εἰς σύγχυσιν, εἰς ταραχήν, Ἡρόδ. 4. 125., 9. 51, Ξεν., κλπ. ― Παθ., εἶμαι ἐν ταραχῇ, Ἡρόδ. 4. 125, 129., 8. 16, Θουκ., κλπ.· ἐν σφίσιν αὐτοῖς τ. ὁ αὐτ. 7. 87· οὕτω, β) ἐτάρασσον τοὺς ταρσοὺς τῶν κωπέων Ἡρόδ. 8. 12. 4) τ. τὴν κοιλίαν, προξενεῖν ἀνωμαλίαν ἢ ταραχὴν εἰς τὴν κοιλίαν, ἐπὶ ἰσχυρῶν καθαρσίων, Ἱππ. 567. 15, Ἀριστ. Προβλ. 1. 43, 3. ― ἐν τῷ παθητ., ταράττομαι τὴν γαστέρα Ἀριστοφ. Νεφ. 386. 5) συχν. ἐπὶ πολιτικῶν ὑποθέσεων, [[ἐμβάλλω]] εἰς ταραχήν, [[συνταράσσω]], τὴν πόλιν ὁ αὐτ. ἐν Ἱππ. 867· τὰ πράγματα [[αὐτόθι]] 214. ― Παθ., εἶμαι ἐν τεταραγμένῃ καταστάσει, ἐν ἀταξίᾳ ἢ ἀναρχίᾳ, ἐν ἀλλήλοις τ. Θουκ. 2. 65, πρβλ. Δημ. 22. 8, κλπ., πρβλ. [[ταρακτικός]]. 6) ταράττομαι ἐπὶ τοῦ ἵππου, σείομαι καθήμενος ἐπὶ τοῦ ἵππου, Ξεν. Κύρ. 5. 2, 17. ΙΙ. κινῶ, [[ἐγείρω]], ὥς μου τὸν θῖνα ταράττεις, «ἐκ βυθοῦ με κινεῖς, ἀντὶ τοῦ τὴν καρδίαν» (Σχόλ.), Ἀριστοφ. Σφ. 696· μεταφορ., τ. [[νεῖκος]], πόλεμον Σοφ. Ἀντ. 794, Πλάτ. Πολ. 567Α· φόνον Εὐρ. Βάκχ. 792· ἡλίκα πράγματα ταράξασα Δημ. 278. 15, πρβλ. Ξεν. Ἀν. 5. 10, 9· τ. δίκας τινὶ Πλουτ. Θεμιστ. 5· ― Παθητ., [[πόλεμος]] ἐταράχθη Δημ. 277. 23· [[γόος]] ταραχθεὶς Αἰσχύλ. Χο. 331. ΙΙ. ἐκτὸς τῶν μνημονευθέντων χωρίων ὁ [[Ὅμηρος]] ποιεῖται χρῆσιν τοῦ ἀμεταβ. πρκμ. [[τέτρηχα]], εἶμαι ἐν καταστάσει ταραχῆς, διατελῶ ἐν ταραχῇ, ἐν συγχύσει καὶ [[ἀκαταστασία]], τετρήχει δ’ ἀγορὴ Ἰλ. Β. 95· ἀγορὴ τετρηχυῖα Η. 346· οὕτω, τετρηχυῖα [[θάλασσα]] Ἀνθ. Π. 7. 283· τετρηχότα βῶλον Ἀπολλ. Ρόδ. Γ. 1393· τετρηχότι νώτῳ Νικ. Θηρ. 267· [[ἀλλά]], ἐκ [[σέθεν]]... ἄλγεα... τετρήχασι, [[πάθη]], λῦπαι, δυστυχίαι ἐξεγείρονται, Ἀπολλ. Ρόδ. Δ. 447· ὁ Νίκ. Θηρ. 521, ἔχει μετοχὴν μετὰ καταλήξεως ἐνεστ., τετρήχοντα κλήματα· ― ἴδε B?t?m. Lexil. ἐν λ. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
| Line 23: | Line 26: | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=<b>τᾰράσσω | |sltr=<b>τᾰράσσω</b> [[disturb]] οὐ χθόνα ταράσσοντες ἐν χερὸς ἀκμᾷ οὐδὲ πόντιον [[ὕδωρ]] (O. 2.63) ὠκύαλον τε πόντου ῥιπὰν ἐτάραξε καὶ† (ὠκύαλον Νότου ῥιπὰν ἐτάραξε coni. Wil.) Παρθ. 2. 20. met., [[Μοῖσα]], τὸ δὲ τεόν, εἰ μισθοῖο συνέθευ παρέχειν φωνὰν ὑπάργυρον, ἄλλοτ' ἄλλᾳ ταρασσέμεν ἢ πατρὶ Πυθονίκῳ τό γε [[νῦν]] ἢ Θρασυδᾴῳ (''[[sc.]]'' φωνάν: [[set]] in [[motion]], Burton: cf. Schadewaldt, 284̆{5}; Hanssen, Aevum, 1950, 162ff.) (P. 11.42) | ||
}} | }} | ||
{{StrongGR | {{StrongGR | ||
