ἔνθα
ἤκουσεν ἐν Ῥώμῃ καὶ ἀρσένων ἑταιρίαν εἶναι → he heard that there was also a fellowship of males in Rome (Severius, commentary on Romans 1:27)
English (LSJ)
Adv.:
I Demonstr.,
1 of place, there, Il.14.216, etc.: also with Verbs of motion, thither, 13.23, 14.340, Od.3.297, 6.47, 12.5; ἔνθα καὶ ἔνθα = hither and thither, 2.213, etc.; διῃρέθη τὸ ὕδωρ ἔνθα καὶ ἔνθα LXX 4 Ki.2.8; also ἢ ἔνθα ἢ ἔνθα Od.10.574: rare in Trag. and Com., A.Supp.33 (anap.); ἔνθα καὶ Πείσανδρος ἦλθε Ar.Av.1556: in Prose in such phrases as ἔνθα μὲν.. ἔνθα δὲ.. in one place.. in another.., Pl.Smp. 211a; later γενόμενοι ἔνθα POxy.896.32 (iv A.D.).
2 of time, thereupon, then, Il.5.1, etc.; ἔνθα δ' ἔπειτα and thereupon, Od.7.196, 10.516; ἔνθα δή hereupon, and so, Hdt.1.59, X.HG2.4.39.
II Relat.,
1 of place, where, Il.1.610, 9.194, Alc.Supp.25.5, etc.; repeated, Hes. Sc.334, Theoc.8.45; also ἔνθα τε Il.2.594, 5.305; in later Prose, Ph. 2.580, Wilcken Chr.41 ii 11 (iii A.D.); ἔνθα περ, v. ἔνθαπερ: c. gen., γαίας ἔνθα.. in that spot of earth in which.., S.Aj.659; ἔνθα πημάτων κυρῶ at what point of misery I am, E.Tr.685, cf. A.R.3.771: with Verbs of motion, whither, Od.1.210; ὁδοιποροῦμεν ἔνθα χρῄζομεν S.El. 1099, cf. Ph.1466 (anap.), Th.4.42,75; to the place where, S.OT796; at the place whence.., Id.El.436, X.Oec.18.1: rarely in indirect questions, Αἴγισθον ἔνθ' ᾤκηκεν ἱστορῶ S.El.1101.
2 of time, when, interpol. in X.An.5.1.1; ἐστὶν ἔνθα sometimes, S.El.1042, cf. X.Cyr. 7.4.15; ἔνθα τοῦ χρόνου at which point of time, Ael.VH10.18.
Spanish (DGE)
(ἔνθᾰ)
adv.
A Ide lugar
1 allí, contextualmente ahí
a) c. verbs. de reposo ἔνθα ὅ γε κεῖτ' ἀχέων Il.2.724, cf. Od.9.74, cf. Tim.15.137, ἔνθα καθέζετ' ἐπὶ θρόνου Il.1.536, cf. 3.426, 10.202, Od.6.295, 16.48, 19.59, h.Ap.12, h.Cer.197, Hes.Sc.34, ἕζετ' Il.13.15, ἔστησε Il.13.34, cf. Od.5.75, ἔμεινε Il.14.286, cf. Od.7.259, νύκτ' ἄεσαν Od.3.490, ἔνθα μ' ἐείκοσιν ἤματ' ἔχον θεοί Od.4.360, ἔνθα ... Καλυψὼ ναίει Od.7.245, cf. A.Supp.959, Call.Del.68;
b) c. verb. ‘ser/estar’ u or. nom. pura ἔνθα δ' ἔσαν Il.2.311, ἔνθα πύλαι Νυκτὸς τε καὶ Ἤματός εἰσι κελεύθων Parm.B 1.11, cf. Emp.B 27.1, ἔνθα ἐστὶ ποταμὸς οὐ μέγας Hdt.1.179
•c. or. nom. ἔνθα μὲν οὔτε ἄναξ ἐπιδευὴς ... τυροῦ καὶ κρειῶν allí ni un príncipe estará necesitado de queso o carnes, Od.4.87, ἔνθα σφιν λιπαροί τε χοροί Hes.Th.63, cf. Alc.72.6, acomp. de otros adv. ἔνθα ἔνι μὲν φιλότης, ἐν δὲ ἵμερος allí (en el ceñidor de Afrodita) estaba el amor, también el deseo, Il.14.216;
c) c. verb. indic. lugar en el que se produce la acción ἔνθα Διὶ ῥέξαντες Il.11.727, cf. B.16.17, Wilcken Chr.41.2.11 (III d.C.), ἔνθα ἀπόλοιτο Il.5.311, cf. A.Pers.490, Supp.33, ἔνθα ... κατέκτανον B.5.128, ἔνθα τέκ' Hes.Fr.43(a).58, ἔνθα δὲ πῦρ κήαντο Il.9.88, ἔνθα ... νικήσαντα Hes.Op.657, ἔνθα ὅ γε τέρπετο δαιτὶ παρήμενος Od.1.26, cf. Sapph.2.13, ἔνθα ... ἀρύεται ... ὕδωρ Simon.72(a).1, cf. Lyr.Adesp.8(a).1, ἔνθα ... αὖραι περιπνέοισιν Pi.O.2.70, ἔνθα ... βροτῶν ψυχὰς ἐδάη B.5.64, ἔνθα ... ἀναπλήσει κακά Hippon.194.7, cf. Mimn.10.11, ἔνθα ... συνέμιξεν αὐτοῖς Plb.24.14.9
•indic. procesos mentales, sensitivos ἔνθ' ὅ γε παννύχιος ... βούλευε φρεσίν allí (en la cama) toda la noche reflexionaba en su mente, Od.1.443, ἔνθα Ὀδυσῆος πυθόμην allí supe de Odiseo, Od.14.321, ἔνθα κε γυμνωθέντα ... ὀφθαλμοῖσιν ἴδῃς Hes.Sc.334, ὄψει Emp.B 76;
d) c. la partícula δή ahí μέχρι τοῦ Μηδίας τείχου· ἔνθα δὴ εἴσιν διώρυχες X.An.1.7.12, ἔνθα δὴ πόνος τε καὶ ἀγὼν ἔσχατος ψυχῇ πρόκειται ahí reside el supremo esfuerzo y contienda del alma Pl.Phdr.247b.
