φιλία

English (LSJ)

Ion. -ιη, ἡ, (φιλέω)

   A affectionate regard, friendship (not in A. or S.), usu. betw. equals, ἄνδρεσσι κακοῖς συνθέμενοι φ. Thgn.306, IG12.1037; ἐπαγγέλλεσθαι φ. Hdt.7.130; εἰς ἀλλήλους φιλίας ἀνακίρνασθαι E.Hipp.254 (anap.), cf. Democr.109, al., Hippias 17, Antipho Soph.64 (pl.), And.3.29, Pl.Smp.179c, etc.; φιλίας, inscr. on a bowl (perh. loving-cup), BSA32.194 (Haliartus, Hellenistic), etc.; ἡ τῆς ψυχῆς φ. διὰ τὸ ἁγνὴ εἶναι, opp. ἔρως, X.Smp.8.15, cf. Pl.Phdr.255e; opp. ἔχθρα, Isoc.1.33, Plot.3.2.2; ἡ φ. τοῦ κόσμου ἔχθρα τοῦ θεοῦ ἐστιν Ep.Jac.4.4; opp. μῖσος, Isoc.15.122; φ. θεῶν καὶ ἀνθρώπων Pl.Smp.188d; of family affection, X.Hier.3.7 (pl.); ἐν ταῖς φ. in the family circle, Arist.Po.1453b19; of the regard of dependents towards their superiors, X.An.1.6.3; φ. ἡ πρὸς τὸν δῆμον Isoc.16.28; of friendship between States, ἐχρημάτισε περὶ φιλίας τοῖς Ἀθηναίοις Th.5.5; φ. καὶ ξυμμαχία Id.6.34; τῆς φ. ἀφέσθαι, τὴν φ. διαλύσασθαι, of communities, Isoc.6.11, 14.33: various εἴδη distd. by Arist.EN1156a7 ff.; by the Stoics, Stoic.3.24, 27, 181: phrases, φ. πρός τινας ποιήσασθαι X.Mem.2.6.29; παρά τινων φ. λαβεῖν Id.Cyr.3.1.28; τισὶ διὰ φιλίας ἰέναι Id.An.3.2.8; εἰς φ. ἰτέον, ἔρχεται, Pl.Phdr.237c, Ly.214d; ἔστιν ἡμῖν ἐν φ. PMich.Zen.33.3 (iii B. C.); ἀνανεούμενος τὴν φ. καὶ ζενίαν τὴν πρότερον ὑπάρχουσαν Isoc.Ep.7.13; προλιπόνθ' ἡμετέρην φ. Thgn.1102; ἔλιπε φ. E.Alc.930 (lyr.); τῆς φ. ἐξίστασθαί τινι Lys.8.18: with Preps., διὰ φιλίας Pl.Plt.304e; μετὰ φιλίας X. Mem.1.2.10; διὰ φιλίαν, v. infr.; κατὰ φιλίαν Pl.Lg.823b:—the person is commonly expressed by πρός τινα, Isoc.5.32; πρὸς ἀλλήλους Id.9.57, etc.; less freq. εἰς ἀλλήλους E.Hipp. (v. supr.); also by object. gen., διὰ φιλίαν αὐτοῦ through friendship for him, Th.1.91; φ. ξυνετοῦ friendship with a wise man, Democr.98; so ἡμετέρη φ. friendship with us, Thgn.600, 1102 (v. supr.), Isoc.6.11 (v. supr.); φιλία ἡ σή X.An.7.7.29, E Or.138, etc.: pl., φ. ἰσχυραί Hdt.3.82, Pl. Smp.182c.    2 friendliness, amiability, φ. ἄνευ τοῦ στέργειν Arist. EN1126b22, cf. 1108a28.    3 later, of lovers, fondness, LXXPr.5.19, Lyr.Alex.Adesp.1.8, AP5.266 (Agath.).    4 c. gen., of things, fondness, liking for, κέρδους Pl.R.581a; [τῶν ἀρχῶν] Arist.Cael.306a12.    5 the natural force which unites discordant elements and movements, opp. νεῖκος, Emp.18, al., Isoc.15.268.    II Pythag. name for three, Theol.Ar.16 (not for six, Iamb. In Nic. p.34 P.).