| Line 32: | Line 35: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=ΝΜΑ, και [[ταράζω]] Ν, και αττ. τ. [[ταράττω]] Α<br /><b>1.</b> [[ανακινώ]], [[αναταράσσω]] (α. «η [[θάλασσα]] [[είναι]] ταραγμένη» β. «σύναγεν νεφέλας ἐτάταξε δὲ πόντον [ὁ [[Ποσειδῶν]]]», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> [[προκαλώ]] [[ταραχή]], [[προξενώ]] [[σύγχυση]], [[καταστρέφω]] την ψυχική [[γαλήνη]] και την [[ησυχία]] κάποιου (α. «μέ τάραξαν τα νέα που μού είπες» β. «εμούγκρισ', εταράχτηκε και σαν λιοντάρ' αγριεύγει», <b>Ερωτόκρ.</b><br />γ. «[[μάταιος]] ἐκ νυκτῶν [[φόβος]] κινεῖ, ταράσσει», <b>Αισχύλ.</b><br />δ. «ταράσσομαι φρένας», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br />(η μτχ. παθ. παρακμ. ως επίθ.) [[ταραγμένος]], -<i>η</i>, -<i>ο</i><br />(<b>για πρόσ.</b>) α) αναστατωμένος<br />β) οργισμένος, συγχυσμένος<br /><b>μσν.</b><br /><b>μτφ.</b> [[φέρνω]] στην [[επιφάνεια]] («κι εἰς τ' ἄντερά μου σέβηκεν, καὶ τάραξεν τὴν πεῖναν», Πρόδρ.)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για στρατό) [[προκαλώ]] [[αναστάτωση]], [[προξενώ]] [[αταξία]]<br /><b>2.</b> <b>ιατρ.</b> (για ισχυρά καθαρτικά) [[επιφέρω]] [[ανωμαλία]]<br /><b>3.</b> (σχετικά με πολιτικές καταστάσεις) [[συνταράσσω]], [[προξενώ]] ταραχές («καὶ σὺ λαμβάνεις ἢν τὴν πόλιν ταράττῃς», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>4.</b> [[κινώ]], [[εγείρω]] («ὥς μου τὸν | |mltxt=ΝΜΑ, και [[ταράζω]] Ν, και αττ. τ. [[ταράττω]] Α<br /><b>1.</b> [[ανακινώ]], [[αναταράσσω]] (α. «η [[θάλασσα]] [[είναι]] ταραγμένη» β. «σύναγεν νεφέλας ἐτάταξε δὲ πόντον [ὁ [[Ποσειδῶν]]]», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> [[προκαλώ]] [[ταραχή]], [[προξενώ]] [[σύγχυση]], [[καταστρέφω]] την ψυχική [[γαλήνη]] και την [[ησυχία]] κάποιου (α. «μέ τάραξαν τα νέα που μού είπες» β. «εμούγκρισ', εταράχτηκε και σαν λιοντάρ' αγριεύγει», <b>Ερωτόκρ.</b><br />γ. «[[μάταιος]] ἐκ νυκτῶν [[φόβος]] κινεῖ, ταράσσει», <b>Αισχύλ.</b><br />δ. «ταράσσομαι φρένας», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br />(η μτχ. παθ. παρακμ. ως επίθ.) [[ταραγμένος]], -<i>η</i>, -<i>ο</i><br />(<b>για πρόσ.</b>) α) αναστατωμένος<br />β) οργισμένος, συγχυσμένος<br /><b>μσν.</b><br /><b>μτφ.</b> [[φέρνω]] στην [[επιφάνεια]] («κι εἰς τ' ἄντερά μου σέβηκεν, καὶ τάραξεν τὴν πεῖναν», Πρόδρ.)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για στρατό) [[προκαλώ]] [[αναστάτωση]], [[προξενώ]] [[αταξία]]<br /><b>2.</b> <b>ιατρ.