λοιμός: Difference between revisions
Θεὸς πέφυκεν, ὅστις οὐδὲν δρᾷ κακόν → Deus est, qui nihil admisit umquam in se mali → Es ist ein göttlich Wesen, wer nichts Schlechtes tut
m (Text replacement - " :" to ":") |
m (Text replacement - "d’" to "d'") |
||
Line 14: | Line 14: | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=οῦ (ὁ) :<br />peste, fléau contagieux.<br />'''Étymologie:''' DELG pas | |btext=οῦ (ὁ) :<br />peste, fléau contagieux.<br />'''Étymologie:''' DELG pas d'explication probante. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
Line 41: | Line 41: | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''λοιμός''': {loimós}<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Pest]], [[tödliche Seuche]] (seit Α 61), übertr. [[verderblicher Mensch]] (seit D.), auch in adj. Funktion (LXX, christl. Lit.); zur Bed. Pfister PhW 60, 222ff.; [[λοίμη]] H. wohl für [[λύμη]].<br />'''Derivative''': Davon [[λοιμώδης]] [[pestartig]] (Hp., Th. usw.), [[λοιμικός]] [[zur Pest gehörig]] (Hp., hell. u. sp.; Chantraine Études 121), [[λοίμιος]] Bein. des Apollon in Lindos (Makr.); [[λοιμότης]] ‘pest- artiger | |ftr='''λοιμός''': {loimós}<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Pest]], [[tödliche Seuche]] (seit Α 61), übertr. [[verderblicher Mensch]] (seit D.), auch in adj. Funktion (LXX, christl. Lit.); zur Bed. Pfister PhW 60, 222ff.; [[λοίμη]] H. wohl für [[λύμη]].<br />'''Derivative''': Davon [[λοιμώδης]] [[pestartig]] (Hp., Th. usw.), [[λοιμικός]] [[zur Pest gehörig]] (Hp., hell. u. sp.; Chantraine Études 121), [[λοίμιος]] Bein. des Apollon in Lindos (Makr.); [[λοιμότης]] ‘pest- artiger Zustand' (LXX); [[λοιμεύομαι]] [[mit der Pest behaftet sein]] (LXX), [[λοιμώσσω]], -ώττω [[an der Pest leiden]] (Gal., Luk. u. a.).<br />'''Etymology''': Gewöhnlich als eine mit [[λιμός]] (s. d.) ablautende aber im Suffix übereinstimmende Bildung betrachtet. Auch [[λοιγός]] ist als wurzelverwandt damit verknüpft worden, wobei eine dritte suffixale Variante in λοιτός· [[λοιμός]] H. gesucht wurde (Persson Stud. 15, Specht Ursprung 218, 226). In [[λοιμός]] läßt sich auch eine rein griechische Kreuzung von [[λιμός]] und [[λοιγός]] vermuten; λοιτός wird von Schmidt [[sub verbo|s.v.]] mit guten Gründen als Verschreibung für [[λοιγός]] ausgemerzt (anderer Vorschlag bei WP. 2, 402). — Abweichend über [[λοιμός]] (zu [[λείβω]]?) Wackernagel KZ 30, 295 (= Kl. Schr. 1, 658); wieder anders Prellwitz s. v. (s. WP. 2, 388).<br />'''Page''' 2,134-135 | ||
}} | }} | ||
{{Chinese | {{Chinese |
Revision as of 11:50, 23 August 2022
English (LSJ)
ὁ, A plague, once in Hom. (Il.1.61), cf. Hes.Op.243, Hdt. 7.171; λοιμοῦ σκηπτός A.Pers.715 (troch.); of the plague at Athens, Th.2.47,54, Pl.Smp.201d: pl., ib.188b, al.; coupled with λιμός, Hes. and Hdt.ll.cc., Th.2.54, Orac. ap. Aeschin.3.135. 2 of persons, plague, pest, D.25.80. II as adjective, pestilent, LXX 1 Ki.1.16; ἀνὴρ λ. καὶ πονηρός ib.30.22, cf. Act.Ap.24.5; λ. οἶνος Sm.Pr.20.1.
