μέτριος: Difference between revisions

|Definition=α, ον, also ος, ον Pl.''Ti.''59d; Aeol. [[μέτερρος]] ''Lyr.Adesp.''66 (but<br><span class="bld">A</span> μέτριος Sapph.''Oxy.''1231.5): ([[μέτρον]]):—[[within measure]], [[moderate]], and so,<br><span class="bld">I</span> of Size, <b class="b3">μ. ἄνδρες</b> men [[of average height]], [[Herodotus|Hdt.]]2.32; <b class="b3">μέτριος πῆχυς</b> the [[common]] [[cubit]], Id.1.178; <b class="b3">ἰσχὰς μετρία</b> a [[fair-sized]] [[fig]], Diocl.Fr.140; of [[time]], <b class="b3">μέτριον μῆκος λόγων</b> the [[proper]] length of [[speech]], [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 338b; <b class="b3">μέτριος χρόνος ἀκμῆς</b> a [[fair average]] [[time]] of [[maturity]], Id.''R.'' 460e.<br><span class="bld">II</span> of Number, [ἱππεῖς] μ. [[a reasonable number of]]... [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''2.4.14.<br><span class="bld">III</span> mostly of Degree, [[moderate]], ἔργα Hes.''Op.''306; μ. νῦν ἔπος εὔχου A.''Supp.''1059 (lyr.); μ. [[χάρις]] E.''IA''554 (lyr.); [[σῖτος]] μετριώτατος X.''Lac.''1.3; [[τὸ μέτριον]] = [[the mean]], S.''OC''1212 (lyr.), cf. Pl.''Lg.''719e, ''Plt.''284e; ὁμολογεῖται τὸ μέτριον ἄριστον καὶ τὸ μέσον Arist.''Pol.''1295b4; περαιτέρω τοῦ μ. [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''3.13.5; πέρα τοῦ μ. [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[De Causis Plantarum|CP]]'' 6.1.4; ἐνδοτέρω τοῦ μ. Plu.2.656f; τὰ μέτρια E.''Med.''125 (anap.); εἴη γ' ἐμοὶ μέτρια Id.''Ion''632; τὰ μέτρια κεκτῆσθαι [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''2.6.22; μέτρια καὶ δίκαια Ar.''Nu.'' 1137; <b class="b3">μετρία φιλία</b> a [[friendship]] [[not too great]], E.''Hipp.''253 (anap.); μετρίων λέκτρων μετρίων δὲ γάμων… κῦρσαι θνητοῖσιν ἄριστον Id.''Fr.''503 (anap.); <b class="b3">μ. ἐσθῆτι χρῆσθαι</b> [[simple]] dress, Th.1.6; <b class="b3">μετρία φυλακῇ</b> [[not in strict]] [[custody]], Id.4.30; βίος μέτριος καὶ βέβαιος [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 466b; <b class="b3">μέτριον σχῆμα</b> [[modest]] [[apparel]], Id.''Grg.''511e; μ. οὐσίαν κεκτῆσθαι Arist.''Pol.''1292b26; <b class="b3">οἱ μέτριοι</b> [[respectable people]], D.18.10; later, [[poor]], μέτριοι καὶ δυστυχεῖς ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''120.7 (iv A. D.), etc.: with inf., <b class="b3">ὅσον οἰόμεθα μέτριον εἶναι πιεῖν</b> [[just sufficient]], [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]'' 117b.<br><span class="bld">2</span> [[tolerable]], οἷς μὴ μ. αἰών S.''Ph.''179 (lyr.); ἀπὸ τῶν μ. ἐπ' ἀμήχανον ἄλγος Id.''El.''140 (lyr.); μέτριον [[ἄχθος]] E.''Alc.''884 (anap.); κακά Id.''Tr.''722; <b class="b3">ναύταις μ. χειμὼν φέρειν</b> ib. 688; <b class="b3">μετρίων δεομένῳ</b> making a [[moderate]] [[request]], [[Herodotus|Hdt.]]4.84; τυχεῖν τῶν μετρίων Lys.9.4; <b class="b3">τὰ μέτρια</b> [[tolerable]] terms. Decr. ap. D.18.165; ἐπὶ μετρίοις Th.4.22; <b class="b3">μηδὲν μέτριον λέγειν</b> nothing [[tolerably accurate]], [[Plato|Pl.]]''[[Theaetetus|Tht.]]'' 181b; <b class="b3">μετριωτάτη ἡ δημοκρατία</b> [[least intolerable]], Arist.''Pol.''1289b4, cf. Men.532.17 (Sup.).<br><span class="bld">3</span> of Persons, [[moderate]] in desires and the like, [[temperate]], Ar.''Pl.''245; μετριώτεροι ἐς τὰ πολιτικά Th.6.89; μ. πρὸς τὰς ἡδονάς Pl.''Lg.''816b; [[σώφρων]] καὶ μ. πρὸς τὴν καθ' ἡμέραν δίαιταν Aeschin.3.170; ἐν τῷ σίτῳ [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''5.2.17; of Love, <b class="b3">μάκαρες οἳ μ. θεοῦ</b> (''[[sc.]]'' [[Ἀφροδίτης]]) μετέσχον E.''IA''543 (lyr.), cf. ''Fr.''967 (lyr.); εἰ δ' ἦσθα μ. τἄλλα γ' ἡδίστη θεῶν πέφυκας Id.''Hel.''1105; also, [[moderate]], [[fair]], Thgn.615, [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 396c, etc.; a favourite word in democratic states, μέτριος καὶ [[φιλάνθρωπος]] D.21.185; <b class="b3">σαυτὸν μετριώτερον παρέχειν</b> ib.134; <b class="b3">μέτριος πρὸς τοὺς ὑπηκόους</b> [[mild]] towards... Th.1.77.