ἀσθμαίνω: Difference between revisions

m
no edit summary
m (Text replacement - "   <span class="bld">" to "<span class="bld">")
mNo edit summary
 
(18 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=asthmaino
|Transliteration C=asthmaino
|Beta Code=a)sqmai/nw
|Beta Code=a)sqmai/nw
|Definition=<span class="sense"><span class="bld">A</span> <b class="b2">breathe hard:</b> used by Hom. in pres. part., [[panting]], as after running, τὼ δ' ἀσθμαίνοντε κιχήτην <span class="bibl">Il.10.376</span>; [[gasping for breath]], of one dying, ὅ γ' ἀσθμαίνων . . ἔκπεσε δίφρου <span class="bibl">5.585</span>, cf. <span class="bibl">10.496</span>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>3.48</span>: pres. ind., <span class="bibl">Hp.<span class="title">Morb.</span>3.7</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span>905b33</span>: impf., <span class="bibl">Luc.<span class="title">DMeretr.</span>5.4</span>; <b class="b3">οὐδὲν ἀσθμαίνων</b> without [[an effort]], <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>651</span>; <b class="b3">ἀ. τι</b> [[pant for]] a thing, <span class="bibl">Hld.4.3</span>: c. acc. cogn., . πυρὸς δριμεῖαν ὁμοκλήν <span class="bibl">Opp.<span class="title">H.</span>4.14</span>.</span>
|Definition=[[breathe hard]]: used by Hom. in pres. part., [[panting]], as after running, τὼ δ' ἀσθμαίνοντε κιχήτην Il.10.376; [[gasping for breath]], of one dying, ὅ γ' ἀσθμαίνων.. ἔκπεσε δίφρου 5.585, cf. 10.496, Pi.''N.''3.48: pres. ind., Hp.''Morb.''3.7, Arist.''Pr.''905b33: impf., Luc.''DMeretr.''5.4; <b class="b3">οὐδὲν ἀσθμαίνων</b> without an [[effort]], A.''Eu.''651; <b class="b3">. τι</b> [[pant for]] a thing, Hld.4.3: c. acc. cogn., ἀ. πυρὸς δριμεῖαν ὁμοκλήν Opp.''H.''4.14.
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[respirar entrecortadamente]], [[jadear]] por esfuerzo físico τὼ δ' ἀσθμαίνοντε <i>Il</i>.10.376, cf. Hp.<i>Salubr</i>.4, οὐδὲν ἀσθμαίνων sin agitar su aliento</i> A.<i>Eu</i>.651, προσέδραμεν [[ἀγγελιῶτις]], εἶπε δ' ἔτ' ἀσθμαίνουσα Call.<i>Del</i>.217, καί μιν ... ποτὶ πύργον ἀνήγαγεν· ... νυμφίον ἀσθμαίνοντα περιπτύξασα σιωπῇ Musae.261, cf. D.Chr.30.38, ἐν δρόμοις τε καὶ γυμνασίοις Gal.18(1).77, en el acto amoroso ἡ δὲ ἐφίλει τε καὶ ἐποίει καὶ ἤσθμαινε καὶ ἐδόκει μοι ἐς ὑπερβολὴν ἥδεσθαι Luc.<i>DMeretr</i>.5.4, ἡ γυνὴ γενομένη πέφυκεν ἀσθμαίνειν ὑπὸ καυματώδους ἡδονῆς Ach.Tat.2.37.9, de los que profetizan bajo inspiración divina, D.Chr.1.56, antes de morir ὅ γ' ἀσθμαίνων ... ἔκπεσε δίφρου <i>Il</i>.5.585, cf. 10.496, σώματα ... ἀσθμαίνοντα Pi.