μέτριος: Difference between revisions

m
Text replacement - "Arist.''Pol.''" to "Arist.''Pol.''"
m (Text replacement - "εῑ" to "εῖ")
m (Text replacement - "Arist.''Pol.''" to "Arist.''Pol.''")
 
(19 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=metrios
|Transliteration C=metrios
|Beta Code=me/trios
|Beta Code=me/trios
|Definition=α, ον, also ος, ον <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>59d</span>; Aeol. μέτερρος <span class="title">Lyr.Adesp.</span>66 (but <span class="sense"><span class="bld">A</span> μέτριος <span class="bibl">Sapph.<span class="title">Oxy.</span>1231.5</span>): (μέτρον):—[[within measure]], [[moderate]], and so, </span><span class="sense"><span class="bld">I</span> of Size, <b class="b3">μ. ἄνδρες</b> men [[of average height]], <span class="bibl">Hdt.2.32</span>; <b class="b3">μ. πῆχυς</b> the [[common]] cubit, <span class="bibl">Id.1.178</span>; <b class="b3">ἰσχὰς μ</b>. a [[fair-sized]] fig, <span class="bibl">Diocl.Fr.140</span>; of [[time]], <b class="b3">μ. μῆκος λόγων</b> the [[proper]] length of speech, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>338b</span>; <b class="b3">μ. χρόνος ἀκμῆς</b> a [[fair average]] time of maturity, <span class="bibl">Id.<span class="title">R.</span> 460e</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> of Number, [<b class="b3">ἱππεῖς] μ</b>. [[a reasonable number of]]... <span class="bibl">X. <span class="title">Cyr.</span>2.4.14</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> mostly of Degree, [[moderate]], ἔργα <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>306</span>; μ. νῦν ἔπος εὔχου <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>1059</span> (lyr.); μ. χάρις <span class="bibl">E.<span class="title">IA</span>554</span> (lyr.); σῖτος -ώτατος <span class="bibl">X.<span class="title">Lac.</span>1.3</span>; <b class="b3">τὸ μ</b>. [[the mean]], <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1212</span> (lyr.), cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>719e</span>, <span class="bibl"><span class="title">Plt.</span>284e</span>; ὁμολογεῖται τὸ μ. ἄριστον καὶ τὸ μέσον <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1295b4</span>; περαιτέρω τοῦ μ. <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>3.13.5</span>; πέρα τοῦ μ. <span class="bibl">Thphr.<span class="title">CP</span>6.1.4</span>; ἐνδοτέρω τοῦ μ. Plu.2.656f; τὰ μ. <span class="bibl">E.<span class="title">Med.</span>125</span> (anap.); εἴη γ' ἐμοὶ μέτρια <span class="bibl">Id.<span class="title">Ion</span>632</span>; τὰ μ. κεκτῆσθαι <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>2.6.22</span>; μ. καὶ δίκαια <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span> 1137</span>; <b class="b3">μ. φιλία</b> a friendship [[not too great]], <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>253</span> (anap.); μετρίων λέκτρων μετρίων δὲ γάμων… κῦρσαι θνητοῖσιν ἄριστον <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span>503</span> (anap.); <b class="b3">μ. ἐσθῆτι χρῆσθαι</b> [[simple]] dress, <span class="bibl">Th.1.6</span>; <b class="b3">μετρία φυλακῇ</b> [[not in strict]] custody, <span class="bibl">Id.4.30</span>; βίος μ. καὶ βέβαιος <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>466b</span>; <b class="b3">μ. σχῆμα</b> [[modest]] apparel, <span class="bibl">Id.<span class="title">Grg.