μέλι: Difference between revisions

From LSJ

Πονηρὸν ἄνδρα μηδέποτε ποιοῦ φίλον (μηδέπω κτήσῃ φίλον) → Tibi numquam amicum facito moratum male → Nimm niemals einen schlechten Mann zum Freunde dir

Menander, Monostichoi, 453
mNo edit summary
m (Text replacement - "Theophrastus" to "Thphr.")
 
(22 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=meli
|Transliteration C=meli
|Beta Code=me/li
|Beta Code=me/li
|Definition=τό, gen. μέλῐτος, etc.; dat. <span class="sense"><span class="bld">A</span> μέλι <span class="bibl">Philox.3.17</span>; gen. pl. μελίτων <span class="bibl">Emp.128.7</span> ([[nisi legendum|nisi leg.]] [[μελιτῶν]], cf. [[μελιτόν]]):—[[honey]], <span class="bibl">Od.20.69</span>, etc.; μέλι χλωρόν <span class="bibl">Il.11.631</span>, <span class="bibl">Od.10.234</span>, <span class="bibl">Xenoph.38.1</span>; ξανθόν <span class="bibl">Simon.47</span>; παμφαές <span class="bibl">A. <span class="title">Pers.</span>612</span>; τὸ μέλι τἀττικόν <span class="bibl">Ar. <span class="title">Pax</span>252</span>, cf. <span class="bibl">Men.708</span>; various kinds, <span class="bibl">Thphr. <span class="title">Fr.</span>190</span>; said to be made from the [[palm]] ([[φοῖνιξ]]), <span class="bibl">Hdt.1.193</span>, cf.<span class="bibl">4.194</span>; μέλι θανάτου σύμβολον <span class="bibl">Porph. <span class="title">Antr.</span>18</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> in comparisons, of anything [[sweet]], especially of [[eloquence]], μέλιτος γλυκίων ῥέεν αὐδή <span class="bibl">Il.1.249</span>, cf. <span class="bibl">Pi. <span class="title">O.</span>10</span> (''ΙΙ'').<span class="bibl">98</span>; Σοφοκλέους τοῦ μέλιτι κεχριμένου <span class="bibl">Ar. <span class="title">Fr.</span>581</span>; ὕπνος γλυκίων μέλιτος <span class="bibl">Mosch.2.3</span>; ἡ τῶν ἀνδρῶν [χολή] ἐστι πρὸς ἐκείνην μέλι <span class="bibl">Alex.146.6</span>: [[proverb|prov.]] [[μήτε μοι μέλι μήτε μέλισσα]] = I want neither the [[honey]] nor the [[bee]], of those who [[refuse]] to take 'the [[rough]] with the [[smooth]]', Sapph.113. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[sweet gum]] collected from certain trees, [[manna]], <span class="bibl">Arist. <span class="title">Mir.</span>831b23</span>; τὸ ὕον μέλι <span class="bibl">Polyaen.4.3.32</span>; <b class="b3">μέλι ἄγριον, μέλι μαινόμενον</b>, <span class="bibl">D.S.19.94</span>, <span class="bibl">Str.12.3.18</span>. (Cf. Goth. milip, Lat. [[mel]].) </span>
|Definition=τό, gen. μέλῐτος, etc.; dat.<br><span class="bld">A</span> μέλι Philox.3.17; gen. pl. μελίτων Emp.128.7 ([[nisi legendum|nisi leg.]] [[μελιτῶν]], cf. [[μελιτόν]]):—[[honey]], Od.20.69, etc.; μέλι χλωρόν Il.11.631, Od.10.234, Xenoph.38.1; ξανθόν Simon.47; παμφαές A. ''Pers.''612; τὸ μέλι τἀττικόν Ar. ''Pax''252, cf. Men.708; various kinds, [[Theophrastus|Thphr.]] ''Fr.''190; said to be made from the [[palm]] ([[φοῖνιξ]]), [[Herodotus|Hdt.]]1.193, cf.4.194; μέλι θανάτου σύμβολον Porph. ''Antr.''18.<br><span class="bld">2</span> in comparisons, of anything [[sweet]], especially of [[eloquence]], μέλιτος γλυκίων ῥέεν αὐδή Il.1.249, cf. Pi. ''O.''10 (''ΙΙ'').98; Σοφοκλέους τοῦ μέλιτι κεχριμένου Ar. ''Fr.''581; ὕπνος γλυκίων μέλιτος Mosch.2.3; ἡ τῶν ἀνδρῶν [χολή] ἐστι πρὸς ἐκείνην μέλι Alex.146.6: [[proverb|prov.]] [[μήτε μοι μέλι μήτε μέλισσα]] = I want neither the [[honey]] nor the [[bee]], of those who [[refuse]] to take 'the [[rough]] with the [[smooth]]', Sapph.113.<br><span class="bld">II</span> [[sweet gum]] collected from certain trees, [[manna]], Arist. ''Mir.''831b23; τὸ ὕον μέλι Polyaen.4.3.32; <b class="b3">μέλι ἄγριον, μέλι μαινόμενον</b>, [[Diodorus Siculus|D.S.]]19.94, Str.12.3.18. (Cf. Goth. milip, Lat. [[mel]].)  
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0122.png Seite 122]] ιτος, τό, [[Honig]], mel, Hom. u. Folgde überall; γλυκερόν, Od. 20, 69 u. öfter, χλωρόν, Il. 11, 630, γλυκίων μέλιτος [[αὐδή]], 1, 249; παμφαές, tropfenhell, Aesch. Pers. 604; γλυκεῖαι μέλιτος ῥοαί, Eur. Bacch. 710; [[μέλι]] καὶ [[γάλα]], Plat. Ion 534 a, u. sonst oft neben einander genannt; μέλιτι καρποὶ δεδευμένοι, Legg. VI, 782 c; ὕον [[μέλι]], das persische Manna, Polyaen. 4, 3, 32; auch übertr. wie bei uns, vgl. Alexis bei Ath. XIII, 558 e. Nach Mein. auch indeclinabel, Philoxen. bei Ath. IV, 147 b ξανθαὶ [[μέλι]] καρίδες, wo sonst [[μελικάριδες]] gelesen wird.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0122.png Seite 122]] ιτος, τό, [[Honig]], mel, Hom. u. Folgde überall; γλυκερόν, Od. 20, 69 u. öfter, χλωρόν, Il. 11, 630, γλυκίων μέλιτος [[αὐδή]], 1, 249; παμφαές, tropfenhell, Aesch. Pers. 604; γλυκεῖαι μέλιτος ῥοαί, Eur. Bacch. 710; [[μέλι]] καὶ [[γάλα]], Plat. Ion 534 a, u. sonst oft neben einander genannt; μέλιτι καρποὶ δεδευμένοι, Legg. VI, 782 c; ὕον [[μέλι]], das persische Manna, Polyaen. 4, 3, 32; auch übertr. wie bei uns, vgl. Alexis bei Ath. XIII, 558 e. Nach Mein. auch indeclinabel, Philoxen. bei Ath. IV, 147 b ξανθαὶ [[μέλι]] καρίδες, wo sonst [[μελικάριδες]] gelesen wird.
}}
{{bailly
|btext=ιτος (τό) :<br /><b>1</b> [[miel]];<br /><b>2</b> <i>p. anal.</i> suc qui suinte du tronc du palmier.<br />'''Étymologie:''' cf. <i>lat.</i> [[mel]], [[mulsum]].
}}
{{elru
|elrutext='''μέλῐ:''' ῐτος τό<br /><b class="num">1</b> [[мед]] (χλωρόν Hom.; παμφαές Aesch.; [[ἄγριον]] NT): μέλιτος [[γλυκίων]] ῥέεν [[αὐδή]] Hom. слаще меда лилась речь (Нестора);<br /><b class="num">2</b> [[медвяный напиток]] (из сока финиковой пальмы) Her.;<br /><b class="num">3</b> [[сладкая смола]] (ἀπὸ τῶν δένδρων συλλεγόμενον Arst.).
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''μέλῐ''': τό, γεν. -ιτος, κτλ.· δοτική τις [[μέλι]] παρὰ Φιλοξέν. κατὰ τὸν Meineke ἐν Κωμ. Ἀποσπ. 3. 641· γεν. πληθ. μελίτων ἐν Ἐμπεδ. 423 ([[ἔνθα]] ὁ Sturz, 311, ξουθῶν σπονδὰς μελιτῶν, ὡς ποιητ. τύπ. τοῦ μελισσῶν)· περὶ τῆς καταλήξ. ἴδε [[πέπερι]]· (πρβλ. μέλισσα, Λατ. mel, mul-sum Γοτθ. mil-ith ([[μέλι]])· πρβλ. [[μειλίσσω]])· - ὡς καὶ νῦν, ἦν δὲ ἐν χρήσει παρὰ τοῖς παλαιοῖς [[ὥσπερ]] νῦν ἡ σάκχαρις, Ὀδ. Κ. 234, Υ. 68· μέλι χλωρὸν Ἰλ. Μ. 631· παμφαὲς Αἰσχύλ. Πέρσ. 612· - τὸ Ἀττικὸν [[μέλι]] ἦτο περίφημον, Ἀριστοφ. Εἰρ. 252, Θεσμ. 1192, Μένανδρ. ἐν Ἀδήλ. 160· τὰ δὲ διάφορα εἴδη [[αὐτοῦ]] διακρίνει ὁ Θεόφρ. ἐν τοῖς Ἀποσπ. 18· λέγεται δὲ ὅτι παρεσκευάζετο καὶ ἐκ φοινίκων ὑπ’ ἀνθρώπων, Ἡρόδ. 1. 193, πρβλ. 4. 194. 2) μεταφορ., ἐπὶ παντὸς γλυκέος πράγματος, [[μάλιστα]] ἐπὶ εὐγλωττίας, μέλιτος γλυκίων ῥέεν αὐδὴ Ἰλ. Α. 249· πρβλ. Πινδ. Ο. 10 (11). 118· Σοφοκλέους τοῦ μέλιτι κεχρισμένου (πρβλ. [[μέλισσα]] ΙΙ. 1) Ἀριστ. Ἀποσπ. 231· ἐπὶ ὕπνου, Μόσχ. 2. 3· πικράν τε καὶ μεστὴν γυναικείας χολῆς· ἡ τῶν γὰρ ἀνδρῶν ἐστι πρὸς ἐκείνην [[μέλι]] Ἄλεξ. ἐν «Μάντεσι» 1. 6· λάθοις τὴν γλῶσσαν ἐς [[μέλι]] πλύνας Ἡρώνδ. ΙΙΙ, 92. ΙΙ. γλυκὺ [[κόμμι]], συλλεγόμενον ἔκ τινων δένδρων, [[μάννα]], Ἀριστ. π. Θαυμασ. 17· τοῦ ὕοντος μέλιτος, τοῦ ῥέοντος μέλιτος, κατὰ τὸν Λατῖνον μεταφραστ., ἀλλὰ τὸ [[χωρίον]] φαίνεται ἐφθαρμένον, ἴδε σημ. Κοραῆ ἐν τόπῳ (σελ. 345), Πολύαιν. 4. 3, 32· πρβλ. [[ἐλαιόμελι]]. - Παράβαλ. μελιηδής, -κρᾶτος, -φρων, -γηρυς.
|lstext='''μέλῐ''': τό, γεν. -ιτος, κτλ.· δοτική τις [[μέλι]] παρὰ Φιλοξέν. κατὰ τὸν Meineke ἐν Κωμ. Ἀποσπ. 3. 641· γεν. πληθ. μελίτων ἐν Ἐμπεδ. 423 ([[ἔνθα]] ὁ Sturz, 311, ξουθῶν σπονδὰς μελιτῶν, ὡς ποιητ. τύπ. τοῦ μελισσῶν)· περὶ τῆς καταλήξ. ἴδε [[πέπερι]]· (πρβλ. μέλισσα, Λατ. mel, mul-sum Γοτθ. mil-ith ([[μέλι]])· πρβλ. [[μειλίσσω]])· - ὡς καὶ νῦν, ἦν δὲ ἐν χρήσει παρὰ τοῖς παλαιοῖς [[ὥσπερ]] νῦν ἡ σάκχαρις, Ὀδ. Κ. 234, Υ. 68· μέλι χλωρὸν Ἰλ. Μ. 631· παμφαὲς Αἰσχύλ. Πέρσ. 612· - τὸ Ἀττικὸν [[μέλι]] ἦτο περίφημον, Ἀριστοφ. Εἰρ. 252, Θεσμ. 1192, Μένανδρ. ἐν Ἀδήλ. 160· τὰ δὲ διάφορα εἴδη [[αὐτοῦ]] διακρίνει ὁ Θεόφρ. ἐν τοῖς Ἀποσπ. 18· λέγεται δὲ ὅτι παρεσκευάζετο καὶ ἐκ φοινίκων ὑπ’ ἀνθρώπων, Ἡρόδ. 1. 193, πρβλ. 4. 194. 2) μεταφορ., ἐπὶ παντὸς γλυκέος πράγματος, [[μάλιστα]] ἐπὶ εὐγλωττίας, μέλιτος γλυκίων ῥέεν αὐδὴ Ἰλ. Α. 249· πρβλ. Πινδ. Ο. 10 (11). 118· Σοφοκλέους τοῦ μέλιτι κεχρισμένου (πρβλ. [[μέλισσα]] ΙΙ. 1) Ἀριστ. Ἀποσπ. 231· ἐπὶ ὕπνου, Μόσχ. 2. 3· πικράν τε καὶ μεστὴν γυναικείας χολῆς· ἡ τῶν γὰρ ἀνδρῶν ἐστι πρὸς ἐκείνην [[μέλι]] Ἄλεξ. ἐν «Μάντεσι» 1. 6· λάθοις τὴν γλῶσσαν ἐς [[μέλι]] πλύνας Ἡρώνδ. ΙΙΙ, 92. ΙΙ. γλυκὺ [[κόμμι]], συλλεγόμενον ἔκ τινων δένδρων, [[μάννα]], Ἀριστ. π. Θαυμασ. 17· τοῦ ὕοντος μέλιτος, τοῦ ῥέοντος μέλιτος, κατὰ τὸν Λατῖνον μεταφραστ., ἀλλὰ τὸ [[χωρίον]] φαίνεται ἐφθαρμένον, ἴδε σημ. Κοραῆ ἐν τόπῳ (σελ. 345), Πολύαιν. 4. 3, 32· πρβλ. [[ἐλαιόμελι]]. - Παράβαλ. μελιηδής, -κρᾶτος, -φρων, -γηρυς.
}}
{{bailly
|btext=ιτος (τό) :<br /><b>1</b> miel;<br /><b>2</b> <i>p. anal.</i> suc qui suinte du tronc du palmier.<br />'''Étymologie:''' cf. <i>lat.</i> mel, mulsum.
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
Line 23: Line 26:
}}
}}
{{Slater
{{Slater
|sltr=<b>μέλῐ</b> ([[μέλι]], -ιτος, -ιτι, -ι.) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[honey]] κόρον δ' [[ἔχει]] καὶ [[μέλι]] καὶ τὰ τέρπν ἄνθἐ [[Ἀφροδίσια]] (N. 7.53) met., μέλιτι εὐάνορα πόλιν καταβρέχων ([[αὐτῷ]] τῷ ποιήματι. Σ.) (O. 10.98) ἐγὼ [[τόδε]] [[τοι]] [[πέμπω]] μεμιγμένον [[μέλι]] λευκῷ σὺν γάλακτι (ἀλληγορικῶς [[οὖν]] τὸν ὕμνον [[φησί]], τὸ καλὸν καὶ ἡδύτατον [[αὐτοῦ]] ἐπιδεικνύμενος. Σ.) (N. 3.77) ἐν δ' ἐρατεινῷ μέλιτι καὶ τοιαίδε τιμαὶ καλλίνικον χάρμ ἀγαπάζοντι [[amid]] the [[beautiful]] [[honey]] of [[song]] (I. 5.54) [[ἔραται]] δέ μοι [[γλῶσσα]] μέλιτος [[ἄωτον]] γλυκὺν[ (sc. καταλείβειν, simm., Wil.) Πα.… τὸ σὸν [[αὐτοῦ]] [[μέλι]] γλάζεις (Wil. e. Σ: [[μέλος]] codd. Theocriti: sc. ὦ [[Πάν]]) fr. 97.
|sltr=<b>μέλῐ</b> ([[μέλι]], -ιτος, -ιτι, -ι.) [[honey]] κόρον δ' [[ἔχει]] καὶ [[μέλι]] καὶ τὰ τέρπν ἄνθἐ [[Ἀφροδίσια]] (N. 7.53) met., μέλιτι εὐάνορα πόλιν καταβρέχων ([[αὐτῷ]] τῷ ποιήματι. Σ.) (O. 10.98) ἐγὼ [[τόδε]] [[τοι]] [[πέμπω]] μεμιγμένον [[μέλι]] λευκῷ σὺν γάλακτι (ἀλληγορικῶς [[οὖν]] τὸν ὕμνον [[φησί]], τὸ καλὸν καὶ ἡδύτατον [[αὐτοῦ]] ἐπιδεικνύμενος. Σ.) (N. 3.77) ἐν δ' ἐρατεινῷ μέλιτι καὶ τοιαίδε τιμαὶ καλλίνικον χάρμ ἀγαπάζοντι [[amid]] the [[beautiful]] [[honey]] of [[song]] (I. 5.54) [[ἔραται]] δέ μοι [[γλῶσσα]] μέλιτος [[ἄωτον]] γλυκὺν[ (''[[sc.]]'' καταλείβειν, simm., Wil.) Πα.… τὸ σὸν [[αὐτοῦ]] [[μέλι]] γλάζεις (Wil. e. Σ: [[μέλος]] codd. Theocriti: ''[[sc.]]'' ὦ [[Πάν]]) fr. 97.
}}
}}
{{eles
{{eles
Line 39: Line 42:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''μέλῐ:''' τό, γεν. <i>-ιτος</i> κ.λπ., Λατ. [[mel]], [[μέλι]], σε Όμηρ. κ.λπ.
|lsmtext='''μέλῐ:''' τό, γεν. <i>-ιτος</i> κ.λπ., Λατ. [[mel]], [[μέλι]], σε Όμηρ. κ.λπ.
}}
{{elru
|elrutext='''μέλῐ:''' ῐτος τό<br /><b class="num">1)</b> мед (χλωρόν Hom.; παμφαές Aesch.; [[ἄγριον]] NT): μέλιτος [[γλυκίων]] ῥέεν [[αὐδή]] Hom. слаще меда лилась речь (Нестора);<br /><b class="num">2)</b> медвяный напиток (из сока финиковой пальмы) Her.;<br /><b class="num">3)</b> сладкая смола (ἀπὸ τῶν δένδρων συλλεγόμενον Arst.).
}}
}}
{{etym
{{etym
|etymtx=-ιτος<br />Grammatical information: n.<br />Meaning: [[honey]] (Il.).<br />Dialectal forms: Myc. [[meri]].<br />Compounds: Very often as 1. member, e.g. <b class="b3">μελί-κρα-τον</b>, Ion. <b class="b3">-κρη-τον</b> "honey-mix", [[sacrifice of milk and honey]] (Od.), compound with <b class="b3">κεράν-νυμι</b> (s. v.); also <b class="b3">μελιτο-</b>, e.g. <b class="b3">μελιτο-πώλης</b> m. [[honey-trader]] (Ar.); as 2. member a. o. in <b class="b3">οἰνό-μελι</b> [[drink from wine and honey]] (Plb.; cf. Risch IF 59, 58); on <b class="b3">ἀπό-μελι</b> s. v.<br />Derivatives: A. Several adj.: [[μελιτόεις]] [[honeysweet]] (Pi.), f. [[μελιτόεσσα]] (sc. [[μᾶζα]]), Att. [[μελιτοῦττα]] [[honey-cake]] (Hdt., Ar.; Schwyzer 528, Chantraine Form. 272), <b class="b3">μελιτ-ηρός</b> <b class="b2">belonging to honey, honey-like</b> (Ar.. Thphr.), <b class="b3">-ινος</b> <b class="b2">made from h.</b> (pap.), <b class="b3">-ώδης</b> [[honey-like]] (Thphr.). Prob. also <b class="b3">μελι-χρός</b> [[honey-sweet]] (Alc., Anacr., Hp., Telecl., Theoc.), cf. <b class="b3">πενι-χρός βδελυ-χ-ρός</b> and Chantraine Form. 225 f., Hamm Grammatik 77 w. n. 118. Acc. to Sommer Nominalkomp. 26 n. 3 (where extensive treatment) however Aeol. for <b class="b3">μελί-χρως</b> [[honey-coloured]], after Schwyzer 450 for <b class="b3">-χροος</b>. -- B. Subst. <b class="b3">μελίτ(ε)ιον</b> n. [[mead]] (Plu.); <b class="b3">μελιτόν κηρίον</b>, <b class="b3">η τὸ ἑφθὸν γλεῦκος</b> H.; [[μελιτίτης]] ([[λίθος]]) [[topaz]], ([[οἶνος]]) [[honey-wine]] (Dsc.; Redard 57 a. 97); [[μελίτεια]] f. [[Melissa officinalis]] (Theoc.; Strömberg Pflanzennamen 119); [[μελιτισμός]] m. <b class="b2">treatment with h.</b> (medic.) as if from <b class="b3">*μελιτίζειν</b>. -- C. Verb. [[μελιτόομαι]] <b class="b2">mix with h., be sweetened with h.</b> (Th., Plu.) with [[μελίτωμα]] [[honey-cake]] (Com.), <b class="b3">-ωσις</b> [[sweetening]] (Gloss.). -- On its own stands [[μέλισσα]], <b class="b3">-ττα</b> f. [[bee]] (Il.), after Schwyzer Glotta 6, 84ff. (thus Fraenkel Glotta 32, 21) haplological for <b class="b3">*μελί-λιχ-ι̯α</b> "honey-leckering"; compare Skt. <b class="b2">madhu-lih-</b> m. "honey-lecker" = [[bee]]; acc. to others however from <b class="b3">*μέλιτ-ι̯α</b>, e.g. Lohmann Genus und Sexus (Erg. -h. 10 to KZ) 82 recalling Arm. [[meɫu]] [[bee]] from [[meɫr]] [[honey]] (thus Schwyzer 320). From it several compp. and derivv., e.g. [[μελισσουργός]] (<b class="b3">-ττ-</b>) [[apiarist]] (Pl., Arist.) with <b class="b3">-έω</b>, <b class="b3">-ία</b>, <b class="b3">-εῖον</b>, [[μελισσεύς]] <b class="b2">id.</b> (Arist., pap.; Boßhardt 61), also (with diff. origin) as PN (Boßhardt 123f.); [[μελίσσιον]] [[bee-hive]] (pap. IIIa; Georgacas Glotta 36, 170), <b class="b3">-ία</b> <b class="b2">id.</b> (Gp.; Scheller Oxytonierung 45), <b class="b3">-ών</b> <b class="b2">id.</b> (LXX) etc. -- On [[βλίττω]] s. v.<br />Origin: IE [Indo-European] [723] *meli(t) [[honey]]<br />Etymology: Old inherited word for [[honey]], with Hitt. [[milit]] ( = [[melit]]) n. directly identical; further with thematic enlargment Goth. [[miliÞ]] and Alb. <b class="b2">mjaltë</b> (IE <b class="b2">*meli-t-o-m</b>). Also Celt., e.g. OIr. [[mil]], and Lat. [[mel]] can go back on <b class="b2">*meli-t</b>; the <b class="b2">-t</b> was prob. originally only at home in the nom.-acc. (Unclear Lat. gen. [[mellis]]: from <b class="b2">*mel-n-és</b>?; cf. on [[μείλιχος]]). Arm. [[meɫr]], gen. [[meɫu]] was supposedly after the synonymous <b class="b2">*médhu</b> (= [[μέθυ]], s. v.) transferred to the <b class="b2">u-</b>stems. From unknown source stems <b class="b3">μελίτιον πόμα τι Σκυθικὸν μέλιτος ἑψομένου σὺν ὕδατι καὶ πόᾳ τινί</b> H. -- Details in WP. 2, 296, Pok. 723f., W.-Hofmann s. [[mel]]; cf. (on the spread) Porzig Gliederung 202 f.
