ἐτήτυμος: Difference between revisions

m
no edit summary
(21)
mNo edit summary
 
(36 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=etitymos
|Transliteration C=etitymos
|Beta Code=e)th/tumos
|Beta Code=e)th/tumos
|Definition=ον, poet. redupl. for <b class="b3">ἔτυμος</b>, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">true</b>, <b class="b3">οὐκ ἔσθ' ὅδε μῦθος </b>. <span class="bibl">Od.23.62</span>; ἐ. ἄγγελος ἐλθών <span class="bibl">Il.22.438</span>; ἐτήτυμα μυθησαίμην <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>10</span>; <b class="b3">τοῦτ' ἀγόρευσον ἐτήτυμον</b> tell me this <b class="b2">true</b>, <span class="bibl">Od.1.174</span>; <b class="b3">τοῦτ' ἐ</b>.; c. inf., is this <b class="b2">true</b>, that . . ? <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>737</span> (troch.); εἰ λέγεις ἐτήτυμα <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>1290</span>; <b class="b3">τὸ δ' ἐ</b>. but <b class="b2">the truth</b> is... <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pax</span>119</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> of persons, <b class="b2">truthful</b>, <b class="b3">οὐ ψευδόμαντις... ἀλλ' ἐ</b>. <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>1667</span>; ἐ. στόμα <span class="bibl">Id.<span class="title">IT</span>1085</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b2">genuine, real</b>, <b class="b3">κείνῳ δ' οὐκέτι νόστος </b>. for him there remains no <b class="b2">true, real</b> return, <span class="bibl">Od.3.241</span>; <b class="b3">ἀλάθεια, κλέος</b>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>10(11).54</span>, <span class="bibl"><span class="title">N.</span>7.63</span>; ἐ. Διὸς κόρα <span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>948</span>; παῖς ἐ. γεγώς <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>1064</span>; χρυσός <span class="bibl">Theoc.12.37</span>: in late Prose, <span class="bibl">Them. <span class="title">Or.</span>22.279d</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> as Adv., in neut. <b class="b3">ἐτήτυμον</b>, <b class="b2">truly, really</b>, <span class="bibl">Od.4.157</span>, <span class="bibl">Il.13.111</span>, <span class="bibl">18.128</span>, <span class="bibl">Archil.62</span> : regul. Adv. -μως <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>167</span> (lyr.), <span class="bibl">682</span> (lyr.); <b class="b3">ὡς </b>. <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>1452</span>.</span>
