ἠρέμα: Difference between revisions
Εὐφήμει, ὦ ἄνθρωπε· ἁσμενέστατα μέντοι αὐτὸ ἀπέφυγον, ὥσπερ λυττῶντά τινα καὶ ἄγριον δεσπότην ἀποδράς → Hush, man, most gladly have I escaped this thing you talk of, as if I had run away from a raging and savage beast of a master
m (Text replacement - " sts. " to " sometimes ") |
|||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=irema | |Transliteration C=irema | ||
|Beta Code=h)re/ma | |Beta Code=h)re/ma | ||
|Definition=( ἠρέμᾰς before a vowel in <span class="bibl">A.R.3.170</span>), Adv. <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[gently]], [[softly]], [[ἥσυχος]], [[ἠ]]., said as to a horse, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pax</span>82</span> (anap.); ψήχειν ἠ. τὸν βουκέφαλον <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span>42</span>; ἠ. ἐπιγελάσαι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>62a</span>; <b class="b3">ἔχε ἠ</b>. keep [[still]], <span class="bibl">Id.<span class="title">Cra.</span> 399e</span>; ἠ. ἠρόμην <span class="bibl">Id.<span class="title">Prt.</span>333e</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> on the stage, [[aside]], [[in a stagewhisper]], Sch.<span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>1023</span>, <span class="bibl"><span class="title">Or.</span>671</span>, Sch.<span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>46</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[slightly]], ἠ. ῥιλοῦν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Tht.</span>152b</span>; ἀγανακτεῖν <span class="bibl">Id.<span class="title">Phlb.</span>47a</span>; δάκτυλοι . . ἠ. διηρθρωμένοι <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>517a32</span>: | |Definition=( ἠρέμᾰς before a vowel in <span class="bibl">A.R.3.170</span>), Adv. <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[gently]], [[softly]], [[ἥσυχος]], [[ἠ]]., said as to a horse, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pax</span>82</span> (anap.); ψήχειν ἠ. τὸν βουκέφαλον <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span>42</span>; ἠ. ἐπιγελάσαι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>62a</span>; <b class="b3">ἔχε ἠ</b>. keep [[still]], <span class="bibl">Id.<span class="title">Cra.</span> 399e</span>; ἠ. ἠρόμην <span class="bibl">Id.<span class="title">Prt.</span>333e</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> on the stage, [[aside]], [[in a stagewhisper]], Sch.<span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>1023</span>, <span class="bibl"><span class="title">Or.</span>671</span>, Sch.<span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>46</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[slightly]], ἠ. ῥιλοῦν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Tht.</span>152b</span>; ἀγανακτεῖν <span class="bibl">Id.<span class="title">Phlb.</span>47a</span>; δάκτυλοι . . ἠ. διηρθρωμένοι <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>517a32</span>: sometimes with an Adj., ἐν ἠ. προσάντει <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phdr.</span> 230c</span>; ἠ. λευκός <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mete.</span>375a21</span>; ἠ. θερμός <span class="bibl">Id.<span class="title">GC</span>326a12</span>; <b class="b3">ἠ. παθητικός</b> ib.<span class="bibl">328b7</span>; ἠ. ὁμοῖος <span class="bibl">Id.<span class="title">Top.</span>117b23</span>; ἠ. ψεκτός <span class="bibl">Id.<span class="title">EN</span>1126b8</span>; <b class="b3">ἠ. καὶ γελοῖον</b> [[rather]] ludicrous, dub. in <span class="bibl">Luc.<span class="title">Merc.Cond.</span>28</span> codd. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[slowly]], περιφέρεσθαι <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>617a</span>.</span> | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape |
Revision as of 07:06, 29 August 2021
English (LSJ)
( ἠρέμᾰς before a vowel in A.R.3.170), Adv. A gently, softly, ἥσυχος, ἠ., said as to a horse, Ar.Pax82 (anap.); ψήχειν ἠ. τὸν βουκέφαλον Id.Fr.42; ἠ. ἐπιγελάσαι Pl.Phd.62a; ἔχε ἠ. keep still, Id.Cra. 399e; ἠ. ἠρόμην Id.Prt.333e. b on the stage, aside, in a stagewhisper, Sch.E.Hec.1023, Or.671, Sch.A.Ch.46. 2 slightly, ἠ. ῥιλοῦν Pl.Tht.152b; ἀγανακτεῖν Id.Phlb.47a; δάκτυλοι . . ἠ. διηρθρωμένοι Arist.HA517a32: sometimes with an Adj., ἐν ἠ. προσάντει Pl.Phdr. 230c; ἠ. λευκός Arist.Mete.375a21; ἠ. θερμός Id.GC326a12; ἠ. παθητικός ib.328b7; ἠ. ὁμοῖος Id.Top.117b23; ἠ. ψεκτός Id.EN1126b8; ἠ. καὶ γελοῖον rather ludicrous, dub. in Luc.Merc.Cond.28 codd. 3 slowly, περιφέρεσθαι Pl.R.617a.
