Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

ἐν: Difference between revisions

From LSJ

Ἡ δ' ἁρπαγὴ μέγιστον ἀνθρώποις κακόν → Vitiorum hominibus pessimum est rapacitas → Der Menschen schlimmstes Laster ist die Gier nach Raub

Menander, Monostichoi, 212
(abb-1)
(ab2)
Line 29: Line 29:
}}
}}
{{Abbott
{{Abbott
|astxt=ἐν, prep, (the most freq. of all in NT), c. dat. (= Heb. בְּ, Lat. in, c. abl.). <br /><b class="num">I.</b>Of place, c. dat. rei, pers., in, within, on, at, by, among: ἐν τ. πόλει, Lk 7:37; τ. οφθαλμῷ, Mt 7:3; τ. κοιλίᾳ, Mt 12:40; τ. ὄρει, II Pe 1:18; τ. θρόνῳ, Re 3:21; τ. δεξιᾷ τ. θεοῦ, Ro 8:34; ἐν ἡμῖνAbbott-Smith has [[ὑμῖν]]., Lk 1:1; of books, ἐν τ. βιβλίῳ, Ga 3:10; τ. νόμῳ, Mt 12:5, al.; ἐν τοῖς τ. Πατρός, in my Father's house (RV; cf. M, Pr., 103), Lk 2:49; trop., of the region of thought or feeling, ἐν τ. καρδίᾳ (-αις), Mt 5:28, II Co 4:6, al.; τ. συνειδήσεσιν, II Co 5:11; after verbs of motion, instead of [[εἰς]] (constructio praegnans, a usage extended in late Gk. beyond the limits observed in cl.; cf. Bl., §41, 1; M, Th., 12), [[ἀποστέλλω]] . . . ἐν, Mt 10:16. δέδωκεν ἐν τ. χειρί (cf. τιθέναι ἐν [[χερσί]], Hom., Il., i, 441, al.), Jo 3:35; id. after verbs of coming and going (not in cl.), εἰσῆλθε, Lk 9:46; ἐξῆλθεν, Lk 7:17. <br /><b class="num">II.</b>Of state, condition, form, occupation, etc.: ἐν ζωῇ, Ro 5:10; ἐν τ. θανάτῳ, I Jo 3:14; ἐν πειρασμοῖς, I Pe 1:6; ἐν εἰρήνῃ, Mk 5:25; ἐν [[δόξῃ]], Phl 4:19; ἐν πραΰτητι, Ja 3:13; ἐν μυστηρίῳ, I Co 2:7; ἐν τ. διδαχῇ, Mk 4:2; of a part as contained in a whole, ἐν τ. ἀμπέλῳ, Jo 15:4; ἐν ἑνὶ σώματι, Ro 12:4; of accompanying objects or persons (simple dat. in cl.), with, ἐν αἵματι, He 9:25; ἐν [[δέκα]] χιλιάσιν, Lk 14:31 (cf. Ju 14, Ac 7:14); similarly (cl.), of clothing, armour, arms, ἐν στολαῖς, Mk 12:38; ἐν ἐσθῆτι λαμπρᾷ, Ja 2:2; ἐν μαξαίρῃ, Lk 22:49; ἐν ῥάβδῳ, I Co 4:21 (cf. ἐν τόξοις, Xen., Mem., 3, 9, 2); of manner (cl.), ἐν [[τάχει]] (= [[ταχέως]]), Lk 18:8 (cf. Bl., §41, 1); of spiritual influence, ἐν πνεύματι, Ro 8:9; ἐν π. ἀκαθάρτῳ, Mk 1:23; of the mystical relation of the Christian life and the believer himself, to God and Christ (cf. ICC, Ro., 160f.;Mayor on Ju 1; M, Pr., 103): ἐν Χριστῷ, Ro 3:24, 6:11, I Co 3:1, 4:10, II Co 12:2, Ga 2:17, Eph 6:21, Col 4:7, I Th 4:16, al. <br /><b class="num">III.</b>Of the agent, instrument or means (an extension of cl. ἐν of instr.—v. LS, s.v. Ill—corresponding to similar use of Heb. בְּ), by, with: ἐν [[ὑμῖν]] κρίνεται ὁ [[κόσμος]] (= cl. [[παρά]], C. dat.), I Co 6:2; ἐν τ. ἄρχοντι τ. δαιμονίων, Mt 9:34; ἐν αἵματι, He 9:22; ἐν ὕδατι, Mt 3:11, al.; ἐν μαχαίρᾳ ἀποκτενεῖ (cf. the absol. ἐν μ., ἐν ῥάβδῳ, supr., II, which some would classify here), Re 13:10 (cf. 6:8). Allied to this usage and distinctly Semitic are the following: ἠγόρασας . . . ἐν τ. αἵματι [[σου]] (cf. BDB, s.v. בְּ, III, 3), Re 5:9; ὁμολογεῖν ἐν (= Aram. אודי בּ; cf. McNeile on Mt, I.c.; M, Pr., 104), Mt 10:32, Lk 12:8; ὀμνύναι ἐν (= cl. acc., so Ja 5:12), Mt 5:34, al.; also at the rate of, amounting to, Mk 4:8 (WH; vv. ll., [[εἰς]], ἒν), Ac 7:14 (LXX). <br /><b class="num">IV.</b>Of time,<br /><b class="num">(a)</b>in or during a period: ἐν τ. ἡμέρᾳ (νυκτί), Jo 11:9, al.; ἐν σαββάτῳ, Mt 12:2, al.; ἐν τῷ [[μεταξύ]], meanwhile, Jo 4:31; <br /><b class="num">(b)</b>at the time of an event: ἐν τ. παρουσίᾳ, I Co 15:23; ἐν τ. ἀναστάσει, Mt 22:28; <br /><b class="num">(c)</b>c. art. inf.,<br /><b class="num">(α)</b>pres. (so sometimes in cl., but not as in NT = [[ἕως]]; V. M, Pr., 215), while: Mt 13:4, Mk 6:48, Ga 4:18, al.; <br /><b class="num">(β)</b>aor., when, after: Lk 9:36, al.; <br /><b class="num">(d)</b>within (cl.): Mt 27:40, <br /><b class="num">V.</b>In composition: (1) meaning: (a) with adjectives, it signifies usually the possession of a quality, as [[ἐνάλιος]], ἐν́δοξος; (b) with verbs, continuance in (seq. ἐν) or motion into (seq. [[εἰς]]), as [[ἐμμένω]], [[ἐμβαίνω]]. (ii) Assimilation: ἐν becomes ἐμ- before β, μ, π, φ, ψ; ἐγ- before γ, κ, ξ, χ; ἐλ- before λ. But in the older MSS of NT, followed by modern editions, assimilation is sometimes neglected, as in ἐνγράφω, [[ἐγκαινίζω]], etc.
|astxt=ἐν, prep, (the [[most]] freq. of [[all]] in NT), c. dat. (= Heb. בְּ, Lat. in, c. abl.). <br /><b class="num">I.</b>Of [[place]], c. dat. rei, pers., in, [[within]], on, at, by, [[among]]: ἐν τ. πόλει, Lk 7:37; τ. οφθαλμῷ, Mt 7:3; τ. κοιλίᾳ, Mt 12:40; τ. ὄρει, II Pe 1:18; τ. θρόνῳ, Re 3:21; τ. δεξιᾷ τ. θεοῦ, Ro 8:34; ἐν ἡμῖνAbbott-Smith has [[ὑμῖν]]., Lk 1:1; of books, ἐν τ. βιβλίῳ, Ga 3:10; τ. νόμῳ, Mt 12:5, al.; ἐν τοῖς τ. Πατρός, in my Father's [[house]] (RV; cf. M, Pr., 103), Lk 2:49; trop., of the [[region]] of [[thought]] or [[feeling]], ἐν τ. καρδίᾳ (-αις), Mt 5:28, II Co 4:6, al.; τ. συνειδήσεσιν, II Co 5:11; [[after]] verbs of [[motion]], [[instead]] of [[εἰς]] (constructio praegnans, a [[usage]] extended in [[late]] Gk. [[beyond]] the limits observed in cl.; cf. Bl., §41, 1; M, Th., 12), [[ἀποστέλλω]] . . . ἐν, Mt 10:16. δέδωκεν ἐν τ. χειρί (cf. τιθέναι ἐν [[χερσί]], Hom., Il., i, 441, al.), Jo 3:35; id. [[after]] verbs of [[coming]] and [[going]] ([[not]] in cl.), εἰσῆλθε, Lk 9:46; ἐξῆλθεν, Lk 7:17. <br /><b class="num">II.</b>Of [[state]], [[condition]], [[form]], [[occupation]], etc.: ἐν ζωῇ, Ro 5:10; ἐν τ. θανάτῳ, I Jo 3:14; ἐν πειρασμοῖς, I Pe 1:6; ἐν εἰρήνῃ, Mk 5:25; ἐν [[δόξῃ]], Phl 4:19; ἐν πραΰτητι, Ja 3:13; ἐν μυστηρίῳ, I Co 2:7; ἐν τ. διδαχῇ, Mk 4:2; of a [[part]] as contained in a [[whole]], ἐν τ. ἀμπέλῳ, Jo 15:4; ἐν ἑνὶ σώματι, Ro 12:4; of accompanying objects or persons ([[simple]] dat. in cl.), [[with]], ἐν αἵματι, He 9:25; ἐν [[δέκα]] χιλιάσιν, Lk 14:31 (cf. Ju 14, Ac 7:14); [[similarly]] (cl.), of [[clothing]], [[armour]], [[arms]], ἐν στολαῖς, Mk 12:38; ἐν ἐσθῆτι λαμπρᾷ, Ja 2:2; ἐν μαξαίρῃ, Lk 22:49; ἐν ῥάβδῳ, I Co 4:21 (cf. ἐν τόξοις, Xen., Mem., 3, 9, 2); of [[manner]] (cl.), ἐν [[τάχει]] (= [[ταχέως]]), Lk 18:8 (cf. Bl., §41, 1); of [[spiritual]] [[influence]], ἐν πνεύματι, Ro 8:9; ἐν π. ἀκαθάρτῳ, Mk 1:23; of the mystical [[relation]] of the Christian [[life]] and the believer [[himself]], to God and Christ (cf. ICC, Ro., 160f.;Mayor on Ju 1; M, Pr., 103): ἐν Χριστῷ, Ro 3:24, 6:11, I Co 3:1, 4:10, II Co 12:2, Ga 2:17, Eph 6:21, Col 4:7, I Th 4:16, al. <br /><b class="num">III.</b>Of the [[agent]], [[instrument]] or [[means]] (an [[extension]] of cl. ἐν of instr.—v. LS, s.v. Ill—[[corresponding]] to [[similar]] [[use]] of Heb. בְּ), by, [[with]]: ἐν [[ὑμῖν]] κρίνεται ὁ [[κόσμος]] (= cl. [[παρά]], C. dat.), I Co 6:2; ἐν τ. ἄρχοντι τ. δαιμονίων, Mt 9:34; ἐν αἵματι, He 9:22; ἐν ὕδατι, Mt 3:11, al.; ἐν μαχαίρᾳ ἀποκτενεῖ (cf. the absol. ἐν μ., ἐν ῥάβδῳ, supr., II, [[which]] [[some]] would [[classify]] [[here]]), Re 13:10 (cf. 6:8). Allied to [[this]] [[usage]] and [[distinctly]] Semitic are the [[following]]: ἠγόρασας . . . ἐν τ. αἵματι [[σου]] (cf. BDB, s.v. בְּ, III, 3), Re 5:9; ὁμολογεῖν ἐν (= Aram. אודי בּ; cf. McNeile on Mt, I.c.; M, Pr., 104), Mt 10:32, Lk 12:8; ὀμνύναι ἐν (= cl. acc., so Ja 5:12), Mt 5:34, al.; [[also]] at the [[rate]] of, amounting to, Mk 4:8 (WH; vv. ll., [[εἰς]], ἒν), Ac 7:14 (LXX). <br /><b class="num">IV.</b>Of [[time]],<br /><b class="num">(a)</b>in or [[during]] a [[period]]: ἐν τ. ἡμέρᾳ (νυκτί), Jo 11:9, al.; ἐν σαββάτῳ, Mt 12:2, al.; ἐν τῷ [[μεταξύ]], [[meanwhile]], Jo 4:31; <br /><b class="num">(b)</b>at the [[time]] of an [[event]]: ἐν τ. παρουσίᾳ, I Co 15:23; ἐν τ. ἀναστάσει, Mt 22:28; <br /><b class="num">(c)</b>c. [[art]]. inf.,<br /><b class="num">(α)</b>pres. (so [[sometimes]] in cl., [[but]] [[not]] as in NT = [[ἕως]]; V. M, Pr., 215), [[while]]: Mt 13:4, Mk 6:48, Ga 4:18, al.; <br /><b class="num">(β)</b>aor., [[when]], [[after]]: Lk 9:36, al.; <br /><b class="num">(d)</b>[[within]] (cl.): Mt 27:40, <br /><b class="num">V.</b>In [[composition]]: (1) [[meaning]]: (a) [[with]] adjectives, it signifies [[usually]] the [[possession]] of a [[quality]], as [[ἐνάλιος]], ἐν́δοξος; (b) [[with]] verbs, [[continuance]] in (seq. ἐν) or [[motion]] [[into]] (seq. [[εἰς]]), as [[ἐμμένω]], [[ἐμβαίνω]]. (ii) Assimilation: ἐν becomes ἐμ- [[before]] β, μ, π, φ, ψ; ἐγ- [[before]] γ, κ, ξ, χ; ἐλ- [[before]] λ. But in the [[older]] MSS of NT, followed by [[modern]] editions, [[assimilation]] is [[sometimes]] neglected, as in ἐνγράφω, [[ἐγκαινίζω]], etc.
}}
}}

Revision as of 15:44, 25 August 2017

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: ἐν Medium diacritics: ἐν Low diacritics: εν Capitals: ΕΝ
Transliteration A: en Transliteration B: en Transliteration C: en Beta Code: e)n

English (LSJ)

poet. ἐνί, εἰν, εἰνί (Il.8.199, etc.), forms used by Ep. and Lyric Poets as the metre requires, but only as f.l. in Trag.,

