χερνίπτομαι: Difference between revisions
Πενία δ' ἄτιμον καὶ τὸν εὐγενῆ ποιεῖ → Pauper inhonorus, genere sit clarus licet → Die Armut nimmt selbst dem, der edel ist, die Ehr'
m (LSJ1 replacement) |
|||
(14 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=cherniptomai | |Transliteration C=cherniptomai | ||
|Beta Code=xerni/ptomai | |Beta Code=xerni/ptomai | ||
|Definition= | |Definition=<span class="bld">A</span> fut. χερνίψομαι E.''IT''622: Med.: ([[χείρ]], [[νίζω]]):—[[wash one's hands with holy water]], esp. before [[sacrifice]], χερνίψαντο δ' ἔπειτα Il.1.449; αὐτός γε χερνίπτου Ar.''Pax''961; ἐχερνίψατο ἐκ τῆς ἱερᾶς χέρνιβος Lys.6.52.<br><span class="bld">2</span> [[sprinkle with holy water]], [[purify]] or [[dedicate]] [[thereby]], [[χαίτην]] E.l.c.<br><span class="bld">II</span> Act. [[χερνίπτω]], [[sacrifice]], only Lyc.184:—aor. Pass. [[χερνιφθείς]] = [[dedicated]], AP6.156 (Theodorid.). | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1350.png Seite 1350]] med., sich die Hände mit Weihwasser waschen, was bes. vor dem Opfern geschah; χερνίψαντο Il. 1, 449; mit Weihwasser besprengen, dadurch reinigen u. weihen, χαίτην ἀμφὶ σὴν χερνίψομαι Eur. I. T. 607, wie Ar. Pax 926 beim Opfer; ἐχερνίψατο ἐκ τῆς ἱερᾶς [[χέρνιβος]] Lys. 6, 52; bei Theodor. 6 (VI, 156) ist χερνιφθέντα nicht recht klar, ob es pass. od. akt. zu nehmen, es scheint aber »geweiht« zu bedeuten, wie Lycophr. 184 das act. für »opfern« braucht. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1350.png Seite 1350]] med., sich die Hände mit Weihwasser waschen, was bes. vor dem Opfern geschah; χερνίψαντο Il. 1, 449; mit Weihwasser besprengen, dadurch reinigen u. weihen, χαίτην ἀμφὶ σὴν χερνίψομαι Eur. I. T. 607, wie Ar. Pax 926 beim Opfer; ἐχερνίψατο ἐκ τῆς ἱερᾶς [[χέρνιβος]] Lys. 6, 52; bei Theodor. 6 (VI, 156) ist χερνιφθέντα nicht recht klar, ob es pass. od. akt. zu nehmen, es scheint aber »geweiht« zu bedeuten, wie Lycophr. 184 das act. für »opfern« braucht. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=<i>f.</i> χερνίψομαι, <i>ao.</i> ἐχερνιψάμην, <i>pf. inus.</i><br /><b>1</b> [[se laver les mains avec l'eau lustrale avant le sacrifice]];<br /><b>2</b> [[laver]] <i>ou</i> purifier avec l'eau lustrale, acc..<br />'''Étymologie:''' [[χέρνιψ]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''χερνίπτομαι:''' культ.<br /><b class="num">1</b> [[умывать руки освященной водой]] (преимущ. перед жертвоприношением) Hom., Arph., Lys., Dem.;<br /><b class="num">2</b> [[окроплять освященной водой]] (χαίτην Eur.; [[βοῦς]] χερνιφθείς Anth.). | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''χερνίπτομαι''': μέλλ. -ψομαι, Εὐρ. Ι. Τ. 622. - Μέσ.· ([[χείρ]], [[νίζω]]). Νίπτω τὰ χεῖράς μου δι’ ἡγιασμένου ὕδατος, [[μάλιστα]] πρὸ τῆς θυσίας, χερνίψαντο δ’ [[ἔπειτα]] Ἰλ. Α. 449· [[αὐτός]] τε χερνίπτου Ἀριστοφ. Εἰρ. 961· ἐχερνίψατο ἐκ τῆς ἱερᾶς χέρνιβος Λυσί. 108. 