German (Pape)
[Seite 1175] vor einem Vokal ἠρέμας (verwandt mit ἔρημος, vgl. auch ἀτρέμας), sanft, leise, allmälig, langsam; ἥσυχος, ἠρέμα, κάνθων ruft Trygäus dem Käfer zu Ar. Pax 81; oft bei Plat., ἠρέμας ἔχε Crat. 399 e, κατ' ἐμαυτόν, still für mich, Ax. 372, ἠρόμην, sanft, Prot. 333 e, wie Crat. 413 a u. öfter; ἐπιγελᾶν, παραμ υθεῖσθαι, Phaed. 62 a 83 a; Ggstz von σφόδρα, Phil. 24 c Theaet. 152 b; ἄχθεσθαι, Ep. XIII, 362 e; περιφέρεσθαι, langsam, Rep. X, 617 a; ἠρέμα καὶ οὐκ ὀξὺ βλέπειν Arist. Meteor. 3, 4; ψέγειν, dem σφόδρα entgegengesetzt, Eth. 4, 5, vgl. 3, 1; Sp.; auch bei adj., ἠρ. λευκός dem παντελῶς λ. entgeggstzt, Arist. meteor. 3, 4; ἠρ. δεισιδαιμονέστερος D. L. 2, 11. Vgl. ἠρεμής u. ἠρεμαῖος.
Greek (Liddell-Scott)
ἠρέμᾰ: καὶ ἠρέμας πρὸ φωνήεντος ἐν Ἀπολλ. Ροδ. Γ. 170 (ἴδε ἐν τέλ.), ἐπίρρ., ὡς τὸ ἀτρέμας, ἡσύχως, ἐλαφρῶς, ἥσυχος, ἠρέμα, ἥσυχα, σιγά! λεγόμενον πρὸς ἵππον, Ἀριστοφ. Εἰρ. 82· ψήχειν ἠρέμα τὸν βουκέφαλον ὁ αὐτ. Ἀποσπ. 135 ἠρέμα ἐπιγελᾶν Πλάτ. Φαίδ. 62Α· ἔχε ἠρέμα, στάσου ἥσυχα, ὁ αὐτ. Κρατ. 399Ε· ἤρ. ἠρόμην ὁ αὐτ. Πρωτ. 333Ε. 2) ὀλίγον τι, ἐλαφρῶς, ἀντίθ. σφόδρα, ἠρ. ῥιγοῦν ὁ αὐτ. Θεαιτ. 152Α· ἀγανακτεῖν ὁ αὐτ. Φιλήβ. 47Α· δάκτυλοι... ἠρ. διηρθρωμένοι Ἀριστ. Ι. Ζ. 3. 9, 6· ― ἐνίοτε μετ’ ἐπιθ. ἐν ἠρέμα προσάντει Πλάτ. Φαίδρ. 230C· ἠρ. λευκὸς Ἀριστ. Μετεωρ. 3. 4, 28· ἠρ. θερμὸς ὁ αὐτ. π. Γεν. καὶ Φθορ. 1. 8, 16. παθητικὸς αὐτόθι 10, 15· ἠρ. ὁμοῖος ὁ αὐτ. Τοπ. 3. 2, 7· ἠρ. ψεκτὸς ὁ αὐτ. Ἠθ. Ν. 4. 5, 14· ἠρ. καὶ γελοῖον Λουκ Μισθ. Συνόντ. 28. 3) βραδέως, ἀντίθ. τάχιστα, Πλάτ. Πολιτ. 617Α. - Τὸ ἐπίθ. ἤρεμος εὕρηται μόνον παρὰ μεταγεν., ὡς Θεοφρ. Λιθ. 62, Λουκ. Τραγῳδ. 207 (ἠρέμῳ ποδί), Α΄ Ἐπιστ. Τιμ. β΄, 2· ἤρεμον ἑαυτὸν παρέχειν Ἐπιγρ. Ὀλβιοπόλ. ἐν τῇ Συλλ. Ἐπιγρ. 2059. 24· - ἠρεμαῖος εὕρηται συνήθ. ἀντ’ αὐτοῦ· περὶ τοῦ συνθέτου ὡσαύτως ἴδε ἐν λ. ἠρεμαῖος. (Ἡ ῥίζα φαίνεται ἐν τῷ Σανσκρ. ram, ram-ê (gaudeo), πρβλ. â-ram-âmi (desino, quiesso), Γοτθ. rim-is (ἡσυχία)· - ἐντεῦθεν καὶ ἠρεμί, αῖος, -ία, -έω.)
