μειδιάω: Difference between revisions
ὣς ὁ μὲν ἔνθ' ἀπόλωλεν, ἐπεὶ πίεν ἁλμυρὸν ὕδωρ → so there he perished, when he had drunk the salt water
m (Text replacement - " ;" to ";") |
mNo edit summary |
||
Line 23: | Line 23: | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[smile]], in Hom. only ptc. <b class="b3">-ιόων</b>, <b class="b3">-ιόωσα</b>, later also inf. <b class="b3">-ιᾶν</b> (Pl.) and indic. forms (e.g. <b class="b3">μειδιᾳ̃</b> Theoc.); aor. <b class="b3">μειδ-ιᾶσαι</b> (Sapph., Pl., Plb., Plu.), <b class="b3">-ῆσαι</b> (Il.),<br />Compounds: Also with prefix like <b class="b3">ἐπι-</b>, <b class="b3">ὑπο-</b>. Also <b class="b3">φιλο-(μ)μειδής</b> (from <b class="b3">-σμ-</b>; s. below) [[friendly smiling]], esp. of Aphrodite (Il.), as if from <b class="b3">μεῖδος γέλως</b> H., but perh. directly from the verb; s. below. On Hes. Th. 200 see Risch, Festgabe Howald, 1947, 76 and Strunk Glotta 38(1960) 70 but also Dornseiff, Ant. Class. 6(1937)247, and Heubeck, Beitr. Namenforschung 16(1965)204-6; s. DELG.<br />Derivatives: [[μείδημα]] n. [[smiling]] (Hes.), <b class="b3">-ίαμα</b> <b class="b2">id.</b> (Luc., Plu.), (<b class="b3">ἐπι-</b> )[[μειδίασις]] (Plu.), <b class="b3">-ίασμα</b> (H.), <b class="b3">-ιασμός</b> (Poll., Sch.), <b class="b3">τὸ μειδιαστικόν</b> [[cheerfulness]] (sch.); <b class="b3">μειδ-άμων</b> [[smiling]] (Hymn. Is.).<br />Origin: IE [Indo-European] [967] <b class="b2">*smei-</b> [[laught]], [[smile]]<br />Etymology: The relation between these forms is not clear. The present <b class="b3">μειδ-ιάω</b>, with the aor. [[μειδιᾶσαι]], is perh. an epic transformation, perh. starting from ptc. pres. (Schwyzer 727, Chantraine Gramm. hom. 1, 359); the aorist <b class="b3">μειδ-ῆσαι</b> may contain an <b class="b3">η-</b>enlargement. From a verb can also derive <b class="b3">φιλο-(μ)μειδής</b> (Schwyzer 513) with [[μεῖδος]] as basisc word concluded from it. But the reversed way is also possible: from [[μεῖδος]] partly <b class="b3">φιλο-(μ)μειδής</b>, partly as denominative [[μειδῆσαι]] and (transformed) <b class="b3">μειδ-ιάω</b>. -- In any case all forms have a <b class="b3">δ-</b>element, which is secondary as we see when we compare the forms of other languages: Skt. <b class="b2"> | |etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[smile]], in Hom. only ptc. <b class="b3">-ιόων</b>, <b class="b3">-ιόωσα</b>, later also inf. <b class="b3">-ιᾶν</b> (Pl.) and indic. forms (e.g. <b class="b3">μειδιᾳ̃</b> Theoc.); aor. <b class="b3">μειδ-ιᾶσαι</b> (Sapph., Pl., Plb., Plu.), <b class="b3">-ῆσαι</b> (Il.),<br />Compounds: Also with prefix like <b class="b3">ἐπι-</b>, <b class="b3">ὑπο-</b>. Also <b class="b3">φιλο-(μ)μειδής</b> (from <b class="b3">-σμ-</b>; s. below) [[friendly smiling]], esp. of Aphrodite (Il.), as if from <b class="b3">μεῖδος γέλως</b> H., but perh. directly from the verb; s. below. On Hes. Th. 200 see Risch, Festgabe Howald, 1947, 76 and Strunk Glotta 38(1960) 70 but also Dornseiff, Ant. Class. 6(1937)247, and Heubeck, Beitr. Namenforschung 16(1965)204-6; s. DELG.<br />Derivatives: [[μείδημα]] n. [[smiling]] (Hes.), <b class="b3">-ίαμα</b> <b class="b2">id.