κρουνός: Difference between revisions

5
(22)
(5)
Line 27: Line 27:
{{grml
{{grml
|mltxt=ο (AM [[κρουνός]])<br /><b>1.</b> [[κάνουλα]] ή [[ειδικός]] [[σωλήνας]] που τοποθετείται σε [[βρύση]] για να ρέει το [[νερό]] με μεγαλύτερη [[πίεση]]<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> [[αφθονία]], [[συνήθως]] υγρού (α. «άνοιξαν οι κρουνοί τ' ουρανού» β. «κρουνοί δακρύων» γ. κεῑνο δ' Ἁφαίστειο κρουνοὺς [[ἑρπετόν]]», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[βρύση]], [[κρήνη]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[κεφαλόβρυσο]], κύρια [[πηγή]]<br /><b>2.</b> [[ρεύμα]] νερού.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[κρουνός]] <span style="color: red;"><</span> IE <i>krosno</i>-, με σίγηση του -<i>s</i>- και [[αντέκταση]]<br />συνδέεται με γερμανικές λ. που σημαίνουν «[[κύμα]], [[κρουνός]]» (<b>[[πρβλ]].</b> αρχ. νορβ. <i>hronn</i>, αγγλοσαξ. <i>hroen</i>, <i>hoern</i>). Για την πιθανή [[σύνδεση]] της λ. [[κρουνός]] με τον τ. [[κρήνη]] <b>βλ. λ.</b><br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[κρουνηδόν]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[κρουναίος]], [[κρουνείον]], [[κρουνία]], [[κρουνίζω]], [[κρουνίσκος]], [[κρουνίτης]], [[κρούνωμα]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[κρουνίον]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[κρουνιά]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) <b>αρχ.</b> [[κρουνοχυτρολήραιος]]. (Β συνθετικό) [[δίκρουνος]], [[εννεάκρουνος]], [[πολύκρουνος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[μονόκρουνος]]].
|mltxt=ο (AM [[κρουνός]])<br /><b>1.</b> [[κάνουλα]] ή [[ειδικός]] [[σωλήνας]] που τοποθετείται σε [[βρύση]] για να ρέει το [[νερό]] με μεγαλύτερη [[πίεση]]<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> [[αφθονία]], [[συνήθως]] υγρού (α. «άνοιξαν οι κρουνοί τ' ουρανού» β. «κρουνοί δακρύων» γ. κεῑνο δ' Ἁφαίστειο κρουνοὺς [[ἑρπετόν]]», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[βρύση]], [[κρήνη]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[κεφαλόβρυσο]], κύρια [[πηγή]]<br /><b>2.</b> [[ρεύμα]] νερού.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[κρουνός]] <span style="color: red;"><</span> IE <i>krosno</i>-, με σίγηση του -<i>s</i>- και [[αντέκταση]]<br />συνδέεται με γερμανικές λ. που σημαίνουν «[[κύμα]], [[κρουνός]]» (<b>[[πρβλ]].</b> αρχ. νορβ. <i>hronn</i>, αγγλοσαξ. <i>hroen</i>, <i>hoern</i>). Για την πιθανή [[σύνδεση]] της λ. [[κρουνός]] με τον τ. [[κρήνη]] <b>βλ. λ.</b><br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[κρουνηδόν]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[κρουναίος]], [[κρουνείον]], [[κρουνία]], [[κρουνίζω]], [[κρουνίσκος]], [[κρουνίτης]], [[κρούνωμα]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[κρουνίον]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[κρουνιά]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) <b>αρχ.</b> [[κρουνοχυτρολήραιος]]. (Β συνθετικό) [[δίκρουνος]], [[εννεάκρουνος]], [[πολύκρουνος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[μονόκρουνος]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''κρουνός:''' -οῦ, ὁ, [[βρύση]], [[πηγή]], [[στόμιο]] πηγαδιού, απ' όπου εκρέουν οι πηγές (<i>πηγαί</i>), σε Ομήρ. Ιλ., Σοφ.· ομοίως, <i>κρουνοὶ Ἡφαίστου</i>, ποτάμια λάβας από την Έτνα, σε Πίνδ.· μεταφ., [[χείμαρρος]] λόγων, σε Αριστοφ.
}}
}}