2 c. verb. de mov., indic. el final del mov. allí, hacia allí ἔνθα με ... κομίσαντο Il.1.594, cf. 6.348, οὐδ' ἢν ἔνθα ἀφίκηαι ἀλωμένη Il.8.482, cf. Hdt.2.56, ἔνθα Ἕκτωρ εἰσῆλθε Il.6.318, ἔνθα ἐλθών Il.13.23, cf. Od.3.297, 6.47, 12.5, Pi.O.1.43, Ar.Au.1556, ἴομεν Il.14.340, ἔνθα ... εἰσεπέρησα Hes.Op.654
•en correl. c. prep. indic. direcc. ἔνθα ἔβη εἰς εὐνήν Od.1.427, ἔνθα ... εἰς λιμένα ἤλθομεν Od.10.87, ἐ. δ' ἐπ' ἠπείρου βῆμεν Od.10.56, ἔς τε τοὺς Σικελοὺς περιέπεμπον, ἔνθα μὲν φύλακας, πρὸς δὲ τοὺς πρέσβεις a los sículos enviaban, aquí guarniciones, allá embajadores Th.6.45.
3 en epitafios y epigramas funerar. aquí τίθησί με ... ἔνθα ITralleis 219 (I d.C.), ἔνθα κεῖται Θεόδωρος ITyr.9.1, τὴν ἀρίζηλον μητέρα τῆς γαμετῆς Ζωίλος ἔνθα θέτο IUrb.Rom.1185 (II d.C.), ἔνθα πάτρα μοι σῆμα τὸ λοίσθιον ... ὤπασε IEphesos 1615.1 (imper.), cf. Aberc.Epitaph.2.
II c. valor temporal
1 entonces gener. ἔνθα ἄλλοι μὲν πάντες ἐπευφήμησαν Ἀχαιοί Il.1.22, 376, 4.223, ἔνθα κεν Ἀργείοισιν ὑπέρμορα νόστος ἐτύχθη Il.2.155, cf. 8.268, ἔνθα αὖ Τυδεΐδῃ ... Παλλὰς ... δῶκε μένος Il.5.1, cf. 471, ἔνθα ἐφάνη μέγα σῆμα mientras se celebraban sacrificios Il.2.308, ἔνθα ... κρέα ἔδμηναι ... ὄφρα ἐθέλητον Il.4.345, ἔνθα καὶ ἠματίη μὲν ὑφαίνεσκεν μέγαν ἱστόν la tela de Penélope Od.2.104, ἐ. ... πάντες ἀκὴν ἔσαν Od.2.82, cf. 4.259, ὁπότ' ἐς πόλεμον ... θωρήσσωνται ἀνέρες, ἔνθα θεὰ παραγίνεται Hes.Th.432, cf. Op.495, Fr.54(a).11, B.15.40, Pi.P.9.121
•c. partíc. ἔνθα δ' ἐόντι ἐπανίστασθαι entonces, en su presencia, se levantan Heraclit.B 63, ἔνθα καὶ εἰς θηρίου βίον ἀνθρωπίνη ψυχὴ ἀφικνεῖται Pl.Phdr.249b, esp. c. δή Hdt.1.26, 43, X.HG 2.4.39, Aeschin.1.84, Plb.1.50.3.
2 entonces, en ese momento o esas circunstancias ἔνθα δή σφι ἐχρήσθη τὰ ὀλίγῳ πρότερον εἶπον Hdt.7.239
•c. otro adv. temp. ἔνθα δ' ἔπειτα πείσεται a partir de ese momento sufrirá, Od.7.196
•c. gen. en ese momento ἔνθα τοῦ χρόνου ἡ χαριεστάτη ἐστὶν ἥβη τῶν καλῶν μειρακίων Ael.VH 10.18.
3 a veces en la frase ἐστιν ἔνθα: ἀλλ' ἔστιν ἔνθα χἠ δίκη βλάβην φέρει S.El.1042, cf. X.Cyr.7.4.15.
III c. valor de relat.