Greek (Liddell-Scott)
λοιμός: -οῦ, ὁ, πανώλης, «πανοῦκλα», πᾶσα μολυσματικὴ καὶ θανατηφόρος νόσος, Ὅμ. (μόνον ἅπαξ) Ἰλ. Α. 61, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 241, Ἡρόδ. 7. 171, καὶ Ἀττ., (ἴδε ἐν. λ. λιμός)· λοιμοῦ σκηπτὸς Αἰσχύλ. Πέρσ. 715· ἐπὶ τῆς ἐν Ἀθήναις λοιμικῆς νόσου, Θουκ. 2. 47, 54, Πλάτ. Συμπ. 201D· ἐν τῷ πληθ., αὐτόθι 188 Β, κ. ἀλλ. 2) ἐπὶ ἀνθρώπων, φθοροποιὸς ἄνθρωπος, ὀλέθριος, λυμιών, Λατ. pestis, Δημ. 794. 5. ΙΙ. ὡς ἐπίθ., ὀλέθριος, καταστρεπτικός, Ἑβδ. (Α΄ Βασιλ. Α΄, 16.) Ἴσως σχετίζεται πρὸς τὰς λ. λύμη, λῦμα, λυμαίνομαι, Λατ. lues, πρβλ. λοιγός, λυγρός· - ἡ πρὸς τὸ λιμὸς σχέσις πιθανῶς μόνον ὡς πρὸς τὸν ἦχον, οἷον παρ’ Ἡσ. καὶ Ἡροδ. ἔνθ’ ἀνωτ., Θουκ. 2, 54, πορ’ Αἰσχίν. 73. 6).
French (Bailly abrégé)
οῦ (ὁ) :
peste, fléau contagieux.
Étymologie: DELG pas d'explication probante.
English (Autenrieth)
pestilence, Il. 1.61 and 97.
English (Strong)
of uncertain affinity; a plague (literally, the disease, or figuratively, a pest): pestilence(-t).
English (Thayer)
λοιμοῦ, ὁ (from Homer down), pestilence; plural a pestilence in divers regions (see λιμός), R G Tr marginal reading brackets); pestis (Terence, Adelph. 2,1, 35; Cicero, Cat. 2,1), a pestilent fellow, pest, plague: Demosthenes, p. 794,5; Aelian v. h. 14,11; ἄνδρες λοιμοί, 1 Samuel 25:17, etc.).
Greek Monolingual
ο (AM λοιμός)
νεοελλ.
λοιμώδες νόσημα που χαρακτηρίζεται από μεγάλη εξάπλωση με τη μορφή, κυρίως, επιδημίας και από τη βαριά πορεία του
μσν.-αρχ.
η επιδημική νόσος πανώλης, η πανούκλα («οὐ μέντοι τοσοῦτός γε λοιμὸς οὐδὲ φθορὰ οὕτως ἀνθρώπων οὐδαμοῦ ἐμνημονεύετο γενέσθαι», Θουκ.)
αρχ.
1. όλεθρος, καταστροφή
2. (ως ουσ. και ως επίθ.) αυτός που επιφέρει τον όλεθρο, φθοροποιός, καταστρεπτικός (α. «οἱ χείριστοι καὶ τοῖς θεοῖς ἐχθροὶ καὶ λοιμῶν αἴτιοι», Πολ.
β. «μὴ δῷς τὴν δούλην σου εἰς θυγατέρα λοιμήν», ΠΔ).
[ΕΤΥΜΟΛ. Αβέβαιης ετυμολ. θεωρείται συγγενές με το λιμός, οπότε ανάγεται στην ετεροιωμένη βαθμίδα lοι- της ΙΕ ρίζας leı- «αδυνατίζω, αποδυναμώνομαι» (πρβλ. λιθουαν. liesas «αδύνατος»). Κατ' άλλη άποψη, συνδέεται με το λοιγός. (Η γλώσσα του Ησυχίου λοιτός: λοιμός θεωρείται λανθασμένη γραφή αντί λοιγός: λοιμός). Έχει επίσης υποστηριχθεί ότι το λοιμός προήλθε από συμφυρμό τών λοιγός και λιμός. Τέλος, υποστηρίχθηκε και η συγγένειά του με το λείβω.
ΠΑΡ. λοιμικός, λοιμώδης
αρχ.
λοιμεύομαι, λοίμιος, λοιμότης, λοιμώσσω.
ΣΥΝΘ. αρχ. λοιμοποιός
νεοελλ.
λοιμόβλητος, λοιμογόνος, λοιμοκαθαρτήριος].