</span>511e</span>; μ. οὐσίαν κεκτῆσθαι <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1292b26</span>; <b class="b3">οἱ μ</b>. [[respectable people]], <span class="bibl">D.18.10</span>; later, [[poor]], μ. καὶ δυστυχεῖς <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span>120.7</span> (iv A. D.), etc.: with inf., <b class="b3">ὅσον οἰόμεθα μέτριον εἶναι πιεῖν</b> [[just sufficient]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>117b</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[tolerable]], οἷς μὴ μ. αἰών <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>179</span> (lyr.); ἀπὸ τῶν μ. ἐπ' ἀμήχανον ἄλγος <span class="bibl">Id.<span class="title">El.</span>140</span> (lyr.); μ. ἄχθος <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>884</span> (anap.); κακά <span class="bibl">Id.<span class="title">Tr.</span>722</span>; <b class="b3">ναύταις μ. χειμὼν φέρειν</b> ib. <span class="bibl">688</span>; <b class="b3">μετρίων δεομένῳ</b> making a [[moderate]] request, <span class="bibl">Hdt.4.84</span>; τυχεῖν τῶν μετρίων <span class="bibl">Lys.9.4</span>; <b class="b3">τὰ μ</b>. [[tolerable]] terms. Decr. ap. <span class="bibl">D.18.165</span>; ἐπὶ μετρίοις <span class="bibl">Th.4.22</span>; <b class="b3">μηδὲν μ. λέγειν</b> nothing [[tolerably accurate]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Tht.</span> 181b</span>; -<b class="b3">ωτάτη ἡ δημοκρατία</b> [[least intolerable]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1289b4</span>, cf. <span class="bibl">Men.532.17</span> (Sup.). </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> of Persons, [[moderate]] in desires and the like, [[temperate]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>245</span>; -ώτεροι ἐς τὰ πολιτικά <span class="bibl">Th.6.89</span>; μ. πρὸς τὰς ἡδονάς <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>816b</span>; σώφρων καὶ μ. πρὸς τὴν καθ' ἡμέραν δίαιταν <span class="bibl">Aeschin.3.170</span>; ἐν τῷ σίτῳ <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>5.2.17</span>; of Love, <b class="b3">μάκαρες οἳ μ. θεοῦ</b> (sc. [[Ἀφροδίτης]]) μετέσχον <span class="bibl">E.<span class="title">IA</span>543</span> (lyr.), cf. <span class="bibl"><span class="title">Fr.</span>967</span> (lyr.); εἰ δ' ἦσθα μ. τἄλλα γ' ἡδίστη θεῶν πέφυκας <span class="bibl">Id.<span class="title">Hel.</span>1105</span>; also, [[moderate]], [[fair]], <span class="bibl">Thgn.615</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>396c</span>, etc.; a favourite word in democratic states, μ. καὶ φιλάνθρωπος <span class="bibl">D.21.185</span>; <b class="b3">σαυτὸν -ώτερον παρέχειν</b> ib.134; <b class="b3">μ. πρὸς τοὺς ὑπηκόους</b> [[mild]] towards... <span class="bibl">Th.1.77</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[proportionate]], [[fitting]], μισθὸς σώφροσι μ. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>18b</span>; μ. λόγοι <span class="bibl">X.<span class="title">Smp.</span>8.3</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> [[enjoying 'middling' health]] (cf. [[μετριάζω]] <span class="bibl">1.3</span>), <span class="title">Cat.Cod.Astr.</span>8(1).182. </span><span class="sense"><span class="bld">B</span> Adv. [[μετρίως]] [[moderately]], [[within due limits]], ἀπηγήσεσθαι <span class="bibl">Hdt.2.161</span>; [[in due measure]], [[neither exaggerating nor depreciating]], εἰπεῖν <span class="bibl">Th.2.35</span>; λέγειν <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>518b</span>; μ. περὶ αὑτῶν διαλεχθέντες <span class="bibl">Isoc.12.171</span>; <b class="b3">μ. ἔχειν</b> to be [[in due proportion]], neither too much nor too little, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Tht.