1 sin mov. donde
a) gener. Ζεὺς δὲ πρὸς ὃν λέχος ἤϊ' ..., ἔνθα πάρος κοιμᾶθ' ὅτε μιν γλυκὺς ὕπνος ἱκάνοι· ἔνθα καθεῦδ' Zeus se encaminó a su lecho, donde se acostaba cuando el dulce sueño le rendía. Allí durmió, Il.1.610-611, Φρυγίην εἰσήλυθον, ... ἔνθα ἴδον ... Φρύγας ἀνέρας Il.3.185, cf. 5.305, 24.733, ἐν ... πόντῳ, ἔνθα Νῶτος ... ὠθεῖ Od.3.295, ῥόον ... ἵκοντο, ἔνθα ἦ τοι πλυνοὶ ἦσαν llegaron al arroyo donde estaban los lavaderos, Od.6.86, cf. 15.105, Hes.Fr.37.11, B.3.33, Pi.O.7.33, Xenoph.B 2.2, ἕστηκα δ' ἔνθ' ἔπαισ' A.A.1379, cf. E.Or.1652, οὐ βλέπεις ἵν' εἶ κακοῦ, οὐδ' ἔνθα ναίεις S.OT 414, (ἔστι ... χώρα) ἔνθα τοῖς ἥρωσιν ἄνθρωποι ξυναριστῶσι Ar.Au.1485, cf. Call.Ap.113, λέκτρον, ἔνθα ... ἔλυσ' ἐγὼ κορεύματα E.Alc.177, ἀτερπέα χῶρον, ἔνθα Φόνος τε Κότος ... ἠλάσκουσιν Emp.B 121.2, cf. Democr.B 228, ἐς φίλους, ἔνθα ἀμηχανήσεις χρήματος οὐδενός Hdt.1.35, ἀπὸ τοῦ αἰγιαλοῦ ... ἔνθα αἱ νῆες κατέσχον Th.4.42, (εὑρήσετε) καὶ ἔνθα ἄνευ μοναρχίας πόλις οἰκεῖται encontraréis que incluso donde un estado no está gobernado monárquicamente ... X.Cyr.8.1.4, ἀφίκοντο ἔνθα ὁ Τίγρης ... ἄπορος ἦν X.An.4.1.2, cf. Arist.Mu.398a5, γενόμε[νο] ι εἰς Φειλα[δ] ελφίαν ..., ἔνθα γεου[χο] ῦμεν Wilcken Chr.29.12 (II d.C.);
b) c. or. nominal τὸ μὲν πυκνὸν καὶ διερόν ... ἐνθάδε συνεχώρησεν, ἔνθα νῦν «ἡ γῆ» lo denso, lo húmedo se reunió aquí, donde ahora está la tierra Anaxag.B 15, cf. Arist.Mete.351a24, τόδ' ἀνέπεμψεν ἱερόν, ἔνθα γυναῖκες (me) envió a este templo donde están las mujeres Ar.Th.1046;
c) c. gen. allí de, en el sitio de, donde γαίας ... ἔνθα μή τις ὄψεται en el lugar de la tierra donde nadie me vea S.Ai.659.
2 c. verb. de mov. desde el sujeto allí donde, adonde μένετε Τρῶας ... ἐλθέμεν, ἔνθα τε νῆες εἰρύατ'; ¿o esperáis que lleguen los troyanos adonde están varadas las naves?, Il.4.247, βὰν δ' ἴμεν ἔνθα μάλιστα ... ἦεν Il.13.789, πρὶν γε τὸν ἐς Τροίην ἀναβήμεναι, ἔνθα περ ἄλλοι Ἀργείων οἱ ἄριστοι ἔβαν Od.1.210, cf. S.El.1099, Ph.1466, OT 796
•en uso pregnante ἀνέθηκα ἔνθα με τὸ πρῶτον ... ἐπέβησαν ἀοιδῆς deposité como ofrenda (el premio) allí donde por primera vez me iniciaron en la poesía Hes.Op.659, cf. S.El.436.
3 c. verb. de mov. hacia el suj. de donde, por donde στὰς ἔνθα πνεῖ ἄνεμος ἢ ἀντίος colocándote a favor del viento o en contra X.Oec.18.1.
4 temp. cuando φρονεῖν ὡς δεινὸν ἔνθα μὴ τέλη λύῃ φρονοῦντι S.OT 316
•cuando, en cuanto ἀπέθυσαν ... ἔνθα πρῶτον εἰς φιλίαν γῆν ἀφίκοντο X.An.5.1.1, ἔνθα· ὅτε Hsch.
IV introd. or. interr. indir.
1 dónde, adónde, hasta dónde Ἀελίου ... υἱὸς δέρμα λαμπρὸν ἔννεπεν, ἔνθα νιν ἐκτάνυσαν Φρίξου μάχαιραι el hijo del Sol reveló sobre el resplandeciente vellocino, dónde lo habían tendido las cuchillas de Frixo Pi.P.4.242, Αἴγισθον ἔνθα ᾤκηκεν ἱστορῶ πάλαι S.El.1101, cf. Call.Dian.96
•c. gen. θρηνοῦσα δὲ τὸ σὸν διδάσκεις μ' ἔνθα πημάτων κυρῶ al lamentar tu pena, me enseñas hasta dónde de desgracias he llegado E.Tr.685.
2 como una conj. consecutiva que allí, del modo δυσχείμερος δὲ αὕτη ἡ ... χώρη οὕτω δή τί ἐστι, ἔνθα ... ἀφόρητος οἷος γίνεται κρυμός Hdt.4.28.
B usos en correl. o rep.
I c. verb. indic. estado o acción
1 a uno y otro lado, por un lado y por el otro, por todos lados ἔκτοσθε δὲ λευκοὶ ὀδόντες ... ὑὸς θαμέες ἔχον ἔνθα καὶ ἔνθα por fuera estaban, por todos los lados, blancos colmillos de jabalí unidos (en el casco de colmillos de jabalí), Il.10.264, cf. Orph.Fr.111.2, ποίησαν δὲ πυρὴν ἑκατόμπεδον ἔνθα καὶ ἔνθα hicieron una pira de cien pies por todos los lados, Il.23.164, χάλκεοι μὲν γὰρ τοῖχοι ἐληλέατ' ἔνθα καὶ ἔνθα muros de bronce se extendían a lo largo y a lo ancho, Od.7.86, cf. 95, βόθρον ὀρύξαι, ὅσον τε πυγούσιον ἔνθα καὶ ἔνθα Od.10.517, cf. 14.11.
2 aquí ... allí, en un sitio ... en otro οὐδ' ἔνθα μὲν καλόν, ἔνθα δὲ αἰσχρόν no es bello en un sitio y feo en otro Pl.Smp.211a, ἔνθα μὲν γὰρ διὰ ψῦχος οὐκέτι κατοικοῦσιν, ἔνθα δὲ διὰ τὴν ἀλέαν un sitio está deshabitado a causa del frío, otro por el calor Arist.Mete.362b26, cf. Pol.1299b29, διῃρέθη τὸ ὕδωρ ἔνθα καὶ ἔνθα LXX 4Re.2.8
•c. gen. ἔνθα κακῶν ἢ ἔνθα γένωμαι que esté en uno u otro tipo de males A.R.3.771.
