ὄμπνη: Difference between revisions
Ἡμερὶ πανθέλκτειρα, μεθυτρόφε, μῆτερ ὀπώρας ... → All-soothing vine, nurse of the wine, vintage's mother ... (Anthologia Palatina 7.24.1)
m (LSJ1 replacement) |
|||
| (5 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=ompni | |Transliteration C=ompni | ||
|Beta Code=o)/mpnh | |Beta Code=o)/mpnh | ||
|Definition=ἡ, < | |Definition=ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[food]], [[bread-corn]], Διόνυσον ὄμπνῃ συντίθησιν Sosith.2.11 (cj. Herm. for <b class="b3">δαίνυσι τ' ἔμπης</b>, dub.): in plural [[ὄμπναι]], [[cakes of meal and honey]], [[sacrificial cakes]], Call. ''Fr.''123, 268; πολυωπέας ὄμπνας [[honeycombs]], Nic.''Al.''450 ([[ὄμπας]] codd. opt. and Sch.). (The form [[ὄμπη]] is found in Nic. [[l.c.]], ''AB''287, [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]], Phot., ''EM''625.52.)<br><span class="bld">II</span> <b class="b3">ὄμπνη· τροφή, εὐδαιμονία</b>, [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]] | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0342.png Seite 342]] ἡ, die Nahrung, [[τροφή]], VLL. u. Schol., bes. die aus Feldfrüchten, VLL.; für Getreide braucht es Lycophr. 621; in Griechenland bes. Weizen u. Gerste; – ὄμπναι sind auch die mit Honig zu Opferkuchen zubereiteten Feldfrüchte, bes. Weizen, Poll. 1, 28; – Nic. Al. 450 nennt die Honigwaben der Bienenstöcke πολυωπέας ὄμπνας. Die Wurzel des Wortes scheint οπ, ops, womit auch [[ὄφελος]], [[ὀφέλλω]] zusammenhangen mögen, so daß der Grundbegriff Fruchtbarkeit, Segen, Gedeihen ist. Die Ableitung einiger Alten von ἀμπνέω, weil man essen müsse, um athmen, leben zu können, ist unstatthaft. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0342.png Seite 342]] ἡ, die Nahrung, [[τροφή]], VLL. u. Schol., bes. die aus Feldfrüchten, VLL.; für Getreide braucht es Lycophr. 621; in Griechenland bes. Weizen u. Gerste; – ὄμπναι sind auch die mit Honig zu Opferkuchen zubereiteten Feldfrüchte, bes. Weizen, Poll. 1, 28; – Nic. Al. 450 nennt die Honigwaben der Bienenstöcke πολυωπέας ὄμπνας. Die Wurzel des Wortes scheint οπ, ops, womit auch [[ὄφελος]], [[ὀφέλλω]] zusammenhangen mögen, so daß der Grundbegriff Fruchtbarkeit, Segen, Gedeihen ist. Die Ableitung einiger Alten von ἀμπνέω, weil man essen müsse, um athmen, leben zu können, ist unstatthaft. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ης (ἡ) :<br />[[fruits de la terre]], [[blé]], [[froment]].<br />'''Étymologie:''' DELG skr ápnas- « gain, richesse », <i>lat.</i> [[ops]]. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ὄμπνη''': ἡ, ὁ πρὸς τροφὴν δημητριακὸς [[σῖτος]], Σχολ. εἰς Λυκόφρ. 621, ([[ἔνθα]] ὁ Λυκόφρ. ἔχει: ὄμπνιον στάχυν) Σωσίθεος ἐν Ἑρμάνν. Πονηματ. 1. 55 ἐν τῷ πληθ. ὄμπναι, πλακούντια ἐξ ἀλεύρου καὶ μέλιτος, πλακούντια τῶν θυσιῶν, Καλλ. Ἀποσπ. 123, 268 πολυωπέας ὄμπνιας, κηρήθρας, Νικ. Ἀλεξιφ. 450. ΙΙ. ὁ Ἡσύχ. ἑρμηνεύει τὴν λέξιν καὶ διὰ τοῦ [[εὐδαιμονία]]. - Ὁ [[τύπος]] ὄμπη (Α. Β. 287, Ἡσύχ., Φώτ., Ἐτυμ. Μέγ.) φαίνεται ἡμαρτημένος. - Ἐντεῦθεν τὰ ἐπίθετα [[ὄμπνιος]] (ὃ ἴδε) καὶ ὀμπνηρὸς Ἡσύχ.· ὀμπνιακὸς Ἀνθ. Π. 9. 