φιλοσοφέω: Difference between revisions

|Definition=[[φιλοσοφέω]], [[φιλοσοφῶ]] pf. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> πεφιλοσόφηκα <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>6.1.41</span>, <span class="bibl">D.48.49</span>:—[[love knowledge]], [[pursue knowledge]], φιλοσοφέων γῆν πολλὴν . . ἐπελήλυθας (sc. Solon) <span class="bibl">Hdt. 1.30</span>; φιλοσοφοῦμεν ἄνευ μαλακίας <span class="bibl">Th.2.40</span>; φιλοσοφήσετε καὶ σκέψεσθε τί . . <span class="bibl">Isoc.8.116</span>, cf. <span class="bibl">12.236</span>; θεῶν οὐδεὶς φιλοσοφεῖ οὐδ' ἐπιθυμεῖ σοφὸς γενέσθαι, ἔστι γάρ <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>204a</span>; [[ὑπέλαβον φιλοσοφοῦντά με δεῖν ζῆν]], says Socrates, <span class="bibl">Id.<span class="title">Ap.</span>28e</span>; φ. περὶ τῆς ἀληθείας <span class="bibl">Arist.<span class="title">Metaph.</span>983b2</span>; περὶ τοὺς ποιητάς <span class="bibl">Isoc.15.45</span>, cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1279b13</span>; ὑπέρ τινος <span class="bibl">Luc. <span class="title">Am.</span>31</span>; διὰ τὸ θαυμάζειν οἱ ἄνθρωποι . . ἤρξαντο φιλοσοφεῖν <span class="bibl">Arist.<span class="title">Metaph.</span>982b12</span>; φιλοσοφεῖν λέγεται καὶ τὸ ζητεῖν . . εἴτε χρὴ φιλοσοφεῖν εἴτε καὶ μή <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span>51</span>; φ. γνησίως τε καὶ ἱκανῶς <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>473d</span>; ἀδόλως <span class="bibl">Id.<span class="title">Phdr.</span> 249a</span>; καθαρῶς τε καὶ δικαίως <span class="bibl">Id.<span class="title">Sph.</span>253e</span>; ὀρθῶς <span class="bibl">Id.<span class="title">Phd.</span>67e</span>; ὑγιῶς <span class="bibl">Id.<span class="title">R.</span>619d</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> in bad sense, [[quibble]], περί τινος <span class="bibl">Lys.8.11</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[teach philosophy]], οἱ παιδεύοντες καὶ φιλοσοφοῦντες <span class="bibl">Isoc.3.9</span>, cf. Plu. 2.192a; [[νουθετεῖς καὶ φιλοσοφεῖς]] = [[you are lecturing me]], ib.69b. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> [[lead a well regulated life]], Gal.5.462. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> c. acc., [[discuss]], [[investigate]], [[study]], μελετᾶν καὶ φ. τι <span class="bibl">Isoc.8.5</span>; [[φιλοσοφεῖν φιλοσοφίαν δι' ἧς]] . . [[pursue]] a philosophy... <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>4.2.23</span>; [[φιλοσοφίαν καινὴν . . οὗτος φ]]. (sc. Zeno) <span class="bibl">Philem.85</span>; τὴν πολιτικὴν φ. <span class="bibl">Arist.<span class="title">EN</span>1152b2</span>; πρὸς τὴν ὀλιγοσιτίαν πολλὰ πεφιλοσόφηκεν ὁ νομοθέτης <span class="bibl">Id.<span class="title">Pol.</span>1272a22</span>; φ. τὰ Στωικά <span class="bibl">S.E.<span class="title">P.</span> 1.235</span>; τὰ τοῦ βίου πράγματα <span class="bibl">D.H.<span class="title">Rh.</span>11.2</span>; [[treat scientifically]], θαλάσσας <span class="bibl">Philostr.<span class="title">VA</span>4.24</span>; metaph., [[φ. ἡ γραφὴ τὰ τῶν μύθων σώματα]] painting [[represents truly]], <span class="bibl">Philostr.<span class="title">Im.</span>1.3</span>:—Pass., to [[be examined scientifically]], <span class="bibl">Plu.<span class="title">Caes.</span>59</span>; [[τὰ φιλοσοφούμενα]] = [[subjects of speculation]], <span class="bibl">Cic.<span class="title">Fam.</span>11.27.5</span>, <span class="bibl">Philostr.<span class="title">VS</span>1</span> <span class="title">Prooem.</span>, <span class="bibl">D.L.4.49</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> generally, [[study]], [[work]] at a thing, φιλοσοφέω λόγον <span class="bibl">Isoc.4.6</span>; ὅσοι φιλοσοφοῦντες ἐκμοχθοῦσί τι <span class="title">Trag.Adesp.</span>522. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> [[devise ingeniously]], [[contrive]], [[φιλοσοφέω τοῦτο]], [[ὅπως]] . . <span class="bibl">Lys.24.10</span>, <span class="bibl">Isoc.15.121</span>, <span class="bibl">Men.242</span>; [[οὕτω πεφιλοσόφηκεν ὥστε]] . . D. l. c.</span>