II c. verb. de mov.
1 en un sentido y el contrario, en un sentido u otro ὅτ' ἂν ἔνθα ἢ ἔνθα γένωνται los vientos Il.2.397, ἐπιστάμενοι ... ἔνθα καὶ ἔνθα διωκέμεν ἠδὲ φέβεσθαι (caballos) entrenados para perseguir y huir en un sentido y otro, Il.5.223, cf. 23.320, ἐμοὶ δίχα θυμὸς ὀρώρεται ἔνθα καὶ ἔνθα el corazón me impulsa en dos direcciones contrarias, Od.19.524, ὁρώμενον ἔνθα καὶ ἔνθα de Argos, Hes.Fr.294, μετατιθέμενα ἔνθα καὶ ἔνθα situaciones cambientes en un sentido u otro Pl.Lg.835b.
2 en sentido de ida y vuelta de yuntas que aran Il.18.543, οἱ κέ μοι ἔνθα καὶ ἔνθα διαπρήσσουσι κέλευθον (marineros) que conmigo hagan la travesía de ida y vuelta, Od.2.213.
3 de acá para allá, en todas direcciones αἱ μέν τ' ἔνθα ἅλις πεποτήαται, αἱ δέ τε ἔνθα de abejas Il.2.90, cf. 462, θεὸν ... ἔνθα ἢ ἔνθα κιόντα Od.10.574, τὴν δ' ἐφόρει μέγα κῦμα κατὰ ῥόον ἔνθα καὶ ἔνθα se la llevó (la balsa) una gran ola por la corriente de acá para allá, Od.5.327, cf. 20.24, Pl.Ti.79e, Call.Del.194.
• Etimología: Adv. pron. de origen loc. comp. de una r. *en/n̥, cf. airl. and ‘aquí’, arm. and y de la r. *dheH-, *dhH-em (-θεν) / *dhH-m (-θα), cf. ai. ádha-, quizá het. kuwatta, apatta.
German (Pape)
[Seite 841] adv., da, 1) demonstr., – a) vom Orte, daselbst, dort; ἃς ὁ μὲν ἔνθ' ἀπόλωλε, so kam er dort um, Il. 14, 137; Aesch. Suppl. 33; Plat. Phaedr. 247 c; Xen. An. 1, 7, 15; ἔνθα καὶ ἔνθα, hier und dort, Plat. Tim. 79 e; ἔνθα μὲν καλόν, ἔνθα δὲ αἰσχρόν Conv. 211 a; ἢ ἔνθα ἢ ἔνθα Od. 10, 574, wie Plat. Legg. VIII, 835 b. – Bei Hom. auch bei Verbis der Bewegung, ἔνθ' ἐλθών, dahin gekommen, Il. 13, 23; ἔνθ' ἴομεν κείοντες 14, 340; Od. 3, 295. 6, 47. 12, 5, vgl. Spitzner zu Il. 15, 82; παρθένος ἔνθα βεβακα· γυνὰ δ' εἰς οἶκον ἀφέρψω Theocr. 27, 64; ἔνθα καὶ ἔνθα, dahin und dorthin, hin und her, Od. 2, 213. Aehnl. περιέπεμπον ἔνθα μὲν φύλακας, πρὸς δὲ τοὺς πρέσβεις Thuc. 6, 45. – b) von der Zeit, da, damals, Hom. u. Folgde; ἔνθα δ' ἔπειτα, darauf dann, Od. 7, 196. 10, 516; Plat. Phaedr. 249 b; Xen. An. 4, 1, 17; ἔνθα δή, da nun, bes. darauf nun, die Aufeinanderfolge von Begebenheiten zu bezeichnen; so entspricht es im Nachsatz dem ἐπεί des Vordersatzes, Hell. 2, 4, 39, u. öfter bei diesem u. Sp., wie Plut. – 2) relativ, – a) vom Orte, wo, Il. 1, 610 u. öfter; bei Folgdn häufiger als die demonstrative Bdtg. Bei Hom. auch ἔνθα τε, Il. 2, 594. 5, 305, vgl. τέ; ἔνθα περ, 13, 524; ἔνθα δὲ τὸ πῦρ ἐκαίετο – βόθροι ἐγίγνοντο Xen. An. 4, 5, 6; auch auf ein voranstehendes subst. bezogen, ἐπὶ τὸν λόφον, ἔνθα ἦσαν οἱ πολέμιοι, 3, 4, 41; auch bei Verbis der Bewegung, ἄγειν ἔνθα ὑμῖν ἐδόκει 7, 6, 14; ἐμποδὼν τοῦ μὴ ἤδη εἶναι ἔνθα πάλαι σπεύδομεν, wo man freilich ein εἶναι ergänzen könnte, 4, 8, 14; vgl. Soph. ὁδοιποροῦμεν ἔνθα χρῄζομεν El. 1088, wohin wir wünschen, u. Phil. 1452; aber in κρύψον νιν ἔνθα μή ποτ' εἰς εὐνὴν πατρὸς τούτων πρόσεισι μηδέν, El. 428, steht es für ἐνταῦθα, ὅθεν; etwas anders Xen. στὰς ἔνθα πνεῖ ἄνεμος ἢ ἀντίος, wo der Wind weht, wo er her weht, gegen den Wind, Oec. 18, 1. Bei Soph. auch in indirecter Frage, ἱστορῶ ἔνθ' ᾤκηκεν El. 1090; c. gen., ἔνθα πημάτων κυρῶ Eur. Tro. 680. – b) von der Zeit, bes. Xen., ἔνθα πρῶτον εἰς φιλίαν γῆν ἀφίκοιντο, da, wo, u. sobald als, An. 5, 1, 1 u. A.; auch c. gen., ἔνθα τοῦ χρόνου, zu welcher Zeit, Ael. V. H. 10, 18.