</b> (Luc., Plu.), (<b class="b3">ἐπι-</b> )[[μειδίασις]] (Plu.), <b class="b3">-ίασμα</b> (H.), <b class="b3">-ιασμός</b> (Poll., Sch.), <b class="b3">τὸ μειδιαστικόν</b> [[cheerfulness]] (sch.); <b class="b3">μειδ-άμων</b> [[smiling]] (Hymn. Is.).<br />Origin: IE [Indo-European] [967] <b class="b2">*smei-</b> [[laught]], [[smile]]<br />Etymology: The relation between these forms is not clear. The present <b class="b3">μειδ-ιάω</b>, with the aor. [[μειδιᾶσαι]], is perh. an epic transformation, perh. starting from ptc. pres. (Schwyzer 727, Chantraine Gramm. hom. 1, 359); the aorist <b class="b3">μειδ-ῆσαι</b> may contain an <b class="b3">η-</b>enlargement. From a verb can also derive <b class="b3">φιλο-(μ)μειδής</b> (Schwyzer 513) with [[μεῖδος]] as basisc word concluded from it. But the reversed way is also possible: from [[μεῖδος]] partly <b class="b3">φιλο-(μ)μειδής</b>, partly as denominative [[μειδῆσαι]] and (transformed) <b class="b3">μειδ-ιάω</b>. -- In any case all forms have a <b class="b3">δ-</b>element, which is secondary as we see when we compare the forms of other languages: Skt. <b class="b2">smáyate</b>, <b class="b2">-ti</b> [[smile]], Toch. B [[smi-mane]], A <b class="b2">smi-māṃ</b> ptc. midd. [[smiling]], OCS <b class="b2">smějǫ sę</b>, <b class="b2">smijati sę</b> [[laugh]], Latv. [[smeju]], [[smiêt]] <b class="b2">laugh (at)</b> with the Balt. iterative [[smaidît]], with <b class="b2">smaĩda</b> [[laughing]] (so independent of <b class="b3">μειδ-</b>; but see DELG). Whether the Greek [[δ]] fist arose in a noun or in a verb, cannot be distinguished, as indicated above (cf. Schwyzer 508 f. and 702 f.). -- More forms, e.g. Lat.[[mīrus]], Engl. [[smile]], in WP. 2, 686f., Pok. 967, W.-Hofmann s. [[mīrus]], Vasmer s. <b class="b2">smejúsь</b>. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
Line 29: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''μειδιάω''': {meidiáō}<br />'''Forms''': bei Hom. nur Ptz. -ιόων, -ιόωσα, später auch Inf. -ιᾶν (Pl.) und indik. Formen (z.B. μειδιᾷ Theok.); Aor. μειδιᾶσαι (Sapph., Pl., Plb., Plu. u. a.), -ῆσαι (ep. seit Il.),<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[lächeln]].<br />'''Composita''' : auch mit Präfix wie ἐπι-, ὑπο-,<br />'''Derivative''': Davon [[μείδημα]] n. [[das Lächeln]] (Hes.), -ίαμα ib. (Luk., Plu.), (ἐπι- )[[μειδίασις]] (Plu. u. a.), -ίασμα (H.), -ιασμός (Poll., Sch.), τὸ μειδιαστικόν [[Fröhlichkeit]] (Sch.); [[μειδάμων]] [[lächelnd]] (''Hymn''. ''Is''.). — Außerdem [[φιλο-]](μ)μειδής (aus -σμ-; vgl. unten) [[mit einem holden Lächeln]], [[hold lächelnd]], bes. von Aphrodite (vorw. ep. seit Il.), wie von [[μεῖδος]] | |ftr='''μειδιάω''': {meidiáō}<br />'''Forms''': bei Hom. nur Ptz. -ιόων, -ιόωσα, später auch Inf. -ιᾶν (Pl.) und indik. Formen (z.B. μειδιᾷ Theok.); Aor. μειδιᾶσαι (Sapph., Pl., Plb., Plu. u. a.), -ῆσαι (ep. seit Il.),<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[lächeln]].<br />'''Composita''' : auch mit Präfix wie ἐπι-, ὑπο-,<br />'''Derivative''': Davon [[μείδημα]] n. [[das Lächeln]] (Hes.), -ίαμα ib. (Luk., Plu.), (ἐπι- )[[μειδίασις]] (Plu. u. a.), -ίασμα (H.), -ιασμός (Poll., Sch.), τὸ μειδιαστικόν [[Fröhlichkeit]] (Sch.); [[μειδάμων]] [[lächelnd]] (''Hymn''. ''Is''.). — Außerdem [[φιλο-]](μ)μειδής (aus -σμ-; vgl. unten) [[mit einem holden Lächeln]], [[hold lächelnd]], bes. von Aphrodite (vorw. ep. seit Il.), wie von [[μεῖδος]]· [[γέλως]] H., aber vielleicht direkt vom Verb; s. unten.