<i>N</i>.3.48<br /><b class="num">•</b>[[resollar]], [[resoplar]] de los caballos tras la carrera, Q.S.4.535<br /><b class="num">•</b>[[roncar]] al dormir ἐπὶ τῆς κοίτης ... οὐκ ἀσθμαίνει [[LXX]] <i>Si</i>.31.19.<br /><b class="num">2</b> medic. [[padecer disnea o asma]] como síntoma de enfermedad respiratoria, Hp.<i>Morb</i>.3.7, <i>Epid</i>.7.9, como causa del tartamudeo, Arist.<i>Pr</i>.905<sup>b</sup>33.<br /><b class="num">3</b> tr. [[respirar]], [[echar por la boca]] de Eros ἀσθμαίνεις δὲ πυρὸς δριμεῖαν ὁμοκλήν Opp.<i>H</i>.4.14.<br /><b class="num">4</b> [[palpitar]] de cansancio ἀσθμαίνοντα πόνοις θέρεος ... γυῖα miembros palpitantes por las labores del verano</i>, <i>AP</i> 9.313 (Anyt.).<br /><b class="num">II</b> fig.<br /><b class="num">1</b> [[angustiarse]] Μελίη ... ἀσθμαίνουσα περὶ δρυός Call.<i>Del</i>.81.<br /><b class="num">2</b> [[anhelar]], [[suspirar]], [[estar impaciente por]] c. ac. τὸν δρόμον Hld.4.3.1, abs. ταῦτα γέγραφα ... ἀσθμαίνουσα καὶ δεδακρυμένη Aristaenet.2.13.27.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0370.png Seite 370]] schwer athmen, keuchen, nach dem Laufen; röcheln, von Sterbenden; Iliad. 5, 585. 10, 376. 496. 13, 399. 16, 826. 21, 182; Pind. N. 3, 46; Aesch. Eum. 621; Sp.; τί, nach etwas schnauben, Hel. 4, 3.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0370.png Seite 370]] schwer athmen, keuchen, nach dem Laufen; röcheln, von Sterbenden; Iliad. 5, 585. 10, 376. 496. 13, 399. 16, 826. 21, 182; Pind. N. 3, 46; Aesch. Eum. 621; Sp.; τί, nach etwas schnauben, Hel. 4, 3.
}}
{{bailly
|btext=<i>seul. prés. et impf.</i><br /><b>1</b> [[respirer péniblement]];<br /><b>2</b> [[râler]].<br />'''Étymologie:''' [[ἆσθμα]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἀσθμαίνω:'''<br /><b class="num">1</b> [[тяжело дышать]], [[задыхаться]] Hom., Pind., Aesch., Plut., Luc.;<br /><b class="num">2</b> (об умирающих), [[хрипеть]] Hom.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ἀσθμαίνω''': πνευστιῶ, «κοντανασαίνω», «λαχανιάζω», [[ἀναπνέω]] [[μετὰ]] κόπου, τὸ πλεῖστον κατὰ μετοχ. ἐνεστῶτος, τῷ δ’ ἀσθμαίνοντε κιχήτην, πνευστιῶντες, «λαχανιασμένοι», Ἰλ. Κ. 376· ἐπὶ ἐκπνέοντος ἀνθρώπου, ὁ μετ’ ἀγωνίας ἀναπνέων, ὅ γ’ ἀσθμαίνων… ἔκπεσε δίφρου Ε. 585, πρβλ. Κ. 496, Πινδ. Ν. 3. 84· οὐδὲν ἀσθμαίνων, [[ἄνευ]] προσπαθείας τινός, ἀκόπως, πρβλ. [[κατασθμαίνω]], Αἰσχύλ. Εὐμ. 651· γ΄ ἑνικ. ἀσθμαίνει Ἱππ. 489. 31· ἀσθμαίνουσι Ἀριστ. Πρβλ. 11. 60· παρατ. ἤσθμαινον Λουκ. Ἑταιρ. Διάλ. 5. 4: ― [[περιμένω]] τι ἀσθμαίνων, [[περιμένω]] τι ἀνυπομόνως, καὶ τὴν πανοπλίαν ἐνδὺς ἐφειστήκει τῇ βαλβῖδι τὸν δρόμον ἀσθμαίνων Ἡλιόδ. 4. 3· ― ἀλλὰ [[μετὰ]] συστοίχ. αἰτιατ., ἀσθμ. πυρὸς δριμεῖαν ὁμοκλὴν Ὀππ. Ἁλ. 4. 14. ― Σπάν. παρ’ Ἀττ.
