3,274,306
edits
m (Text replacement - "Ggstz " to "<span class="ggns">Gegensatz</span> ") Tags: Mobile edit Mobile web edit |
|||
(22 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=katalyo | |Transliteration C=katalyo | ||
|Beta Code=katalu/w | |Beta Code=katalu/w | ||
|Definition= | |Definition=<span class="bld">A</span> fut. καταλύσω Od.4.28: 3pl. plpf. καταλελύκεσαν Hdn.8.4.2:—Pass., fut. καταλῠθήσομαι [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''714c, D. 38.22 (fut. Med. in pass. sense, v. infr. 1.2a): pf. καταλέλῠμαι Th.6.36:—[[put down]], [[destroy]], πολλάων πολίων κατέλυσε κάρηνα Il.2.117, 9.24; [[τείχη]], ([[πτόλιν]]), E.''Tr.''819, 1080 (both lyr.); [[γέφυραν]] [[break]] it [[up]], Hdn. l. c.<br><span class="bld">2</span> of political or other systems, [[dissolve]], [[break up]], [[put down]], <b class="b3">καταλύω ἀρχήν, καταλύω βασιληΐην, καταλύω ἰσοκρατίας</b>, [[Herodotus|Hdt.]]1.53,54, 5.92.ά; τοῦ Διὸς τὴν δύναμιν Ar.''Pl.''142; τὸ κράτος τῆς βουλῆς Plu.''Per.''7; τὰς προσόδους τὰς Μιλησίων ''SIG''633.40 (Milet., ii B. C.): freq. in Att., κ. τὸν δῆμον Ar.''Ec.'' 453, Th.3.81; τὴν δημοκρατίαν Ar.''Pl.''948; <b class="b3">τὰς πολιτείας</b> Decr. ap. D. 18.182:—Pass., <b class="b3">καταλελυμένης τῆς δημοκρατίας</b> Lex ap.And.1.96, cf. 95, Lys.13.4, [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1292a29: fut. Med. as Pass., <b class="b3">καταλύσεται… ἡ ἀρχή</b> (Cobet [[καταλελύσεται]]) [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''1.6.9.<br><span class="bld">b</span> c. acc. pers., [[put down]], [[depose]], καταλύω τύραννον Th.1.18, etc.; καταλύω τινὰ τῆς ἀρχῆς [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''8.5.24:—Pass., <b class="b3">τῶν ἄλλων καταλελυμένων στρατηγῶν</b> [[having been dismissed]], [[Herodotus|Hdt.]]6.43; καταλυθῆναι τῆς ἀρχῆς Id.1.104, cf. 6.9.<br><span class="bld">c</span> [[dissolve]], [[dismiss]], [[disband]] a body, <b class="b3">καταλύειν τὴν βουλήν, καταλύειν τὸν στόλον</b>, Id.5.72, 7.16.β; τῶν πόλεων τά τε βουλευτήρια καὶ τὰς ἀρχάς Th.2.15; τὸ ναυτικόν D.18.102 (Pass.).<br><span class="bld">d</span> [[abolish]] or [[annul]] laws, customs, etc., δίκην Gorg.''Pal.''17; νόμους Isoc.6.66 (Pass.), Plb.3.8.2, cf.''Ev.Matt.''5.17; ψήφισμα ''Michel''725.20 (ii B.C.); also <b class="b3">καταλύω τὸν ἱππέα</b> [[render]] him [[useless]], X.''Eq.''12.5.<br><span class="bld">e</span> <b class="b3">τὴν φυλακὴν καταλύω</b> [[neglect]] the [[watch]], Ar.''V.''2, cf. [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1308a29; τὴν φρουράν [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''762c; τὴν κοινὴν φυλακὴν καταλυθῆναι βούλεται Din.1.112.<br><span class="bld">f</span> <b class="b3">καταλύω τὴν τριηραρχίαν</b> [[lay]] it down, Isoc.18.59; <b class="b3">τὴν ἄσκησιν</b>, v. infr. 3a.