</b> (για ισχυρά καθαρτικά) [[επιφέρω]] [[ανωμαλία]]<br /><b>3.</b> (σχετικά με πολιτικές καταστάσεις) [[συνταράσσω]], [[προξενώ]] ταραχές («καὶ σὺ λαμβάνεις ἢν τὴν πόλιν ταράττῃς», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>4.</b> [[κινώ]], [[εγείρω]] («ὥς μου τὸν θῖνα ταράττεις», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>5.</b> (στον Όμ. αμτβ. και συν. στον παρακμ.) [[τέτρηχα]]<br />βρίσκομαι σε [[κατάσταση]] ταραχής, σύγχυσης («τετρήχει δ' [[ἀγορή]]», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>6.</b> <b>μτφ.</b> α) [[διεγείρω]], [[ξεσηκώνω]] («σὺ καὶ [[τόδε]] νεῖκος ἀνδρῶν σύναιμον ἔχεις ταράξας», <b>Σοφ.</b>)<br />β) [[ανατρέπω]] («[[κριτήριον]] [[ταράσσω]]», Δημήτρ.)<br />γ) (για ρήτορα ή συγγραφέα) [[συγχέω]] («ταράττειν τὴν τῶν πραγμάτων διδασκαλίαν», <b>Γαλ.</b>)<br /><b>7.</b> <b>φρ.</b> «ταράττομαι ἐπὶ τοῦ ἵππου» — σείομαι, ταλαντεύομαι [[πάνω]] στο [[άλογο]] (<b>Ξεν.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Άγνωστης ετυμολ. Η [[ρίζα]] του ρήματος είχε, [[προφανώς]], [[δασέα]] σύμφωνα, <i>dhŗ</i><i>ә</i><sub>2</sub>-<i>gh</i>-, από όπου η λ. [[ταραχή]] (με [[ανομοίωση]] τών δασέων), ενώ ο ενεστ. [[ταράσσω]] με ενεστ. [[επίθημα]] -<i>jω</i> θα μπορούσε να θεωρηθεί και μετονοματικό παράγωγο. Ο αρχ. τ. παρακμ. <i>τέ</i>-<i>τρη</i>-<i>χα</i> (με μηδενισμένο το πρώτο και εκτεταμένο το δεύτερο [[φωνήεν]]) οδήγησε στον σχηματισμό του ενεστ. [[θράσσω]] (<b>βλ. λ.</b> [[θράσσω]]). Οι συνδέσεις του ρ. τόσο με το επίθ. [[τραχύς]] όσο</i> και με το ρ. [[τρέχω]] [[μάλλον]] [[πρέπει]] να αποκλειστούν. Στη Νέα Ελληνική το ρ. [[ταράζω]] έχει σχηματιστεί από τον αόρ. <i>ἐτάραξα</i>, [[κατά]] το [[σχήμα]]: <i>ἔκραξα</i> - [[κράζω]]]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''τᾰράσσω:''' Αττ. [[ταράττω]], στους Αττ. επίσης συγκοπτ. [[θράσσω]] (<i>√ΤΑΡΑΧ</i>)· μέλ. <i>ταράξω</i>, αόρ. <i>ἐτάραξα</i>, παρακ. <i>τετάρᾰχα</i>, Επικ. [[τέτρηχα]] (βλ. κάτ. III) — Παθ., μέλ. <i>ταραχθήσομαι</i>, Μέσ., <i>ταράξομαι</i>, με Παθ. [[σημασία]]· αόρ. <i>ἐταράχθην</i>, παρακ. <i>τετάραγμαι</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[αναταράσσω]], [[ανακατεύω]], [[ενοχλώ]], με [[φυσική]] [[σημασία]], <i>ἐτάραξε πόντον</i>, σε Ομήρ. Οδ.· [[ὁμοῦ]] [[ταράσσω]] [[τήν]] τε γῆν καὶ τὴν θάλατταν, σε Αριστοφ.· <i>βροντήμασι κυκάτω πάντα καὶ ταρασσέτω</i>, σε Αισχύλ.· πάντα [[ταράσσω]], λέγεται για ρήτορα, [[ανακατώνω]], [[μπερδεύω]], σε Δημ.