|etymtx=-ιτος<br />Grammatical information: n.<br />Meaning: [[honey]] (Il.).<br />Dialectal forms: Myc. [[meri]].<br />Compounds: Very often as 1. member, e.g. <b class="b3">μελί-κρα-τον</b>, Ion. <b class="b3">-κρη-τον</b> "honey-mix", [[sacrifice of milk and honey]] (Od.), compound with <b class="b3">κεράν-νυμι</b> (s. v.); also <b class="b3">μελιτο-</b>, e.g. <b class="b3">μελιτο-πώλης</b> m. [[honey-trader]] (Ar.); as 2. member a. o. in <b class="b3">οἰνό-μελι</b> [[drink from wine and honey]] (Plb.; cf. Risch IF 59, 58); on <b class="b3">ἀπό-μελι</b> s. v.<br />Derivatives: A. Several adj.: [[μελιτόεις]] [[honeysweet]] (Pi.), f. [[μελιτόεσσα]] (''[[sc.]]'' [[μᾶζα]]), Att. [[μελιτοῦττα]] [[honey-cake]] (Hdt., Ar.; Schwyzer 528, Chantraine Form. 272), <b class="b3">μελιτ-ηρός</b> [[belonging to honey]], [[honey-like]] (Ar.. Thphr.), <b class="b3">-ινος</b> <b class="b2">made from h.</b> (pap.), <b class="b3">-ώδης</b> [[honey-like]] (Thphr.). Prob. also <b class="b3">μελι-χρός</b> [[honey-sweet]] (Alc., Anacr., Hp., Telecl., Theoc.), cf. <b class="b3">πενι-χρός βδελυ-χ-ρός</b> and Chantraine Form. 225 f., Hamm Grammatik 77 w. n. 118. Acc. to Sommer Nominalkomp. 26 n. 3 (where extensive treatment) however Aeol. for <b class="b3">μελί-χρως</b> [[honey-coloured]], after Schwyzer 450 for <b class="b3">-χροος</b>. -- B. Subst. <b class="b3">μελίτ(ε)ιον</b> n. [[mead]] (Plu.); <b class="b3">μελιτόν κηρίον</b>, <b class="b3">η τὸ ἑφθὸν γλεῦκος</b> H.; [[μελιτίτης]] ([[λίθος]]) [[topaz]], ([[οἶνος]]) [[honey-wine]] (Dsc.; Redard 57 a. 97); [[μελίτεια]] f. [[Melissa officinalis]] (Theoc.; Strömberg Pflanzennamen 119); [[μελιτισμός]] m. <b class="b2">treatment with h.</b> (medic.) as if from <b class="b3">*μελιτίζειν</b>. -- C. Verb. [[μελιτόομαι]] [[mix with h.]], [[be sweetened with h.]] (Th., Plu.) with [[μελίτωμα]] [[honey-cake]] (Com.), <b class="b3">-ωσις</b> [[sweetening]] (Gloss.). -- On its own stands [[μέλισσα]], <b class="b3">-ττα</b> f. [[bee]] (Il.), after Schwyzer Glotta 6, 84ff. (thus Fraenkel Glotta 32, 21) haplological for <b class="b3">*μελί-λιχ-ι̯α</b> "honey-leckering"; compare Skt. [[madhu-lih-]] m. "honey-lecker" = [[bee]]; acc. to others however from <b class="b3">*μέλιτ-ι̯α</b>, e.g. Lohmann Genus und Sexus (Erg. -h. 10 to KZ) 82 recalling Arm. [[meɫu]] [[bee]] from [[meɫr]] [[honey]] (thus Schwyzer 320). From it several compp. and derivv., e.g. [[μελισσουργός]] (<b class="b3">-ττ-</b>) [[apiarist]] (Pl., Arist.) with <b class="b3">-έω</b>, <b class="b3">-ία</b>, <b class="b3">-εῖον</b>, [[μελισσεύς]] <b class="b2">id.</b> (Arist., pap.; Boßhardt 61), also (with diff. origin) as PN (Boßhardt 123f.); [[μελίσσιον]] [[bee-hive]] (pap. IIIa; Georgacas Glotta 36, 170), <b class="b3">-ία</b> <b class="b2">id.</b> (Gp.; Scheller Oxytonierung 45), <b class="b3">-ών</b> <b class="b2">id.</b> (LXX) etc. -- On [[βλίττω]] s. v.<br />Origin: IE [Indo-European] [723] *meli(t) [[honey]]<br />Etymology: Old inherited word for [[honey]], with Hitt. [[milit]] ( = [[melit]]) n. directly identical; further with thematic enlargment Goth. [[miliÞ]] and Alb. [[mjaltë]] (IE <b class="b2">*meli-t-o-m</b>). Also Celt., e.g. OIr. [[mil]], and Lat. [[mel]] can go back on <b class="b2">*meli-t</b>; the [[-t]] was prob. originally only at home in the nom.-acc. (Unclear Lat. gen. [[mellis]]: from <b class="b2">*mel-n-és</b>?; cf. on [[μείλιχος]]). Arm. [[meɫr]], gen. [[meɫu]] was supposedly after the synonymous <b class="b2">*médhu</b> (= [[μέθυ]], s. v.) transferred to the [[u-]]stems. From unknown source stems <b class="b3">μελίτιον πόμα τι Σκυθικὸν μέλιτος ἑψομένου σὺν ὕδατι καὶ πόᾳ τινί</b> H. -- Details in WP. 2, 296, Pok. 723f., W.-Hofmann s. [[mel]]; cf. (on the spread) Porzig Gliederung 202 f.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Line 50: Line 50:
}}
}}
{{FriskDe
{{FriskDe
|ftr='''μέλι''': -ιτος<br />{méli}<br />'''Forms''': myk. ''me''-''ri''.<br />'''Grammar''': n.<br />'''Meaning''': [[Honig]] (seit Il.),<br />'''Composita''' : Sehr oft als Vorderglied, z.B. [[μελίκρατον]], ion. -κρητον "Honiggemisch", [[Opfer aus Milch und Honig]] (seit Od.), Zusammenbildung mit [[κεράννυμι]] (s. d.); auch μελιτο-, z.B. [[μελιτοπώλης]] m. [[Honighändler]] (Ar. u. a.); als Hinterglied u. a. in [[οἰνόμελι]] [[Trank aus Wein und Honig]] (Plb.; vgl. Risch IF 59, 58); zu [[ἀπόμελι]] s. bes.<br />'''Derivative''': Ableitungen. A. Mehrere Adj.: [[μελιτόεις]] [[honigsüß]] (Pi.), f. μελιτόεσσα (sc. [[μᾶζα]]), att. [[μελιτοῦττα]] [[Honigkuchen]] (Hdt., Ar. u.a.; Schwyzer 528, Chantraine Form. 272), [[μελιτηρός]] [[zum Honig gehörig]], [[honigähnlich]] (Ar.. Thphr. u. a.), -ινος ‘aus H. gemacht’ (Pap. u. a.), -ώδης [[honigähnlich]] (Thphr. usw.). Wohl auch [[μελιχρός]] [[honigsüß]] (Alk., Anakr., Hp., Telekl. in lyr., Theok. usw.), vgl. [[πενιχρός]] βδελυχ-ρός und Chantraine Form. 225 f., Hamm Grammatik 77 m. A. 118. Nach Sommer Nominalkomp. 26 A. 3 (wo ausführliche Behandlung) dagegen äol. für [[μελίχρως]] [[honigfarben]], nach Schwyzer 450 für -χροος. — B. Subst. μελίτ(ε)ιον n. [[Met]] (Plu. u.a.); [[μελιτόν]]· [[κηρίον]], ἢ τὸ ἑφθὸν [[γλεῦκος]] H.; [[μελιτίτης]] ([[λίθος]]) [[Topas]], ([[οἶνος]]) [[Honigwein]] (Dsk. u.a.; Redard 57 u. 97); [[μελίτεια]] f. [[Melissa officinalis]] (Theok.; Strömberg Pflanzennamen 119); [[μελιτισμός]] m. ‘Behandlung mit H.’ (Mediz.) wie von *μελιτίζειν. — C. Verb. [[μελιτόομαι]] ‘mit H. vermischt, versüßt werden’ (Th., Plu.) mit [[μελίτωμα]] [[Honigkuchen]] (Kom. u. a.), -ωσις [[Versüßung]] (''Gloss''.). — Für sich steht [[μέλισσα]], -ττα f. [[Biene]] (seit Il.), nach Schwyzer Glotta 6, 84ff. (zustimmend u. a. Fraenkel Glotta 32, 21) haplologisch für *μελίλιχι̯α "Honigleckerin"; dafür spricht aind. ''madhu''-''lih''- m. "Honiglecker" = [[Biene]] (Kunstdichtung); nach anderer Auffassung dagegen aus *μέλιτι̯α, z.B. Lohmann Genus und Sexus (Erg. -h. 10 zu KZ) 82 unter Berufung auf arm. ''meɫu'' [[Biene]] von ''meɫr'' [[Honig]] (ebenso Schwyzer 320 u. sonst). Davon mehrere Kompp. und Ableitungen, z.B. [[μελισσουργός]] (-ττ-) [[Imker]] (Pl., Arist. usw.) mit -έω, -ία, -εῖον, [[μελισσεύς]] ib. (Arist., Pap.; Boßhardt 61), auch (mit anderem Ursprung) als PN (Boßhardt 123f.); [[μελίσσιον]] [[Bienenstock]] (Pap. III<sup>a</sup>; Georgacas Glotta 36, 170), -ία ib. (''Gp''.; Scheller Oxytonierung 45), -ών ib. (LXX u. a.) u. a. m. — Zu [[βλίττω]] s. bes.<br />'''Etymology''' : Altes Erbwort für [[Honig]], mit heth. ''milit'' ( = ''melit'') n. unmittelbar identisch; dazu mit thematischer Erweiterung got. ''miliþ'' und alb. ''mjaltë'' (idg. *''meli''-''t''-''o''-''m''). Auch kelt., z.B. air. ''mil'', und lat. ''mel'' können auf *''meli''-''t'' zurückgeführt werden; das -''t'' war wohl ursprünglich nur im Nom.-Akk. zu Hause. (Unklar lat. Gen. ''mellis'': aus *''mel''-''n''-''és''?; vgl. zu [[μείλιχος]]). Arm. ''meɫr'', Gen. ''meɫu'' ist, vermutlich nach dem synonymen *''médhu'' (= [[μέθυ]], s. d.), in die ''u''-Stämme übergetreten. Aus unbekannter Quelle stammt [[μελίτιον]]· [[πόμα]] τι Σκυθικὸν μέλιτος ἑψομένου σὺν ὕδατι καὶ [[πόα]], τινί H. — Einzelheiten m. reicher Lit. bei WP. 2, 296, Pok. 723f., W.-Hofmann s. ''mel''; dazu (über die Verbreitung) Porzig Gliederung 202 f.<br />'''Page''' 2,200-201