German (Pape)

[Seite 1278] ἡ, ion. φιλίη, Liebe, Freundschaft, Zuneigung, Gunst, Huld; zuerst bei Theogn. 306. 600. 1098; σὴν φιλίαν σεβόμεσθα Eur. Alc. 980; χρῆν μετρίας εἰς ἀλλήλο υς φιλίας θνητοὺς ἀνακίρνασθαι Hipp. 254; u. in Prosa: θεῶν καὶ ἀνθρώπων Plat. Conv. 188 c; Ggstz ἔχθρα Soph. 242 e; εἰς ὁμοιότητά τε καὶ φιλίαν καὶ ξ υμφωνίαν τῷ καλῷ λογῳ ἄγουσα Plat. Rep. III, 401 d; φιλίαν πάρὰ τίνων ἄν ποτε λάβοις τοσαύτην, βεβαιόταται φιλίαι γονεῦσι πρὸς παῖδας Hier. 3, 7; φιλίαν πρός τινας ποιεῖσθαι, Freundschaft schließen mit, Mem. 2, 6,29: φιλίᾳ τῇ ἐμ ῇ, aus Freundschaft gegen mich, An 7, 7,99; Sp. – Vgl. auch φίλιος.

Greek (Liddell-Scott)

φῐλία: Ἰωνικ. -ίη, ἡ, (φιλέω) ὡς καὶ νῦν, ἡ φιλικὴ ἀγάπη· φιλία, διαστελλομένη τοῦ Ἔρωτος. ὡς διαστέλλεται ἐν τῇ Λατιν. τὸ amicitia τοῦ amor, πρῶτον παρὰ Θεόγν., ἀκολούθως δὲ παρ’ Ἡροδ., Εὐριπ., κλπ. (οὐδαμοῦ παρ’ Αἰσχύλ. καὶ Σοφ.)· ἡ ψυχῆς φ., διὰ τὸ ἁγνὴ εἶναι Ξεν. Συμπ. 8, 15, πρβλ. Πλάτ. Συμπ. 179C, Φαῖδρος 237C, 255E, κλπ.· ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ ἔχθρα, μῖσος, Ἰσοκρ. 9Β, περὶ Ἀντιδ. § 130· λέγεται καὶ ἐπὶ τῆς μεταξὺ θεῶν καὶ ἀνθρώπων φιλίας, Πλάτ. Συμπ. 188C· ἐπὶ παντὸς εἴδους οἰκογενειακῆς στοργῆς, Ξεν. Ἱέρ. 3, 7, Ἀριστ. Ποιητ. 14, 9· ἐπὶ τῆς ἀγάπης καὶ ἀφοσιώσεως τῶν κατωτέρων πρὸς τοὺς ἀνωτέρους των, Ξεν. Ἀνάβ. 1, 6, 3, πρβλ. Ἰσοκρ. 352Β· ἀλλὰ συνηθέστατα ἐπὶ τῆς φιλικῆς σχέσεως τῆς μεταξὺ ὁμοίων, ἄνδρεσσι κακοῖς συνθέμενοι φ. Θέογν. 306, πρβλ. Ἀνδοκ. 27. 10· φιλ. ἐπαγγέλλεσθαι Ἡρόδ. 7. 130· φ. ποιεῖσθαι πρός τινα Ξεν. Ἀπομν. 2. 6, 29· φ. εἰς ἀλλήλους ἀνακίρνασθαι Εὐρ. Ἱππ. 253· φ. λαβεῖν ἢ κτήσασθαι παρά τινος Ξεν. Κύρ. 3. 1, 28· διὰ φ. ἰέναι τινὶ ὁ αὐτ. ἐν Ἀναβ. 3. 2, 8· εἰς φ. ἰέναι, ἔρχεσθαι Πλάτ. Φαῖδρ. 237C, Λυσί. 214D· φ. ἀνανεώσασθαι Ἰσοκρ. 424Α· ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ τὴν φ. προλιπεῖν Θέογν. 1102· λιπεῖν Εὐρ. Ἄλκ. 930· διαλύεσθαι Ἰσοκρ. 302Ε· τῆς φ. ἐξίστασθαί τινι Λυσί. 114. 