707· ὀμπνικὸς Σουΐδ. (Πιθ. ἐκ τῆς αὐτῆς ῥίζης καὶ τὸ ἄφενος, Λατ. ops, opulentus, opimus, opiparus, ἅτινα πάντα ἔχουσι τὴν κοινὴν ἔννοιαν τῆς ἀφθονίας καὶ αὐξήσεως). | |lstext='''ὄμπνη''': ἡ, ὁ πρὸς τροφὴν δημητριακὸς [[σῖτος]], Σχολ. εἰς Λυκόφρ. 621, ([[ἔνθα]] ὁ Λυκόφρ. ἔχει: ὄμπνιον στάχυν) Σωσίθεος ἐν Ἑρμάνν. Πονηματ. 1. 55 ἐν τῷ πληθ. ὄμπναι, πλακούντια ἐξ ἀλεύρου καὶ μέλιτος, πλακούντια τῶν θυσιῶν, Καλλ. Ἀποσπ. 123, 268 πολυωπέας ὄμπνιας, κηρήθρας, Νικ. Ἀλεξιφ. 450. ΙΙ. ὁ Ἡσύχ. ἑρμηνεύει τὴν λέξιν καὶ διὰ τοῦ [[εὐδαιμονία]]. - Ὁ [[τύπος]] ὄμπη (Α. Β. 287, Ἡσύχ., Φώτ., Ἐτυμ. Μέγ.) φαίνεται ἡμαρτημένος. - Ἐντεῦθεν τὰ ἐπίθετα [[ὄμπνιος]] (ὃ ἴδε) καὶ ὀμπνηρὸς Ἡσύχ.· ὀμπνιακὸς Ἀνθ. Π. 9. 707· ὀμπνικὸς Σουΐδ. (Πιθ. ἐκ τῆς αὐτῆς ῥίζης καὶ τὸ ἄφενος, Λατ. ops, opulentus, opimus, opiparus, ἅτινα πάντα ἔχουσι τὴν κοινὴν ἔννοιαν τῆς ἀφθονίας καὶ αὐξήσεως). | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
| Line 23: | Line 23: | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[food]], [[corn]], pl. [[cake of flour and honey]], [[honeycombs]] (Call., Nic., H., EM).<br />Other forms: Also [[ὄμπη]].<br />Derivatives: <b class="b3">ὄμπν(ε)ιος</b> [[belonging to corn]], [[high in nourishment]], [[fruitful]] (S. Fr. 246, hell. poet.), f. [[Ὄμπνια]] surname of Demeter (Call., Nonn.; after [[πότνια]]); <b class="b3">ὀμπνειόχειρ πλουσιόχειρ</b>, [[πλούσιος]] H.; [[ὀμπνιακός]] <b class="b2">id.</b> (AP); <b class="b3">ὀμπνηρὸν ὕδωρ τρόφιμον</b> H.<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: Since long (Curtius) conneceted with Skt. <b class="b2"> | |etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[food]], [[corn]], pl. [[cake of flour and honey]], [[honeycombs]] (Call., Nic., H., EM).<br />Other forms: Also [[ὄμπη]].<br />Derivatives: <b class="b3">ὄμπν(ε)ιος</b> [[belonging to corn]], [[high in nourishment]], [[fruitful]] (S. Fr. 246, hell. poet.), f. [[Ὄμπνια]] surname of Demeter (Call., Nonn.; after [[πότνια]]); <b class="b3">ὀμπνειόχειρ πλουσιόχειρ</b>, [[πλούσιος]] H.; [[ὀμπνιακός]] <b class="b2">id.</b> (AP); <b class="b3">ὀμπνηρὸν ὕδωρ τρόφιμον</b> [[H]].<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: Since long (Curtius) conneceted with Skt. <b class="b2">ápnas</b> n. [[produce]], [[property]], [[possession]], OWNo. [[efni]] n. (PGm. <b class="b2">*afnii̯a-</b>, IE <b class="b2">*ópnii̯o-m</b> n.) [[material]], [[goods for smth.]] (with [[efna]], OE [[æfnan]] [[carry out]], [[work]]); the inner nasal through anticipation of the suffix? (cf. E. Kretschmer Festschr. Kretschmer 118); from there through dissim. [[ὄμπη]](?) Here perhaps also Hitt. <b class="b2">ḫappin-ant-</b>'rich, <b class="b2">-eš-</b> [[get rich]], <b class="b2">-aḫḫ-</b> [[make rich]] (Laroche Rev. hitt. et as. 11, 41 f.). -- On further connection with Lat. [[ops]], [[opus]] etc. s. W.-Hofmann s. vv. and s. [[omnis]], WP. 1, 175 f., Pok. 780. Unclear <b class="b3">ὀμφύνειν αὔξειν</b>, [[σεμνύνειν]], <b class="b3">ἐντιμότερον ποιεῖν</b> H. (Not here [[ἄφενος]].) - Acc. to Furnée 161 [[ὀμφὺνειν]] points to a form <b class="b3">ὀμφυ-</b>, which shows that the word is Pre-Greek. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
