ζάλη: Difference between revisions
αὐτόχειρες οὔτε τῶν ἀγαθῶν οὔτε τῶν κακῶν γίγνονται τῶν συμβαινόντων αὐτοῖς → for not with their own hands do they deal out the blessings and curses that befall us
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)<b class="b3">(\w+)<\/b>" to "$1") |
|||
(18 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=zali | |Transliteration C=zali | ||
|Beta Code=za/lh | |Beta Code=za/lh | ||
|Definition=[ᾰ], ἡ, | |Definition=[ᾰ], ἡ, [[squall]], [[storm]], [[driving rain]], [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''656, [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''352 (lyr.), etc.; κονιορτοῦ καὶ ζάλης ὑπὸ πνεύματος φερομένου [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 496d; <b class="b3">ζάλῃ πνευμάτων</b> by a [[storm]] of winds, Id.''Ti.''43c; χειμὼν καὶ ζ. Hp.''Insomn.'' 89; ζ. ἀνέμων Plu.2.993e; <b class="b3">βέλεσι πυρπνόου ζάλης</b>, of the fiery rain from Aetna, [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''373: metaph., [[ζάλαι]] [[storms]], [[distresses]], Pi.''O.''12.12; ἡ τοῦ βίου ζ. Procop.Gaz.''Ep.''47; λογισμῶν ζάλαι ''Cat.Cod.Astr.'' 2.211; <b class="b3">οἴκου ζ.</b>, of women, [[Secundus|Secund.]]''[[Sententiae|Sent.]]''8. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1136.png Seite 1136]] ἡ (vgl. [[σάλος]] u. [[ζέΕω]]), heftige Bewegung des Meeres, Wogengebraus, Sturm u. Unwetter übh., nach VLL, ταραχὴ καὶ [[κλόνος]] ὑδάτων (nach Eust. παρὰ τὸ ζέειν τὴν ἅλα), συστροφὴ ἀνέμων μεγάλων, od. nach Suid. ἀπὸ τοῦ [[σφόδρα]] ἁλίζεσθαι. So ἀνιαραί Pind. Ol. 12, 12; ὀμβρόκτυπος Aesch. Ag. 651; [[κῦμα]] φοινίας ὑπὸ ζάλης κυκλεῖται, übertr., Soph. Ai. 345; πνευμάτων Plat. Tim. 43 c; ἐν χειμῶνι ὑπὸ κονιορτοῦ καὶ ζάλης ὑπὸ πνεύματος φερομένου, d. i. Regengüsse, Rep. VI, 496 d; Suid. bemerkt τινὲς ζάλην τὴν χάλαζαν. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1136.png Seite 1136]] ἡ (vgl. [[σάλος]] u. [[ζέΕω]]), heftige Bewegung des Meeres, Wogengebraus, Sturm u. Unwetter übh., nach VLL, ταραχὴ καὶ [[κλόνος]] ὑδάτων (nach Eust. παρὰ τὸ ζέειν τὴν ἅλα), συστροφὴ ἀνέμων μεγάλων, od. nach Suid. ἀπὸ τοῦ [[σφόδρα]] ἁλίζεσθαι. So ἀνιαραί Pind. Ol. 12, 12; ὀμβρόκτυπος Aesch. Ag. 651; [[κῦμα]] φοινίας ὑπὸ ζάλης κυκλεῖται, übertr., Soph. Ai. 345; πνευμάτων Plat. Tim. 43 c; ἐν χειμῶνι ὑπὸ κονιορτοῦ καὶ ζάλης ὑπὸ πνεύματος φερομένου, d. i. Regengüsse, Rep. VI, 496 d; Suid. bemerkt τινὲς ζάλην τὴν χάλαζαν. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ης (ἡ) :<br /><b>1</b> [[agitation violente des flots]] ; tempête sur mer ; <i>fig.</i> tempête ; flot de sang;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> tempête, <i>en gén.</i> [[ouragan]], [[orage]].<br />'''Étymologie:''' DELG étym. ignorée. | |||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=ζάλη -ης, ἡ (regen)vlaag, storm:; πυρπνόου ζάλης van een vuurspuwende storm Aeschl. PV 371; overdr.. φοινίας ὑπὸ ζάλης door een bloedige storm Soph. Ai. 352. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ζάλη:''' (ᾰ) ἡ<br /><b class="num">1</b> (тж. ζ. πνευμάτων Plat. и ζάλαι ἀνέμων Plut.) морское волнение, шторм, буря: ζ. ὑπὸ πνεύματος φερομένη Plat. поднятое ветром волнение, ураган, смерч; [[πύρπνοος]] ζ. Aesch. огнедышащая буря, т. е. извержение вулкана;<br /><b class="num">2</b> [[бурное течение]]: φοινία ζ. Soph. потоки крови;<br /><b class="num">3</b> pl. [[житейские бури]], [[бедствия]], [[невзгоды]] Pind. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ζάλη''': ᾰ, ἡ, ἡ [[ἐξέγερσις]] τῆς θαλάσσης, [[τρικυμία]], (συστροφὴ ἀνέμων [[μεγάλη]], Ἡσύχ.) Αἰσχύλ. Ἀγ. 656, Σοφ. Αἴ. 351, κτλ.· κονιορτοῦ καὶ ζάλης ὑπὸ πνεύματος φερομένου Πλάτ. Πολ. 496C· ζάλῃ πνευμάτων, διὰ θυελλῶν ἀνέμων, ὁ αὐτ. Τιμ. 43C· ζ. ἀνέμων, Πλούτ. 2. 993Ε· βέλεσι πυρπνόου ζάλης, περὶ τῆς πυρίνης βροχῆς τῆς ἐκ τῆς Αἴτνης, Αἰσχύλ. Πρ. 371· - μεταφ., ζάλαι, τρικυμίαι, θλίψεις, Πίνδ. Ο. 12. 16. (Πιθ. [[τύπος]] τῆς αὐτῆς ῥίζης, ἐξ ἧς τὸ ζέω, Curt. no. 567· [[ἐντεῦθεν]] [[ὡσαύτως]] [[ζάλος]], [[ζαλάω]], [[ζαλόεις]]). | |lstext='''ζάλη''': ᾰ, ἡ, ἡ [[ἐξέγερσις]] τῆς θαλάσσης, [[τρικυμία]], (συστροφὴ ἀνέμων [[μεγάλη]], Ἡσύχ.) Αἰσχύλ. Ἀγ. 656, Σοφ. Αἴ. 351, κτλ.· κονιορτοῦ καὶ ζάλης ὑπὸ πνεύματος φερομένου Πλάτ. Πολ. 496C· ζάλῃ πνευμάτων, διὰ θυελλῶν ἀνέμων, ὁ αὐτ. Τιμ. 43C· ζ. ἀνέμων, Πλούτ. 2. 993Ε· βέλεσι πυρπνόου ζάλης, περὶ τῆς πυρίνης βροχῆς τῆς ἐκ τῆς Αἴτνης, Αἰσχύλ. Πρ. 371· - μεταφ., ζάλαι, τρικυμίαι, θλίψεις, Πίνδ. Ο. 12. 16. (Πιθ. [[τύπος]] τῆς αὐτῆς ῥίζης, ἐξ ἧς τὸ ζέω, Curt. no. 567· [[ἐντεῦθεν]] [[ὡσαύτως]] [[ζάλος]], [[ζαλάω]], [[ζαλόεις]]). | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
Line 24: | Line 30: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ζάλη:''' [ᾰ], ἡ, (πιθ. από το [[ζέω]]), [[φούσκωμα]] της θάλασσας, δηλ. [[τρικυμία]], [[θαλασσοταραχή]], σε Αισχύλ., Σοφ. κ.λπ.· [[πύρπνοος]] [[ζάλη]], λέγεται για την πύρινη [[βροχή]] που προερχόταν από τις εκρήξεις του ηφαιστείου της Αίτνας, σε Αισχύλ.· μεταφ., <i>ζάλαι</i>, τρικυμίες, στενοχώριες, θλίψεις, «φουρτούνες», σε Πίνδ. | |lsmtext='''ζάλη:''' [ᾰ], ἡ, (πιθ. από το [[ζέω]]), [[φούσκωμα]] της θάλασσας, δηλ. [[τρικυμία]], [[θαλασσοταραχή]], σε Αισχύλ., Σοφ. κ.λπ.· [[πύρπνοος]] [[ζάλη]], λέγεται για την πύρινη [[βροχή]] που προερχόταν από τις εκρήξεις του ηφαιστείου της Αίτνας, σε Αισχύλ.· μεταφ., <i>ζάλαι</i>, τρικυμίες, στενοχώριες, θλίψεις, «φουρτούνες», σε Πίνδ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
Line 35: | Line 35: | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt= | |mdlsjtxt=ζᾰ́λη, ἡ, [perhaps from ζέω]<br />the [[surging]] of the sea, [[surge]], [[spray]], Aesch., Soph., etc.; [[πύρπνοος]] [[ζάλη]], of the [[fiery]] [[rain]] from [[Aetna]], Aesch.:—metaph., ζάλαι storms, distresses, Pind. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''ζάλη''': {zálē}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Wirbelsturm]], [[Wasserstrudel]], [[Regenguß]] (Pi., Trag., Pl. u. a.), [[ζάλος]] [[Wasserstrudel]] (Nik. ''Th''. 