τέχνημα
ῥεῖα δ' ἀρίζηλον μινύθει καὶ ἄδηλον ἀέξει, ῥεῖα δέ τ' ἰθύνει σκολιὸν καὶ ἀγήνορα κάρφει → easily he humbles the proud and raises the obscure, and easily he straightens the crooked and blasts the proud (Hesiod, Works and Days 6-8)
English (LSJ)
ατος, τό,
A that which is cunningly wrought, work of art, handiwork, ἔκπωμα... τεχνήματ' ἀνδρός S.Ph. 36 (where pl. is used of one thing). 2 of a man, πανουργίας τέχνημα a masterpiece of villainy, ib.928. II artful device, trick, κάπηλα προσφέρων τ. A.Fr.322; δόλια τ. E.IT1355; opp. ἰσχύς, Hp.Fract.2 (pl.): generally, device, contrivance, Pl.Prt.319a; τὸ μνημονικὸν τ. Id.Hp.Mi.368d, al., cf. Ephor.54J.
German (Pape)
[Seite 1103] τό, das künstlich Gearbeitete, das Kunstwerk, Soph. Phil. 36; übertr. künstlich angesponnene List, Ränke, κάπηλα προφέρων τεχνήματα, Aesch. frg. 339; δόλια τεχνήματα, Eur. I. T. 1355; πανουργίας τέχνημα ἔχθιστον, von listigen Menschen, Soph. Phil. 916; künstliche Erfindung, Plat. Prot. 319 a Phaedr. 269 a u. öfter; Xen. Mem. 1, 4, 7; Sp., πονηρόν, Luc. Ind. voc. 12.
Greek (Liddell-Scott)
τέχνημα: τό, τὸ μετὰ δεξιότητος εἰργασμένον, ἔργον τέχνης, τεχνούργημα ἢ ἁπλῶς ἔργον, αὐτόξυλον ἔκπωμα, φλαυρουργοῦ τινος τεχνήματ’ ἀνδρὸς Σοφ. Φιλ. 36, (ἔνθα τὸ πληθ. κεῖται ἐπὶ ἑνὸς μόνου πράγματος, πρβλ. τέχνασμα, Πόρσ. εἰς Εὐρ. Ὀρ. 1051, ἴδε καὶ σημ. Jebb ἐν τόπῳ). 2) ἐπὶ ἀνθρώπου, ὅτε κεῖται τὸ ἀφῃρ. ἀντὶ τοῦ συγκεκριμένου, ὦ πῦρ σὺ καὶ πᾶν δεῖμα καὶ πανουργίας δεινῆς τέχνημα, ταῦτα πάντα λέγει ὁ Φιλοκτήτ. πρὸς τὸν Νεοπτόλεμον ἐν ὀργῇ, διότι δὲν ἀπέδιδεν αὐτῷ τὰ τόξα, Σοφ. Φιλ. 928. ΙΙ. δολία ἐπίνοια, τέχνασμα, κάπηλα προσφέρων τ. Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 338· δόλια τ. Εὐρ. Ι. Τ. 1355· ἀντίθετον τῷ ἰσχύς, Ἱππ. π. Ἀγμ. 751· ― καθόλου, ἐπίνοια, ἐπινόημα, ἐφεύρεσις, Πλάτ. Πρωτ. 319Α· τὸ μνημονικὸν τ. ὁ αὐτ. ἐν Ἱππ. Ἐλάττ. 368D, κ. ἀλλ.
French (Bailly abrégé)
ατος (τό) :
1 œuvre d’art, travail fait avec art ; chef-d’œuvre (de méchanceté) en parl. de pers.
2 invention ingénieuse ; artifice, ruse.
Étymologie: τεχνάω.
Greek Monolingual
το, ΝΑ τεχνῶμαι
το προϊόν έντεχνης εργασίας
νεοελλ.
το τεχνούργημα
αρχ.
1. πανούργο επινόημα, τέχνασμα («κάπηλα προσφέρων τεχνήματα», Αισχύλ.)
2. επινόηση, εφεύρεση («ἧ καλόν, ἦν δ' ἐγώ, τέχνημα ἄρα κέκτησαι», Πλάτ.)
3. (και για πρόσ. όταν χρησιμοποιείται το αφηρημένο αντί του συγκεκριμένου) αυτός που χρησιμοποιεί τεχνάσματα («πανουργίας δεινῆς τέχνημα» — ο Φιλοκτήτης προς τον Νεοπτόλεμο, Σοφ.).