<br />'''Etymology''' : Das gegenseitige Verhältnis der obigen Formen ist nicht eindeutig. Das Präsens [[μειδιάω]], wozu der Aor. μειδιᾶσαι, ist wahrscheinlich eine epische Umbildung, vielleicht vom Ptz. Präs. aus (Schwyzer 727, Chantraine Gramm. hom. 1, 359); der Aorist μειδῆσαι kann eine η-Erweiterung enthalten. Aus einem Verb könnte auch [[φιλο-]](μ)μειδής hervorgegangen sein (Schwyzer 513) mit [[μεῖδος]] als daraus erschlossenem Grundwort. Auch der umgekehrte Weg ist indessen gangbar: von [[μεῖδος]] aus teils [[φιλο-]](μ)μειδής, teils als Denominativum μειδῆσαι und (umgebildet) [[μειδιάω]]. — Jedenfalls enthalten alle Formen ein δ-Element, das sich bei einem Vergleich mit andersprachlichen Formen als sekundär herausstellt: aind. ''smáyate'', -''ti'' [[lächeln]], toch. B ''smi''-''mane'', A ''smi''-''māṃ'' Ptz. Med. [[lächelnd]], aksl. ''smějǫ'' ''sę'', ''smijati'' ''sę'' [[lachen]], lett. ''smeju'', ''smiêt'' ‘(ver)lachen’ mit dem balt. Iterativum ''smaidît'', wozu ''smaĩda'' [[das Lächeln]] (von μειδ- also unabhängig). Ob griech. δ zuerst in einem Nomen oder in einem Verb Eingang fand, läßt sich, wie schon oben angedeutet, nicht entscheiden (vgl. Schwyzer 508 f. und 702 f.). — Weitere hierhergehörige Formen, z.B. lat.''mīrus'', engl. ''smile'', m. Lit. bei WP. 2, 686f., Pok. 967, W.-Hofmann s. ''mīrus'', Vasmer s. ''smejúsь''.<br />'''Page''' 2,193-194 | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=(ΑM [[μειδιῶ]], [[μειδιάω]])<br /><b>1.</b> [[γελώ]] μόνο με [[σύσπαση]] τών χειλιών μου [[χωρίς]] ήχο γέλιου, [[χαμογελώ]]<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> έχω ευχάριστη ή χαρούμενη όψη ή έχω [[διάθεση]] ευνοϊκή [[απέναντι]] σε κάποιον («η [[τύχη]] άρχισε να μού μειδιά»)<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[χαμογελώ]] ειρωνικά («[[μόλις]] διάβασε το [[γράμμα]] μειδίασε»).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το ρ. <i>μειδιῶ</i> ανάγεται σε ΙΕ [[ρίζα]] <i>smei</i>- «[[χαμογελώ]]» [για το <i>s</i>- της ρίζας <b>[[πρβλ]].</b> <i>φιλομ</i>(<i>μ</i>)<i>μειδής</i> <span style="color: red;"><</span> <i>φιλοσμειδής</i>] και συνδέεται με: αρχ. ινδ. <i>smayate</i>, -<i>ti</i> «[[χαμογελώ]]», λεττον. <i>smeju</i> «[[χαμογελώ]]», αρχ. σλαβ. <i>sm</i><i>ě</i><i>jọse</i>, <i>smijatise</i> «[[γελώ]]», τοχαρ. Β' <i>smi</i>-<i>mare</i>, λατ. <i>m</i><i>ī</i><i>rus</i> «[[θαυμαστός]]» (<b>[[πρβλ]].</b> αγγλ. <i>smile</i>). Ανερμήνευτη [[ωστόσο]] παραμένει η [[παρουσία]] οδοντικού συμφώνου <i>smeid</i>- στην Ελληνική, [[καθώς]] δεν εμφανίζεται σε [[καμιά]] [[άλλη]] ΙΕ [[γλώσσα]], [[εκτός]] ίσως από το λεττον. <i>smaida</i> «[[χαμογελώ]]». Το ρ. [[μειδιάω]], -<i>ιῶ</i> απαντά στον Όμηρο μόνο στη [[μετοχή]] <i>μειδ</i>-<i>ιόων</i>, -<i>ιόωσα</i>, [[μορφή]] προσαρμοσμένη μετρικά για τις ανάγκες του έπους.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[μειδίαμα]], [[μειδιαστικός]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[μειδίασις]], [[μειδιασμός]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Β' συνθετικό) [[επιμειδιώ]], [[προσμειδιώ]], [[υπομειδιώ]]<br /><b>αρχ.</b><br /><i>διαμειδιώ</i>, [[εμμειδιώ]], [[καταμειδιώ]], [[συνεπιμειδιώ]]]. | |||
}} | }} |
Revision as of 14:28, 25 July 2021
English (LSJ)
A v. μειδάω.