</span>191d</span>; <b class="b3">μ. ἔχειν βίου</b> to be [[moderately well]] off, <span class="bibl">Hdt.1.32</span>; μ. φιλοσοφίας ἔχειν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Euthd.</span>305d</span>: Comp. [[μετριώτερον]] (infr. <span class="bibl">3</span>), also -ωτέρως <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>587a1</span>: Sup. -ώτατα <span class="bibl">Th.6.88</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[enough]], μ. κεχόρευται <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>1511</span> (anap.); μ. πρὸς τὴν ἐμὴν ἀνάγκην εἰρημένα <span class="bibl">Id.<span class="title">Ec.</span> 969</span>; [[moderately]], [[pretty well]], ἐν οἰκουμένῃ καὶ μ. πολιτείᾳ <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>936b</span>; σωφρονοῦσι καὶ μ. <span class="bibl">D.6.19</span>; <b class="b3">μ. [λέγειν</b>] <span class="bibl">Men.<span class="title">Pk.</span>262</span>; ἀποδέξασθαι μ. <span class="bibl">Pl. <span class="title">Tht.</span>161b</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[modestly]], [[temperately]], χαίρειν <span class="bibl">E.<span class="title">IA</span>921</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">HF</span>709</span>; ἀποκρίνασθαι <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>2.3.20</span>; μ. βεβιωκώς <span class="bibl">Lys. 16.3</span> (but <b class="b3">μ. διάγειν</b> to be [[moderately]] off, <span class="bibl">X.<span class="title">Hier.</span>1.8</span>); πενθεῖν μ. <span class="bibl">Antiph.53.1</span>; φέρειν <span class="bibl">Plb.3.85.9</span>; [[on fair terms]], μ. ξυναλλαγῆναι <span class="bibl">Th.4.19</span>, cf. <span class="bibl">20</span>: Comp. -ώτερον, πρός τινας φρονεῖν <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>4.3.7</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> μ. ἔχειν [[to be in 'middling' health]], PLips.108.6 (ii/iii A. D.). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> neut. [[μέτριον]] and [[μέτρια]] as adverb, μέτριον ἔχειν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>846c</span> (sed leg. [[μέτρον]]) ; μέτρια βασανισθείς <span class="bibl">Id.<span class="title">Sph.</span>237b</span>: also with Art., τὸ μέτριον ἀποκοιμηθῆναι <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>2.4.26</span>; τὰ μέτρια διαφέρεσθαι <span class="bibl">Th.4.19</span>, cf. <span class="bibl">8.84</span>.</span>
|Definition=μετρία, μέτριον, also μέτριος, μέτριον Pl.''Ti.''59d; Aeol. [[μέτερρος]] ''Lyr.Adesp.''66 (but<br><span class="bld">A</span> μέτριος Sapph.''Oxy.''1231.5): ([[μέτρον]]):—[[within measure]], [[moderate]], and so,<br><span class="bld">I</span> of Size, <b class="b3">μέτριοι ἄνδρες</b> [[men]] [[of average height]], [[Herodotus|Hdt.]]2.32; μέτριος [[πῆχυς]] the [[common]] [[cubit]], Id.1.178; [[ἰσχάς|ἰσχὰς]] μετρία a [[fair-sized]] [[fig]], Diocl.Fr.140; of [[time]], <b class="b3">μέτριον μῆκος λόγων</b> the [[proper]] [[length]] of [[speech]], [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 338b; <b class="b3">μέτριος χρόνος ἀκμῆς</b> a [[fair average]] [[time]] of [[maturity]], Id.''R.'' 460e.<br><span class="bld">II</span> of Number, [ἱππεῖς] μ. [[a reasonable number of]]... [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''2.4.14.