ἔρχομαι: Difference between revisions

2
(4)
(2)
Line 39: Line 39:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ἔρχομαι:''' παρατ. [[ἠρχόμην]], μέλ. (όπως αν προερχόταν από το <i>ἐλεύθομαι</i>), [[ἐλεύσομαι]]· Ενεργ., αόρ. βʹ <i>ἤλῠθον</i>, [[ἦλθον]]· Επικ. απαρ. [[ἐλθέμεναι]], <i>-[[έμεν]]</i>, Δωρ. -[[ἦνθον]]· παρακ. <i>ἐλήλῠθα</i>, Επικ. [[εἰλήλουθα]], αʹ πληθ. <i>εἰλήλουθμεν</i>· υπερσ. <i>ἐληλύθειν</i>, Ιων. γʹ ενικ. [[ἐληλύθεε]], Επικ. <i>εἰληλούθει</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[έρχομαι]] ή [[πηγαίνω]], σε Όμηρ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[έρχομαι]] ή [[πηγαίνω]] [[πίσω]], [[επιστρέφω]], σε Ομήρ. Οδ.· [[αὖτις]], <i>ἄψ</i>, [[πάλιν]] [[ἐλθεῖν]], στο ίδ.<br /><b class="num">3.</b> με σύστ. αντ., <i>ὁδόν</i> ή κέλευθον [[ἐλθεῖν]], [[οδεύω]] σε [[ταξίδι]], [[ταξιδεύω]], σε Όμηρ., Αισχύλ.· ἀγγελίην [[ἐλθεῖν]], [[μεταφέρω]] μια [[είδηση]], σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">4.</b> με γεν. τόπου, πεδίοιο [[ἐλθεῖν]], μέσω ή κατά [[μήκος]] της πεδιάδας, στο ίδ.<br /><b class="num">5.</b> με μτχ. μέλ., για να δηλώσει λόγο, [[αιτία]], <i>[[έρχομαι]] οἰσόμενος</i>, [[πηγαίνω]] να [[φέρω]], στο ίδ.· μαρτυρήσων [[ἦλθον]], σε Αισχύλ. κ.λπ.· ως βοηθητικό [[ρήμα]], [[ἔρχομαι]] λέξων, πρόκειται να πω, [[σκοπεύω]] να μιλήσω (όπως το Γαλλ. je vais [[dire]]), σε Ηρόδ.<br /><b class="num">6.</b> η μτχ. αορ. [[ἐλθών]] [[συχνά]] προστίθεται σε [[άλλο]] [[ρήμα]], κάθηρον [[ἐλθών]], έλα και καθάρισε, έλα να εξαγνίσεις, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> μεθομηρικές φράσεις:<br /><b class="num">1.</b> <i>εἰς λόγους ἔρχεσθαί τινι</i>, [[έρχομαι]] σε [[συνομιλία]] με, [[συνομιλώ]] με, σε Ηρόδ., Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> <i>εἰς χεῖρας</i>, ομοίως και ἐς μάχην [[ἐλθεῖν]] τινι, ερχομαι στα χέρια με κάποιον, [[ανταλλάσσω]] χτυπήματα, συμπλέκομαι, σε Αισχύλ., Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> ἐπὶ [[μεῖζον]] ἔρχ., αυξάνεται, σε Σοφ.· εἰς [[πᾶν]] [[ἐλθεῖν]], κάνει ό,τι μπορεί, καταβάλλει [[κάθε]] δυνατή [[προσπάθεια]], σε Ξεν.<br /><b class="num">4.</b> <i>ἐς τὸ δεινόν</i>, ἐς τὰ ἀλγεινὰ [[ἐλθεῖν]], με απαρ., [[διατρέχω]] κίνδυνο, σε Θουκ. κ.λπ.· <i>παρὰτοσοῦτον ἦλθε κινδύνου</i>, τόσο κοντά πλησίασε στον κίνδυνο, σε Θουκ.<br /><b class="num">6.</b> με [[διά]] και γεν., εμφατικά αντί ρήματος, <i>διὰ μάχης τινὶ ἔρχεσθαι</i>, αντί <i>μάχεσθαί τινι</i>, σε Ευρ. κ.λπ.