Greek Monotonic
λοιμός: -οῦ, ὁ,
1. πανούκλα, λοιμός, κάθε μολυσματική και θανατηφόρος ασθένεια, σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ., Αττ.· λέγεται για τον λοιμό στην Αθήνα, σε Θουκ.
2. λέγεται για πρόσωπα, παρασιτικός άνθρωπος, ενοχλητικός, σε Δημ. (πιθ. συγγενές προς το λύμη, Λατ. lues).
Russian (Dvoretsky)
λοιμός: ὁ
1) чума, поветрие, зараза, мор (λιμὸς καὶ λ. Her. λοιμοῦ σκηπτός Aesch.; λοιμοὶ καὶ σεισμοί NT);
2) перен. чума, язва, опасный и вредный человек Dem.
Frisk Etymological English
Grammatical information: m.
Meaning: pest, deathly plague (A 61), metaph. mischievous man (D.), also in adj. function (LXX, christl. lit.); on the meaning Pfister PhW 60, 222ff..
Other forms: λοίμη H. prob. for λύμη.
Derivatives: λοιμώδης plague-like (Hp., Th.), λοιμικός belonging to the pest (Hp., hell.; Chantraine Études 121), λοίμιος surn. of Apollon in Lindos (Macr.); λοιμότης plague-like situation (LXX); λοιμεύομαι contaminated with the pest (LXX), λοιμώσσω, -ώττω suffer from the pest (Gal., Luc.).
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: Mostly taken as ablauting with λιμός (s. v.). Also λοιγός has been considered as a root-cognate, and as a third suffixal variant was considered λοιτός λοιμός H. (Persson Stud. 15, Specht Ursprung 218, 226). Or a cross of λιμός and λοιγός; all desperate attempts. λοιτός is by Schmidt s.v. on good grounds taken as wrong for λοιγός (other suggestion in WP. 2, 402). - Diff. on λοιμός (to λείβω?) Wackernagel KZ 30, 295 (= Kl. Schr. 1, 658); diff. again Prellwitz s. v. (s. WP. 2, 388).
Middle Liddell
λοιμός, οῦ,
1. a plague, pestilence, Il., Hdt., attic; of the plague at Athens, Thuc.
2. of persons, a plague, pest, Dem. (Prob. akin to λύμη, Lat. lues.)
Frisk Etymology German
λοιμός: {loimós}
Grammar: m.
Meaning: Pest, tödliche Seuche (seit Α 61), übertr. verderblicher Mensch (seit D.), auch in adj. Funktion (LXX, christl. Lit.); zur Bed. Pfister PhW 60, 222ff.; λοίμη H. wohl für λύμη.
Derivative: Davon λοιμώδης pestartig (Hp., Th. usw.), λοιμικός zur Pest gehörig (Hp., hell. u. sp.; Chantraine Études 121), λοίμιος Bein. des Apollon in Lindos (Makr.); λοιμότης ‘pest- artiger Zustand' (LXX); λοιμεύομαι mit der Pest behaftet sein (LXX), λοιμώσσω, -ώττω an der Pest leiden (Gal., Luk. u. a.).
Etymology: Gewöhnlich als eine mit λιμός (s. d.) ablautende aber im Suffix übereinstimmende Bildung betrachtet. Auch λοιγός ist als wurzelverwandt damit verknüpft worden, wobei eine dritte suffixale Variante in λοιτός· λοιμός H. gesucht wurde (Persson Stud. 15, Specht Ursprung 218, 226). In λοιμός läßt sich auch eine rein griechische Kreuzung von λιμός und λοιγός vermuten; λοιτός wird von Schmidt s.v. mit guten Gründen als Verschreibung für λοιγός ausgemerzt (anderer Vorschlag bei WP. 2, 402). — Abweichend über λοιμός (zu λείβω?) Wackernagel KZ 30, 295 (= Kl. Schr. 1, 658); wieder anders Prellwitz s. v. (s. WP. 2, 388).
Page 2,134-135
Chinese
原文音譯:loimÒj 睞摩士
詞類次數:名,形(3)
原文字根:瘟疫
字義溯源:疫病^,瘟疫,傳染病
出現次數:總共(3);太(1);路(1);徒(1)
譯字彙編:
1) 瘟疫(3) 太24:7; 路21:11; 徒24:5