|ftr='''μέλι''': -ιτος<br />{méli}<br />'''Forms''': myk. ''me''-''ri''.<br />'''Grammar''': n.<br />'''Meaning''': [[Honig]] (seit Il.),<br />'''Composita''': Sehr oft als Vorderglied, z.B. [[μελίκρατον]], ion. -κρητον "Honiggemisch", [[Opfer aus Milch und Honig]] (seit Od.), Zusammenbildung mit [[κεράννυμι]] (s. d.); auch μελιτο-, z.B. [[μελιτοπώλης]] m. [[Honighändler]] (Ar. u. a.); als Hinterglied u. a. in [[οἰνόμελι]] [[Trank aus Wein und Honig]] (Plb.; vgl. Risch IF 59, 58); zu [[ἀπόμελι]] s. bes.<br />'''Derivative''': Ableitungen. A. Mehrere Adj.: [[μελιτόεις]] [[honigsüß]] (Pi.), f. μελιτόεσσα (''[[sc.]]'' [[μᾶζα]]), att. [[μελιτοῦττα]] [[Honigkuchen]] (Hdt., Ar. u.a.; Schwyzer 528, Chantraine Form. 272), [[μελιτηρός]] [[zum Honig gehörig]], [[honigähnlich]] (Ar.. Thphr. u. a.), -ινος ‘aus H. gemacht’ (Pap. u. a.), -ώδης [[honigähnlich]] (Thphr. usw.). Wohl auch [[μελιχρός]] [[honigsüß]] (Alk., Anakr., Hp., Telekl. in lyr., Theok. usw.), vgl. [[πενιχρός]] βδελυχ-ρός und Chantraine Form. 225 f., Hamm Grammatik 77 m. A. 118. Nach Sommer Nominalkomp. 26 A. 3 (wo ausführliche Behandlung) dagegen äol. für [[μελίχρως]] [[honigfarben]], nach Schwyzer 450 für -χροος. — B. Subst. μελίτ(ε)ιον n. [[Met]] (Plu. u.a.); [[μελιτόν]]· [[κηρίον]], ἢ τὸ ἑφθὸν [[γλεῦκος]] H.; [[μελιτίτης]] ([[λίθος]]) [[Topas]], ([[οἶνος]]) [[Honigwein]] (Dsk. u.a.; Redard 57 u. 97); [[μελίτεια]] f. [[Melissa officinalis]] (Theok.; Strömberg Pflanzennamen 119); [[μελιτισμός]] m. ‘Behandlung mit H.’ (Mediz.) wie von *μελιτίζειν. — C. Verb. [[μελιτόομαι]] ‘mit H. vermischt, versüßt werden’ (Th., Plu.) mit [[μελίτωμα]] [[Honigkuchen]] (Kom. u. a.), -ωσις [[Versüßung]] (''Gloss''.). — Für sich steht [[μέλισσα]], -ττα f. [[Biene]] (seit Il.), nach Schwyzer Glotta 6, 84ff. (zustimmend u. a. Fraenkel Glotta 32, 21) haplologisch für *μελίλιχι̯α "Honigleckerin"; dafür spricht aind. ''madhu''-''lih''- m. "Honiglecker" = [[Biene]] (Kunstdichtung); nach anderer Auffassung dagegen aus *μέλιτι̯α, z.B. Lohmann Genus und Sexus (Erg. -h. 10 zu KZ) 82 unter Berufung auf arm. ''meɫu'' [[Biene]] von ''meɫr'' [[Honig]] (ebenso Schwyzer 320 u. sonst). Davon mehrere Kompp. und Ableitungen, z.B. [[μελισσουργός]] (-ττ-) [[Imker]] (Pl., Arist. usw.) mit -έω, -ία, -εῖον, [[μελισσεύς]] ib. (Arist., Pap.; Boßhardt 61), auch (mit anderem Ursprung) als PN (Boßhardt 123f.); [[μελίσσιον]] [[Bienenstock]] (Pap. III<sup>a</sup>; Georgacas Glotta 36, 170), -ία ib. (''Gp''.; Scheller Oxytonierung 45), -ών ib. (LXX u. a.) u. a. m. — Zu [[βλίττω]] s. bes.<br />'''Etymology''': Altes Erbwort für [[Honig]], mit heth. ''milit'' ( = ''melit'') n. unmittelbar identisch; dazu mit thematischer Erweiterung got. ''miliþ'' und alb. ''mjaltë'' (idg. *''meli''-''t''-''o''-''m''). Auch kelt., z.B. air. ''mil'', und lat. ''mel'' können auf *''meli''-''t'' zurückgeführt werden; das -''t'' war wohl ursprünglich nur im Nom.-Akk. zu Hause. (Unklar lat. Gen. ''mellis'': aus *''mel''-''n''-''és''?; vgl. zu [[μείλιχος]]). Arm. ''meɫr'', Gen. ''meɫu'' ist, vermutlich nach dem synonymen *''médhu'' (= [[μέθυ]], s. d.), in die ''u''-Stämme übergetreten. Aus unbekannter Quelle stammt [[μελίτιον]]· [[πόμα]] τι Σκυθικὸν μέλιτος ἑψομένου σὺν ὕδατι καὶ [[πόα]], τινί H. — Einzelheiten m. reicher Lit. bei WP. 2, 296, Pok. 723f., W.-Hofmann s. ''mel''; dazu (über die Verbreitung) Porzig Gliederung 202 f.<br />'''Page''' 2,200-201
}}
}}
{{Chinese
{{Chinese
|sngr='''原文音譯''':mšli 姆利<br />'''詞類次數''':名詞(4)<br />'''原文字根''':蜂蜜 相當於: ([[דְּבַשׁ]]&#x200E;)<br />'''字義溯源''':蜂蜜*,蜜。同源字:1([[μέλι]])蜂蜜 2) ([[μελισσεῖον]] / [[μελισσῖον]] / [[μελίσσιος]])蜂房<br />'''出現次數''':總共(4);太(1);可(1);啓(2)<br />'''譯字彙編''':<br />1) 蜜(4) 太3:4; 可1:6; 啓10:9; 啓10:10
|sngr='''原文音譯''':mšli 姆利<br />'''詞類次數''':名詞(4)<br />'''原文字根''':蜂蜜 相當於: ([[דְּבַשׁ]]&#x200E;)<br />'''字義溯源''':蜂蜜*,蜜。同源字:1([[μέλι]])蜂蜜 2) ([[μελισσεῖον]] / [[μελισσῖον]] / [[μελίσσιος]])蜂房<br />'''出現次數''':總共(4);太(1);可(1);啓(2)<br />'''譯字彙編''':<br />1) 蜜(4) 太3:4; 可1:6; 啓10:9; 啓10:10
}}
}}
==Translations==
{{mantoulidis
Abkhaz: ацха; Adyghe: шъоу, суэу; Afrikaans: heuning; Akkadian: 𒋭; Albanian: mjaltë; Amharic: ማር; Arabic: عَسَل‎, شَهْد‎; Egyptian Arabic: عسل‎; Gulf Arabic: عَسَل‎; Moroccan Arabic: عْسل‎‎‎; Aragonese: miel; Aramaic Classical Syriac: ܕܒܫܐ‎; Jewish Babylonian Aramaic: דּוּבְשָׁא‎; Armenian: մեղր; Old Armenian: մեղր; Aromanian: njari, njare; Assamese: মৌ, মৌজোল; Asturian: miel; Aymara: misk'i; Azerbaijani: bal; Baluchi: شہد‎, بینگ‎; Bashkir: бал; Basque: ezti; Belarusian: мёд; Bengali: মধু; Berber Tashelhit: tammnt; Breton: mel; Bulgarian: мед; Burmese: ပျားရည်; Buryat: бал, зүгын бал; Catalan: mel; Cebuano: dugos; Central Atlas Tamazight: ⵜⴰⵎⵎⵏⵜ; Chamicuro: mishki; Chechen: моз; Cherokee: ᏩᏚᎵᏏ; Cheyenne: háhnomápano'ėhasēō'o; Chichewa: uchi; Chinese Cantonese: 蜜糖; Dungan: фынми; Hakka: 蜂糖; Mandarin: 蜂蜜, 蜜, 蜂糖; Min Dong: 蜂蜜; Min Nan: 蜂蜜, 蜜; Wu: 蜂蜜; Chuvash: пыл; Cornish: mel; Corsican: mele; Crimean Tatar: bal; Czech: med; Dalmatian: mil; Danish: honning; Dargwa: варъа; Darkinjung: kûdyung; Daur: kyor; Dhivehi: މާމުއި‎; Dupaningan Agta: habu; Dutch: honing; Dzongkha: སྦྱང, སྦྲང་རྩི; Erzya: медь, поназ; Esperanto: mielo; Estonian: mesi; Evenki: мё̄д; Ewe: anyĩtsi; Faroese: hunangur, hunang; Finnish: hunaja; French: miel; Frisian North Frisian: honning; Saterland Frisian: Huunich; West Frisian: huning; Friulian: mîl; Fula Adlam: 𞤲𞥋𞤶𞤵𞥅𞤥𞤪𞤭‎; Latin: njuumri; Galician: mel; Gamilaraay: warrul; Georgian: თაფლი; German: Honig; Gothic: 𐌼𐌹𐌻𐌹𐌸; Greek: μέλι; Ancient Greek: μέλῐ; Guaraní: eirete; Gujarati: મધુ; Haitian Creole: siwo myèl; Hawaiian: meli; Hebrew: דְּבַשׁ‎; Higaonon: duga; Hiligaynon: dugos; Hindi: मधु, शहद; Hungarian: méz; Icelandic: hunang; Ido: mielo; Inari Sami: mietâ; Indonesian: madu; Ingush: модз; Interlingua: melle; Inuktitut: missuuttagaq; Irish: mil; Old Irish: mil; Istro-Romanian: mľåre; Italian: miele; Japanese: 蜂蜜; Jarai: ia hơni; Jarawa: ləːw; Javanese: madu; Jingpho: lagat jahku; Kabardian: фо; Kalmyk: бал; Kamba: ũkĩ; Kannada: ಜೇನು; Kashubian: miód; Kazakh: бал; Khmer: ទឹកឃ្មុំ; Kikuyu: ũũkĩ 14; Komi-Permyak: ма; Korean: 꿀, 밀; Kurdish Central Kurdish: ھەنگوین‎; Northern Kurdish: hingivîn, hingiv; Kyrgyz: бал; Ladin: mil; Ladino Hebrew: מייל‎; Latin: myel; Lao: ມະທຸ, ນ້ຳເຜີ້ງ; Latgalian: mads; Latin: mel; Latvian: medus; Lezgi: виртӏ; Ligurian: amê; Limburgish: honing; Lithuanian: medus, medùs; Lombard: mel; Low German: Honnig; Luganda: bóí; Luxembourgish: Hunneg; Macedonian: мед; Malagasy: fandrama; Malay: madu, air lebah; Malayalam: തേൻ; Maltese: għasel; Manchu: ᡥᡳᠪᠰᡠ; Mansi: ма̄г; Manx: mill; Maranao: teneb; Marathi: मध; Mari Eastern Mari: мӱй; Western Mari: мӱ; Megleno-Romanian:'ari; Mingrelian: თოფური; Moksha: медь; Mon: ဍာ်သဲာ; Mongolian: бал, зөгийн бал; Nahuatl: neuctli, necti; Navajo: tsísʼná bitłʼizh; Neapolitan: mmiele; Nepali: मह; Newar: कस्ति; Ngazidja Comorian: ndjizi ya nyoshi; Norman: myi, mié, miel; Northern Sami: miehta; Norwegian Bokmål: honning; Nynorsk: honning; Occitan: mèl; Old Church Slavonic Cyrillic: медъ; Glagolitic: ⰿⰵⰴⱏ; Old English: huniġ; Old High German: honag; Old Norse: hunang; Old Prussian: meddo; Oriya: ମହୁ; Oromo: damma; Osage: hkilǫ́ɣemąį; Ossetian: муд, мыд; Pashto: ګبينه‎, شات‎, انګبين‎, شهد‎, عسل‎; Pennsylvania Persian: عسل‎, انگبین‎, انگوین‎, شهد‎; Plautdietsch: Honnich; Polish: miód inan; Portuguese: mel; Punjabi: ਸ਼ਹਿਦ; Quechua: misk'i; Romanian: miere; Romansch: mel, mel d'avieuls, mèl, mèl d'aviuls, meal, mêl, meil d'aviöls; Russian: мёд; Rusyn: мед; Rwanda-Rundi: ubuki 14; Sanskrit: मधु; Sardinian: mele; Scottish Gaelic: mil; Serbo-Croatian Cyrillic: ме̑д; Roman: mȇd; Shor: пал; Sicilian: meli; Silesian: miód, mjodek; Sinhalese: පැණි, පැනි; Slovak: med; Slovene: med; Somali: malab; Sorbian Lower Sorbian: mjod; Upper Sorbian: měd; Spanish: miel; Svan: თუ; Swahili: uki 11, asali; Swedish: honung; Tagalog: pulut-pukyutan; Tajik: асал, шахд; Talysh: عسل‎; Tamil: தேன்; Tatar: бал; Tausug: tunub; Telugu: తేనె; Tetum: bani-been; Thai: น้ำผึ้ง; Tibetan: སྦྲང་རྩི; Tigrinya: መዓር; Tocharian B: mit; Tupinambá: eíra, eireté; Turkish: bal; Turkmen: bal; Udmurt: му; Ugaritic: 𐎐𐎁𐎚; Ukrainian: мед, мід; Umbundu: owiki; Urdu: مدھو‎, شہد‎, عسل‎, انگبین‎; Uyghur: ھەسەل‎; Uzbek: asal; Venetian: miel; Veps: mezi; Vietnamese: mật ong; Vilamovian: hung; Volapük: miel; Voro: mesi; Votic: mesi; Walloon: låme; Welsh: mêl; West Flemish: zêem; Western Apache: gosnih; Westrobothnian: mjø; Xerénte: ke; Yakut: мүөт; Yiddish: האָניק‎; Yup'ik: paatakaarngalnguq; Zazaki: hıngımên
|mantxt=-ιτος τό. Θέμα μελιτ (μελίτ = μλιτ = μβλιτ = βλιτ + ιζω = [[βλίττω]] = τρυγῶ [[μέλι]]). ( Ἔχει σχέση μέ τό [[μειλίχιος]]). Λατιν.mel-mellis.<br><b>Παράγωγα:</b> [[μέλισσα]], [[μελιτόεις]] (=γλυκός σάν [[μέλι]]), μελιτοῦμαι (=[[γλυκαίνομαι]]), [[μελίτωμα]], [[μελίτωσις]], [[μελίγλωσσος]], [[μελιηδής]], [[μελίφρων]] (=[[εὐχάριστος]]).