|lsmtext='''ἔρχομαι:''' παρατ. [[ἠρχόμην]], μέλ. (όπως αν προερχόταν από το <i>ἐλεύθομαι</i>), [[ἐλεύσομαι]]· Ενεργ., αόρ. βʹ <i>ἤλῠθον</i>, [[ἦλθον]]· Επικ. απαρ. [[ἐλθέμεναι]], <i>-[[έμεν]]</i>, Δωρ. -[[ἦνθον]]· παρακ. <i>ἐλήλῠθα</i>, Επικ. [[εἰλήλουθα]], αʹ πληθ. <i>εἰλήλουθμεν</i>· υπερσ. <i>ἐληλύθειν</i>, Ιων. γʹ ενικ. [[ἐληλύθεε]], Επικ. <i>εἰληλούθει</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[έρχομαι]] ή [[πηγαίνω]], σε Όμηρ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[έρχομαι]] ή [[πηγαίνω]] [[πίσω]], [[επιστρέφω]], σε Ομήρ. Οδ.· [[αὖτις]], <i>ἄψ</i>, [[πάλιν]] [[ἐλθεῖν]], στο ίδ.<br /><b class="num">3.</b> με σύστ. αντ., <i>ὁδόν</i> ή κέλευθον [[ἐλθεῖν]], [[οδεύω]] σε [[ταξίδι]], [[ταξιδεύω]], σε Όμηρ., Αισχύλ.· ἀγγελίην [[ἐλθεῖν]], [[μεταφέρω]] μια [[είδηση]], σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">4.</b> με γεν. τόπου, πεδίοιο [[ἐλθεῖν]], μέσω ή κατά [[μήκος]] της πεδιάδας, στο ίδ.<br /><b class="num">5.</b> με μτχ. μέλ., για να δηλώσει λόγο, [[αιτία]], <i>[[έρχομαι]] οἰσόμενος</i>, [[πηγαίνω]] να [[φέρω]], στο ίδ.· μαρτυρήσων [[ἦλθον]], σε Αισχύλ. κ.λπ.· ως βοηθητικό [[ρήμα]], [[ἔρχομαι]] λέξων, πρόκειται να πω, [[σκοπεύω]] να μιλήσω (όπως το Γαλλ. je vais [[dire]]), σε Ηρόδ.<br /><b class="num">6.</b> η μτχ. αορ. [[ἐλθών]] [[συχνά]] προστίθεται σε [[άλλο]] [[ρήμα]], κάθηρον [[ἐλθών]], έλα και καθάρισε, έλα να εξαγνίσεις, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> μεθομηρικές φράσεις:<br /><b class="num">1.</b> <i>εἰς λόγους ἔρχεσθαί τινι</i>, [[έρχομαι]] σε [[συνομιλία]] με, [[συνομιλώ]] με, σε Ηρόδ., Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> <i>εἰς χεῖρας</i>, ομοίως και ἐς μάχην [[ἐλθεῖν]] τινι, ερχομαι στα χέρια με κάποιον, [[ανταλλάσσω]] χτυπήματα, συμπλέκομαι, σε Αισχύλ., Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> ἐπὶ [[μεῖζον]] ἔρχ., αυξάνεται, σε Σοφ.· εἰς [[πᾶν]] [[ἐλθεῖν]], κάνει ό,τι μπορεί, καταβάλλει [[κάθε]] δυνατή [[προσπάθεια]], σε Ξεν.<br /><b class="num">4.</b> <i>ἐς τὸ δεινόν</i>, ἐς τὰ ἀλγεινὰ [[ἐλθεῖν]], με απαρ., [[διατρέχω]] κίνδυνο, σε Θουκ. κ.λπ.· <i>παρὰτοσοῦτον ἦλθε κινδύνου</i>, τόσο κοντά πλησίασε στον κίνδυνο, σε Θουκ.<br /><b class="num">6.</b> με [[διά]] και γεν., εμφατικά αντί ρήματος, <i>διὰ μάχης τινὶ ἔρχεσθαι</i>, αντί <i>μάχεσθαί τινι</i>, σε Ευρ. κ.λπ.