<br><span class="bld">III</span> mostly of Degree, [[moderate]], ἔργα Hes.''Op.''306; μ. νῦν ἔπος εὔχου A.''Supp.''1059 (lyr.); μ. [[χάρις]] E.''IA''554 (lyr.); [[σῖτος]] μετριώτατος X.''Lac.''1.3; [[τὸ μέτριον]] = the [[mean]], [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''1212 (lyr.), cf. [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''719e, ''Plt.''284e; ὁμολογεῖται τὸ μέτριον ἄριστον καὶ τὸ μέσον [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1295b4; περαιτέρω τοῦ μετρίου [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''3.13.5; πέρα τοῦ μετρίου [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[De Causis Plantarum|CP]]'' 6.1.4; ἐνδοτέρω τοῦ μετρίου Plu.2.656f; τὰ μέτρια E.''Med.''125 (anap.); εἴη γ' ἐμοὶ μέτρια Id.''Ion''632; τὰ μέτρια κεκτῆσθαι [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''2.6.22; [[μέτρια]] καὶ [[δίκαια]] Ar.''Nu.'' 1137; <b class="b3">μετρία φιλία</b> a [[friendship]] [[not too great]], E.''Hipp.''253 (anap.); μετρίων λέκτρων μετρίων δὲ γάμων… κῦρσαι θνητοῖσιν ἄριστον Id.''Fr.''503 (anap.); <b class="b3">μετρίᾳ ἐσθῆτι χρῆσθαι</b> [[simple]] [[dress]], Th.1.6; <b class="b3">μετρία φυλακῇ</b> [[not in strict]] [[custody]], Id.4.30; βίος μέτριος καὶ βέβαιος [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 466b; μέτριον [[σχῆμα]] = [[modest]] [[apparel]], Id.''Grg.''511e; μ. [[οὐσία]]ν [[κεκτῆσθαι]] [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1292b26; <b class="b3">οἱ μέτριοι</b> [[respectable people]], D.18.10; later, [[poor]], μέτριοι καὶ δυστυχεῖς ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''120.7 (iv A. D.), etc.: with inf., <b class="b3">ὅσον οἰόμεθα μέτριον εἶναι πιεῖν</b> [[just sufficient]], [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]'' 117b.<br><span class="bld">2</span> [[tolerable]], οἷς μὴ μ. αἰών S.''Ph.''179 (lyr.); ἀπὸ τῶν μετρίων ἐπ' [[ἀμήχανος|ἀμήχανον]] [[ἄλγος]] Id.''El.''140 (lyr.); μέτριον [[ἄχθος]] [[Euripides|E.]]''[[Alcestis|Alc.]]''884 (anap.); κακά Id.''Tr.''722; <b class="b3">ναύταις μ. χειμὼν φέρειν</b> ib. 688; <b class="b3">μετρίων δεομένῳ</b> making a [[moderate]] [[request]], [[Herodotus|Hdt.]]4.84; τυχεῖν τῶν μετρίων Lys.9.4; <b class="b3">τὰ μέτρια</b> [[tolerable]] terms. Decr. ap. D.18.165; ἐπὶ μετρίοις Th.4.22; <b class="b3">μηδὲν μέτριον λέγειν</b> nothing [[tolerably accurate]], [[Plato|Pl.]]''[[Theaetetus|Tht.]]'' 181b; <b class="b3">μετριωτάτη ἡ δημοκρατία</b> [[least intolerable]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1289b4, cf. Men.532.17 (Sup.).<br><span class="bld">3</span> of Persons, [[moderate]] in desires and the like, [[temperate]], Ar.''Pl.''245; μετριώτεροι ἐς τὰ πολιτικά Th.6.89; μ. πρὸς τὰς ἡδονάς [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''816b; [[σώφρων]] καὶ μ. πρὸς τὴν καθ' ἡμέραν δίαιταν Aeschin.3.170; ἐν τῷ σίτῳ [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''5.2.17; of Love, <b class="b3">μάκαρες οἳ μέτριοι θεοῦ</b> (''[[sc.]]'' [[Ἀφροδίτη]]ς) μετέσχον E.''IA''543 (lyr.), cf. ''Fr.''967 (lyr.); εἰ δ' ἦσθα μετρία τἄλλα γ' ἡδίστη θεῶν πέφυκας Id.''Hel.''1105; also, [[moderate]], [[fair]], Thgn.615, [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 396c, etc.; a favourite word in democratic states, μέτριος καὶ [[φιλάνθρωπος]] D.21.185; <b class="b3">σαυτὸν μετριώτερον παρέχειν</b> ib.134; <b class="b3">μέτριος πρὸς τοὺς ὑπηκόους</b> [[mild]] [[towards]]... Th.1.77.<br><span class="bld">4</span> [[proportionate]], [[fitting]], μισθὸς σώφροσι μ. Pl.''Ti.''18b; μ. λόγοι X.''Smp.''8.3.<br><span class="bld">5</span> [[enjoying middling health]] (cf. [[μετριάζω]] 1.3), ''Cat.Cod.Astr.''8(1).182.