θῆσαι: Difference between revisions

|mltxt=[[θῆσαι]] (Α)<br />(απρμφ. αορ. αμάρτυρου ενεστ. <i>θάω</i><br />έχουν παραδοθεί μόνο οι τ. [[θῆσαι]], [[θῆσθαι]], θησάμενος)<br /><b>1.</b> <b>(αμτθ.)</b> [[πίνω]] [[γάλα]] από τη [[θηλή]], [[θηλάζω]], [[βυζαίνω]] (α. «θήσατο μαζόν» — θήλασε [από] το [[στήθος]]<br />β. «ἀλλ’ αἰεὶ παρέχουσιν ἐπηετανὸν [[γάλα]] [[θῆσθαι]]» — τα πρόβατα παρέχουν [[πάντα]] άφθονο [[γάλα]] για να το αρμέγουν, <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>(μτβ.)</b> [[θηλάζω]] κάποιον («Ἀπόλλωνα θήσατο [[μήτηρ]]» — η [[μητέρα]] θήλασε τον Απόλλωνα)<br /><b>3.</b> <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> «[[θῆσαι]]<br />θρέψαι, θηλάσαι».<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ανάγεται σε ΙΕ [[ρίζα]] <i>dh</i><i>ē</i>-«[[εκμυζώ]], [[θηλάζω]]», όπως και τα [[θηλή]], [[θήλυς]], που θα μπορούσαν πιθ. να θεωρηθούν παράγωγά του. Στην [[ίδια]] [[ρίζα]] ανάγεται το αρχ. άνω γερμ. <i>t</i><i>ā</i><i>en</i> «[[θηλάζω]]», το λιθ. <i>det</i> «[[θηλάζω]]» και το λατ. <i>f</i><i>ē</i><i>mina</i> «θήλεια», τ. αρχαίας μτχ. αμάρτυρου ρ. Ο μαρτυρούμενος αόρ. <i>θήσατο</i> αντιστοιχεί στον αρχ. ινδ. σιγματικό αόρ. <i>adh</i><i>ā</i><i>sit</i> «θήλασε», που διαθέτει όμως και παράλληλο θεματικό τ. <i>adh</i><i>ā</i><i>t</i>. Οι μαρτυρούμενοι τ. ενεστώτα με ημίφωνο <i>yod</i> σε διάφορες γλώσσες (όπως λ.χ. αρχ. άνω γερμ. <i>taju</i>, λιθ. <i>deju</i>) καθιστούν πιθανή την [[προέλευση]] του [[θήσθαι]] από αμάρτυρο θεματικό τ. <i>θή</i>-<i>yε</i>-<i>σθαι</i>. Μαρτυρούνται και άλλοι συγγενείς τ. με διαφορετικό φωνηεντισμό, όπως το αρχ. ινδ. <i>dhayati</i>, το αρχ. σλαβ. <i>dojo</i>, <i>το</i> γοτθ. <i>daddjan</i>, όλα με τη [[σημασία]] [[θηλάζω]], που θα [[πρέπει]] να αναχθούν σε [[παραλλαγή]] <i>dh</i><i>ә</i><i>y</i>- της ΙΕ ρίζας <i>dh</i><i>ē</i>- ενώ η αρχ. ινδ. εμφανίζει και τ. με -<i>ῑ</i> όπως <i>dh</i><i>ī</i><i>ta</i>-«πιπιλισμένος». Συγγενείς στην ελλ. οι τ. <i>γαλα</i>-<i>θηνός</i>, [[θήνιον]], <i>τι</i>-<i>θήνη</i>].