|Definition=ἐτήτυμον, ''poet.'' redupl. for [[ἔτυμος]],<br><span class="bld">A</span> [[true]], <b class="b3">οὐκ ἔσθ' ὅδε μῦθος ἐτήτυμος</b> Od.23.62; ἐτήτυμος ἄγγελος ἐλθών Il.22.438; ἐτήτυμα μυθησαίμην Hes.''Op.''10; <b class="b3">τοῦτ' ἀγόρευσον ἐτήτυμον</b> tell me this [[true]], Od.1.174; [[τοῦτ' ἐτήτυμον]]; c. inf., [[is this true, that]].. ? [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''737 (troch.); εἰ λέγεις ἐτήτυμα S.''Ph.''1290; [[τὸ δ' ἐτήτυμον]] = but the [[truth]] is... Ar.''Pax''119.<br><span class="bld">2</span> of persons, [[truthful]], οὐ [[ψευδόμαντις]]... ἀλλ' ἐτήτυμος [[Euripides|E.]]''[[Orestes|Or.]]''1667; ἐτήτυμον [[στόμα]] Id.''IT''1085.<br><span class="bld">3</span> [[genuine]], [[real]], <b class="b3">κείνῳ δ' οὐκέτι νόστος ἐτήτυμος</b> for him there remains no [[true]], [[real]] [[return]], Od.3.241; [[ἀλάθεια]], [[κλέος]], Pi.''O.''10(11).54, ''N.''7.63; ἐ. Διὸς κόρα A.''Ch.''948; παῖς ἐτήτυμος γεγώς S.''Tr.''1064; χρυσός Theoc.12.37: in late Prose, Them. ''Or.''22.279d.<br><span class="bld">II</span> as adverb, in neut. [[ἐτήτυμον]], [[truly]], [[really]], Od.4.157, Il.13.111, 18.128, Archil.62: regul. Adv. [[ἐτητύμως]] A.''Ag.''167 (lyr.), 682 (lyr.); <b class="b3">ὡς ἐτητύμως</b> S.''El.''1452.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1052.png Seite 1052]] ον ([[ἐτός]], [[ἐτεός]]), wahr, wahrhaft, [[ἄγγελος]] Il. 22, 438; [[μῦθος]] Od. 23, 62; auch ἐτήτυμον, adverbial, 4, 152, wirklich, in der That; Il. 16, 128 u. öfter, wie Ap. Rh. 4, 835 u. öfter; [[ἀλήθεια]], [[κλέος]], Pind. Ol. 11, 56 N. 7, 63; ἐτ. Διὸς κόρα Aesch. Ch. 396; τοῦτ' ἐτήτυμον Pers. 723; εἰ λέγεις ἐτήτυμα Soph. Phil. 1274; γενοῦ μοι [[παῖς]] ἐτ. [[γεγώς]], ächt, Trach. 1053, wie [[χρυσός]] Theocr.; τὸ δ' ἐτήτυμον Ar. Pax 119; οὐ [[ψευδόμαντις]], ἀλλ' [[ἐτήτυμος]] Eur. Or. 1667; ἐτήτυμον [[στόμα]], Wahrheit redend, I. T 1085; sp. D.; in Prosa erst Themist. – Adv. ἐτητύμως, wahr, der Wahrheit gemäß, wirklich, Tragg., bes. Aesch. oft; ἤγγειλαν ὡς ἐτ. Soph. El. 1444.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1052.png Seite 1052]] ον ([[ἐτός]], [[ἐτεός]]), [[wahr]], [[wahrhaft]], [[ἄγγελος]] Il. 22, 438; [[μῦθος]] Od. 23, 62; auch ἐτήτυμον, adverbial, 4, 152, wirklich, in der Tat; Il. 16, 128 u. öfter, wie Ap. Rh. 4, 835 u. öfter; [[ἀλήθεια]], [[κλέος]], Pind. Ol. 11, 56 N. 7, 63; ἐτ. Διὸς κόρα Aesch. Ch. 396; τοῦτ' ἐτήτυμον Pers. 723; εἰ λέγεις ἐτήτυμα Soph. Phil. 1274; γενοῦ μοι [[παῖς]] ἐτ. [[γεγώς]], ächt, Trach. 1053, wie [[χρυσός]] Theocr.; τὸ δ' ἐτήτυμον Ar. Pax 119; οὐ [[ψευδόμαντις]], ἀλλ' [[ἐτήτυμος]] Eur. Or. 1667; ἐτήτυμον [[στόμα]], [[Wahrheit]] redend, I. T 1085; sp. D.; in Prosa erst Themist. – Adv. [[ἐτητύμως]], [[wahr]], [[der Wahrheit gemäß]], [[wirklich]], Tragg., bes. Aesch. oft; ἤγγειλαν ὡς ἐτητύμως Soph. El. 1444.
}}
{{bailly
|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> [[vrai]] : ἐτήτυμον [[ἀγορεύειν]] OD, [[λέγειν]] ἐτήτυμα SOPH dire la [[vérité]];<br /><b>2</b> [[véritable]], [[réel]] <i>p. opp. à fictif</i> [[νόστος]] [[ἐτήτυμος]] OD retour véritable ; <i>adv.</i> • [[ἐτήτυμον]] IL [[en vérité]], [[réellement]];<br /><b>3</b> [[qui dit la vérité]], [[véridique]], [[sincère]].<br />'''Étymologie:''' [[ἔτυμος]], avec redoubl.