· δεινὰ [[ταράσσω]], κάνω τα [[δεινά]] δεινότερα, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[ταράσσω]] το νου, [[αναταράσσω]], [[ενοχλώ]], [[ανησυχώ]], σε Τραγ., Πλάτ. κ.λπ.· απόλ., [[προξενώ]] [[σύγχυση]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για το στρατό, [[εμβάλλω]] σε [[διαταραχή]], σε Ηρόδ., Ξεν. κ.λπ. — Παθ., είμαι σε [[ταραχή]], σε Ηρόδ., Θουκ.<br /><b class="num">4.</b> λέγεται για πολιτικές υποθέσεις, [[συνταράσσω]], [[συγχύζω]], σε Αριστοφ. — Παθ., είμαι σε [[κατάσταση]] ταραχής ή αναρχίας, σε Θουκ., Δημ.<br /><b class="num">5.</b> ταράττεσθαι ἐπὶ | |lsmtext='''τᾰράσσω:''' Αττ. [[ταράττω]], στους Αττ. επίσης συγκοπτ. [[θράσσω]] (<i>√ΤΑΡΑΧ</i>)· μέλ. <i>ταράξω</i>, αόρ. <i>ἐτάραξα</i>, παρακ. <i>τετάρᾰχα</i>, Επικ. [[τέτρηχα]] (βλ. κάτ. III) — Παθ., μέλ. <i>ταραχθήσομαι</i>, Μέσ., <i>ταράξομαι</i>, με Παθ. [[σημασία]]· αόρ. <i>ἐταράχθην</i>, παρακ. <i>τετάραγμαι</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[αναταράσσω]], [[ανακατεύω]], [[ενοχλώ]], με [[φυσική]] [[σημασία]], <i>ἐτάραξε πόντον</i>, σε Ομήρ. Οδ.· [[ὁμοῦ]] [[ταράσσω]] [[τήν]] τε γῆν καὶ τὴν θάλατταν, σε Αριστοφ.· <i>βροντήμασι κυκάτω πάντα καὶ ταρασσέτω</i>, σε Αισχύλ.· πάντα [[ταράσσω]], λέγεται για ρήτορα, [[ανακατώνω]], [[μπερδεύω]], σε Δημ.· δεινὰ [[ταράσσω]], κάνω τα [[δεινά]] δεινότερα, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[ταράσσω]] το νου, [[αναταράσσω]], [[ενοχλώ]], [[ανησυχώ]], σε Τραγ., Πλάτ. κ.λπ.· απόλ., [[προξενώ]] [[σύγχυση]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για το στρατό, [[εμβάλλω]] σε [[διαταραχή]], σε Ηρόδ., Ξεν. κ.λπ. — Παθ., είμαι σε [[ταραχή]], σε Ηρόδ., Θουκ.<br /><b class="num">4.</b> λέγεται για πολιτικές υποθέσεις, [[συνταράσσω]], [[συγχύζω]], σε Αριστοφ. — Παθ., είμαι σε [[κατάσταση]] ταραχής ή αναρχίας, σε Θουκ., Δημ.<br /><b class="num">5.</b> ταράττεσθαι ἐπὶ τῶν ἵππων, κουνιέμαι καθήμενος στη [[σέλα]] αλόγου, σε Ξεν.<br /><b class="num">II.</b> [[αναταράσσω]] [[λάσπη]], [[ανυψώνω]] με το [[ανακάτεμα]], σε Αριστοφ.· μεταφ., [[ταράσσω]] [[νεῖκος]], <i>πόλεμον</i>, σε Σοφ., Πλάτ. — Παθ., [[πόλεμος]] ἐταράχθη, σε Δημ.<br /><b class="num">III.</b> αμτβ., παρακ. [[τέτρηχα]], βρίσκομαι σε [[κατάσταση]] αναστάτωσης, σύγχυσης, τετρήχει δ'[[ἀγορή]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἀγορὴ τετρηχυῖα</i>, στο ίδ. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