German (Pape)
[Seite 115] att. = μειδάω, w. m. vgl., wie Lob. Phryn. 82; μειδιόων, Il. 7, 212; μειδιῶσα, Ar. Thesm. 513; μειδιάσας, Plat. Phaed. 86 d; πάνυ μειδιάσας τῷ προσώπῳ – ἔφη Euthyd. 275 e; μειδιᾶν, Parm. 130 a; Folgde; übertr., μειδιᾷ πόντος Satyr. 6 (V, 6), u. a. sp. D., μειδιάᾳ ἄρουρα Qu. Sm. 9, 476. Es ist im Attischen allein, statt μειδάω, gebräuchlich, vgl. Lob. Phryn. p. 82.
French (Bailly abrégé)
-ῶ :
f. μειδιάσω, ao. ἐμειδίασα, pf. inus.
rire doucement, sourire.
Étymologie: cf. μειδάω.
Greek Monotonic
μειδιάω: = μειδάω, μόνο στην Επικ. μτχ. μειδιόων, σε Όμηρ.
Russian (Dvoretsky)
μειδιάω: (ᾰ) (fut. μειδιάσω с ᾱ, aor. ἐμειδίασα, part. μειδιάων и μειδιόων) улыбаться Hom., Plat., Arph. etc.
Frisk Etymological English
Grammatical information: v.
Meaning: smile, in Hom. only ptc. -ιόων, -ιόωσα, later also inf. -ιᾶν (Pl.) and indic. forms (e.g. μειδιᾳ̃ Theoc.); aor. μειδ-ιᾶσαι (Sapph., Pl., Plb., Plu.), -ῆσαι (Il.),
Compounds: Also with prefix like ἐπι-, ὑπο-. Also φιλο-(μ)μειδής (from -σμ-; s. below) friendly smiling, esp. of Aphrodite (Il.), as if from μεῖδος γέλως H., but perh. directly from the verb; s. below. On Hes. Th. 200 see Risch, Festgabe Howald, 1947, 76 and Strunk Glotta 38(1960) 70 but also Dornseiff, Ant. Class. 6(1937)247, and Heubeck, Beitr. Namenforschung 16(1965)204-6; s. DELG.
Derivatives: μείδημα n. smiling (Hes.), -ίαμα id. (Luc., Plu.), (ἐπι- )μειδίασις (Plu.), -ίασμα (H.), -ιασμός (Poll., Sch.), τὸ μειδιαστικόν cheerfulness (sch.); μειδ-άμων smiling (Hymn. Is.).
Origin: IE [Indo-European] [967] *smei- laught, smile
Etymology: The relation between these forms is not clear. The present μειδ-ιάω, with the aor. μειδιᾶσαι, is perh. an epic transformation, perh. starting from ptc. pres. (Schwyzer 727, Chantraine Gramm. hom. 1, 359); the aorist μειδ-ῆσαι may contain an η-enlargement. From a verb can also derive φιλο-(μ)μειδής (Schwyzer 513) with μεῖδος as basisc word concluded from it. But the reversed way is also possible: from μεῖδος partly φιλο-(μ)μειδής, partly as denominative μειδῆσαι and (transformed) μειδ-ιάω. -- In any case all forms have a δ-element, which is secondary as we see when we compare the forms of other languages: Skt. smáyate, -ti smile, Toch. B smi-mane, A smi-māṃ ptc. midd. smiling, OCS smějǫ sę, smijati sę laugh, Latv. smeju, smiêt laugh (at) with the Balt. iterative smaidît, with smaĩda laughing (so independent of μειδ-; but see DELG). Whether the Greek δ fist arose in a noun or in a verb, cannot be distinguished, as indicated above (cf. Schwyzer 508 f. and 702 f.). -- More forms, e.g. Lat.mīrus, Engl. smile, in WP. 2, 686f., Pok. 967, W.-Hofmann s. mīrus, Vasmer s. smejúsь.
Middle Liddell
μειδιάω, = μειδάω, Hom.] only in epic part. μειδιόων
Frisk Etymology German
μειδιάω: {meidiáō}
Forms: bei Hom. nur Ptz. -ιόων, -ιόωσα, später auch Inf. -ιᾶν (Pl.) und indik. Formen (z.B. μειδιᾷ Theok.); Aor. μειδιᾶσαι (Sapph., Pl., Plb., Plu. u. a.), -ῆσαι (ep. seit Il.),
Grammar: v.
