πεντηκοστύς: Difference between revisions

From LSJ

ἐν δὲ τοῖς φυσικοῖς ἀεὶ οὕτως, ἂν μή τι ἐμποδίσῃ → in natural products the sequence is invariable, if there is no impediment | now with that which is natural it is always thus if there is no impediment

Source
(6_22)
(CSV import)
 
(20 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=pentikostys
|Transliteration C=pentikostys
|Beta Code=penthkostu/s
|Beta Code=penthkostu/s
|Definition=ύος, ἡ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">body of fifty</b>, as a division of the Spartan army, <span class="bibl">Th.5.68</span> ; <b class="b3">κατὰ πεντηκοστῦς</b> (acc. pl.) <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span> 3.4.22</span>.</span>
|Definition=ύος, ἡ, [[body of fifty]], as a [[division]] of the [[Spartan]] [[army]], Th.5.68; <b class="b3">κατὰ πεντηκοστῦς</b> (acc. pl.) X.''An.'' 3.4.22.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0559.png Seite 559]] ύος, ἡ, die Zahl funfzig, bes. eine Abtheilung Soldaten, nach Thuc. 5, 68 der vierte Theil des [[λόχος]]; vgl. Xen. An. 3, 4, 22.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0559.png Seite 559]] ύος, ἡ, die Zahl funfzig, bes. eine Abtheilung Soldaten, nach Thuc. 5, 68 der vierte Teil des [[λόχος]]; vgl. Xen. An. 3, 4, 22.
}}
{{bailly
|btext=ύος (ἡ) :<br />le nombre de cinquante ; <i>particul.</i> compagnie de cinquante hommes (4ᵉ partie du [[λόχος]]) <i>à Sparte</i>.<br />'''Étymologie:''' [[πεντήκοντα]].
}}
{{elnl
|elnltext=πεντηκοστύς -ύος, ἡ [πεντηκοστός] [[legerafdeling van vijftig man]].
}}
{{elru
|elrutext='''πεντηκοστύς:''' ύος ἡ (в Спарте) пентекостия, отряд в пятьдесят человек Thuc., Xen.
}}
{{wkpel
|wkeltx=[[File:Pentekostyes.svg|thumb|Πεντηκοστύς δυνάμεως 50 ανδρών ([[οὐραγός|ουραγός]] = πράσινη ασπίδα, [[ἐνωμοτάρχης|ενωμοτάρχης]] = μαύρη ασπίδα, [[πεντηκοντάρχης]] = κίτρινη ασπίδα, οπλίτης = μπλε ασπίδα)]] Πεντηκοστύς ονομάζονταν στην αρχαία Ελλάδα πολεμικό σώμα δυνάμεως 50 ανδρών, το οποίο αποτελούσε υποδιαίρεση της Φάλαγγας.
 
Αποτελείτο από δύο ενωμοτίες. Αρχηγός τους ήταν ο πεντηκοντάρχης. Δυο πεντηκοστίες αποτελούσαν έναν λόχο. Ανάλογα με την δύναμη των επιμέρους ενωμοτιών η δύναμη της πεντικοστύς κυμαινόταν από 50 ως 72 πολεμιστές. Οι Σπαρτιάτικες πεντηκοστίες είχαν δύναμη 72 ανδρών.
}}
{{wkpde
|wkdetx=Die Pentekostie (griechisch: πεντηκοστύς (pentekostýs)= „Abteilung von 50 Mann“ bzw. von πεντηκοστός (pentekostós) = „fünfzigster“) war eine Unterabteilung der antiken griechischen Heere in der Phalanx. Sie bestand aus zwei Enomotien. Ihr Anführer hieß Pentekontarch (von griechisch: ἄρχειν = herrschen), in der Literatur auch als Pentekonter zu finden. Zwei Pentekontien bildeten einen Lochos.
 
In Abhängigkeit von der wechselnden Stärke der Enomotien konnte auch die Stärke der Pentekostie zwischen 50 und 72 Mann liegen. In Sparta hatte die Pentekostie regelmäßig 72 Mann.
 