   A εἰν S.Ant. 1241; εἰνί E.Heracl.893: Arc. and Cypr. ἰν IG5(2).3.5, al., Inscr.Cypr.135.9 H., al.    0-0PREP. WITH DAT. AND ACC. Radical sense, in, into.    A WITH DAT.    I OF PLACE,    1 in, νήσῳ ἐν ἀμφιρύτῃ Od.1.50; ἐν δώμασ' ἐμοῖσιν Il.6.221; ἐνὶ προθύροισιν 11.777; κοίλῃσ' ἐνὶ νηυσί Od.2.27; with names of cities or islands, as ἐν Ἀθήνῃς, ἐν Τροίῃ, Il.2.549, 162; ἡ ἐν Κερκύρᾳ ναυμαχία Th.1.57; ἡ ἐν Σαλαμῖνι μάχη Isoc.5.147 (but in Att. the Prep.is sts.omitted, as with Ἐλευσῖνι, Μαραθῶνι; where ἐν is used, it = in the district of... ὲν Ἐλευσῖνι IG22.1028.11, ἐμ Μαραθῶνι ib.1243.21): ἐν χερσὶν ἐμῇσι in my arms, Il.22.426; ἐνὶ θυμῷ Od.16.331, etc.; ἐν αὑτῷ εἶναι to be in one's senses, be oneself, ἔτ' ἐν σαυτῷ (v.l. -τοῦ) γενοῦ S.Ph.950; also ἐν αὑτοῦ, cf. signf. 2.    b ἐν τοῖς ἰχθύσιν in the fish-market, Antiph.125; ἐν τῷ μύρῳ Ar.Eq.1375; so ἐν τοῖν δυοῖν ὀβολοῖν ἐθεώρουν ἄν in the two-obol seats, D.18.28.    2 elliptic, in such phrases as ἐν Ἀλκινόοιο Od.7.132, cf.Leg.Gort.2.21, etc.; εἰν Ἀΐδαο Il.22.389, Att. ἐν Ἅιδου (v. Ἅιδης): later ἐν τοῖς τινός PRev.Laws 38.1 (iii B. C.), Ev.Luc.2.49; ἐν ἡμετέρου Hdt.1.35, 7.8.δ'; ἐμ Πανδίονος IG22.1138.8; ἐν Δημοτιωνιδῶν ib.2.841b21; ἐν τῶν πόλεων ib. 12.56.14: mostly with pr.n., but sts. with Appellatives, as, ἐν ἀφνειοῦ πατρός Il.6.47; ἐν ἀνδρὸς εὐσεβεστάτου E.IA926; ἐν παιδοτρίβου, ἐν κιθαριστοῦ, at the school of... Ar.Nu.973, Pl.Tht.206a; ἐν γειτόνων (v. γείτων) ἐν αὑτοῦ (αὑτῷ cod. Rav.) Ar.V.642, cf. Men.Sam.125; οὐκέτ' ἐν ἐμαυτοῦ ἦν Pl.Chrm.155d; ἐν ὑμῶν αὐτῶν γένεσθε Lib.Or. 35.15.    3 in, within, surrounded by, οὐρανὸς ἐν αἰθέρι καὶ νεφέλῃσι Il.15.192; after Hom., of clothing, armour, etc., ἐν ἐσθῆτι Hdt.2.159; ἐν πεπλώματι S.Tr.613; ἐν ἔντεσι Pi.O.4.24; ἐν ὅπλοισι in or under arms, Hdt.1.13, etc.; also of particular kinds of arms, ἐν τόξοις, ἀκοντίοις, etc., equipped with them, dub.in X.Mem.3.9.2; ἐν μαχαίρῃ PTeb. 16.14 (ii B. C.); ἐν μεγάλοις φορτίοις βαδίζειν καὶ τρέχειν X. Cyr.2.3.14; ἐν βαθεῖ πώγωνι Luc.Salt.5.    4 on, at or by, ἐν ποταμῷ Il. 18.521, Od.5.466; ἐν ὄρεσσιν 19.205; οὔρεος ἐν κορυφῇς Il.2.456; ἐν θρόνοις Od.8.422; νευρὴ ἐν τόξῳ the string on the bow, Il.15.463; ἐν [ξίφει] ἧλοι 11.29; κατεκλάσθη ἐνὶ καυλῷ ἔγχος was broken off at or by the shaft, 13.608; ἐν πέτροισι πέτρον ἐκτρίβων S.Ph.296; ἐν οἴνῳ at wine, prob. in Call.Epigr.23, Luc.Dem.Enc.15.    5 in the number of, amongst, freq.in Hom., ἐν Δαναοῖσι, προμάχοισι, μέσσοισιν, νεκύεσσι, Il.1.109, 3.31, 7.384, Od. 12.383, al.; οἴη ἐν ἀθανάτοισιν Il. 1.398; and with Verbs of ruling, ἐν δ' ἄρα τοῖσιν ἦρχ' 13.689; ἀνδράσιν ἐν πολλοῖσι . . ἀνάσσων Od.19.110; φῦλον ἐν ἀνθρώποισι ματαιότατον Pi.P.3.21; ἐν τοῖς οἰκείοισιν ἀνὴρ χρηστός S.Ant.661; ἐν γυναιξὶν ἄλκιμος E.Or.754:—for ἐν τοῖς c. Sup., V. ὁ.    b in the presence of, ἐν πᾶσι Od.2.194; πτωχὸς ὢν ἐν ἐσθλοῖσιν λέγειν E.Fr. 703; λέγοντες ἐν τῷ δήμῳ Pl.R.565b; μακρηγορεῖν ἐν εἰδόσι Th.2.36; ἔλεγον ἐν τοῖς τριάκοντα Lys.12.6; ἐν τοῖς ὄχλοις εἰπεῖν Isoc.3.21; λέγειν ἐν ἀνδράσιν (of a woman) Lys.32.11; of a trial, διαγωνίζεσθαι, διαδικάζεσθαι ἔν τισι, Pl.Grg.464d, Lg.916b; προὐκαλούμην ἐν τοῖς αὐτοῖς δικασταῖς Antipho6.23.    6 in one's hands, within one's reach or power, νίκης πείρατ' ἔχονται ἐν ἀθανάτοισι θεοῖσι Il.7.102; δύναμις γὰρ ἐν ὑμῖν Od.10.69 (comp. the Homeric phrases θεῶν ἐν γούνασι κεῖται Il.17.514; ἐν γὰρ χερσὶ τέλος πολέμου 16.630); freq. in Hdt. and Att., ἔστιν ἔν τινι, c. inf., it depends on him to... rests with him to... ἔστιν ἐν σοὶ ἢ . . ἤ . . Hdt.6.109, cf. 3.85, etc.; ταῦτα δ' ἐν τῷ δαίμονι καὶ τῇδε φῦναι χἁτέρᾳ S.OC1443; ἐν σοὶ γάρ ἐσμεν Id.OT314; ἐν σοὶ δ' ἐσμὲν καὶ ζῆν καὶ μή E.Alc.278; ἐν ταῖς ναυσὶ τῶν Ἑλλήνων τὰ πράγματα ἐγένετο Th.1.74; ἐν τῷ θεῷ τὸ τέλος ἦν, οὐκ ἐμοί D.18.193; also ἐν τούτῳ εἰσὶν πᾶσαι αἱ ἀποδείξεις depend on this, Pl.Prt.354e; ἐν τούτῳ λύεται ἡ ἀπορία ἢ ἄλλοθι οὐδαμοῦ ib.321e; ἔν γ' ἐμοί so far as rests with me, S.OC153 (lyr.); ἐν δὲ σοὶ λελείψομαι E.Hipp.324; also ἐν ἐμοί in my judgement, S.OC1214 (lyr.); ἐν θεοῖς καλά in the eyes of the gods, Id.Ant.925.    7 in respect of, ἐν πάντεσσ' ἔργοισι δαήμονα φῶτα Il.23.671; ἐν γήρᾳ σύμμετρός τινι in point of age... S. OT1112; ἐν ἐμοὶ θρασύς in my case, towards me, Id.Aj.1315; ἐν θανοῦσιν ὑβριστής ib.1092; ἡ ἐν τοῖς ὅπλοις μάθησις Pl.La.190d; also οὐδὲν δεινὸν μὴ ἐν ἐμοὶ στῇ stop with me, Id.Ap.28b.    8 in a pregnant construction with Verbs of motion, into; implying both motion to and subsequent position in a place, ἐν κονίῃσι χαμαὶ πέσεν fell [to the dust and lay] in it, Il.4.482, etc.; βάλον ἐν κονίῃσι 5.588; νηῒ δ' ἐνὶ πρύμνῃ ἔναρα θῆκ' 10.570; ἐν χερσὶ τιθέναι 1.441, etc.; ἐν χερσὶ βαλεῖν 5.574; ἐν στήθεσσι μένος βαλεῖν ib.513; ἐν Τρωσὶν ὄρουσαν 16.258; ἐν χερσὶ πεσέειν 6.81; λέων ἐν βουσὶ θορών 5.161; ἐν δ' οἶνον ἔχευεν ἐν δέπαϊ χρυσέῳ Od.20.261; ἐν τεύχεσσιν ἔδυνον Il.23.131: in Trag. and Att., ἐν ποίμναις πίτνων S.Aj.184 (lyr.), cf. 374 (lyr.); ἐν χωρίῳ ἐμπεπτωκώς Th.7.87; ἡ ἐν τῷ Σπειραίῳ τῶν νεῶν καταφυγή Id.8.11; ἐν τόπῳ καταπεφευγέναι Pl.Sph.260c; ἐν ᾅδου διαπορευθείς Id.Lg.905b; ῥιπτοῦντες σφᾶς ἐν τῇ θαλάσσῃ Arr.An.1.19.4; later, with Verbs of coming and going, διαβάντες ἐν τῇ Σάμῳ Paus.7.4.3, cf. LXX To.5.5, Arr.Epict.1.11.32, etc.: τὸν ἐν Σικελίᾳ πλοῦν is f.l. in Lys. 19.43 codd.    9 πίνειν ἐν ποτηρίῳ to drink from a cup, Luc.DDeor. 6.2; ἐν ἀργύρῳ πίνειν Id.Merc.Cond.26; ἐν μικροῖς D.L.1.104.    10 ἄργυρος ἐν ἐκπώμασι silver in the form of plate, Plu.2.260a; ἐμ φέρνῃ, ἐν θέματι, as a dowry, pledge, PPetr.1p.37, PTeb.120.125 (i B. C.).    11 in citations, ἐν τοῦ σκήπτρου τῇ παραδόσει in the passage of the Il. describing this, Th.1.9, cf. Pl.Tht.147c, Phlb.33b.    II OF STATE, CONDITION or POSITION:    1 of outward circumstances, ἐν πολέμῳ Od.10.553; ἐν δαιτί Il.4.259; ἐν καρὸς αἴσῃ 9.378; ἐν μοίρῃ Od.22.54; οὑμὸς ἐν φάει βίος E.Ph.1281; ἐν γένει εἶναί τινι to be related to... S.OT1016; of occupations, pursuits, ἐν φιλοσοφίᾳ εἶναι to be engaged in philosophy, Pl.Phd.59a, cf. R.489b; οἱ ἐν ποιήσι γενόμενοι poets, Hdt.2.82; οἱ ἐν τοῖς πράγμασι ministers of state, Th.3.28; οἱ ἐν τέλει the magistrates, Id.7.73, etc.; τοὺς ἐν ταῖς μοναρχίαις ὄντας Isoc.2.5; ὁ ἐν ταῖς προσόδοις PPetr.1p.62; ὁ μάντις ἦν ἐν τῇ τέχνῃ in the practice of it, S.OT562.    2 of inward states, of feeling, etc., ἐν φιλότητι, ἐν δοιῇ, Il.7.302,9.230; ἐν φόβῳ γενέσθαι Pl.R.578e; οὐκ ἐν αἰσχύνῃ τὰ σά E.Ph.1276; ἐν σιωπῇ τἀμά Id.Ion 1397; ἐν ὀργῇ ἔχειν τινά to make him the object of one's anger, Th.2.21; ἐν ἔριδι εἶναι ibid.; ἐν αἰτίᾳ σχεῖν τινά to blame him, Hdt.5.106; ἐν αἰτίᾳ βαλεῖν S.OT656 (lyr.); ἐν αἰτίᾳ εἶναι to have the blame, X.Mem. 2.8.9, etc.; οἱ ἐν ταῖς αἰτίαις D.Ep.2.14.    3 freq. with neut. Adj., ἐν βραχεῖ, = βραχέως, S.El.673; ἐν τάχει, = ταχέως, Id.OT765, etc.; ἐν καλῷ ἐστί, = καλῶς ἔχει, E.Heracl.971; ἐν ἀσφαλεῖ [ἐστί] Id.IT 762; ἐν εὐμαρεῖ [ἐστί] Id.Hel.1227; ἐν ἐλαφρῷ ποιήσασθαι Hdt.3.154; ἐν ἴσῳ, = ἴσως, ἐν ὁμοίῳ, = ὁμοίως, Th.2.53: less freq. in pl., ἐν ἀργοῖς, = ἀργῶς, S.OT287; ἐν κενοῖς, = κενῶς, Id.Aj.971: with a Subst., ἐν δίκᾳ, = δικαίως, opp. παρὰ δίκαν, Pi.O.2.16, cf. S.Tr.1069, Ar.Eq.258, Pl.R.475c, al.; ἦσαν οὐκέτι ὁμοίως ἐν ἡδονῇ ἄρχοντες Th.1.99, cf. Pl. Epin.977b.    III OF THE INSTRUMENT, MEANS or MANNER, ἐν πυρὶ πρήσαντες Il.7.429; δῆσαι ἐνὶ δεσμῷ 5.386, cf. Od.12.54, etc.; but in most cases the orig. sense may be traced, to put in the fire and burn, infetters and bind, etc.; so ἐν πόνοις δαμέντα A.Pr.425 (lyr.); ἔζευξα πρῶτος ἐν ζυγοῖσι κνώδαλα ib.462; ἔργον ἐν κύβοις Ἄρης κρινεῖ Id.Th.414; also ἐν ὀφθαλμοῖσιν or ἐν ὄμμασιν ὁρᾶσθαι, ἰδέσθαι, to see with or before one's eyes, i.e. have the object in one's eye, Il.3.306, Od.10.385, etc.; ἔν τε τῇ ὄψει διαγιγνώσκειν καὶ ἐν τῇ ἀκοῇ Pl.Tht.206a; also ἐν ὠσὶ νωμῶν ὄρνιθας A.Th.25; also ἐν λιταῖς by prayers, S.Ph.60; ἐν δόλῳ by deceit, ib.102; ἐν λόγοις by words, A.Ch.613 (lyr.); ἀπέκτειναν ἐν τῇ προφάσει ταύτῃ Lys.13.12, cf. Antipho 5.59; ψαύειν ἐν κερτομίοις γλώσσαις S.Ant.961 (lyr.); ἐν τοῖς ὁμοίοις νόμοις ποιήσαντες τὰς κρίσεις Th.1.77; esp. with Verbs of showing, σημαίνειν ἐν ἱεροῖς καὶ οἰωνοῖς X.Cyr.8.7.3; τὰ πραχθέντα . . ἐν . . ἐπιστολαῖς ἴστε ye know by letters, Th.7.11; ἐν τῇδε ῥάβδῳ πάντα ποιήσεις Ezek.Exag.132, cf. PMag.Osl.1.108.    2 of a personal instrument, ἐν τῷ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια Ev.Matt.9.34.    IV OF TIME, ὥρῃ ἐν εἰαρινῇ Il.16.643; ἐν νυκτί Hdt.6.69, X. Smp.1.9; ἐν χρόνῳ μακρῷ S.Ph.235, OC88; ἐν τούτῳ (sc. τῷ χρόνῶ) in this space of time, Hdt.1.126, etc.; ἐν ᾧ (sc. χρόνῳ) during the time that, S.Tr.929, etc. (also ἐν οἷς Arist.Mu.391a2); ἐν ὅσῳ Th.3.28; ἐν ταῖς σπονδαῖς in the time of the truce, X.An.3.1.1; ἐν τῇ ἑορτῇ Th.7.73 (but in some phrases the ἐν is omitted, as μυστηρίοις in the course of the mysteries, Ar.Pl.1013; τραγῳδοῖς at the performance of... Aeschin.3.36).    b ἐν ἄρχοντι Μητροδώρῳ during the archonship of M., IG7.1773 (Thebes, ii A. D.); ἐν ἄρχοντι Σύλλᾳ ib.3.113.    2 in, within, ἐν ἡμέρῃ Hdt.1.126; ἐν ἔτεσι πεντήκοντα Th.1.118; ἐν τρισὶ μησί X.HG1.1.37, etc.; μυρίαις ἐν ἁμέραις in, i.e. after, countless days, E.Ph.305 (lyr.); ἐν ἡμέραις πολλαῖς νοσῆσαι Procop.Arc.9.35.    V OF NUMBERS generally, ἐν δυσὶ σταδίοις within two stadia, D.S.20.74, cf. 19.39, dub. in Th.6.1.    2 with gen. of price, ἐν δύο ταλάντων LXX 3 Ki.16.24.    3 amounting to, προῖκα ἐν δραχμαῖς ἐννακοσίαις BGU970.14 (ii A. D.), etc.    B WITH Acc., into, on, for, Arc. ἰν, νόμος ἰν ἄματα πάντα IG5 (2).5; γράψαι ἐν χάλκωμα ib.511; ἐν πελτοφόρας ἀπεγράψατο ib.7.210 (Aegosthenae), etc.; also poet., ἐν πάντα νόμον Pi.P.2.86.    C WITHOUT CASE, AS ADVERB, in the phrase ἐν δέ . .,    1 and therein, Il.9.361; ἐν μέν . . ἐν δέ Od.13.244.    2 and among them, Il.2.588, etc.; in Hdt., mostly ἐν δὲ δή . . 3.39, 5.95; or ἐν δὲ καί . . 2.43,172,176.    3 and besides, moreover (not in Att. Prose), S.Aj. 675, OT181 (lyr.), al.; ἐν δ' ὑπέρας τε κάλους τε πόδας τ' ἐνέδησεν ἐν αὐτῇ Od.5.260.    4 ἔνι, = ἔνεστι, ἔνεισι, Il.20.248, etc.    D POSITION: ἐν freq. stands between its Subst. and the Adj. agreeing therewith, Il.22.61, B.5.41, etc.: without an Adj., τῷ δ' ἐν ἐρινεός ἐστι μέγας Od.12.103: most freq. in Hom. in the form ἐνί, which is then written by anastrophe ἔνι, Il.7.221, Od.5.57; in Pi. between Subst. and gen., χόρτοις ἐν λέοντος O.13.44, al.--One or more independent words sts. come between the Prep. and its dat., as in Od.11.115; also in Prose, Hdt.6.69.    E IN COMPOS.,    I with Verbs, the Prep. mostly retains its sense of being in or at a place, etc., c. dat., or folld. by εἰς . ., or ἐν ..: in such forms as ἐνορᾶν τινί τι, in translating, we resolve the compd., to remark a thing in one.    b also, at a person, ἐγγελᾶν, ἐνυβρίζειν τινί.    2 with Adjs., it expresses    a a modified degree, as in ἔμπηλος, ἔμπικρος, ἔνσιμος, rather . . .    b the possession of a quality, as in ἔναιμος with blood in it, ἐνάκανθος thorny: ἔμφωνος with a voice: ἔννομος in accordance with law, etc.    II ἐν becomes ἐμ- before the labials β μ π φ ψ; ἐγ- before the gutturals γ κ ξ Χ; ἐλ- before λ; ἐρ- before ρ; rarely ἐσ- before ς; but Inscrr. and Papyri often preserve ἐν- in all these cases.

⇢ Abbreviations: ALL | General | Authors & Works

German (Pape)