}}
{{elmes
|esmgtx=τό [[miel]] ἔχε ... ἀγγεῖον μέλιτος μεστόν <b class="b3">ten un vaso lleno de miel</b> P XIII 94 a) usada gener. para libaciones σπονδὴν τέλεσον ἀπὸ οἶνου καὶ μέλιτος καὶ γάλακτος καὶ ὀμβρίου ὕδατος <b class="b3">completa la libación con vino, miel, leche y agua de lluvia</b> P I 287 εἰς ἀμπέλινα ξύλα σπείσας οἶνον ἢ ζύτον ἢ μ. ἢ γάλα <b class="b3">tras haber derramado vino, cerveza, miel o leche sobre sarmientos de vid</b> P IV 908 σπένδε γάλα, μ., οἶνον, ἔλαιον <b class="b3">haz una libación de leche, miel, vino y aceite</b> P IV 2192 βλέπε πρὸς ἀνατολὴν καὶ ἐπισπένδων οἶνον, μ., γάλα, κρόκον <b class="b3">mira al este y haz una libación de vino, miel, leche y azafrán</b> P XII 215 b) para beber λαβὼν τὸ γάλα σὺν τῷ μέλιτι ἀπόπιε πρὶν ἀνατολῆς ἡλίου <b class="b3">toma la leche con la miel y bébela antes de que salga el sol</b> P I 20 c) para untarse o ungirse τρίψας ὁμοῦ πάντα πρόσβαλε μέλιτος τὸ ἀρκοῦν καὶ χρῖέ σου τὰ χείλη <b class="b3">tritúralo todo junto, añádele suficiente miel y unge tus labios</b> P II 19 κόμι μετὰ οἴνου καὶ μέλιτος δὸς εἰς τὴν ὄψιν μυρίσασθαι <b class="b3">dales goma con vino y miel para que se unten la cara</b> P VII 179 μετὰ κόπρου χελιδόνος σὺν μέλιτι περίχρισαι <b class="b3">úngete con excremento de golondrina y miel</b> SM 83 3 πέπερι μετὰ μέλιτος τρίψας χρῖέ σου τὸ πρᾶγμα <b class="b3">tritura pimienta con miel y unta tu cosa</b> P VII 185 P VII 192 SM 75 5 (fr. lac.) d) para deificar λαβὼν ἱέρακα κιρκαῖον ἀποθέωσον εἰς γάλα βοὸς μελαίνης συμίξας αὐτῷ μ. Ἀττικόν <b class="b3">toma un halcón y deifícalo en leche de una vaca negra mezclándola con miel ática</b> P I 6 e) para hacer una masa κομπάνου τὰ ξυρὰ κόψας καὶ μίξας ὁμοῦ ἅμα μέλιτος τῷ αὐτάρκει <b class="b3">machaca (frutos) secos ..... y mézclalo todo con miel en cantidad suficiente</b> P III 187 τὴν καρδίαν καταταμὼν ἐπίβαλε εἰς μ. Ἀττικόν <b class="b3">después de cortar el corazón en pedazos, échalo en miel ática</b> P III 426 P III 325 (fr. lac.) συνεμβαλὼν αὐτῷ (τῷ κανθάρῳ) λωτομήτρας σπέρμα καὶ μ. <b class="b3">echa juntamente con el escarabajo semilla de pulpa de loto y miel</b> P IV 755 οἴνῳ λευκῷ μενδησίῳ καὶ μέλιτι (ταῦτα) ἀναλάμβανε καὶ ποίει κολλούρια <b class="b3">mezcla estas cosas con vino blanco mendesio y miel y haz una pasta</b> P IV 1315 P IV 2682 λαβὼν ᾠὸν κορώνης καὶ κορωνοποδίου βοτάνης χυλὸν καὶ χολὴν νάρκας ποταμίας τρῖψον μετὰ μέλιτος <b class="b3">toma un huevo de corneja, jugo de la planta «cuerno de ciervo» y la hiel de un torpedo de río y mézclalo con miel</b> P XXXVI 284 f) para mojar τῆς δὲ ῥίζης εἰς τὸν τόπον ἑπτὰ μὲν πυροῦ κόκκους, τοὺς δὲ ἴσους κριθῆς μέλιτι δεύσαντες ἐνέβαλον <b class="b3">en el lugar de la raíz echaron siete granos de trigo y los mismos de cebada, empapándolos con miel</b> P IV 3004 g) para hacer tinta ἆρον τὸν χυλὸν καὶ μίξας μέλιτι καὶ ζμύρνῃ, γράψον ἐπὶ φύλλου <b class="b3">toma el jugo (de la planta) y, mezclándolo con miel y mirra, escribe sobre una hoja</b> P IV 781
}}
{{trml
|trtx=Abkhaz: ацха; Adyghe: шъоу, суэу; Afrikaans: heuning; Akkadian: 𒋭; Albanian: mjaltë; Amharic: ማር; Arabic: عَسَل‎, شَهْد‎; Egyptian Arabic: عسل‎; Gulf Arabic: عَسَل‎; Moroccan Arabic: عْسل‎‎‎; Aragonese: miel; Aramaic Classical Syriac: ܕܒܫܐ‎; Jewish Babylonian Aramaic: דּוּבְשָׁא‎; Armenian: մեղր; Old Armenian: մեղր; Aromanian: njari, njare; Assamese: মৌ, মৌজোল; Asturian: miel; Aymara: misk'i; Azerbaijani: bal; Baluchi: شہد‎, بینگ‎; Bashkir: бал; Basque: ezti; Belarusian: мёд; Bengali: মধু; Berber Tashelhit: tammnt; Breton: mel; Bulgarian: мед; Burmese: ပျားရည်; Buryat: бал, зүгын бал; Catalan: mel; Cebuano: dugos; Central Atlas Tamazight: ⵜⴰⵎⵎⵏⵜ; Chamicuro: mishki; Chechen: моз; Cherokee: ᏩᏚᎵᏏ; Cheyenne: háhnomápano'ėhasēō'o; Chichewa: uchi; Chinese Cantonese: 蜜糖; Dungan: фынми; Hakka: 蜂糖; Mandarin: 蜂蜜, 蜜, 蜂糖; Min Dong: 蜂蜜; Min Nan: 蜂蜜, 蜜; Wu: 蜂蜜; Chuvash: пыл; Cornish: mel; Corsican: mele; Crimean Tatar: bal; Czech: med; Dalmatian: mil; Danish: honning; Dargwa: варъа; Darkinjung: kûdyung; Daur: kyor; Dhivehi: މާމުއި‎; Dupaningan Agta: habu; Dutch: honing; Dzongkha: སྦྱང, སྦྲང་རྩི; Erzya: медь, поназ; Esperanto: mielo; Estonian: mesi; Evenki: мё̄д; Ewe: anyĩtsi; Faroese: hunangur, hunang; Finnish: hunaja; French: miel; Frisian North Frisian: honning; Saterland Frisian: Huunich; West Frisian: huning; Friulian: mîl; Fula Adlam: 𞤲𞥋𞤶𞤵𞥅𞤥𞤪𞤭‎; Latin: njuumri; Galician: mel; Gamilaraay: warrul; Georgian: თაფლი; German: Honig; Gothic: 𐌼𐌹𐌻𐌹𐌸; Greek: μέλι; Ancient Greek: μέλῐ; Guaraní: eirete; Gujarati: મધુ; Haitian Creole: siwo myèl; Hawaiian: meli; Hebrew: דְּבַשׁ‎; Higaonon: duga; Hiligaynon: dugos; Hindi: मधु, शहद; Hungarian: méz; Icelandic: hunang; Ido: mielo; Inari Sami: mietâ; Indonesian: madu; Ingush: модз; Interlingua: melle; Inuktitut: missuuttagaq; Irish: mil; Old Irish: mil; Istro-Romanian: mľåre; Italian: miele; Japanese: 蜂蜜; Jarai: ia hơni; Jarawa: ləːw; Javanese: madu; Jingpho: lagat jahku; Kabardian: фо; Kalmyk: бал; Kamba: ũkĩ; Kannada: ಜೇನು; Kashubian: miód; Kazakh: бал; Khmer: ទឹកឃ្មុំ; Kikuyu: ũũkĩ 14; Komi-Permyak: ма; Korean: 꿀, 밀; Kurdish Central Kurdish: ھەنگوین‎; Northern Kurdish: hingivîn, hingiv; Kyrgyz: бал; Ladin: mil; Ladino Hebrew: מייל‎; Latin: myel; Lao: ມະທຸ, ນ້ຳເຜີ້ງ; Latgalian: mads; Latin: mel; Latvian: medus; Lezgi: виртӏ; Ligurian: amê; Limburgish: honing; Lithuanian: medus, medùs; Lombard: mel; Low German: Honnig; Luganda: bóí; Luxembourgish: Hunneg; Macedonian: мед; Malagasy: fandrama; Malay: madu, air lebah; Malayalam: തേൻ; Maltese: għasel; Manchu: ᡥᡳᠪᠰᡠ; Mansi: ма̄г; Manx: mill; Maranao: teneb; Marathi: मध; Mari Eastern Mari: мӱй; Western Mari: мӱ; Megleno-Romanian:'ari; Mingrelian: თოფური; Moksha: медь; Mon: ဍာ်သဲာ; Mongolian: бал, зөгийн бал; Nahuatl: neuctli, necti; Navajo: tsísʼná bitłʼizh; Neapolitan: mmiele; Nepali: मह; Newar: कस्ति; Ngazidja Comorian: ndjizi ya nyoshi; Norman: myi, mié, miel; Northern Sami: miehta; Norwegian Bokmål: honning; Nynorsk: honning; Occitan: mèl; Old Church Slavonic Cyrillic: медъ; Glagolitic: ⰿⰵⰴⱏ; Old English: huniġ; Old High German: honag; Old Norse: hunang; Old Prussian: meddo; Oriya: ମହୁ; Oromo: damma; Osage: hkilǫ́ɣemąį; Ossetian: муд, мыд; Pashto: ګبينه‎, شات‎, انګبين‎, شهد‎, عسل‎; Pennsylvania Persian: عسل‎, انگبین‎, انگوین‎, شهد‎; Plautdietsch: Honnich; Polish: miód inan; Portuguese: mel; Punjabi: ਸ਼ਹਿਦ; Quechua: misk'i; Romanian: miere; Romansch: mel, mel d'avieuls, mèl, mèl d'aviuls, meal, mêl, meil d'aviöls; Russian: мёд; Rusyn: мед; Rwanda-Rundi: ubuki 14; Sanskrit: मधु; Sardinian: mele; Scottish Gaelic: mil; Serbo-Croatian Cyrillic: ме̑д; Roman: mȇd; Shor: пал; Sicilian: meli; Silesian: miód, mjodek; Sinhalese: පැණි, පැනි; Slovak: med; Slovene: med; Somali: malab; Sorbian Lower Sorbian: mjod; Upper Sorbian: měd; Spanish: miel; Svan: თუ; Swahili: uki 11, asali; Swedish: honung; Tagalog: pulut-pukyutan; Tajik: асал, шахд; Talysh: عسل‎; Tamil: தேன்; Tatar: бал; Tausug: tunub; Telugu: తేనె; Tetum: bani-been; Thai: น้ำผึ้ง; Tibetan: སྦྲང་རྩི; Tigrinya: መዓር; Tocharian B: mit; Tupinambá: eíra, eireté; Turkish: bal; Turkmen: bal; Udmurt: му; Ugaritic: 𐎐𐎁𐎚; Ukrainian: мед, мід; Umbundu: owiki; Urdu: مدھو‎, شہد‎, عسل‎, انگبین‎; Uyghur: ھەسەل‎; Uzbek: asal; Venetian: miel; Veps: mezi; Vietnamese: mật ong; Vilamovian: hung; Volapük: miel; Voro: mesi; Votic: mesi; Walloon: låme; Welsh: mêl; West Flemish: zêem; Western Apache: gosnih; Westrobothnian: mjø; Xerénte: ke; Yakut: мүөт; Yiddish: האָניק‎; Yup'ik: paatakaarngalnguq; Zazaki: hıngımên
}}