2· ἀφέσθαι Ἰσοκρ. 118Β· περὶ τῆς μεταξὺ πόλεων φιλικῆς σχέσεως, ἐχρημάτισε περὶ φιλίας τοῖς Ἀθηναίοις Θουκ. 5. 5, πρβλ. 6. 34, 78· ― μετὰ προθέσ., διὰ φιλίας Πλάτ. Πολιτικ. 304Ε· μετὰ φιλίας Ξεν. Ἀπομν. 1. 2, 10· διὰ φιλίαν, ἴδε κατωτ.· κατὰ φιλίαν Πλάτ. Νόμ. 823Β· ― τὸ πρόσωπον συνήθως ἐκφέρεται διὰ τοῦ πρός τινα, Ἰσοκρ. 88D, 100C, κλπ.· σπανιώτερον διὰ τοῦ εἴς τινα, Εὐρ. ἔνθ’ ἀνωτ.· ὡσαύτως δι’ ἀντικειμενικῆς γενικῆς, διὰ φιλίαν αὐτοῦ, ἕνεκα φιλίας πρὸς αὐτόν, Θουκ. 1. 91· οὕτως. ἡμετέρη φ., ἡ μεθ’ ἡμῶν φιλία, Θέογν. 600. 1102· φιλία ἡ ἐμή, ἡ σὴ Ξεν. Ἀν. 7. 7, 29, Εὐρ. Ὀρ. 138, κλπ.· ― ἐν τῷ πληθ., φ. ἰσχυραὶ Ἡρόδ. 3. 82, Πλάτ. Συμπ. 182C. 2) φιλικὴ διάθεσις, καλωσύνη ἄνευ στοργῆς τινος, Ἀριστ. Ἠθικ. Νικ. 2. 7, 13., 4. 6, 5. 3) ἐπὶ τῆς μεταξὺ τῶν δύο φύλων σαρκικῆς ἀγάπης, ὡς τὸ ἔρως, Ἑβδ. (Παροιμ. Ε΄, 19). 4) ἐν σχέσει πρὸς πράγματα, ἀγάπη πρός τι, ἐπιθυμία τινός, κέρδους Πλάτ. Πολ. 581Α· τῶν ἀρχῶν Ἀριστ. περὶ Οὐραν. 3. 7, 10. 5) ἡ φυσικὴ δύναμις ἡ ὑποτιθέμενη ὅτι συνάπτει τὰ διεστῶτα στοιχεῖα καὶ τὰς συγκρουομένας κινήσεις, ὡς τοὐναντίον νεῖκος ἐκαλεῖτο ἡ φυσικὴ δύναμις ἡ ὑποτιθεμένη ὅτι ἀποχωρίζει αὐτά, Ἐμπεδ. παρ’ Ἀριστ. ἐν Φυσ. 8. 1, 3, περὶ Γεν. καὶ Φθορ. 2. 6, 7, Μετὰ τὰ Φυσ. 1. 4, 2, πρβλ. Ἰσοκρ. περὶ Ἀντιδ. § 287 (= 269). ΙΙ. θηλ. τοῦ φίλιος, ὃ ἴδε.

French (Bailly abrégé)

1ας (ἡ) :
amitié :
1 en gén. φιλίαν ποιεῖσθαι πρός τινα XÉN contracter amitié avec qqn ; φιλίαν λαβεῖν παρά τινος XÉN recevoir un témoignage de bienveillance de qqn ; διὰ φιλίαν ἰέναί τινι XÉN entrer dans des relations d’amitié avec qqn ; φιλίαν διαλύεσθαι ISOCR, ἀποθέσθαι PLUT rompre des liens d’amitié ; μετὰ φιλίας XÉN avec amitié ; διὰ τὴν φιλίαν THC par amitié ; φιλία πρός τινα ou εἴς τινα, φιλία τινός amitié pour qqn ; φιλίᾳ τῇ σῇ XÉN par amitié pour toi;
2 amitié, vive affection, amour mais sans idée de sensualité;
3 fig. amour (du gain, du pouvoir, etc.).
Étymologie: φίλος.
2fém. de φίλιος.