[Seite 821] p. ἐνί, Il. 13, 608 u. öfter, Soph. Tr. 6 (s. unten), u. εἰν, Od. 1, 162 u. öfter, Soph. Ant. 1226, wo man an das ep. εἰν Ἀΐδαο δόμοισιν erinnert wird; auch εἰνί, Il. 8, 199 Od. 9, 417; Eur. Heracl. 893. Sein od. Verweilen in, an, auf Etwas. – 1) vom Orte u. zwar – a) am gewöhnlichsten innerhalb eines Raumes, in, ἐν νήσῳ, ἐν δώμασιν u. ä., Hom. u. Folgde überall; τίς. ἔνδον ἐν δόμοις Aesch. Ch. 643; ἐν οἴκοις ἢ 'ν ἀγροῖς Soph. O. R. 112; ἐν ξένᾳ, in der Fremde, Phil. 135. – Wie bei εἰς wird οἶκος oft ausgelassen. ἐν Ἅιδου, von Hom. an überall, πολλὰ δ' ἐν ἀφνειοῦ πατρὸς κειμήλια κεῖται Il. 6, 47; ἐνὶ Κίρκης ἔρχαται Od. 10, 282; vgl. 7, 132; ἐν ἀνδρὸς εὐσεβεστάτου τραφείς Eur. I. A. 926; ἐν παιδοτρίβου καθίζειν Ar. Nub. 972; ἐν Πυθίου Thuc. 6, 54, wie Plat. Gorg. 472 a; ἐν Ἀρίφρονος ἐπαίδευε, ἐν κιθαριστοῦ, ἐν διδασκάλων, Prot. 320 a Theaet. 206 a Alcib. I, 110 a; τὸ χωρίον τὸ ἐν γειτόνων Dem. 53, 10, woran sich auch ἐν αὑτοῦ reiht, Ar. Vesp. 642; Plat. Charm. 155 d, s. unten 6. – b) auf, ἐν ἵπποις, ἐν θρόνοις, Hom., Aesch. Ch. 969; ἐν σάκει, Spt. oft; ἐν θαλλοῖς συγκατῄθομεν Soph. Ant. 1186; ἐν στιβάσι κείμενοι Xen. An. 5, 9, 4; ἐν τῇ γῇ, ἐν τῇ θαλάττῃ ἄρχειν, 6, 4, 13; ἐν τῷ δεξιῷ, auf dem rechten Flügel, 1, 8, 5; ἐν τοῖν ὀβολοῖν θεωρεῖν, auf dem Zwei-Obolenplatz, Dem. 18, 28; ἐν τοῖς στεφανώμασιν, auf dem Kranzmarkt, Ar. Eccl. 303 u. Phereer. Ath. XV, 658 b, wie ἐν τῷ μύρῳ, in dem Salbenladen, Ar. Eq. 1371 u. Polyzel. Schol. Ar. Plut. 550; ἐν τοῖς ἰχθύσιν, auf dem Fischmarkt, Antiphan. Ath. VII, 287 e. – c) das Daransein, die unmittelbare Nähe ausdrückend; ἐν οὐρανῷ, am Himmel, Il. 8, 555; ἐν ποταμῷ, am Flusse, 18, 521 Od. 5, 466; ἐν τόξῳ, ἐν ξίφει, ἐν ῥυμῷ, ἐν χρῷ, s. χρώς; ἐν πέτροισι πέτρον ἐκτρίβων, daran reibend, Soph. Phil. 295; χεῖρας αἱμάξαι ἔν τινι Ai. 448; τἂν ποσίν, das vor den Füßen, das Gegenwärtige, Ant. 1309, vgl. τὰ ἐν μυχοῖς 1279. Aber ἐν τοῖς δένδροις ἑστάναι = zwischen den Bäumen, Xen. An. 4, 7, 9; u. ἀνάπαυλαι ἐν τοῖς δένδρεσίν εἰσιν σκιαραί = unter, Plat. Legg. I, 625 b; ἐν τῷ λιμένι Xen. An. 6, 2, 1; oft ἐν τῷ Πόντῳ, am Pontus. Bes. seit Her. ἐν Κύπρῳ ναυμαχεῖν, 5, 115, von Schlachten, die bei einem Orte, im Gebiete desselben geliefert werden, Thuc. u. Folgende; so ἐν Κορωνείᾳ κινδυνεύειν Xen. An. 5, 3, 6; ἡ ἐν Τροίᾳ μονή, vor Troja, Plat. Crat. 395 a; u. sehr gew. οἱ ἐν Μαραθῶνι, die Kämpfer bei Mar. oder die dort Gebliebenen, Thuc. 2, 34; Selten so von Personen, παρέσται ἐν πόσει, Eur. El. 641; προξένων ἔν τῳ κατέσχες Ion 365, vgl. Heracl. 757. – d) auch bei Verbis, die eine Bewegung ausdrücken, um die Erreichung des Zieles u. das Verweilen daselbst anzudeuten. Schon Hom. oft ἐν κονίῃσι πέσε, ἐν χερσὶ πεσεῖν u. ä., ἐν χείρεσσι λάβ' αἰγίδα Il. 15, 229, ἐν Τρωσὶν ὄρουσαν 16, 258, λέων ἐν βουσὶ θορών 5, 261, ἐν ἀμφιφορεῦσιν ἄφυσσον Od. 2, 349, ἐν τεύχεσι δύνειν Il. 23, 131, ἂν δ' ἔβαν ἐν δίφροισι 132; κάββαλ' ἐνὶ πόντῳ Hes. Th. 189; τοιαῦτ' ἀκούων ἐν φρεσὶν γράφου Aesch. Ch. 443, wie ἐνὶ φρεσὶν βάλλω, Hom.; ἐλπίδας κατῴκισα ἐν αὐτοῖς, habe ich in ihnen erweckt, Aesch. Prom. 250; ἵζει μάντιν ἐν θρόνοις Eum. 18. Bes. bei τίθημι, πίπτω u. ä., ἐνμέσῳ τίθημι, ἐν δώμασι πιτνών, Aesch. Ch. 36. 143; ἐν πέδῳ βαλῶ Ag. 1145; ἐν τάφῳ θεῖναι Soph. Ant. 499; ἐν ποίμναις πιτνών, ἐν βουσὶ πεσών, Ai. 184. 367; ἐν μέσῳ σκάφει θέντες Trach. 800; ἐν δ' ἐμῷ κάρᾳ θεὸς ἔπαισεν Ant. 1258; auch in Prosa, ἐμπίπτειν ἐν Thuc. 7, 87; ἐν ἀπορίᾳ ἐνεπεπτώκεισαν Plat. Euthyd. 292 e; ἐν τῇ γῇ καταπεφευγέναι Thuc. 4, 14; ᾤχοντο δ' ἐν τοῖς ὀχυροῖς καὶ τὰ ἐπιτήδεια ἐν τούτοις ἀνακεκομισμένοι ἦσαν Xen. An. 4, 7, 17; in welchen Beispielen das perf. zu beachten; ἐν μέσοις ἀναμεμιγμένοι τοῖς Ἕλλησιν 4, 8, 8; ὡς ἐν ἐχυρωτάτῳ ποιεῖσθαι, an den sichersten Ort bringen, Cyr. 1, 6, 26. Auffallender ἐν Ἀμβρακίᾳ ἀπῄεσαν, ἀποστελοῦντες ἐν Σικελίᾳ, Thuc. 4, 42. 7, 17, wie ἡ ἐν τῷ Πειραιῷ τῶν νεῶν καταφυγή 8, 11; ὁ ἐν Σικελίᾳ πλοῦς Lys. 19, 43; ῥιπτοῦντες σφᾶς ἐν τῇ θαλάττῃ Arr. An. 1, 19, 3; Sp., häufig geradezu für εἰς, wie διαβάντες ἐν Σάμῳ Paus. 7, 4, 3. – Bei den Doriern steht ἐν für εἰς, dah. c. acc. bei Pind. P. 2, 11. 86. 5, 38 N. 7, 31. – 2) auf Menschen übertr., – a) unter; ἐν πρώτοις μάχεσθαι Il. 9, 709; ἐν προμάχοισι φανείς 3, 31; κλέος ἐσθλὸν ἐνὶ Τρώεσσιν ἀρέσθαι 17, 16; οἴη ἐν ἀθανάτοις 1, 398; νεῖκος ἐν ἀθανάτοισιν ὄρωρεν 24, 107; ἐν δὲ τῇσι (βουσὶ) νομεύς 15, 632; ἄρχειν, ἀνάσσειν ἐν πολλοῖς, unter vielen, 13, 689 Od. 19, 110; φῦλον ἐν ἀνθρώποισι ματαιότατον Pind. P. 3, 21. So oft Tragg.; ἄτιμος ἐν θεοῖς Aesch. Eum. 691 (vgl. Soph. O. R. 215 Xen. An. 7, 7, 501; τὰ ἐν βροτοῖς πήματα Prom. 440; ἐν πρώτοις ἕπει Soph. El. 28; Prosa, ὄνομα μέγιστον ἐν πᾶσιν ἀνθρώποις ἔχειν Thuc. 2, 64; ἐν θεοῖς καὶ ἀνθρώποις Plat. Legg. IX, 879 b; ἐν πᾶσιν εὐδόκιμοι τοῖς Ἕλλησιν, bei, I, 631 c; vgl. Prot. 337 b 343 c; μνήμην παρέχειν ἔν τισι Xen. An. 6, 3, 24; bes. λέγειν, νομίζειν, καταριθμεῖν, λέγεσθαι ἐν, dazu, darunter rechnen, Aesch. Prom. 975 Eur. Herc. Fur. 175 Plat. Polit. 266 a Xen. An. 1, 6, 1 Hem. 2, 2, 1; – οἱ ἐν γένει, die Verwandten, Soph. O. R. 1430. – Auch von Dingen, ἐν ἐλπίσι τρέφω Soph. Ant. 888. – b) bei λέγειν u. ä. geht es in die Bedeutung vor, in Gegenwart über; ἐν ὑμῖν ἐρέω Il. 9, 528; ἐν πᾶσι, in Gegenwart aller, Od. 2, 194. 16, 378; ἐν τῷ δήμῳ Plat. Rep. VIII, 565 b; ἐν μάρτυσι Conv. 175 e; nach λέγειν ἐν τῷ δικαστηρίῳ, Antiph. 6, 24, auch ἐν τοῖς δικασταῖς, ibd. 23; Is. 2, 4; Dem. 8, 1. 27; κατηγορεῖν Plat. Legg. X, 886 e; sehr gew. ἐν εἰδόσι μακρηγορεῖν u. ä., Thuc. 2, 26, wohin auch ἐν νομοθέταις θέσθαι, λύειν νόμον gerechnet werden kann, Dem. 3, 10. 2433, wie ἐν ὑμῖν (vor, bei euch, den Richtern) πειράσομαι τῶν δικαίων τυχεῖν 40, 3. – Aehnl. δεῖξαι ἐν Ἀργείοις μέσοις Soph. Phil. 626, vgl. 1053; εἰ τάδ' έστὶν ἐν θεοῖς καλά, wenn das vor den Göttern recht ist, Ant. 916. – c) bes. zu bemerken ist ἐν τοῖς beim superlat., wobei man von Stellen ausgeht, wie πολλὰ μὲν οὖν καὶ ἄλλα οἱ λόγοι ὑμῶν καλὰ ἔχουσιν, ἐν δὲ τοῖς καὶ τοῦτο μεγαλοπρεπέστερον, Plat. Euthyd. 303 c, wo es deutlich unter diesem Guten ist; ὃ δὴ δοκεῖ ἐν τοῖς μεγίστοις μέγιστον εἶναι Crat. 427 e; τοῦτό μοι ἐν τοῖσι θειότατον φαίνεται γίγνεσθαι Her. 7, 137; häufig Thuc., z. B. ἐν τοῖς πλεῖσται δὴ νῆες, ἐν τοῖς πρώτη ἐγένετο, 3, 17. 82; Plat. ἣν ἀγγελίαν ἐγώ, ὥς μοι δοκῶ, ἐν τοῖς βαρύτατα ἂν ἐνέγκοιμι Crit. 43 c; am häufigsten ἐν τοῖς μάλιστα, z. B. Thuc. 8, 90 Plat. Theaet. 186 a. Aehnl. ἐν πᾶσι, vor Allen. – 3) an 1 c) schließt sich die Bdtg des Umgebenseins von Etwas, οὐρανὸς ἐν αἰθέρι καὶ νεφέλῃσι, der Him-mel in Lichthelle u. Wolkenumhüllung, Il. 15, 19. Bes. – a) von Kleidern, Waffen u. dgl.; ἐν ῥινῷ λέοντος στάς Pind. I. 6, 53; χαλκέοισι δ' ἐν ἔντεσι Ol. 4, 22; ἐν πεπλώματι Soph. Tr. 610; ἐν τρισὶ μορφαῖσιν ibd. 10; κἂν τοῖσδε κόσμοις καταγελωμένη Aesch. Ag. 1244; ὑφαντοῖς ἐν πέπλοις κείμενος 1562; ἐν ῥακίοις περιειλόμενος Ar. Ran. 1093; ἐν ἐσθῆσι Her. 2, 159; ὀξυπρώροισι βρέμων ἐν αἰχμαῖς Aesch. Prom. 422; in Prosa oft; ἐν ὅπλοις εἶναι Her. 1, 13; Thuc-6, 74; ἐξέτασιν ἐν ὅπλοις ποιεῖσθαι, γενέσθαι, Xen. Cyr. 2, 4, 1 An. 5, 3, 3; Mem. 3, 9, 2. Vgl. ἐν κανοῖς, mit Körben, Dem. 59, 78; u. bei Luc. ἐν πώγωνι, ἐν γενείῳ βαθεῖ, Salt. 5; auch ἐν μαλακοῖς ἠμφιεσμένον, Hatth. 11, 8, womit ἐν πάσῃ τῇ δόξῃ αὑτοῦ zu vgl., 6, 29; ἐν ἐξωμίσι φαύλαις Ael. V. H. 9, 34. – Aehnl. ἐν μεγάλοις φορτίοις βαδίζειν, unter schweren Lasten, Xen. Cyr. 2, 3, 14; δένδρα ἐν καρποῖς, mit Früchten, Long. past. 1, 11. – b) von Banden u. Fesseln; ἐν δεσμῷ δῆσαι Il. 5, 386; Od. 12, 54; ἐν ἐλλεδανοῖσι δέεσθαι Il. 18, 553; ἔζευξα πρῶτος ἐν ζυγοῖσι κνώδαλα Aesch. Prom. 460; ἄνδρα πεδήσασα ἐν πέπλῳ Eum. 604; ἐν βρόχῳ θανεῖν Ch. 550; ἐν ξύλῳ δήσας Ar. Equ. 393. 702; ἐν πέδαις δεδέσθαι Xen. An. 4, 3, 8. – c) Aehnlich ist, wo es zum Theil mit dem instrumentalen dat. zusammenfällt, ἐν χεροῖν λαβεῖν, κατέχειν, Soph. O. R. 912 O. C. 1696; οὐ κόμπον ἐν χεροῖν ἔχων Aesch. Spt. 455; woran sich reihen ἐν παλάμῃσι κατέκταθεν ὀξέϊ χαλκῷ Il. 5, 558, vgl. 7, 105 (aber θανέειν ἐν χερσὶν ἐμῇσι, 22, 426, ist = in meinen Armen); ἀγαναῖσιν ἐν χερσὶν ἐδάμασσε πώλους Pind. P. 2, 8; ἐν ξέναισι χερσὶ κηδευθείς, ἐν φίλαισι χερσὶν ἐκόσμησα, Soph. El. 1128. 1130; so bei Thuc. oft, γενομένης δ' ἐν χερσὶ τῆς μάχης, als es zum Gefecht kam, 6, 70, wo der Schol. bemerkt: nachdem die Schleuderer aufhörten; ἦν ἡ μάχη κρατερὰ καὶ ἐν χερσὶ πᾶσα 4, 43; so ἐν χερσὶν εἶναι, γίγνεσθαι, 3, 108. 7, 5; ἀποκτείνειν 3, 66 u. ä., s. χείρ; – ἐν ὠσὶ νωμᾶν καὶ φρεσὶν πυρὸς δίχα χρηστηρίους ὄρνιθας Aesch. Spt. 25; ἐν τοῖσιν ὠσὶ δάκνει Soph. Ant. 317; ἐν ὄμμασιν ὁρᾶν 760, nie Il. 3, 306 Od. 10, 385; ἐν ὄμμασιν φαίνεται Aesch. Pers. 596; Ag. 863; ἐν ὀφθαλμοῖς ἔχειν, vor Augen, Xen. An. 4, 5, 29; ἔργον ἐν κύβοις Ἄρης κρινεῖ, vermittelst der Würfel, Aesch. Spt. 396; ἐν κώπαισι πλεῖν, Ggstz zur Segelfahrt, Men. bei Stob. fl. 59, 9; ἐν ἐπιστολαῖς ἴστε Thuc. 7, 11; ἐν ποτηρίοις πίνειν Xen. An. 5, 9, 4; vgl. Luc. merc. cond. 26 D. D. 6, 2; ἡ ἐν αὐλοῖς μουσική Ephipp. Ath. XIV, 617 f; ἐν μέτρῳ μετρεῖν, ἐν κρίματι κρίνειν, Hatth. 7, 1; ἐν τοῖς ποσὶν καταπατεῖν ib. 6, u. ä. oft im N. T. u. bei a. Sp.; – ἐν στρατιᾷ καταστρέψασθαι Xen. Cyr. 8, 6, 20; ἐν λόγοις κοσμεῖν Dem. 20, 141, wie πείθειν Soph. Phil. 1393; Plat. Legg. II, 660 a; ἐν ὄψει διαγιγνώσκειν, ἐν ἀκοῇ, Theaet. 206 a; pleonastisch scheint ἐν τιμῇ σέβειν Aesch. Pers. 162; ἐν μιᾷ πληγῇ κατέφθαρται ὄλβος, mit einem Schlage, 247; ἐν λόγῳ πεύθομαι Ch. 668; ἐν θανάτῳ ἀπόλλυσθαι Plat. Phaed. 95 d; στάζειν ἐν αἵματι Eur. Bacch. 1163; sp. D., wie ἐν ὄμμασιν αὐδᾷ Hel. 13 (XII, 63). So sagen Gramm. ψάλια ἐν τῷ α Ἀττικοί, διὰ τοῦ ε Ἕλληνες, Moeris p. 214, 6, mit einem Buchstaben schreiben. – 4) Von der Zeit, in, in nerhalb; ἐν ἡμέρῃ, in einem Tage, Her. 1, 126; ἐν πολλῷ χρόνῳ Aesch. Ag. 537; oft in Prosa, wie Plat. Phaed. 58 b; ἐν τρισὶν ἡμέραις Xen. An. 4, 8, 8; Mem. 3, 13, 5; ἐν εἰρήνῃ, ἐν σπονδαῖς, während des Waffenstillstandes, Thuc. 2, 5. 3, 13; ἐν τῇ μονῇ Xen. An. 5, 1, 5, u. Aehnliches öfter, bes. ἐν καιρῷ. Dah. ἐν τούτῳ, ἐν ᾧ, unterdeß, während welcher Zeit, von Her. 6, 89 Thuc. 7, 29 an häufig; ἐν τῷ αὐτῷ, in derselben Zeit. – 5) Von jedem Zustande, in dem man sich befindet, sowohl äußerlich als innerlich, wie ἐν πολέμῳ, ἐν ἀγῶνι, ἐν ἔργῳ; χαίρετ' ἐν κακοῖς ὅμως Aesch. Pers. 826, der auch ὑβρίζειν διδαχθεὶς ἐν κακοῖς so vrbdt, Ag. 1594; Eum. 266. Aehnl. ἐν ἀφθόνοις βιοτεύειν, στρατοπεδεύειν, Xen. An. 3, 2, 25 Cyr. 5, 4, 40; vollständiger ἐν ἀφθόνοις τοῖς ἐπιτηδείοις διαχειμάσαι An. 7, 6, 31, bei; vgl. τρέφεται θαλίῃ ἐνὶ πολλῇ Il. 9, 143; ἐν βολίτοις τρέφειν Ar. Ach. 990; ξενύδρια ἐν προσφάτοις ἰχθυδίοις τεθραμμένα Men. Ath. IV, 132 e, vgl. ζήσεται ἐν παντὶ ῥήματι Matth. 4, 4; Uebertr., ἐν φιλότητι, ἐν πένθεϊ, ἐν δοιῇ Il. 7, 302. 9, 230. 22, 483; oft bei Attikern. ἐν φόβῳ, ὀργῇ εἶναι u. ä.; ἐν ἡδονῇ ἐστίν οἱ, mit folgdm acc. c. inf., es ist ihm ein Vergnügen, Her. 7, 15; ἐν αἰτίᾳ εἶναι, ἔχειν, s. αἰτία; οὐκ ἐν αἰσχύνῃ τὰ σά Eur. Phoen. 1282, deine Lage ist nicht so, daß du dich schämen darfst; οὐκ ἐν σιωπῇ τἀμά Ion 1397; ἐν αἰσχύναις ἔχειν, sich schämen, Suppl. 164. – Dah. auch = beschäftigt sein mit Etwas, ὢν ἐν τῇ τέχνῃ Plat. Men. 91 e, vgl. Phaed. 84 a; οἱ ἐν ποιήσει γενόμενοι, die Dichter, Her. 2, 82; οἱ ἐν πράγμασιν Thuc. 3, 28; öfter οἱ ἐν τέλει, Magistrate; ἐν φιλοσοφίᾳ εἶναι, Plat. Phaed. 59 a; ὁ Κῦρος ἐν τούτοις ἦν Xen. Cyr. 3, 1, 1; ἐν λόγοις, ἐν σίτῳ, 4, 3, 23. 5, 2, 17. Dah. οἱ ἐν φιλοσοφίᾳ, ἐν νόσῳ, Umschreibung für die Philosophen, die Kranken, bes. Sp. – Ganz adverbialisch sind Verbindungen wie ἐν τῷ ἐμφανεῖ, ἐν τῷ φανερῷ, = φανερῶς, Thuc. 2, 21 Xen. An. 1, 3, 21. 2, 5, 25; ἐν δίκῃ Soph. Tr. 1058; ἐν τάχει oft = ταχέως; – ἐν σμικρῷ ποιεῖσθαι Soph. Phil. 496; ἐν παρέργῳ θέσθαι 471, vgl. 863; so Her. ἐν ὁμοίῳ ἔχειν, ποιεῖσθαι, wie ἐν ἴσῳ, oft, z. B. 8, 109, wie ἐν ἐλαφρῷ, 5, 154; vgl. ἐν οὐδενὶ λόγῳ ποιεῖσθαι; – ἐν ἀσφαλεῖ Eur. Hec. 980 Hipp. 785; ἐν εὐμαρεῖ ἐστι, = εὐμαρές, I. A. 974; ἐν ἀσφαλεστέρῳ ἦν Xen. Hell. 7, 5, 8; seltener im plur., ἐν ἀργοῖς, = ἀργῶς, Soph. O. R. 287. Vgl. noch ἐν ἅρμασιν ἔχειν, ἐν οὐσίᾳ κτᾶσθαι, Plat. Legg. X, 899 a XI, 913 b. – Wie einzelne dieser Beispiele schon »einem Zustande gemäß« bedeuten, so ist auch γλῶσσαν ἐν τύχᾳ νέμων, γαῖαν ἐν αἴσᾳ διατέμνων, Aesch. Ag. 671. 892 zu nehmen, womit οὕτως ἀπαλλάσσουσιν ἐν θεῶν κρίσει 1262 zu vgl.; κακὸν τὸ λῆμα, κοὐκ ἐν ἀνδράσιν, ziemt sich nicht für Männer, Eur. Alc. 735; ἐν μοίρᾳ Plat. Legg. VI, 775 e; ἐν μέτρῳ Thuc. 6, 1; ἐν τῷ αὐτῷ τρόπῳ, ἐν τοῖς ὁμοίοις, ᾧ 1, 77. 7, 67; ἐν τούτῳ, dem gemäß, 1, 37; ἐν ᾡ, in wiefern, 6, 55, wohin auch ἐν ῥυθμῷ ᾔεσαν Xen. An. 5, 9, 11 gerechnet werden kann. Eben so τὰ ἐν τοῖς νόμοις δίκαια Isocr. 20, 20, das in den Gesetzen Begründete; αἱ ἐν τοῖς νόμοις ζημίαι, gesetzmäßige, Dem. 20, 154; Lycurg. 1. Dah. ἐν τοῖς νόμοις βασιλεύειν, τὰς κρίσεις ποιεῖσθαι, nach den Gesetzen, Plat. Criti. 131 b Isocr. 4, 40. Daran schließt sich – 6) Bezeichnung der Abhängigkeit von Etwas, es steht bei Einem; νίκης πείρατ' ἔχονται ἐν θεοῖς, der Sieg liegt in den Händen der Götter (eigtl. der Faden haftet an den G.), Il. 7, 105; δύναμις γὰρ ἐν ὑμῖν Od. 10, 69; vgl. auch das sinnliche θεῶν ἐν γούνασι κεῖται u. ἐν γὰρ χερσὶ τέλος πολέμου, ἐπέων δ' ἐνὶ βουλῇ Il. 16, 630; ἐν θεῷ γε μὰν τέλος Pind. Ol. 13, 104; vgl. μόνον γὰρ κέρδος ἐν τεθνηκόσιν Aesch. Spt. 666; τὰ κέδν' ἐν ὑμῖν ἐστί μοι βουλεύματα Pers. 168; ἐν σοὶ γάρ ἐσμεν Soph. O. R. 313, wie ἐν ὑμῖν ὡς θεῷ κείμεθα, hangen von euch ab, O. C. 247; u. ähnl. ἐν σοὶ πᾶσ' ἔγωγε σώζομαι, meine Rettung beruht auf dir, Ai. 515, vgl. Tr. 618; ἐν τῷ ἕκαστον δικαίως ἄρχειν ἡ πολιτεία σώζεται Lys. 26, 9; ὁπόταν ἐν χρήμασιν ᾖ σωθῆναι τῇ πόλει 27, 3; ἐν ταῖς ναυσὶ τῶν Ἑλλήνων τὰ πράγματα ἐγένετο, die Macht beruhte auf den Schiffen, Thuc. 1, 74; ἐν σοὶ νῦν ἐστι καταδουλῶσαι Ἀθήνας Her. 6, 109; mit folgdm acc. c. inf., Andoc. 1, 39; τὰ λοιπὰ ἐν αὐτοῖς ἡμῖν ἐστιν, ὅσον ἐστὶν ἐν ὑμῖν, Dem. 4, 50. 23, 4; ἐν τῷ θεῷ τὸ τούτου τέλος ἦν, οὐκ ἐν ἐμοί, das Gelingen stand in Gottes Hand, 18, 193; ähnl. ἐν τοῖς νόμοις ἐξέσται 20, 158; εἰ γὰρ ἐν τούτῳ εἴη Plat. Prot. 310 d 313 a, wie auch Xen. An. 6, 2, 22 zu nehmen, ob Etwas daran läge; Thuc. vrbdt sogar μὴ ἐν ὑμῖν κωλυθῇ, an euch, sofern es bei euch steht, 2, 64, wie Dem. 10, 73 δόξα, ἣν αἰσχρόν ἐστιν ἐν σοὶ καταλῦσαι. Auch ἐν τῷ γὰρ φρονεῖν ἥδιστος βίος Soph. Ai. 440 ist ähnlich, wie ἐλπίς, πίστις ἐν τοῖς δρωμένοις, Soph. Tr. 585. 722; – ἐν ἑαυτῷ γίγνεσθαι, zu sich kommen; ἐν ἑαυτῷ εἶναι, bei sich sein, bei Sinnen sein, oft bei Attikern. – 7) Bezeichnung dessen, wobei oder woran sich eine Thätigkeit zeigt; ἐν τοῖς σοῖς πόνοις χλίουσι μέγα Aesch. Ch. 135; ἐν κακοῖς γελᾶν, ἐν πράγματι φωνεῖν, 220 Eum. 268; ἁμαρτάνειν ἐν λόγοις Soph. Ai. 1075; ἐν ὑμῖν ἐψεύσθημεν Her. 9, 48; ἐπιδείκνυσθαι ἔν τινι Plat. Men. 82 a; πεῖραν λαβεῖν ἔν τινι Xen. An. 5, 8, 15, wie πειρᾶσθαι Plat. Phileb. 21 a; σκέπτεσθαι ἔν τινι, δηλοῦν, Soph. 239 b Thuc. 1, 10. Spätere sogar ἐν τῇ πίστει ὠνείδισε, Arr. An. 3, 30, 2. Vgl. εἰς. – Auch bei adj., ἐν πάντεσσ' ἔργοισι δαήμων Il. 23, 671; χρηστὸς ἐν τοῖς οἰκείοις Soph. Ant. 657; ὑβριστής, θρασύς, ἐν ὅρκῳ μέγας, 1071 1294 O. R. 651; κρείσσων ἐν κυναγίαις Eur. Bacch. 339; ἐν γυναιξὶν ἄλκιμος Or. 754; φθονερός Her. 7, 46; ἡ ἐν ὅπλοις μάθησις, das Studium der Fechtkunst, Plat. Lach. 190 d; ἄριστοι ἐν τοῖς πολεμίοις Thuc. 4, 80; vgl. διαφέρειν ἔν τινι, in einer Sache, Isocr. 8, 122; so noch Sp., wie D. Sic. 14, 37 ἐν εὐγενείᾳ καὶ πλούτῳ πρῶτος. – Aber ἐν σφετέρῳ καλῷ τὸν πόλεμον ἀναβάλλεσθαι, Thuc. 5, 46, ist = zu eurem Besten. – Bei Sp., wie Pol. Exc. Leg. 82, bezeichnet es das Prädicat: λαβεῖν ἐν φερνῇ, als Mitgift empfangen.

Greek (Liddell-Scott)

ἐν: Αἰολ. καὶ Δωρ. ἀντὶ τῆς εἰς· ἴδε πρόθ. εἰς ἐν ἀρχῇ.

French (Bailly abrégé)