|lstext='''ἀσθμαίνω''': πνευστιῶ, «κοντανασαίνω», «λαχανιάζω», [[ἀναπνέω]] μετὰ κόπου, τὸ πλεῖστον κατὰ μετοχ. ἐνεστῶτος, τῷ δ’ ἀσθμαίνοντε κιχήτην, πνευστιῶντες, «λαχανιασμένοι», Ἰλ. Κ. 376· ἐπὶ ἐκπνέοντος ἀνθρώπου, ὁ μετ’ ἀγωνίας ἀναπνέων, ὅ γ’ ἀσθμαίνων… ἔκπεσε δίφρου Ε. 585, πρβλ. Κ. 496, Πινδ. Ν. 3. 84· οὐδὲν ἀσθμαίνων, [[ἄνευ]] προσπαθείας τινός, ἀκόπως, πρβλ. [[κατασθμαίνω]], Αἰσχύλ. Εὐμ. 651· γ΄ ἑνικ. ἀσθμαίνει Ἱππ. 489. 31· ἀσθμαίνουσι Ἀριστ. Πρβλ. 11. 60· παρατ. ἤσθμαινον Λουκ. Ἑταιρ. Διάλ. 5. 4: ― [[περιμένω]] τι ἀσθμαίνων, [[περιμένω]] τι ἀνυπομόνως, καὶ τὴν πανοπλίαν ἐνδὺς ἐφειστήκει τῇ βαλβῖδι τὸν δρόμον ἀσθμαίνων Ἡλιόδ. 4. 3· ― ἀλλὰ μετὰ συστοίχ. αἰτιατ., ἀσθμ. πυρὸς δριμεῖαν ὁμοκλὴν Ὀππ. Ἁλ. 4. 14. ― Σπάν. παρ’ Ἀττ.
}}
{{bailly
|btext=<i>seul. prés. et impf.</i><br /><b>1</b> respirer péniblement;<br /><b>2</b> râler.<br />'''Étymologie:''' [[ἆσθμα]].
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
Line 23: Line 29:
}}
}}
{{Slater
{{Slater
|sltr=[[ἀσθμαίνω]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[pant]], [[gasp]] σώματα δὲ παρὰ Κρονίδαν Κένταυρον ἀσθμαίνοντα κόμιζεν (v. l. σώματι, unde σώματι ἀσθμαίνοντι coni. Tric.: i. e. those of the [[wild]] animals he slew) (N. 3.48)
|sltr=[[ἀσθμαίνω]] [[pant]], [[gasp]] σώματα δὲ παρὰ Κρονίδαν Κένταυρον ἀσθμαίνοντα κόμιζεν ([[varia lectio|v.l.]] σώματι, unde σώματι ἀσθμαίνοντι coni. Tric.: i. e. those of the [[wild]] animals he slew) (N. 3.48)
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[respirar entrecortadamente]], [[jadear]] por esfuerzo físico τὼ δ' ἀσθμαίνοντε <i>Il</i>.10.376, cf. Hp.<i>Salubr</i>.4, οὐδὲν ἀσθμαίνων sin agitar su aliento</i> A.<i>Eu</i>.651, προσέδραμεν [[ἀγγελιῶτις]], εἶπε δ' ἔτ' ἀσθμαίνουσα Call.<i>Del</i>.217, καί μιν ... ποτὶ πύργον ἀνήγαγεν· ... νυμφίον ἀσθμαίνοντα περιπτύξασα σιωπῇ Musae.261, cf. D.Chr.30.38, ἐν δρόμοις τε καὶ γυμνασίοις Gal.18(1).77, en el acto amoroso ἡ δὲ ἐφίλει τε καὶ ἐποίει καὶ ἤσθμαινε καὶ ἐδόκει μοι ἐς ὑπερβολὴν ἥδεσθαι Luc.<i>DMeretr</i>.5.4, ἡ γυνὴ γενομένη πέφυκεν ἀσθμαίνειν ὑπὸ καυματώδους ἡδονῆς Ach.Tat.2.37.9, de los que profetizan bajo inspiración divina, D.Chr.1.56, antes de morir ὅ γ' ἀσθμαίνων ... ἔκπεσε δίφρου <i>Il</i>.5.585, cf. 10.496, σώματα ... ἀσθμαίνοντα Pi.<i>N</i>.3.48<br /><b class="num">•</b>[[resollar]], [[resoplar]] de los caballos tras la carrera, Q.S.4.535<br /><b class="num">•</b>[[roncar]] al dormir ἐπὶ τῆς κοίτης ... οὐκ ἀσθμαίνει LXX <i>Si</i>.31.19.<br /><b class="num">2</b> medic. [[padecer disnea o asma]] como síntoma de enfermedad respiratoria, Hp.<i>Morb</i>.3.7, <i>Epid</i>.7.9, como causa del tartamudeo, Arist.<i>Pr</i>.905<sup>b</sup>33.<br /><b class="num">3</b> tr. [[respirar]], [[echar por la boca]] de Eros ἀσθμαίνεις δὲ πυρὸς δριμεῖαν ὁμοκλήν Opp.<i>H</i>.4.14.<br /><b class="num">4</b> [[palpitar]] de cansancio ἀσθμαίνοντα πόνοις θέρεος ... γυῖα miembros palpitantes por las labores del verano</i>, <i>AP</i> 9.313 (Anyt.).<br /><b class="num">II</b> fig.<br /><b class="num">1</b> [[angustiarse]] Μελίη ... ἀσθμαίνουσα περὶ δρυός Call.<i>Del</i>.81.<br /><b class="num">2</b> [[anhelar]], [[suspirar]], [[estar impaciente por]] c. ac. τὸν δρόμον Hld.4.3.1, abs. ταῦτα γέγραφα ... ἀσθμαίνουσα καὶ δεδακρυμένη Aristaenet.2.13.27.