<br><span class="bld">B</span> Adv. [[μετρίως]] = [[moderately]], [[within due limits]], ἀπηγήσεσθαι [[Herodotus|Hdt.]]2.161; [[in due measure]], [[neither exaggerating nor depreciating]], μετρίως [[εἰπεῖν]] Th.2.35; μετρίως [[λέγειν]] [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 518b; μετρίως περὶ αὑτῶν διαλεχθέντες Isoc.12.171; [[μετρίως ἔχειν]] to [[be in due proportion]], neither too much nor too little, [[Plato|Pl.]]''[[Theaetetus|Tht.]]''191d; [[μετρίως ἔχειν βίου]] to [[be moderately well off]], [[Herodotus|Hdt.]]1.32; μετρίως φιλοσοφίας ἔχειν Pl.''Euthd.''305d: Comp. [[μετριώτερον]] (infr. 3), also μετριωτέρως [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''587a1: Sup. μετριώτατα Th.6.88, etc.<br><span class="bld">2</span> [[enough]], μετρίως κεχόρευται Ar.''Nu.''1511 (anap.); μετρίως πρὸς τὴν ἐμὴν ἀνάγκην εἰρημένα Id.''Ec.'' 969; [[moderately]], [[pretty well]], ἐν οἰκουμένῃ καὶ μετρίως πολιτείᾳ [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''936b; σωφρονοῦσι καὶ μετρίως D.6.19; <b class="b3">μετρίως [λέγειν]</b> Men.''Pk.''262; [[ἀποδέξασθαι]] μετρίως Pl. ''Tht.''161b.<br><span class="bld">3</span> [[modestly]], [[temperately]], [[χαίρειν]] E.''IA''921, cf. ''HF''709; ἀποκρίνασθαι X.''An.''2.3.20; μετρίως βεβιωκώς Lys. 16.3 (but [[μετρίως διάγειν]] to [[be moderately off]], X.''Hier.''1.8); [[πενθεῖν]] μετρίως Antiph.53.1; [[φέρειν]] Plb.3.85.9; [[on fair terms]], μετρίως ξυναλλαγῆναι Th.4.19, cf. 20: Comp. μετριώτερον, πρός τινας [[φρονεῖν]] [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''4.3.7.<br><span class="bld">4</span> [[μετρίως ἔχειν]] to [[be in middling health]], PLips.108.6 (ii/iii A. D.).<br><span class="bld">II</span> neut. [[μέτριον]] and [[μέτρια]] as adverb, μέτριον ἔχειν [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''846c (sed leg. [[μέτρον]]); μέτρια βασανισθείς Id.''Sph.''237b: also with Art., τὸ μέτριον ἀποκοιμηθῆναι [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''2.4.26; τὰ μέτρια [[διαφέρεσθαι]] Th.4.19, cf. 8.84.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0163.png Seite 163]] bei den Att. auch 2 Endgn, [[mäßig]], das rechte Maaß habend, haltend, nicht zu groß u. nicht zu klein, nicht übermäßig; [[αἰών]], [[βίος]], Hes. O. 308, ein Leben, das zwischen großem Glück u. großem Unglück die Mittelstraße hält; μέτριον νῦν [[ἔπος]] εὔχου, Aesch. Suppl. 1045, mäßig, bescheiden flehe; vgl. [[ὅστις]] τοῦ πλέονος μέρους χρῄζει τοῦ μετρίου [[παρείς]], Soph. O. C. 1214; ὦ δύστανα γένη βροτῶν, οἷς μὴ [[μέτριος]] [[αἰών]], Phil. 179, von übergroßem Unglück; vgl. οὐ μέτρια πάσχομεν κακά, Eur. Troad. 717; [[ὄχλος]], [[χειμών]], Ion 635 Troad. 683; τῶν μετρίων τοὔνομα νικᾷ, Med. 125; dah. [[μέτριος]] [[ἀνήρ]], Ar. Plut. 245, der auch μέτρια καὶ δίκαια vrbdt, Nubb. 1121; [[μέτριος]] [[πῆχυς]], ein mittleres Ellenmaaß, das zwischen zu lang u. zu kurz die Mitte hält, Her, 1, 72; [[οὔτε]] τοὺς Ἀθηναίους ἐπὶ μετρίοις ποιήσοντας ἃ προὐκαλοῦντο, unter mäßigen Bedingungen, Thuc. 4, 22; μετρίᾳ ἐσθῆτι πρῶτοι ἐχρήσαντο, 1, 6, von den Lacedämoniern gesagt, im Ggstz der üppigen u. weichlichen Kleidung der Ionier; φυλακῇ μετρίᾳ τηρεῖν, ib. 30; τὰ μέτρια ἐπιθεραπεύειν, was Einem zukommt, das Pflichtmäßige, 8, 84; οἱ τὰ μέτρια διενεχθέντες werden den [[μειζόνως]] ἐχθροί entggstzt, 1, 19; πρὸς τοὺς ὑπηκόους μέτριοι ὄντες, mäßig, billig, gerecht, 1, 77; vgl. Pol. 8, 21, 8; [[μέτριος]] [[λόγος]], [[χρόνος]] u. vgl., Plat. Phil. 32 a Rep. V, 460 c u. Folgde, gew. als Lob, der sich immer in der rechten Mitte hält, sich nicht durch Leidenschaft über das rechte Maaß hinausführen läßt, u. daher im Freistaat der gute Bürger, der sich nicht über seine Mitbürger od. über die Gesetze erhebt; [[μέτριος]] τὸν τρόπον, Din. 2, 8; μ. καὶ [[φιλάνθρωπος]], Dem. 21, 185; σώφρονα καὶ μέτριον πρὸς τὴν δίαιταν, im Ggstz von [[ἀσέλγεια]] τῆς δαπάνης, Aesch. 