}}
{{elru
|elrutext='''ἐτήτῠμος:''' [[ἔτυμος]] с удвоением]<br /><b class="num">1</b> [[истинный]], [[верный]] ([[μῦθος]] Hom.);<br /><b class="num">2</b> [[правдивый]], [[говорящий правду]] ([[ἄγγελος]] Hom.; [[στόμα]] Eur.);<br /><b class="num">3</b> [[подлинный]], [[настоящий]], [[действительный]] ([[νόστος]] Hom.; [[κλέος]] Pind.; [[χρυσός]] Theocr.).
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ἐτήτῠμος''': -ον, ἐκτεταμ. ποιητ. [[ἀντί]] [[ἔτυμος]] (ὡς [[ἀταρτηρός]] ἐκ του ἀτηρός), [[ἀληθής]], οὐκ ἔσθ’ ὅδε [[μῦθος]] ἑτ. Ὀδ. Ψ. 62· [[ἄγγελος]] ἐλθὼν Ἰλ. Χ. 438· ἐτήτυμα μυθεῖσθαι Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 10· τοῦτ’ ἀγόρευσον ἐτήτυμον, εἰπέ μοι τοῦτο ἐν ἀληθείᾳ, Ὀδ. Α. 174· τοῦτ’ ἐτήτυμον…; μετ’ ἀπαρ., [[εἶναι]] τοῦτο ἀληθὲς ὅτι…; Αἰσχύλ. Πέρσ. 737· εἰ λέγεις ἐτήτυμα Σοφ. Φιλ. 1290· τὸ δ’ ἐτήτυμον, ἀλλ’ ἡ [[ἀλήθεια]] [[εἶναι]]..., Ἀριστοφ. Εἰρ. 119. 2) ἐπὶ προσώπων, [[ἀληθής]], [[φιλαλήθης]], οὐ ψευδόμαντις… ἀλλ’ ἐτ. Εὐρ. Ὀρ. 1667· ἐτ. [[στόμα]] ὁ αὐτ. Ι. Τ.1085. 3) [[ἀληθής]], [[γνήσιος]], [[πραγματικός]], Λατ. sincerus, κείνῳ δ’ [[οὐκέτι]] [[νόστος]] ἐτ., δι’ ἐκεῖνον δὲν μένει [[ἀληθής]], πραγματική [[ἐπιστροφή]], Ὀδ. Γ. 241· ἐτ. [[φέγγος]] Πινδ. Ο. 2. 101· [[ἀλήθεια]], [[κλέος]] [[αὐτόθι]] 10 (ΙΙ). 66, Ν. 7. 92· ἐτ. Διὸς [[κάρα]] Αἰσχύλ. Χο. 948· [[παῖς]] ἐτ. γεγὼς Σοφ. Τρ. 1064· χρυσὸς Θεόκρ. 12. 37. ΙΙ. ὡς Ἐπίρρ. κατ’ οὐδ., ἐτήτυμον, ὡς τὸ ἐτεόν, ἀληθῶς, πράγματι, [[ὄντως]], Ὀδ. Δ. 157, Ἰλ. Ν. 111, Σ. 128, Ἀρχίλοχ. 31: ― παρὰ Τραγ. τὸ Ἐπίρρ. -μως, Αἰσχύλ. Ἀγ. 166, 477, 681, κτλ. · ὡς ἐτητύμως Σοφ. Ἠλ. 1452
|lstext='''ἐτήτῠμος''': -ον, ἐκτεταμ. ποιητ. [[ἀντί]] [[ἔτυμος]] (ὡς [[ἀταρτηρός]] ἐκ του ἀτηρός), [[ἀληθής]], οὐκ ἔσθ’ ὅδε [[μῦθος]] ἑτ. Ὀδ. Ψ. 62· [[ἄγγελος]] ἐλθὼν Ἰλ. Χ. 438· ἐτήτυμα μυθεῖσθαι Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 10· τοῦτ’ ἀγόρευσον ἐτήτυμον, εἰπέ μοι τοῦτο ἐν ἀληθείᾳ, Ὀδ. Α. 174· τοῦτ’ ἐτήτυμον…; μετ’ ἀπαρ., [[εἶναι]] τοῦτο ἀληθὲς ὅτι…; Αἰσχύλ. Πέρσ. 737· εἰ λέγεις ἐτήτυμα Σοφ. Φιλ. 1290· τὸ δ’ ἐτήτυμον, ἀλλ’ ἡ [[ἀλήθεια]] [[εἶναι]]..., Ἀριστοφ. Εἰρ. 119. 2) ἐπὶ προσώπων, [[ἀληθής]], [[φιλαλήθης]], οὐ ψευδόμαντις… ἀλλ’ ἐτ. Εὐρ. Ὀρ. 1667· ἐτ. [[στόμα]] ὁ αὐτ. Ι. Τ.1085. 3) [[ἀληθής]], [[γνήσιος]], [[πραγματικός]], Λατ. sincerus, κείνῳ δ’ [[οὐκέτι]] [[νόστος]] ἐτ., δι’ ἐκεῖνον δὲν μένει [[ἀληθής]], πραγματική [[ἐπιστροφή]], Ὀδ. Γ. 241· ἐτ. [[φέγγος]] Πινδ. Ο. 2. 