υφίημι: Difference between revisions
Ἐμπειρία γὰρ τῆς ἀπειρίας κρατεῖ → Inscitiam etenim vincit experientia → Erfahrung überwindet Unerfahrenheit
m (Text replacement - " τοῡ " to " τοῦ ") |
m (Text replacement - "οῡ" to "οῦ") |
||
Line 1: | Line 1: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=και ιων. τ. [[ὑπίημι]] Α [[ἵημι]]<br /><b>1.</b> (σχετικά με [[ιστίο]]) [[κατεβάζω]]<br /><b>2.</b> (για ραβδούχο) [[κατεβάζω]] την ράβδο μου [[μπροστά]] σε κάποιον σε [[ένδειξη]] σεβασμού<br /><b>3.</b> [[τοποθετώ]] [[κάτι]] [[κάτω]] από [[κάτι]] [[άλλο]] («ὑπὸ δὲ θρῆνυν ποσὶν ἥσει», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>4.</b> ([[ιδίως]]) [[βάζω]] τα νεογνά [[κάτω]] από τη [[μητέρα]] για να θηλάσουν<br /><b>5.</b> [[στέλνω]] κάποιον σε έναν [[τόπο]] [[κρυφά]] για ιδιοτελή σκοπό ή [[σχεδιάζω]] μηχανορραφίες [[χωρίς]] να [[γίνομαι]] [[αντιληπτός]] («ὑφεὶς μάγον τοιόνδε μηχανορράφον, δόλιον ἀγύρτην», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>6.</b> [[μετριάζω]], [[κατευνάζω]] («ὑφιέναι τὸ [[ἄγαν]] τινός», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>7.</b> <b>(αμτβ.)</b> α) [[παραιτούμαι]] από [[κάτι]] («Κῡρος... ὑπεὶς τῆς ὀργῆς ἔφη oἱ πείθεσθαι», <b>Ηρόδ.</b>)<br />β) [[υποχωρώ]]<br />(«[[ἐπεὶ]] [[τοίνυν]] [[οὐδέν]] ὑπιέντες ἔχειν τὸ πᾱν ἐθέλετε», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>8.</b> <b>μτφ.</b> [[παραδίδω]] («κεῑται δ' [[ἄσιτος]], σῶμ' ὑφεῑσ' ἀλγηδόσι», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>9.</b> (μέσ. και παθ.) <i>ὑφίεμαι</i><br />α) (για [[μητέρα]]) [[θηλάζω]]<br />β) [[καλύπτω]], [[προστατεύω]] («οὓς ὑπὸ πτεροῑς [[σῴζω]] νεοσσοὺς [[ὄρνις]] ὣς ὑφειμένη», <b>Ευρ.</b>)<br />γ) [[εισχωρώ]] [[χωρίς]] να [[γίνομαι]] [[αντιληπτός]], [[τρυπώνω]] («σύ δ', ἣ κατ' οἴκους ὡς ἔχιδν' ὑφειμένη λήθουσά μ' ἐξέπινες», <b>Σοφ.</b>)<br />δ) [[είμαι]] [[κατώτερος]]·ε) (<b>για πράγμ.</b>) ελαττώνομαι («ἀποκλινομένης δὲ τῆς ἡμερης ὑπίεται τοῦ | |mltxt=και ιων. τ. [[ὑπίημι]] Α [[ἵημι]]<br /><b>1.</b> (σχετικά με [[ιστίο]]) [[κατεβάζω]]<br /><b>2.</b> (για ραβδούχο) [[κατεβάζω]] την ράβδο μου [[μπροστά]] σε κάποιον σε [[ένδειξη]] σεβασμού<br /><b>3.</b> [[τοποθετώ]] [[κάτι]] [[κάτω]] από [[κάτι]] [[άλλο]] («ὑπὸ δὲ θρῆνυν ποσὶν ἥσει», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>4.</b> ([[ιδίως]]) [[βάζω]] τα νεογνά [[κάτω]] από τη [[μητέρα]] για να θηλάσουν<br /><b>5.</b> [[στέλνω]] κάποιον σε έναν [[τόπο]] [[κρυφά]] για ιδιοτελή σκοπό ή [[σχεδιάζω]] μηχανορραφίες [[χωρίς]] να [[γίνομαι]] [[αντιληπτός]] («ὑφεὶς μάγον τοιόνδε μηχανορράφον, δόλιον ἀγύρτην», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>6.</b> [[μετριάζω]], [[κατευνάζω]] («ὑφιέναι τὸ [[ἄγαν]] τινός», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>7.