| Line 44: | Line 44: | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''ταράσσω''': -άττω (Pi., ion. att.),<br />{tarássō}<br />'''Forms''': Aor. ταράξαι (seit Il.), Pass. -αχθῆναι, Fut. -άξω, Pass. -άξομαι, Perf. Pass. τετάραγμαι (ion. att.), Akt. -αχα (sp.),<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': ‘um-, aufrühren, in Verwirrung bringen, erregen, erschrecken’.<br />'''Composita''' : oft m. Präfix, bes. συν-,<br />'''Derivative''': Davon [[ταραγμός]] m. [[Verwirrung]] (Trag.), -αγμα n. [[verwirrter Zustand]] (E., D.H. u.a.); zur Bed.differenzierung zwischen -μός und -μα Chantraine Form. 146; -αξις, auch m. ἐκ-, ἐπι-, συν-, [[Verwirrung]]; -άκτωρ m. [[Unruhestifter]] (A.), -άκτης m. ib. (Lyk.), -ακτικός [[zum Verwirren geeignet]], [[störend]] (sp.), -ακτρον n. "Rührkelle" als Schimpfwort = [[Unruhestifter]] (Ar.; dazu Fraenkel Nom. ag. 2, 120 m. A.5), -ακτήριον n. ib. (Sch.). — Dazu das alte [[ταραχή]] f. [[Verwirrung]], [[Unruhe]], [[Aufruhr]] (Pi., ion. att.) mit -ώδης (ion. att.); als Hinterglied u.a. in [[ἀτάραχος]] [[ohne Unruhe]], [[ruhig]] (Arist., hell. u. sp.) neben [[ἀτάρακτος]] mit [[ἀταραξία]], -ίη (Hp., hell. u. sp.); selten [[τάραχος]] m. = [[ταραχή]] (X., hell. u. sp.).<br />'''Etymology''' : An das alte System Aor. ταράξαι, Perf. intr. [[τέτρηχα]] schlossen sich zwei Präsentia: [[θράσσω]] (mit [[θρᾶξαι]]) und [[ταράσσω]] (mit ταράξω, τετάραγμαι); letzteres läßt sich auch als Denominativum von [[ταραχή]] auffassen. Für weitere Anknüpfungen s. [[θράσσω]].<br />'''Page''' 2,855 | |ftr='''ταράσσω''': -άττω (Pi., ion. att.),<br />{tarássō}<br />'''Forms''': Aor. ταράξαι (seit Il.), Pass. -αχθῆναι, Fut. -άξω, Pass. -άξομαι, Perf. Pass. τετάραγμαι (ion. att.), Akt. -αχα (sp.),<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': ‘um-, aufrühren, in Verwirrung bringen, erregen, erschrecken’.<br />'''Composita''': oft m. Präfix, bes. συν-,<br />'''Derivative''': Davon [[ταραγμός]] m. [[Verwirrung]] (Trag.), -αγμα n. [[verwirrter Zustand]] (E., D.H. u.a.); zur Bed.differenzierung zwischen -μός und -μα Chantraine Form. 146; -αξις, auch m. ἐκ-, ἐπι-, συν-, [[Verwirrung]]; -άκτωρ m. [[Unruhestifter]] (A.), -άκτης m. ib. (Lyk.), -ακτικός [[zum Verwirren geeignet]], [[störend]] (sp.), -ακτρον n. "Rührkelle" als Schimpfwort = [[Unruhestifter]] (Ar.; dazu Fraenkel Nom. ag. 2, 120 m. A.5), -ακτήριον n. ib. (Sch.). — Dazu das alte [[ταραχή]] f. [[Verwirrung]], [[Unruhe]], [[Aufruhr]] (Pi., ion. att.) mit -ώδης (ion. att.); als Hinterglied u.a. in [[ἀτάραχος]] [[ohne Unruhe]], [[ruhig]] (Arist., hell. u. sp.) neben [[ἀτάρακτος]] mit [[ἀταραξία]], -ίη (Hp., hell. u. sp.); selten [[τάραχος]] m. = [[ταραχή]] (X., hell. u. sp.).