3, 170; Pol. vrbdt μέτριοι καὶ πραεῖς καὶ φιλάνθρωποι, 18, 20, 7; τὰ μέτρια καὶ τὰ ἀναγκαῖα, 1, 18, 11; auch τὰ μέτρια τῶν ἀξιουμένων, billige Forderungen, 26, 1, 2; Plut. vrbdt πράξεις τὸ μέτριον καὶ τὸ χρήσιμον ἡμῖν ἐχούσας, de virt. moral. 4; [[μέτριος]] καὶ [[ἰσότιμος]], Hdn. 2, 4, 18; neben [[ἐπιεικής]], Luc. Vit. auct. 26. – Adv. μετρίως, mäßig, καὶ σωφρόνως πράττειν, Plat. Rep. III, 399 b; μετριώτατα τῇ ψυχῇ προσφέρειν, im richtigsten Maaße, 412 a; hinreichend, δοκεῖ μοι δεδηλῶσθαι μετρίως, Phaedr. 277 b, öfter; aber μετρίως γάρ μοι δοκεῖς εἰρηκέναι ist = angemessen, passend, 236 a u. öfter; καὶ [[οἶμαι]] αὐτὰ μετρίως ἔχειν, Apol. 39 b; μετρίως προειρῆσθαι, Aesch. 1, 3; μετρίως φέρειν τι, geduldig, Pol. 3, 85, 9 u. a. Sp.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0163.png Seite 163]] bei den Att. auch 2 Endgn, [[mäßig]], das rechte Maaß habend, haltend, nicht zu groß u. nicht zu klein, nicht übermäßig; [[αἰών]], [[βίος]], Hes. O. 308, ein Leben, das zwischen großem Glück u. großem Unglück die Mittelstraße hält; μέτριον νῦν [[ἔπος]] εὔχου, Aesch. Suppl. 1045, mäßig, bescheiden flehe; vgl. [[ὅστις]] τοῦ πλέονος μέρους χρῄζει τοῦ μετρίου [[παρείς]], Soph. O. C. 1214; ὦ δύστανα γένη βροτῶν, οἷς μὴ [[μέτριος]] [[αἰών]], Phil. 179, von übergroßem Unglück; vgl. οὐ μέτρια πάσχομεν κακά, Eur. Troad. 717; [[ὄχλος]], [[χειμών]], Ion 635 Troad. 683; τῶν μετρίων τοὔνομα νικᾷ, Med. 125; dah. [[μέτριος]] [[ἀνήρ]], Ar. Plut. 245, der auch μέτρια καὶ δίκαια vrbdt, Nubb. 1121; [[μέτριος]] [[πῆχυς]], ein mittleres Ellenmaaß, das zwischen zu lang u. zu kurz die Mitte hält, Her, 1, 72; [[οὔτε]] τοὺς Ἀθηναίους ἐπὶ μετρίοις ποιήσοντας ἃ προὐκαλοῦντο, unter mäßigen Bedingungen, Thuc. 4, 22; μετρίᾳ ἐσθῆτι πρῶτοι ἐχρήσαντο, 1, 6, von den Lacedämoniern gesagt, im <span class="ggns">Gegensatz</span> der üppigen u. weichlichen Kleidung der Ionier; φυλακῇ μετρίᾳ τηρεῖν, ib. 30; τὰ μέτρια ἐπιθεραπεύειν, was Einem zukommt, das Pflichtmäßige, 8, 84; οἱ τὰ μέτρια διενεχθέντες werden den [[μειζόνως]] ἐχθροί entggstzt, 1, 19; πρὸς τοὺς ὑπηκόους μέτριοι ὄντες, mäßig, billig, gerecht, 1, 77; vgl. Pol. 8, 21, 8; [[μέτριος]] [[λόγος]], [[χρόνος]] u. vgl., Plat. Phil. 32 a Rep. V, 460 c u. Folgde, gew. als Lob, der sich immer in der rechten Mitte hält, sich nicht durch Leidenschaft über das rechte Maaß hinausführen läßt, u. daher im Freistaat der gute Bürger, der sich nicht über seine Mitbürger od. über die Gesetze erhebt; [[μέτριος]] τὸν τρόπον, Din. 2, 8; μ. καὶ [[φιλάνθρωπος]], Dem. 21, 185; σώφρονα καὶ μέτριον πρὸς τὴν δίαιταν, im <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[ἀσέλγεια]] τῆς δαπάνης, Aesch. 3, 170; Pol. vrbdt μέτριοι καὶ πραεῖς καὶ φιλάνθρωποι, 18, 20, 7; τὰ μέτρια καὶ τὰ ἀναγκαῖα, 1, 18, 11; auch τὰ μέτρια τῶν ἀξιουμένων, billige Forderungen, 26, 1, 2; Plut. vrbdt πράξεις τὸ μέτριον καὶ τὸ χρήσιμον ἡμῖν ἐχούσας, de virt. moral. 4; [[μέτριος]] καὶ [[ἰσότιμος]], Hdn. 2, 4, 18; neben [[ἐπιεικής]], Luc. Vit. auct. 26. – Adv. μετρίως, mäßig, καὶ σωφρόνως πράττειν, Plat. Rep. III, 399 b; μετριώτατα τῇ ψυχῇ προσφέρειν, im richtigsten Maaße, 412 a; hinreichend, δοκεῖ μοι δεδηλῶσθαι μετρίως, Phaedr. 277 b, öfter; aber μετρίως γάρ μοι δοκεῖς εἰρηκέναι ist = angemessen, passend, 236 a u. öfter; καὶ [[οἶμαι]] αὐτὰ μετρίως ἔχειν, Apol. 39 b; μετρίως προειρῆσθαι, Aesch. 1, 3; μετρίως φέρειν τι, geduldig, Pol. 3, 85, 9 u. a. Sp.
