θερίζω: Difference between revisions

|Definition=Boeot. inf.<br><span class="bld">A</span> θερίδδειν [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''947(lyr.): fut. Att. -ιῶ [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''601b17: aor. ἐθέρισα [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''239(anap.), syncop. ἔθρισα [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''536 (cf. [[ἀποθρίζω]]); ''poet.'' ἐθέρισσα ''AP''9.451; later (subj.) ἐκθερίξω ''Anacreont.'' 9.7:—Med.(v. infr.):—Pass., aor. ἐθερίσθην: pf. [[τεθέρισμαι]] (v. infr.): ([[θέρος]]):—[[do summer-work]], [[mow]], [[reap]], [[σῖτον]], [[κριθάς]], [[Herodotus|Hdt.]]4.42, [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''506, etc.: abs., [[harvest]], Phld.''Mus.''p.71 K.: freq. metaph., joined with σπείρω, αἰσχρῶς μὲν ἔσπειρας κακῶς δὲ ἐθέρισας Gorg.''Fr.'' 16 D., cf. Plu.2.394e; ἡ ῥητορικὴ καρπὸν ὧν ἔσπειρε θερίζει [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]'' 260d; οὐκ ἔστι μὴ σπείραντα θερίσαι κάρπιμα ''Epigr.Gr.''1039.15:—Med., καρπὸν Δηοῦς θερίσασθαι Ar.''Pl.''515:—Pass., ἃ [δράγματα] ἔτυχεν… τεθερισμένα X.''HG''7.2.8.<br><span class="bld">2</span> metaph., [[mow down]], Ἄρη τὸν… θερίζοντα βροτούς A.''Supp.''637(lyr.), cf.''Ag.''536; βίον θ. ὥστε κάρπιμον στάχυν E.''Hyps.Fr.''34(60).94; <b class="b3">θ. Ἀσίαν</b> to [[plunder]] it, Plu.2.182a.<br><span class="bld">3</span> [[cut off]], κεφαλὴν καὶ γλῶσσαν ἄκραν [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''239; κυνέας [[Euripides|E.]]''[[Supplices|Supp.]]''717; γλῶσσαν ''AP''9.451: metaph., <b class="b3">σελίδος νεαρῆς θ. στάχυν</b> ib.4.2.3 (Phil.): —Pass., <b class="b3">ἥτις [πῶλος]… θέρος θερισθῇ ξανθὸν αὐχένων ἄπο</b> who [[had her crop]] of yellow mane [[cut off]], [[Sophocles|S.]]''[[Fragments|Fr.]]''659.4.<br><span class="bld">4</span> metaph., [[reap a good harvest]], [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''947 (lyr.); of bribes, Lib.''Or.''47.26.<br><span class="bld">5</span> <b class="b3">ὁ θερίζων</b> (with or without [[λόγος]]), a logical fallacy, Chrysipp.Stoic.2.94, D.L.7.25: pl., ib.44.<br><span class="bld">II</span> intr., [[pass the summer]], X.''An.''3.5.15; θ. ἐν τοῖς ψυχροῖς, χειμάζουσι δ' ἐν τοῖς ἀλεεινοῖς [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''596b26, cf. 598a25.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1201.png Seite 1201]] 1) die Sommersaat ([[θέρος]]) mähen u. einernten, nach Moer. hellenistisch für ἀμᾶν; τὰς κριθὰς ἐν τοῖς πεδίοις ἐθέριζον Ar. Av. 506; τῶν θεριζόντων καὶ τῶν τρυγώντων Plat. Theag. 124 a; καρπόν Phaedr. 260 d; Xen. Hell. 7, 2, 8 u. Folgde. – Übh. abmähen, abschneiden, τοῦ μὲν κεφαλὴν καὶ γλῶσσαν ἄκραν ῥίπτει θερίσας Soph. Ai. 235, τραχήλους Eur. Suppl. 738; übh. tödten, wegtilgen, τὸν ἀρότοις θερίζοντα βροτοὺς ἐν ἄλλοις Aesch. Suppl. 629, sp. D. – Das med. braucht Ar. Plut. 515, καρπὸν Δηοῦς θερίσασθαι. – 2) den Sommer zubringen, <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[χειμάζω]] u. [[ἐαρίζω]]; Xen. An. 3, 5, 15; Arist. H. A. 8, 19; VLL., wie B. A. 43.