101· [[ἀλήθεια]], [[κλέος]] [[αὐτόθι]] 10 (ΙΙ). 66, Ν. 7. 92· ἐτ. Διὸς [[κάρα]] Αἰσχύλ. Χο. 948· [[παῖς]] ἐτ. γεγὼς Σοφ. Τρ. 1064· χρυσὸς Θεόκρ. 12. 37. ΙΙ. ὡς Ἐπίρρ. κατ’ οὐδ., ἐτήτυμον, ὡς τὸ ἐτεόν, ἀληθῶς, πράγματι, [[ὄντως]], Ὀδ. Δ. 157, Ἰλ. Ν. 111, Σ. 128, Ἀρχίλοχ. 31: ― παρὰ Τραγ. τὸ Ἐπίρρ. -μως, Αἰσχύλ. Ἀγ. 166, 477, 681, κτλ. · ὡς ἐτητύμως Σοφ. Ἠλ. 1452
}}
{{bailly
|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> vrai : ἐτήτυμον ἀγορεύειν OD, λέγειν ἐτήτυμα SOPH dire la vérité;<br /><b>2</b> véritable, réel <i>p. opp. à fictif</i> [[νόστος]] [[ἐτήτυμος]] OD retour véritable ; <i>adv.</i> • ἐτήτυμον IL en vérité, réellement;<br /><b>3</b> qui dit la vérité, véridique, sincère.<br />'''Étymologie:''' [[ἔτυμος]], avec redoubl.
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
Line 23: Line 26:
}}
}}
{{Slater
{{Slater
|sltr=<b>ἐτήτῠμος, -ον</b> <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[genuine]] ὅ τ' ἐξελέγχων [[μόνος]] ἀλάθειαν ἐτήτυμον Χρόνος (O. 10.54) φίλον ἐς ἄνδρ' [[ἄγων]] [[κλέος]] ἐτήτυμον αἰνέσω (N. 7.63)
|sltr=<b>ἐτήτῠμος, -ον</b> [[genuine]] ὅ τ' ἐξελέγχων [[μόνος]] ἀλάθειαν ἐτήτυμον Χρόνος (O. 10.54) φίλον ἐς ἄνδρ' [[ἄγων]] [[κλέος]] ἐτήτυμον αἰνέσω (N. 7.63)
}}
{{grml
|mltxt=[[ἐτήτυμος]], -ον ([[εκτεταμένος]] ποιητ. τ. του [[έτυμος]]) (Α)<br /><b>1.</b> [[αληθής]], [[ακριβής]] («οὐκ ἔσθ' ὅδε μῡθος [[ἐτήτυμος]]», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> (για πρόσωπα) [[αληθής]], [[αψευδής]], [[φιλαλήθης]] («οὐ [[ψευδόμαντις]]... ἀλλ' [[ἐτήτυμος]]», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>3.</b> [[πραγματικός]], [[γνήσιος]] («[[ἐτήτυμος]] [[χρυσός]]», <b>Θεόκρ.</b>)<br /><b>4.</b> (με απαρμφ.) [[είναι]] [[αλήθεια]] ότι («καὶ πρὸς ἤπειρον σεσῶσθαι τήνδε, τοῦτ' ἐτήτυμον;» — [[είναι]] [[αλήθεια]] ότι σώθηκε αυτή στην [[ξηρά]]; <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>5.</b> (<b>το ουδ. ως επίρρ.</b>) <i>ἐτήτυμον</i><br />αληθώς, [[πράγματι]]<br /><b>6.</b> (το ουδ. με ή [[χωρίς]] το [[άρθρο]]) (<i>τὸ</i>) <i>ἐτήτυμον</i><br />η [[αλήθεια]]<br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>ἐτητύμως</i> (Α)<br />αληθινά, πραγματικά.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Εκφραστικός [[σχηματισμός]] με αναδιπλασιασμό και [[έκταση]] της β' συλλαβής, που συνδέεται με τα [[ετεός]], [[έτυμος]]].