<br><span class="bld">3</span> [[bring to an end]], τὸν βίον X. ''Ap.''7; ἐς Ἅιδαν καταλύσουσ' ἔμμοχθον βίοτον [[Euripides|E.]]''[[Supplices|Supp.]]''1004(lyr.); μώμου ἀδικίαν καὶ δόξης ἀμαθίαν Gorg.''Hel.''21; ἐλπίδα Th.2.89; δόξα, ἣν αἰσχρόν ἐστιν ἐν σοὶ καταλῦσαι D.10.73; <b class="b3">καταλύω τὸ πλεῖν, καταλύω τὴν ἄροσιν</b>, Id.33.4, Ael.''NA''13.1; καταλύω τὰς θυσίας Lys.30.17, Isoc.6.68; τὰ γυμνάσια And.4.39; τὸν λόγον καταλύω Aeschin.2.126, Isoc.12.176; <b class="b3">τοὺς λόγους περὶ τὰ μέγιστα καταλύω</b> ib.199: abs., [[make an end]], <b class="b3">ὥρᾳ καταλύσει</b> [[die]] in [[good]] [[time]], Diocl.Com.14, cf.Philostr.''VA''8.28; <b class="b3">πύκτης ὢν κατέλυσε</b> [[retired]] from the [[ring]], ''AP''11.79 (Lucill.), cf. 161 (Id.) (in full καταλῦσαι τὴν ἄσκησιν Gal.''Protr.''14); <b class="b3">καθάπερ ἐν τοῖς Χοροῖς ἐν τῷ καταλύειν</b> in the [[ending]], Arist.''Pr.''921a20: also pf. part. Pass. [[καταλελυμένος]] [[disused]], [[obsolete]], Phld.''Mus.''p.68 K.<br><span class="bld">b</span> <b class="b3">καταλύω τὴν ὑπάρχουσαν εἰρήνην</b> [[break]] the [[peace]], Aeschin.3.55; but,<br><span class="bld">c</span> more commonly, <b class="b3">καταλύω τὸν πόλεμον</b> [[end]] the [[war]], [[make peace]], Ar.''Lys.''112, Th.7.31, X.''An.''5.7.27, etc.; [[δίκας]] [[settle]] [[dispute]]s, ''IG''5(2).357.15 (Stymphalus, iii B.C.): abs. (''[[sc.]]'' <b class="b3">τὸν πόλεμον</b>), Foed. ap. Th.5.23; πρός τινα Foed.ib.8.58:—more freq. in Med., <b class="b3">καταλύσασθαι τὰς ἔχθρας</b>, [[componere inimicitias]], [[Herodotus|Hdt.]]7.146; τὸν πόλεμον And.3.17, Th.6.36; στάσιν Ar.''Ra.''359: abs., [[make peace]], [[Herodotus|Hdt.]] 8.140.ά, Th.1.81, X.''HG''6.8.6, etc.; <b class="b3">καταλύεσθαί τινι</b> [[come to terms with]] one, [[Herodotus|Hdt.]]9.11, etc.<br><span class="bld">4</span> Pass., <b class="b3">ἤδη καταλελυμένης τῆς ἡλικίας</b> in the [[decay]] of [[life]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1335a34.<br><span class="bld">II</span> [[unloose]], [[unyoke]], καταλύσομεν ἵππους Od.4.28; <b class="b3">τὸ σῶμα τοῦ ἀδελφεοῦ κ.</b> [[take]] it down from the wall where it was hung up, [[Herodotus|Hdt.]]2.121.γ:—Pass., to [[be taken down]] from [[hanging]], Hp.''Aph.''2.43.<br><span class="bld">2</span> intr., [[take up one's quarters]], [[lodge]], <b class="b3">παρ' ἐμοὶ καταλύει</b> he [[is]] my [[guest]], [[Plato|Pl.]]''[[Gorgias|Grg.]]'' 447b, cf. ''Prt.''311a, D.18.82: abs., [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 315d: c. acc., <b class="b3">κ. παρά τινα</b> [[turn off]] the [[road]] to a person's [[house]], [[go and lodge]] with him, Th.1.136; κ. εἰς [[πανδοκεῖον]] Aeschin.2.97; Μεγαροῖ [[Plato|Pl.]]''[[Theaetetus|Tht.]]''142c; ἐν τῷ ἱαρῷ ''SIG''978.8(Cnidos, iii B.C.):—Med., <b class="b3">θανάτῳ καταλυσαίμαν</b> [[may I take my rest]] in the [[grave]], E.''Med.''146 (anap.). | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