}}
{{elru
|elrutext='''ἔρχομαι:''' (impf. [[ἠρχόμην]], fut. [[ἐλεύσομαι]], aor. 2 [[ἦλθον]] - эп. [[ἤλυθον|ἤλῠθον]], pf. [[ἐλήλυθα|ἐλήλῠθα]] - эп. [[εἰλήλουθα]], 3 л. sing. ppf. ἐληλύθει - эп. εἰληλούθει(ν), imper. [[ἐλθέ]], inf. aor. 2 [[ἐλθεῖν]] - эп. [[ἐλθέμεν]](αι), эп. part. εἰληλουθώς и [[ἐληλουθώς]], в атт. диалекте только ind., остальные формы praes. и impf. заимствуются у [[εἶμι]]: conjct. ἴω, opt. [[ἴοιμι]] и [[ἰοίην]], imper. [[ἴθι]], inf. [[ἰέναι]], part. [[ἰών]], impf. [[ᾔειν]])<br /><b class="num">1)</b> приходить, прибывать (πρὸς δώματα Hom.; πρὸς [[Ἄργος]] Aesch.; δόμους Soph.; χθόνα Eur.; ἐς Λακεδαίμονα Arph.; ἐπὶ Ποτιδαίας Thuc.): ἦλθε θέουσα Hom. она поспешно прибыла; ἦλθε [[φθάμενος]] Hom. он добежал до цели первым; μαρτυρήσων [[ἦλθον]] Aesch. я прибыл как свидетель; γῆς τινος [[ἐλθεῖν]] Soph. прибыть из какой-л. страны; πυκνὰς ὁδοὺς εἰς Τροίαν [[ἐλθεῖν]] Eur. часто бывать в Трое; [[πόδεσσι]] или πεζὸς ἔ. Hom. приходить пешком; ἐλθούσης ἐπιστολῆς Thuc. когда прибыло письмо; ἀγγελίην или ἐξεσίην [[ἐλθεῖν]] Hom. прибыть с посольством; [[κνέφας]] ἤλυθε ἐπὶ γαῖαν Hom. сумерки спустились на землю;<br /><b class="num">2)</b> приходить на помощь (τινι ἀποροῦντι Plat.);<br /><b class="num">3)</b> идти, уходить, отправляться ([[οἴκαδε]] Arph.; εἰς [[ἄπειρον]] Arst.): τὴν ἐναντίαν ὁδὸν ἔ. Plat. идти в противоположном направлении; δρᾶ [[νῦν]] τάδ᾽ [[ἐλθών]] Soph. иди теперь (и) сделай это; [[ἄνους]] ἔρχει Soph. твой уход неразумен; ἀπὸ πραπίδων [[ἄχος]] ἦλθεν Hom. сердечная боль прошла (досл. боль отошла от сердца); [[αἷμα]] ἦλθε κατὰ [[στόμα]] Hom. кровь хлынула ртом; ποταμὸς ἐλθὼν [[ἐξαπίνης]] Hom. внезапно разлившийся поток; (о птицах и насекомых) улетать (ψαρῶν [[νέφος]] ἔρχεται Hom.);<br /><b class="num">4)</b> идти, проходить (ἀνὰ или κατὰ [[ἄστυ]] Hom.): ἔρχονται πεδίοιο μαχησόμενοι περὶ [[ἄστυ]] Hom. (рати ахейцев) идут по равнине, чтобы сразиться у города (Трои); ὁδὸν или κέλευθον ἔ. Hom., Plat.; идти дорогой; [[νόστιμον]] [[πόδα]] ἔ. Eur. возвращаться; διὰ πολλῶν κινδύνων ἔ. Plat. пройти через (т. е. испытать) много опасностей; διὰ πάντων τῶν [[καλῶν]] ἐληλυθότες Xen. люди испытанной добродетели; [[νέφος]] ἐρχόμενον κατὰ πόντον Hom. плывущая над морем туча; Κύκλωπα περὶ φρένας ἤλυθε [[οἶνος]] Hom. вино затуманило сознание Киклопа;<br /><b class="num">5)</b> восходить: ἀστὴρ ἔρχεται ἀγγέλλων [[φάος]] Ἠοῦς Hom. восходит звезда, возвещающая сияние Зари;<br /><b class="num">6)</b> возникать, начинаться (πρὶν ἐληλυθέναι τὸν ἄνεμον Arst.): ἦλθε ἀνέμοιο [[θύελλα]] Hom. поднялась сильная буря; ὅτ᾽ ἦλθ᾽ ὁ [[πρῶτος]] [[ἄγγελος]] [[πυρός]] Aesch. когда появился первый огненный сигнал; [[ὅθεν]] ὁ [[νῦν]] παρὼν [[ἡμῖν]] [[λόγος]] ἐλήλυθε Plat. то, с чего сегодня у нас началась беседа;<br /><b class="num">7)</b> приходить, наступать (ἐπὴν [[ἔλθῃσι]] [[θέρος]] Hom.): ὅ κεν ἔλθῃ [[νύξ]] Hom. пока не наступит ночь; εἰς ὅ κε [[γῆρας]] ἔλθῃ καὶ [[θάνατος]] Hom. доколе не придут старость и смерть; εἰ ἔλθοι τῇ Ἑλλάδι [[κίνδυνος]] Xen. если нависнет над Элладой опасность;<br /><b class="num">8)</b> вступать, попадать, оказываться: εἰς λόγους Her. и διὰ λόγων [[ἐλθεῖν]] τινι Soph., Plut.; вступить в разговор с кем-л.; ἐς ὄψιν τινὶ ἔ. Her. предстать перед лицом кого-л., т. е. быть допущенным к кому-л.; εἰς χεῖρας [[ἐλθεῖν]] τινι Xen. попасть в чьи-л. руки, Aesch., Thuc., Plut.; вступить с кем-л. в борьбу; ἐς μάχην ἔ. τινι Her., Arst., πρός τινα Eur. или διὰ μάχης τινὶ ἔ. Eur., Thuc.; вступать в сражение с кем-л.; διὰ φόβου ἔ. Eur. быть в страхе; εἰς [[ὀργάς]] τινι ἔ. Plat. распалиться гневом на кого-л.; δι᾽ ἀπεχθείας τινὶ ἔ. Aesch. стать предметом чьей-л. ненависти; εἰς ἔχθραν [[ἐλθεῖν]] τινι Plut. начать враждовать с кем-л.; ἐπὶ [[μεῖζον]] ἔ. Soph. возрастать, усиливаться; δυνατὸς ἐς ἀριθμὸν [[ἐλθεῖν]] Thuc. поддающийся исчислению (учету);<br /><b class="num">9)</b> доходить, достигать (εἰς τοσοῦτον αἰσχύνης Plat.; [[μέχρι]] [[τούτου]] Arst.): [[ἐπείπερ]] [[ἐνταῦθα]] ἐληλύθαμεν Plat. поскольку мы добрались до такого (суждения); παρ᾽ [[ὀλίγον]] ἦλθε Plut. немного недоставало (чтобы …), т. е. еще немного (и …); παρὰ μικρὸν ἐλθὼν ἀποθανεῖν Luc. чуть было не погибший; περί σφεας ἤλυθε ἰωὴ φόρμιγγος Hom. до них донесся звук форминги; τοῖς Ἀθηναῖοις ἦλθε τὰ περὶ τὴν Εὔβοιαν [[γεγενημένα]] Thuc. до (сведения) афинян дошло то, что случилось в области Эвбеи; [[λειμών]], ἔνθ᾽ οὐκ ἦλθέ πω [[σίδηρος]] Eur. луг, которого никогда не касалось железо (серпа); ὅσοι [[ἐνταῦθα]] ἡλικίας [[ἦλθον]] Plat. достигшие такого возраста;<br /><b class="num">10)</b> переходить, доставаться ([[γέρας]] ἔρχεται [[ἄλλῃ]] Hom.; εἰς ὀλίγους Arst.);<br /><b class="num">11)</b> приниматься (за что-л.), предпринимать, начинать: [[ἐλθεῖν]] ἐπί τι Hom., Thuc., Plat., Arst.; приступить к чему-л., заняться чем-л.; ἐπὶ [[πᾶν]] [[ἐλθεῖν]], ὡς … Xen. принять все меры к тому, чтобы …;<br /><b class="num">12)</b> посещать, т. е. находиться в интимной связи (τινα Her. и πρός τινα Xen.);<br /><b class="num">13)</b> (в знач. вспомог. глагола с оттенком начинательности; ср. франц. aller в futur immediat или англ. to go в intentional tense «[[paulo]]-[[post]]-future») намереваться, собираться, приступать: ἔ. ἐρέων, φράσων или λέξων Her. я собираюсь (теперь) сказать, перехожу к вопросу; [[ἔρχομαι]] περὶ Αἰγύπτου μηκυνέων τὸν λόγον Her. (теперь) я приступаю к обстоятельному повествованию об Египте; ἔρχεται κατηγορήσων μου Plat. он начинает меня обвинять; [[ἔρχομαι]] ἐπιχειρῶν Plat. попытаюсь сейчас; οὐ [[τοῦτο]] λέξων [[ἔρχομαι]], ὡς … Xen. я не намерен утверждать, будто …;<br /><b class="num">14)</b> (в imper. при imper. другого глагола) ступай!, давай!, ну!: [[ἔρχεο]], [[θέων]] Αἴαντα κάλεσσον Hom. беги, позови Эанта.
}}
}}