Latest revision as of 07:46, 2 November 2024

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: μέλῐ Medium diacritics: μέλι Low diacritics: μέλι Capitals: ΜΕΛΙ
Transliteration A: méli Transliteration B: meli Transliteration C: meli Beta Code: me/li

English (LSJ)

τό, gen. μέλῐτος, etc.; dat.
A μέλι Philox.3.17; gen. pl. μελίτων Emp.128.7 (nisi leg. μελιτῶν, cf. μελιτόν):—honey, Od.20.69, etc.; μέλι χλωρόν Il.11.631, Od.10.234, Xenoph.38.1; ξανθόν Simon.47; παμφαές A. Pers.612; τὸ μέλι τἀττικόν Ar. Pax252, cf. Men.708; various kinds, Thphr. Fr.190; said to be made from the palm (φοῖνιξ), Hdt.1.193, cf.4.194; μέλι θανάτου σύμβολον Porph. Antr.18.
2 in comparisons, of anything sweet, especially of eloquence, μέλιτος γλυκίων ῥέεν αὐδή Il.1.249, cf. Pi. O.10 (ΙΙ).98; Σοφοκλέους τοῦ μέλιτι κεχριμένου Ar. Fr.581; ὕπνος γλυκίων μέλιτος Mosch.2.3; ἡ τῶν ἀνδρῶν [χολή] ἐστι πρὸς ἐκείνην μέλι Alex.146.6: prov. μήτε μοι μέλι μήτε μέλισσα = I want neither the honey nor the bee, of those who refuse to take 'the rough with the smooth', Sapph.113.
II sweet gum collected from certain trees, manna, Arist. Mir.831b23; τὸ ὕον μέλι Polyaen.4.3.32; μέλι ἄγριον, μέλι μαινόμενον, D.S.19.94, Str.12.3.18. (Cf. Goth. milip, Lat. mel.)

German (Pape)

[Seite 122] ιτος, τό, Honig, mel, Hom. u. Folgde überall; γλυκερόν, Od. 20, 69 u. öfter, χλωρόν, Il. 11, 630, γλυκίων μέλιτος αὐδή, 1, 249; παμφαές, tropfenhell, Aesch. Pers. 604; γλυκεῖαι μέλιτος ῥοαί, Eur. Bacch. 710; μέλι καὶ γάλα, Plat. Ion 534 a, u. sonst oft neben einander genannt; μέλιτι καρποὶ δεδευμένοι, Legg. VI, 782 c; ὕον μέλι, das persische Manna, Polyaen. 4, 3, 32; auch übertr. wie bei uns, vgl. Alexis bei Ath. XIII, 558 e. Nach Mein. auch indeclinabel, Philoxen. bei Ath. IV, 147 b ξανθαὶ μέλι καρίδες, wo sonst μελικάριδες gelesen wird.

French (Bailly abrégé)

ιτος (τό) :
1 miel;
2 p. anal. suc qui suinte du tronc du palmier.
Étymologie: cf. lat. mel, mulsum.

Russian (Dvoretsky)

μέλῐ: ῐτος τό
1 мед (χλωρόν Hom.; παμφαές Aesch.; ἄγριον NT): μέλιτος γλυκίων ῥέεν αὐδή Hom. слаще меда лилась речь (Нестора);
2 медвяный напиток (из сока финиковой пальмы) Her.;
3 сладкая смола (ἀπὸ τῶν δένδρων συλλεγόμενον Arst.).

Greek (Liddell-Scott)

μέλῐ: τό, γεν. -ιτος, κτλ.· δοτική τις μέλι παρὰ Φιλοξέν. κατὰ τὸν Meineke ἐν Κωμ. Ἀποσπ. 3. 641· γεν. πληθ. μελίτων ἐν Ἐμπεδ. 423 (ἔνθα ὁ Sturz, 311, ξουθῶν σπονδὰς μελιτῶν, ὡς ποιητ. τύπ. τοῦ μελισσῶν)· περὶ τῆς καταλήξ. ἴδε πέπερι· (πρβλ. μέλισσα, Λατ. mel, mul-sum Γοτθ. mil-ith (μέλι)· πρβλ. μειλίσσω)· - ὡς καὶ νῦν, ἦν δὲ ἐν χρήσει παρὰ τοῖς παλαιοῖς ὥσπερ νῦν ἡ σάκχαρις, Ὀδ. Κ. 234, Υ. 68· μέλι χλωρὸν Ἰλ. Μ. 631· παμφαὲς Αἰσχύλ. Πέρσ. 612· - τὸ Ἀττικὸν μέλι ἦτο περίφημον, Ἀριστοφ. Εἰρ. 252, Θεσμ. 1192, Μένανδρ. ἐν Ἀδήλ. 160· τὰ δὲ διάφορα εἴδη αὐτοῦ διακρίνει ὁ Θεόφρ. ἐν τοῖς Ἀποσπ. 18· λέγεται δὲ ὅτι παρεσκευάζετο καὶ ἐκ φοινίκων ὑπ’ ἀνθρώπων, Ἡρόδ. 1. 193, πρβλ. 4. 194. 2) μεταφορ., ἐπὶ παντὸς γλυκέος πράγματος, μάλιστα ἐπὶ εὐγλωττίας, μέλιτος γλυκίων ῥέεν αὐδὴ Ἰλ. Α. 249· πρβλ. Πινδ. Ο. 10 (11). 118· Σοφοκλέους τοῦ μέλιτι κεχρισμένου (πρβλ. μέλισσα ΙΙ. 1) Ἀριστ. Ἀποσπ. 231· ἐπὶ ὕπνου, Μόσχ. 2. 3· πικράν τε καὶ μεστὴν γυναικείας χολῆς· ἡ τῶν γὰρ ἀνδρῶν ἐστι πρὸς ἐκείνην μέλι Ἄλεξ. ἐν «Μάντεσι» 1. 6· λάθοις τὴν γλῶσσαν ἐς μέλι πλύνας Ἡρώνδ. ΙΙΙ, 92. ΙΙ. γλυκὺ κόμμι, συλλεγόμενον ἔκ τινων δένδρων, μάννα, Ἀριστ. π. Θαυμασ. 17· τοῦ ὕοντος μέλιτος, τοῦ ῥέοντος μέλιτος, κατὰ τὸν Λατῖνον μεταφραστ., ἀλλὰ τὸ χωρίον φαίνεται ἐφθαρμένον, ἴδε σημ. Κοραῆ ἐν τόπῳ (σελ. 345), Πολύαιν. 4. 3, 32· πρβλ. ἐλαιόμελι. - Παράβαλ. μελιηδής, -κρᾶτος, -φρων, -γηρυς.

English (Autenrieth)

ιτος: honey; used even as a drink, mixed with wine; burned upon the funeral-pyre, Il. 23.170, Od. 24.68; mixed with milk in drink-offerings, μελίκρητον. Figuratively, Il. 1.249, Il. 18.109.

English (Slater)

μέλῐ (μέλι, -ιτος, -ιτι, -ι.) honey κόρον δ' ἔχει καὶ μέλι καὶ τὰ τέρπν ἄνθἐ Ἀφροδίσια (N. 7.53) met., μέλιτι εὐάνορα πόλιν καταβρέχων (αὐτῷ τῷ ποιήματι. Σ.) (O. 10.98) ἐγὼ τόδε τοι πέμπω μεμιγμένον μέλι λευκῷ σὺν γάλακτι (ἀλληγορικῶς οὖν τὸν ὕμνον φησί, τὸ καλὸν καὶ ἡδύτατον αὐτοῦ ἐπιδεικνύμενος. Σ.) (N. 3.77) ἐν δ' ἐρατεινῷ μέλιτι καὶ τοιαίδε τιμαὶ καλλίνικον χάρμ ἀγαπάζοντι amid the beautiful honey of song (I. 5.54) ἔραται δέ μοι γλῶσσα μέλιτος ἄωτον γλυκὺν[ (sc. καταλείβειν, simm., Wil.) Πα.… τὸ σὸν αὐτοῦ μέλι γλάζεις (Wil. e. Σ: μέλος codd. Theocriti: sc.Πάν) fr. 97.

Spanish

miel

English (Strong)

apparently a primary word; honey: honey.

English (Thayer)

μέλιτος, τό, the Sept. for דְּבַשׁ (from Homer down). honey: ἄγριον (which see), Mark 1:6.