}}
}}
{{bailly
{{bailly
Line 17: Line 17:
}}
}}
{{elru
{{elru
|elrutext='''μέτριος:''' 3, реже<br /><b class="num">1)</b> [[средний]], [[среднего роста]], [[нормальный]] ([[ἄνδρες]] Her. - ср. 10);<br /><b class="num">2)</b> [[обыкновенный]], [[общепринятый]] ([[πῆχυς]] Her.);<br /><b class="num">3)</b> [[среднего протяжения]] ([[μῆκος]] Plat.);<br /><b class="num">4)</b> [[средней продолжительности или непродолжительный]] ([[χρόνος]] Plat.);<br /><b class="num">5)</b> [[средний]], [[посредственный]] (ἔργα Hes.; [[οὐσία]] Arst.); скромный, простой ([[ἐσθής]] Thuc.; [[σῖτος]] Xen.; [[βίος]] Plat.);<br /><b class="num">6)</b> [[умеренный]], [[сдержанный]] ([[ἔπος]] Aesch.; [[χάρις]] Eur.): μ. ἔς τι Thuc., πρός τι Plat. и ἔν τινι Xen. умеренный в чем-л.;<br /><b class="num">7)</b> [[сносный]], [[терпимый]] ([[ἄχθος]], κακά Eur.);<br /><b class="num">8)</b> [[кроткий]], [[мягкий]] (πρὸς τοὺς ὑπηκόους Thuc.);<br /><b class="num">9)</b> [[подходящий]], [[достаточный]] ([[μισθός]] Plat.);<br /><b class="num">10)</b> [[правильный]], [[справедливый]] ([[λόγος]] Xen.; [[ἀνήρ]] Plat.). - см. тж. [[μέτριον]].
|elrutext='''μέτριος:''' 3, реже<br /><b class="num">1</b> [[средний]], [[среднего роста]], [[нормальный]] ([[ἄνδρες]] Her. - ср. 10);<br /><b class="num">2</b> [[обыкновенный]], [[общепринятый]] ([[πῆχυς]] Her.);<br /><b class="num">3</b> [[среднего протяжения]] ([[μῆκος]] Plat.);<br /><b class="num">4</b> [[средней продолжительности]] или [[непродолжительный]] ([[χρόνος]] Plat.);<br /><b class="num">5</b> [[средний]], [[посредственный]] (ἔργα Hes.; [[οὐσία]] Arst.); скромный, простой ([[ἐσθής]] Thuc.; [[σῖτος]] Xen.; [[βίος]] Plat.);<br /><b class="num">6</b> [[умеренный]], [[сдержанный]] ([[ἔπος]] Aesch.; [[χάρις]] Eur.): μ. ἔς τι Thuc., πρός τι Plat. и ἔν τινι Xen. умеренный в чем-л.;<br /><b class="num">7</b> [[сносный]], [[терпимый]] ([[ἄχθος]], κακά Eur.);<br /><b class="num">8</b> [[кроткий]], [[мягкий]] (πρὸς τοὺς ὑπηκόους Thuc.);<br /><b class="num">9</b> [[подходящий]], [[достаточный]] ([[μισθός]] Plat.);<br /><b class="num">10</b> [[правильный]], [[справедливый]] ([[λόγος]] Xen.; [[ἀνήρ]] Plat.). - см. тж. [[μέτριον]].
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 29: Line 29:
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[μέτριος]], η, ον [[μέτρον]]<br />[[within]] [[measure]], and so,<br /><b class="num">I.</b> of Size, of [[average]] [[height]], Hdt.; μ. [[πῆχυς]] the [[common]] [[cubit]], Hdt.; so of [[time]], [[moderate]], Plat.<br /><b class="num">II.</b> of Number, few, Xen.<br /><b class="num">III.</b> of Degree, holding to the [[mean]], [[moderate]], Hes., Eur., etc.:—of a [[mean]] or [[middle]] [[state]], opp. to a [[high]] or low [[estate]], Trag., etc.; τὸ [[μέτριον]] the [[mean]], Lat. [[aurea]] [[mediocritas]], Soph.; so, τὰ μέτρια Eur., etc.; —so, μ. [[φιλία]] a [[friendship]] not too [[great]], Eur.; μ. ἐσθῆτι [[χρῆσθαι]] [[common]] [[dress]], Thuc.; μετρίᾳ φυλακῇ not in [[strict]] [[custody]], Thuc.; οἱ μέτριοι [[common]] men, the [[common]] [[sort]], Dem.:—also, [[ὅσον]] οἰόμεθα [[μέτριον]] [[εἶναι]] [[just]] [[sufficient]], Plat.<br /><b class="num">2.</b> [[moderate]], [[tolerable]], Hdt., Soph., etc.; τὰ μ. [[moderate]] terms, Thuc.<br /><b class="num">3.</b> of Persons, [[moderate]], [[temperate]], [[virtuous]], Theogn., Eur.; μετριώτεροι ἐς τὰ πολιτικά Thuc.; μέτρ. πρὸς δίαιταν Aeschin.<br /><b class="num">4.</b> [[proportionate]], [[fitting]], Xen.<br />B. adv. [[μετρίως]], [[moderately]], [[within]] due limits, in due [[measure]], [[fairly]], Hdt., Thuc., etc.; μ. ἔχειν τοῦ βίου to be [[moderately]] well off, Hdt.:—comp. μετριώτερον, Sup. -ώτατα, Thuc.<br /><b class="num">2.</b> [[enough]], [[sufficiently]], Ar., etc.<br /><b class="num">3.</b> [[modestly]], [[temperately]], Eur., Xen.:— to [[fair]] terms, Thuc.<br /><b class="num">II.</b> the neut. [[μέτριον]] and μέτρια are also used as adv., Plat.:—with Art., τὸ [[μέτριον]] Xen.; τὰ μέτρια Thuc.
