υφίημι: Difference between revisions

From LSJ

Έγ', ὦ ταλαίπωρ', αὐτὸς ὧν χρείᾳ πάρει. Τὰ πολλὰ γάρ τοι ῥήματ' ἢ τέρψαντά τι, ἢ δυσχεράναντ', ἢ κατοικτίσαντά πως, παρέσχε φωνὴν τοῖς ἀφωνήτοις τινά –> Wretched brother, tell him what you need. A multitude of words can be pleasurable, burdensome, or they can arouse pity somehow — they give a kind of voice to the voiceless.

Sophocles, Oedipus at Colonus, 1280-4
m (Text replacement - "οῡ" to "οῦ")
m (Text replacement - "οῑς" to "οῖς")
Line 1: Line 1:
{{grml
{{grml
|mltxt=και ιων. τ. [[ὑπίημι]] Α [[ἵημι]]<br /><b>1.</b> (σχετικά με [[ιστίο]]) [[κατεβάζω]]<br /><b>2.</b> (για ραβδούχο) [[κατεβάζω]] την ράβδο μου [[μπροστά]] σε κάποιον σε [[ένδειξη]] σεβασμού<br /><b>3.</b> [[τοποθετώ]] [[κάτι]] [[κάτω]] από [[κάτι]] [[άλλο]] («ὑπὸ δὲ θρῆνυν ποσὶν ἥσει», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>4.</b> ([[ιδίως]]) [[βάζω]] τα νεογνά [[κάτω]] από τη [[μητέρα]] για να θηλάσουν<br /><b>5.</b> [[στέλνω]] κάποιον σε έναν [[τόπο]] [[κρυφά]] για ιδιοτελή σκοπό ή [[σχεδιάζω]] μηχανορραφίες [[χωρίς]] να [[γίνομαι]] [[αντιληπτός]] («ὑφεὶς μάγον τοιόνδε μηχανορράφον, δόλιον ἀγύρτην», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>6.</b> [[μετριάζω]], [[κατευνάζω]] («ὑφιέναι τὸ [[ἄγαν]] τινός», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>7.</b> <b>(αμτβ.)</b> α) [[παραιτούμαι]] από [[κάτι]] («Κῡρος... ὑπεὶς τῆς ὀργῆς ἔφη oἱ πείθεσθαι», <b>Ηρόδ.</b>)<br />β) [[υποχωρώ]]<br />(«[[ἐπεὶ]] [[τοίνυν]] [[οὐδέν]] ὑπιέντες ἔχειν τὸ πᾱν ἐθέλετε», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>8.</b> <b>μτφ.</b> [[παραδίδω]] («κεῑται δ' [[ἄσιτος]], σῶμ' ὑφεῑσ' ἀλγηδόσι», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>9.</b> (μέσ. και παθ.) <i>ὑφίεμαι</i><br />α) (για [[μητέρα]]) [[θηλάζω]]<br />β) [[καλύπτω]], [[προστατεύω]] («οὓς ὑπὸ πτεροῑς [[σῴζω]] νεοσσοὺς [[ὄρνις]] ὣς ὑφειμένη», <b>Ευρ.</b>)<br />γ) [[εισχωρώ]] [[χωρίς]] να [[γίνομαι]] [[αντιληπτός]], [[τρυπώνω]] («σύ δ', ἣ κατ' οἴκους ὡς ἔχιδν' ὑφειμένη λήθουσά μ' ἐξέπινες», <b>Σοφ.</b>)<br />δ) [[είμαι]] [[κατώτερος]]·ε) (<b>για πράγμ.</b>) ελαττώνομαι («ἀποκλινομένης δὲ τῆς ἡμερης ὑπίεται τοῦ ψυχροῦ [τὸ [[ὕδωρ]]]», <b>Ηρόδ.</b>)<br />στ) (<b>για πρόσ.</b>) υποτάσσομαι σε κάποιον-10. (η μτχ. παθ. παρακμ. ως επίθ.) <i>ὑφείμενος</i>, -<i>ένη</i>, -<i>ον</i><br />α) χαλαρωμένος, [[άτονος]]<br />β) (με απρμφ.) [[πρόθυμος]], [[έτοιμος]] για [[κάτι]]<br /><b>11.</b> (το ουδ. μτχ. παθ. παρακμ. ως ουσ.) <i>τὸ ὑφείμενον</i><br />[[μείωση]], [[ελάττωση]]<br /><b>12.</b> <b>φρ.</b> «ὑφειμένα χρώματα» — αμυδρά, αχνά χρώματα (Στέφ. Αθ.).
|mltxt=και ιων. τ. [[ὑπίημι]] Α [[ἵημι]]<br /><b>1.</b> (σχετικά με [[ιστίο]]) [[κατεβάζω]]<br /><b>2.</b> (για ραβδούχο) [[κατεβάζω]] την ράβδο μου [[μπροστά]] σε κάποιον σε [[ένδειξη]] σεβασμού<br /><b>3.</b> [[τοποθετώ]] [[κάτι]] [[κάτω]] από [[κάτι]] [[άλλο]] («ὑπὸ δὲ θρῆνυν ποσὶν ἥσει», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>4.</b> ([[ιδίως]]) [[βάζω]] τα νεογνά [[κάτω]] από τη [[μητέρα]] για να θηλάσουν<br /><b>5.</b> [[στέλνω]] κάποιον σε έναν [[τόπο]] [[κρυφά]] για ιδιοτελή σκοπό ή [[σχεδιάζω]] μηχανορραφίες [[χωρίς]] να [[γίνομαι]] [[αντιληπτός]] («ὑφεὶς μάγον τοιόνδε μηχανορράφον, δόλιον ἀγύρτην», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>6.</b> [[μετριάζω]], [[κατευνάζω]] («ὑφιέναι τὸ [[ἄγαν]] τινός», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>7.</b> <b>(αμτβ.)</b> α) [[παραιτούμαι]] από [[κάτι]] («Κῡρος... ὑπεὶς τῆς ὀργῆς ἔφη oἱ πείθεσθαι», <b>Ηρόδ.</b>)<br />β) [[υποχωρώ]]<br />(«[[ἐπεὶ]] [[τοίνυν]] [[οὐδέν]] ὑπιέντες ἔχειν τὸ πᾱν ἐθέλετε», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>8.</b> <b>μτφ.</b> [[παραδίδω]] («κεῑται δ' [[ἄσιτος]], σῶμ' ὑφεῑσ' ἀλγηδόσι», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>9.</b> (μέσ. και παθ.) <i>ὑφίεμαι</i><br />α) (για [[μητέρα]]) [[θηλάζω]]<br />β) [[καλύπτω]], [[προστατεύω]] («οὓς ὑπὸ πτεροῖς [[σῴζω]] νεοσσοὺς [[ὄρνις]] ὣς ὑφειμένη», <b>Ευρ.</b>)<br />γ) [[εισχωρώ]] [[χωρίς]] να [[γίνομαι]] [[αντιληπτός]], [[τρυπώνω]] («σύ δ', ἣ κατ' οἴκους ὡς ἔχιδν' ὑφειμένη λήθουσά μ' ἐξέπινες», <b>Σοφ.</b>)<br />δ) [[είμαι]] [[κατώτερος]]·ε) (<b>για πράγμ.</b>) ελαττώνομαι («ἀποκλινομένης δὲ τῆς ἡμερης ὑπίεται τοῦ ψυχροῦ [τὸ [[ὕδωρ]]]», <b>Ηρόδ.</b>)<br />στ) (<b>για πρόσ.</b>) υποτάσσομαι σε κάποιον-10. (η μτχ. παθ. παρακμ. ως επίθ.) <i>ὑφείμενος</i>, -<i>ένη</i>, -<i>ον</i><br />α) χαλαρωμένος, [[άτονος]]<br />β) (με απρμφ.) [[πρόθυμος]], [[έτοιμος]] για [[κάτι]]<br /><b>11.</b> (το ουδ. μτχ. παθ. παρακμ. ως ουσ.) <i>τὸ ὑφείμενον</i><br />[[μείωση]], [[ελάττωση]]<br /><b>12.</b> <b>φρ.</b> «ὑφειμένα χρώματα» — αμυδρά, αχνά χρώματα (Στέφ. Αθ.).
}}
}}