Line 14: | Line 14: | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<b>I.</b> | |btext=<b>I.</b> [[dissoudre]] :<br /><b>1</b> [[détruire]], [[renverser]], acc. : [[πολίων]] κάρηνα IL le faîte des villes ; <i>fig.</i> τὴν βουλήν HDT dissoudre, <i>càd</i> supprimer le conseil ; τινα τῆς ἀρχῆς XÉN renverser qqn du pouvoir;<br /><b>2</b> congédier, licencier (l'armée, la flotte);<br /><b>3</b> [[faire cesser]], [[mettre fin à]], [[terminer]], acc. : τὸν βίον XÉN finir la vie ; πόλεμον XÉN <i>ou abs.</i> καταλύειν terminer une guerre, faire la paix ; <i>abs.</i> cesser son cours, prendre fin : ἡ παππῴα [[δόξα]] ἔν [[σοι]] καταλύει DÉM la gloire de tes aïeux finit avec toi ; (<i>s.e.</i> πόλεμον) cesser les hostilités, THC ; κ. τινι faire la paix avec qqn;<br /><b>II.</b> [[délier]], [[dételer]] : ἵππους OD des chevaux ; descendre pour séjourner <i>ou</i> loger : εἰς παντοδοχεῖον PLUT dans une hôtellerie ; [[παρά]] τινα chez qqn ; [[παρά]] τινι loger chez qqn;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[καταλύομαι]];<br /><b>1</b> [[mettre fin à]], [[cesser]], [[terminer]] : τὸν πόλεμον XÉN les hostilités;<br /><b>2</b> <i>abs.</i> finir les hostilités ; se réconcilier.<br />'''Étymologie:''' [[κατά]], [[λύω]]. | ||
}} | }} | ||
{{elnl | {{elnl | ||
|elnltext=κατα-λύω oplossen, ontbinden losmaken, uitspannen:; ἵππους paarden Od. 4.28; τὸ σῶμα... καταλύσας na het lichaam losgemaakt te hebben Hdt. 2.121γ.2; abs. zijn intrek nemen, logeren:; παρὰ Ἄδμητον... καταλῦσαι zijn intrek nemen bij Admetus Thuc. 1.136.2; παρ’ ἐμοὶ καταλύει hij logeert bij mij Plat. Grg. 447b; Μεγαροῖ in Megara Plat. Tht. 142c; overdr. rust vinden:; θανάτῳ καταλυσαίμην moge ik in de dood rust vinden Eur. Med. 146; ook met acc.: ἔμμοχθον καταλύσουσ’ ἐς Ἅιδαν βίοτον om in de Hades mijn moeizame leven uit te spannen Eur. Suppl. 1004 ( lyr. ). verwoesten:; πολλάων πολίων κατέλυσε κάρηνα van vele steden heeft hij de burchten verwoest Il. 2.117; overdr.: καταλῦσαι Πελοποννησίων τὴν ἐλπίδα de hoop van de Peloponnesiërs de grond in boren Thuc. 2.89.10. ontbinden, uiteen laten gaan:; τὴν βουλήν de Raad ontbinden Hdt. 5.72.1; τὸν στόλον de expeditie opgeven Hdt. 7.16β.1; τὰ γυμνάσια κ. de gymnasia sluiten And. 4.39; κ. τὸν δῆμον de democratie omverwerpen Thuc. 3.81.4; met pers. als obj. afzetten, fut. med. met pass. bet.: καταλύθησαν τῆς ἀρχῆς zij werden afgezet uit hun heerschappij Hdt. 1.104.2; οἱ τύραννοι κατελύθησαν de tirannen waren afgezet Thuc. 1.18. afschaffen, van wetten of gebruiken:; κ. τὴν δίκην het recht buiten spel zetten Gorg. B 11a.17; κ. τὸν νόμον de wet afschaffen NT Mt. 5.17; afbreuk doen aan, verwaarlozen, beëindigen:; κ. ἀδικίαν het onrecht beëindigen Gorg. B 11.21; κ. φυλακήν de wacht