French (Bailly abrégé)
adv.
I. adv. démonstr. là;
1 avec idée de lieu là même, dans cet endroit avec ou sans mouv. : ἔνθα καὶ ἔνθα, ici et là, çà et là ; ἔνθα ἢ ἔνθα, ici ou là;
2 avec idée de temps alors, à ce moment : ἔνθα δή, juste à ce moment, alors justement, précisément alors ; ἔνθα δ' ἔπειτα OD alors à la suite de cela, puis alors, et alors;
II. adv. relatif où;
1 avec idée de lieu, sans mouv. : γαίας ἔνθα SOPH en cet endroit de la terre où ; p. ext. à l'endroit d'où;
2 avec idée de temps au moment où : ἔστιν ἔνθα SOPH il y a des circonstances où, parfois ; avec le gén. ἔνθα τοῦ χρόνου ÉL à l'époque où.
Étymologie: ἐν,-θα.
Russian (Dvoretsky)
ἔνθα: adv.
1 там, здесь: ἔνθα καὶ ἔνθα Hom., Plat. там и здесь;
2 туда, сюда (περιπέμπειν τινάς Thuc.): ἔνθα ἢ ἔνθα Plat. туда или сюда; τὸ μὲν ἔνθα, τὸ δ᾽ ἔνθα Arst. отчасти туда, отчасти сюда;
3 тогда: ἔνθα δή Her., Xen. тогда-то; ἔνθα δ᾽ ἔπειτα Hom. и вот после этого, вслед за этим;
4 adv. relat. где: ἔνθα πάρος κοιμᾶτο Hom. (туда), где он прежде покоился; ἔνθα πημάτων κυρῶ Eur. в каком бедственном положении я нахожусь;
5 adv. relat. куда: ὁδοιποροῦμεν ἔνθα χρῇζομεν; Soph. (pl. = sing.) пришел ли я туда, куда хотел?;
6 adv. relat. когда: ἔνθα πρῶτον Xen. как только; ἔστιν ἔνθα καὶ ἡ δίκη βλάβην φέρει Soph. бывает, что и справедливость наносит ущерб.
Greek (Liddell-Scott)
ἔνθα: (ἐν), Ἐπίρρ.: Ι. δεικτικ., 1) ἐπὶ τόπου, ἐκεῖ, αὐτοῦ, Λατ. ibi, Ὅμ., κλ.: ὡσαύτως μετὰ ῥημάτ. κινήσεως, ἐκεῖσε, Λατ. illuc (πρβλ. ἐνθάδε), ἔνθα δὲ οἱ κλυτὰ δώματα τετεύχαται Ἰλ. Ν. 23· ἔνθ’ ἴομεν κείοντες, «ἐκεῖσε πορευθῶμεν κοιμηθησόμενοι» (Θ. Γαζῆς), Ξ. 340, Ὀδ. Γ. 295, Ζ, 47, Μ. 5: - ἔνθα καὶ ἔνθα, ἐδῶ ἐκεῖ, ἐμπρὸς καὶ ὀπίσω, Λατ. hic illic, huc illuc, B. 213, κτλ.· ὡσαύτως, ἢ ἔνθ’ ἢ ἔνθα κιόντα; Κ. 574: - σπάνιον παρ’ Ἀττ. Ποιηταῖς, ὡς Αἰσχύλ. Ἱκ. 34, Σοφ. Ο. Τ. 796· ἐν τῇ Ἀττ. πεζολογίᾳ ἐν φράσεσιν οἷαι αἱ: ἔνθα μὲν καλόν, ἔνθα δὲ αἰσχρόν, ἐνταῦθα μὲν καλόν, ἐκεῖ δὲ αἰσχρόν, Πλάτ. Συμπ. 211Α. 2) ἐπὶ χρόνου, τότε, Ὅμ., κλ., ὅστις προσέτι ἔχει: ἔνθα δ’ ἔπειτα Ὀδ. Η. 196., Κ. 516· ἔνθα δή, τότε δή, τότε λοιπόν, ἔνθα δὴ ὁ Πεισίστρατος ἦρχε Ἀθηναίων Ἡρόδ. 1. 59, Ξεν. Ἑλ. 2. 4, 39: - ἡ πρὸς τὸν χρόνον ἀναφορὰ πολλάκις ἐκπίπτει εἰς ἄλλην ἔννοιαν, ὡς ἐν τῷ Λατ. ibi, π.χ. ἐν Ὁδ. Α. 11, Β. 82. ΙΙ. ἀναφορ., 1) ἐπὶ τόπου, ὅπου, Λατ. ubi, Ζεὺς δὲ πρὸς ὃν λέχος ἤϊ’..., ἔνθα πάρος κοιμᾶθ’ Ἰλ Α. 610· λιπὼν ἕδος ἔνθα θάασσεν Ι. 194, κτλ., ἔνθα κε γυμνωθέντα σάκευς ὕπο... ἴδῃς, ἔνθ’ οὐτάμεν ὀξέϊ χαλκῷ Ἡσ. Ἀσπ. Ἡρ. 334, Θεόκρ. 8. 45· ὡσαύτως, ἔνθα τε Ἰλ. Β. 594, Ε. 305· ἔνθα περ, ἴδε ἐν λ. ἔνθαπερ· μετὰ γεν., γαίας ἔνθα..., εἰς τὸ μέρος ἐκεῖνο τῆς γῆς, εἰς τὸ ὁποῖον..., Σοφ. Αἴ. 659· ἔνθα πημάτων κυρῶ, εἰς ποῖον σημεῖον ἀθλιότητος εὑρίσκομαι, Εὐρ. Τρῳάδ. 680: - μετὰ ῥημ. κινήσεως, Λατ. quo, ἆρ’... ὀρθῶς... ὁδοιποροῦμεν ἔνθα χρῄζομεν; Σοφ. Ἠλ. 1099· ὡσαύτως, εἰς τὸν τόπον ὅπου, ὁ αὐτ. Φιλ. 1466· ὁπόθεν, ἔνθα (ἔνθεν Meineke) μήποτ’ εἰς εὐνὴν τούτων πρόσεισι μηδὲν ὁ αὐτ. Ἠλ. 436, πρβλ. Αἴ, 4, Τραχ. 237, 659, Ξεν. Οἰκ. 18, 1: - σπανίως ἐν πλαγίαις ἐρωτήσεσιν, ἀντὶ τοῦ ὅπου, Αἴγισθον ἔνθ’ ᾤκηκεν ἱστορῶ Σοφ. Ἠλ. 110, 2) ἐπὶ χρόνου, ὅτε, Ξεν. Ἀν. 5. 1, 1· ἔστη ἔνθα, Λατ. est ubi, ἔστιν ὅτε, ἐνίοτε, Σοφ. Ἠλ. 1042, πρβλ. Ο. Τ. 316· ἔνθα τοῦ χρόνου, ὅτε, καλῷ ὄντι καὶ νέῳ καὶ πρῶτον ὑπηνήτῃ, ἔνθα τοῦ χρόνου ἡ χαριεστάτη ἐστὶν ἥβη τῶν καλῶν μειρακίων Αἰλ. Ποικ. Ἱστ. 10. 18.
