ἐξωθέω

English (LSJ)

aor. 1 ἐξέωσα (v. infr. 11),

   A thrust out, force out, ἐκ δ' ὦσε γλήνην Il.14.494, cf. 17.618; even by pulling, wrench out, ἐκ δ' ἄρα οἱ μηροῦ δόρυ μείλινον ὦσε θύραζε 5.694; displace, Hp.Art.46 (Pass.); expel, eject, banish, γῆς τινά S.OC1296; πάτρας ib.1330; put away a wife, PSI1.41.16 (iv A. D.); thrust back, τοὺς δίκῃ νικῶντας S.Aj.1248; drive, τοὺς Αακεδαιμονίους ἐς τὰς ἁμάξας Th.5.72; πλοῖον εἰς αἰγιαλόν Act.Ap.27.39, cf. Jul.Or.2.60c; τὴν πόλιν εἰς χαλεπόν Plu.Nic.12; ἐ. εἰς ἅπαν ἀπὸ τῆς ὄχθης Arr.An.1.15.4; ἐ. νόμον Plu.Comp.Ag. Gracch.5:—Pass., ἐξωθέεσθαι ἐκ τῆς χώρης Hdt.4.13, cf. 5.124; μάχῃ Id.6.83; πατρίδος ἐξωθούμενος S.OC428; ἐξωσθήσομαι εἰπεῖν shall be debarred from... D.24.61.    2 ἐ. γλώσσας ὀδύναν put forth painful words, break forth into cruel words, S.Ph.1142 (lyr.).    II drive out of the sea, drive on shore, τὰς ἄλλας [ναῦς] ἐξέωσαν πρὸς τὴν γῆν Th. 2.90, cf. 8.104; ἐς τὴν γῆν Id.7.52:—Pass., πνεύμασιν ἐξωσθέντες E. Cyc.279 (cf. ἐξώστης 11): metaph., ἐξωσθῆναι τῇ ὥρᾳ ἐς χειμῶνα Th.6.34. (Late inf. ἐξεοῦν Just.Nov.59.4 Intr., pres. ind. Pass. ἐξεοῦται Cod.Just.1.2.24.6, formed fr. ἐξέωσα.)

German (Pape)

[Seite 890] (s. ὠθέω), herausstoßen, vertreiben, καὶ ἐκβάλλω Soph. O. C. 774; γῆς 1298 u. A., wie Plat. Tim. 62 b; τὰς ναῦς ἐξέωσαν πρὸς τὴν γῆν, herausdrängen, auf den Strand treiben, Thuc. 2, 90, vgl. 8, 104; ἐξωσθῆναι ἂν τῇ ὥρᾳ ἐς χειμῶνα, d. h. der Winter würde sie, wenn sie so zögerten, überraschen, 6, 34; ἐξωσθήσομαι εἰπεῖν Dem. 24, 61; vom Winde, verschlagen, Sp.; τὴν πόλιν εἰς χαλεπόν, in eine üble Lage bringen, Plut. Nic. 12; τὸν νόμον, hintertreiben, Ag. et Cleom. 5.

Greek (Liddell-Scott)

ἐξωθέω: μέλλ. -ωθήσω καὶ -ώσω: ἀόρ. ἐξέωσα. Ὠθῶ ἔξω, ἐκβάλλω, ἐκ δ’ ὦσε γλήνην Ἰλ. Ξ. 494, πρβλ. Π. 618· ἐξέλκω, ἐκ δ’ ἄρα οἱ μηροῦ δόρυ μείλινον θύραζε Ε. 694· ὠθῶ πρὸς τὰ ἔξω, οὔτε γὰρ ἐς τὸ ἔξω ἐξωσθῆναι ῥηΐδιόν ἐστιν Ἱππ. π. Ἄρθρ. 811· ἐκδιώκω, ἐξορίζω, γῆς ἐξέωσεν Σοφ. Ο. Κ. 1296· πάτρας αὐτόθι 1330· ἀπωθῶ, εἰ τοὺς δίκῃ νικῶντας ἐξωθήσωμεν καὶ τοὺς ὄπισθεν εἰς τὸ πρόσθεν ἄξομεν Σοφ. Αἴ. 1248· ἔτρεψαν καὶ ἐξέωσαν (τοὺς Λακεδαιμονίους) ἐς τὰς ἁμάξας, τοὺς «ἐστρύμωξαν» εἰς τὰς ἁμάξας, Θουκ. 5. 72· διέβαλε τὸν Ἀλκιβιάδην (ὁ Νικίας)... τὴν πόλιν εἰς χαλεπὸν ἐξωθεῖν καὶ διαπόντιον κίνδυνον Πλουτ. Νικ. 12· ἐκδιώκω, ἠγωνίζοντο, οἱ μὲν ἐξῶσαι εἰς ἅπαν ἀπὸ τῆς ὄχθης... τοὺς Πέρσας Ἀρρ. Ἀν. 1. 15, 4· κατὰ βίαν καὶ δυναστείαν ἐπιχειρήσαντες ἐξῶσαι τὸν νόμον οἱ πλούσιοι Πλουτ. Ἄγιδος καὶ Κλεομ. καὶ Γράκχων Σύγκρισις 5. - Παθ., ἐξωθέεσθαι ἐκ τῆς χώρης Ἡρόδ. 4. 13, πρβλ. 5. 124., 6. 83· πατρίδος ἐξωθούμενος Σοφ. Ο. Κ. 428· ἐξωσθήσομαι εἰπεῖν, κωλυθήσομαι, Δημ. 720. 4 2) μὴ φθονερὰν ἐξῶσαι γλώσσας ὀδύναν, νὰ μὴ κεντήσῃ διὰ φθονερῶν καὶ πικρῶν λόγων, Σοφ. Φιλ. 1142. ΙΙ. ἐπὶ ναυμαχίας, ἐξωθῶ, ἐκδιώκω πρός τι μέρος, τὰς ἄλλας ναῦς ἐξέωσαν πρὸς τὴν γῆν Θουκ. 2. 90, πρβλ. 8. 104· ἐς τὴν γῆν ὁ αὐτὸς 7. 52. - Παθ., πνεύμασιν ἐξωσθέντες Εὐρ. Κύκλ. 279 (πρβλ. ἐξώστης)· - μεταφ., ἐξωσθῆναι ἂν τῇ ὥρᾳ ἐς χειμῶνα, θὰ καταληφθῶσιν (οἱ Ἀθηναῖοι) ἕνεκα τῆς ὥρας τοῦ ἔτους ὑπὸ τοῦ χειμῶνος, Θουκ. 6. 34, ἔνθα ἴδε σημ. Blomfield καὶ Arnold. Ἴδε Γλωσσ. Παρατηρ. Κόντου σ. 532.

French (Bailly abrégé)

-ῶ :
f. ἐξώσω, ao. ἐξέωσα;
Pass. f. ἐξωσθήσομαι, ao. ἐξεώσθην;
1 chasser, faire sortir avec violence : τινα γῆς SOPH bannir qqn d’un pays ; fig. τὴν πόλιν εἰς χαλεπόν PLUT jeter la cité dans des difficultés ; γλώσσας ὀδύναν SOPH lancer de sa bouche des mots cruels;
2 repousser, rejeter;
3 tenir en échec, empêcher : ἐξωσθῆναι ἐς χειμῶνα THC avoir été tenu en échec jusqu’à l’hiver.
Étymologie: ἐξ, ὠθέω.