Greek Monolingual

(I)
το (ΑM μέλι)
1. υγρή ιξώδης τροφή με γλυκιά γεύση και σκοτεινόχρυσο χρώμα που παράγεται στον πρόλοβο διαφόρων μελισσών από το νέκταρ τών ανθέων
2. μτφ. καθετί το οποίο είναι πάρα πολύ ευχάριστο («τά κρίματα κυρίου... γλυκύτερα ὑπὲρ μέλι», ΠΔ)
3. μτφ. χαρακτηρισμός ευχάριστης ομιλίας, ευφράδειας ή ευγλωττίας (α. «θαρρείς μέλι στάζει το στόμα του» β. «τα χείλη του μέλι κυματούν», Ερωτόκρ.
γ. «Σοφοκλέους τοῦ μέλιτι κεχριμένου», Αριστοφ.)
νεοελλ.
1. συνεκδ. (για φρούτο) πολύ γλυκό (α. «σύκο μέλι» β. «σταφύλια μέλια»)
2. φρ. α) «όλα μέλι γάλα» — λέγεται σε περιπτώσεις συμφιλίωσης μετά από προηγούμενο διαπληκτισμό ή έχθρα
β) «ποτίζω κάποιον το μέλι και το γάλα» — γίνομαι πηγή ευτυχίας για κάποιον
γ) «ταξίδι του μέλιτος» — το ταξίδι τών νεονύμφων αμέσως μετά τον γάμο τους
3. παροιμ. α) «νά 'καναν όλες οι μέλισσες μέλι, θά 'τρωγαν κι οι γύφτοι με τα κουτάλια» [ή «με τα χρυσά πιρούνια»] ή «αν 'κάναν κι οι μπουμπούροι μέλι, θα τρώγανε κι οι κατσιβέλοι» ή «νά 'καναν κι οι μύγες μέλι, τρεις οκάδες στον παρά» — καθετί το εκλεκτό λίγοι το δημιουργούν και λίγοι το απολαμβάνουν
β) «αγάλι' αγάλια γίνεται η αγουρίδα μέλι» — λέγεται στις περιπτώσεις που καθετί μπορεί να πραγματοποιηθεί με υπομονή και μετά από χρόνο
νεοελλ.-μσν.
φρ. «ρέει μέλι και γάλα» — λέγεται για τους τόπους που είναι πολύ πλούσιοι και εύφοροι
αρχ.
1. (στην Αίγυπτο) γλυκιά ύλη που παράγεται από το βράσιμο τών καρπών φοινικιάς
2. γλυκό κόμμι που συλλέγεται από ορισμένα δέντρα
3. (κατά το λεξ. Σούδα) «μέλιτος μυελός, ἐπὶ τῶν ἄγαν ἡδέων»
4. παροιμ. «μήτε μοι μέλι, μήτε μέλισσα» — ας μού λείπει κι αυτός και το καλό του.
[ΕΤΥΜΟΛ. Η λ. μέλι, -ιτος ανάγεται σε ΙΕ ρίζα meli-t «μέλι» και αντιστοιχεί ακριβώς σε χεττιτ. milit=melit
συνδέεται επίσης με γοτθ. milip, αλβ. mjalte, αρχ. ιρλδ. mil και αρμ. melr, melu, του οποίου η γενική είναι επηρεασμένη από το θ. σε -u του άλλου ΙΕ προσηγορικού με σημ. «μέλι» medhu (πρβλ. λ. μέθυ). Το λατ. mel, mellis, αντίθετα, εξαιτίας του διπλού -l- της γενικής έχει αναχθεί μάλλον σε ρίζα meln- (πρβλ. μείλιχος). Ο τ. μέλι μαρτυρείται στη Μυκηναϊκή με τη μορφή meri, καθώς και στα παράγωγα meritijo, meriteu. Η λ. συνδέεται, τέλος, με το ρ. βλίττω και εμφανίζεται στα ανθρωπωνύμια Μελίτων, Μελιτώ, Μελιτίνη (βλ. και λ. μέλισσα).
ΠΑΡ. Μέλισσα, μελιτώδης, μελιχρός
αρχ.
μελίδειον, μελίτεια, μελίτειον, μελιτηρός, μελιτισμός, μελιτίτης, μελιτόν, μελιτώ
αρχ.-μσν.
μελίτινος, μελιτόεις
νεοελλ.
μελάς, μελάτος, μελένιος, μελής.
ΣΥΝΘ. (Α' συνθετικό) μελιγηθής, μελίθρεπτος, μελίλωτο, μελίπηκτο, μελίρρυτος, μελισταγής, μελίφθογγος, μελιφόρος, μελίχρους, μελίχρυσος
αρχ.
μελιανθής, μελιβόας, μελίβρομος, μελίγδουπος, μελιγενέτωρ, μελίγηρυς, μελίγληνος, μελίγλωσσος, μελίεφθος, μελίζωμον, μελίζωρος, μελιηδής, μελίθροος, μελίκηρος, μελίκομπος, μελικράς, μελιουργός, μελιούχος, μελίπαις, μελιπήκτης, μελίπνοος, μελιπτέρωτος, μελίπτορθος, μελιρραθάμιγξ, μελίρροθος, μελίρροος, μελίσπονδα, μελιτερπής, μελιτοειδής, μελιτοποιός, μελιτοπώλης, μελίφθεγκτος, μελίφρων, μελίφυρτος, μελίφωνος, μελίχλωρος
αρχ.-μσν.
μελίκρατος, μελίμηλον, μελίστακτος, μελιτουργώ
μσν.
μελιγράφος, μελιτόβρυτος, μελιτοτρόφος
μσν.- νεοελλ.
μελιτογόνος
νεοελλ.
μελικηρίδιο, μελιστάλαχτος, μελιτοεξαγωγεύς, μελιτοεξαγωγή, μελιτόφιλος, μελιφάγος, μελίχρωμος, μελομακάρονο, μελόπιτ(τ)α. (Β' συνθετικό) ροδόμελι, υδρόμελι
αρχ.
αερόμελι, απόμελι, αρτόμελι, δροσόμελι, ελαιόμελι, ευκρατόμελι, ηδύμελι, θαλασσόμελι, κηρόμελι, κυδωνόμελι, μηλόμελι, οινόμελι, ομφακόμελι, οξύμελι, ορρόμελι, τηλόμελι, φακόμελι, χιονόμελι
νεοελλ.
αγριόμελι, μαστιχόμελο].
(II)
μέλι, τὸ (Μ)
μέλος του σώματος.
[ΕΤΥΜΟΛ. Από τον πληθ. του μέλος/ μέλη, νέος ενικός μεταπλασμένος κατά τα ουδ. σε -ι-].

Greek Monotonic

μέλῐ: τό, γεν. -ιτος κ.λπ., Λατ. mel, μέλι, σε Όμηρ. κ.λπ.

Frisk Etymological English

-ιτος
Grammatical information: n.
Meaning: honey (Il.).
Dialectal forms: Myc. meri.
Compounds: Very often as 1. member, e.g. μελί-κρα-τον, Ion. -κρη-τον "honey-mix", sacrifice of milk and honey (Od.), compound with κεράν-νυμι (s. v.); also μελιτο-, e.g. μελιτο-πώλης m. honey-trader (Ar.); as 2. member a. o. in οἰνό-μελι drink from wine and honey (Plb.; cf. Risch IF 59, 58); on ἀπό-μελι s. v.
Derivatives: A. Several adj.: μελιτόεις honeysweet (Pi.), f. μελιτόεσσα (sc. μᾶζα), Att. μελιτοῦττα honey-cake (Hdt., Ar.; Schwyzer 528, Chantraine Form. 272), μελιτ-ηρός belonging to honey, honey-like (Ar.. Thphr.), -ινος made from h. (pap.), -ώδης honey-like (Thphr.). Prob. also μελι-χρός honey-sweet (Alc., Anacr., Hp., Telecl., Theoc.), cf. πενι-χρός βδελυ-χ-ρός and Chantraine Form. 225 f., Hamm Grammatik 77 w. n. 118. Acc. to Sommer Nominalkomp. 26 n. 3 (where extensive treatment) however Aeol. for μελί-χρως honey-coloured, after Schwyzer 450 for -χροος. -- B. Subst. μελίτ(ε)ιον n. mead (Plu.); μελιτόν κηρίον, η τὸ ἑφθὸν γλεῦκος H.; μελιτίτης (λίθος) topaz, (οἶνος) honey-wine (Dsc.; Redard 57 a. 97); μελίτεια f. Melissa officinalis (Theoc.; Strömberg Pflanzennamen 119); μελιτισμός m. treatment with h. (medic.) as if from *μελιτίζειν. -- C. Verb. μελιτόομαι mix with h., be sweetened with h. (Th., Plu.) with μελίτωμα honey-cake (Com.), -ωσις sweetening (Gloss.). -- On its own stands μέλισσα, -ττα f. bee (Il.), after Schwyzer Glotta 6, 84ff. (thus Fraenkel Glotta 32, 21) haplological for *μελί-λιχ-ι̯α "honey-leckering"; compare Skt. madhu-lih- m. "honey-lecker" = bee; acc. to others however from *μέλιτ-ι̯α, e.g. Lohmann Genus und Sexus (Erg. -h. 10 to KZ) 82 recalling Arm. meɫu bee from meɫr honey (thus Schwyzer 320). From it several compp. and derivv., e.g. μελισσουργός (-ττ-) apiarist (Pl., Arist.) with -έω, -ία, -εῖον, μελισσεύς id. (Arist., pap.; Boßhardt 61), also (with diff. origin) as PN (Boßhardt 123f.); μελίσσιον bee-hive (pap. IIIa; Georgacas Glotta 36, 170), -ία id. (Gp.; Scheller Oxytonierung 45), -ών id. (LXX) etc. -- On βλίττω s. v.
Origin: IE [Indo-European] [723] *meli(t) honey
Etymology: Old inherited word for honey, with Hitt. milit ( = melit) n. directly identical; further with thematic enlargment Goth. miliÞ and Alb. mjaltë (IE *meli-t-o-m). Also Celt., e.g. OIr. mil, and Lat. mel can go back on *meli-t; the -t was prob. originally only at home in the nom.-acc. (Unclear Lat. gen. mellis: from *mel-n-és?; cf. on μείλιχος). Arm. meɫr, gen. meɫu was supposedly after the synonymous *médhu (= μέθυ, s. v.) transferred to the u-stems. From unknown source stems μελίτιον πόμα τι Σκυθικὸν μέλιτος ἑψομένου σὺν ὕδατι καὶ πόᾳ τινί H. -- Details in WP. 2, 296, Pok. 723f., W.-Hofmann s. mel; cf. (on the spread) Porzig Gliederung 202 f.

Middle Liddell

Lat. mel, honey, Hom., etc.

Frisk Etymology German

μέλι: -ιτος
{méli}
Forms: myk. me-ri.
Grammar: n.
Meaning: Honig (seit Il.),
Composita: Sehr oft als Vorderglied, z.B. μελίκρατον, ion. -κρητον "Honiggemisch", Opfer aus Milch und Honig (seit Od.), Zusammenbildung mit κεράννυμι (s. d.); auch μελιτο-, z.B. μελιτοπώλης m. Honighändler (Ar. u. a.); als Hinterglied u. a. in οἰνόμελι Trank aus Wein und Honig (Plb.; vgl. Risch IF 59, 58); zu ἀπόμελι s. bes.
Derivative: Ableitungen. A. Mehrere Adj.: μελιτόεις honigsüß (Pi.), f. μελιτόεσσα (sc. μᾶζα), att. μελιτοῦττα Honigkuchen (Hdt., Ar. u.a.; Schwyzer 528, Chantraine Form. 272), μελιτηρός zum Honig gehörig, honigähnlich (Ar.. Thphr. u. a.), -ινος ‘aus H. gemacht’ (Pap. u. a.), -ώδης honigähnlich (Thphr. usw.). Wohl auch μελιχρός honigsüß (Alk., Anakr., Hp., Telekl. in lyr., Theok. usw.), vgl. πενιχρός βδελυχ-ρός und Chantraine Form. 225 f., Hamm Grammatik 77 m. A. 118. Nach Sommer Nominalkomp. 26 A. 3 (wo ausführliche Behandlung) dagegen äol. für μελίχρως honigfarben, nach Schwyzer 450 für -χροος. — B. Subst. μελίτ(ε)ιον n. Met (Plu. u.a.); μελιτόν· κηρίον, ἢ τὸ ἑφθὸν γλεῦκος H.; μελιτίτης (λίθος) Topas, (οἶνος) Honigwein (Dsk. u.a.; Redard 57 u. 97); μελίτεια f. Melissa officinalis (Theok.; Strömberg Pflanzennamen 119); μελιτισμός m. ‘Behandlung mit H.’ (Mediz.) wie von *μελιτίζειν. — C. Verb. μελιτόομαι ‘mit H. vermischt, versüßt werden’ (Th., Plu.) mit μελίτωμα Honigkuchen (Kom. u. a.), -ωσις Versüßung (Gloss.). — Für sich steht μέλισσα, -ττα f. Biene (seit Il.), nach Schwyzer Glotta 6, 84ff. (zustimmend u. a. Fraenkel Glotta 32, 21) haplologisch für *μελίλιχι̯α "Honigleckerin"; dafür spricht aind. madhu-lih- m. "Honiglecker" = Biene (Kunstdichtung); nach anderer Auffassung dagegen aus *μέλιτι̯α, z.B. Lohmann Genus und Sexus (Erg. -h. 10 zu KZ) 82 unter Berufung auf arm. meɫu Biene von meɫr Honig (ebenso Schwyzer 320 u. sonst). Davon mehrere Kompp. und Ableitungen, z.B. μελισσουργός (-ττ-) Imker (Pl., Arist. usw.) mit -έω, -ία, -εῖον, μελισσεύς ib. (Arist., Pap.; Boßhardt 61), auch (mit anderem Ursprung) als PN (Boßhardt 123f.); μελίσσιον Bienenstock (Pap. IIIa; Georgacas Glotta 36, 170), -ία ib. (Gp.; Scheller Oxytonierung 45), -ών ib. (LXX u. a.) u. a. m. — Zu βλίττω s. bes.
Etymology: Altes Erbwort für Honig, mit heth. milit ( = melit) n. unmittelbar identisch; dazu mit thematischer Erweiterung got. miliþ und alb. mjaltë (idg. *meli-t-o-m). Auch kelt., z.B. air. mil, und lat. mel können auf *meli-t zurückgeführt werden; das -t war wohl ursprünglich nur im Nom.-Akk. zu Hause. (Unklar lat. Gen. mellis: aus *mel-n-és?; vgl. zu μείλιχος). Arm. meɫr, Gen. meɫu ist, vermutlich nach dem synonymen *médhu (= μέθυ, s. d.), in die u-Stämme übergetreten. Aus unbekannter Quelle stammt μελίτιον· πόμα τι Σκυθικὸν μέλιτος ἑψομένου σὺν ὕδατι καὶ πόα, τινί H. — Einzelheiten m. reicher Lit. bei WP. 2, 296, Pok. 723f., W.-Hofmann s. mel; dazu (über die Verbreitung) Porzig Gliederung 202 f.
Page 2,200-201

Chinese

原文音譯:mšli 姆利
詞類次數:名詞(4)
原文字根:蜂蜜 相當於: (דְּבַשׁ‎)
字義溯源:蜂蜜*,蜜。同源字:1(μέλι)蜂蜜 2) (μελισσεῖον / μελισσῖον / μελίσσιος)蜂房
出現次數:總共(4);太(1);可(1);啓(2)
譯字彙編
1) 蜜(4) 太3:4; 可1:6; 啓10:9; 啓10:10

Mantoulidis Etymological

-ιτος τό. Θέμα μελιτ (μελίτ = μλιτ = μβλιτ = βλιτ + ιζω = βλίττω = τρυγῶ μέλι). ( Ἔχει σχέση μέ τό μειλίχιος). Λατιν.mel-mellis.
Παράγωγα: μέλισσα, μελιτόεις (=γλυκός σάν μέλι), μελιτοῦμαι (=γλυκαίνομαι), μελίτωμα, μελίτωσις, μελίγλωσσος, μελιηδής, μελίφρων (=εὐχάριστος).