1, πρβλ. Δημ. 505. 14. 2) [[ῥαντίζω]] δι’ ἡγιασμένου ὕδατος, [[καθαρίζω]], ἐξαγνίζω ἢ καθιερῶ δι’ [[αὐτοῦ]], χαίτην Εὐρ. Ι. Τ. 607. ΙΙ. τὸ ἐνεργ. χερνίπτω, [[θυσιάζω]], μόνον ἐν Λυκόφρ. 184. - Παθητ. χερνιφθείς, καθιερωθείς, ἀφιερωθείς, Ἀνθ. Π. 6. 156. | |lstext='''χερνίπτομαι''': μέλλ. -ψομαι, Εὐρ. Ι. Τ. 622. - Μέσ.· ([[χείρ]], [[νίζω]]). Νίπτω τὰ χεῖράς μου δι’ ἡγιασμένου ὕδατος, [[μάλιστα]] πρὸ τῆς θυσίας, χερνίψαντο δ’ [[ἔπειτα]] Ἰλ. Α. 449· [[αὐτός]] τε χερνίπτου Ἀριστοφ. Εἰρ. 961· ἐχερνίψατο ἐκ τῆς ἱερᾶς χέρνιβος Λυσί. 108. 1, πρβλ. Δημ. 505. 14. 2) [[ῥαντίζω]] δι’ ἡγιασμένου ὕδατος, [[καθαρίζω]], ἐξαγνίζω ἢ καθιερῶ δι’ [[αὐτοῦ]], χαίτην Εὐρ. Ι. Τ. 607. ΙΙ. τὸ ἐνεργ. χερνίπτω, [[θυσιάζω]], μόνον ἐν Λυκόφρ. 184. - Παθητ. χερνιφθείς, καθιερωθείς, ἀφιερωθείς, Ἀνθ. Π. 6. 156. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
Line 27: | Line 30: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''χερνίπτομαι:''' μέλ. <i>-ψομαι</i> ([[χείρ]], [[νίζω]])·<br /><b class="num">1.</b> Μέσ., [[πλένω]] τα χέρια μου, [[ιδίως]], [[πριν]] από [[θυσία]], σε Ομήρ. Ιλ., Αριστοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[ραντίζω]] με αγιασμένο [[νερό]], [[εξαγνίζω]] ή [[καθαρίζω]] με αυτό, σε Ευρ. | |lsmtext='''χερνίπτομαι:''' μέλ. <i>-ψομαι</i> ([[χείρ]], [[νίζω]])·<br /><b class="num">1.</b> Μέσ., [[πλένω]] τα χέρια μου, [[ιδίως]], [[πριν]] από [[θυσία]], σε Ομήρ. Ιλ., Αριστοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[ραντίζω]] με αγιασμένο [[νερό]], [[εξαγνίζω]] ή [[καθαρίζω]] με αυτό, σε Ευρ. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=[[χερνίπτομαι]], [[χείρ]], [[νίζω]]<br />Mid.<br /><b class="num">1.</b> to [[wash]] one's hands, esp. [[before]] [[sacrifice]], Il., Ar., etc.<br /><b class="num">2.</b> to [[sprinkle]] with [[holy]] [[water]], [[purify]] or [[dedicate]] thereby, Eur. | |mdlsjtxt=[[χερνίπτομαι]], [[χείρ]], [[νίζω]]<br />Mid.<br /><b class="num">1.</b> to [[wash]] one's hands, esp. [[before]] [[sacrifice]], Il., Ar., etc.<br /><b class="num">2.</b> to [[sprinkle]] with [[holy]] [[water]], [[purify]] or [[dedicate]] thereby, Eur. | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=πλένω τά χέρια μου μέ ἁγιασμένο νερό, [[καθαρίζω]], [[ἐξαγνίζω]]). Ἀπό τό [[χέρνιψ]] -ιβος → [[χείρ]] + [[νίζω]] (=[[πλένω]]), ὅπου δές γιά ἄλλα παράγωγα, [[καθώς]] καί στή λέξη [[χείρ]]. | |||
}} | }} |
Latest revision as of 10:24, 25 August 2023
English (LSJ)
A fut. χερνίψομαι E.IT622: Med.: (χείρ, νίζω):—wash one's hands with holy water, esp. before sacrifice, χερνίψαντο δ' ἔπειτα Il.1.449; αὐτός γε χερνίπτου Ar.Pax961; ἐχερνίψατο ἐκ τῆς ἱερᾶς χέρνιβος Lys.6.52.
2 sprinkle with holy water, purify or dedicate thereby, χαίτην E.l.c.