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1285.png Seite 1285]] ein [[φιλόσοφος]] sein, die [[σοφία]] (s. daselbst) lieben, bes. Wissenschaft, Gelehrsamkeit lieben, sich mit den Wissenschaften beschäftigen; Her. 1, 30, von Solon; φιλοκαλεῖν μετ' εὐτελείας καὶ φιλοσοφεῖν [[ἄνευ]] μαλακίας, vom Studium der Kunst u. Wissenschaft übh., Thuc. 2, 40; sich mit der Redekunst und Dialektik wissenschaftlich beschäftigen, Isocr. 2, 35. 4, 6. 186 u. öfter, der diesen Ausdruck bes. liebt, vgl. Morus zu Panegyr. 1; nach gewissen Regeln u. Grundsätzen, nach einer gewissen Methode Etwas thun, betreiben, mit Fleiß u. Genauigkeit untersuchen, wissenschaftlich oder gelehrt behandeln, untersuchen; [[πάνυ]] ᾤμην φιλοσοφεῖν φιλοσοφίαν, δι' ἧς ἂν [[μάλιστα]] ἐνόμιζον παιδευθῆναι τὰ προσήκοντα, ich meinte das rechte Studium zu treiben, Xen. Mem. 4, 2,25; dem vorangehenden ζητεῖν entsprechend Lys. 24, 10; durch Nachdenken herausbringen, erforschen, vgl. Xen. Cyr. 6, 1, 41; aber auch πεφιλοσόφηκεν [[οὕτως]], ὥςτε = er hat seine Sache so klug eingerichtet, Dem. 48, 49; θεῶν οὐδεὶς φιλοσοφεῖ οὐδ' ἐπιθυμεῖ σοφὸς [[γενέσθαι]]· ἔστι γάρ Plat. Conv. 203 e; μάνθανε παρ' [[αὐτοῦ]] καὶ τἄλλα φιλοσόφει Ep. XIII, 360 e; φιλοσοφοῦντά με [[δεῖν]] ζῆν καὶ ἐξετάζοντα ἐμαυτὸν καὶ τοὺς ἄλλους Apol. 28 e, u. sonst; φιλοσοφεῖν τι, einen wissenschaftlichen Gegenstand zur Behandlung wählen; pass. τὰ φιλοσοφούμενα = die Dinge, welche Gegenstände des Philosophirens sind, D. L. 4, 49.

|btext=[[φιλοσοφῶ]] :<br /><b>I.</b> faire effort pour devenir instruit <i>ou</i> sage ([[σοφός]]) ; recueillir des connaissances ; rechercher, cultiver une science, un art, une connaissance quelconque ; <i>en gén.</i> méditer, réfléchir, s’occuper de qch scientifiquement, méthodiquement ; <i>abs.</i> s’appliquer à l’étude, étudier ; <i>particul.</i> s’appliquer à une recherche <i>ou</i> à une étude avec zèle, avec sincérité, <i>etc. ; en mauv. part</i> méditer des ruses, des détours, des artifices;<br /><b>II.</b> <i>particul.</i> cultiver la philosophie : φιλοσοφίαν φιλοσοφεῖν XÉN s’adonner à l’étude de la philosophie ; <i>Pass.</i> τὰ φιλοσοφούμενα sujets d’étude pour les philosophes ; <i>p. suite</i> :<br /><b>1</b> <i>abs.</i> être philosophe;<br /><b>2</b> enseigner la philosophie;<br /><b>3</b> <i>p. ext.</i> moraliser, faire le docteur.<br />'''Étymologie:''' [[φιλόσοφος]].