| Line 29: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''ὄμπνη''': {ómpnē}<br />'''Forms''': (auch [[ὄμπη]])<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Nahrung]], [[Getreide]], pl. [[Kuchen aus Mehl und Honig]], [[Honigscheiben]] (Kall., Nik., H., ''EM'').<br />'''Derivative''': Davon ὄμπν(ε)ιος [[zum Getreide gehörig]], [[reich an Nahrung]], [[fruchtbar]] (S. ''Fr''. 246, hell u. sp. Dicht.), f. Ὄμπνια Beiwort der Demeter (Kall., Nonn. u.a.; nach [[πότνια]]); [[ὀμπνειόχειρ]] | |ftr='''ὄμπνη''': {ómpnē}<br />'''Forms''': (auch [[ὄμπη]])<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Nahrung]], [[Getreide]], pl. [[Kuchen aus Mehl und Honig]], [[Honigscheiben]] (Kall., Nik., H., ''EM'').<br />'''Derivative''': Davon ὄμπν(ε)ιος [[zum Getreide gehörig]], [[reich an Nahrung]], [[fruchtbar]] (S. ''Fr''. 246, hell u. sp. Dicht.), f. Ὄμπνια Beiwort der Demeter (Kall., Nonn. u.a.; nach [[πότνια]]); [[ὀμπνειόχειρ]]· [[πλουσιόχειρ]], [[πλούσιος]] H.; [[ὀμπνιακός]] ib. (''AP''); [[ὀμπνηρὸν]] [[ὕδωρ]]· τρόφιμον H.<br />'''Etymology''' : Seit lange (Curtius usw.) mit aind. ''ápnas'' n. [[Ertrag]], [[Habe]], [[Besitz]], awno. ''efni'' n. (urg. *''afnii̯a''-, idg. *''ópnii̯o''-''m'' n.) ‘Stoff, Zeug für etw.’ (.mit ''efna'', ags. ''æfnan'' [[ausführen]], [[wirken]]) verbunden; der Binnennasal durch Antizipation aus dem Suffix? (vgl. E. Kretschmer Festschr. Kretschmer 118); daraus durch Dissim. [[ὄμπη]]. Hierher vielleicht noch heth. ''ḫappin''-''ant''-’reich, -''eš''- [[reich werden]], -''aḫḫ''- [[reich machen]] (Laroche Rev. hitt. et as. 11, 41 f.). — Über weitere Beziehung zu lat. ''ops'', ''opus'' usw. s. W.-Hofmann s. vv. und s. ''omnis'', WP. 1, 175 f., Pok. 780. Unklar ὀμφύνειν· αὔξειν, σεμνύνειν, ἐντιμότερον ποιεῖν H. Vgl. zu [[ἄφενος]].<br />'''Page''' 2,390-391 | ||
}} | }} | ||
Latest revision as of 10:23, 25 August 2023
English (LSJ)
ἡ,
A food, bread-corn, Διόνυσον ὄμπνῃ συντίθησιν Sosith.2.11 (cj. Herm. for δαίνυσι τ' ἔμπης, dub.): in plural ὄμπναι, cakes of meal and honey, sacrificial cakes, Call. Fr.123, 268; πολυωπέας ὄμπνας honeycombs, Nic.Al.450 (ὄμπας codd. opt. and Sch.). (The form ὄμπη is found in Nic. l.c., AB287, Hsch., Phot., EM625.52.)
II ὄμπνη· τροφή, εὐδαιμονία, Hsch.
German (Pape)
[Seite 342] ἡ, die Nahrung, τροφή, VLL. u. Schol., bes. die aus Feldfrüchten, VLL.; für Getreide braucht es Lycophr. 621; in Griechenland bes. Weizen u. Gerste; – ὄμπναι sind auch die mit Honig zu Opferkuchen zubereiteten Feldfrüchte, bes. Weizen, Poll. 1, 28; – Nic. Al. 450 nennt die Honigwaben der Bienenstöcke πολυωπέας ὄμπνας. Die Wurzel des Wortes scheint οπ, ops, womit auch ὄφελος, ὀφέλλω zusammenhangen mögen, so daß der Grundbegriff Fruchtbarkeit, Segen, Gedeihen ist. Die Ableitung einiger Alten von ἀμπνέω, weil man essen müsse, um athmen, leben zu können, ist unstatthaft.
French (Bailly abrégé)
ης (ἡ) :
fruits de la terre, blé, froment.
Étymologie: DELG skr ápnas- « gain, richesse », lat. ops.