|elrutext='''θερίζω:'''<br /><b class="num">1</b> [[убирать]], [[косить]], [[жать]] ([[σῖτον]] Her.; καρπόν Xen., Plat., med. Arph.; [[αἰσχρῶς]] μὲν ἔσπειρας, [[κακῶς]] δὲ ἐθέρισας [[Gorgias]] ap. Arst.; ὃ ἂν σπείρῃ [[ἄνθρωπος]], [[τοῦτο]] καὶ θερίσει NT): ἡ [[ὥρα]] θερίσαι NT время жатвы;<br /><b class="num">2</b> ирон. [[грабить]], [[опустошать]] (Ἀσίαν Plut.): θερίζοντες λόγοι Plut. = [[θερίζων]];<br /><b class="num">3</b> (о смерти, войне и т. д.) косить, губить (βροτούς Aesch.; βίον Eur.);<br /><b class="num">4</b> [[срезывать]], [[отрубать]], [[отсекать]] (κεφαλὴν καὶ γλῶσσαν Soph.);<br /><b class="num">5</b> [[срывать]], [[выдергивать]] (στάχυν Anth.);<br /><b class="num">6</b> [[проводить лето]] (ἐν τοῖς φυχροῖς Arst.): [[ἔνθα]] θ. καὶ ἐαρίζειν λέγεται [[βασιλεύς]] Xen. там (в Сусе и Экбатане) царь, говорят, проводит лето и весну;<br /><b class="num">7</b> перен. [[пожинать]], [[обретать]], [[получать]] (ζωὴν αἰώνιον NT).

|lstext='''θερίζω''': Βοιωτ. ἀπαρ. θερίδδεν Ἀριστοφ. Ἀχ. 947: - μέλλ. θερίσω Εὐστ., Ἀττ. θερῐῶ Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 8. 19, 2: - ἀόρ. ἐθέρισα Σοφ. Αἴ. 239, συγκεκομ. ἔθρισα Αἰσχύλ. Ἀγ. 536 (πρβλ. [[ἀποθρίζω]]): μεταγεν. (ὑποτ.) ἐκθερίξω Ἀνακρέοντ. 9. 7. - Μέσ., ἴδε κατωτ. - Παθ., ἀόρ. ἐθερίσθην: πρκμ. τεθέρισμαι· ἴδε κατωτ. ([[θέρος]]). Ἐκτελῶ θεριστικὴν ἐργασίαν, [[θερίζω]], σῖτον, κριθάς, καρπὸν Ἡρόδ. 4. 42, Ἀριστοφ. Ὄρν. 506, κτλ. Συχνάκις συνδυάζεται μετὰ τοῦ [[σπείρω]], ὡς, αἰσχρῶς μὲν ἔσπειρας, κακῶς δὲ ἐθέρισας Γοργ. ἐν Ἀριστ. Ρητ. 3. 3, 4, πρβλ. Πλούτ. 2. 394D· ποῖόν τινα οἴει μετὰ [[ταῦτα]] τὴν ῥητορικὴν καρπὸν ὧν ἔσπειρε θερίζειν; Πλάτ. Φαίδρ. 260D. - Μέσ., καρπὸν Δηοῦς θερίσασθαι Ἀριστοφ. Πλ. 515. - Παθ., ἃ δράγματα ἔτυχον... τεθερισμένα Ξεν. Ἑλλ. 7. 2, 8. 2) μεταφ. ὡς καὶ νῦν, Ἄρη τὸν... θερίζοντα βροτοὺς Αἰσχύλ. Ἱκ. 638, πρβλ. Ἀγ. 536· βίον θ. [[ὥστε]] κάρπιμον στάχυν Εὐρ. Ἀποσπ. 757· θερίζειν Ἀσίαν, λεηλατεῖν αὐτήν, Πλούτ. 2. 182Α. 3) [[ἀποκόπτω]], τοῦ μὲν κεφαλὴν καὶ γλῶσσαν ἄκραν ῥιπτεῖ θερίσας Σοφ. Αἴ. 239, πρβλ. Εὐρ. Ἱκ. 717, Ἀνθ. Παλατ. 9. 451· θερίσας στάχυν, ἀποκόψας, Ἀνθ. Π. 4. 2· ἀποθρίσαντες τῆς ἵππου τὴν χαίτην, ἀποθερίσαντες, ἀποκείραντες, Αἰλ. π. Ζ. 2. 