Revision as of 15:00, 18 June 2022

Greek Monolingual

και ιων. τ. ὑπίημι Α ἵημι
1. (σχετικά με ιστίο) κατεβάζω
2. (για ραβδούχο) κατεβάζω την ράβδο μου μπροστά σε κάποιον σε ένδειξη σεβασμού
3. τοποθετώ κάτι κάτω από κάτι άλλο («ὑπὸ δὲ θρῆνυν ποσὶν ἥσει», Ομ. Ιλ.)
4. (ιδίως) βάζω τα νεογνά κάτω από τη μητέρα για να θηλάσουν
5. στέλνω κάποιον σε έναν τόπο κρυφά για ιδιοτελή σκοπό ή σχεδιάζω μηχανορραφίες χωρίς να γίνομαι αντιληπτός («ὑφεὶς μάγον τοιόνδε μηχανορράφον, δόλιον ἀγύρτην», Σοφ.)
6. μετριάζω, κατευνάζω («ὑφιέναι τὸ ἄγαν τινός», Πλούτ.)
7. (αμτβ.) α) παραιτούμαι από κάτι («Κῡρος... ὑπεὶς τῆς ὀργῆς ἔφη oἱ πείθεσθαι», Ηρόδ.)
β) υποχωρώ
ἐπεὶ τοίνυν οὐδέν ὑπιέντες ἔχειν τὸ πᾱν ἐθέλετε», Ηρόδ.)
8. μτφ. παραδίδω («κεῑται δ' ἄσιτος, σῶμ' ὑφεῑσ' ἀλγηδόσι», Ευρ.)
9. (μέσ. και παθ.) ὑφίεμαι
α) (για μητέρα) θηλάζω
β) καλύπτω, προστατεύω («οὓς ὑπὸ πτεροῖς σῴζω νεοσσοὺς ὄρνις ὣς ὑφειμένη», Ευρ.)
γ) εισχωρώ χωρίς να γίνομαι αντιληπτός, τρυπώνω («σύ δ', ἣ κατ' οἴκους ὡς ἔχιδν' ὑφειμένη λήθουσά μ' ἐξέπινες», Σοφ.)
δ) είμαι κατώτερος·ε) (για πράγμ.) ελαττώνομαι («ἀποκλινομένης δὲ τῆς ἡμερης ὑπίεται τοῦ ψυχροῦ [τὸ ὕδωρ]», Ηρόδ.)
στ) (για πρόσ.) υποτάσσομαι σε κάποιον-10. (η μτχ. παθ. παρακμ. ως επίθ.) ὑφείμενος, -ένη, -ον
α) χαλαρωμένος, άτονος
β) (με απρμφ.) πρόθυμος, έτοιμος για κάτι
11. (το ουδ. μτχ. παθ. παρακμ. ως ουσ.) τὸ ὑφείμενον
μείωση, ελάττωση
12. φρ. «ὑφειμένα χρώματα» — αμυδρά, αχνά χρώματα (Στέφ. Αθ.).