Greek (Liddell-Scott)
ὄμπνη: ἡ, ὁ πρὸς τροφὴν δημητριακὸς σῖτος, Σχολ. εἰς Λυκόφρ. 621, (ἔνθα ὁ Λυκόφρ. ἔχει: ὄμπνιον στάχυν) Σωσίθεος ἐν Ἑρμάνν. Πονηματ. 1. 55 ἐν τῷ πληθ. ὄμπναι, πλακούντια ἐξ ἀλεύρου καὶ μέλιτος, πλακούντια τῶν θυσιῶν, Καλλ. Ἀποσπ. 123, 268 πολυωπέας ὄμπνιας, κηρήθρας, Νικ. Ἀλεξιφ. 450. ΙΙ. ὁ Ἡσύχ. ἑρμηνεύει τὴν λέξιν καὶ διὰ τοῦ εὐδαιμονία. - Ὁ τύπος ὄμπη (Α. Β. 287, Ἡσύχ., Φώτ., Ἐτυμ. Μέγ.) φαίνεται ἡμαρτημένος. - Ἐντεῦθεν τὰ ἐπίθετα ὄμπνιος (ὃ ἴδε) καὶ ὀμπνηρὸς Ἡσύχ.· ὀμπνιακὸς Ἀνθ. Π. 9. 707· ὀμπνικὸς Σουΐδ. (Πιθ. ἐκ τῆς αὐτῆς ῥίζης καὶ τὸ ἄφενος, Λατ. ops, opulentus, opimus, opiparus, ἅτινα πάντα ἔχουσι τὴν κοινὴν ἔννοιαν τῆς ἀφθονίας καὶ αὐξήσεως).
Greek Monotonic
ὄμπνη: ἡ, τροφή, σιτηρό.
Frisk Etymological English
Grammatical information: f.
Meaning: food, corn, pl. cake of flour and honey, honeycombs (Call., Nic., H., EM).
Other forms: Also ὄμπη.
Derivatives: ὄμπν(ε)ιος belonging to corn, high in nourishment, fruitful (S. Fr. 246, hell. poet.), f. Ὄμπνια surname of Demeter (Call., Nonn.; after πότνια); ὀμπνειόχειρ πλουσιόχειρ, πλούσιος H.; ὀμπνιακός id. (AP); ὀμπνηρὸν ὕδωρ τρόφιμον H.
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]
Etymology: Since long (Curtius) conneceted with Skt. ápnas n. produce, property, possession, OWNo. efni n. (PGm. *afnii̯a-, IE *ópnii̯o-m n.) material, goods for smth. (with efna, OE æfnan carry out, work); the inner nasal through anticipation of the suffix? (cf. E. Kretschmer Festschr. Kretschmer 118); from there through dissim. ὄμπη(?) Here perhaps also Hitt. ḫappin-ant-'rich, -eš- get rich, -aḫḫ- make rich (Laroche Rev. hitt. et as. 11, 41 f.). -- On further connection with Lat. ops, opus etc. s. W.-Hofmann s. vv. and s. omnis, WP. 1, 175 f., Pok. 780. Unclear ὀμφύνειν αὔξειν, σεμνύνειν, ἐντιμότερον ποιεῖν H. (Not here ἄφενος.) - Acc. to Furnée 161 ὀμφὺνειν points to a form ὀμφυ-, which shows that the word is Pre-Greek.
Middle Liddell
Frisk Etymology German
ὄμπνη: {ómpnē}
Forms: (auch ὄμπη)
Grammar: f.
Meaning: Nahrung, Getreide, pl. Kuchen aus Mehl und Honig, Honigscheiben (Kall., Nik., H., EM).
Derivative: Davon ὄμπν(ε)ιος zum Getreide gehörig, reich an Nahrung, fruchtbar (S. Fr. 246, hell u. sp. Dicht.), f. Ὄμπνια Beiwort der Demeter (Kall., Nonn. u.a.; nach πότνια); ὀμπνειόχειρ· πλουσιόχειρ, πλούσιος H.; ὀμπνιακός ib. (AP); ὀμπνηρὸν ὕδωρ· τρόφιμον H.
Etymology : Seit lange (Curtius usw.) mit aind. ápnas n. Ertrag, Habe, Besitz, awno. efni n. (urg. *afnii̯a-, idg. *ópnii̯o-m n.) ‘Stoff, Zeug für etw.’ (.mit efna, ags. æfnan ausführen, wirken) verbunden; der Binnennasal durch Antizipation aus dem Suffix? (vgl. E. Kretschmer Festschr. Kretschmer 118); daraus durch Dissim. ὄμπη. Hierher vielleicht noch heth. ḫappin-ant-’reich, -eš- reich werden, -aḫḫ- reich machen (Laroche Rev. hitt. et as. 11, 41 f.). — Über weitere Beziehung zu lat. ops, opus usw. s. W.-Hofmann s. vv. und s. omnis, WP. 1, 175 f., Pok. 780. Unklar ὀμφύνειν· αὔξειν, σεμνύνειν, ἐντιμότερον ποιεῖν H. Vgl. zu ἄφενος.
Page 2,390-391