Meaning: lächeln.
Composita : auch mit Präfix wie ἐπι-, ὑπο-,
Derivative: Davon μείδημα n. das Lächeln (Hes.), -ίαμα ib. (Luk., Plu.), (ἐπι- )μειδίασις (Plu. u. a.), -ίασμα (H.), -ιασμός (Poll., Sch.), τὸ μειδιαστικόν Fröhlichkeit (Sch.); μειδάμων lächelnd (Hymn. Is.). — Außerdem φιλο-(μ)μειδής (aus -σμ-; vgl. unten) mit einem holden Lächeln, hold lächelnd, bes. von Aphrodite (vorw. ep. seit Il.), wie von μεῖδος· γέλως H., aber vielleicht direkt vom Verb; s. unten.
Etymology : Das gegenseitige Verhältnis der obigen Formen ist nicht eindeutig. Das Präsens μειδιάω, wozu der Aor. μειδιᾶσαι, ist wahrscheinlich eine epische Umbildung, vielleicht vom Ptz. Präs. aus (Schwyzer 727, Chantraine Gramm. hom. 1, 359); der Aorist μειδῆσαι kann eine η-Erweiterung enthalten. Aus einem Verb könnte auch φιλο-(μ)μειδής hervorgegangen sein (Schwyzer 513) mit μεῖδος als daraus erschlossenem Grundwort. Auch der umgekehrte Weg ist indessen gangbar: von μεῖδος aus teils φιλο-(μ)μειδής, teils als Denominativum μειδῆσαι und (umgebildet) μειδιάω. — Jedenfalls enthalten alle Formen ein δ-Element, das sich bei einem Vergleich mit andersprachlichen Formen als sekundär herausstellt: aind. smáyate, -ti lächeln, toch. B smi-mane, A smi-māṃ Ptz. Med. lächelnd, aksl. smějǫ sę, smijati sę lachen, lett. smeju, smiêt ‘(ver)lachen’ mit dem balt. Iterativum smaidît, wozu smaĩda das Lächeln (von μειδ- also unabhängig). Ob griech. δ zuerst in einem Nomen oder in einem Verb Eingang fand, läßt sich, wie schon oben angedeutet, nicht entscheiden (vgl. Schwyzer 508 f. und 702 f.). — Weitere hierhergehörige Formen, z.B. lat.mīrus, engl. smile, m. Lit. bei WP. 2, 686f., Pok. 967, W.-Hofmann s. mīrus, Vasmer s. smejúsь.
Page 2,193-194
Greek Monolingual
(ΑM μειδιῶ, μειδιάω)
1. γελώ μόνο με σύσπαση τών χειλιών μου χωρίς ήχο γέλιου, χαμογελώ
2. μτφ. έχω ευχάριστη ή χαρούμενη όψη ή έχω διάθεση ευνοϊκή απέναντι σε κάποιον («η τύχη άρχισε να μού μειδιά»)
νεοελλ.
χαμογελώ ειρωνικά («μόλις διάβασε το γράμμα μειδίασε»).
[ΕΤΥΜΟΛ. Το ρ. μειδιῶ ανάγεται σε ΙΕ ρίζα smei- «χαμογελώ» [για το s- της ρίζας πρβλ. φιλομ(μ)μειδής < φιλοσμειδής] και συνδέεται με: αρχ. ινδ. smayate, -ti «χαμογελώ», λεττον. smeju «χαμογελώ», αρχ. σλαβ. smějọse, smijatise «γελώ», τοχαρ. Β' smi-mare, λατ. mīrus «θαυμαστός» (πρβλ. αγγλ. smile). Ανερμήνευτη ωστόσο παραμένει η παρουσία οδοντικού συμφώνου smeid- στην Ελληνική, καθώς δεν εμφανίζεται σε καμιά άλλη ΙΕ γλώσσα, εκτός ίσως από το λεττον. smaida «χαμογελώ». Το ρ. μειδιάω, -ιῶ απαντά στον Όμηρο μόνο στη μετοχή μειδ-ιόων, -ιόωσα, μορφή προσαρμοσμένη μετρικά για τις ανάγκες του έπους.
ΠΑΡ. μειδίαμα, μειδιαστικός
αρχ.
μειδίασις, μειδιασμός.
ΣΥΝΘ. (Β' συνθετικό) επιμειδιώ, προσμειδιώ, υπομειδιώ
αρχ.
διαμειδιώ, εμμειδιώ, καταμειδιώ, συνεπιμειδιώ].