}}
}}
{{grml
{{grml
Line 33: Line 36:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ἀσθμαίνω:''' ([[ἆσθμα]]), [[ανασαίνω]] [[βαριά]], [[αγκομαχώ]], [[λαχανιάζω]], [[αναπνέω]] με [[δυσκολία]], για κάποιον που ανασαίνει με κόπο ή πεθαίνει, [[κυρίως]] σε μτχ. ενεστ., σε Ομήρ. Ιλ.
|lsmtext='''ἀσθμαίνω:''' ([[ἆσθμα]]), [[ανασαίνω]] [[βαριά]], [[αγκομαχώ]], [[λαχανιάζω]], [[αναπνέω]] με [[δυσκολία]], για κάποιον που ανασαίνει με κόπο ή πεθαίνει, [[κυρίως]] σε μτχ. ενεστ., σε Ομήρ. Ιλ.
}}
{{elru
|elrutext='''ἀσθμαίνω:'''<br /><b class="num">1)</b> тяжело дышать, задыхаться Hom., Pind., Aesch., Plut., Luc.;<br /><b class="num">2)</b> (об умирающих) хрипеть Hom.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[ἆσθμα]]<br />to [[breathe]] [[hard]], [[gasp]] for [[breath]], of one out of [[breath]] or [[dying]], [[mostly]] in pres. [[part]]., Il.
|mdlsjtxt=[[ἆσθμα]]<br />to [[breathe]] [[hard]], [[gasp]] for [[breath]], of one out of [[breath]] or [[dying]], [[mostly]] in pres. [[part]]., Il.
}}
{{trml
|trtx====[[snore]]===
Afrikaans: snork; Ainu: エトㇿキ; Albanian: gërhas; Arabic: شَخَرَ‎; Egyptian Arabic: شخر‎; Moroccan Arabic: شخر‎; Armenian: խռմփալ, խռմփացնել, խռռացնել; Assamese: ঘোৰঘোৰা, নাক বজা; Azerbaijani: xoruldamaq; Belarusian: храпці́; Bengali: নাক ডাকা; Bikol Central: maghukragong; Bulgarian: хъ́ркам; Burmese: ဟောက်; Catalan: roncar; Cherokee: ᏓᏆᎳᎩᎠ; Chickasaw: lhabanka; Chinese Cantonese: 打鼾; Literary Chinese: 鼾; Mandarin: 打鼾; Min Nan: 鼾; Coptic: ϧⲉⲣϧⲉⲣ; Czech: chrápat; Danish: snorke; Dutch: [[snurken]]; Early Assamese: ঘোঙ্ঘড়ি পাৰ্; Elfdalian: skråita; Esperanto: ronki; Estonian: norskama; Faroese: snorka, róta; Finnish: kuorsata; French: [[ronfler]]; Georgian: ხვრინავს; German: [[schnarchen]]; Greek: [[ροχαλίζω]]; Ancient Greek: [[ἀσθμαίνω]], [[ἀπορέγχω]], [[κνώσσω]], [[ῥέγκω]], [[ῥέγχω]], [[ῥογχάζω]], [[ῥογχαλίζω]], [[ῥοχαλίζω]], [[ῥυγχιάζω]]; Greenlandic: qannguivoq; Haitian Creole: wonfle; Hebrew: נָחַר‎; Hindi: खर्राटा लेना; Hungarian: horkol; Hunsrik: schnorrikse; Icelandic: hrjóta; Indonesian: mendengkur, berdengkur; Irish: srann; Italian: [[russare]], [[ronfare]]; Japanese: 鼾をかく, 鼾を立てる; Javanese: ngorok; Kapampangan: malakak; Kazakh: қорылдау; Khmer: ស្រមុក; Korean: 코를 골다; Kyrgyz: корулдоо; Lao: ກົນ, ນອນກົນ, ສຽງກົນ; Latgalian: kruokt; Latin: [[sterto]], [[rhoncho]]; Latvian: krākt; Lithuanian: knarkti; Luxembourgish: ronken, schnaarchen; Macedonian: ‘рка, грчи; Malay: berdengkur; Manchu: ᡴᡡᠸᠠᠴᠠᡵᠠᠮᠪᡳ; Maori: korowaru, ngongoro, korowaru, pipiha, peru; Middle English: snoren; Mongolian: хурхирах; Navajo: ałhą́ą́ʼ; Norman: ronflier, raonfflaïr; Northern Sami: skuhrrat; Norwegian: snorke; Occitan: roncar, ronflar; Old English: hrūtan; Persian: خرخر کردن‎, خرناس کشیدن‎, خروپفیدن‎, خرناسیدن‎; Polish: chrapać; Portuguese: [[roncar]]; Romanian: sforăi; Romansch: sgruflar, runtgir; Russian: [[храпеть]]; Scottish Gaelic: srann; Serbo-Croatian Cyrillic: хр́кати; Roman: hŕkati; Sicilian: runfari, runfulijari; Slovak: chrápať; Slovene: smrčati; Sorbian Upper Sorbian: smorčeć; Spanish: [[roncar]]; Swedish: snarka; Tagalog: humilik; Tajik: хуррок кашидан, хӯрок кашидан; Thai: กรน; Tibetan: སྔུར་པ་བཏང; Turkish: horlamak; Turkmen: hor çekmek; Ukrainian: хропі́ти; Urdu: خراٹا لینا‎; Uzbek: xurrak otmoq, xirillamoq; Vietnamese: ngáy; Volapük: snokön, snorön; Walloon: ronfler, ronfyî; Welsh: chwyrnu; Yiddish: כראָפּען‎
===[[pant]]===
Albanian: dihat; Bulgarian: пъхтя, задъхвам се; Catalan: panteixar; Chinese Mandarin: [[喘氣]], [[喘气]], [[喘息]], [[氣喘吁吁]]; Czech: supět, funět, ztěžka/zrychleně dýchat; Dutch: [[hijgen]]; Esperanto: anheli; Finnish: huohottaa, läähättää, puuskuttaa; French: [[haleter]]; Galician: abarquiñar, acorar, arfar, alasar, ampear; German: [[hecheln]], [[keuchen]], [[schnaufen]]; Greek: [[αγκομαχάω]], [[ασθμαίνω]], [[βαριανασαίνω]], [[λαχανιάζω]]; Ancient Greek: [[ἀνασθμαίνω]], [[ἄνω ἔχειν τὸ πνεῦμα]], [[ἀπνοέω]], [[ἀσθμάζω]], [[ἀσθμαίνω]], [[ἀσπαίρω]], [[ἀσπαρίζω]], [[δυσπνοέω]], [[ἐξασθμαίνω]], [[μαιμάω]], [[πνευματιάω]], [[πνευστιάω]], [[πνευστιῶ]], [[πνέω]], [[σπαίρω]], [[φυσιάω]]; Hungarian: liheg, zihál; Icelandic: mása; Italian: [[ansare]], [[ansimare]], [[boccheggiare]]; Japanese: 喘ぐ; Latin: [[anhelo]]; Luxembourgish: hechelen; Maori: kahekahe, kuhakuha, whakahotuhotu, huatare, whakaaeaea, taretare, tūngāngā, kihakiha; Old English: sworettan; Ottoman Turkish: صولومق; Persian: رخیدن; Polish: dyszeć; Portuguese: [[ofegar]], [[arfar]], [[arquejar]]; Russian: [[пыхтеть]], [[задыхаться]], [[запыхаться]], [[запыхаться]]; Scottish Gaelic: plosg; Spanish: [[jadear]], [[harbar]], [[acezar]], [[resollar]], [[resolgar]]; Swedish: flämta, flåsa; Tagalog: hingalin; Walloon: panti, haner
}}
}}