II Act. χερνίπτω, sacrifice, only Lyc.184:—aor. Pass. χερνιφθείς = dedicated, AP6.156 (Theodorid.).
German (Pape)
[Seite 1350] med., sich die Hände mit Weihwasser waschen, was bes. vor dem Opfern geschah; χερνίψαντο Il. 1, 449; mit Weihwasser besprengen, dadurch reinigen u. weihen, χαίτην ἀμφὶ σὴν χερνίψομαι Eur. I. T. 607, wie Ar. Pax 926 beim Opfer; ἐχερνίψατο ἐκ τῆς ἱερᾶς χέρνιβος Lys. 6, 52; bei Theodor. 6 (VI, 156) ist χερνιφθέντα nicht recht klar, ob es pass. od. akt. zu nehmen, es scheint aber »geweiht« zu bedeuten, wie Lycophr. 184 das act. für »opfern« braucht.
French (Bailly abrégé)
f. χερνίψομαι, ao. ἐχερνιψάμην, pf. inus.
1 se laver les mains avec l'eau lustrale avant le sacrifice;
2 laver ou purifier avec l'eau lustrale, acc..
Étymologie: χέρνιψ.
Russian (Dvoretsky)
χερνίπτομαι: культ.
1 умывать руки освященной водой (преимущ. перед жертвоприношением) Hom., Arph., Lys., Dem.;
2 окроплять освященной водой (χαίτην Eur.; βοῦς χερνιφθείς Anth.).
Greek (Liddell-Scott)
χερνίπτομαι: μέλλ. -ψομαι, Εὐρ. Ι. Τ. 622. - Μέσ.· (χείρ, νίζω). Νίπτω τὰ χεῖράς μου δι’ ἡγιασμένου ὕδατος, μάλιστα πρὸ τῆς θυσίας, χερνίψαντο δ’ ἔπειτα Ἰλ. Α. 449· αὐτός τε χερνίπτου Ἀριστοφ. Εἰρ. 961· ἐχερνίψατο ἐκ τῆς ἱερᾶς χέρνιβος Λυσί. 108. 1, πρβλ. Δημ. 505. 14. 2) ῥαντίζω δι’ ἡγιασμένου ὕδατος, καθαρίζω, ἐξαγνίζω ἢ καθιερῶ δι’ αὐτοῦ, χαίτην Εὐρ. Ι. Τ. 607. ΙΙ. τὸ ἐνεργ. χερνίπτω, θυσιάζω, μόνον ἐν Λυκόφρ. 184. - Παθητ. χερνιφθείς, καθιερωθείς, ἀφιερωθείς, Ἀνθ. Π. 6. 156.
English (Autenrieth)
only aor., χερνίψαντο, washed their hands, Il. 1.449†.
Greek Monolingual
και ενεργ. τ. χερνίπτω Α
1. νίπτω, πλένω τα χέρια μου με ιερό νερό πριν από θυσία («εἰσῆλθεν εἰς τὸ Ἐλευσίνιον, ἐχερνίψατο ἐκ τῆς ἱερᾱς χέρνιβος», Λυσ.)
2. ραντίζω με ιερό νερό, εξαγνίζω
3. (το ενεργ.) θυσιάζω.
[ΕΤΥΜΟΛ. Σπάνιος τ. ο οποίος έχει σχηματιστεί πιθ. από τη λ. χέρνιψ, -ιβος κατ' επίδραση του ρ. νίπτω.
Greek Monotonic
χερνίπτομαι: μέλ. -ψομαι (χείρ, νίζω)·
1. Μέσ., πλένω τα χέρια μου, ιδίως, πριν από θυσία, σε Ομήρ. Ιλ., Αριστοφ. κ.λπ.
2. ραντίζω με αγιασμένο νερό, εξαγνίζω ή καθαρίζω με αυτό, σε Ευρ.
Middle Liddell
χερνίπτομαι, χείρ, νίζω
Mid.
1. to wash one's hands, esp. before sacrifice, Il., Ar., etc.
2. to sprinkle with holy water, purify or dedicate thereby, Eur.
Mantoulidis Etymological
(=πλένω τά χέρια μου μέ ἁγιασμένο νερό, καθαρίζω, ἐξαγνίζω). Ἀπό τό χέρνιψ -ιβος → χείρ + νίζω (=πλένω), ὅπου δές γιά ἄλλα παράγωγα, καθώς καί στή λέξη χείρ.