English (Autenrieth)
I. demonstr., there, thither, then; of place, usually denoting rest, Il. 1.536, Od. 3.365; less often direction, ἔνθ' ἐλθών, Il. 13.23; ἔνθα καὶ ἔνθα, ‘here and there,’ ‘to and fro,’ ‘in length and breadth,’ Il. 2.476, Od. 2.213, Il. 7.156, Od. 10.517; ἢ ἔνθ' ἢ ἔνθα κίοντα, ‘going or coming,’ Od. 10.574; often temporal, thereupon, ἔνθα ἔπειτα, Od. 10.297; ἔνθ' αὖ, Il. 5.1; introducing apodosis, Il. 2.308.— II. relative, where, Il. 1.610 ; ἔνθ' ἄρα, Od. 22.335; ἔνθα περ, Od. 13.284; ἔνθα τε, ν 1, Il. 2.594.
English (Slater)
ἔνθα
a rel. conj., where παρὰ Κρόνου τύρσιν. ἔνθα μακάρων νᾶσον ὠκεανίδες αὖραι περιπνέοισιν (O. 2.70) (Ἰστρίαν) ἔνθα Λατοῦς ἱπποσόα θυγάτηρ δέξατ (O. 3.26) (Ἀλφεὸν) ἔνθα τραφεῖσ' γλυκείας πρῶτον ἔψαυσ Ἀφροδίτας (O. 6.35) πέτραν ἀλίβατον Κρονίου. ἔνθα οἱ ὤπασε θησαυρὸν (O. 6.65) νομόν, ἔνθα ποτὲ βρέχε θεῶν βασιλεὺς (O. 7.33) (νᾶσος) ἔνθα Ῥόδῳ ποτὲ μιχθεὶς τέκεν (O. 7.71) (Αἴγιναν) ἔνθα Σώτειρα ἀσκεῖται Θέμις (O. 8.21) (Λοκρῶν) ἔνθα συγκωμάξατ (O. 11.16) (Πυθῶνι) ἔνθα ποτὲ χρῆσεν (P. 4.4) (ἐπ' Ἀξείνου στόμα) ἔνθ' ἕσσαντ τέμενος (P. 4.204) ἐς Φᾶσιν ἔνθα βίαν μεῖξαν (P. 4.212) Λαμνιᾶν τ' ἔθνει γυναικῶν ἀνδροφόνων. ἔνθα καὶ ἐπεδείξαντο (P. 4.253) ὁδόν, ἔνθα πρυμνοῖς ἀγορᾶς ἔπι δίχα κεῖται θανών (P. 5.93) ὀμφαλὸν Πυθιόνικος ἔνθ' ὕμνων θησαυρὸς τετείχισται (P. 6.5) “Διὸς ἔξοχον ποτὶ κᾶπον . ἔνθα νιν ἀρχέπολιν θήσεις” (P. 9.54) (ἐν Πυθῶνι) ἔνθα νικάσαις ἀνέφανε Κυράναν (P. 9.73) Ἀμφιτρύωνος σάματι, πατροπάτωρ ἔνθα οἱ Σπαρτῶν ξένος κεῖτο (P. 9.82) ἐπ' αὐλείαις θύραις ἔνθα μοι ἁρμόδιον δεῖπνον κεκόσμηται (N. 1.21) Κύπρῳ, ἔνθα Τεῦκρος ἀπάρχει (N. 4.46) (Νεμέᾳ) ἔνθα πεῖραν ἔχοντες οἴκαδε κλυτοκάρπων οὐ νέοντ' ἄνευ στεφάνων (N. 4.76) (Ἰσθμὸν) ἔνθα μιν εὔφρονες ἶλαι δέκονται (N. 5.38) Αἴτναν, ἔνθ' ἀναπεπταμέναι ξείνων νενίκανται θύραι (N. 9.2) ἀμφ' ἀκταῖς Ἑλώρου, ἔνθ Ἀρείας πόρον ἄνθρωποι καλέοισι (ἔνθα Ῥείας Σγρ·) (N. 9.41) (ἀέθλων) Οὐλία παῖς ἔνθα νικάσαις (N. 10.24) ἀέθλων. ἔνθα λευκωθεὶς κάρα μύρτοις (I. 4.69) προμάχων ἀν' ὅμιλον, ἔνθ ἄριστοι ἔσχον πολέμοιο νεῖκος (I. 7.35) (Οἰνοπίαν) δῖον ἔνθα τέκες Αἰακὸν (I. 8.21) (Δᾶλος) ἔνθα τεκοῖσ' εὐδαίμον ἐπόψατο γένναν fr. 33d. 9. ἰήιε, Δάλἰ Ἄπολλον. Λατόος ἔνθα με παῖδες εὐμενεῖ δέξασθε νόῳ (Pae. 5.44) κρημνόν, ἔνθα λέγο[ντι] Ζῆνα καθεζόμενον κορυφαῖσιν ὕπερθε φυλάξαι (Pae. 12.8) (Θήβαι)] ἔνθα ποθ' Ἁρμονίαν φάμα Κάδμον (λαχεῖν) Δ. 2. 2. ]εοι μοῖῤ ἔνθα[ Θρ. 7. 11. (Λακεδαίμων) ἔνθα βουλαὶ γερόντων καὶ νέων ἀνδρῶν ἀριστεύοισιν αἰχμαί fr. 199. 1. ἔνθα ποῖμναι κτιλεύονται fr. 238. Ὀρχομενῶ . ἕνθα ποτε[ ?fr. 333a. 9.