verwaarlozen Aristoph. Ve. 2; δόξαν κ. de reputatie teniet doen Dem. 10.73; pass.:; ἤδη καταλελυμένης τῆς ἡλικίας wanneer de kracht van hun leven al voorbij is Aristot. Pol. 1335a34; ὁρῶν... τὸ ναυτικὸν ὑμῶν καταλυόμενον nu ik zie dat jullie vloot in verval raakt Dem. 18.102; spec. van vijandigheden, meestal med.:; καταλύσασθαι τὰς ἔχθρας de vijandelijkheden beëindigen Hdt. 7.146.1; κ. τὸν πόλεμον de oorlog beëindigen Thuc. 6.36.4; pregn., abs. een ruzie beëindigen, zich verzoenen:. καταλύειν πρὸς Ἀθηναίους met de Atheners tot een vergelijk komen Thuc. 8.58.7; παρέχει δὲ ὑμῖν κάλλιστα καταλύσασθαι nu heeft u de mogelijkheid tot een eervol vergelijk Hdt. 8.140α.4. | |elnltext=κατα-λύω oplossen, ontbinden losmaken, uitspannen:; ἵππους paarden Od. 4.28; τὸ σῶμα... καταλύσας na het lichaam losgemaakt te hebben Hdt. 2.121γ.2; abs. zijn intrek nemen, logeren:; παρὰ Ἄδμητον... καταλῦσαι zijn intrek nemen bij Admetus Thuc. 1.136.2; παρ’ ἐμοὶ καταλύει hij logeert bij mij Plat. Grg. 447b; Μεγαροῖ in Megara Plat. Tht. 142c; overdr. rust vinden:; θανάτῳ καταλυσαίμην moge ik in de dood rust vinden Eur. Med. 146; ook met acc.: ἔμμοχθον καταλύσουσ’ ἐς Ἅιδαν βίοτον om in de Hades mijn moeizame leven uit te spannen Eur. Suppl. 1004 (lyr.). verwoesten:; πολλάων πολίων κατέλυσε κάρηνα van vele steden heeft hij de burchten verwoest Il. 2.117; overdr.: καταλῦσαι Πελοποννησίων τὴν ἐλπίδα de hoop van de Peloponnesiërs de grond in boren Thuc. 2.89.10. ontbinden, uiteen laten gaan:; τὴν βουλήν de Raad ontbinden Hdt. 5.72.1; τὸν στόλον de expeditie opgeven Hdt. 7.16β.1; τὰ γυμνάσια κ. de gymnasia sluiten And. 4.39; κ. τὸν δῆμον de democratie omverwerpen Thuc. 3.81.4; met pers. als obj. afzetten, fut. med. met pass. bet.: καταλύθησαν τῆς ἀρχῆς zij werden afgezet uit hun heerschappij Hdt. 1.104.2; οἱ τύραννοι κατελύθησαν de tirannen waren afgezet Thuc. 1.18. afschaffen, van wetten of gebruiken:; κ. τὴν δίκην het recht buiten spel zetten Gorg. B 11a.17; κ. τὸν νόμον de wet afschaffen NT Mt. 5.17; afbreuk doen aan, verwaarlozen, beëindigen:; κ. ἀδικίαν het onrecht beëindigen Gorg. B 11.21; κ. φυλακήν de wacht verwaarlozen Aristoph. Ve. 2; δόξαν κ. de reputatie teniet doen Dem. 10.73; pass.:; ἤδη καταλελυμένης τῆς ἡλικίας wanneer de kracht van hun leven al voorbij is Aristot. Pol. 1335a34; ὁρῶν... τὸ ναυτικὸν ὑμῶν καταλυόμενον nu ik zie dat jullie vloot in verval raakt Dem. 18.102; spec. van vijandigheden, meestal med.:; καταλύσασθαι τὰς ἔχθρας de vijandelijkheden beëindigen Hdt. 7.146.1; κ. τὸν πόλεμον de oorlog beëindigen Thuc. 6.36.4; pregn., abs. een ruzie beëindigen, zich verzoenen:. καταλύειν πρὸς Ἀθηναίους met de Atheners tot een vergelijk komen Thuc. 8.58.7; παρέχει δὲ ὑμῖν κάλλιστα καταλύσασθαι nu heeft u de mogelijkheid tot een eervol vergelijk Hdt. 8.140α.4. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''καταλύω:''' (pass.: fut. καταλῠθήσομαι, pf. καταλέλῠμαι)<br /><b class="num">1 | |elrutext='''καταλύω:''' (pass.: fut. καταλῠθήσομαι, pf. καταλέλῠμαι)<br /><b class="num">1</b> [[развязывать]], [[распрягать]] (ἵππους Hom.);<br /><b class="num">2</b> [[отвязывать]], т. е. [[снимать]] (τὸ [[σῶμα]], ''[[sc.]]'' τοῦ ἀνακρεμαμένου Her.);<br /><b class="num">3</b> [[сносить]], [[разрушать]] ([[πολίων]] κάρηνα Hom.; πόλιν, τείχη Eur.; ναόν NT);<br /><b class="num">4</b> [[ломать]], [[сокрушать]] (Διὸς τὴν δύναμιν Arph.; τὸ [[κράτος]] τῆς [[βουλῆς]] Plut.);<br /><b class="num">5</b> [[ниспровергать]], [[подрывать]] (τὴν δημοκρατίαν Arph.; τὸ [[πλῆθος]] Lys.; τὴν πολιτείαν Dem.): εἰ μὴ [[ἕξει]] τὰ [[ἐπιτήδεια]] ἡ [[στρατιά]], καταλύσεται ἡ [[ἀρχή]] Xen. если армия не будет иметь продовольствия, власть (полководца) падет;<br /><b class="num">6</b> [[свергать]] (τύραννον Thuc., Plut.); смещать (τινὰ τῆς ἀρχῆς Xen.): καταλυθῆναι τῆς ἀρχῆς Her. лишиться власти;<br /><b class="num">7</b> [[распускать]] (τὴν βουλήν Her.; τῶν [[πόλεων]] τὰ βουλευτήρια Thuc.; τὸ [[ναυτικόν]] Dem.);<br /><b class="num">8</b> [[упразднять]], [[отменять]] (τοὺς νόμους Polyb.; νόμον NT);<br /><b class="num">9</b> [[выводить из строя]] (τὸν ἱππέα Xen.);<br /><b class="num">10</b> тж. med. [[кончать]], [[прекращать]], [[оканчивать]] (τὸν πόλεμον Thuc.; στάσιν Arph.; τὸ [[πλεῖν]] Dem.; τὸν βίον Xen., Plut.; τὴν φυλακήν Arph.; τὸν λόγον Aeschin.; ἄσκησιν ὑπὸ [[γήρως]] Plut.): κ. τὴν εἰρήνην Aeschin. нарушать мир; ἐν τῷ καταλύειν Arst. в конце, при окончании; κ. πόλεμόν τινι или πρός τινα Thuc., Plut. прекращать войну с кем-л.; καταλύεσθαι τὰς ἐχθρας Her. прекращать взаимные раздоры; καταλελυμένης τῆς ἡλικίας Arst. на склоне жизни;<br /><b class="num">11</b> тж. med. заключать мир (τινί Her., Thuc.);<br /><b class="num">12</b> (ср. 1) останавливаться (для отдыха), искать убежища, находить пристанище ([[παρά]] τινα Thuc. и [[παρά]] τινι Dem.; [[Μεγαροῖ]] Plat.; εἰς [[πανδοχεῖον]] Plut.): θανάτῳ καταλύσασθαι Eur. найти себе отдых в могиле. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
Line 29: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{Thayer | {{Thayer | ||
|txtha=[[future]] καταλύσω; 1st aorist κατέλυσα; 1st aorist [[passive]] κατελυθην; 1future [[passive]] 3rd [[person]] [[singular]] καταλυθήσεται; to [[dissolve]], [[disunite]] ([[see]], III:4);<br /><b class="num">a.</b> ([[what]] has been joined [[together]]) equivalent to to [[destroy]], [[demolish]]: λίθους (A. V. [[throw]] down), [[τόν]] ναόν, οἰκίαν, οἰκοδομεῖν, [[Homer]], Iliad 9,24 f; 2,117; τευχη, [[Euripides]], Tro. 819; γέφυραν, Herodian, 8,4, 4 (2edition, Bekker)).<br /><b class="num">b.