κατήκοος
English (LSJ)
ον, (κατακούω)
A hearing, τῶν εἴ τίς ἐστιν . . κατήκοος if any has heard tidings of them, S.Ichn.77; listening to, κ. λόγων student of philosophy, Pl.Ax.365b. 2 spy, eavesdropper, κατάσκοποι καὶ κ. Hdt.1.100, D.C.42.17. II hearkening to, obedient, Hdt.7.155, S.Ant.642; τινος to another, Μήδων, Περσέων κ., Hdt.1.72, 143, al.; τὰ παραθαλάσσια . . Περσέων κ. ἐποίεε Id.5.10; κ. τοῦ κοσμητοῦ IG22.1011.20; τὸ ἐπιθυμητικὸν κ. [τοῦ λόγου] Arist.EN1102b31: c. dat., Κροίσῳ κ. Hdt.1.141, cf.3.88; τῇ πόλει κ. γενέσθαι Pl.R.499b. III giving ear to, εὐχωλῇσι AP6.199 (Antiphil.).
German (Pape)
[Seite 1400] 1) behorchend, als Verräther, Spion; Her. 1, 100; κατάσκοποι καὶ κατήκοοι D. Cass. 42, 17. – 2) darauf hörend, gehorchend; Soph. Ant. 638; τινός, Plat. Men. 71 e Rep. VIII, 562 d; τινί, VI, 499 b; unterworfen, Unterthan, ἔσαν οὗτοι Μήδων κατήκοοι Her. 1, 72; Κροίσῳ ἔσαν κατήκοοι 1, 141. – 31 erhörend, εὐχωλῇσι Antiphil. 5 (VI, 199); übh. hörend, κατήκοος λόγων, der Hörer, Plat. Ax. 365 b.
Greek (Liddell-Scott)
κατήκοος: -ον, (κατακούω), προσέχων, μετὰ προσοχῆς ἀκούων, ἀκροατής, λόγων Πλάτ. Ἀξίοχ. 365Α·― ὡς οὐσιαστ., ὁ «κρυφοακούων», ὠτακουστής, κατάσκοπος, κατάσκοποι καὶ κατ. Ἡρόδ. 1. 100, πρβλ. Δίωνα Κ. 42. 17. ΙΙ. ἀκούων τινά, εὐπειθὴς προσέχων εἴς τινα, ὑπήκοος, ὑποτεταγμένος, Ἡρόδ. 7. 155, Σοφ. Ἀντ. 642· τινός, εἴς τινα, Μήδων, Περσέων κατήκοοι Ἡρόδ. 1. 72, 143, κ. ἀλλ.· τὰ παραθαλάσσια… Περσέων κ. ἐποίεε 5. 10· ὡσαύτως μετ. δοτ., Κύρῳ κ. αὐτόθι 141, πρβλ. 3. 88. ΙΙΙ. δίδων ἀκρόασιν εἴς τινα, εὐχωλῇσι Ἀνθ. Π. 6. 199.
French (Bailly abrégé)
οος, οον;
1 qui espionne, espion;
2 qui prête l’oreille à, τινι ; docile, obéissant à, gén. ou dat.;
3 soumis à, sujet de : τινος, τινι de qqn ; subst. οἱ κατήκοντες HDT les sujets.
Étymologie: κατακούω.
Greek Monolingual
κατήκοος, -ον (Α)
1. αυτός που ακούει με προσοχή, ακροατής («τῶν εἴ τίς ἐστιν... κατήκοος» — εάν κάποιος έχει ακούσει νέα γι' αυτά, Σοφ.)
2. αυτός που παρακολουθεί μαθήματα («κατήκοος λόγων» — αυτός που σπουδάζει φιλοσοφία, Πλάτ.)
3. αυτός που κρυφακούει, ωτακουστής, κατάσκοπος («κατάσκοποί τε καὶ κατήκοοι ἦσαν», Ηρόδ.)
4. υποτελής, υπήκοος, υποταγμένος σε κάποιον («Μήδων κατήκοοι», Ηρόδ.)
5. αυτός που παρέχει ακρόαση, που εισακούει κάτι.
[ΕΤΥΜΟΛ. < κατ(α)- + -ήκοος (< ἀκούω), πρβλ. επ-ήκοος, υπ-ήκοος. Το -η- λόγω «εκτάσεως εν συνθέσει»].