b whither (δῶμα Διὸς) ἔνθα δευτέρῳ χρόνῳ ἦλθε καὶ Γανυμήδης (O. 1.43) μαντίων θῶκον, ὦ παῖδες Ἁρμονίας, ἔνθα καί νυν ἐπίνομον ἡρωίδων στρατὸν ὁμαγερέα καλεῖ συνίμεν (P. 11.7), cf. (O. 11.16)
c then ἔνθ' Ἀλεξίδαμος παρθένον κεδνὰν ἆγεν (P. 9.121)
d introducing indirect quest., where δέρμα λαμπρὸν ἔννεπεν, ἔνθα νιν ἐκτάνυσαν Φρίξου μάχαιραι (P. 4.242)
Greek Monolingual
(AM ἔνθα)
επίρρ. τοπ. όπου, στο μέρος όπου («ὁ τόπος μέν... ἔνθα τήν κόρην εἶδον», Διγ. Ακρ.)
αρχ.
(για τόπο, δεικτ.)
1. εκεί, σ' εκείνο τον τόπο [«καὶ νύ κε τὴν ἔνθ' ὦκα βάλεν μεγάλας ποτὶ πέτρας» — κι αυτήν (την Αργώ) θα τή χτυπούσε αμέσως εκεί στους μεγάλους βράχους
Ομ. Οδ.]
2. (με ρήμ. κινήσεως) προς τα εκεί, προς εκείνο το μέρος («ἔνθ' ἴομεν κείοντες», Ομ. Ιλ.)
3. (για χρόνο δεικτ.) τότε («ἔνθ' αὖ Τυδείδη Διομήδεϊ Παλλάς Ἀθήνη δῶκε μένος καὶ θάρσος», Ομ. Ιλ.)
4. (με ρήμ. κινήσεως, αναφορ.) στο μέρος όπου («ὁδοιποροῦμεν ἔνθα χρήζομεν», Σοφ.)
5. από όπου, από το μέρος που («στὰς ἔνθα πνεῖ ἄνεμος», Ξεν.)
6. (σπαν. για χρόνο) όταν, αμέσως μόλις («ηὔξαντο σωτήρια θύσειν ἔνθα πρῶτον εἰς φιλίαν γῆν ἀφίκοιντο», Σοφ.)
7. (σε πλάγ. ερωτ. σπαν.) πού, σε ποιὀ μέρος («Αἴγισθον ἔνθ' ᾤκησεν ἱστορῶ πάλαι», Σοφ.)
8. φρ. α) «ἔνθα καὶ ἔνθα» — εδώ κι εκεί, απ' εδώ κι απ' εκεί
β) «ἔνθα μέν... ἔνθα δέ» — εδώ μεν... εκεί δε
γ) «ἔνθα δή» — τότε λοιπόν
δ) «ἔστιν ἔνθα» — κάποτε, ενίοτε
ε) «ἔνθα τοῦ χρόνου» — όταν, κατά τον χρόνο που.
[ΕΤΥΜΟΛ. Η λ. ένθα εμφανίζει επίθημα -θα που μαρτυρείται στον τ. ιθαγενής, ενώ το εν- είναι δυσερμήνευτο. Ο τ. ένθα συνδέεται πιθ. με αρμεν. and «εκεί», λατ. inde, αρχ. σλαβ. kοdn «από πού;»].
Greek Monotonic
ἔνθα: (ἐν), επίρρ.,
I. Δεικτ.,
1. λέγεται για τόπο, εκεί, Λατ. ibi, σε Όμηρ. κ.λπ.· επίσης με ρήμ. κίνησης, προς τα εκεί, Λατ. illuc, στον ίδ.· ἔνθα καὶ ἔνθα, εδώ κι εκεί, μπρος πίσω, Λατ. hic illic, huc illuc, στον ίδ.
2. λέγεται για χρόνο, ευθύς, έπειτα, αμέσως κι έπειτα, μετά, τότε λοιπόν, στον ίδ. κ.λπ.·
II. Αναφορ.,
1. λέγεται για τόπο, όπου, εκεί όπου, Λατ. ubi, σε Ιλ. κ.λπ.· με γεν., γαίας ἔνθα, στο σημείο εκείνο της γης στο οποίο, σε Σοφ.· ἔνθαπημάτων κυρῶ, σε ποιο σημείο αθλιότητας βρίσκομαι, σε Ευρ.· με ρήμ. κίνησης, στον τόπο όπου, Λατ. quo, σε Σοφ.