<br />'''Etymology''': An das alte System Aor. ταράξαι, Perf. intr. [[τέτρηχα]] schlossen sich zwei Präsentia: [[θράσσω]] (mit [[θρᾶξαι]]) und [[ταράσσω]] (mit ταράξω, τετάραγμαι); letzteres läßt sich auch als Denominativum von [[ταραχή]] auffassen. Für weitere Anknüpfungen s. [[θράσσω]].<br />'''Page''' 2,855 | ||
}} | }} | ||
{{Chinese | {{Chinese | ||
|sngr='''原文音譯'''：tar£ssw 他拉索<br />'''詞類次數'''：動詞（17）<br />'''原文字根'''：攪擾 相當於： （[[בָּהַל]]‎） （[[דָּלַח]]‎） （[[זָעַף]]‎） （[[צָהַל]]‎）<br />'''字義溯源'''：激動*，攪亂，攪動，攪擾，愁煩，煩惱，憂愁，不安，驚慌；參讀 （[[ἀκηδεμονέω]] / [[ἀδημονέω]]） （[[ἀνασείω]]）同義字<br />'''同源字'''：1） （[[διαταράσσω]]）徹底的攪擾 2） （[[ἐκταράσσω]]）全然的攪擾 3） （[[ταράσσω]]）激動 4） （[[ταραχή]]）滋擾 5）滋擾<br />'''出現次數'''：總共（18）；太（2）；可（1）；路（2）；約（7）；徒（3）；加（2）；彼前（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 憂愁（5） 約11:33； 約12:27； 約13:21； 約14:1； 約14:27；<br />2） 攪擾（3） 徒17:13； 加1:7； 加5:10；<br />3） 驚慌（2） 路1:12； 彼前3:14；<br />4） 攪動（2） 約5:4； 約5:7；<br />5） 你們⋯愁煩（1） 路24:38；<br />6） 曾⋯攪擾（1） 徒15:24；<br />7） 就驚慌了（1） 太14:26；<br />8） 驚慌了（1） 徒17:8；<br />9） 甚驚慌（1） 可6:50；<br />10） 不安（1） 太2:3 | |sngr='''原文音譯'''：tar£ssw 他拉索<br />'''詞類次數'''：動詞（17）<br />'''原文字根'''：攪擾 相當於： （[[בָּהַל]]‎） （[[דָּלַח]]‎） （[[זָעַף]]‎） （[[צָהַל]]‎）<br />'''字義溯源'''：激動*，攪亂，攪動，攪擾，愁煩，煩惱，憂愁，不安，驚慌；參讀 （[[ἀκηδεμονέω]] / [[ἀδημονέω]]） （[[ἀνασείω]]）同義字<br />'''同源字'''：1） （[[διαταράσσω]]）徹底的攪擾 2） （[[ἐκταράσσω]]）全然的攪擾 3） （[[ταράσσω]]）激動 4） （[[ταραχή]]）滋擾 5）滋擾<br />'''出現次數'''：總共（18）；太（2）；可（1）；路（2）；約（7）；徒（3）；加（2）；彼前（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 憂愁（5） 約11:33； 約12:27； 約13:21； 約14:1； 約14:27；<br />2） 攪擾（3） 徒17:13； 加1:7； 加5:10；<br />3） 驚慌（2） 路1:12； 彼前3:14；<br />4） 攪動（2） 約5:4； 約5:7；<br />5） 你們⋯愁煩（1） 路24:38；<br />6） 曾⋯攪擾（1） 徒15:24；<br />7） 就驚慌了（1） 太14:26；<br />8） 驚慌了（1） 徒17:8；<br />9） 甚驚慌（1） 可6:50；<br />10） 不安（1） 太2:3 | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=καί ἀττ. [[ταράττω]] καί μέ [[συγκοπή]] [[θράσσω]]. Θέμα ταραχ+j+ω → [[ταράσσω]] ἤ -ττω. Παράγωγα ἀπό ἴδια ρίζα: [[τάραγμα]], [[ταραγμός]], [[ταρακτικός]], συνταρακτικός, [[ταρακτός]], [[ἀτάρακτος]], [[τάρακτρον]] (=κουτάλα γιά