poét. ἐνί, épq. εἰν;
adv. et prép.
dedans, dans, en;
• Adv. dedans :
I. avec un verbe s.-e. : ἐν δὲ ἴα ψυχή IL dedans (càd en lui) il n’y a qu’une âme ; ἐν μὲν γὰρ λειμῶνες…, ἐν δ’ ἄροσις λείη OD dedans (càd dans cette terre) il y a des prairies, (dans cette terre) aussi le labour serait facile ; πολέες δ’ ἔνι μῦθοι παντοῖοι IL et il y a dedans (càd en elle) bien des paroles de toute sorte ; avec un verbe s.-e. et un dat. avant ἐν : ἐπεὶ οὔ οἱ ἔνι φρένες IL car dedans (càd en lui) il n’(y) a point de cœur;
II. avec un verbe sans rég., au sens de;
1 dedans : ἐν δ’ ἄνδρες ναίουσι IL dedans (dans ces villes) habitent des hommes (riches en troupeaux, etc.) ; ἐν δὲ θρόνοι ἐρηρέδατο OD dedans (dans la cour) étaient fixés des trônes ; ἐν δ’ αἶγες γεγάασιν OD dedans (dans ce pays) naissent des chèvres ; ἐν δ’ ἄλοχοι ἐπιστενάχουσιν SOPH et dedans (dans les temples), de jeunes épouses gémissent (sur ces malheurs);
2 parmi : ἐν δ’ αὐτὸς ἀριστεύεσκε IL et parmi (eux) il était le plus brave;
3 avec idée de temps en ce temps, cependant, d’ord. avec δέ (ἐν δέ);
III. avec un verbe accompagné d’un dat. de lieu ou de personne, au sens de;
1 dans : ἐν δέ τε θυμὸς στήθεσιν ἄτρομός ἐστι IL et en (lui) dans sa poitrine est un cœur qui ne tremble pas ; ἐν δέ τε οἶνον κρητῆρσιν κερόωντο OD et dedans, au fond des cratères, ils mélangeaient le vin;
2 parmi : ἐν δὲ γέλως ὦρτο θεοῖσιν OD et parmi (les dieux) un rire s’éleva;
IV. avec un verbe accompagné d’un dat. d’attribution : ἐν δέ οἱ ἀσκὸν ἔθηκε OD et dedans (càd dans le navire) elle plaça pour lui une outre;
V. avec un verbe accompagné d’un double dat. de lieu et d’attribution : ἐν δέ μοι ἄλφιτα χεῦον δοροῖσιν OD verse-moi aussi de la farine dans des outres;
• Prép. avec le dat. dans :
A. avec idée de lieu :
I. 1 avec un dat. de lieu sans mouv. : τίς ἔνδον ἐν δόμοις ; ESCHL y a-t-il quelqu’un dans le palais ? ἐν Ἀθήναις IL dans Athènes, à Athènes ; ἐν Τροίῃ IL dans la Troade ; par ellipse, avec un gén. (s.e. οἴκῳ, δόμοις, etc.) : ἐν Ἀλκίνοιο OD dans (le palais) d’Alkinoos ; ἐνὶ Κίρκης OD dans (le palais) de Circé ; εἰν Ἀΐδαο IL, ἐν ᾋδου ATT (v. ᾋδης), dans (le séjour) d’Hadès ; ἐν Πυθίου THC dans (le sanctuaire) d’Apollon Pythien ; ἐν ἀφνειοῦ πατρός IL dans (le palais) de mon père riche en biens;
2 avec un dat. de lieu, après un verbe ou un subst. de mouv., mais impliquant une idée de permanence dans le lieu indiqué par ἐν : πίπτειν ἐν κονίῃσι IL tomber (et rester étendu) dans la poussière ; ἐμπεσεῖν ἐν ὕλῃ IL s’abattre sur une forêt (et s’y propager), en parl. d’un incendie ; λεὼν ἐν βουσὶ θορών IL un lion s’étant élancé au milieu d’un troupeau de bœufs ; ἂν δ’ ἔβαν ἐν δίφροισι IL ils montèrent (et se tinrent) dans le char ; ἡ ἐν τῷ Πειραιῷ τῶν νεῶν καταφυγή THC la retraite des navires réfugiés au Pirée;
II. avec l’idée d’un lieu déterminé et des environs immédiats;
1 dans la région de : ἐν Κύπρῳ ναυμαχέειν HDT livrer un combat naval dans (les eaux de) Chypre ; τότε τὴν ἐν Νοτίῳ ἐνίκησε ναυμαχίαν XÉN (Lysandre) fut vainqueur alors à la bataille de Notion;
2 auprès de, au bord de : ἐν ποταμῷ IL au bord du fleuve;
III. avec l’idée d’un lieu qui entoure au milieu de : οὐρανὸς ἐν αἰθέρι καὶ νεφέλῃσι IL le ciel au milieu de l’éther et des nuages ; p. anal.
1 en parl. d’armures, de vêtements, etc. ἐν ὅπλοις εἶναι HDT être sous les armes ; ἐν μεγάλοις φορτίοις τρέχειν XÉN courir chargé de grands fardeaux ; ἐν πώγωνι βαθεῖ LUC avec (litt. dans) une barbe épaisse;
2 en parl. d’un instrument proprement dit ἐν δεσμῷ δῆσαι IL enfermer (litt. lier) dans un lien ; ἐν πέδαις δεδέσθαι XÉN être lié dans des entraves;
3 en parl. des mains ou des bras ἐν ξέναισι χερσὶ κηδευθείς SOPH ce sont des mains étrangères qui t’ont rendu les derniers devoirs ; κοὔτ’ ἐν φίλαισι χερσὶν ἐκόσμησα SOPH je ne t’ai pas, de mes mains, rendu les derniers devoirs ; γενομένης δ’ ἐν χερσ’ τῆς μάχης THC comme on en était venu aux mains ; ἦν ἡ μάχη κρατερὰ καὶ ἐν χερσὶ πᾶσα THC le combat était fortement engagé et d’homme à homme sur toute la ligne;
4 p. ext. en parl. d’autres organes : ἐν ὠσὶ νωμῶν καὶ φρεσίν, φάους δίχα ESCHL (le devin aveugle Tirésias, ce pâtre des oiseaux), qui observe (les augures) avec les oreilles et l’intelligence, sans la lumière des yeux ; ἐν ὀφθαλμοῖσιν ὁρᾶσθαι IL, ἐν ὀφθαλμοῖσι ἰδέσθαι OD voir avec ses yeux;
5 en parl. d’un instrument ou d’un moyen qcque ; fig. ἐν λιταῖς SOPH par des prières ; ἐν δόλῳ SOPH par ruse, ἐν λόγοις SOPH par des paroles (persuader, etc.);
6 fig. en parl. des conditions, matérielles ou morales, au milieu desquelles on se trouve ἐνὶ πολέμῳ IL dans la guerre ; οἱ ἐν τοῖς πράγμασι THC ceux qui sont aux affaires ; οἱ ἐν τέλει THC ceux qui sont en charge, les magistrats, ἐν ὀργῇ ἔχειν τινά THC être irrité ou indigné contre qqn ; ἐν αἰτίᾳ ἔχειν τινά HDT accuser qqn, litt. avoir qqn en état d’accusation ; ἐν αἰτίᾳ εἶναι XÉN être exposé à des reproches ; de même en un grand nombre de locut. adv. ἐν βραχεῖ = βραχέως SOPH brièvement ; ἐν τάχει = ταχέως SOPH promptement ; ἐν ἀσφαλεῖ = ἀσφαλῶς EUR en sûreté ; ἐν ὁμοίῳ = ὁμοίως THC semblablement, également ; ἐν αργοῖς = ἀργῶς SOPH laisser qch dans l’inaction, càd sans le faire ; ἐν κενοῖς = κενῶς SOPH à vide, vainement ; avec un subst. ἐν δίκῃ = δικαίως SOPH justement;
7 dans les limites de ; en se restreignant dans, en se réglant sur, en se conformant à ; selon, d’après : ἐν τοῖς ὀμοίοις νόμοις ποιεῖν τὰς κρίσεις THC instituer des jugements d’après des lois régissant également les deux parties en cause ; σημαίνειν ἐν οἰωνοῖς XÉN donner des avis par des augures en parl. des dieux;
8 dans les attributions de, au pouvoir de : δύναμις γὰρ ἐν ὑμῖν OD car vous en avez le pouvoir ; ταῦτα δ’ ἐν τῷ δαίμονι SOPH ces choses sont au pouvoir de la divinité ; ἐν ταῖς ναυσὶ τῶν Ἑλλήνων πράγματα ἐγένετο THC le salut des Grecs reposait sur leurs vaisseaux;
9 en ce qui regarde, eu égard à (avec un rég. de chose) : ἐν πάντεσσ’ ἔργοισι δαήμων IL habile en toute sorte de travaux ; ἐν ἐμοὶ θρασύς SOPH hardi envers moi;
10 avec un plur. au milieu de, parmi : οἴη ἐν ἀθανάτοισιν IL seule parmi les immortels ; ταῦτα νόμιμα ἦν ἐν Μήδοις XÉN c’étaient là choses en usage parmi les Mèdes ; particul. dans la loc. ἐν τοῖς avec πρῶτοι ou avec un Sp. ἐν τοῖς πρῶτοι Ἀθηναῖοι τὸν σίδηρον κατέθεντο THC les Athéniens furent les premiers à déposer le fer ; τοῦτό μοι ἐν τοῖσι θειότατον φαίνεται γενέσθαι HDT c’est ce qui rend évident pour moi qu’il y a dans cet événement une des preuves les plus certaines de la volonté divine ; ἐν τοῖς πλεῖσται δὴ νῆες THC l’une des flottes les plus nombreuses ; ἐν τοῖς μάλιστα, litt. parmi ceux qui le sont le plus (v. μάλιστα) ; devant : ἐν ὑμῖν ἐρέω IL je dirai au milieu de vous, càd devant vous ; λέγειν ἐν ὑμῖν XÉN parler devant vous ; p. anal. ἐν ἐμοί SOPH devant moi (faisant fonction de juge), càd si l’on s’en rapporte à moi ; ἐν θεοῖς SOPH devant les dieux, aux yeux des dieux ; τἀν ποσίν SOPH les choses qui sont entre les pieds ou devant les pieds, qui entravent la marche, les obstacles;
IV. avec idée d’une surface, dans, au sens du franç. sur : ἐν θρόνοισι OD sur des trônes ; ἥμενοι ἐν ῥινοῖσι OD assis sur des peaux (de bœufs) ; οὔρεος ἐν κορυφῇσ’ IL sur les sommets d’une montagne ; χιὼν κατατήκετ’ ἐν ὄρεσσιν OD la neige fond sur les montagnes ; ἐν θαλλοῖς συγκατῄθομεν SOPH nous brûlions (les restes du corps) sur un amas de rameaux (verts) ; ἐν πέτροισι πέτρον ἐκτρίβων SOPH faisant jaillir (la flamme) en frottant des cailloux l’un contre l’autre ; θεῶν ἐν γούνασι κεῖται IL (cela) est sur les genoux des dieux, càd dépend de la volonté des dieux;
B. avec idée de temps;
I. dans, en, au temps de, au moment de : ἐν τούτῳ τῷ χρόνῳ XÉN ou simpl. ἐν τούτῳ HDT en ce temps-là ; ἐν ᾧ (χρόνῳ) HDT dans le temps que ; ἐν ᾧ…, ἐν τούτῳ XÉN pendant que…, pendant ce temps ; ἐν ταῖς σπονδαῖς XÉN au moment du traité ; ἐν τῇ ἑορτῇ THC au moment de la fête;
II. pendant la durée de, pendant, durant : ἐν ἔτεσι πεντήκοντα THC en cinquante ans ; ἐν τρισὶ μησί XÉN en trois mois;
En compos. ἐν signifie;
1 dans (ἐνοράω, ἐνδέω, etc.);
2 devant (ἐνδείκνυμι, ἐγγελάω, etc.);
3 qqf, avec un adj., en un sens d’atténuation : quelque peu (ἐνάερος, etc.);
4 dans les limites de, dans la mesure de, conformément à (ἔννομος).
Étymologie: Sur l’identité d’origine de ἐν et de εἰς, v. εἰς in fine.

English (Autenrieth)

in.—I. adv., in, therein, among them, Il. 5.740, etc.; esp. the form ἔνι, for ἔνεστι, ἔνεισι, πολέες δ' ἔνι μῦθοι, Il. 20.248. Here belong all examples of ‘tmesis’ so-called, ἐν δ' ἔπεσε, ‘fell on’ the throng, Il. 15.624. The adv. may be defined in its relation by a dative in the same clause, thus showing an approach to the true prepositional use, ἐν δέ τε θῦμὸς στήθεσιν ἄτρομός ἐστιν, in them, viz., in their breasts, Il. 16.162.—II. prep. w. dat., in, on, among; not only of place and persons, ἐν Δαναοῖσι, ἐν ἆθανάτοισι, ἐνὶ στρατῷ, ἐν πᾶσιν, Od. 2.194; but also of conditions, physical and mental, ἐν φιλότητι, ἐν πένθεϊ, ἐν δοιῇ, Il. 9.230. Of time, ὥρῃ ἐν εἰαρινῇ, Π , Od. 18.367; instead of a causal or an instrumental expression, ἐν ὀφθαλμοῖς ὁρᾶν, Il. 1.587, Il. 3.306, Od. 10.385; κατακτείνεσθαι ἀνδρῶν ἐν παλάμῃσιν, Ε , Il. 24.738, etc.; often with verbs of motion, the state of rest after motion taking the place of movement into, ἐν γούνασι πίπτειν, Il. 5.370; ἐν χερσὶ τιθέναι, etc.; elliptical, ἐνὶ Κίρκης, sc. ὄικῳ, Od. 10.282, esp. εἰν Ἀίδᾶο. When ἐνί follows its case, it is written ἔνι (‘anastrophe’), Il. 9.53.

English (Slater)