}}
}}
{{Slater
{{lsm
|sltr=<b>ἐτήτῠμος, -ον</b> <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[genuine]] ὅ τ' ἐξελέγχων [[μόνος]] ἀλάθειαν ἐτήτυμον Χρόνος (O. 10.54) φίλον ἐς ἄνδρ' [[ἄγων]] [[κλέος]] ἐτήτυμον αἰνέσω (N. 7.63)
|lsmtext='''ἐτήτῠμος:''' -ον,<br /><b class="num">I. 1.</b> εκτεταμ. ποιητ. αντί [[ἔτυμος]], [[αληθινός]], [[γνήσιος]], [[αυθεντικός]], σε Όμηρ.· <i>τοῦτ' ἀγόρευσον ἐτήτυμον</i>, πες μου αυτό αληθινά, σε Ομήρ. Οδ.· <i>εἰ λέγεις ἐτήτυμα</i>, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πρόσωπα, [[φιλαλήθης]], [[ειλικρινής]], σε Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> [[αληθινός]], [[γνήσιος]], [[αυθεντικός]], [[πραγματικός]], Λατ. [[sincerus]], κείνῳ δ' [[οὐκέτι]] [[νόστος]] ἐτ., για εκείνον δεν απομένει καμία αληθινή, πραγματική [[επιστροφή]], σε Ομήρ. Οδ.· <i>ἐτ. Διὸς [[κόρα]]</i>, σε Αισχύλ.· [[παῖς]] [[χρυσός]], σε Θεόκρ.<br /><b class="num">II.</b> ως επίρρ., σε ουδ. <i>ἐτήτυμον</i>, αληθώς, πραγματικά, [[πράγματι]], όντως, σε Όμηρ.· ομαλ. επίρρ. <i>-μως</i>, σε Αισχύλ., Σοφ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=ἐτήτῠμος, ον [lengthd. poet. for [[ἔτυμος]],]<br /><b class="num">I.</b> true, Hom.; τοῦτ' ἀγόρευσον ἐτήτυμον [[tell]] me [[this]] true, Od.; εἰ λέγεις ἐτήτυμα Soph.<br /><b class="num">2.</b> of persons, [[truthful]], Eur.<br /><b class="num">3.</b> true, [[genuine]], [[real]], Lat. [[sincerus]], κείνῳ δ' [[οὐκέτι]] [[νόστος]] ἐτ. for him [[there]] [[remains]] no true, [[real]] [[return]], Od.; ἐτ. Διὸς κόρα Aesch.; [[παῖς]] [[χρυσός]] Theocr.<br /><b class="num">II.</b> as adv., in neut. ἐτήτυμον, [[truly]], [[really]], in [[truth]] and in [[deed]], Hom.:—regul. adv. -μως, Aesch., Soph.
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[ἀληθινός]], [[πραγματικός]]). Ἐκτεταμένος [[τύπος]] τοῦ [[ἔτυμος]] ἀπό τό [[εἰμί]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα.
}}
{{etym
|etymtx=See also: s. [[ἐτεός]].
}}
}}