French (Bailly abrégé)
adv.
1 doucement, paisiblement, tranquillement;
2 modérément, légèrement, un peu;
3 lentement.
Étymologie: ἤρεμος.
Greek Monolingual
και ήρεμα (AM ἠρέμα)
επίρρ. βλ. ήρεμος.
[ΕΤΥΜΟΛ. < η-ρέμ-ᾱ (το -ᾱ < -n), συνδέεται με μια λεξιλογική ομάδα που σημαίνει «ήσυχος, ησυχάζω» σε διάφορες γλώσσες, όπως λ.χ. στις ινδοϊρανικές, βαλτικές, γερμανικές, κελτικές (αρχ. ινδ. ramate «ησυχάζω», λιθ. rimti «είμαι ήσυχος», γοτθ. rimis «ανάπαυση» κ.ά.). Το αρχικό η- της λ. είναι πιθ. κάποιο πρόθ. εν εκτάσει, ίσως για μετρικούς λόγους. Το ηρέμα απαντά και με την επιρρμ. κατάλ. -ί (-εί): ηρεμ-ί (-εί) [[[πρβλ]]. πανδημ-ί(-εί)], καθώς και με τη μορφή ηρέμας προ φωνήεντος (πρβλ. ατρέμ-ας).
ΠΑΡ. ηρεμώ
αρχ.
ηρεμάζω, ηρεμίζω, ηρέμιος
αρχ.-μσν.
ηρεμαίος
μσν.
ηρεμώ (-όω)
νεοελλ.
ηρεμικός.
ΣΥΝΘ. (Β' συνθετικό: αρχ. υπηρέμα].
Greek Monotonic
ἠρέμᾰ: επίρρ.,
1. όπως το ἀτρέμας, σιγανά, ήσυχα, σιωπηλά, σε Αριστοφ., Πλάτ.
2. ελαφρά, λίγο, στον ίδ.
3. αργά, με βραδύ ρυθμό, αντίθ. προς το τάχιστα, στον ίδ. (αμφίβ. προέλ.).
Russian (Dvoretsky)
ἠρέμα: adv.
1) тихо, спокойно (ἐρέσθαι Plat.; ἀκούειν Arst.): ἠ. ἐπιγελάσας Plat. тихо засмеявшись, т. е. улыбнувшись; ἥσυχος, ἠ.! Arph. тише, спокойно! (окрик наездника);
2) немного, чуть (ὁ μὲν ῥιγοῖ ἠ., ὁ δὲ σφόδρα Plat.): ἔχε ἠ.! Plat. подожди чуточку!; ἠ. ψεκτός Arst. достойный некоторого порицания; ἠ. θερμός Arst. чуть теплый, тепловатый;
3) медленно (περιφέρεσθαι Plat.; κινεῖν Arst.).
Frisk Etymological English
Grammatical information: adv.
