παρακαταθήκη
δι' ἐμοῦ βασιλεῖς βασιλεύουσιν, καὶ οἱ δυνάσται γράφουσιν δικαιοσύνην → through me kings rule, and princes dictate justice (Proverbs 8:15, LXX version)
English (LSJ)
ἡ,
A deposit of money or property entrusted to one's care, Hdt.5.92.ή; αἱ τῶν χρημάτων π. Isoc.1.22; π. Ἀθηναίας, i.e. deposited in her temple, IG22.1407.42; π. ἔχειν ib.12.116.16, Th.2.72, cf. Anaxandr.55.1; π. χρυσίου ἢ ἀργυρίου δεξάμενος Pl.R.442e; π. καταθέσθαι παρά τινι Lys.32.16, cf. 5; ἀποδιδόναι to restore it, Arist. EN1135b7; ἀποστερῆσαι to withhold it, Id.Rh.1383b21; ἐν π. δοθῆναι, ἔχειν, Plb.5.74.5, Mitteis Chr.372 vi 19 (ii A. D.); αἱ π. τῆς τραπέζης banking deposits, D.36.6: metaph., ταῦτ' (sc. τοὺς νόμους) ἔχεθ' . . παρὰ τῶν ἄλλων ὡσπερεὶ π. Id.21.177; οἱ τὴν τῶν νόμων π. ἔχοντες Aeschin.1.187. 2 of persons entrusted to guardians, ward, Ἀπόλλωνα παρὰ Ἴσιος π. δεξαμένη Hdt.2.156; of children, D.28.15; of persons under the protection of the state, sacred trust, Din.1.9. (Cf. παρκαθήκα.)
German (Pape)
[Seite 481] ἡ, das bei Einem Niedergelegte, bes. das ihm anvertraute Geld, δόμα μετὰ πίστεως, Plat. defin. 415 d, u. ἐνέχυρον in VLL. erklärt; übh. das Anvertrau'te; λαμβάνειν, δέξασθαι, Her. 2, 156. 6, 86; ἔχειν, Thuc. 2, 72; χρυσίου δεξάμενος, Plat. Rep. IV, 442 e; oft bei Rednern, Lys. 8, 17. 32, 5; Isocr. 1, 22; Din. 1, 9; εὔορκος, Dem. 25, 11; οἱ τὴν τῶν νόμων ἔχοντες παρακαταθήκην, Aesch. 1, 187; Arist. eth. 5, 8 u. oft; δοθείσης ἐν παρακαταθήκῃ τῆς Λαοδίκης, Pol. 5, 74, 5. – Auch = παρακαταβολή, Lob. Phryn. 313.
Greek (Liddell-Scott)
παρακαταθήκη: ἡ, κατάθεσις χρημάτων ἢ περιουσίας εἰς χεῖράς τινος ἢ παράδοσις αὐτῶν εἰς τὴν φροντίδα τινός, Λατιν. fideicommissum, Ἡρόδ. 5. 92, 7· π. ἔχειν Θουκ. 2. 72, Αἰσχίν., κτλ.· δέχεσθαι Πλάτ. Πολ. 442Ε · π. καταθέσθαι παρά τινι Λυσ. 903.8, πρβλ. 894 ἐν τέλ.· ἀποδιδόναι Ἀριστ. Ἠθικ. Ν. 5. 8, 4· ἀποστερῆσαι ὁ αὐτ. ἐν Ρητορ. 2. 6, 3· ἐν παρακαταθήκῃ δοθῆναι Πολύβ. 5. 74, 5· π. τῆς τραπέζης, χρήματα κατατεθειμένα ἐν τραπέζῃ, Δημ. 946. 1· - ταῦτ’ (ἐξυπακ. τοὺς νόμους) ἔχεθ’ ... παρὰ τῶν ἄλλων ὡσπερεὶ παρακαταθήκην ὁ αὐτ. 57. 7· οἱ τὴν τῶν νόμων π. ἔχοντες Αἰσχίν. 26. 33· π. τῶν χρημάτων Ἰσοκρ. 6D· χρυσίου ἢ ἀργυρίου Πλάτ. Πολ. 442Ε· π. Ἀθηνᾷ, χρήματα κατατεθειμένα ἐν τῷ ναῷ αὐτῆς, Συλλ. Ἐπιγρ. 151. 41, ὅρα Böckh εἰς 154. 2) ἐπὶ προσώπων παραδεδομένων εἰς τὴν φροντίδα ἐπιτρόπων, Ἀπόλλωνα παρὰ Ἴσιος π. δεξαμένη Ἡρόδ. 2. 156· ἐπὶ τέκνων, Δημ. 480. 11· ἐπὶ προσώπων διατελούντων ὑπὸ τὴν προστασίαν τῆς πολιτείας, ἱερὰ καὶ ἀπαραβίαστα πρόσωπα, Δείναρχ. 91. 15. - Πρβλ. παραθήκη, καὶ ἴδε Λοβέκ. εἰς Φρύνιχ. 313.