Aus dem Marsch entwickelten sich aus der Pentekostie zunächst die Enomotien, die sich anschließend durch Linksaufmarsch zur acht- oder zwölfgliedrigen Phalanx aufstellten. Somit besetzte eine Pentekostie in der Phalanx gewöhnlich sechs Rotten. Ausnahmen von dieser Regel sind vor allem für die thebanischen Heere nachgewiesen. Bei der Schlacht von Delion wurde der rechte Flügel 25 Mann tief aufgestellt, die Pentekostie bildete also nur zwei Rotten. Bei Leuktra ließ Epaminondas die Pentekostien des linken Flügels sogar jeweils in einer einzigen Rotte aufmarschieren.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''πεντηκοστύς''': -ύος, ἡ, τὸ ἀφῃρ. τοῦ ἀριθμ. 50, ὁ [[ἀριθμὸς]] [[πεντήκοντα]], [[μάλιστα]] ὡς [[διαίρεσις]] τοῦ Σπαρτιατικοῦ στρατεύματος, Θουκ. 5. 68· κατὰ πεντηκοστῦς (αἰτιατ. πληθ.) Ξεν. Ἀνάβ. 3. 4, 22· ἴδε [[λόχος]].
|lstext='''πεντηκοστύς''': -ύος, ἡ, τὸ ἀφῃρ. τοῦ ἀριθμ. 50, ὁ [[ἀριθμός|ἀριθμὸς]] [[πεντήκοντα]], [[μάλιστα]] ὡς [[διαίρεσις]] τοῦ Σπαρτιατικοῦ στρατεύματος, Θουκ. 5. 68· κατὰ πεντηκοστῦς (αἰτιατ. πληθ.) Ξεν. Ἀνάβ. 3. 4, 22· ἴδε [[λόχος]].
}}
{{grml
|mltxt=-ύος, ἡ, Α<br /><b>1.</b> [[σύνολο]] [[πενήντα]] ομοειδών μονάδων<br /><b>2.</b> [[υποδιαίρεση]], [[μονάδα]] του σπαρτιατικού στρατού.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>πεντήκο</i>-<i>ντα</i> <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>στύς</i> ([[πρβλ]]. [[μυριοστύς]])].
}}
{{lsm
|lsmtext='''πεντηκοστύς:''' -ύος, ἡ ([[πεντήκοντα]]), ο [[αριθμός]] [[πενήντα]], [[ιδίως]] ως [[υποδιαίρεση]] του σπαρτιατικού στρατού, σε Θουκ.· <i>κατὰ πεντηκοστῦς</i> (αιτ. πληθ.), σε Ξεν.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[πεντηκοστύς]], ύος, ἡ, [[πεντήκοντα]]<br />a [[number]] of [[fifty]], esp. as a [[division]] of the Spartan [[army]], Thuc.; κατὰ πεντηκοστῦς (acc. pl.) Xen.
}}
{{lxth
|lthtxt=''[[ordo militaris quinquaginta virorum]] (apud Lacedaemonios)'', [[military order of fifty men]] (at Sparta), [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.68.3/ 5.68.3].
}}
}}

Latest revision as of 14:39, 16 November 2024

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: πεντηκοστύς Medium diacritics: πεντηκοστύς Low diacritics: πεντηκοστύς Capitals: ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΥΣ
Transliteration A: pentēkostýs Transliteration B: pentēkostys Transliteration C: pentikostys Beta Code: penthkostu/s

English (LSJ)

ύος, ἡ, body of fifty, as a division of the Spartan army, Th.5.68; κατὰ πεντηκοστῦς (acc. pl.) X.An. 3.4.22.

German (Pape)

[Seite 559] ύος, ἡ, die Zahl funfzig, bes. eine Abtheilung Soldaten, nach Thuc. 5, 68 der vierte Teil des λόχος; vgl. Xen. An. 3, 4, 22.

French (Bailly abrégé)

ύος (ἡ) :
le nombre de cinquante ; particul. compagnie de cinquante hommes (4ᵉ partie du λόχος) à Sparte.
Étymologie: πεντήκοντα.

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

πεντηκοστύς -ύος, ἡ [πεντηκοστός] legerafdeling van vijftig man.