568 u. a.).<br />'''Derivative''': Davon denom. Ptz. ζαλόωσα ([[χάλαζα]], Nik. ''Th''. 252). Ob hierher auch | |ftr='''ζάλη''': {zálē}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Wirbelsturm]], [[Wasserstrudel]], [[Regenguß]] (Pi., Trag., Pl. u. a.), [[ζάλος]] [[Wasserstrudel]] (Nik. ''Th''. 568 u. a.).<br />'''Derivative''': Davon denom. Ptz. ζαλόωσα ([[χάλαζα]], Nik. ''Th''. 252). Ob hierher auch ζάλακες· ἐχῖνοι H.?<br />'''Etymology''': Poetisches Wort ohne Etymologie. Hypothese bei Bq (zu [[δίνη]] usw.); vgl. auch Schwyzer 331. Im Neugr. mit [[σάλος]] vermischt; vgl. Hatzidakis IF 36, 301 und Ἀρχ. 28, 3ff.; anders Kretschmer Glotta 11, 236 (mit Hatzidakis): ngr. [[ζάλος]] aus [[ζᾶλος]] (= [[ζῆλος]]), etwa nach [[σάλος]] oder mit altem Ablaut.<br />'''Page''' 1,608 | ||
}} | }} | ||
{{WoodhouseReversedUncategorized | {{WoodhouseReversedUncategorized | ||
|woodrun=[[foam]], [[spray]] | |woodrun=[[foam]], [[spray]] | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=[[τρικυμία]]). Ἴσως ἀπό τήν ἴδια ρίζα μέ τό [[ζέω]] (=[[βράζω]]). | |||
}} | }} |
Latest revision as of 22:53, 12 November 2024
English (LSJ)
[ᾰ], ἡ, squall, storm, driving rain, A.Ag.656, S.Aj.352 (lyr.), etc.; κονιορτοῦ καὶ ζάλης ὑπὸ πνεύματος φερομένου Pl.R. 496d; ζάλῃ πνευμάτων by a storm of winds, Id.Ti.43c; χειμὼν καὶ ζ. Hp.Insomn. 89; ζ. ἀνέμων Plu.2.993e; βέλεσι πυρπνόου ζάλης, of the fiery rain from Aetna, A.Pr.373: metaph., ζάλαι storms, distresses, Pi.O.12.12; ἡ τοῦ βίου ζ. Procop.Gaz.Ep.47; λογισμῶν ζάλαι Cat.Cod.Astr. 2.211; οἴκου ζ., of women, Secund.Sent.8.
German (Pape)
[Seite 1136] ἡ (vgl. σάλος u. ζέΕω), heftige Bewegung des Meeres, Wogengebraus, Sturm u. Unwetter übh., nach VLL, ταραχὴ καὶ κλόνος ὑδάτων (nach Eust. παρὰ τὸ ζέειν τὴν ἅλα), συστροφὴ ἀνέμων μεγάλων, od. nach Suid. ἀπὸ τοῦ σφόδρα ἁλίζεσθαι. So ἀνιαραί Pind. Ol. 12, 12; ὀμβρόκτυπος Aesch. Ag. 651; κῦμα φοινίας ὑπὸ ζάλης κυκλεῖται, übertr., Soph. Ai. 345; πνευμάτων Plat. Tim. 43 c; ἐν χειμῶνι ὑπὸ κονιορτοῦ καὶ ζάλης ὑπὸ πνεύματος φερομένου, d. i. Regengüsse, Rep. VI, 496 d; Suid. bemerkt τινὲς ζάλην τὴν χάλαζαν.
French (Bailly abrégé)
ης (ἡ) :
1 agitation violente des flots ; tempête sur mer ; fig. tempête ; flot de sang;
2 p. ext. tempête, en gén. ouragan, orage.
Étymologie: DELG étym. ignorée.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
ζάλη -ης, ἡ (regen)vlaag, storm:; πυρπνόου ζάλης van een vuurspuwende storm Aeschl. PV 371; overdr.. φοινίας ὑπὸ ζάλης door een bloedige storm Soph. Ai. 352.
Russian (Dvoretsky)
ζάλη: (ᾰ) ἡ
1 (тж. ζ. πνευμάτων Plat. и ζάλαι ἀνέμων Plut.) морское волнение, шторм, буря: ζ. ὑπὸ πνεύματος φερομένη Plat. поднятое ветром волнение, ураган, смерч; πύρπνοος ζ. Aesch. огнедышащая буря, т. е. извержение вулкана;
2 бурное течение: φοινία ζ. Soph. потоки крови;
3 pl. житейские бури, бедствия, невзгоды Pind.