French (Bailly abrégé)
ης (ἡ) :
dépôt confié à qqn ; particul. argent ou bien confié à la garde de qqn, argent déposé dans une banque.
Étymologie: παρά, καταθήκη.
Spanish
English (Strong)
from a compound of παρά and κατατίθημι; something put down alongside, i.e. a deposit (sacred trust): that (thing) which is committed (un-)to (trust).
English (Thayer)
παρακαταθήκης, ἡ, (παρακατατίθημι), a deposit, a trust: so in elz 1633 in Herodotus, Thucydides, Xenophon, Aristotle, eth. Nic. 5,8, 5, p. 1135,{b} 4; Polybius, Diodorus 15,76; Josephus, Antiquities 4,8, 38; Aelian v. h. 4,1); see παραθήκη above.
Greek Monolingual
η, ΝΑ παρακατατίθημι
1. η ενέργεια και το αποτέλεσμα του παρακαταθέτω
2. αυτό που παρακατατίθεται σε κάποιον για φύλαξη, ιδίως χρηματικό ποσό ή πολύτιμο πράγμα
3. μτφ. κανόνας που έθεσε σοφό ή ιερό πρόσωπο, νόμος, συμβουλή, σκέψη που πρέπει να διαφυλαχθεί ως κάτι πολύτιμο και προς το οποίο επιβάλλεται πλήρης συμμόρφωση (α. «ιερή παρακαταθήκη» — ό,τι διατηρείται και φυλάσσεται ως πολύτιμη κληρονομιά τών προγόνων, όπως είναι η γλώσσα, η θρησκεία, τα ήθη και τα έθιμα
β. «φυλάττειν ὑμᾱς τοὺς νόμους, τὸν ὅρκον
ταῡτ' ἔχεθ' ὑμεῑς οἱ δικάζοντες... ὡσπερεὶ παρακαταθήκην», Δημοσθ.)
νεοελλ.
1. περίσσευμα προϊόντων που φυλάσσεται προκειμένου να χρησιμοποιηθεί σε έκτακτες περιστάσεις, απόθεμα («παρακαταθήκη τροφίμων χρημάτων κ.λπ.»)
2. φρ. «Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων» — νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου που υπάγεται στην αρμοδιότητα του υπουργείου Οικονομικών και αποτελεί πιστωτικό οργανισμό εξυπηρετήσεως του δημόσιου και κοινωνικού συμφέροντος με σκοπό τη φύλαξη παρακαταθηκών και την παροχή δανείων σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου φιλανθρωπικά ή κοινωφελή ιδρύματα, σε δημοσίους υπαλλήλους και συνταξιούχους, καθώς και σε επιχειρήσεις
αρχ.
1. πρόσωπο που παραδιδόταν στη φροντίδα επιτρόπου ή επιτρόπων
2. πρόσωπο ιερό που βρίσκονταν υπό την προστασία της πολιτείας.