|mdlsjtxt=[[μέτριος]], η, ον [[μέτρον]]<br />[[within]] [[measure]], and so,<br /><b class="num">I.</b> of Size, of [[average]] [[height]], Hdt.; μ. [[πῆχυς]] the [[common]] [[cubit]], Hdt.; so of [[time]], [[moderate]], Plat.<br /><b class="num">II.</b> of Number, [[few]], [[Xen]].<br /><b class="num">III.</b> of Degree, holding to the [[mean]], [[moderate]], Hes., Eur., etc.:—of a [[mean]] or [[middle]] [[state]], opp. to a [[high]] or low [[estate]], Trag., etc.; τὸ [[μέτριον]] the [[mean]], Lat. [[aurea]] [[mediocritas]], Soph.; so, τὰ μέτρια Eur., etc.; —so, μ. [[φιλία]] a [[friendship]] not too [[great]], Eur.; μ. ἐσθῆτι [[χρῆσθαι]] [[common]] [[dress]], Thuc.; μετρίᾳ φυλακῇ not in [[strict]] [[custody]], Thuc.; οἱ μέτριοι [[common]] men, the [[common]] [[sort]], Dem.:—also, [[ὅσον]] οἰόμεθα [[μέτριον]] [[εἶναι]] [[just]] [[sufficient]], Plat.<br /><b class="num">2.</b> [[moderate]], [[tolerable]], Hdt., Soph., etc.; τὰ μ. [[moderate]] terms, Thuc.<br /><b class="num">3.</b> of Persons, [[moderate]], [[temperate]], [[virtuous]], Theogn., Eur.; μετριώτεροι ἐς τὰ πολιτικά Thuc.; μέτρ. πρὸς δίαιταν Aeschin.<br /><b class="num">4.</b> [[proportionate]], [[fitting]], Xen.<br />B. adv. [[μετρίως]], [[moderately]], [[within]] due limits, in due [[measure]], [[fairly]], Hdt., Thuc., etc.; μ. ἔχειν τοῦ βίου to be [[moderately]] well off, Hdt.:—comp. μετριώτερον, Sup. -ώτατα, Thuc.<br /><b class="num">2.</b> [[enough]], [[sufficiently]], Ar., etc.<br /><b class="num">3.</b> [[modestly]], [[temperately]], Eur., Xen.:— to [[fair]] terms, Thuc.<br /><b class="num">II.</b> the neut. [[μέτριον]] and μέτρια are also used as adv., Plat.:—with Art., τὸ [[μέτριον]] Xen.; τὰ μέτρια Thuc.
}}
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[common]], [[indifferent]], [[middle-class]], [[moderate]], [[plain]], [[poor]], [[temperate]], [[tolerable]], [[moderately good]], [[not excessive]], [[poor in quality]], [[self-restrained]]
|woodrun=[[common]], [[indifferent]], [[middle-class]], [[moderate]], [[plain]], [[poor]], [[temperate]], [[tolerable]], [[moderately good]], [[not excessive]], [[poor in quality]], [[self-restrained]]
}}
{{lxth
|lthtxt=''[[modicus]], [[moderatus]]'', [[moderate]], [[self-controlled]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.6.4/ 1.6.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.77.2/ 1.77.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.19.4/ 4.19.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.22.3/ 4.22.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.30.4/ 4.30.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.81.2/ 4.81.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.105.2/ 4.105.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.108.2/ 4.108.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.111.4/ 5.111.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%205.111.4/ 5.111.4][https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.84.5/ 8.84.5], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.97.2/ 8.97.2],<br>COMP. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.89.5/ 6.89.5].
}}
}}