Greek (Liddell-Scott)
ζάλη: ᾰ, ἡ, ἡ ἐξέγερσις τῆς θαλάσσης, τρικυμία, (συστροφὴ ἀνέμων μεγάλη, Ἡσύχ.) Αἰσχύλ. Ἀγ. 656, Σοφ. Αἴ. 351, κτλ.· κονιορτοῦ καὶ ζάλης ὑπὸ πνεύματος φερομένου Πλάτ. Πολ. 496C· ζάλῃ πνευμάτων, διὰ θυελλῶν ἀνέμων, ὁ αὐτ. Τιμ. 43C· ζ. ἀνέμων, Πλούτ. 2. 993Ε· βέλεσι πυρπνόου ζάλης, περὶ τῆς πυρίνης βροχῆς τῆς ἐκ τῆς Αἴτνης, Αἰσχύλ. Πρ. 371· - μεταφ., ζάλαι, τρικυμίαι, θλίψεις, Πίνδ. Ο. 12. 16. (Πιθ. τύπος τῆς αὐτῆς ῥίζης, ἐξ ἧς τὸ ζέω, Curt. no. 567· ἐντεῦθεν ὡσαύτως ζάλος, ζαλάω, ζαλόεις).
Greek Monolingual
η (ΑΜ ζάλη)
σύγχυση, αναστάτωση, στενοχώρια, ψυχική ή πνευματική ταλαιπωρία
νεοελλ.-μσν.
αίσθημα εγκεφαλικής συσκότισης και απώλειας της ισορροπίας, τάση για λιποθυμία, ίλιγγος, σκοτοδίνη
νεοελλ.
1. βύθισμα, λήθαργος («κ' είχε θανάτου ζάλη», Ερωτόκρ.)
2. αντίδραση, ανωμαλία
3. δυσάρεστη ενασχόληση, σκοτούρα («μεγάλη ζάλη μού 'φερες με τις ειδήσεις»)
μσν.-αρχ.
τρικυμία, θαλασσοταραχή
αρχ.
η πύρινη βροχή που βγαίνει από την Αίτνα.
[ΕΤΥΜΟΛ. Το αρχ. ζάλη «θύελλα», απ' όπου προήλθε το νεοελλ., είναι άγνωστης ετυμολ.].
Greek Monotonic
ζάλη: [ᾰ], ἡ, (πιθ. από το ζέω), φούσκωμα της θάλασσας, δηλ. τρικυμία, θαλασσοταραχή, σε Αισχύλ., Σοφ. κ.λπ.· πύρπνοος ζάλη, λέγεται για την πύρινη βροχή που προερχόταν από τις εκρήξεις του ηφαιστείου της Αίτνας, σε Αισχύλ.· μεταφ., ζάλαι, τρικυμίες, στενοχώριες, θλίψεις, «φουρτούνες», σε Πίνδ.
Frisk Etymological English
Grammatical information: f.
Meaning: whirlwind, driving rain (Pi., trag., Pl.), ζάλος squall with mud (Nic. Th. 568).
Derivatives: Denom. ptc. ζαλόωσα (χάλαζα, Nic. Th. 252). Here also ζάλακες ἐχῖνοι H.?
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: Poetical word without etymology. Hypothesis in Bq (to δίνη etc.); cf. also Schwyzer 331. In NGr. mixed with σάλος; cf. Hatzidakis IF 36, 301 and Ἀρχ. 28, 3ff.; diff. Kretschmer Glotta 11, 236 (with Hatzidakis): NGr. ζάλος from ζᾶλος (= ζῆλος), after σάλος?
Middle Liddell
ζᾰ́λη, ἡ, [perhaps from ζέω]
the surging of the sea, surge, spray, Aesch., Soph., etc.; πύρπνοος ζάλη, of the fiery rain from Aetna, Aesch.:—metaph., ζάλαι storms, distresses, Pind.
Frisk Etymology German
ζάλη: {zálē}
Grammar: f.
Meaning: Wirbelsturm, Wasserstrudel, Regenguß (Pi., Trag., Pl. u. a.), ζάλος Wasserstrudel (Nik. Th. 568 u. a.).
Derivative: Davon denom. Ptz. ζαλόωσα (χάλαζα, Nik. Th. 252). Ob hierher auch ζάλακες· ἐχῖνοι H.?
Etymology: Poetisches Wort ohne Etymologie. Hypothese bei Bq (zu δίνη usw.); vgl. auch Schwyzer 331. Im Neugr. mit σάλος vermischt; vgl. Hatzidakis IF 36, 301 und Ἀρχ. 28, 3ff.; anders Kretschmer Glotta 11, 236 (mit Hatzidakis): ngr. ζάλος aus ζᾶλος (= ζῆλος), etwa nach σάλος oder mit altem Ablaut.
Page 1,608