2. λέγεται για χρόνο, όταν, όποτε, σε Ξεν.· ἔστιν ἔνθα, Λατ. est subi, ενίοτε, σε Σοφ.
Frisk Etymological English
Grammatical information: demonstr. and relat. adv., local, but also temporal
Meaning: there, here, where, also to there, to here (on the use Hom. see Bolling Lang. 26, 371ff.); ἔνθεν from there, from where (Il.). To ἔνθα - ἔνθεν, see Lejeune Les adv. en -θεν 375ff.
Derivatives: ἐνθά-δε to there, here, ἐνθέν-δε from here (Il.); also ἔνθινος from here (Megar.; cf. Bechtel Dial. 2, 204), ἐνθάδιος ἐντόπιος H. From crossing of ἔνθα and αὑτά (with elision or shortened from *ἐνθαυτα) arose Ion. ἐνθαῦτα (cf. τοῖα: τοιαῦτα); with shift of breath after ἔν-θα, ἔν-θεν Att. ἐνταῦ-θα (and ε᾽ντεῦ-θεν) there, (to) here (since Ι 601; cf. Wackernagel Unt. 23; Att. inscr. also ἐνθαῦθα, -θοῖ); secondary loss of breath (after ν) in Arg. ἐντάδε, El. ἐνταῦτα. Ion. ἐνθεῦτεν, Att. ἐντεῦθεν from here, from there (τ 568) is cross of ἔνθαῦτα and ἔνθεν (Wackernagel IF 14, 370 n. 1 = Kl. Schr. 2, 964 n. 1); diff Schwyzer 628 n. 7: *ἐνθαυτα > *ἐνθηυτα > *ἐνθευτα: ἐνθεῦτεν. After τοῦτο etc. ἐντοῦθα (Kyme, Oropos).
Origin: IE [Indo-European]X [probably] [319] *h₁eno- there
Etymology: No cognates elsewhere. - To ἔν-θεν cf. πό-θεν etc. An old suffix -θα in ἰθαγενής (s. v.); other material (Arm., OldIrish and there, Lat. inde, OCS kǫdu from where?), is doubtful. S. W.-Hofmann s. inde and ēn, Vasmer Russ. et. Wb. s. kudá; further Schwyzer 628 w. n. 7, Pok. 284. - One compares *h₁eno-, s. ἔνη.
Middle Liddell
[ἐν]
adv.:
I. Demonstr.
1. of place, there, Lat. ibi, Hom., etc.:—also with Verbs of motion, thither, Lat. illuc, Hom.; ἔνθα καὶ ἔνθα here and there, hither and thither, Lat. hic illic, huc illuc, Hom.
2. of time, thereupon, then, just then, Hom., etc.
II. Relat.,
1. of place, where, Lat. ubi, Il., etc.;c. gen., γαίας ἔνθα in that spot of earth in which, Soph.; ἔνθα πημάτων κυρῶ at what point of misery I am, Eur.: —with Verbs of motion, whither, Lat. quo, Soph.
2. of time, when, Xen.; ἔστιν ἔνθα, Lat. est ubi, sometimes, Soph.
Frisk Etymology German
ἔνθα: {éntha}
Grammar: demonstr. und relat. Adverb, zunächst lokal, aber auch temporal
Meaning: da, dort, hier, wo, auch dahin, hierher; wohin (zum Gebrauch bei Hom. Bolling Lang. 26, 371ff.); ἔνθεν von da, dorther; von wo (seit Il.). Zu ἔνθα — ἔνθεν im allg. Lejeune Les adv. en -θεν 375ff.
Derivative: Davon ἐνθάδε ‘dort(hin), hier(her)’, ἐνθένδε von hier aus (seit Il.); auch ἔνθινος hiesig (megar.; vgl. Bechtel Dial. 2, 204), ἐνθάδιος· ἐντόπιος H. Durch Zusammenrückung aus ἔνθα αὐτά (mit Elision oder aus *ἐνθαυτα gekürzt) entstand ion. ἐνθαῦτα (vgl. τοῖα: τοιαῦτα); mit Hauchversetzung nach ἔνθα, ἔνθεν att. ἐνταῦθα (und ἐντεῦθεν) daselbst, hier, hierher (seit Ι 601; vgl. Wackernagel Unt. 23; att. Inschr. auch ἐνθαῦθα, -θοῖ) sekundärer Hauchverlust (nach ν) in arg. ἐντάδε, el. ἐνταῦτα. Ion. ἐνθεῦτεν, att. ἐντεῦθεν von hier, von dort aus (seit τ 568) ist als Kreuzung von ἔνθαῦτα und ἔνθεν leicht verständlich (Wackernagel IF 14, 370 A. 1 = Kl. Schr. 2, 964 A. 1); anders Schwyzer 628 A. 7: *ἐνθαυτα > *ἐνθηυτα > *ἐνθευτα: ἐνθεῦτεν. Nach τοῦτο usw. ἐντοῦθα (Kyme, Oropos).
Etymology: Ohne sichere außergriechische Verwandte. — Zu ἔνθεν vgl. πόθεν usw. Ein altererbtes suffixales -θα ist auch in ἰθαγενής (s. d.) vorhanden; was sonst aus verschiedenen Sprachen zum Vergleich herangezogen worden ist (arm., altirisch and dort, lat. inde, aksl. kǫdu ‘woher?’), ist zweifelhaft oder unhaltbar. Lit. bei W.-Hofmann s. inde und ēn, Vasmer Russ. et. Wb. s. kudá; außerdem Schwyzer 628 m. A. 7, WP. 1, 99, Pok. 284. Ältere Lit. auch bei Bq.
Page 1,516
Lexicon Thucydideum
ubi, when, as soon as, 3.104.4. 3.104.44.42.2, 4.75.1. 6.32.2, 7.26.2. 8.23.2,
huc, to this point, 6.45.1.