exsisto

Latin > English (Lewis & Short)

ex-sisto: or existo, stĭti, stĭtum, 3, v. n. (
I act. August. Civ. D. 14, 13), to step out or forth, to come forth, emerge, appear (very freq. and class.).
I Prop.
   A In gen.: e latebris, Liv. 25, 21, 3: ab inferis, Cic. Verr. 2, 1, 37, § 94; Liv. 39, 37, 3: anguem ab ara exstitisse, Cic. Div. 2, 80 fin.; cf.: vocem ab aede Junonis ex arce exstitisse (shortly before: voces ex occulto missae; and: exaudita vox est a luco Vestae), id. ib. 1, 45, 101: est bos cervi figura, cujus a media fronte inter aures unum cornu exsistit excelsius, Caes. B. G. 6, 26, 1: submersus equus voraginibus non exstitit, Cic. Div. 1, 33, 73; cf. id. Verr. 2, 4, 48, § 107: nympha gurgite medio, Ov. M. 5, 413: hoc vero occultum, intestinum ac domesticum malum, non modo non exsistit, verum, etc., does not come to light, Cic. Verr. 2, 1, 15, § 39.—
   B In partic., with the accessory notion of originating, to spring, proceed, arise, become: vermes de stercore, Lucr. 2, 871: quae a bruma sata sunt, quadragesimo die vix exsistunt, Varr. R. R. 1, 34, 1: ut si qui dentes et pubertatem natura dicat exsistere, ipsum autem hominem, cui ea exsistant, non constare natura, non intelligat, etc., Cic. N. D. 2, 33 fin.: ex hac nimia licentia ait ille, ut ex stirpe quadam, exsistere et quasi nasci tyrannum, id. Rep. 1, 44; id. Off. 2, 23, 80; cf.: ex luxuria exsistat avaritia necesse est, id. Rosc. Am. 27, 75; ut exsistat ex rege dominus, ex optimatibus factio, ex populo turba et confusio, id. Rep. 1, 45: ut plerumque in calamitate ex amicis inimici exsistunt, Caes. B. C. 3, 104, 1; for which: videtisne igitur, ut de rege dominus exstiterit? etc., Cic. Rep. 2, 26: ex quo exsistit id civitatis genus, id. ib. 3, 14: hujus ex uberrimis sermonibus exstiterunt doctissimi viri, id. Brut. 8, 31; cf. id. Or. 3, 12: ex qua (disserendi ratione) summa utilitas exsistit, id. Tusc. 5, 25, 72: sermo admirantium, unde hoc philosophandi nobis subito studium exstitisset, id. N. D. 1, 3, 6: exsistit hoc loco quaestio subdifficilis, id. Lael. 19, 67: magna inter eos exsistit controversia, Caes. B. G. 5, 28, 2: poëtam bonum neminem sine inflammatione animorum exsistere posse, Cic. de Or. 2, 46 fin.: exsistit illud, ut, etc., it ensues, follows, that, etc., id. Fin. 5, 23, 67; cf.: ex quo exsistet, ut de nihilo quippiam fiat, id. Fat. 9, 18.
II Transf., to be visible or manifest in any manner, to exist, to be: ut in corporibus magnae dissimilitudines sunt, sic in animis exsistunt majores etiam varietates, Cic. Off. 1, 30, 107: idque in maximis ingeniis exstitit maxime et apparet facillime, id. Tusc. 1, 15, 33: si exstitisset in rege fides, id. Rab. Post. 1, 1: cujus magnae exstiterunt res bellicae, id. Rep. 2, 17: illa pars animi, in qua irarum exsistit ardor, id. Div. 1, 29, 61: si quando aliquod officium exstitit amici in periculis adeundis, id. Lael. 7, 24 et saep.: neque ullum ingenium tantum exstitisse dicebat, ut, etc., Cic. Rep. 2, 1; cf.: talem vero exsistere eloquentiam, qualis fuit in Crasso, etc., id. de Or. 2, 2, 6; nisi Ilias illa exstitisset, id. Arch. 10, 24: cujus ego dignitatis ab adolescentia fautor, in praetura autem et in consulatu adjutor etiam exstitissem, id. Fam. 1, 9, 11; cf.: his de causis ego huic causae patronus exstiti, id. Rosc. Am. 2, 5: timeo, ne in eum exsistam crudelior, id. Att. 10, 11, 3: sic insulsi exstiterunt, ut, etc., id. de Or. 2, 54, 217.

Latin > French (Gaffiot 2016)

exsistō⁸ (existō), stĭtī, ĕre, intr.,
1 sortir de, s’élever de : de terra, ex arvis Cic. Rep. 3, 25, sortir de terre, des champs ; ab ara Cic. Div. 2, 65 ; ab inferis Cic. Verr. 2, 1, 94, sortir de l’autel, des enfers ; spelunca Cic. Verr. 2, 4, 107, sortir d’une caverne || [fig.] naître de, provenir de : ex luxuria exsistit avaritia Cic. Amer. 75, du luxe naît l’avidité ; ex amicis inimici exsistunt Cæs. C. 3, 104, 1, les amis deviennent des ennemis ; [avec ab ] Cic. Leg. 1, 46 ; Fin. 5, 7 ; [avec de ] Cic. Rep. 2, 47 || s’élever, naître : exsistit hoc loco quæstio sub difficilis Cic. Læl. 67, ici se présente une question un peu délicate ; magna inter eos exsistit controversia Cæs. G. 5, 28, 2, un grand débat s’élève entre eux || [avec ut subj.] : exsistit illud ut Cic. Fin. 5, 67 ; ex quo exsistit ut Cic. Fato 18, il s’ensuit que, d’où il résulte que ; [ou avec prop. inf.] Cic. Nat. 1, 12
2 se dresser, se manifester, se montrer : exsistat ille vir cogitatione vestra Cic. Balbo 47, évoquez le souvenir de cet homme ; in animis exsistunt varietates Cic. Off. 1, 107, dans les âmes il se manifeste des variétés || huic causæ patronus exstiti Cic. Amer. 5, je me suis présenté pour défendre cette cause ; timeo ne exsistam crudelior Cic. Att. 10, 11, 3, je crains de me montrer trop cruel, cf. Cic. de Or. 2, 217 ; Sulla 34.