δωδέκατος: Difference between revisions
Κρεῖττον τὸ μὴ ζῆν ἐστιν ἢ ζῆν ἀθλίως → Death is better than a life of misery → Satius mori quam calamitose vivere → Der Tod ist besser als ein Leben in der Not
(10) |
(4) |
||
| Line 27: | Line 27: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=-η, -ο (AM [[δωδέκατος]], -η, -ον)<br />αυτός που έχει τη [[θέση]] του αριθμού [[δώδεκα]] («πέτυχε [[δωδέκατος]]»)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>φρ.</b> «δωδέκατη ή δωδέκατη ώρα» <br />α) [[μεσημέρι]] ή [[μεσάνυχτα]]<br />β) το τελευταίο [[χρονικό]] [[περιθώριο]] που μπορεί να γίνει [[κάτι]], η κρίσιμη [[στιγμή]]<br /><b>2.</b> <b>(τυπογρ.)</b> «το δωδέκατο [[σχήμα]]» ή [[απλώς]] <i>το δωδέκατο</i><br />τυπογραφικό [[σχήμα]] [[κατά]] το οποίο η τυπ. [[κόλλα]] ([[φύλλο]]) διπλώνεται [[έτσι]] ώστε να γίνονται 24 σελίδες<br /><b>3.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> <i>η δωδεκάτη</i><br />ο [[δωδέκατος]] [[φθόγγος]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>το αρσ. ως ουσ.</b> <i>ὁ [[δωδέκατος]]<br />[[ονομασία]] [[μήνα]] στη [[Λοκρίδα]] και στην Καρία<br /><b>2.</b> (το θηλ. ως ουσ,) <i>ἡ δωδεκάτη</i><br />η δεύτερη [[ημέρα]] της γιορτής τών Ανθεστηρίων, οι [[χόες]]<br /><b>3.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τὸ δωδέκατον</i><br />το [[κλάσμα]] της μονάδας διαιρεμένης διά του [[δώδεκα]]. | |mltxt=-η, -ο (AM [[δωδέκατος]], -η, -ον)<br />αυτός που έχει τη [[θέση]] του αριθμού [[δώδεκα]] («πέτυχε [[δωδέκατος]]»)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>φρ.</b> «δωδέκατη ή δωδέκατη ώρα» <br />α) [[μεσημέρι]] ή [[μεσάνυχτα]]<br />β) το τελευταίο [[χρονικό]] [[περιθώριο]] που μπορεί να γίνει [[κάτι]], η κρίσιμη [[στιγμή]]<br /><b>2.</b> <b>(τυπογρ.)</b> «το δωδέκατο [[σχήμα]]» ή [[απλώς]] <i>το δωδέκατο</i><br />τυπογραφικό [[σχήμα]] [[κατά]] το οποίο η τυπ. [[κόλλα]] ([[φύλλο]]) διπλώνεται [[έτσι]] ώστε να γίνονται 24 σελίδες<br /><b>3.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> <i>η δωδεκάτη</i><br />ο [[δωδέκατος]] [[φθόγγος]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>το αρσ. ως ουσ.</b> <i>ὁ [[δωδέκατος]]<br />[[ονομασία]] [[μήνα]] στη [[Λοκρίδα]] και στην Καρία<br /><b>2.</b> (το θηλ. ως ουσ,) <i>ἡ δωδεκάτη</i><br />η δεύτερη [[ημέρα]] της γιορτής τών Ανθεστηρίων, οι [[χόες]]<br /><b>3.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τὸ δωδέκατον</i><br />το [[κλάσμα]] της μονάδας διαιρεμένης διά του [[δώδεκα]]. | ||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''δωδέκᾰτος:''' -η, -ον, [[δωδέκατος]] στη [[σειρά]], σε Όμηρ. κ.λπ.· Επικ. δυωδ-, στον ίδ. | |||
}} | }} | ||
Revision as of 22:28, 30 December 2018
English (LSJ)
η, ον,
A twelfth, Il.24.781, etc.; δ. τόκοι, 8 1/3%, SIG364.74 (Ephesus, iii B. C.), etc.:—Ep. δυωδ-, Il.1.493, etc. II δωδεκάτη, ἡ, = Χόες, Hsch.
German (Pape)
[Seite 694] η, ον, der zwölfte, von Hom. an überall, poet. Form δυωδέκατος; bei Homer die Form δωδέκατος dreimal, Iliad. 1, 425. 24, 781 Odyss. 4, 747; häufiger die Form δυωδέκατος, z. B. Iliad. 1, 493. 24, 413 Odyss. 4, 588. – Oft ἡ δωδεκάτη (δυωδεκάτη) substantivisch = der zwölfte Tag (ἡμέρα), z. B. Odyss. 4, 588. 747; τὸ δωδέκατον substantivisch = der zwölfte Theil (μέρος) Strab. 2 p. 135.
French (Bailly abrégé)
η, ον :
douzième.
Étymologie: δώδεκα.