ἐν (in crasis
   1 κἀν (I. 4.25), (I. 6.59) coni., but καὶ ἐν (P. 9.40) : repeated 13 times (O. 2.43), (O. 6.55), (I. 5.30) etc.: follows noun governed 7 times (O. 13.44), (P. 9.69), Παρθ. 2. 7, etc.: governs only the second of two nouns (P. 4.130), (O. 7.12) : ἐνί (P. 6.18), Θρ. 7. 3, fr. 163: joined with ἐπὶ (N. 5.2), παρά (N. 9.34) ) <span class=mstonen>A prep. c. dat.
   1 of time.
   a of point of time, in, at, on δεῖ σάμερον ἐλθεῖν ἐν ὥρᾳ (O. 6.28) κυρίῳ δ' ἐν μηνὶ πέμποισ ἀμφιπόλους (O. 6.32) νῦν ἐν καὶ τελευτᾷ (O. 7.26) [[[κἀν]] (Mosch.: ἐν καὶ codd. vulgo: καὶ cod. unus) (P. 1.35) ] ἀλλ' ἐν ἕκτᾳ (sc. ἁμέρᾳ) (P. 4.132) τὰν πολυξέναν ἐν ἱερομηνίᾳ Νεμεάδι ἵκεο Δωρίδα νᾶσον Αἴγιναν (N. 3.2) νιν ἐρειδόμενον ναυαγίαις ἐξ ἀμετρήτας ἁλὸς ἐν κρυοέσσᾳ δέξατο συντυχίᾳ (I. 1.37) τοῖσιν ἐν δυθμαῖσιν αὐγᾶν φλὸξ ἀνατελλομένα συνεχὲς παννυχίζει (I. 4.65) “ἐν διχομηνίδεσσιν δὲ ἑσπέραις ἐρατὸν λύοι κεν χαλινὸν ὑφ' ἥρωι παρθενίας” (I. 8.44) ἐν ζαθέῳ με δέξαι χρόνῳ (Pae. 6.5) ἀγῶνα Λοξίᾳ καταβάντεὐρὺν ἐν θεῶν ξενίᾳ (Pae. 6.61) τῷδ' ἐν ἄματι τερπνῷ (Pae. 15.1) Ψμέναιον, ὃν ἐν γάμοισι χροιζόμενον [[[Μοῖρα]]] σύμπρωτον λάβεν (Welcker: ἐργάμοισι cod.) Θρ. 3. . ἦν διακρῖναι ἰδόντ' λτ;οὐγτ; πολλὸς ἐν καιρῷ χρόνος” fr. 168. 6.
   b during, within, in the course of ἐν ἁμέρᾳ (O. 1.6) ἐν παντὶ χρόνῳ (O. 6.36) ἐν χειμερίᾳ νυκτὶ (O. 6.100) ἐν δὲ μιᾷ μοίρᾳ χρόνου (O. 7.94) ἐν μικρῷ χρόνῳ (O. 12.12) ἐν ὄρφναῖσι (P. 1.23) ἐν δ' αὖτε χρόνῳ (P. 3.96) ἐν δαιτὸς δὲ μοίρᾳ (P. 4.127) ἀθρόαις πέντε νύκτεσσιν ἔν θ' ἁμέραις (P. 4.130) [ἐνχρόνῳ (Chaeris: ἄν codd.) P.4. 258] ἐν δὲ χρόνῳ (P. 4.291), (P. 8.15) ἐν δ' ὀλίγῳ βροτῶν τὸ τερπνὸν αὔξεται (P. 8.92) τέκε ἐν μόναις ὠδῖσιν Ἀλκμήνα διδύμων κρατησίμαχον σθένος υἱῶν (P. 9.85) ἕποιτο μοῖρα καὶ ὑστέραισιν ἐν ἁμέραις (P. 10.18) ἐν περισθενεῖ μαλαχθεὶς παγκρατίου στόλῳ (N. 3.16) ἐν δὲ πείρᾳ τέλος διαφαίνεται ὧν τις ἐξοχώτερος γένηται (N. 3.70) ἀπάλαιστος ἐν λόγῳ ἕλκειν (N. 4.94) ἀλλὰ γὰρ ἀνάπαυσις ἐν παντὶ γλυκεῖα ἔργῳ (N. 7.52) ἦ τιν' ἄγλωσσον μὲν ἦτορ δ ἄλκιμον, λάθα κατέχει ἐν λυγρῷ νείκει (Hermann e Σ: κατέχει τε, κατέχειν codd.) (N. 8.25) ἐν πολυφθόροις ἁμέραις (Boeckh: πολυφθόροις ἐν codd.) (N. 8.31) χαίρω δὲ πρόσφορον ἐν μὲν ἔργῳ κόμπον ἱείς N.8.49. codd.) ἐν πολέμῳ N. 9.36. ἐν ἁλικίᾳ πρώτᾳ N.9.42. ἐν τελεταῖς δὶς Ἀθαναίων μιν ὀμφαὶ κώμασαν (N. 10.34) φθιμένου Κάστορος ἐν πολέμῳ (N. 10.59) “παῦροι δ' ἐν πόνῳ πιστοὶ βροτῶν καμάτου μεταλαμβάνειν” (N. 10.78) ἐν δὲ χειμῶνι πλέων (I. 2.42) ἀλλ' ἁμέρᾳ γὰρ ἐν μιᾷ (I. 4.16) ὀψίᾳ ἐν νυκτὶ (I. 4.36) τόλμᾳ γὰρ εἰκὼς θυμὸν ἐριβρεμετᾶν θηρῶν λεόντων ἐν πόνῳ (I. 4.47) καὶ νῦν ἐν Ἄρει μαρτυρήσαι κεν πόλις Αἴαντος ὀρθωθεῖσα ναύταις ἐν πολυφθόρῳ Σαλαμὶς Διὸς ὄμβρῳ (bis) (I. 5.48) —9. “Αἴαντα, λαῶν ἐν πόνοις ἔκπαγλον Ἐνυαλίου” (I. 6.54) ἐν χρόνῳ δ' ἔγεντ Ἀπόλλων fr. 33b = fr. 147 Schr. ἄστρον ὑπέρτατον ἐν ἁμέρᾳ κλεπτόμενον (Pae. 9.3) ]βαρβιτίξαι θυμὸν ἀμβλὺν ὄντα καὶ φωνὰν ἐν οἴνῳ[ fr. 124d. ἐν δείπνοισι Λυδῶν ψαλμὸν ἀντίφθογγον ὑψηλᾶς ἀκούων πακτίδος fr. 125. 2. μηδ' ἀμαύρου τέρψιν ἐν βίῳ fr. 126. 1. ἀτὰρ εὑδόντεσσιν ἐν πολλοῖς ὀνείροις δείκνυσι τερπνῶν ἐφέρποισαν χαλεπῶν τε κρίσιν fr. 131b. 3. πενταετηρὶς ἑορτὰ ἐν ᾆ πρῶτον εὐνάσθην fr. 193.
   c in the space of πολλῶν πείρατα συντανύσαις ἐν βραχεῖ (P. 1.82) βάματι δ' ἐν πρώτῳ κιχὼν παῖδ (P. 3.43) τὸν Ἀργείων τρόπον εἰρήσεταί που κἀν βραχίστοις (Heyne: που κἐν, πα κ' ἐν codd.) (I. 6.59)
   d phrases τὸν ἅπαντα χρόνον ἐν σχερῷ ἡσυχίαν καμάτων μεγάλων ποινὰν λαχόντ (ἐν om. codd.: supp. Hermann: ἐνσχερώ Dindorf: in a line, uninterruptedly ) (N. 1.69) ἐν σχερῷ δ' οὔτ ὦν μέλαιναι καρπὸν ἔδωκαν ἄρουραι (ἐνσχερὼ Heyne) (N. 11.39) ἑκατόμπεδοι ἐν σχερῷ κέλευθοι (ἐνσχερὼ Fr. Portus i. e. 100 feet broad without interruption) (I. 6.22) ὥστ' ἐν τάχει τινὰ Νηρείδων πράξειν ἄκοιτιν soon (N. 5.35) [ἀλλ' ἐν ἀμείβοντι (Musur.: ἐναμείβοντι codd.) (N. 11.42) ]
   2 of place.
   a ἐν Πέλοπος ἀποικίᾳ. (O. 1.24) ἐν βάσσαις Κρονίου Πέλοπος (O. 3.23) ἐν Πίσᾳ (O. 6.5) ἐν Ὀλυμπίᾳ (O. 6.26) ἐν Ὀλυμπιάδι (O. 10.16) ἐν Πίσᾳ (O. 10.43) ἐν Ὀλυμπίοισί τε καὶ βαθυκόλπου Γᾶς ἀέθλοις ἔν τε καὶ πᾶσιν ἐπιχωρίοις (P. 9.101) ἐν δὲ Πυθῶνι (O. 2.39) ἐν Δελφοῖσιν (O. 13.43) Πυθιάδος δ' ἐν δρόμῳ (P. 1.32) ἐν δ' ἄρα μηλοδόκῳ Πυθῶνι (P. 3.27) ἐν πολυχρύσῳ Ἀπολλωνίᾳ τετείχισται νάπᾳ (P. 6.8) Κρισαίαις ἐνὶ πτυχαῖς (P. 6.18) Πυθῶνος ἐν γυάλοις (P. 8.63) ἐν Πυθιάδι (P. 8.84) ἐν Πυθῶνι ἀγαθέᾳ (P. 9.71) ἀγῶνί τε Κίρρας, ἐν τῷ Θρασυδᾷος ἔμνασεν (P. 11.13) ἐν ἀφνεαῖς ἀρούραισι Πυλάδα νικῶν (P. 11.15) Καφισίδος ἐν τεμένει (P. 12.27) ἐν Πυθίοισί τε νικᾶν (N. 2.9) ἐν ἀγαθέᾳ Πυθῶνι (N. 6.34) ἐν Πυθίοισι δὲ δαπέδοις κεῖται (N. 7.34) ἐν Πυθῶνι πειρᾶσθαι καὶ Ὀλυμπίᾳ ἀέθλων (N. 11.23) ἐν Κρίσᾳ (I. 2.18) χόρτοις ἐν λέοντος (O. 13.44) Νεμεαίου ἐν πολυυμνήτῳ Διὸς ἄλσει (N. 2.5) ἐν Νεμέᾳ (N. 2.23) ἐν βαθυπεδίῳ Νεμέᾳ (N. 3.18) κοίλᾳ λέοντος ἐν βαθυστέρνου νάπᾳ (I. 3.12) ἐν Νεμέᾳ (I. 6.3) “θηρός, ὃν πάμπρωτον ἀέθλων κτεῖνά ποτἐν Νεμέᾳ” (I. 6.48) κλεινᾷ τἐν Ἰσθμῷ (O. 7.81) ἐν Κορίνθου πύλαις (O. 9.86) ἐν Ἰσθμιάδεσσιν (O. 13.33) ἐν δἀμφιάλοισι Ποτειδᾶνος τεθμοῖσιν (O. 13.40) ἐν ἐσλοῦ Πέλοπος πτυχαῖς (N. 2.21) Ὀρσοτριαίνα ἐν ἀγῶνι βαρυκτύπου (N. 4.87) ἐν ἀμφικτιόνων ταυροφόνῳ τριετηρίδι (N. 6.39) τρὶς μὲν' ἐν πόντοιο πύλαισι λαχών (N. 10.27) Κορίνθου τἐν μυχοῖς (N. 10.42) ἐν βάσσαισιν Ἰσθμοῦ (I. 3.11) ἐν Ἰσθμῷ διπλόα θάλλοισἀρετά (I. 5.17) cf. (Κόρινθον) ἐν τᾷ γὰρ Εὐνομία ναίει (O. 13.6) ἐν ἄστει Πειράνας (O. 13.61) ἐν Θήβαισι (O. 6.16) τά τἐν Ἀρκαδίᾳ ἔργα καὶ Θήβαις (O. 7.84) ἐν Θήβαις (O. 13.107) ἐν ἑπταπύλοις Θήβαις (P. 3.90), (P. 8.39) “ἐν Κάδμου πύλαις” (P. 8.47) Θήβαις τ' ἐν ἑπταπύλοις (N. 4.19) ἐν Θήβαις (N. 10.8) ἐν μὲν Αἰτωλῶν θυσίαισι φαενναῖς Οἰνείδαι κρατεροί, ἐν δὲ Θήβαις ἱπποσόας Ἰόλαος γέρας ἔχει, Περσεὺς δ' ἐν Ἄργει (I. 5.30) —3. ἐν ἑπταπύλοισι Θήβαις (I. 8.16) ἐ]ν ἑπταπύλοισι —[ (sc. Θήβαις) fr. 169. 47. κρανααῖς ἐν Ἀθάναις (O. 7.82) ἐν Ἀθάναις (O. 9.88) κρανααῖς ἐν Ἀθάναισι (O. 13.38), (N. 8.11) ταῖς λιπαραῖς ἐν Ἀθάναις (I. 2.20) ἅ τε κἀν γουνοῖς Ἀθανᾶν ἅρμα καρύξαισα νικᾶν ἔν τ' Ἀδραστείοις ἀέθλοις (Boeckh: κεἰν, κἠν codd.) (I. 4.25) ἐν ταῖς ἱεραῖς Ἀθάναις οἰχνεῖτε fr. 75. 4. ἐν Σικελίᾳ (O. 1.12) ἐν Ἄργει (O. 7.83) ἐν Μεγάροισιν (O. 7.86) ἐν Μαραθῶνι (O. 9.89) ἐν Σπάρτᾳ (P. 1.77) ἐν Φθίᾳ (P. 3.101) “ἐν δὲ Νάξῳ” (P. 4.88) Λακεδαίμονι ἐν Ἄργει τε καὶ ζαθέᾳ Πύλῳ (P. 5.70) ἐν Μεγάροις (ἐν secl. byz.) (P. 8.78) ἐν Ἄργει (P. 9.112) τῶν δἐν Ἑλλάδι τερπνῶν (P. 10.19) κλυταῖς ἐν Ἀμύκλαις (P. 11.32) ἄειδ' ἐν Παλίῳ (Pauw: ἀείδει Παλίῳ codd.) (N. 5.22) ἐν Τροίᾳ (N. 2.14) ποντίᾳ ἔν ποτε Κύπρῳ (N. 8.18) ἐν Κέῳ ἀμφιρύτᾳ (I. 1.8) ἐν Φυλάκᾳ (I. 1.59) ἀλλ' ἐν Οἰνώνᾳ (I. 5.34) ἐν Ἐπιδαύρῳ (I. 8.68) ]ν ἐν Ἄργει μεγάλῳ[ Δ. 1. . ἐν Ἀρίμοις ποτέ fr. 93. ἐν ἀιόνεσσιν Ὀγχη[στοῦ ] ἔν τε Πίσᾳ Παρθ. 2. . ἐν δ' ἄρα καὶ Τενέδῳ fr. 123. 13. Μαιναλίαισιν ἐν δειραῖς (O. 9.59) ἐν Παλίου σφυροῖς (P. 2.45) “Διὸς ἐν Ἄμμωνος θεμέθλοις” (P. 4.16) “Τριτωνίδος ἐν προχοαῖς λίμνας” (P. 4.20) Ἄπολλον, τεᾷ, Καρνήἰ, ἐν δαιτὶ (P. 5.80) ἐν μυχοῖσι Πιερίδων (P. 6.49) μυχῷ τ' ἐν Μαραθῶνος (P. 8.79) Πίνδου κλεεναῖς ἐν πτυχαῖς (P. 9.15) Αἰγίνᾳ τε γὰρ Νίσου τἐν λόφῳ (P. 9.91) τελεταῖς ὡρίαις ἐν Παλλάδος (P. 9.98) ἐν πεδίῳ Φλέγρας (N. 1.67) Νίσου τ' ἐν εὐαγκεῖ λόφῳ (N. 5.46) ἐν γυάλοις Θεράπνας (N. 10.56) ζαθεᾶς Πάρου ἐν γυάλοις fr. 140a. 63 (37). ἐν Κόλχων δόμοις fr. 172. 7. ἐν δρόμοισι (O. 1.21) ἐν δρόμοις (O. 1.94) ἐν ἀέθλοις ἐν μάχαις τε (O. 2.43) —4. Αἶαν, τεόν τἐν δαιτί, Ἰλιάδα, νικῶν ἐπεστεφάνωσε βωμόν (O. 9.112) ἱεροῖς ἐν ἀέθλοις (O. 13.15) νικαφόροις ἐν ἀέθλοις καὶ θοαῖς ἐν μάχαις (P. 8.26) ἔν τ' ἀέθλοισιν ἀριστεύων (N. 11.14) ἔν τ' ἀέθλοισι (I. 1.18) ἔν τε γυμνοῖσι σταδίοις ἔν τ' ἀσπιδοδούποισιν ὁπλίταις δρόμοις (I. 1.23) ὠκυδινάτοις ἐν ἁμίλλαισι (I. 5.6) ἔν τ' ἀγωνίοις ἀέθλοισι (I. 5.7) ]ἐν δαιτί τε πα[ Πα. 13a. 21. ἐν οἴκῳ (O. 6.48) μεγαλοκευθέεσσιν ἔν ποτε θαλάμοις (P. 2.33) ἐν θαλάμῳ (P. 3.11) τείχει ἐν ξυλίνῳ (P. 3.38) “ἐν λέχεσιν” (P. 4.51) “πολυχρύσῳ ποτ' ἐν δώματι” (P. 4.53) ἄλλοις ἐν τείχεσιν” P.4.268. “ἐν δώμασι” (P. 4.113) θαλάμῳ δὲ μίγεν ἐν πολυχρύσῳ Λιβύας (P. 9.69) ἐν μεγάρῳ (N. 1.31) Φιλύρας ἐν δόμοις (N. 3.43) ἐν λέκτροις Ἀκάστου (N. 5.30) Ἀμφιτρύωνος ἐν θυρέτροις (I. 7.6) ἐν μεγάροις Δ. 2. . ἐν τᾷδε Διὸς ἀρχᾷ (O. 2.58) ἐν Οὐλύμπῳ (O. 13.92) ἐν οὐρανῷ (O. 14.10) ἐν αἰνᾷ Ταρτάρῳ (P. 1.15) χρυσέαις ἐν ἕδραις (P. 3.94) “δώμασιν ἐν χρυσέοις” (P. 9.56) ὀλβίοις ἐν δώμασι (N. 1.71) “οὐρανοῦ ἐν χρυσέοις δόμοισιν” (N. 10.88) ἐν Ὀλύμπῳ fr. 33c. 5. ἐν καὶ θαλάσσᾳ (O. 2.28) ἐν πελάγει (O. 7.56) ἁλμυροῖς δ' ἐν βένθεσιν (O. 7.57) ἐν πόντῳ ἐν χέρσῳ τε (O. 12.3) —4. “ἐν θαλάσσᾳ καὶ ποταμοῖς” (P. 9.47) ἐν χέρσῳ (N. 1.62) ἐν πελάγει (N. 3.23) ἐν δΕὐξείνῳ πελάγει (N. 4.49) ἐν κονίᾳ χέρσῳ, τὰ δὲ γείτονι πόντῳ (N. 9.43) ἐν πόντῳ (I. 5.5) ἐν πεδίῳ (I. 8.54) ἐν πόντῳ (I. 9.7) πελάγει δ' ἐν πολυχρύσοιο πλούτου fr. 124. 6. ἀκύμονος ἐν πόντου πελάγει fr. 140b. 16. ἐν πόντῳ P. Oxy. 2622. 13 ad ?fr. 346. ἐν ναυσὶ κοίλαις (O. 6.10) ἐν Μοισᾶν δίφρῳ (O. 9.81) ἐν ναυσὶν (P. 3.68) ἐπὶ πάσας ὁλκάδος ἔν τ' ἀκάτῳ (N. 5.2) ἐν ναυσὶν (I. 6.30) κελεύθῳ τἐν καθαρᾷ (O. 6.23) ἀλλἔν κέκρυπτο γὰρ σχοίνῳ βατιᾷ τἐν ἀπειρίτῳ (v. κρύπτω) (O. 6.55) πτολιπόρθοις ἐν μάχαις (O. 8.35) οὐλίῳ ἐν Ἄρει (O. 9.76) ταύτᾳ δἐν πρωτογόνῳ τελετᾷ (O. 10.51) ἐν ἅπαντι κράτει (O. 10.82) ἐν ἀλκᾷ (O. 13.55) οἵαις ἐν πολέμοισι μάχαις (P. 1.47) Ἰξίονα ἐν πτερόεντι τροχῷ παντᾷ κυλινδόμενον (P. 2.22) χρυσὸς ἐν χερσὶν φανεὶς (P. 3.55) ἐν ὄρει (P. 3.90) ἐν πολέμῳ (P. 3.101) ἐν ἀργεννόεντι μαστῷ (P. 4.8) ἐν ἀγορᾷ (P. 4.85) ἐν πρύμνᾳ (P. 4.194) ἐν μέσσοις (P. 4.224) ἐν ἀλλοδαπαῖς ἀρούραις (P. 4.254) πειρῶντι δὲ καὶ χρυσὸς ἐν βασάνῳ πρέπει καὶ νόος ὀρθός (P. 10.67) χρὴ δ' ἐν εὐθείαις ὁδοῖς στείχοντα μάρνασθαι φυᾷ (N. 1.25) παρὰ πεζοβόαις ἵπποις τε ναῶν τ' ἐν μάχαις (N. 9.34) δρυὸς ἐν στελέχει ἡμένους i. e. inside (N. 10.61) καὶ ξενίου Διὸς ἀσκεῖται θέμις αἰενάοις ἐν τραπέζαις (N. 11.8) πατρίδι ἐν ᾇ καὶ τὸν ἀδείμαντον Ἀλκμήνα τέκεν παῖδα (I. 1.12) πατρωίαις ἐν ἀρούραις (Pae. 6.106) λτ;ἐνγτ; [τεμέ]νει φίλῳ (supp. Zenodot) Πα. . 12. χρηστήριον[ ] ἐν ᾧ Τήνερον ἔτεκεν (Pae. 9.41) ἐρατειναῖς ἐν εὐναῖς (add. Boeckh: ἐν om. codd.) fr. 122. 7. φοινικορόδοις δ' ἐνὶ λειμώνεσσι (coni. Boeckh: ἐν cod.) Θρ. . 3. ἄγαν φιλοτιμίαν μνώμενοι ἐν πόλεσιν ἄνδρες fr. 210.
   b at, before met., τὸ δ' ἐν ποσί μοι τράχον ἴτω τεὸν χρέος (P. 8.32) μαστεύει δὲ καὶ τέρψις ἐν ὄμμασι θέσθαι πιστόν (τουτέστι θεωρῆσαι Σ.) (N. 8.43)
   3 in, contained in, surrounded by
   a of clothing, simm. χαλκέοισι δ' ἐν ἔντεσι νικῶν δρόμον (O. 4.22) ἴστω γὰρ ἐν τούτῳ πεδίλῳ δαιμόνιον πόδ' ἔχων (O. 6.8) “σπαργάνοις ἐν πορφυρέοις” (P. 4.114) Ὀλυμπιονίκα δὶς ἐν πολεμαδόκοις Ἄρεος ὅπλοις (P. 10.13) ἐπεὶ ἐν χαλκέοις ὅπλοις Τηλεβόας ἔναρεν (N. 10.14) τὸν μὲν ἐν ῥίνῳ λέοντος στάντα (I. 6.37) cf. ὑφ' ἅρμασιν ἵππος, ἐν δ ἀρότρῳ βοῦς ( harnessed to ) fr. 234. 2.
   b contained in μονόψαφον ἐν κολεῷ κατασχοῖσα ξίφος (N. 10.6) καρπὸς ἐλαίας ἔμολεν Ἥρας τὸν εὐάνορα λαὸν ἐν ἀγγέων ἕρκεσιν παμποικίλοις (N. 10.36)
   c of light and darkness. ἐν ὄρφνᾳ (O. 1.71) (O. 13.70) ἐν σκότῳ (O. 1.83) ἐν καθαρῷ (O. 10.45) φάει δὲ ἐν καθαρῷ (P. 6.14) σφόδρα δόξομεν δαίων ὑπέρτεροι ἐν φάει καταβαίνειν (N. 4.38) νεκρὸν ἵππον στυγέοισι λόγῳ κείμενον ἐν φάει, κρυφᾷ δὲ (Heyne: φασι codd.) fr. 203. 2. met., ὅστις ἐν ταύτᾳ νεφέλᾳ χάλαζαν αἵματος πρὸ φίλας πάτρας ἀμύνεται (I. 7.27)
   d met., εἶδον γὰρ ἑκὰς ἐὼν τὰ πόλλ' ἐν ἀμαχανίᾳ ψογερὸν Ἀρχίλοχον βαρυλόγοις ἔχθεσιν πιαινόμενον (P. 2.54) ἔστι δ' ἐν εὐτυχίᾳ πανδοξίας ἄκρον N.1.10. τὸν μονοκρήπιδα πάντως ἐν φυλακᾷ σχε θέμεν μεγάλᾳ (P. 4.75)
   4 of feelings, thoughts. ἐν θυμῷ πιέσαις χόλον ὀξείᾳ μελέτᾳ (O. 6.37) ἀγώνιον ἐν δόξᾳ θέμενος εὖχος (O. 10.63) εὐανθεῖ δ' ἐν ὀργᾷ παρμένων (P. 1.89) αὐτὰν ἐν φρασὶ καιομέναν (P. 4.219) ὄφρα ἐν φρασὶ πάξαιθ, ὅπως σφίσι μὴ κοίρανος μόλοι (N. 3.62)
   5 among
   a ζώει μὲν ἐν Ὀλυμπίοις (O. 2.25) Πηλεύς τε καὶ Κάδμος ἐν τοῖσιν ἀλέγονται (O. 2.78) φύονται δὲ καὶ νέοις ἐν ἀνδράσιν πολιαὶ (O. 4.26) τερπνὸν δ' ἐν ἀνθρώποις ἴσον ἔσσεται οὐδέν (O. 8.53) τίς γὰρ ἱππείοις ἐν ἔντεσσιν μέτρα ἐπέθηκ; (O. 13.20) οὔτ' ἐν ἀνδράσι γερασφόρον οὔτ ἐν θεῶν νόμοις (P. 2.43) τὰ μὲν ἐν ἱπποσόαισιν ἄνδρεσσι μαρνάμενον, τὰ δ' ἐν πεζομάχαισι (P. 2.65) ἐν ἀγαθοῖς (P. 2.81) ἐν ἀνθρώποισι (P. 3.21) σμικρὸς ἐν σμικροῖς, μέγας ἐν μεγάλοις ἔσσομαι (P. 3.107) “τρίταισιν δ' ἐν γοναῖς” (P. 4.143) κεῖνος γὰρ ἐν παισὶν νέος, ἐν δὲ βουλαῖς πρέσβυς (P. 4.281) —2. ἔν τε σοφοῖς πολίταις (P. 4.295) ἐν τεσσαράκοντα γὰρ πετόντεσσιν ἁνιόχοις ὅλον δίφρον κομίξαις (P. 5.49) θάρσος τε τανύπτερος ἐν ὄρνιξιν αἰετὸς ἔπλετο (P. 5.112) ἔν τε Μοίσαισι ποτανὸς ἀπὸ ματρὸς φίλας (P. 5.114) “καὶ ἔν τε θεοῖς τοῦτο κἀνθρώποις ὁμῶς αἰδέοντ” (P. 9.40) βαιὰ δ' ἐν μακροῖσι ποικίλλειν ἀκοὰ σοφοῖς P.9. 77. εἶπε δ' ἐν μέσσοις ἀπάγεσθαι (P. 9.119) θαητὸν ἐν ἅλιξι θησέμεν ἐν καὶ παλαιτέροις (P. 10.58) πέφνεν τε ματέρα θῆκέ τ' Αἴγισθον ἐν φοναῖς (P. 11.37) εἰ δέ τις ὄλβος ἐν ἀνθρώποισιν, ἄνευ καμάτου οὐ φαίνεται (P. 12.28) ἐγὼ δ' Ἡρακλέος ἀντέχομαι προφρόνως ἐν κορυφαῖς ἀρετᾶν μεγάλαις (N. 1.34) παλαιαῖσι δ' ἐν ἀρεταῖς γέγαθε Πηλεὺς ἄναξ, ὑπέραλλον αἰχμὰν ταμών (N. 3.32) ἐν παισὶ νέοισι παῖς, ἐν ἀνδράσιν ἀνήρ, τρίτον ἐν παλαιτέροισι (N. 3.72) —3. ἔστι δαἰετὸς ὠκὺς ἐν ποτανοῖς (N. 3.80) ἐν δὲ μέσαις (sc. Μοίσαις) φόρμιγγ' Ἀπόλλων ἑπτάγλωσσον χρυσέῳ πλάκτρῳ διώκων (N. 5.23) ἔν τε δαμόταις ὄμματι δέρκομαι λαμπρόν (N. 7.65) ἀρετὰ ἐν σοφοῖς ἀνδρῶν ἀερθεῖσ' ἐν δικαίοις τε (N. 8.41) ἐν γὰρ δαιμονίοισι φόβοις φεύγοντι καὶ παῖδες θεῶν (N. 9.27) Τυνδαρίδας δ' ἐν Ἀχαιοῖς ὑψίπεδον Θεράπνας οἰκέων ἕδος (I. 1.31) γαρύσομαι τοῦδ' ἀνδρὸς ἐν τιμαῖσιν ἀγακλέα τὰν Ἀσωποδώρου πατρὸς αἶσαν (I. 1.34) ἄμμι δ' ἔοικε καὶ σέθεν, Ἀμφιτρύων, παῖδας προσειπεῖν, τὸν Μινύα τε μυχὸν καὶ τὸ Δάματρος κλυτὸν ἄλσος Ἐλευσῖνα καὶ Εὔβοιαν, ἐν γναμπτοῖς δρόμοις ( when we talk of Farnell) (I. 1.57) Ἀοσφόρος θαητὸς ὣς ἄστροις ἐν ἄλλοις (I. 4.24) αἰνέω καὶ Πυθέαν ἐν γυιοδάμαις Φυλακίδᾳ πλαγᾶν δρόμον εὐθυπορῆσαι (I. 5.59) φαίης κέ νιν ἄνδρ' ἐν ἀεθληταῖσιν ἔμμεν Ναξίαν πέτραις ἐν ἄλλαις χαλκοδάμαντ ἀκόναν (ἀνδράσιν ἀεθληταῖσιν coni. Heyne) (I. 6.72) εἶπε δεὔβουλος ἐν μέσοισι Θέμις (I. 8.31) Ἄρτεμις ζεύξαισ' ἐν ὀργαῖς Βακχίαις φῦλον λεόντων α[ Δ. 2. 2. νομάδεσσι γὰρ ἐν Σκύθαις ἀλᾶται fr. 105b. 1. νέφεσσι δ' ἐν χρυσέοις Ὀλύμποιο καὶ κορυφαῖσιν ἵζων (Pae. 6.92)
   b between οἷον Αἴτνας ἐν μελαμφύλλοις δέδεται κορυφαῖς καὶ πέδῳ (P. 1.27) καταίνησάν τε κοινὸν γάμον γλυκὺν ἐν ἀλλάλοισι μεῖξαι (P. 4.223) ἐπεὶ τετραόροισιν ὥθ' ἁρμάτων ζυγοῖς ἐν τεμένεσσι δόμον ἔχει τεοῖς (N. 7.94)
   c after verbs of mixing. νῦν δ' ἐν αἱμακουρίαις ἀγλααῖσι μέμικται (sc. Πέλοψ: is part of ) (O. 1.90) ἔν τ' ὠκεανοῦ πελάγεσσι μίγεν πόντῳ τἐρυθρῷ Λαμνιᾶν τἔθνει γυναικῶν (sc. Ἀργοναῦται: zeugma, they knew ) (P. 4.251) ἵν' ἀθανάτοις Αἰνησιδάμου παῖδες ἐν τιμαῖς ἔμιχθεν enjoyed (I. 2.29) ]ἐνέπισε κεκραμέν' ἐν αἵματι (ἐν del. Heringa: κεκραμένον coni. Zuntz) fr. 111. 1, cf. Δ. 2. 20.
   6 in (keeping with)
   a ἐν δίκᾳ τε καὶ παρὰ δίκαν (O. 2.16) βουλαῖς ἐν ὀρθαῖσι Ῥαδαμάνθυος (O. 2.75) ἐν δίκᾳ (ἐνδίκας coni. Snell) (O. 6.12) τελεύταθεν δὲ λόγων κορυφαὶ ἐν ἀλαθείᾳ πετοῖσαι (O. 7.69) πόλιν Ψλλίδος στάθμας Ἱέρων ἐν νόμοις ἔκτισσε (P. 1.62) θέλοντι δὲ αἰεὶ μένειν τεθμοῖσιν ἐν Αἰγιμιοῦ Δωριεῖς (P. 1.64) οὔτ' ἐν ἀνδράσι γερασφόρον οὔτ ἐν θεῶν νόμοις (P. 2.43) σὲ δ' ἐν τούτῳ λόγῳ χρησμὸς ὤρθωσεν (P. 4.59) “τᾶν ἐν δυνατῷ φιλοτάτων” (P. 4.92) σὲ δ' ἐρχόμενον ἐν δίκᾳ (P. 5.14) τό γ' ἐν ξυνῷ πεποναμένον εὗ μὴ κρυπτέτω i. e. in the common good (P. 9.93) θεόθεν ἐραίμαν καλῶν δυνατὰ μαιόμενος ἐν ἁλικίᾳ (P. 11.51) αἰδέομαι μέγα εἰπεῖν ἐν δίκᾳ τε μὴ κεκινδυνευμένον (N. 5.14) ἴχνεσιν ἐν Πραξιδάμαντος ἑὸν πόδα νέμων (N. 6.15) τρὶς μὲν ἐν πόντοιο πύλαισι λαχών, τρὶς δὲ καὶ σεμνοῖς δαπέδοις ἐν Ἀδραστείῳ νόμῳ (cf. (P. 2.43) ) (N. 10.28) ἱπποτροφίας τε νομίζων ἐν Πανελλάνων νόμῳ (I. 2.38) ἐν ξυνῷ κεν εἴη συμπόταισίν τε γλυκερὸν κέντρον fr. 124. 2. cf. ἐγὼ δὲ ἴδιος ἐν κοινῷ σταλεὶς (in a public position) (O. 13.49)
   b in of musical terms. Λύδῳ γὰρ Ἀσώπιχον ἐν τρόπῳ ἐν μελέταις τ' ἀείδων ἔμολον (ἐν ante τρόπῳ del. Schr. metri causa) (O. 14.17) —8. ἐν Αἰολίδεσσι χορδαῖς (P. 2.69) πόμ' ἀοίδιμον Αἰολίσσιν ἐν πνοαῖσιν αὐλῶν (ἐμπνοαῖσιν coni. Turyn) (N. 3.79) esp. to the accompaniment of, amidst ἱκέτας σέθεν ἔρχομαι Λυδίοις ἀπύων ἐν αὐλοῖς (O. 5.19) κεῖνος ἀνήρ, ἐπικύρσαις ἀφθόνων ἀστῶν ἐν ἱμερταῖς ἀοιδαῖς (O. 6.7) ἄλλοτε δ' ἄλλον ἐποπτεύει Χάρις ζωθάλμιος ἁδυμελεῖ θαμὰ μὲν φόρμιγγι παμφώνοισί τ ἐν ἔντεσιν αὐλῶν (O. 7.12) τὸν (Ἀρκεσίλαν) ἐν ἀοιδᾷ νέων πρέπει χρυσάορα Φοῖβον ἀπύειν (P. 5.104) κλέονται δ' ἔν τε φορμίγγεσσιν ἐν αὐλῶν τε παμφώνοις ὁμοκλαῖς μυρίον χρόνον (I. 5.27) ἔν δ' ἐρατεινῷ μέλιτι καὶ τοιαίδε τιμαὶ καλλίνικον χάρμ ἀγαπάζοντι (I. 5.54) ]ἀοιδαῖς ἐν εὐπλε[κεσσι (Pae. 3.12) λτ;ἐν ἀοιδᾷ> supp. Snell e Σ pap. (Pae. 14.20)
   7 instrumental in, with, by means of τετραορίας ἐλελίχθονος, εὐάρματος Ἱέρων ἐν ᾇ κρατέων (P. 2.5) καπνωθεῖσαν πάτραν ἐπεὶ ἴδον ἐν Ἄρει (P. 5.85) τὰ μὲν ἐν ἅρμασι καλλίνικοι πάλαι (ἐν om. codd.: supp. Tricl.) (P. 11.46) ἀνδησάμενός τε κόμαν ἐν πορφυρέοις ἔρνεσιν (N. 11.28) κρυφίαισι γὰρ ἐν ψάφοις Ὀδυσσῆ Δαναοὶ θεράπευσαν (N. 8.26) esp. with χείρ. οὐ χθόνα ταράσσοντες ἐν χερὸς ἀκμᾷ (O. 2.63) ἀγαναῖσιν ἐν χερσὶ ποικιλανίους ἐδάμασσε πώλους (P. 2.8) ἐν χερὶ δ' Ἀμφιτρύων κολεοῦ γυμνὸν τινάσσων φάσγανον (N. 1.52) ἐν λόγοις δ' ἀστῶν ἀγαθοῖσιν ἐπαινεῖσθαι χρεών (N. 11.17) χερσίν τ' ἐν μαλακαῖσιν ὅρπακ ἀγλαὸν δάφνας ὀχέοισα Παρθ. 2. 7.
   8 upon, into following verbs of movement. ἐν τέτρασιν παίδων ἀπεθήκατο γυίοις νόστον ἔχθιστον (O. 8.68) ἐν καρδίαις ἀνδρῶν ἔβαλον ὧραι πολυάνθεμοι ἀρχαῖα σοφίσμαθ (O. 13.16) ὠπυπόρων ἀπὸ ναῶν ὅ σφιν ἐν πόντῳ βάλεθ' ἁλικίαν (P. 1.74) ἐν δ' ἀφύκτοισι γυιοπέδαις πεσὼν (P. 2.41) καί τί οἱ φίλτρον ἐν θυμῷ μελιγάρυες ὕμνοι ἁμέτεροι τίθεν (om. codd.: supp. Mosch.) (P. 3.64) “ἐν τᾷδ' ἄφθιτον νάσῳ κέχυται Λιβύας σπέρμα” (cf. (I. 1.4) ) (P. 4.42) ἐν ἀλύτῳ ζεύξαισα κύκλῳ μαινάδ' ὄρνιν (P. 4.215) τιθεῖς ὕβριν ἐν ἄντλῳ (P. 8.12) “νέκταρ ἐν χείλεσσι καὶ ἀμβροσίαν στάξοισι” (P. 9.63) ἔστασεν γὰρ ἅπαντα χορὸν ἐν τέρμασιν αὐτίκ' ἀγῶνος (πρὸς coni. Boeckh) (P. 9.114) Νίκας ἐν ἀγκώνεσσι πίτνων ποικίλων ἔψαυσας ὕμνων (N. 5.42) [[[πέσε]] δ' ἀδόκητον ἐν καὶ δοκέοντι (coni. Fennel, Lobel: δοκέοντα codd.) (N. 7.31) ] ἦ μὰν ἀνόμοιά γε δᾴοισιν ἐν θερμῷ χροὶ ἕλκεα ῥῆξαν (N. 8.28) ἤλασε Λυγκέος ἐν πλευραῖσι χαλκόν (N. 10.70) χρυσέας ἐν γούνασιν πίτνοντα Νίκας (I. 2.26) ἐν ὕπνῳ γὰρ πέσεν (sc. φάμα παλαιά) (I. 4.23) μήτ' ἐν ὀρφανίᾳ πέσωμεν στεφάνων (I. 8.6) ἐπεὶ δ' ἄλκιμον νέκυν ἐν τάφῳ πολυστόνῳ θέντο Πηλείδαν (Pae. 6.99) τὸ κοινόν τις ἀστῶν ἐν εὐδίᾳ τιθεὶς fr. 109. 1. ἀλλαλοφόνους ἐπάξαντο λόγχας ἐνὶ σφίσιν αὐτοῖς fr. 163. φά[τναις] ἐν λιθίναις βαλ[ fr. 169. 21, cf. (N. 3.62)
   9 in respect of [ἐν ἄλλοισι δ' ἄλλοι μεγάλοι (ἐν om. codd., add. V: ἐπ byz.) (O. 1.113) ] ἕπεται δ' ἐν ἑκάστῳ μέτρον (O. 13.47) ἐν ἡρωίαις ἀρεταῖσιν οὐ ψεύσομ ἀμφὶ Κορίνθῳ (O. 13.51), cf. (I. 1.57) γόνον τέ οἱ φέρτατον ἀτίταλλεν ἐν ἁρμένοισι πᾶσι θυμὸν αὔξων (om. codd.: supp. Er. Schmid) (N. 3.58) μή μοι κραναὰ νεμεσάσαι Δᾶλος, ἐν ᾇ κέχυμαι (I. 1.4) ἐν ἔργμασιν δὲ νικᾷ τύχα, οὐ σθένος fr. 38. ἀγλαίζεται δὲ καὶ μουσικᾶς ἐν ἀώτῳ (O. 1.15)
   10 = σύν, with the aid of ἐν τίν κ' ἐθέλοι, Γίγαντας ὁς ἐδάμασας, εὐτυχῶς ναίειν (σὺν σοί. Σ.) (N. 7.90)
   11 in the hands of, in the power of ἔλπομαι μέν, ἐν θεῷ γε μὰν τέλος (O. 13.104) ἐν δ' ἀγαθοῖσι κεῖται πατρώιαι κεδναὶ πολίων κυβερνάσιες (P. 10.71) πὰν δὲ τέλος ἐν τὶν ἔργων (N. 10.30)
   12 dub. ex. οἷά τε χερσὶν ἀκοντίζοντες αἰχμαῖς, καὶ λιθίνοις ὁπότ' ἐν δίσκοις ἵεν (ἐν add. metr. causa Hermann, edd. vulgo: ὁπότε codd.: ὁπόταν Trypho ap. Eustath.: ποτ' ἀνὰ Ammonius: v. ἐνίμηι) (I. 1.25) [[[νῦν]] αὖτ' ἐν Ἰσθμοῦ δεσπότᾳ (codd.: ἐν del. Hermann) (I. 6.5) ]
   13 frag. ]εν ὀρθῷ δρόμῳ fr. 1a. 5.] ἐν χρ[ Πα. 13a. 25. ]ἐν κλ[ Πα. 13e. 4. ]ἐν δασκίοισιν πατήρ fr. 177e.
   14 in tmesis. ἐν δ' ἀρετὰν ἔβαλεν (v. ἐμβάλλω) (O. 7.44) ἐν δ' ἕσπερον ἔφλεξεν (v. ἐμφλέγω) (O. 10.74) <span class=mstonen>B adv. dabei
   a there ἐν δὲ φίλων παρεόντων θῆκέ μιν ζαλωτὸν ὁμόφρονος εὐνᾶς (O. 7.5) ἐν δὲ Μοῖσ' ἁδύπνοος ἐν δ Ἄρης ἀνθεῖ (O. 13.22)
   b too, besides Μοῖσά τοι κολλᾷ χρυσόν, ἔν τε λευκὸν ἐλέφανθ' ἁμᾶ (N. 7.78) ἐν δὲ μηνὸς πρῶτον τύχεν ἇμαρ (contra Radt, “Präposition in tmesi mit τύχεν”) Πα. 2. . σεμνᾷ μὲν κατάρχει Ματέρι πὰρ μεγάλᾳ ῥόμβοι τυπάνων, ἐν δὲ κέχλαδεν ἐν δὲ ἐν δ' Δ. 2. 10—5. <span class=mstonen>C ἐν prep. c. acc. v. ἐς B.