</b> <b>(αμτβ.)</b> α) [[παραιτούμαι]] από [[κάτι]] («Κῡρος... ὑπεὶς τῆς ὀργῆς ἔφη oἱ πείθεσθαι», <b>Ηρόδ.</b>)<br />β) [[υποχωρώ]]<br />(«[[ἐπεὶ]] [[τοίνυν]] [[οὐδέν]] ὑπιέντες ἔχειν τὸ πᾱν ἐθέλετε», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>8.</b> <b>μτφ.</b> [[παραδίδω]] («κεῑται δ' [[ἄσιτος]], σῶμ' ὑφεῑσ' ἀλγηδόσι», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>9.</b> (μέσ. και παθ.) <i>ὑφίεμαι</i><br />α) (για [[μητέρα]]) [[θηλάζω]]<br />β) [[καλύπτω]], [[προστατεύω]] («οὓς ὑπὸ πτεροῑς [[σῴζω]] νεοσσοὺς [[ὄρνις]] ὣς ὑφειμένη», <b>Ευρ.</b>)<br />γ) [[εισχωρώ]] [[χωρίς]] να [[γίνομαι]] [[αντιληπτός]], [[τρυπώνω]] («σύ δ', ἣ κατ' οἴκους ὡς ἔχιδν' ὑφειμένη λήθουσά μ' ἐξέπινες», <b>Σοφ.</b>)<br />δ) [[είμαι]] [[κατώτερος]]·ε) (<b>για πράγμ.</b>) ελαττώνομαι («ἀποκλινομένης δὲ τῆς ἡμερης ὑπίεται τοῦ ψυχροῦ [τὸ [[ὕδωρ]]]», <b>Ηρόδ.</b>)<br />στ) (<b>για πρόσ.</b>) υποτάσσομαι σε κάποιον-10. (η μτχ. παθ. παρακμ. ως επίθ.) <i>ὑφείμενος</i>, -<i>ένη</i>, -<i>ον</i><br />α) χαλαρωμένος, [[άτονος]]<br />β) (με απρμφ.) [[πρόθυμος]], [[έτοιμος]] για [[κάτι]]<br /><b>11.</b> (το ουδ. μτχ. παθ. παρακμ. ως ουσ.) <i>τὸ ὑφείμενον</i><br />[[μείωση]], [[ελάττωση]]<br /><b>12.</b> <b>φρ.</b> «ὑφειμένα χρώματα» — αμυδρά, αχνά χρώματα (Στέφ. Αθ.). | ||
}} | }} |
Revision as of 20:35, 13 June 2022
Greek Monolingual
και ιων. τ. ὑπίημι Α ἵημι
1. (σχετικά με ιστίο) κατεβάζω
2. (για ραβδούχο) κατεβάζω την ράβδο μου μπροστά σε κάποιον σε ένδειξη σεβασμού
3. τοποθετώ κάτι κάτω από κάτι άλλο («ὑπὸ δὲ θρῆνυν ποσὶν ἥσει», Ομ. Ιλ.)
4. (ιδίως) βάζω τα νεογνά κάτω από τη μητέρα για να θηλάσουν
5. στέλνω κάποιον σε έναν τόπο κρυφά για ιδιοτελή σκοπό ή σχεδιάζω μηχανορραφίες χωρίς να γίνομαι αντιληπτός («ὑφεὶς μάγον τοιόνδε μηχανορράφον, δόλιον ἀγύρτην», Σοφ.)
6. μετριάζω, κατευνάζω («ὑφιέναι τὸ ἄγαν τινός», Πλούτ.)
7. (αμτβ.) α) παραιτούμαι από κάτι («Κῡρος... ὑπεὶς τῆς ὀργῆς ἔφη oἱ πείθεσθαι», Ηρόδ.)
β) υποχωρώ
(«ἐπεὶ τοίνυν οὐδέν ὑπιέντες ἔχειν τὸ πᾱν ἐθέλετε», Ηρόδ.)
8. μτφ. παραδίδω («κεῑται δ' ἄσιτος, σῶμ' ὑφεῑσ' ἀλγηδόσι», Ευρ.)
9. (μέσ. και παθ.) ὑφίεμαι
α) (για μητέρα) θηλάζω
β) καλύπτω, προστατεύω («οὓς ὑπὸ πτεροῑς σῴζω νεοσσοὺς ὄρνις ὣς ὑφειμένη», Ευρ.)
γ) εισχωρώ χωρίς να γίνομαι αντιληπτός, τρυπώνω («σύ δ', ἣ κατ' οἴκους ὡς ἔχιδν' ὑφειμένη λήθουσά μ' ἐξέπινες», Σοφ.)
δ) είμαι κατώτερος·ε) (για πράγμ.) ελαττώνομαι («ἀποκλινομένης δὲ τῆς ἡμερης ὑπίεται τοῦ ψυχροῦ [τὸ ὕδωρ]», Ηρόδ.)
στ) (για πρόσ.) υποτάσσομαι σε κάποιον-10. (η μτχ. παθ. παρακμ. ως επίθ.) ὑφείμενος, -ένη, -ον
α) χαλαρωμένος, άτονος
β) (με απρμφ.) πρόθυμος, έτοιμος για κάτι
11. (το ουδ. μτχ. παθ. παρακμ. ως ουσ.) τὸ ὑφείμενον
μείωση, ελάττωση
12. φρ. «ὑφειμένα χρώματα» — αμυδρά, αχνά χρώματα (Στέφ. Αθ.).