</b> [[metaphorically]], to [[overthrow]], i. e. to [[render]] [[vain]], to [[deprive]] of [[success]], to [[bring]] to [[naught]]: [[τήν]] βουλήν ἤ τό [[ἔργον]], τάς ἀπειλάς, τινα, to [[render]] [[fruitless]] [[one]]'s desires, endeavors, etc. ibid. 39 G L T Tr WH ([[Plato]], legg. 4, p. 714c.); to [[subvert]], [[overthrow]]: τό [[ἔργον]] | |txtha=[[future]] καταλύσω; 1st aorist κατέλυσα; 1st aorist [[passive]] κατελυθην; 1future [[passive]] 3rd [[person]] [[singular]] καταλυθήσεται; to [[dissolve]], [[disunite]] ([[see]], III:4);<br /><b class="num">a.</b> ([[what]] has been joined [[together]]) equivalent to to [[destroy]], [[demolish]]: λίθους (A. V. [[throw]] down), [[τόν]] ναόν, οἰκίαν, οἰκοδομεῖν, [[Homer]], Iliad 9,24 f; 2,117; τευχη, [[Euripides]], Tro. 819; γέφυραν, Herodian, 8,4, 4 (2edition, Bekker)).<br /><b class="num">b.</b> [[metaphorically]], to [[overthrow]], i. e. to [[render]] [[vain]], to [[deprive]] of [[success]], to [[bring]] to [[naught]]: [[τήν]] βουλήν ἤ τό [[ἔργον]], τάς ἀπειλάς, τινα, to [[render]] [[fruitless]] [[one]]'s desires, endeavors, etc. ibid. 39 G L T Tr WH ([[Plato]], legg. 4, p. 714c.); to [[subvert]], [[overthrow]]: τό [[ἔργον]] τοῦ Θεοῦ ([[see]] [[ἀγαθός]], 2), [[Herodotus]] down, of institutions, forms of [[government]], laws, etc., to [[deprive]] of [[force]], [[annul]], [[abrogate]], [[discard]]: [[τόν]] νόμον, [[Xenophon]], mem. 4,4, 14; Isocrates paneg. § 55; Philost. v., Apoll. 4,40).<br /><b class="num">c.</b> of travelers, to [[halt]] on a [[journey]], to [[put]] up, [[lodge]] (the figurative [[expression]] originating in the [[circumstance]] [[that]], to [[put]] up for the [[night]], the straps and packs of the beasts of [[burden]] are unbound and taken [[off]]; or, [[perhaps]] [[more]] [[correctly]], from the [[fact]] [[that]] the traveler's garments, tied up [[when]] he is on the [[journey]], are unloosed at its [[end]]; cf. [[ἀναλύω]], 2): [[Thucydides]], [[Xenophon]], [[Plato]] down; the Sept. for לוּן, Buttmann, 145 (127)). | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
Line 35: | Line 35: | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''καταλύω:''' μέλ. -λύσω [ῡ] — Παθ., μέλ. <i>-λῠθήσομαι</i>, παρακ. <i>-λέλῠμαι</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[καταρρίπτω]], [[καταστρέφω]], σε Ομήρ. Ιλ., Ευρ. <b>2. α)</b> λέγεται για [[πολιτικά]] συστήματα, [[διαλύω]], [[καταργώ]], [[καταστέλλω]], σε Ηρόδ., Αριστοφ. κ.λπ.· <i>κ. [[τύραννον]]</i>, [[καταργώ]], [[καθαιρώ]], σε Θουκ.· <i>κ. τινὰ τῆς ἀρχῆς</i>, σε Ξεν. — Παθ., | |lsmtext='''καταλύω:''' μέλ. -λύσω [ῡ] — Παθ., μέλ. <i>-λῠθήσομαι</i>, παρακ. <i>-λέλῠμαι</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[καταρρίπτω]], [[καταστρέφω]], σε Ομήρ. Ιλ., Ευρ. <b>2. α)</b> λέγεται για [[πολιτικά]] συστήματα, [[διαλύω]], [[καταργώ]], [[καταστέλλω]], σε Ηρόδ., Αριστοφ. κ.λπ.· <i>κ. [[τύραννον]]</i>, [[καταργώ]], [[καθαιρώ]], σε Θουκ.