Spanish (DGE)

• Alolema(s): εἰν Il.2.783, Od.1.162, IEphesos 1A.3 (VI a.C.), S.Ant.1241, E.Alc.436, Call.Del.3, Nym.Kafizin 266b (III a.C.); ἐνν Sapph.65.10, Theoc.29.12; cret., aqu., lacon., arcad. y maced. ἰν ICr.2.12.16Ab.2.3 (Eleuterna VI/V a.C.), 2.5.1.5 (Axos VI/V a.C.), IPArk.2.5 (Tegea IV a.C.), Hsch.s.u. ἰν δέᾳ; chipr. ἰ(ν) IChS 217.1 (Idalion V a.C.), Nym.Kafizin 169(a).1 (III a.C.); Ϝι(ν) Nym.Kafizin 178 (III a.C.); panf. ἰ IPamph.3.11 (IV a.C.); poét. ἐναί IUrb.Rom.1218.5 (III d.C.)

• Grafía: ἐγ por asim. ante γ κ ξ χ; ἐμ ante β μ π φ ψ; ἐς ante σ; ἐστε̄́λɛ̄ι e.d. ἐν στήλῃ IG 13.80.16 (V a.C.); v. tb. ἔνι
A adv., seguido de partíc., gener. δέ, menos frec. μέν, τε
•gener. en or. nominal
1 ref. espacios delimitados dentro, allí dentro, allí (ὄψεαι) νῆας ἐμάς, ἐν δ' ἄνδρας ἐρεσσέμεναι μεμαῶτας verás mis naves y en ellas hombres decididos a remar, Il.9.361, δήεις ... ἄλσος ... ἐν δὲ κρήνη νάει Od.6.292, νῆσος ... ἐν δ' αἶγες ἀπειρέσιαι γεγάασιν Od.9.118, ἁρμαμάξας ἅμα ἤγοντο, ἐν δὲ παλλακάς Hdt.7.83, cf. S.OT 28.
2 ref. la presencia en espacios abiertos, objetos materiales y situaciones allí, ahí esp. en or. nominal ἐν δ' ὑπέρας τε κάλους τε πόδας τ' ἐνέδησεν allí ató cabos, cables y bolinas, Od.5.260, Μοῖσά τοι κολλᾷ χρυσὸν ἔν τε λευκὸν ἐλέφανθ' ἁμᾶ Pi.N.7.78, ἐν δ' ἄλοχοι πολιαί τ' ἔπι ματέρες ... ἐπιστενάχουσι allí esposas, y además madres canosas suspiran S.OT 181
•fig., en la correl. μέν ... δέ ...: ἐν μὲν γάρ οἱ σῖτος ... ἐν δέ τε οἶνος γίγνεται de Ítaca Od.13.244, ἐν δὲ Προΐωξίς τε Παλίωξίς τε τέτυκτο, ἐν δ' ... allí estaban representados Marcha y Contramarcha, allí ... Hes.Sc.154-155, ἐν μὲν γὰρ θαλίης ἐρατὸν μέρος ἀγλαίης τε, ἐν δὲ χοροιτυπίης, ἐν δὲ ... allí (en el vino) están la parte amable de la fiesta y el regocijo, así como de los pasos del coro; allí ... Panyas.16.14
•ref. periodos de tiempo ἐπ' ἔτεα πέντε, ἐν τοῖσι πολλάκις μὲν οἱ Μῆδοι ... ἐνίκησαν, πολλάκις δὲ οἱ Λυδοί· ἐν δὲ καὶ νυκτομαχίην τινὰ ἐποιήσαντο Hdt.1.74.
3 ref. la presencia dentro de un conjunto, esp. de grupos de pers. entre ellos ἐν δ' αὐτὸς ἐδύσετο νώροπα χαλκὸν ... πᾶσιν δὲ μετέπρεπεν ἡρώεσσιν Il.2.578, εὖτε πρὸς ἄεθλα δῆμος ἠθροΐζετο, ἐν δὲ Βατουσιάδης cuando el pueblo se congregaba para unos juegos, y allí Batusiades ... Archil.60.2, ἐν δὲ φίλων παρεόντων θῆκέ νιν ζαλωτόν y he aquí que le convierte en motivo de envidia de amigos reunidos Pi.O.7.5, οἳ τὰ τείχεα τε ἐπεκόσμησαν, ... ἐν δὲ δὴ καὶ γυναῖκες δύο Hdt.1.184, cf. Il.2.588, S.Ai.675
•ref. otro tipo de pluralidades πολλά μοι καὶ ἄλλα τεκμήριά ἐστι τοῦτο οὕτω ἔχειν, ἐν δὲ καὶ τόδε, ὅτι ... Hdt.2.43, συχνὰς μὲν δὲ τῶν νήσων ἀραιρήκεε, πολλὰ δὲ καὶ τῆς ἠπείρου ἄστεα. ἐν δὲ δὴ καὶ Λεσβίους ... κρατήσας εἷλε Hdt.3.39, cf. 3.15.
B prep. de dat.
I c. valor loc.
1 en
a) c. topón. o n. común de lugar ὅσοι θεοί εἰσ' ἐν Ὀλύμπῳ Il.1.566, κὰδ' δ' ἐν Ἀθήνῃς εἷσεν le dio residencia en Atenas, Il.2.549, cf. Od.1.62, τὰς ἐν Πιηρίῃ ... τέκε Hes.Th.53, πῦρ ... ἐπιφλέγει ... οὔρεος ἐν κορυφῇς Il.2.456, χιὼν κατατήκετ' ἐν ἀκροπόλοισιν ὄρεσσιν Od.19.205, cf. Pi.P.3.90, X.An.4.3.31, Eu.Io.4.20, Ζεὺς δ' ἔλαχε οὐρανὸν εὐρὺν ἐν αἰθέρι a Zeus correspondió el ancho cielo en el éter, Il.15.192, οὔρεος ἐν βήσσῃς Il.3.34, cf. Pi.O.3.23, ἐν ἀγχόναις δέσποινα el ama se ha ahorcado E.Hipp.777, ἐν κοίλῳ χωρίῳ ὄντες Th.7.87, Ἀσίῳ ἐν λειμῶνι ... ποτῶνται Il.2.461, πήματα πάσχει νήσῳ ἐν ἀμφιρύτῃ Od.1.50, ἐν κονίῃσι χαμαὶ πέσεν Il.4.482, cf. 5.588, κείμενον ἐν ψαμάθοισι Il.21.202, εὕδων ἐν γαίῃ πατρωΐῃ Od.13.188, ἅπαντες τῶν ἐν τῇ νῦν Ἑλλάδι καλεομένῃ χώρῃ Hdt.1.1, ἐν μέρει τινὶ τῆς χώρης ... οἰκῆσαι Th.6.2, cf. X.An.2.1.11, Hp.Aër 12, (μίασμα) τεθραμμένον χθονὶ ἐν τῇδε S.OT 98, λάμπει δέ οἱ κλέος ἐν εὐάνορι ... ἀποικίᾳ Pi.O.1.24, τὸν ... ἔπεφνε ... ἐν ὁδῷ Il.7.142, cf. Od.16.384, S.OT 1399, Call.Cer.114, πολλὰ ... ἐν πόντῳ ... καθαίρων S.Tr.1012, ἄνδρες ὕδωρ ναίουσιν ... ἐν πελάγεσσιν Aristeas Epic.11.2, cf. Pi.O.2.28, Call.Del.3
•c. n. de sign. local a la vez que colect. τοὺς δ' εὗρ' εἰν ἀγορῇ Il.7.382, ἐν δήμῳ μένει αὐτοῦ πόλλ' ἀποτείσας Il.9.634, νεῶν ἐν ἀγῶνι Il.15.428, cf. 23.273;
b) c. n. no estrictamente de lugar καθῖζον ἐν ὑψηλοῖσι θρόνοισι Od.8.422, cf. A.A.1563, E.Alc.946, ἐν θεῶν ἕδραις A.A.596, cf. S.El.272, εἰν ἑνὶ δίφρῳ ἐόντας Il.5.160, cf. 23.370, ἐν νηυσὶ ... ἐς πατρίδ' ἔβησαν Il.12.16, cf. Alcm.1.95, Stesich.15, E.Cyc.14, 144, εἶναι ... ἐν ἀναγραφῇ τὸ ψήφισμα ... ἐν τῇ ἀγορᾷ ἐν στήλῃ SIG 814.55 (Acrefia I d.C.), στέμματ' ἔχων ἐν χερσίν Il.1.14, τὴν ... πατρὶ φίλῳ ἐν χερσὶ τίθει Il.1.441, cf. 5.574, 6.81, ὡς ὄφελεν θανέειν ἐν χερσὶν ἐμῇσι ¡ojalá hubiera (mi hijo) muerto entre mis brazos!, Il.22.426, (Ἔρως) ὃς ἐν μαλακαῖς παρειαῖς ... ἐννυχεύεις S.Ant.783, ἐν ὠσί pendientes en las orejas Anacr.82.2, τραύματ' ἐν στέρνοις λαβών A.Fr.362.1, πλέονες ἰδέαι γίγνονται τοῦ κατήγματος ἐν τῇ τρώσει Hp.VC 4, frec. en las descripciones de la geom. ἐν τοῖς ὀρθογωνίοις τριγώνοις τὸ ... τετράγωνον ἴσον ἐστι Euc.1.47, cf. Archim.Con.Sph.15, de figuras inscritas, Euc.1.35, 39, Archim.Sph.Cyl.1.12;
c) c. adj. y adv. subst. οὐκ ἐν καιρίῳ en ninguna parte vital, Il.4.185, ἔμ' ἐν μέσσῳ καὶ ... Μενέλαον ... μάχεσθαι que en medio (e.d., en terreno neutral) luchemos Menelao y yo, Il.3.69, ἐν μέσῳ τοῦ οὐρανοῦ τε καὶ χθονός E.Fr.448.2, cf. LXX Ge.1.6, ἐν δεξιῇ μὲν ἔχοντες ὄρεα Hdt.7.217, cf. LXX 1Es.4.29, Ep.Eph.1.20, ἐν τῷ ἔμπροσθεν Arist.HA 510a9;
d) usos adnom. en, equiv. a de ἡ νευρὴ ἐν ... τόξῳ la cuerda del arco, Il.15.463, τὰς ἐν Ἑλλησπόντῳ γεφύρας λύειν Hdt.8.110, ἡ ἐν Κερκύρᾳ ναυμαχία Th.1.57, cf. Isoc.5.147, ἡ ἐν Τροίᾳ μονή Pl.Cra.395a, Νικοβούλη ἐν Ἐφέσο καλή Nicóbula de Éfeso, guapa en un grafito SEG 31.763a (Tasos III a.C.), οἱ ἐν τῇ σκηνῇ ὑποκριταί Vett.Val.210.9;
e) c. gen., por atracción del relativo o usos elípticos ἐν τōν πόλεον ν Ἀθɛ̄ναῖοι κρατōσι en las ciudades que domina Atenas, IG 13.156.14 (V a.C.).
2 en, dentro de c. n. de recintos, recipientes o partes del cuerpo πατρὸς δ' ἐν μεγάροισι βάλ' Il.6.428, cf. Od.17.521, A.A.606, Pi.P.9.69, S.Tr.6, ἐν οἴκοις ἢ 'ν ἀγροῖς S.OT 112, cf. Hdt.1.9, εἰν Ἀν(δ)ρόκλω Ϝοίκῳ Nym.Kafizin 266b (III a.C.), cf. LXX Ge.31.33, Ἀχιλλέα μίμνο[ντ'] ἐν κλισίῃσιν B.13.135, χάλκευον ... ἐν σπῆϊ Il.18.402, cf. Od.1.15, 9.400, ἐν κευθμῶνι πέτρας Stesich.7.3, δρυὸς ἐν στελέχει ἡμένους Pi.N.10.62, ἐν τείχει dentro del recinto amurallado, Il.13.764, 22.299, ὁρῶ σκάφος ἐν λίμνᾳ E.Alc.252, νιν θάνατος ἐν τάφοις ἔχει S.OT 942, cf. E.Alc.365, Pl.Phd.115e, abreviado ἐν τοῖς ... Ἀπολλωνίου τοῦ διοικητοῦ en la sede de Apolonio el responsable de finanzas, PRev.Laws 38.1 (III a.C.), cf. Eu.Luc.2.49, ἐν χρυσέῃ φιάλῃ ... θείομεν Il.23.243, cf. Od.6.78, 20.261, Simon.38.2, πάρεστι ... Βοιωτίοισιν ἐν σκύφοισιν οἶνος ἡδύς B.Fr.21, ἥψεε ... ἐν λέβητι χαλκέῳ Hdt.1.48, cf. Hp.Aër.9, γεγαῶτας ἐν ὠέῳ ἀργυρέῳ Ibyc.4.4, ἐν τῷ κύφωνι τὸν αὐχέν' ἔχων con el cuello en el cepo Cratin.123, κάλαμοι ἐν οἷς ἱστᾶσι τὰς ἀμπέλους Arist.HA 556b3, ἐν στήθεσσι μένος βάλε Il.5.513, ἐν γαστρὶ ἴσχειν concebir Hp.Aër.7, ταῦτα ... ἐν τῷ ἀνθρώπῳ ἐνεόντα Hp.VM 14, cf. Diog.Apoll.B 6
•esp. c. n. que representan la sede de la mente o el sentimiento ἐν θυμῷ μεμαῶτες ἀλεξέμεν ἀλλήλοισιν Il.3.9, cf. Hes.Op.297, ἐνὼν ἐν τῇ ψυχῇ τῇ σῇ Pl.Grg.513c, ἐν νόῳ ἔχειν tener en la mente, tener la intención Hdt.1.10, Th.4.8, X.An.3.3.2, Pl.R.344d, ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ Eu.Matt.5.28, εὔξασθαι ἐν σεαυτῷ rogar interiormente, e.d., en silencio, POxy.3831.3 (III/IV d.C.).
3 usos elípticos:
a) en meton. en, donde ἐν τοῖς ἰχθῦσι donde los pescados, e.d., donde están los puestos de pescado Antiph.123.1, ἐν τῷ μύρῳ en la perfumería Ar.Eq.1375, ἐν τοῖν δυοῖν ὀβολοῖν en los (asientos) de dos óbolos D.18.28;
b) c. gen. de pers. en casa de πολλὰ δ' ἐν ἀφνειοῦ πατρὸς κειμήλια κεῖται Il.6.47, ἐν ἀνδρὸς εὐσεβεστάτου τραφείς E.IA 926, ἐν ... κιθαριστοῦ ... μεμαθηκέναι haber aprendido en la escuela del citarista Pl.Tht.206a, cf. Ar.Nu.973, ἐν πατρὸς ἒ ἐν ἀδελπιō ἒ ἐν τō ἀνδρός ICr.4.72.2.21 (Gortina V a.C.), ἐν γειτόνων ... μετοικῶν Lycurg.21, cf. D.53.10, Men.Pc.147, Dysc.25, ἐν ἡμετέρου en nuestra casa Archil.300.3, μένων ἐν ἡμετέρου permaneciendo en nuestro palacio Hdt.1.35, cf. 7.8δ ἐν τήνων ἐγὼν ἦν Epich.145, ἐν Ἀλκινόοιο θεῶν ἔσαν ἀγλαὰ δῶρα Od.7.132, cf. Pl.Prt.320a, frec. c. gen. de dioses ἐν Ἀΐδαο en la mansión de Hades, e.d., en el Hades, Il.22.389, cf. S.Ai.865, de lugares sagrados ἐμ Π[αν] δίονος en el templo de Pandión, IG 22.1138.8 (IV a.C.), cf. 1237.21 (Atenas IV a.C.), ἐγκοιμίσαι ἐν Ἀσκληπιοῦ practicar la incubatio en el templo de Asclepio Aristid.Or.47.43.
4 c. n. de pers., personif. o anim., esp. en plu. o colect. en, entre, en medio
a) situa al individuo dentro de un conjunto más amplio νῦν ἐν Δαναοῖσι θεοπροπέων ἀγορεύεις Il.1.109, cf. 2.483, ἵνα μιν κλέος ἐσθλὸν ἐν ἀνθρώποισιν ἔχῃσιν Od.1.95, ἐν προμάχοισι φανέντα Il.3.31, cf. 7.384, ἐν νεκύεσσι φαείνω brillaré entre los muertos, Od.12.383, cf. Alcm.1.2, A.Eu.233, S.Ph.1018, ὥσπερ αἴτις ἐν βοτοῖς στάσειεν ἵππον Alcm.1.47, ζώει μὲν ἐν Ὀλυμπίοις ... Σεμέλα Pi.O.2.25, cf. E.Hipp.643, τάδ' ἐστὶν ἐν θεοῖς καλά esas cosas son gratas a los dioses S.Ant.925, ἐν ὄχλῳ ἀτιμάζεσθαι PPetr.2.4.6.16 (III a.C.), tb. c. adj. o pron. ὁ δ' ἐν μέσσοισι παρίστατο ἰσόθεος φώς Il.4.212, Ἀΐδης ἐν τοῖσι πελώριος Hades terrible entre ellos (los dioses) Il.5.395, σὲ δ' ἐν τούτοις λέγω a ti te cuento entre ellos A.Pr.973, ἐν τοῖς γὰρ οἰκείοισιν ὅστις ἔστ' ἀνὴρ χρηστός S.Ant.661, cf. E.Or.754, ἀπογρα(ψάμενον) ... ἐν (δωδεκαδράχμοις) registrado entre los que pagan doce dracmas (de impuestos) POxy.1028.27, 32 (I d.C.);
b) c. verb. de sign. ‘mandar’, ‘gobernar’ entre, a, sobre ἐν δ' ἄρα τοῖσιν ἦρχ' Il.13.689, ἐν ὑμῖν τοίσδεσσιν βασίλευε Od.2.47, ἀνδράσιν ἐν πολλοῖσι ... ἀνάσσων Od.19.110, δυναστεύειν ἐν τῷ σώματι διὰ τάσδε τὰς προφάσιας Hp.VM 16;
c) c. verb. de mov., sent. hostil en medio, equiv. a contra ἐν Τρωσὶ μέγα φρονέοντες ὄρουσαν Il.16.258, cf. 20.381, λέων ἐν βουσὶ θορῶν Il.5.161, ἐν ποίμναις πίτνων S.Ai.184, cf. 374, στασιάσαντες ἐν ἀλλήλοις levantándose unos contra otros, e.e., en discordia unos contra otros Th.1.24, adnom. (εἶναι) ἐν ἐμοὶ θρασύς ser insolente conmigo S.Ai.1315, cf. 1092;
d) c. verb. de lengua ante, delante ἐν πᾶσιν ἐγὼν ὑποθήσομαι αὐτός yo lo propondré delante de todos, Od.2.194, πτωχὸς ὢν τέτληκ' ἐν ἐσθλοῖσιν λέγειν E.Fr.703, cf. Andr.360, μακρηγορεῖν ἐν εἰδόσι hablar extensamente ante conocedores Th.2.36, ἐν τοῖς ὄχλοις εἰπεῖν Isoc.3.21, cf. Ar.Nu.892, Pl.Grg.459a, ἔλεγον ἐν τοῖς τριάκοντα Lys.12.6, cf. 32.11, ἐν τῷ δήμῳ Pl.R.565b, ἐπροφήτευσας ἐν ἡμῖν LXX Iu.6.2, σοφίαν δὲ λαλοῦμεν ἐν τοῖς τελείοις 1Ep.Cor.2.6, ante un foro o tribunal διαδικαζέσθω δὲ ἐν τρισὶ τῶν ἰατρῶν que se decida el caso ante tres médicos Pl.Lg.916b, ἐν παισὶ διαγωνίζεσθαι Pl.Grg.464d, cf. Arist.Pol.1300b25, D.S.19.51;
e) equiv. casi a un partit. entre, de todos οἴη ἐν ἀθανάτοισιν la única de los inmortales, Il.1.398, παντοῖαι κακότητες ἐν ἀνθρώποισιν ἔασιν Thgn.623, cf. Hdt.1.53, S.Ant.452, E.Or.126, Pl.Lg.879b, ἐν τοῖσι ἓν τόδε ἐστί de entre las cuales una es ésta Hdt.1.8, frec. en or. c. un sup. τοῦτο κάκιστον ἐν ἀνθρώποισι τετύχθαι Od.1.391, cf. Thgn.273, ἔστι δὲ φῦλον ἐν ἀνθρώποισι ματαιότατον Pi.P.3.21, cf. Call.Del.131, Antipho 6.25, And.Myst.67, τίς ἐστιν ἐν αὐτοῖς εὐφυέστατος UPZ 81.4.4 (II a.C.)
•incluso como término abs. ἐν ἀνθρώποις en el mundo, del mundo τὸν ἄριστον ἐν ἀνθρώποις ὄρτυγα Pl.Ly.211e;
f) c. dat. del pron. pers. en sí, en sus sentidos o trad. por giro adv., c. εἰμί, γίγνομαι con contención, con cordura νῦν ἔτ' ἐν σαυτῷ γενοῦ ahora tente en ti, e.d., ten cordura S.Ph.950, ἀκούσας ταῦτα ... ἐν ἑαυτῷ ἐγένετο tras oír esto, recobró la cordura X.An.1.5.17, οὐκ ἐν ἑωυτῷ ἐστιν no está en su pleno juicio Hp.Morb.1.30
•elípt. c. gen. de pers. ἐφλεγόμην καὶ οὐκέτ' ἐν ἐμαυτοῦ ἦν Pl.Chrm.155d, οὐκ ὄντ' ἐν ἑαυτοῦ Men.Sam.340, ἐν ὑμῶν αὐτῶν γένεσθε Lib.Or.35.15.
5 lit. crist. en indic. una relación místico-religiosa c. la divinidad γινώσκητε ὅτι ἐν ἐμοὶ ὁ πατὴρ κἀγὼ ἐν τῷ πατρί Eu.Io.10.38, ἀλήθειαν λέγῳ ἐν Χριστῷ digo la verdad en Cristo, Ep.Rom.9.1, cf. Ep.Eph.4.32, στήκετε ἐν κυρίῳ Ep.Phil.4.1, 1Ep.Cor.7.22, ἐν Χριστῷ παιδεία la formación en Cristo, e.e., el cristianismo 1Ep.Clem.21.8, ἐν ἁγίῳ πνεύματι Serap.Euch.1 (p.48), ἐν μόνῳ τῷ ἑαυτοῦ Πατρὶ ὅλος (ὁ Λόγος) ὤν de la relación hipostática entre las personas de la Trinidad, Ath.Al.Inc.17
•prob. trad. de un uso aram. a, de o intraducible ὅστις ὁμολογήσει ἐν ἐμοὶ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων quien me confesare delante de los hombres, Eu.Matt.10.32, cf. Eu.Luc.12.8.
II sent. loc. fig., introd. el contexto en que algo es o sucede
1 en, a, de ἐν ἀέθλοις ἐν μάχαις τε πολέμου τιμώμενος Pi.O.2.43, πύκτας δ' ἐν Ὀλυμπιάδι νικῶν Pi.O.10.16, οὐδὲν δὲ δεινὸν μὴ ἐν ἐμοὶ στῇ nada de extraño que no se detenga en mí, e.d., la condena de Sócrates no iba a ser la última, Pl.Ap.28b, ὁ ἐν δημοκρατίᾳ πολιτευόμενος Isoc.1.36, ἐν βαρυ[τ] έρᾳ κείμενος ἐξουσίᾳ UPZ 110.176 (II a.C.), en constr. adnom. ἐν πάντεσσ' ἔργοισι δαήμονα Il.23.671, ἄλκιμος ἐν πολέμῳ Od.10.553, ἐν τῷ πεζῷ ἐμπειρία Th.2.89, en or. nom. ἃ (ἥβα) καλλίστα μὲν ἐν ὄλβῳ, καλλίστα δ' ἐν πενίᾳ E.HF 648
•introduciendo una referencia a textos o a temas escritos o hablados ἐπιμέμνηται ... ἐν Διομήδεος ἀριστείῃ Hdt.2.116, Ὅμηρος ... ἐν τοῦ σκήπτρου ἅμα παραδόσει Th.1.9, cf. Hdt.2.116, Pl.Phlb.33b, Arist.HA 530b9, LXX 2Ma.2.4, ἐν τῇ τοῦ πηλοῦ ἐρωτήσει en la cuestión del barro Pl.Tht.147c, ἐν τῇ αὐτῇ διαιρήσει en la misma categoría Arist.Top.120b36, ἐν τῷ νόμῳ Μωϋσέως Eu.Luc.24.44
•en sinéc. τὸ δ' ἐν ποσί μοι τράχον lo que corre a mis pies, e.d., lo que viene a continuación Pi.P.8.32
•en locuciones y frases tópicas ἐν ἔργῳ, ἐν ἔργοις frec. en or. nominal en la acción, en los hechos, de hecho οὔκουν ἐν ἔργῳ χέρνιβες ξίφος τε σόν; ¿así que pondrás en marcha las purificaciones y tu espada? E.IT 1190, op. ἐν λόγῳ ‘en palabras’, ‘de palabra’ ὁ θεὸς ... ἀληθὲς ἔν τε ἔργῳ καὶ ἐν λόγῳ Pl.R.382e, cf. Grg.461c (para otros usos c. λόγος, v. infra V, VI, IX)
•ἐν οὐδενὶ λόγῳ ποιήσασθαι no tener para nada en cuenta Hdt.1.153, cf. X.HG 7.1.26
•ἐν τῷ ὄντι en la realidad op. ‘de nombre’ μάχην δ' εἶναι ἐν τῷ ὄντι ... en frase explicativa, Pl.Cra.413e, cf. Tht.176e
•en expresiones de tipo modal ὡς δ' ἐν ὀνείρῳ como en un sueño, Il.22.199, cf. A.R.1.290, ἑώρων ... ὡς ἐν σελήνῃ veían como a la luz de la luna Th.7.44, Λυδῷ ... ἐν τρόπῳ ... ἀείδων cantando al modo lidio Pi.O.14.17, γλῶσσαν ἐν τύχᾳ νέμων guiando su lengua con fortuna, e.e., dando el nombre acertado a Helena, A.A.685, θάνοντ' ... ἐν χρείᾳ δορός al morir falto de su lanza S.Ai.963, cf. Pl.R.566e, ἐν τάξει en orden de batalla Th.4.72, X.HG 5.2.42
•pero ἐν τάξει lineal, ordenadamente φερομένη μηδ' ἐν κόσμῳ μηδ' ἐν τάξει (κίνησις) Pl.Lg.898b, ἱμάτιον ἐν χρείᾳ ὄν vestido que está en uso Pl.Phd.87c, cf. X.Mem.1.6.8, Isoc.10.55, D.10.37, εἰπὲ ἐν κεφαλαίῳ dilo en forma resumida X.Cyr.6.3.18, ταῦτα ... εἴρηται νῦν ὡς ἐν τύπῳ esto queda dicho ahora como en esbozo Arist.HA 491a7
•pudiendo lato sensu ser interpr. como temp. (cf. VIII) en medio de, en el desarrollo de, en el contexto de μή μοι μᾶλλον ἐν ἄλγεσι θυμὸν ὀρίνῃς Il.24.568, ἐν νόστῳ ἀπόλοντο Od.4.497, δὸς δ' ἐν ἀγῶνι νίκην τῷδε φέρεσθαι h.Hom.6.19, ἄλλον ἐν πόνοις ... εἰσιδόμαν a otro he visto en medio de sufrimientos A.Pr.425, ἐν τοῖς ἄλλοις πολέμοις ἀπέθανον IG 13.1162.41 (V a.C.)
•en expresiones que remiten a una imprecación πάντα τάδ' ἐν κοράκεσσι καὶ ἐν φθόρῳ todo eso (está) en los cuervos y en la ruina, e.e., todo está arruinado Thgn.833, ἰ(ν) τύχᾳ Nym.Kafizin 169(a).1.
2 c. subst. abstr. en, con, para
a) c. n. de estados, afectos, cualidades mentales o anímicas, etc. ἐν φιλότητι διέτμαγεν ἀρθμήσαντε los dos se separaron reconciliados en la amistad, Il.7.302, cf. 2.232, Hes.Th.125, 306, ἐν δοιῇ δὲ σαωσέμεν ἢ ἀπολέσθαι Il.9.230, cf. Call.Iou.5, ἐν πείσῃ κραδίη μένε Od.20.23, ἐν πολλῇ ἔριδι ἦσαν Th.2.21, οὐκ ἐν αἰσχύνῃ τὰ σά no están tus asuntos para remilgos E.Ph.1276, cf. Io 1397, βίον διάγειν ἐν πάσῃ εὐσεβείᾳ καὶ σημνότητι 1Ep.Ti.2.2, ἐν γνώσει γινόμενος Clem.Al.Ecl.15;
b) c. palabras que expresan ‘culpa’, ‘justicia’ ἐν μοίρῃ πέφαται está muerto como le corresponde, e.d., en justicia, Od.22.54, ἐν δίκᾳ en justicia, justamente op. παρὰ δίκαν Pi.O.2.16, ἐν αἰτίᾳ ... βαλεῖν acusar S.OT 656, μὴ ... σεωυτὸν ἐν αἰτίῃ σχῇς Hdt.5.106, οἱ ἐν ταῖς αἰτίαις los acusados D.Ep.2.14, cf. S.Tr.1069, Ar.Eq.258, Pl.R.475c, Gal.8.888;