10. - Παθ., πώλου δίκην, ἥτις συναρπασθεῖσα βουκόλων ὕπο... ἀγρίᾳ χερὶ [[θέρος]] θερισθῇ ξανθὸν αὐχένων ἄπο Σοφ. Ἀποσπ. 587, 588, πρβλ. [[ἀποθερίζω]]. 4) μεταφ., [[κάμνω]] καλὸν θερισμόν, δηλ. [[ἐπιτυγχάνω]], [[μέλλω]] γέ τοι θερίδδεν Ἀριστοφ. Ἀχ. 947 ([[ἔνθα]] ἴδε Σχολιαστήν, [[ὅστις]] δίδει διάφορον ἑρμηνείαν). 5) ὁ θερίζων (μετὰ τῆς λέξεως [[λόγος]] ἢ καὶ [[ἄνευ]] αὐτῆς), [[εἶδος]] συλλογισμοῦ, Λουκ. Βίων Πρᾶσις 22, Συμπ. 23. ΙΙ. ἀμετάβ., [[διέρχομαι]] τὸ [[θέρος]], Ξεν. 3. 5, 15· θερίζουσιν ἐν τοῖς ψυχροῖς, χειμάζουσι δ’ ἐν τοῖς ἀλεεινοῖς Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 8. 12, 2., 13, 6., 19, 2· πρβλ. [[ἐαρίζω]].

|txtha=[[future]] θερίσω (Buttmann, 37 (32), cf. WH's Appendix, p. 163 f); 1st aorist ἐθερισα; 1st aorist [[passive]] ἐθερίσθην; ([[θέρος]]); the Sept. for קָצַר; (from [[Aeschylus]], [[Herodotus]] down); to [[reap]], [[harvest]];<br /><b class="num">a.</b> [[properly]]: [[ἄλλος]] ... ὁ θερίζων, [[one]] does the [[work]], [[another]] gets the [[reward]], θερίζων [[ὅπου]] [[οὐκ]] ἔσπειρας, [[unjustly]] appropriating to [[thyself]] the fruits of others' labor, ὁ [[ἐάν]] ... θερίσει, as a [[man]] has acted (on [[earth]]) so ([[hereafter]] by God) [[will]] he be requited, [[either]] [[with]] [[reward]] or [[penalty]] (his deeds [[will]] [[determine]] his [[doom]]), [[Cicero]], de orat. 2,65; (σύ δέ [[ταῦτα]] [[αἰσχρῶς]] [[μέν]] ἔσπειρας [[κακῶς]] δέ ἐθερισας, [[Aristotle]], rhet. 3,3, 4; cf. [[Plato]], Phaedr. 260d.; [[see]] Meyer on Galatians, the [[passage]] cited)); τί, to [[receive]] a [[thing]] by [[way]] of [[reward]] or [[punishment]]: τά σαρκικά, φθοράν, ζωήν αἰώνιον, σπείρειν πυρούς, θερίζειν ἀκάνθας, ὁ σπείρων φαῦλα θερίσει κακά, [[ἐάν]] σπείρητε κακά, πᾶσαν ταραχήν καί θλῖψιν θερισετε, Test. xii. Patr., p. 576 (i. e. [[test]]. Levi § 13)); [[absolutely]]: of the [[reward]] of [[well-doing]], θερίζειν, is [[figuratively]] used for to [[destroy]], [[cut]] [[off]]: [[τήν]] γῆν, to [[remove]] the [[wicked]] inhabitants of the [[earth]] and [[deliver]] [[them]] up to [[destruction]], [[τήν]] Ἀσίαν, [[Plutarch]], reg. et. imper. [[apophthegm]]. (Antig. 1), p. 182a.).