· <i>κ. τινὰ τῆς ἀρχῆς</i>, σε Ξεν. — Παθ., τῶν ἄλλων καταλελυμένων στρατηγῶν, [[αφού]] καθαιρέθηκαν, σε Ηρόδ. <b>β)</b> [[διαλύω]], [[απολύω]], [[καταργώ]] πολιτικό ή στρατιωτικό [[σώμα]], <i>καταλύειν τὴν βουλὴν</i>, στον ίδ.· <i>τὸ ναυτικόν</i>, σε Δημ. <b>γ)</b> <i>τὴν φυλακὴν κ</i>., [[παραμελώ]] τη [[φύλαξη]], [[αμελώ]] τη [[φρούρηση]], σε Αριστοφ. <b>3. α)</b> [[τελειώνω]], [[φέρνω]] εις [[πέρας]], <i>βίοτον</i>, σε Ευρ.· <i>τὸν βίον</i>, σε Ξεν. <b>β)</b> <i>κ. τὴν εἰρήνην</i>, [[παραβιάζω]] την [[ειρήνη]], σε Αισχίν.· <b>γ)</b> <i>κ. τὸν πόλεμον</i>, [[τελειώνω]] τον πόλεμο, κάνω [[ειρήνη]], σε Θουκ., Ξεν. κ.λπ.· και απόλ. (ενν. <i>τὸνπόλεμον</i>) <i>καταλύειν τινί</i> ή [[πρός]] τινα, κάνω [[ειρήνη]] με κάποιον, σε Θουκ.· ομοίως και στη Μέσ., στον ίδ. κ.λπ.· καταλύεσθαι τὰς ἔχθρας, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[λύνω]] από τον [[ζυγό]], ξεζεύω, <i>ἵππους</i>, σε Ομήρ. Οδ.· τὸ [[σῶμα]] τοῦ ἀδελφέου κ., το [[κατεβάζω]] από το [[τείχος]] (στο οποίο [[επάνω]] κρέμονταν), σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> αμτβ., [[μένω]], [[διαμένω]], <i>παρ' ἐμοὶ καταλύει</i>, είναι φιλοξενούμενός μου, σε Πλάτ.· κ. [[παρά]] τινα, [[πηγαίνω]] και [[μένω]] μαζί με κάποιον, σε Θουκ.· απόλ., αναπαύομαι, σε Αριστοφ. — Μέσ., <i>θανάτῳ καταλυσαίμαν</i>, [[μακάρι]] να βρω [[ανάπαυση]] στον τάφο, σε Ευρ. | ||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
Line 48: | Line 48: | ||
{{WoodhouseVerbsReversedFirstPerson | {{WoodhouseVerbsReversedFirstPerson | ||
|woodvrf=[[depose]], [[lodge]], [[overthrow]], [[rescind]], [[be billeted on]], [[cease from hostilities]], [[lodge with]], [[put an end to]], [[put down]], [[put up]] | |woodvrf=[[depose]], [[lodge]], [[overthrow]], [[rescind]], [[be billeted on]], [[cease from hostilities]], [[lodge with]], [[put an end to]], [[put down]], [[put up]] | ||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[evertere]], [[dissolvere]]'', to [[overthrow]], [[break up]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.69.4/ 1.69.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%201.122.3/ 1.122.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.15.2/ 2.15.2] (<i>de Theseo</i> <i>concerning Theseus</i>), [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.81.4/ 3.81.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.76.2/ 5.76.2],<br><i>item</i> <i>likewise</i> [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%205.81.2/ 5.81.2]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.47.2/ 8.47.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.54.4/ 8.54.4], [<i>vulgo</i> <i>commonly</i> καταλύσωσι] <i>item</i> <i>likewise</i> [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%208.64.2/ 8.64.2]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%208.65.1/ 8.65.