c) c. n. de una actividad, oficio o grupo οἱ ἐν ποιήσι γενόμενοι los que se dedican a la poesía, e.d., los poetas Hdt.2.82, ἐν φιλοσοφίᾳ ἡμῶν ὄντων dedicándonos a la filosofía Pl.Phd.59a, en locución subst. οἱ ἐν φιλοσοφίᾳ Pl.R.489b, οἱ ἐν τοῖς πράγμασιν los que ejercen el poder Th.3.28, cf. 7.73, οἱ ἐν ἀρχῇ los gobernantes, las autoridades Th.2.37, οἱ ἐν ταῖς μοναρχίαις ὄντες los que detentan el poder monárquico Isoc.2.5, οἱ ἐν πίστει op. οἱ κατηχούμενοι Chrys.M.62.204;
d) c. adj., part. o inf. en locuciones modales frec. trad. por giro adverb. ἐν τάχει rápidamente, pronto A.A.1240, cf. S.OT 765, Gal.18(2).387, ἐν βραχεῖ ξυνθεὶς λέγω te lo digo en pocas palabras S.El.673, ἐν ἀργοῖς negligentemente S.OT 287, οὔκουν ἔτ' ἐστὶν ἐν καλῷ δοῦναι δίκην; E.Heracl.971, ἐν ἀσφαλεῖ por seguridad E.IT 762, ἐν ἐλαφρῷ ποιησάμενος ... pareciéndole cosa ligera ... Hdt.3.154, ἐν κενοῖς ὑβριζέτω que injurie en vano S.Ai.971, ταῦτ' ... ἐν αἰσχρῷ θέμενος tomándolo como una vergüenza E.Hec.806, ἐν ἀπόρῳ ἐστί está dentro de lo imposible, e.d., es imposible Democr.B 8, κρίνοντες ἐν ὁμοίῳ dándoles igual Th.2.53, ἐν τῷ σπανιωτάτῳ muy raramente Gal.18(1).30, ἐχρᾶτο ἐν δέοντι (los) utilizaba cuando hacía falta Hdt.2.159, ἀγαπῶντες τὴν ἐν τῷ παρόντι σωτηρίαν Pl.Mx.240c, cf. Hdt.1.88, Th.1.95, Pl.Phd.67c, πρὶν ἐν τῷ παθεῖν ὦμεν Th.6.38.
III indic. proximidad o conexión
1 proximidad en, a, junto a, cabe λοχῆσαι ἐν ποταμῷ emboscarse en o junto al río, Il.18.521, cf. Od.5.466, ἐν νύσσῃ ... ἵππος ... ἐγχριμφθήτω el caballo pase rozando la meta, Il.23.338, ἡ δ' ἧσται ἐπ' ἐσχάρῃ ἐν πυρὸς αὐγῇ ella está sentada al hogar, junto al resplandor del fuego, Od.6.305, cf. Pi.P.6.14, adnom. οὑμὸς ἐν φάει βίος E.Ph.1281, κόναβος ἐν πύλαις hay estruendo a las puertas A.Th.161, cf. S.OC 1568, ἐν χρῷ κεκαρμένοι rapados junto a la piel, e.d., al cero X.HG 1.7.8
•en la locución ἐν χρῷ muy próximo, rozando ἐν χρῷ αἰεὶ παραπλέοντες Th.2.84, cf. S.Ai.786
•en, bajo κατακείαται ἐν Διὸς οὔδει Il.24.527, ἐν Σκαιῇσι πύλῃς ἔχε ... ἵππους Il.16.712, ἔζευξα ... ἐν ζυγοῖσι κνώδαλα uncí las bestias a los yugos A.Pr.462, ἐν παντὶ γάρ τοι σκορπίος φρουρεῖ λίθῳ S.Fr.37, ἀνάπαυλαι ... ἐν τοῖς ὑψηλοῖς δένδρεσίν εἰσι σκιαραί Pl.Lg.625b
•en, sobre ἐν νοτίῳ τήν γ' ὅρμισαν depositaron el ancla en el mar, Od.4.785, 8.55, τρίποδ' ἵστασαν ἐν πυρί colocaron las trébedes sobre el fuego, Il.18.346.
2 en introd. coexistencia o comunidad, con, a, por μιγήμεναι ἐν παλάμῃσι trabar combate con las manos, Il.21.469, νῦν δ' ἐν αἱμακουρίαις ... μέμικται ahora está unido al sacrificio, e.d., está divinizado Pi.O.1.90, cf. P.4.251
•sent. próximo al de pertenencia en, de, con ἀργυραῖ πέντε καὶ εἴϙοσ<ι> μν[έα] ι εἰν τῷ πρώτῳ ἀργύρῳ ἠνείχθησαν IEphesos 1A.3 (VI a.C.), ἁ φύσις δ' ἐν τῷ κόσμῳ ἁρμόχθη ἐκ ἀπείρων τε καὶ περαινόντων Philol.B 1, πλὴν κρέας ἐν αἵματι ψυχῆς οὐ φάγεσθε sólo carne con su sangre vital no comáis LXX Ge.9.4, ἐν ἑνὶ σώματι πολλὰ μέλη ἔχομεν Ep.Rom.12.4
•sent. de ‘pertenencia’ entendido como un componente semántico de la prep. ἐν: τὸ δὲ «ἔν τινι εἶναι» ὁμοιοτρόπως λέγεται ... τῷ «ἔχειν» Arist.Metaph.1023a24.
IV indic. dependencia o relación, c. dat. gener. de pers., anim., personif. o abstr., frec. en or. nominal
1 en, en poder de, dependiente de νίκης πείρατα ἔχονται ἐν ἀθανάτοισι θεοῖσιν Il.7.102, δύναμις γὰρ ἐν ὑμῖν está en vuestra mano, Od.10.69, cf. A.Pers.172, ἐν θεῷ γε μὰν τέλος Pi.O.13.104, cf. Gorg.B 11a.36, ταῦτα δ' ἐν τῷ δαίμονι καὶ τῇδε φῦναι χἀτέρᾳ depender de la divinidad que las cosas sean de una manera o de otra S.OC 1443, ἐν σοὶ γάρ ἐσμεν estamos a tu merced S.OT 314, cf. E.Alc.279, Hipp.324, οὐ μὰν ἔν γ' ἐμοὶ προσθήσεις τάσδ' ἀράς en lo que de mí depende no añadirás más maldiciones S.OC 153, cf. Hdt.6.109, en sinéc. ταῦτα θεῶν ἐν γούνασι κεῖται Il.17.514, ἐν γὰρ χερσὶ τέλος πολέμου Il.16.630, ψυχὰς ἔχοντες κυμάτων ἐν ἀγκάλαις teniendo nuestras vidas a merced de las olas Archil.110, ἐν ταῖς ναυσὶ τῶν Ἑλλήνων τὰ πράγματα ἐγένετο Th.1.74, tb. c. subst. que representan cosas decisivas ἐν δορὶ μέν μοι μάζα μεμαγμένη en la lanza tengo el pan, e.d., de mi lanza depende mi subsistencia, Archil.2, cf. E.Heracl.498, sólo c. pron. ἐν τούτῳ τοί ἐστι ἢ βασιλέα εἶναι ἢ μή Hdt.3.85, ἐν τούτῳ εἰσὶν πᾶσαι αἱ ἀποδείξεις Pl.Prt.354e, cf. 321d.
2 uso relacional o referencial en cuanto, en relación a, de, para ἐν σοὶ μὲν λήξω, σέο δ' ἄρξομαι (hablando) de ti acabaré, (hablando) por ti empezaré, Il.9.97, ἕπεται ἐν ἑκάστῳ μέτρον cada cosa tiene su justa medida Pi.O.13.47, τοῦτο μὲν ἐν κόγχαισι eso en lo que se refiere a las conchas Emp.B 76, ἐν ἐμοὶ κατάδηλος ἔσται en lo que a mí respecta será evidente S.OC 1214, ἐν ... γήρᾳ ξυνᾴδει τῷδε τἀνδρὶ σύμμετρος en lo que se refiere a la edad concuerda exactamente con este hombre S.OT 1112, ὅπερ καὶ ἐν τῷ Παυσανίᾳ ἐνεῖδον lo que vieron en el caso de Pausanias Th.1.95, εἰ τῷ τε σώματι ὑγιαίνεις καὶ ἐν τοῖς ἄλλοις κατὰ λόγον ἀπαλλάσεις PLond.1979.2 (III a.C.), ποιήσεις ἐν ἐμοὶ ἔλεος tendrás benevolencia para conmigo LXX Ge.40.14, cf. Epict.Ench.33.12, Luc.Philopatr.18, ἐμ πᾶσι τοῖς δέουσι προνοήσαντα τῆς πατρίδος Denkmäler 153B (Isauria, imper.), κατηράσατο ὁ ἀλλόφυλος τὸν Δαυιδ ἐν τοῖς θεοῖς αὐτοῦ maldijo el enemigo a David refiriéndose a sus dioses LXX 1Re.17.43, prob. c. influencia del texto hebr. (ὁ θεός) ὃς ἠθέλησεν ἐν σοί δοῦναι σε ἐπὶ θρόνου el dios que quiso para ti entregarte el trono LXX 3Re.10.9
•adnom. γυρὸς ἐν ὤμοισιν encorvado de hombros, Od.19.246, τὸ ἐν ἐμοὶ μέρος la parte que me corresponde, mi parte, BGU 1131.51 (I a.C.), ἐν σοί a tu cargo, bajo tu mandato, POxy.57.12 (III d.C.).
V indic. uso instrum. y deriv., c. subst. de cosa o abstr.
1 por, con, en
a) c. subst. ref. al armamento o el vestido ἐν τεύχεσσιν ἔδυνον se revistieron de su armadura, Il.23.131, cf. Sapph.16.19, Pi.O.4.22, ἐν ὅπλοισι ἦσαν Hdt.1.13, cf. X.An.4.3.7, ἐν μαχαίρῃ armado con una espada, PTeb.16.14 (II a.C.), καθικόμενος ἐν τῇ ῥάβδῳ golpeando con su caduceo Luc.DMort.28.3, cf. Ezech.132, LXX Ge.32.11, 1Re.17.43, 1Ep.Cor.4.21, PMag.36.109, adnom. ἡ ἐν τοῖς ὅπλοις μάχησις la lucha con armas pesadas Pl.La.190d, βυσσίνοις δ' ἐν πέπλοις πέσῃ λακίς A.Pers.125, cf. S.Tr.613, ἐν τῇ δὲ ἐσθῆτι ... ταῦτα κατεργασάμενος Hdt.2.159, cf. X.Mem.3.11.4, LXX Iu.10.3, ἔρχονται ... ἐν ἐνδύμασι προβάτων vienen vestidos con piel de cordero, Eu.Matt.7.15, ἐν λευκοῖς προιέναι ir vestido de blanco Artem.2.3, ἐν βαθεῖ ... πώγωνι Luc.Salt.5;
b) c. subst. de las manos y los órganos de los sentidos por, con, a ἀνδρῶν ἐν παλάμῃσι κατέκταθεν fue muerto a manos de hombres, Il.5.558, cf. Od.1.238, A.R.3.1264, ἐν δεξιᾷ χρὴ ... αἴρειν νιν hay que levantarlo (el tirso) con la mano derecha E.Ba.943, μή σε ... ἐν ὀφθαλμοῖσιν ἴδωμαι θεινομένην Il.1.587, cf. 3.306, θαύμαζεν δ' Ὀδυσῆα ἐν ὀφθαλμοῖσιν ὁρῶσα Od.8.459, cf. 10.385, S.Ant.764, Pl.Tht.206a, ἐν ὠσί νωμῶν καὶ φρεσί A.Th.25, ἐν τῇ ψαύσει αἰσθάνεσθαι Democr.B 11, ἐλάλησας ἐν τῷ στόματι σου LXX 3Re.8.24;
c) c. otros subst. de cosa ἐν δὲ πυρὶ πρήσαντες (νεκρούς) Il.7.429, cf. LXX 1Ma.5.5, χρυσὸς ἐν βασάνῳ πρέπει Pi.P.10.67, ἔργον δ' ἐν κύβοις Ἄρης κρινεῖ la acción la decidirá Ares con sus dados A.Th.414, ἐν πέτροισι πέτρον ἐκτρίβων S.Ph.296, ἐν τομᾷ σιδάρου por golpe de espada S.Tr.887, cf. E.Supp.593, ἐν φορβειᾷ ... ηὔλησ' toca la flauta con la boquilla Ar.V.582, ἐὰν δὲ τὸ ἅλας μωρανθῇ ἐν τίνι ἁλισθήσεται; Eu.Matt.5.13, ἐν αὐτῇ (κύλικι) πίνεις Luc.DDeor.9.2, cf. Anacharsis en D.L.1.104, Luc.Merc.Cond.26;
d) c. subst. abstr. y en cont. de la palabra τὸ νεῖκος ... ἐν ἀργύρου λαβῇ λῦσαι resolver la disputa con la aceptación de dinero A.Supp.935 οἵ σ' ἐν λιταῖς στείλαντες ellos despidiéndote con ruegos S.Ph.60, cf. Ant.961, ἐν ἀφανεῖ λόγῳ con un oscuro argumento Antipho 5.59, τὰ πρότερον πραχθέντα ... ἐν ἄλλαις ... ἐπιστολαῖς ἴστε lo que se ha hecho antes lo conocéis por otras cartas Th.7.11, ὅτι ἐσημαίνετέ μοι ἐν ἱεροῖς καὶ ἐν οὐρανίοις σημείοις X.Cyr.8.7.3;
e) dep. de verb. sign. ‘ir’, ‘venir’, c. subst. indic. el ‘lugar por donde’ por ἐν εὐθείαις ὁδοῖς στείχοντα Pi.N.1.25, ἀπέτρεχον εἰν ἁλὶ νῆσοι las islas se alejaban corriendo por el mar Call.Del.196.
2 uso instrum. de modo por, según, de acuerdo con
a) gener. ἐν δὲ μέρει κρατέουσι prevalecen (unos u otros elementos) por turno Emp.B 17.29, cf. IEleusis 144.37 (IV a.C.), Gal.3.801, ἐν λόγοις según lo que dicen los mitos A.Ch.613, ἐν Πανελλάνων νόμῳ según la costumbre panhelénica Pi.I.2.38, ἐν τōι τεταγμένοι según lo estatuido, IG 13.61.47 (V a.C.), οὐκ ἐν νόμῳ ποιευμένους no teniendo como costumbre Hdt.1.131, ποιεῖσθαι τὴν μίμησιν ἐν ῥυθμῷ Arist.Po.1447a22, cf. 1459a15;
b) a modo de, en calidad de ἀμπελῶνας ... ἐν δωρεαῖς ἔχειν PRev.Laws 36.15, cf. 44.3 (ambos III a.C.), ἔχειν ἐν θέματι tener en depósito, PTeb.120.125 (I a.C.), cf. Plb.5.74.5, ἐμ φερνῇ PPetr.21.13.14 (III a.C.);
c) geom. en, según, bajo ἐν τῷ αὐτῷ λόγῳ μεγέθη λέγεται εἶναι dícese que una magnitud está en la misma razón Euc.5 Def.5, 17, τοῖς δὲ κυλίνδροις ἐν τῷ αὐτῷ λόγῳ εἰσὶν οἱ κῶνοι οἱ ἔχοντες τὰς αὐτὰς βάσεις están en la misma razón los conos que tienen las mismas bases (que los cilindros), Archim.Sph.Cyl.1.16, ἐν τῇ δοθείσῃ γωνίᾳ Papp.956.
VI indic. forma, valor o precio
1 indic. forma en, como, en forma de c. subst. concr. οὑψό θεν εἴρι σένι νἐμμουρι άδεσσι λάυς desde arriba (Helicón) se tiró (transformándose) en miles de piedras Corinn.1(a).1.34, ἄργυρος ἐν ἐκπώμασιν plata en forma de vasos Plu.2.260a, ἐν τετραγόνῳ ᾠκοδομεῖτο Herm.Vis.3.2.5.
2 indic. valor y precio en concepto de, por, a τίω δέ μιν ἐν καρὸς αἴσῃ le tengo en el mismo concepto que a un cario (o a una nuez), e.d., en nada, Il.9.378, τοῖσίν κεν ἐν ἄλγεσιν ἰσωσαίμην a esos hombres en penalidades equivaldría, Od.7.212, ὃς σε παρέλθοι ἐν πάντεσσι δόλοισι Od.13.292, τὴν οἰκίαν ἐν δισχιλίαις προσέξεις D.31.7, ἀγοράζω ἐν ἀργυρίῳ LXX 1Pa.21.24, ἱμάτια ... ἐν ἀργυ(ρίου) δραχμαῖς ἑκατόν vestidos por valor de cien dracmas Mitteis Chr.286.8 (I a.C.), cf. BGU 970.14 (II d.C.).
VII indic. medio o causa
1 con, por medio de, mediante ἐν δόλῳ ... ἄγειν S.Ph.102, ἐν τοῖς ὁμοίοις νόμοις ποιήσαντες τὰς κρίσεις juzgando mediante leyes comunes Th.1.77, ἀπέκτειναν ἐν τῇ προφάσει ταύτῃ Lys.13.12, τοὺς ἀναλωθέντας ἐν ψήφῳ λέγειν contar mediante piedrecillas a los que perecieron, e.d., calcular A.A.570, cf. E.Rh.309.
2 debido a, por, a causa de, gracias a μηδὲν ἐν τῷ ἀγγέλῳ ἀφανισθεῖσα (ἐπιστολή) (carta) no desvirtuada por culpa del mensajero Th.7.8, ἐν τῷ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια Eu.Matt.9.34
•ἐν οἴνῳ con vino, gracias al vino ἡμεῖς δ' ἐν οἴνῳ συμπόται σοφώτατοι nosotros, con el vino, fuimos los más ingeniosos de los comensales Ar.Lys.1227, Pl.Lg.649d, dicho de cómo Esquilo componía sus tragedias, Luc.Dem.Enc.15, ἐν τῷ πότῳ Pl.Prt.347c, cf. Aeschin.1.168, Arist.EN 1114a6, ἐν τῷ δέ με περισπᾶσθαι οὐκ ἐδυνάσθην ... por estar yo ocupado no pude ..., POxy.743.35 (II d.C.)
•adnom. τὸν ... νῦν τ' ἐν ὅρκῳ μέγαν καταίδεσαι ahora respeta a éste, grande gracias a su juramento S.OT 654.
VIII usos temp.
1 en, durante
a) c. n. común de tiempo ἰῇ δ' ἐν νυκτὶ γένοντο Il.18.251, cf. Hdt.6.69, ἐν νυκτὸς ἀμολγῷ en plena noche, en la oscuridad de la noche, Il.11.173, ἐν ἁμέρᾳ Pi.O.1.6, cf. X.Smp.1.9, ἐν ἡμέραις πολλαῖς νοσῆσαι Procop.Arc.9.35, ὧρῃ ἐν εἰαρινῇ en la estación primaveral, Il.16.643, cf. Call.Ap.81, οὔτ' ἐν θέρει οὔτ' ἐν ὀπώρῃ Od.12.76, ἐν ... χειμῶνι Pi.I.2.42, ἐν ... χειμῶσι καὶ πνίγεσιν en épocas de fríos y bochornos, e.d., en invierno y en verano Pl.Phlb.26a, ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανόν LXX Ge.1.1, ἐν μικρῷ ... χρόνῳ Pi.O.12.12, ἐν χρόνῳ μακρῷ S.Ph.235, OC 88, E.Ba.895, cf. Hp.VC 2, Pl.Phdr.228a, ἐν τῇσι μεταβολῇσιν (τῶν ὡρῶν τοῦ ἔτεος) Hp.Aër.1;
b) c. palabras indic. épocas de la vida ἐν νεό[τατι Sapph.24.3, cf. Pl.R.329a, ἐν ἁλικίᾳ Pi.P.11.51, CEG 95 (Ática V a.C.), ἐν γάλακτί τ' ὄντι cuando todavía estaba en la lactancia E.HF 1266, ἐν παισίν en la infancia, Pl.R.494b;
c) c. pron. en usos c. elipsis de χρόνος o un subst. de tiempo κἀν ᾧ y en (el tiempo en) que S.Tr.929, ἐν ὅσῳ δ' ἂν πάλιν ἔλθωσι Th.3.28, ἐν οἷς Arist.Mu.391a2, ἐν τῷ πρόσθεν Pl.Tht.200e, Lg.778b, ἐν τῷ μεταξύ PTeb.72.190 (II a.C.), cf. PSakaon 38.5 (IV d.C.), Eu.Io.4.31;
d) c. subst. ref. al momento concr. en que algo sucede ἐν ταῖς φυγαῖς ... ᾤκησ' ἐν πυκνί en el tiempo de las inmigraciones viví en la Pnix Ar.Ec.243, cf. BGU 1255.5 (I a.C.), ἐν τῇ ἑορτῇ durante la fiesta Th.7.73, ἐν γαλήνῃ κυβερνῶντες Hp.VM 9, ἐν ἅπαντι τῷ ... βίῳ Gal.6.82, ἐν ταῖς σπονδαῖς durante la tregua X.An.3.1.1;
e) c. inf. subst. con ocasión de ἐν τῷ παραπορεύεσθαι τὸν βασιλέα PSI 354.12 (III a.C.);
f) c. n. propio de un magistrado para fijar el calendario ἐν ἄρχοντι Μητροδώρῳ en el arcontado de Metrodoro, IThesp.178.5 (II d.C.), cf. FD 4.352.3.10 (II a.C.), IG 22.2051.1 (II d.C.), ἐν στρατηγῷ Ἡγησίᾳ IG 9(2).531 (Larisa I a./d.C.).
2 en, en el tiempo, en el plazo de ἐν τῷ ἐμῷ λόγῳ en el tiempo que dura mi discurso And.Myst.26, Aeschin.2.59, ἐν τῷ ἐμῷ ὕδατι en mi tiempo del agua de la clepsidra D.18.139, esp. c. numerales ἐν ἑκτᾷ (ἁμέρᾳ) Pi.P.4.132, μηνὸς ἐν ὀγδοάτου δεκάτῃ Emp.B 68, ἐξημερῶσαι ἐν ἡμέρῃ Hdt.1.126, ἐν ἔτεσι πεντήκοντα Th.1.118, ἐν ἐνιαυτῷ Welles, RC 3.4 (IV a.C.), cf. ICr.2.5.1.5 (VI/V a.C.), IPr.9.29, μυρίαις τ' ἐν ἁμέραις hace infinitos días E.Ph.305, cf. D.S.20.83.
3 c. valor puntual en, a ἐν ὥρᾳ en buena hora, a su hora ἐν ὥρῃ δεῖπνον ἑλέσθαι tomar la cena a su hora, Od.17.176, cf. Pi.O.6.28, Hdt.1.31, ἐν καιρῷ en el momento oportuno, oportunamente A.Pr.379, Ar.Ra.358, Hp.VM 16, δανείσας ἐγ καιρῷ SIG 193.5 (IV a.C.)
•uso elíptico c. pron. en el momento, entonces ἐν τῷδε μήτηρ ... προσπίτνει en ese momento se presenta la madre E.Ph.1429, c. adv. de tiempo ἐν τῷ αὐτίκα Th.3.82, ἐν τῷ ἄρτι ..., ἐν τῷ νῦν καὶ ἐν τῷ ἔπειτα Pl.Men.89c.
IX tard. c. verb. de mov. puede expresar la dirección adentro de, hacia dentro de νῦν ἐν Ῥώμῃ ἀνέρχῃ ahora vas a subir a Roma entrando en la ciudad, Arr.Epict.1.11.32, διαβάντες ἐν τῇ Σάμῳ habiendo pasado (y entrado) a Samos Paus.7.4.3, cf. LXX To.5.5, ῥιπτοῦντες σφᾶς ἐν τῇ θαλάσσῃ Arr.An.1.19.4, ἐν Ἀλεξανδρίᾳ ἀπαντῶ PAbinn.30.17 (IV d.C.), ἔλθοντες ἐν τῷ ἱπποδρόμῳ TDA 234.8 (Cartago II/III d.C.).
C como var. dial. dór. de εἰς, ἐς prep. de ac. en beoc., tes., arcad.-chipr. y en parte de los dialectos noroccidentales
I indic. el término del mov.
1 en, sobre πέσε δ' ἀδόκητον ἐν καὶ δοκέοντα (la muerte) cae inesperada incluso sobre quien la espera Pi.N.7.31, ἄμειψεν ἐν κοιλόπεδον νάπος Pi.P.5.38, γράψαι ... τὸ ψάφισμα ἐγ χάλκωμα IG 5(2).511 (Megalópolis II a.C.), ἐξ ἐ[φή] βων ἐν πελτοφόρας ἀπεγράψατο IG 7.210 (Egostena III/II a.C.), cf. 92.706A.11 (Lócride III a.C.), τὸς ταγὸς ἐ[γ] γρά[ψαν] τας ἐν λεύκωμα ἐσθέμεν ... ἐν τὸν λιμένα IG 9(2).517.42 (Larisa III a.C.), cf. 5(1).1498.12 (Mesenia II a.C.)
•c. ac. de topónimo ἐγάμαντυ ... [ἰ] ν Τεγέαν IPArk.5.50 (Tegea IV a.C.).
2 en, dentro de ἐν δόμως βάντας Corinn.1(a).3.20, ψᾶφον ἔ[τ] αττον ... κάλπιδας ἐν χρουσοφαῖς Corinn.1(a).1.21, cf. CID 1.9D.35 (V a.C.), IG 92.4.26 (III a.C.), FD 4.352.3.17 (II a.C.), ἐπανιτακὼρ ἐν τὰν ἰδίαν una vez de vuelta en su patria, IO 39.8 (III/II a.C.)
•fig. ἐν πάντα δὲ νόμον εὐθύγλωσσος ἀνὴρ προφέρει el hombre sincero progresa en todo régimen Pi.P.2.86.
3 hacia, en dirección a ὡς ὕδωρ ῥεῖ ἐν τὸ Εὐρωπόν IG 92.188.7, cf. 8 (Melitea III a.C.).
4 fig. para, destinado a συνεβάλονθο ... στατεῖρας ... ἐν τὸν πόλεμο[ν IG 7.2418.21 (Beocia IV a.C.), ἔχρησαν ... ἐν τὰν ὀχύρωσιν τᾶς πόλιος TLocri 7.10, cf. 1.2 (ambas IV/III a.C.)
•hacia, para con τὰς γεγενημένας ... ἐν τοὺς [Ἐ] λλάνας εὐεργησίας IG 92.1582.7 (Cefalenia III a.C.), cf. 1729.8 (Ítaca III a.C.).
II indic. conexión o rel. estrecha
1 en, junto a, de κατέθιyαν ἰ(ν) τὰ(ν) θιόν depositaron junto a la diosa, e.d., en el santuario de la diosa, IChS 217.27 (Idalion V a.C.).
2 en, a ref. cosas compuestas ὅταν δίφρον ἔν θ' ἅρματα ... καταζευγνύῃ σθένος ἵππιον Pi.P.2.11 (pero cf. A).
III temp., expr. una duración proyectada en el futuro en, para το̄̀ς ταγοὺ[ς] ... τοὺς ἐ[ν ν] έω[τ] α a los «tagos» designados para el año próximo, CID 1.9A.12 (V/IV a.C.), ἀρχὰν ἑλέσθη τὸν δᾶμον ἐν Ϝέτια τρία Sokolowski 3.72.12 (Tanagra III a.C.), νόμος ἱερὸς ἰν ἄματα πάντα IG 5(2).5 (Tegea IV a.C.), ἰν τὸ λοιπόν Maier, GMBI 34.43 (Megalópolis III a.C.).