English (Slater)
δωδέκᾰτος
1 twelfth περὶ δωδέκατον δρόμον ἐλαυνόντεσσιν (O. 6.75)
Spanish (DGE)
(δωδέκᾰτος) -η, -ον
• Alolema(s): δυω- Il.1.493, Hes.Op.774, Hdt.1.19, 3.92, A.R.2.899, Bito 59.7; δυο- ID 104-27B.12 (IV a.C.), D.L.7.149, Dam.in Prm.161, 173, Simp.in Cael.665.27
• Morfología: [beoc. dat. fem. δυοδεκάτη IG 7.519.2 (Tanagra III a.C.)]
I 1duodécimo ref. al tiempo ἠώς la duodécima aurora, Il.1.493, 24.781, A.R.l.c., ἔτος Hdt.1.19, Th.5.51, I.AI 20.138, μήν Theoc.15.103, ἠριγένεια Orph.A.1185, δεκάς Orac.Sib.11.42, ὥρα Heph.Astr.2.11.38
•no temp. δ. (υἱός) de los de Neleo, Hes.Fr.35.7, νόμος Hdt.3.92, δρόμος la duodécima vuelta de la carrera, Pi.O.6.75, ἄροτος S.Tr.825, (στέφανος) ID l.c., οἰστός Nonn.D.7.128, (θεμέλιος) Apoc.21.20, cf. Heph.Astr.1.12.2
•neutr. como adv. ὕπατος δωδέκατον cónsul por duodécima vez, SEG 36.1207.3 (Pisidia I a.C.)
•en una enumeración en duodécimo lugar Dam.in Prm.149, 161, 173, Simp.l.c.
•neutr. sg. como adv. doce veces δ. δὲ πάσης τῆς ἡμέρας εὔχεσθαι ... τοσαυτάκις δὲ καὶ νύκτωρ Soz.HE 3.4.14.
2 τό δ. μέρος la doceava parte τῆς βουλῆς Pl.Lg.758d, τοῦ ὅλου μήκους Bito l.c.
II subst.
1 ἡ δ. (sc. ἡμέρα) el duodécimo día, Od.4.747, Hp.Epid.3.1.6, Plu.Lyc.27
•esp. el duodécimo día del mes, Hes.Op.774, Th.2.15, D.59.76, IG l.c., Ath.Decr.208.3 (III a.C.), ICallatis 47.2 (II a.C.), BGU 33.1039.61 (Cime II a.C.), IIasos 245.18, 27 (imper.), Hsch.
•tít. de una comedia de Fililio, Poll.10.70, Sud.s.u. Φιλύλλιος.
2 ἡ δ. (sc. βύβλος) el duodécimo libro Hsch.α 298, pero tb. ἐν τῷ δυοδεκάτῳ (sc. βυβλίῳ) τοῦ Φυσικοῦ λόγου en el duodécimo libro del tratado sobre la Física D.L.l.c., cf. Ath.644a.
3 τὸ δ. doceavo σποδίου Hp.Epid.2.5.22, ὁ γὰρ θερινὸς τροπικὸς ἀπέχει ἀπὸ τοῦ ὁρίζοντος ἑνὸς ζῳδίου ἥμισυ καὶ δωδέκατον Str.2.5.42, τόκους δὲ αὐτοῖς εἶναι μὴ πλείους δωδεκάτων que sus intereses no excedan la doceava parte, e.e. el ocho y medio por ciento, IEphesos 4A.74 (III a.C.).
English (Strong)
from δώδεκα; twelfth: twelfth.
Greek Monolingual
-η, -ο (AM δωδέκατος, -η, -ον)
αυτός που έχει τη θέση του αριθμού δώδεκα («πέτυχε δωδέκατος»)
νεοελλ.
1. φρ. «δωδέκατη ή δωδέκατη ώρα»
α) μεσημέρι ή μεσάνυχτα
β) το τελευταίο χρονικό περιθώριο που μπορεί να γίνει κάτι, η κρίσιμη στιγμή
2. (τυπογρ.) «το δωδέκατο σχήμα» ή απλώς το δωδέκατο
τυπογραφικό σχήμα κατά το οποίο η τυπ. κόλλα (φύλλο) διπλώνεται έτσι ώστε να γίνονται 24 σελίδες
3. το θηλ. ως ουσ. η δωδεκάτη
ο δωδέκατος φθόγγος
αρχ.
1. το αρσ. ως ουσ. ὁ δωδέκατος
ονομασία μήνα στη Λοκρίδα και στην Καρία
2. (το θηλ. ως ουσ,) ἡ δωδεκάτη
η δεύτερη ημέρα της γιορτής τών Ανθεστηρίων, οι χόες
3. το ουδ. ως ουσ. τὸ δωδέκατον
το κλάσμα της μονάδας διαιρεμένης διά του δώδεκα.
Greek Monotonic
δωδέκᾰτος: -η, -ον, δωδέκατος στη σειρά, σε Όμηρ. κ.λπ.· Επικ. δυωδ-, στον ίδ.