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%208.76.6/ 8.76.6], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%208.86.2/ 8.86.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%208.54.9/ 8.54.9].<br>PASS. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.18.1/ 1.18.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.104.6/ 3.104.6], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.53.2/ 6.53.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.63.3/ 8.63.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.64.4/ 8.64.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.68.4/ 8.68.4],<br>''[[profligare]]'', to [[rout]], [[crush]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.89.1/ 5.89.1],<br>''[[frangere]]'', to [[break]], [[crush]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.89.10/ 2.89.10],<br>''[[eluere]]'', to [[wash away]], [[atone for]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.46.1/ 3.46.1],<br>''[[solvere]]'', to [[loosen]], [[release]], [[set sail]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.90.1/ 5.90.1],<br><i>expeditionem</i>, <i>campaign</i> [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.34.6/ 6.34.6],<br>''[[componere]]'', to [[settle]], [[arrange]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.82.6/ 1.82.6],<br>''[[belli exitum facere]]'', to [[finish the war]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.24.6/ 1.24.6]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.29.5/ 2.29.5]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.95.2/ 2.95.2]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.108.8/ 4.108.8]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.47.3/ 5.47.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.47.4/ 5.47.4]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.31.4/ 7.31.4].<br>MED. <i>idem</i>, <i>the same</i> [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.36.4/ 6.36.4],<br>PASS. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.115.4/ 3.115.4],<br><i>Neutr.</i> <i>neuter</i> ''[[reconciliari]]'', to [[become reconciled]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.23.1/ 5.23.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%205.23.2/ 5.23.2]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.58.7/ 8.58.7],<br>PASS. <i>idem</i>, <i>the same</i> [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.81.5/ 1.81.5], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.18.4/ 4.18.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.15.2/ 5.15.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.17.2/ 5.17.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.13.2/ 6.13.2]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.58.7/ 8.58.7],<br>''[[divertere]]'', to [[turn aside]], [[divert]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.136.2/ 1.136.2]. | |||
}} | }} |