|mltxt=(ΑΜ [[θερίζω]])<br /><b>1.</b> [[κόβω]] [[σιτηρά]] ή χόρτα με [[δρεπάνι]] ή με θεριστική [[μηχανή]] («θερίσαντες δ' ἂν τὸν σῖτον ἔπλωον», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[φονεύω]] ομαδικά, [[προκαλώ]] αθρόους θανάτους<br />(α. «τους θέρισε το [[πολυβόλο]]» β. «Ἄρη τὸν ἀρὸτοις θερίζοντα βροτούς», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>3.</b> [[απολαμβάνω]] τα αποτελέσματα τών ενεργειών μου, [[συγκομίζω]] τους καρπούς τών μόχθων μου (α. «ό,τι σπείρεις θα θερίσεις» β. «οἴει... τὴν ῥητορικὴν καρπὸν ὧν ἔσπειρε θερίζειν», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[βασανίζω]], [[κάνω]] κάποιον να υποφέρει πολύ (α. «τον θέρισε ο [[πόνος]]» β. «μέ θέρισε η [[πείνα]]»)<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />[[κόβω]] («κεφαλὴν καὶ γλῶσσαν ἄκραν ῥιπτεῖ θερίσας», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[κάνω]] καλή [[σοδειά]]<br /><b>2.</b> [[κερδίζω]]<br /><b>3.</b> [[περνώ]] το [[καλοκαίρι]], [[παραθερίζω]] («θερίζουσι μὲν ἐν τοῖς ψυχροῖς, χειμάζουσι δὲ ἐν τοῖς ἀλεεινοῖς», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>4.</b> [[κουρεύω]] («ἥτις ([[πῶλος]])... [[θέρος]] θερισθῇ ξανθὸν αὐχένων ἄπο», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>5.</b> (το αρσ. μτχ. ενεστ.) <i>ὁ θερίζων</i> (ενν. [[λόγος]])<br />[[ονομασία]] λογικού σφάλματος.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[θέρος]].<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[θερισμός]], [[θεριστής]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[θεριστήρ]], [[θεριστός]], [[θέριστρα]], [[θέριστρον]].

|lsmtext='''θερίζω:''' Βοιωτ. απαρ. <i>θερίδδεν</i>, Αττ. μέλ. <i>θεριῶ</i>, αόρ. αʹ <i>ἐθέρισα</i>, συγκοπτ. [[ἔθρισα]]· Μέσ., αόρ. αʹ <i>ἐθερισάμην</i>· Παθ., αόρ. αʹ <i>ἐθερίσθην</i>, παρακ. <i>τεθέρισμαι</i> ([[θέρος]])<br /><b class="num">I. 1.</b> κάνω καλοκαιρινή [[εργασία]], [[θερίζω]], [[σῖτον]], <i>κριθάς</i>, <i>καρπόν</i>, σε Ηρόδ., Αριστοφ., κ.λπ. Μέσ., <i>καρπὸν Δηοῦς θερίσασθαι</i>, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., [[αποκόπτω]], σε Σοφ., Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> μεταφ., [[θερίζω]] καλούς καρπούς, [[δρέπω]] [[καλή]] [[σοδειά]], σε Αριστοφ.<br /><b class="num">4.</b> <i>ὁ θερίζων</i> (με ή [[χωρίς]] το [[λόγος]]), είδος συλλογισμού, σε Λουκ.<br /><b class="num">II.</b> αμτβ., [[διέρχομαι]] το [[καλοκαίρι]], σε Ξεν.· πρβλ. [[ἐαρίζω]], [[χειμάζω]].