<br><span class="bld">4</span> [[proportionate]], [[fitting]], μισθὸς σώφροσι μ. Pl.''Ti.''18b; μ. λόγοι X.''Smp.''8.3.<br><span class="bld">5</span> [[enjoying middling health]] (cf. [[μετριάζω]] 1.3), ''Cat.Cod.Astr.''8(1).182.<br><span class="bld">B</span> Adv. [[μετρίως]] = [[moderately]], [[within due limits]], ἀπηγήσεσθαι [[Herodotus|Hdt.]]2.161; [[in due measure]], [[neither exaggerating nor depreciating]], μετρίως εἰπεῖν Th.2.35; μετρίως λέγειν [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 518b; μετρίως περὶ αὑτῶν διαλεχθέντες Isoc.12.171; <b class="b3">μετρίως ἔχειν</b> to be [[in due proportion]], neither too much nor too little, [[Plato|Pl.]]''[[Theaetetus|Tht.]]''191d; [[μετρίως ἔχειν βίου]] to [[be moderately well off]], [[Herodotus|Hdt.]]1.32; μετρίως φιλοσοφίας ἔχειν Pl.''Euthd.''305d: Comp. [[μετριώτερον]] (infr. 3), also μετριωτέρως [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''587a1: Sup. μετριώτατα Th.6.88, etc.<br><span class="bld">2</span> [[enough]], μετρίως κεχόρευται Ar.''Nu.''1511 (anap.); μετρίως πρὸς τὴν ἐμὴν ἀνάγκην εἰρημένα Id.''Ec.'' 969; [[moderately]], [[pretty well]], ἐν οἰκουμένῃ καὶ μετρίως πολιτείᾳ Pl.''Lg.''936b; σωφρονοῦσι καὶ μετρίως D.6.19; <b class="b3">μετρίως [λέγειν]</b> Men.''Pk.''262; ἀποδέξασθαι μετρίως Pl. ''Tht.''161b.<br><span class="bld">3</span> [[modestly]], [[temperately]], χαίρειν E.''IA''921, cf. ''HF''709; ἀποκρίνασθαι X.''An.''2.3.20; μετρίως βεβιωκώς Lys. 16.3 (but <b class="b3">μετρίως διάγειν</b> to be [[moderately]] off, X.''Hier.''1.8); πενθεῖν μετρίως Antiph.53.1; φέρειν Plb.3.85.9; [[on fair terms]], μετρίως ξυναλλαγῆναι Th.4.19, cf. 20: Comp. μετριώτερον, πρός τινας φρονεῖν [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''4.3.7.<br><span class="bld">4</span> μετρίως ἔχειν to [[be in middling health]], PLips.108.6 (ii/iii A. D.).<br><span class="bld">II</span> neut. [[μέτριον]] and [[μέτρια]] as adverb, μέτριον ἔχειν Pl.''Lg.''846c (sed leg. [[μέτρον]]); μέτρια βασανισθείς Id.''Sph.''237b: also with Art., τὸ μέτριον ἀποκοιμηθῆναι [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''2.4.26; τὰ μέτρια διαφέρεσθαι Th.4.19, cf. 8.84.

|elrutext='''μέτριος:''' 3, реже<br /><b class="num">1</b> [[средний]], [[среднего роста]], [[нормальный]] ([[ἄνδρες]] Her. - ср. 10);<br /><b class="num">2</b> [[обыкновенный]], [[общепринятый]] ([[πῆχυς]] Her.);<br /><b class="num">3</b> [[среднего протяжения]] ([[μῆκος]] Plat.);<br /><b class="num">4</b> [[средней продолжительности или непродолжительный]] ([[χρόνος]] Plat.);<br /><b class="num">5</b> [[средний]], [[посредственный]] (ἔργα Hes.; [[οὐσία]] Arst.); скромный, простой ([[ἐσθής]] Thuc.; [[σῖτος]] Xen.; [[βίος]] Plat.);<br /><b class="num">6</b> [[умеренный]], [[сдержанный]] ([[ἔπος]] Aesch.; [[χάρις]] Eur.): μ. ἔς τι Thuc., πρός τι Plat. и ἔν τινι Xen. умеренный в чем-л.;<br /><b class="num">7</b> [[сносный]], [[терпимый]] ([[ἄχθος]], κακά Eur.);<br /><b class="num">8</b> [[кроткий]], [[мягкий]] (πρὸς τοὺς ὑπηκόους Thuc.);<br /><b class="num">9</b> [[подходящий]], [[достаточный]] ([[μισθός]] Plat.);<br /><b class="num">10</b> [[правильный]], [[справедливый]] ([[λόγος]] Xen.; [[ἀνήρ]] Plat.). - см. тж. [[μέτριον]].