ἀνακάτεμα), [[ταράκτωρ]], [[τάραξις]], [[ἐκτάραξις]], [[ταραξίας]], [[ἀταραξία]], [[ταραχή]], [[διαταραχή]], [[τάρχη]] (μέ [[συγκοπή]]), [[τάραχος]], [[ταραχώδης]], [[τεταραγμένως]], πιθανόν κι ἡ [[θάλασσα]] (ταραχ-jα > θάλαχ-jα > [[θάλασσα]] = [[αὐτή]] πού ταράζει), κατ' ἄλλους ἀπό τό: [[ἅλς]], δωρ. [[σάλασσα]], λατ. [[sal]] (=[[ἁλάτι]]). | |||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[turbari]]'', to [[be thrown into confusion]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.65.11/ 2.65.11], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.84.3/ 2.84.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.25.11/ 4.25.11], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.96.3/ 4.96.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.3.3/ 7.3.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.23.3/ 7.23.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.36.6/ 7.36.6], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.44.3/ 7.44.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%207.44.7/ 7.44.7]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.67.2/ 7.67.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.84.4/ 7.84.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.71.1/ 8.71.1]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%208.71.1/ 8.71.1] | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[mix]]=== | |||
Acehnese: lawök; Arabic: خَلَطَ, مَزَجَ; Egyptian Arabic: خلط; Armenian: խառնել; Aromanian: meastic, ameastic, mintescu; Assamese: মিহলা, মিহলোৱা; Asturian: amestar; Azerbaijani: qarışdırmaq; Belarusian: змешваць, змяшаць, мяшаць; Bulgarian: забъ́рквам, забъ́ркам, разбъ́рквам, разбъ́ркам, бъ́ркам, смесвам, смеся; Burmese: နယ်, မွှေ, စရနယ်; Catalan: barrejar, mesclar; Cherokee: ᎠᏑᎨᎭ; Chinese Cantonese: 混合, 溝／沟, 撈／捞; Mandarin: 混合; Czech: míchat, smíchat, mísit, smísit; Danish: blande, mikse, røre; Dutch: [[mengen]]; Esperanto: miksi; Estonian: segama; Finnish: sekoittaa; French: [[mélanger]]; Friulian: miscliçâ, messedâ, misturâ; Georgian: არევა; German: [[mischen]], [[vermischen]], [[vermengen]], [[mixen]]; Greek: [[αναδεύω]], [[ανακατώνω]], [[ανακατεύω]], [[αναμειγνύω]], [[αναμιγνύω]]; Ancient Greek: [[ἀματίζω]], [[ἀμμείγνυμι]], [[ἀμφικυκάω]], [[ἀναδεύω]], [[ἀνακεράννυμι]], [[ἀνακεραννύω]], [[ἀνακίρναμαι]], [[ἀνακιρνάω]], [[ἀνακίρνημι]], [[ἀνακυκάω]], [[ἀναμείγνυμι]], [[ἀναμίγνυμι]], [[ἀναμιγνύω]], [[ἀναμίσγω]], [[ἀναφορύσσω]], [[ἀναφυράω]], [[ἀναφύρω]], [[δεύω]], [[διακεράννυμι]], [[διαμιγνύω]], [[διαμίσγω]], [[διασυγχέω]], [[διαφυράω]], [[διαφύρω]], [[διηθέω]], [[ἐγκατακεράννυμι]], [[ἐγκαταμείγνυμι]], [[ἐγκαταμίσγω]], [[ἐγκεράννυμι]], [[ἐγκεραννύω]], [[ἐγκεράω]], [[ἐγκίρνημι]], [[ἐγκυκάω]], [[εἰσκεραννύω]], [[εἰσφύρω]], [[ἐμμείγνυμι]], [[ἐμφυράω]], [[ἐνιμίσγω]], [[ἑνόω]], [[ἐνστύφω]], [[κατακεράννυμι]], [[κεράννυμι]], [[κιρνάω]], [[κίρνημι]], [[κιρνῶ]], [[κυκάω]], [[κυκῶ]], [[κυρκανάω]], [[κυρκανῶ]], [[μείγνυμι]], [[μειγνύω]], [[μίγνυμι]], [[μιγνύω]], [[παραχραίνω]], [[περιπλέκω]], [[προσκατακυκάω]], [[προσκατακυκῶ]], [[συγκεράννυμι]], [[συμπλέκω]], [[ταράσσω]], [[ταράττω]], [[φύρω]]; Hindi: मिलाना; Hungarian: kever; Icelandic: blanda; Indonesian: mencampurkan; Ingrian: sotkia; Interlingua: miscer; Irish: measc; Italian: [[mischiare]], [[mixare]], [[mescolare]]; Japanese: 混ぜる; Javanese: nyampur; Kazakh: араластыру; Khmer: កូរ, លាយ; Korean: 섞다; Kumyk: булгъамакъ; Kurdish Central Kurdish: تێکەڵ بکە; Kyrgyz: аралаштыруу; Ladin: mescedèr; Ladino: karishtrear, mesklar; Lao: ປະສົມ; Latgalian: maiseit; Latin: [[misceo]], [[remisceo]]; Latvian: maisīt; Lithuanian: maišyti; Low German: mengen; Macedonian: меша, измеша, помеша; Malay: campur; Maori: ranu, whakaranu, whāranu, natu, miki; Maranao: sambor; Mongolian: холих; Cyrillic: хутгалдах; Norman: mêler; Norwegian Bokmål: blande, mikse; Occitan: barrejar, mesclar; Old East Slavic: мѣшати; Old English: menġan; Persian: آمیختن; Polish: mieszać, zmieszać, bełtać, zbełtać; Portuguese: [[misturar]]; Romanian: amesteca, mesteca; Romansch: maschadar, mischedar, masdar, masder; Russian: [[смешивать]], [[смешать]], [[мешать]], [[помешать]], [[размешать]]; Sanskrit: श्रीणाति; Sardinian: ammasturai; Scottish Gaelic: measg; Serbo-Croatian Cyrillic: мешати, помешати, мијешати, помијешати; Roman: méšati, poméšati, mijéšati, pomijéšati; Sicilian: mmiscari, miscari, ammiscari; Slovak: miešať, zmiešať, zmiešavať; Slovene: mešati, zmešati; Somali: qasid; Southern Altai: булгаар; Spanish: [[mezclar]], [[mixturar]]; Swedish: blanda; Tajik: омехтан, аралаш кардан, қатӣ кардан; Thai: ผสม; Tocharian B: triw-; Turkish: karıştırmak; Ugaritic: 𐎎𐎒𐎋; Ukrainian: змі́шувати, змішати, мішати; Urdu: ملانا; Uzbek: aralashtirmoq; Venetian: misciar, misiar, mesedar; Vietnamese: pha; Walloon: maxhî; Yiddish: מישן | |||
}} | }} | ||