Léxico de magia

τό miel ἔχε ... ἀγγεῖον μέλιτος μεστόν ten un vaso lleno de miel P XIII 94 a) usada gener. para libaciones σπονδὴν τέλεσον ἀπὸ οἶνου καὶ μέλιτος καὶ γάλακτος καὶ ὀμβρίου ὕδατος completa la libación con vino, miel, leche y agua de lluvia P I 287 εἰς ἀμπέλινα ξύλα σπείσας οἶνον ἢ ζύτον ἢ μ. ἢ γάλα tras haber derramado vino, cerveza, miel o leche sobre sarmientos de vid P IV 908 σπένδε γάλα, μ., οἶνον, ἔλαιον haz una libación de leche, miel, vino y aceite P IV 2192 βλέπε πρὸς ἀνατολὴν καὶ ἐπισπένδων οἶνον, μ., γάλα, κρόκον mira al este y haz una libación de vino, miel, leche y azafrán P XII 215 b) para beber λαβὼν τὸ γάλα σὺν τῷ μέλιτι ἀπόπιε πρὶν ἀνατολῆς ἡλίου toma la leche con la miel y bébela antes de que salga el sol P I 20 c) para untarse o ungirse τρίψας ὁμοῦ πάντα πρόσβαλε μέλιτος τὸ ἀρκοῦν καὶ χρῖέ σου τὰ χείλη tritúralo todo junto, añádele suficiente miel y unge tus labios P II 19 κόμι μετὰ οἴνου καὶ μέλιτος δὸς εἰς τὴν ὄψιν μυρίσασθαι dales goma con vino y miel para que se unten la cara P VII 179 μετὰ κόπρου χελιδόνος σὺν μέλιτι περίχρισαι úngete con excremento de golondrina y miel SM 83 3 πέπερι μετὰ μέλιτος τρίψας χρῖέ σου τὸ πρᾶγμα tritura pimienta con miel y unta tu cosa P VII 185 P VII 192 SM 75 5 (fr. lac.) d) para deificar λαβὼν ἱέρακα κιρκαῖον ἀποθέωσον εἰς γάλα βοὸς μελαίνης συμίξας αὐτῷ μ. Ἀττικόν toma un halcón y deifícalo en leche de una vaca negra mezclándola con miel ática P I 6 e) para hacer una masa κομπάνου τὰ ξυρὰ κόψας καὶ μίξας ὁμοῦ ἅμα μέλιτος τῷ αὐτάρκει machaca (frutos) secos ..... y mézclalo todo con miel en cantidad suficiente P III 187 τὴν καρδίαν καταταμὼν ἐπίβαλε εἰς μ. Ἀττικόν después de cortar el corazón en pedazos, échalo en miel ática P III 426 P III 325 (fr. lac.) συνεμβαλὼν αὐτῷ (τῷ κανθάρῳ) λωτομήτρας σπέρμα καὶ μ. echa juntamente con el escarabajo semilla de pulpa de loto y miel P IV 755 οἴνῳ λευκῷ μενδησίῳ καὶ μέλιτι (ταῦτα) ἀναλάμβανε καὶ ποίει κολλούρια mezcla estas cosas con vino blanco mendesio y miel y haz una pasta P IV 1315 P IV 2682 λαβὼν ᾠὸν κορώνης καὶ κορωνοποδίου βοτάνης χυλὸν καὶ χολὴν νάρκας ποταμίας τρῖψον μετὰ μέλιτος toma un huevo de corneja, jugo de la planta «cuerno de ciervo» y la hiel de un torpedo de río y mézclalo con miel P XXXVI 284 f) para mojar τῆς δὲ ῥίζης εἰς τὸν τόπον ἑπτὰ μὲν πυροῦ κόκκους, τοὺς δὲ ἴσους κριθῆς μέλιτι δεύσαντες ἐνέβαλον en el lugar de la raíz echaron siete granos de trigo y los mismos de cebada, empapándolos con miel P IV 3004 g) para hacer tinta ἆρον τὸν χυλὸν καὶ μίξας μέλιτι καὶ ζμύρνῃ, γράψον ἐπὶ φύλλου toma el jugo (de la planta) y, mezclándolo con miel y mirra, escribe sobre una hoja P IV 781

Translations

Abkhaz: ацха; Adyghe: шъоу, суэу; Afrikaans: heuning; Akkadian: 𒋭; Albanian: mjaltë; Amharic: ማር; Arabic: عَسَل‎, شَهْد‎; Egyptian Arabic: عسل‎; Gulf Arabic: عَسَل‎; Moroccan Arabic: عْسل‎‎‎; Aragonese: miel; Aramaic Classical Syriac: ܕܒܫܐ‎; Jewish Babylonian Aramaic: דּוּבְשָׁא‎; Armenian: մեղր; Old Armenian: մեղր; Aromanian: njari, njare; Assamese: মৌ, মৌজোল; Asturian: miel; Aymara: misk'i; Azerbaijani: bal; Baluchi: شہد‎, بینگ‎; Bashkir: бал; Basque: ezti; Belarusian: мёд; Bengali: মধু; Berber Tashelhit: tammnt; Breton: mel; Bulgarian: мед; Burmese: ပျားရည်; Buryat: бал, зүгын бал; Catalan: mel; Cebuano: dugos; Central Atlas Tamazight: ⵜⴰⵎⵎⵏⵜ; Chamicuro: mishki; Chechen: моз; Cherokee: ᏩᏚᎵᏏ; Cheyenne: háhnomápano'ėhasēō'o; Chichewa: uchi; Chinese Cantonese: 蜜糖; Dungan: фынми; Hakka: 蜂糖; Mandarin: 蜂蜜, 蜜, 蜂糖; Min Dong: 蜂蜜; Min Nan: 蜂蜜, 蜜; Wu: 蜂蜜; Chuvash: пыл; Cornish: mel; Corsican: mele; Crimean Tatar: bal; Czech: med; Dalmatian: mil; Danish: honning; Dargwa: варъа; Darkinjung: kûdyung; Daur: kyor; Dhivehi: މާމުއި‎; Dupaningan Agta: habu; Dutch: honing; Dzongkha: སྦྱང, སྦྲང་རྩི; Erzya: медь, поназ; Esperanto: mielo; Estonian: mesi; Evenki: мё̄д; Ewe: anyĩtsi; Faroese: hunangur, hunang; Finnish: hunaja; French: miel; Frisian North Frisian: honning; Saterland Frisian: Huunich; West Frisian: huning; Friulian: mîl; Fula Adlam: 𞤲𞥋𞤶𞤵𞥅𞤥𞤪𞤭‎; Latin: njuumri; Galician: mel; Gamilaraay: warrul; Georgian: თაფლი; German: Honig; Gothic: 𐌼𐌹𐌻𐌹𐌸; Greek: μέλι; Ancient Greek: μέλῐ; Guaraní: eirete; Gujarati: મધુ; Haitian Creole: siwo myèl; Hawaiian: meli; Hebrew: דְּבַשׁ‎; Higaonon: duga; Hiligaynon: dugos; Hindi: मधु, शहद; Hungarian: méz; Icelandic: hunang; Ido: mielo; Inari Sami: mietâ; Indonesian: madu; Ingush: модз; Interlingua: melle; Inuktitut: missuuttagaq; Irish: mil; Old Irish: mil; Istro-Romanian: mľåre; Italian: miele; Japanese: 蜂蜜; Jarai: ia hơni; Jarawa: ləːw; Javanese: madu; Jingpho: lagat jahku; Kabardian: фо; Kalmyk: бал; Kamba: ũkĩ; Kannada: ಜೇನು; Kashubian: miód; Kazakh: бал; Khmer: ទឹកឃ្មុំ; Kikuyu: ũũkĩ 14; Komi-Permyak: ма; Korean: 꿀, 밀; Kurdish Central Kurdish: ھەنگوین‎; Northern Kurdish: hingivîn, hingiv; Kyrgyz: бал; Ladin: mil; Ladino Hebrew: מייל‎; Latin: myel; Lao: ມະທຸ, ນ້ຳເຜີ້ງ; Latgalian: mads; Latin: mel; Latvian: medus; Lezgi: виртӏ; Ligurian: amê; Limburgish: honing; Lithuanian: medus, medùs; Lombard: mel; Low German: Honnig; Luganda: bóí; Luxembourgish: Hunneg; Macedonian: мед; Malagasy: fandrama; Malay: madu, air lebah; Malayalam: തേൻ; Maltese: għasel; Manchu: ᡥᡳᠪᠰᡠ; Mansi: ма̄г; Manx: mill; Maranao: teneb; Marathi: मध; Mari Eastern Mari: мӱй; Western Mari: мӱ; Megleno-Romanian:'ari; Mingrelian: თოფური; Moksha: медь; Mon: ဍာ်သဲာ; Mongolian: бал, зөгийн бал; Nahuatl: neuctli, necti; Navajo: tsísʼná bitłʼizh; Neapolitan: mmiele; Nepali: मह; Newar: कस्ति; Ngazidja Comorian: ndjizi ya nyoshi; Norman: myi, mié, miel; Northern Sami: miehta; Norwegian Bokmål: honning; Nynorsk: honning; Occitan: mèl; Old Church Slavonic Cyrillic: медъ; Glagolitic: ⰿⰵⰴⱏ; Old English: huniġ; Old High German: honag; Old Norse: hunang; Old Prussian: meddo; Oriya: ମହୁ; Oromo: damma; Osage: hkilǫ́ɣemąį; Ossetian: муд, мыд; Pashto: ګبينه‎, شات‎, انګبين‎, شهد‎, عسل‎; Pennsylvania Persian: عسل‎, انگبین‎, انگوین‎, شهد‎; Plautdietsch: Honnich; Polish: miód inan; Portuguese: mel; Punjabi: ਸ਼ਹਿਦ; Quechua: misk'i; Romanian: miere; Romansch: mel, mel d'avieuls, mèl, mèl d'aviuls, meal, mêl, meil d'aviöls; Russian: мёд; Rusyn: мед; Rwanda-Rundi: ubuki 14; Sanskrit: मधु; Sardinian: mele; Scottish Gaelic: mil; Serbo-Croatian Cyrillic: ме̑д; Roman: mȇd; Shor: пал; Sicilian: meli; Silesian: miód, mjodek; Sinhalese: පැණි, පැනි; Slovak: med; Slovene: med; Somali: malab; Sorbian Lower Sorbian: mjod; Upper Sorbian: měd; Spanish: miel; Svan: თუ; Swahili: uki 11, asali; Swedish: honung; Tagalog: pulut-pukyutan; Tajik: асал, шахд; Talysh: عسل‎; Tamil: தேன்; Tatar: бал; Tausug: tunub; Telugu: తేనె; Tetum: bani-been; Thai: น้ำผึ้ง; Tibetan: སྦྲང་རྩི; Tigrinya: መዓር; Tocharian B: mit; Tupinambá: eíra, eireté; Turkish: bal; Turkmen: bal; Udmurt: му; Ugaritic: 𐎐𐎁𐎚; Ukrainian: мед, мід; Umbundu: owiki; Urdu: مدھو‎, شہد‎, عسل‎, انگبین‎; Uyghur: ھەسەل‎; Uzbek: asal; Venetian: miel; Veps: mezi; Vietnamese: mật ong; Vilamovian: hung; Volapük: miel; Voro: mesi; Votic: mesi; Walloon: låme; Welsh: mêl; West Flemish: zêem; Western Apache: gosnih; Westrobothnian: mjø; Xerénte: ke; Yakut: мүөт; Yiddish: האָניק‎; Yup'ik: paatakaarngalnguq; Zazaki: hıngımên