• Etimología: Atestiguado en mic. pero sólo en comp. De *en-/n̥-, cf. lat. in, osc.-u. en, airl. in, aprus. en.

English (Abbott-Smith)

ἐν, prep, (the most freq. of all in NT), c. dat. (= Heb. בְּ, Lat. in, c. abl.).
I.Of place, c. dat. rei, pers., in, within, on, at, by, among: ἐν τ. πόλει, Lk 7:37; τ. οφθαλμῷ, Mt 7:3; τ. κοιλίᾳ, Mt 12:40; τ. ὄρει, II Pe 1:18; τ. θρόνῳ, Re 3:21; τ. δεξιᾷ τ. θεοῦ, Ro 8:34; ἐν ἡμῖνAbbott-Smith has ὑμῖν., Lk 1:1; of books, ἐν τ. βιβλίῳ, Ga 3:10; τ. νόμῳ, Mt 12:5, al.; ἐν τοῖς τ. Πατρός, in my Father's house (RV; cf. M, Pr., 103), Lk 2:49; trop., of the region of thought or feeling, ἐν τ. καρδίᾳ (-αις), Mt 5:28, II Co 4:6, al.; τ. συνειδήσεσιν, II Co 5:11; after verbs of motion, instead of εἰς (constructio praegnans, a usage extended in late Gk. beyond the limits observed in cl.; cf. Bl., §41, 1; M, Th., 12), ἀποστέλλω . . . ἐν, Mt 10:16. δέδωκεν ἐν τ. χειρί (cf. τιθέναι ἐν χερσί, Hom., Il., i, 441, al.), Jo 3:35; id. after verbs of coming and going (not in cl.), εἰσῆλθε, Lk 9:46; ἐξῆλθεν, Lk 7:17.
II.Of state, condition, form, occupation, etc.: ἐν ζωῇ, Ro 5:10; ἐν τ. θανάτῳ, I Jo 3:14; ἐν πειρασμοῖς, I Pe 1:6; ἐν εἰρήνῃ, Mk 5:25; ἐν δόξῃ, Phl 4:19; ἐν πραΰτητι, Ja 3:13; ἐν μυστηρίῳ, I Co 2:7; ἐν τ. διδαχῇ, Mk 4:2; of a part as contained in a whole, ἐν τ. ἀμπέλῳ, Jo 15:4; ἐν ἑνὶ σώματι, Ro 12:4; of accompanying objects or persons (simple dat. in cl.), with, ἐν αἵματι, He 9:25; ἐν δέκα χιλιάσιν, Lk 14:31 (cf. Ju 14, Ac 7:14); similarly (cl.), of clothing, armour, arms, ἐν στολαῖς, Mk 12:38; ἐν ἐσθῆτι λαμπρᾷ, Ja 2:2; ἐν μαξαίρῃ, Lk 22:49; ἐν ῥάβδῳ, I Co 4:21 (cf. ἐν τόξοις, Xen., Mem., 3, 9, 2); of manner (cl.), ἐν τάχει (= ταχέως), Lk 18:8 (cf. Bl., §41, 1); of spiritual influence, ἐν πνεύματι, Ro 8:9; ἐν π. ἀκαθάρτῳ, Mk 1:23; of the mystical relation of the Christian life and the believer himself, to God and Christ (cf. ICC, Ro., 160f.;Mayor on Ju 1; M, Pr., 103): ἐν Χριστῷ, Ro 3:24, 6:11, I Co 3:1, 4:10, II Co 12:2, Ga 2:17, Eph 6:21, Col 4:7, I Th 4:16, al.
III.Of the agent, instrument or means (an extension of cl. ἐν of instr.—v. LS, s.v. Ill—corresponding to similar use of Heb. בְּ), by, with: ἐν ὑμῖν κρίνεται ὁ κόσμος (= cl. παρά, C. dat.), I Co 6:2; ἐν τ. ἄρχοντι τ. δαιμονίων, Mt 9:34; ἐν αἵματι, He 9:22; ἐν ὕδατι, Mt 3:11, al.; ἐν μαχαίρᾳ ἀποκτενεῖ (cf. the absol. ἐν μ., ἐν ῥάβδῳ, supr., II, which some would classify here), Re 13:10 (cf. 6:8). Allied to this usage and distinctly Semitic are the following: ἠγόρασας . . . ἐν τ. αἵματι σου (cf. BDB, s.v. בְּ, III, 3), Re 5:9; ὁμολογεῖν ἐν (= Aram. אודי בּ; cf. McNeile on Mt, I.c.; M, Pr., 104), Mt 10:32, Lk 12:8; ὀμνύναι ἐν (= cl. acc., so Ja 5:12), Mt 5:34, al.; also at the rate of, amounting to, Mk 4:8 (WH; vv. ll., εἰς, ἒν), Ac 7:14 (LXX).
IV.Of time,
(a)in or during a period: ἐν τ. ἡμέρᾳ (νυκτί), Jo 11:9, al.; ἐν σαββάτῳ, Mt 12:2, al.; ἐν τῷ μεταξύ, meanwhile, Jo 4:31;
(b)at the time of an event: ἐν τ. παρουσίᾳ, I Co 15:23; ἐν τ. ἀναστάσει, Mt 22:28;
(c)c. art. inf.,
(α)pres. (so sometimes in cl., but not as in NT = ἕως; V. M, Pr., 215), while: Mt 13:4, Mk 6:48, Ga 4:18, al.;
(β)aor., when, after: Lk 9:36, al.;
(d)within (cl.): Mt 27:40,
V.In composition: (1) meaning: (a) with adjectives, it signifies usually the possession of a quality, as ἐνάλιος, ἐν́δοξος; (b) with verbs, continuance in (seq. ἐν) or motion into (seq. εἰς), as ἐμμένω, ἐμβαίνω. (ii) Assimilation: ἐν becomes ἐμ- before β, μ, π, φ, ψ; ἐγ- before γ, κ, ξ, χ; ἐλ- before λ. But in the older MSS of NT, followed by modern editions, assimilation is sometimes neglected, as in ἐνγράφω, ἐγκαινίζω, etc.

Retrieved from "https://lsj.gr/index.php?title=ἐν&oldid=976504"