Meaning: quietly, gentle, slowly, a little (Pl., Ar., Arist.); also ἠρέμας (A. R. 3, 170; antevoc.), -μί (Ar. Ra. 315).
Derivatives: Comp. ἠρεμέστερος (X., Thphr.; Schwyzer 535; innovation, not old s-stem = Goth. rimis), with ἠρεμαιότης (Hp.); ἤρεμος id. (Thphr.; backformation from ἠρεμέω) with ἠρεμότης (late). ἠρεμαῖος quiet (Pl., Hp.). Denomin. verbs: 1. ἠρεμέω be quiet (Pl., Hp. etc.) with ἠρέμησις rest (Ti. Locr., Arist.), also ἠρεμία id. (Arist.; after the type ἐπιδημέω : ἐπιδημία; Schwyzer 469; cf. also ἤρεμος [: ἐπίδημος]); 2. ἠρεμίζω calm (X., Arist.) with ἠρέμισμα (Arist.-Com.); 3. ἠρεμάζω be quiet (LXX). ,
Origin: IE [Indo-European]X [probably] [864] *h₁remH- rest, be quiet
Etymology: On the formation s. Schwyzer 622; ἠρέμας as ἀτρέμας (ib. 620), on ἠρεμί (-εί) ib. 623. - From ἠρέμα a widespread group for rest, quiet cannot be separated, e. g. Skt. rámate rest etc., Lith. rìmti be quiet (with laryngeal), Goth. rimis n. rest, OIr. fo-rimim set, lay. - One supposed a prefix ἠ- (s. ἠβαιός); a lengthened prothesis is also not attrective (s. Čop KZ 74, 228; cf. on ἠΐθεος, but this is an archaic epic word).
Middle Liddell
like ἀτρέμας,]
1. stilly, quietly, gently, softly, Ar., Plat.
2. a little, slightly, Plat.
3. slowly, opp. to τάχιστα, Plat. [deriv. uncertain]
Frisk Etymology German
ἠρέμα: {ērémă}
Forms: auch ἠρέμας (A. R. 3, 170; antevok.), -μί̄ (Ar. Ra. 315).
Grammar: Adv.
Meaning: ruhig, sanft, langsam, ein wenig (Pl., Ar., Arist. usw.);
Composita : Komp. ἠρεμέστερος (X., Thphr.; Schwyzer 535; Neubildung, nicht alter s-Stamm = got. rimis), mit ἠρεμαιότης (Hp.); ἤρεμος ib. (Thphr., Kaiserzeit; Rückbildung aus ἠρεμέω) mit ἠρεμότης (spät); denominative Verba: 1. ἠρεμέω ruhig sein (Pl., Hp. usw.) mit ἠρέμησις Ruhe (Ti. Lokr., Arist. u. a.), auch ἠρεμία ib. (Arist. usw.; nach dem Typus ἐπιδημέω : ἐπιδημία; Schwyzer 469; vgl. auch ἤρεμος [: ἐπίδημος); 2. ἠρεμίζω zur Ruhe bringen (X., Arist.) mit ἠρέμισμα (Arist.-Kom.); 3. ἠρεμάζω ruhig sein (LXX).
Derivative: Davon ἠρεμαῖος ruhig (Pl., Hp. u. a.),
Etymology : Zur Bildung von ἠρέμα s. Schwyzer 622; ἠρέμας wie ἀτρέμας (ebd. 620), zu ἠρεμί̄ (-εί) ebd. 623. — Von ἠρέμα kann eine weitverbreitete Wortsippe für ruhen, ruhig nicht getrennt werden, die im Indoiranischen, Baltischen, Germanischen und Keltischen mehrere Vertreter hat, z. B. aind. rámate ruhen, lit. rìmti ruhig sein, got. rimis n. Ruhe, air. fo-rimim setzen, legen. — In ἠρέμα ist mit fraglichem Recht ein Präfix ἠ- gesucht worden (s. zu ἠβαιός); eher ist eine rhythmisch gedehnte Vokalprothese anzunehmen (zuletzt Čop KZ 74, 228; vgl. zu ἠΐθεος). — Reiche Lit. und weitere Formen bei WP. 2, 371f.
Page 1,643