Russian (Dvoretsky)

πεντηκοστύς: ύος ἡ (в Спарте) пентекостия, отряд в пятьдесят человек Thuc., Xen.

Wikipedia EL

Πεντηκοστύς δυνάμεως 50 ανδρών (ουραγός = πράσινη ασπίδα, ενωμοτάρχης = μαύρη ασπίδα, πεντηκοντάρχης = κίτρινη ασπίδα, οπλίτης = μπλε ασπίδα)

Πεντηκοστύς ονομάζονταν στην αρχαία Ελλάδα πολεμικό σώμα δυνάμεως 50 ανδρών, το οποίο αποτελούσε υποδιαίρεση της Φάλαγγας.

Αποτελείτο από δύο ενωμοτίες. Αρχηγός τους ήταν ο πεντηκοντάρχης. Δυο πεντηκοστίες αποτελούσαν έναν λόχο. Ανάλογα με την δύναμη των επιμέρους ενωμοτιών η δύναμη της πεντικοστύς κυμαινόταν από 50 ως 72 πολεμιστές. Οι Σπαρτιάτικες πεντηκοστίες είχαν δύναμη 72 ανδρών.

Wikipedia DE

Die Pentekostie (griechisch: πεντηκοστύς (pentekostýs)= „Abteilung von 50 Mann“ bzw. von πεντηκοστός (pentekostós) = „fünfzigster“) war eine Unterabteilung der antiken griechischen Heere in der Phalanx. Sie bestand aus zwei Enomotien. Ihr Anführer hieß Pentekontarch (von griechisch: ἄρχειν = herrschen), in der Literatur auch als Pentekonter zu finden. Zwei Pentekontien bildeten einen Lochos.

In Abhängigkeit von der wechselnden Stärke der Enomotien konnte auch die Stärke der Pentekostie zwischen 50 und 72 Mann liegen. In Sparta hatte die Pentekostie regelmäßig 72 Mann.

Aus dem Marsch entwickelten sich aus der Pentekostie zunächst die Enomotien, die sich anschließend durch Linksaufmarsch zur acht- oder zwölfgliedrigen Phalanx aufstellten. Somit besetzte eine Pentekostie in der Phalanx gewöhnlich sechs Rotten. Ausnahmen von dieser Regel sind vor allem für die thebanischen Heere nachgewiesen. Bei der Schlacht von Delion wurde der rechte Flügel 25 Mann tief aufgestellt, die Pentekostie bildete also nur zwei Rotten. Bei Leuktra ließ Epaminondas die Pentekostien des linken Flügels sogar jeweils in einer einzigen Rotte aufmarschieren.

Greek (Liddell-Scott)

πεντηκοστύς: -ύος, ἡ, τὸ ἀφῃρ. τοῦ ἀριθμ. 50, ὁ ἀριθμὸς πεντήκοντα, μάλιστα ὡς διαίρεσις τοῦ Σπαρτιατικοῦ στρατεύματος, Θουκ. 5. 68· κατὰ πεντηκοστῦς (αἰτιατ. πληθ.) Ξεν. Ἀνάβ. 3. 4, 22· ἴδε λόχος.

Greek Monolingual

-ύος, ἡ, Α
1. σύνολο πενήντα ομοειδών μονάδων
2. υποδιαίρεση, μονάδα του σπαρτιατικού στρατού.
[ΕΤΥΜΟΛ. < πεντήκο-ντα + κατάλ. -στύς (πρβλ. μυριοστύς)].

Greek Monotonic

πεντηκοστύς: -ύος, ἡ (πεντήκοντα), ο αριθμός πενήντα, ιδίως ως υποδιαίρεση του σπαρτιατικού στρατού, σε Θουκ.· κατὰ πεντηκοστῦς (αιτ. πληθ.), σε Ξεν.

Middle Liddell

πεντηκοστύς, ύος, ἡ, πεντήκοντα
a number of fifty, esp. as a division of the Spartan army, Thuc.; κατὰ πεντηκοστῦς (acc. pl.) Xen.

Lexicon Thucydideum

ordo militaris quinquaginta virorum (apud Lacedaemonios), military order of fifty men (at Sparta), 5.68.3.